STAN PRAC NORMALIZACYJNYCH W KOMITECIE TECHNICZNYM CEN/TC 127 DS. BEZPIECZEŃSTWA POŻAROWEGO W BUDYNKACH

PRACE INSTYTUTU TECHNIKI BUDOWLANEJ KWARTALNIK nr 3 (147) BUILDING RESEARCH INSTITUTE QUARTERLY No 3 (147) ARTYKUŁY REPORTS Andrzej Borowy* STAN PRAC NORMALIZACYJNYCH W KOMITECIE TECHNICZNYM CEN/TC 127 DS. BEZPIECZEŃSTWA POŻAROWEGO W BUDYNKACH W artykule przedstawiono aktualny stan prac normalizacyjnych oraz kierunki dalszych prac w Komitecie Technicznym CEN/TC 127 ds. bezpieczeństwa pożarowego w budynkach. Przeanalizowano stan wdrożenia w Polsce norm opracowanych przez Komitet Techniczny CEN/TC 127 i opublikowanych przez CEN oraz możliwość prowadzenia w Polsce badań zgodnie z tymi normami. 1. Wstęp W Europejskim Komitecie Normalizacyjnym (CEN) Komitet Techniczny CEN/TC 127 Fire Safety in Buildings (Bezpieczeństwo pożarowe w budynkach) jest komitetem odpowiedzialnym za prace normalizacyjne w dziedzinie bezpieczeństwa pożarowego budynków. W badaniach z tego zakresu można wyróżnić: badania reakcji na ogień wyrobów budowlanych, badania odporności ogniowej elementów budynku, badania ogniowe wyrobów stosowanych na dachy i pokrycia dachowe, badania rozprzestrzeniania ognia, badania elementów systemów wentylacyjnych i oddymiających. Aktualnie w Komitecie Technicznym CEN/TC 127 podjęto również prace wstępne dotyczące inżynierii bezpieczeństwa pożarowego; w tym celu utworzono specjalną grupę zadaniową TG1. Klasyfikowanie wyrobów w zakresie reakcji na ogień zgodnie z decyzją Komisji Europejskiej z 8 lutego 2000 r. [1] odbywa się obecnie według normy klasyfikacyjnej EN 13501 1 [2]. Normy dotyczące metod badań przywołane w tej normie klasyfikacyjnej zostały opublikowane w 2002 r. (polskie wersje językowe w 2004 r.). W zakresie badań odporności ogniowej oraz badań elementów systemów wentylacyjnych i oddymiających opublikowano większość przewidywanych norm badań oraz normy dr Zakład Badań Ogniowych ITB 33

