Spójność funduszy a spójność terytorialna koordynacja polityki spójności i polityki rozwoju obszarów wiejskich. Dr inż. Dariusz Nieć Dyrektor Departamentu Rozwoju Obszarów Wiejskich Warszawa, 8 stycznia 2015 r.
Komunikat Komisji Europejskiej WPR do 2020 r. Wyzwania Europa 2020 3 cele polityki Wsparcie dochodów gospodarstw oraz zmniejszanie ich zmienności Poprawa konkurencyjności sektora i wzmocnienie jego udziału jakościowego w łańcuchu żywnościowym Wynagradzanie za trudności związane z produkcją na obszarach o szczególnych ograniczeniach naturalnych Gospodarcze Środowiskowe Opłacalna produkcja żywności Zrównoważone gospodarowanie zasobami naturalnymi oraz działania na rzecz klimatu Zabezpieczenie dostarczania środowiskowych dóbr publicznych Promowanie ekologicznego wzrostu poprzez innowacje Łagodzenie skutków zmian klimatu oraz przystosowania się do nich Terytorialne Zrównoważony rozwój terytorialny Wspieranie zatrudnienia na obszarach wiejskich oraz zachowanie struktur społecznych Promocja dywersyfikacji Uwzględnienie różnorodności strukturalnej systemów rolniczych, poprawa kondycji małych gospodarstw oraz rozwój lokalnych rynków Uproszczenie
Powiązanie WPR z Polityką Spójności Strategia Europa 2020 Definiuje główne cele do osiągnięcia przez UE Wspólne Ramy Strategiczne (WRS) obejmuje EFRROW, EFRR, EFS, Fundusz Spójności i EFMR ( fundusze WRS ) i odzwierciedla strategię EU2020 poprzez wspólne cele tematyczne realizowane przez poszczególne fundusze Umowa Partnerska (21 maja 2014 r.) dokument krajowy określający planowaną alokację środków na realizację celów EU2020 Polityka rozwoju obszarów wiejskich: EFRROW Pozostałe fundusze WRS (EFRR, EFS, FS, EFMR) Program Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2014 2020 (Decyzja wykonawcza KE 12 grudnia 2014)
Umowa Partnerstwa Obszar Strategicznej Interwencji - obszary wiejskie, w szczególności o najniższym poziomie dostępu mieszkańców do dóbr i usług warunkujących możliwości rozwojowe Umowa Partnerstwa przewiduje, iż w ramach Polityki Spójności na działania na rzecz rozwoju obszarów wiejskich zostanie przeznaczonych ok. 5,2 mld euro, w formie dedykowanych instrumentów we właściwych programach krajowych i regionalnych.
Umowa partnerstwa 1,2 mld euro infrastruktura wodno - kanalizacyjna 0,5 mld euro gospodarska wodna 1,5 mld euro - rozwój przedsiębiorczości 2,0 mld euro - rewitalizacja społeczna i infrastrukturalna na wsi -.
Budżet WPR 2014 2020 [mld euro]
Priorytety polityki rozwoju obszarów wiejskich realizowane przez PROW 2014-2020 1. TRANSFER WIEDZY I INNOWACJE 2. KONKURENCYJNOŚĆ ROLNICTWA I ŻYWOTNOŚĆ GOSPODARSTW 3. ŁAŃCUCH ŻYWNOŚCIOWY I ZARZĄDZANIE RYZYKIEM 4. ODTWARZANIE, CHRONIENIE I WZMACNIANIE EKOSYSTEMÓW 5. EFEKTYWNE GOSPODAROWANIE ZASOBAMI I PRZECHODZENIA NA GOSPODARKĘ NISKOEMISYJNĄ 6. WŁĄCZENIE SPOŁECZNE, REDUKCJA UBÓSTWA I PROMOWANIE ROZWOJU GOSPODARCZEGO NA OBSZARACH WIEJSKICH (a) Zwiększanie innowacyjności i bazy wiedzy na obszarach wiejskich (b) Wzmacnianie powiązań między rolnictwem i leśnictwem a badaniami i innowacją (c) Promowanie uczenia się przez całe życie oraz szkolenia zawodowego w sektorach rolnym i leśnym (a) Ułatwianie restrukturyzacji gospodarstw stojących przed problemami strukturalnymi, a szczególnie gospodarstw rolnych o niskim poziomie uczestnictwa w rynku, prowadzących działalność o charakterze rynkowym w określonych sektorach i gospodarstw wymagających zróżnicowania produkcji rolnej (b) Ułatwianie wymiany pokoleń w sektorze rolnym (a) Lepsze zintegrowanie głównych producentów z łańcuchem żywnościowym poprzez systemy jakości, promocję na rynkach lokalnych i krótkie cykle dostaw, grupy producentów, organizacje międzybranżowe (b) wspieranie zarządzania ryzykiem w gospodarstwach rolnych (a) Odtwarzanie i zachowanie bioróżnorodności, w tym na obszarach Natura 2000, oraz rolnictwa o wysokiej wartości przyrodniczej i stanu europejskich krajobrazów (b) Poprawa gospodarki wodnej (c) Poprawa gospodarowania glebą () Poprawa efektywności korzystania z zasobów wodnych (b) Poprawa efektywności korzystania z energii w rolnictwie i przetwórstwie spożywczym (c) Ułatwianie dostaw i wykorzystywania odnawialnych źródeł energii, produktów ubocznych, odpadów, pozostałości i innych surowców nieżywnościowych dla celów biogospodarki (d) Redukcja emisji podtlenku azotu i metanu z rolnictwa (e) Promowanie pochłaniania dwutlenku węgla w rolnictwie i leśnictwie (a) Ułatwianie różnicowania działalności, zakładania małych przedsiębiorstw i tworzenia miejsc pracy (b) Wspieranie lokalnego rozwoju na obszarach wiejskich Innowacje, Zmiany Klimatu i Środowisko jako cele przekrojowe