klasyfikacyjne EN 135012 [3], EN 135013 [4] i EN 135014 [5], co umożliwia pełne wprowadzenie w życie systemu klasyfikacji dotyczącej odporności ogniowej zgodnie z decyzją Komisji Europejskiej z 3 maja 2000 r. [6]. Prace nad uzgodnieniem jednej wspólnej metody badań ogniowych dachów dopiero się rozpoczęły. Opublikowana prenorma ENV 1187, do której odwołują się decyzje Komisji Europejskiej, zawiera aż 4 niezależne metody badań. Dopiero w grudniu 2005 r. została norma klasyfikacyjna EN 135015 [7]. Prace nad jednym scenariuszem i normą dotyczącą metody badań rozprzestrzeniania ognia przez ściany zewnętrzne zostały w CEN zatrzymane. Ich kontynuację powierzono Europejskiej Organizacji ds. Aprobat Technicznych EOTA. Obecnie skoncentrowano się nad opracowaniem metody badań właściwej tylko dla wyrobów będących w obszarze zainteresowania EOTA, czyli systemów okładzinowych z pustkami lub bez pustek oraz systemów ociepleń. Aktualnie prowadzone prace normalizacyjne w zakresie bezpieczeństwa pożarowego dotyczą wyłącznie projektów opracowywanych na zlecenie Komisji Europejskiej na podstawie każdorazowo udzielanych mandatów precyzujących zakres parametrów określanych w metodzie badawczej i jej podstawowe zasady. Komisja Europejska podejmuje działania zmierzające do wdrożenia dyrektywy Rady Wspólnot Europejskich nr 89/106/EEC [8], której celem jest ułatwienie obrotu wyrobami budowlanymi. W odniesieniu do wszystkich obszarów (poza odpornością dachów na ogień zewnętrzny i rozprzestrzenianiem ognia) prace koncentrują się obecnie na rewizji opublikowanych norm minęło już bowiem ponad 5 lat od ich publikacji. W dziedzinie odporności ogniowej trwają również prace nad sformułowaniem zasad rozszerzonego zastosowania wyników badań (tzw. EXAP). Przewiduje się, że norm ich dotyczących będzie co najmniej kilkanaście; pierwsza norma z tego zakresu została w lutym r. Prace dotyczące normalizacji w dzedzinie inżynierii bezpieczeństwa pożarowego koncentrują się raczej w podkomitecie SC4 Komitetu Technicznego ISO/TC 92 niż w CENATC 127. Prace grupy zadaniowej TG 1 po opracowaniu roboczego dokumentu (publicznie na razie niedostępnego) uwzględniającego prace ISO/TC 92/SC 4 i podsumowującego stan wiedzy zostały praktycznie zawieszone. 2. Aktualna struktura CEN/TC 127 i prace prowadzone w ramach grup roboczych Po zmianach, jakie nastąpiły jeszcze w 2004 r., aktualna struktura Komitetu Technicznego CEN/TC 127 jest następująca: WG 1 grupa robocza zajmująca się odpornością ogniową konstrukcji, WG 2 grupa robocza zajmująca się odpornością ogniową elementów instalacji użytkowych, WG 3 grupa robocza zajmująca się odpornością ogniową i dymoszczelnością drzwi i okuć budowlanych, WG 4 grupa robocza zajmująca się reakcją na ogień, WG 5 grupa robocza zajmująca się odpornością dachów na ogień zewnętrzny, 34

WG 6 grupa robocza zajmująca się rozprzestrzenianiem ognia przez ściany zewnętrzne (fasady) obecnie rozwiązana, WG 7 grupa robocza zajmująca się klasyfikacją, TG 1 grupa zadaniowa zajmująca się inżynierią bezpieczeństwa pożarowego. Uczestniczono w pracach wszystkich grup roboczych oraz w części grup zadaniowych powołanych przez poszczególne grupy robocze. We wszystkich grupach roboczych zgłoszeni są przedstawiciele ITB, którzy analizują dokumenty i przygotowują do nich uwagi. 5. Stan prac normalizacyjnych w Komitecie Technicznym CEN/TC 127 W tablicy 1 zestawiono aktualnie prowadzone prace w Komitecie Technicznym CEN/TC 127. Przedstawiono stan zaawansowania projektów norm oraz sytuację w Polsce w zakresie przyjmowania norm europejskich dotyczących bezpieczeństwa pożarowego do zbioru norm polskich. Tablica 1. Zestawienie prac prowadzonych w Komitecie Technicznym CEN/TC 127 Table 1. List of work items being conducted in Technical Committee CEN/TC 127 Numer i tytuł normy Reakcja na ogień Aktualny etap prac Data opublikowania Data opublikowania w Polsce EN 13238 Reaction to fire tests for building products Conditioning procedures and I general rules for selection of substrates (Badania reakcji na ogień wyrobów budowlanych. Sezonowanie i ogólne zasady wyboru podkładów pod próbki) EN ISO 1182 Reaction to fire tests for building l products Noncombustibility test (Badania reakcji na ogień wyrobów budowlanych. Badanie niepalności) EN ISO 1716 Reaction to fire tests for building products Determination of the heat of combustion (Badania reakcji na ogień wyrobów budowlanych. Określanie ciepła spalania) EN ISO 119252 Reaction to fire tests for lj building products Ignitability of building! products subjected to direct impingement j of flame Part 2: Singleflame source test I (Badania reakcji na ogień wyrobów budowlanych. Zapalność materiałów budowlanych poddanych bezpośredniemu i działaniu płomienia. Część 2: Badanie przy i działaniu pojedynczego płomienia) maj 2001 projekt rewizji w ankiecie luty 2002 luty 2002 luty 2002 grudzień 2002 maj 2004 maj 2004 maj 2004 35