Inne Programy Krajowe na lata 2014-2020 Program Operacyjny Infrastruktura i Środowisko (POIŚ) wytwarzanie i dystrybucja odnawialnych źródeł energii; budowa infrastruktury transportowej energetycznej, wodnej; ochrona środowiska naturalnego w tym przywracanie i ochrona cennych zasobów przyrodniczych na obszarach wiejskich. Program Operacyjny Inteligentny Rozwój (POIR) prowadzenie badań naukowych; rozwój nowych, innowacyjnych technologii; działania na rzecz podnoszenia konkurencyjności małych i średnich przedsiębiorstw. Program Operacyjny Polska Cyfrowa (POPC) powszechny dostęp do szybkiego Internetu; e-administracja; cyfrowa aktywizacja społeczeństwa.
Inne Programy Krajowe na lata 2014-2020 c.d.. Program Operacyjny Wiedza Edukacja Rozwój (POWER) wspieranie zatrudnienia i mobilności pracowników wspieranie włączenia społecznego i walka z ubóstwem inwestowanie w edukację, umiejętności i uczenie się przez całe życie wzmacnianie potencjału instytucjonalnego i skuteczności administracji publicznej Program Operacyjny Polska Wschodnia (POPW) modernizacja i rewitalizacja infrastruktury kolejowej; wsparcie działalności badawczo-rozwojowej, innowacyjnej oraz internacjonalizacji przedsiębiorstw; stymulowanie powiązań kooperacyjnych pomiędzy przedsiębiorcami 16 Regionalnych Programów Operacyjnych (RPO)
Wyniki analizy RPO. Większość województw uwzględnia w swoich programach listę obszarów strategicznej interwencji (OSI). W zakresie wzmacniania konkurencyjności w 7 regionach występują bezpośrednie wskazania producentów rolnych i wytwórców żywności, sektora rolno-spożywczego, LGD czy terenów popegieerowskich w gronie potencjalnych beneficjentów działań. Większość planowanego wsparcia produkcji OZE oraz działań na rzecz efektywności energetycznej skierowano poza obszary wiejskie.
Wyniki analizy RPO c.d.. W większości województw przewiduje się wsparcie dla projektów małej retencji, wskazując preferencje dla tego rodzaju przedsięwzięć na obszarach wiejskich albo zapewniając realizację na terenie całego województwa. Gospodarka odpadowa wszystkie programy planują wsparcie całego obszaru województwa i nie przewidują preferencji dla obszarów wiejskich. Infrastruktura wodno-kanalizacyjna - dominują rozwiązania zgodne z zasadami Krajowego Programu Oczyszczania Ścieków Komunalnych (KPOŚK), jednakże jako elementy pozytywne należy wskazać wsparcie przydomowych oczyszczalni ścieków w woj. dolnośląskim oraz zadań z zakresu gospodarki ściekowej na terenach wiejskich województw: lubelskiego, lubuskiego i mazowieckiego
Wyniki analizy RPO c.d.. Wsparcie dla dróg lokalnych ma ograniczony zakres, w 6 województwach przewidziano możliwość wsparcia lokalnej infrastruktury drogowej obszarów wiejskich w powiązaniu z preferencjami OSI oraz rewitalizacją obszarów wiejskich. Większość województw przewiduje realizację działań w zakresie przedsiębiorczości i samozatrudnienia oraz reorientacji zawodowej rolników, a jedynie województwo pomorskie i małopolskie nie planują żadnego wsparcia osób odchodzących z rolnictwa. W 10 województwach wskazano możliwość objęcia działaniami rewitalizacyjnymi obszarów wiejskich. Działania na rzecz przedszkoli na obszarach wiejskich występują praktycznie we wszystkich województwach.
LEADER a RLKS RLKS LEADER LEADER rozwój lokalny kierowany przez społeczność (RLKS) wspierany ze środków Europejskiego Funduszu Rolnego na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich (EFRROW) możliwość wykorzystywania innych funduszy do realizacji LSR Woj. Kujawsko Pomorskie i Podlaskie objęte pełnym zakresem RLKS
Dziękuję za uwagę