EN 13823 Reaction to fire tests for building products Building products excluding floorings exposed to the thermal attack by a single burning item. (Badania reakcji na ogień wyrobów budowlanych. Wyroby budowlane z wyjątkiem posadzek poddane oddziaływaniu termicznemu pojedynczego płonącego przedmiotu [metoda SBI]) EN 14390 Fire test Largescaleroom reference test for surface products (Badanie ogniowe. Badanie odniesienia w skali dużego pomieszczenia wyrobów powierzchniowych) EN ISO 92391 Reaction to fire tests for floorings Part 1: Determination of the burning behaviour using a radiant heat source (Badania reakcji na ogień posadzek. Część 1: Określanie właściwości ogniowych metodą płyty promieniującej) EN 135011 Fire classification of construction products and building elements Part 1: Classification using test data from reaction to fire tests (Klasyfikacja ogniowa wyrobów budowlanych i elementów budynku. Część 1: Klasyfikacja na podstawie badań reakcji na ogień) CEN/TS 15117 Guidance on direct and extended application (Wytyczne dotyczące ustalania bezpośredniego i rozszerzonego zakresu zastosowania wyników badań) CEN/TS 15447 Mounting and fixing in reaction to fire tests under Construction Products I Directive (Montaż i zamocowanie w badaniach \ reakcji na ogień wymaganych przez dyrektywę ] dotyczącą wyrobów budowlanych) luty 2002 styczeń 2007 luty 2002 luty 2002 rewizja luty 2007 sierpień 2005 lipiec 2006 maj 2004 marzec 2007 (U) maj 2004 maj 2004 rewizja styczeń czerwiec 2007 (U) Odporność ogniowa EN 1363 Fire resistance tests (Badania odporności ogniowej) Part 1: General requirements (Wymagania ogólne) Part 2: Alternative and additional procedures (Procedury alternatywne i dodatkowe) ENV 13633 Verification of furnace performance (Weryfikacja pieców badawczych) grudzień 1998 lipiec 2001 lipiec 2001 EN 1364 Fire resistance tests for nonloadbearing elements (Badania odporności ogniowej i elementów nienośnych) Part 1 : Walls (Ściany działowe) j sierpień 2001 36

Part 2: Ceilings {Sufity) Part 3: Curtain walling Full configuration [complete assembly] {Ściany kurtynowe. Pełna konfiguracja [kompletny zestaw]) j Part 4: Curtain walling Part configuration (Ściany kurtynowe. Częściowa konfiguracja) wrzesień 2006 marzec 2007 sierpień 2001 sierpień 2007 kwiecień 2007 (U) Part 5: Seminatural fire test for facades and curtain walling systems (Badanie wskaliseminaturalnej fasad i systemów ścian kurtynowych) zawieszona Part 6: External wall systems (Systemy ścian zewnętrznych) jako załącznik do EN 13641 EN 1365 Fire resistance tests for loadbearing elements (Badania odporności ogniowej elementów nośnych) Part 1: Walls (Śc/any) Part 2: Floors and roofs (Stropy i dachy) Part 3: Beams (Belki) Part 4: Columns (Sluptf Part 5: Balconies and walkways (Balkony i kładki dla pieszych) Part 6: Stairs (Schody grudzień 1999 grudzień 1999 listopad 2004 listopad 2004 kwiecień 2001 marzec 2002 marzec 2002 kwiecień 2001 czerwiec 2006 czerwiec 2006 EN 1366 Fire resistance tests for service installations (Badania odporności ogniowej instalacji użytkowych) Part 1: Ducts (Przewody wentylacyjne) lipiec 2001 Part 2: Fire dampers (Przeciwpożarowe odcinające) klapy lipiec 2001 Part 3: Penetration seals (Uszczelnienia przejść instalacyjnych) wrzesień 2004 czerwiec 2006 Part 4: Linear joint seals liniowych) (Uszczelnieniazłączy maj 2006 luty Part 5: Service ducts and shafts (Kanały i szyby instalacyjne) i Part 6: Raised access floors and hollow floors i (Podłogipodniesione) sierpień 2003 czerwiec 2004 lipiec 2005 czerwiec 2006 37

Part 7: Conveyor systems and their closures (Systemy transportowe i ich zamknięcia) Part 8: Smoke extraction ducts (Przewody oddymiające) Part 9: Single compartment smoke extraction ducts {Przewody oddymiające obsługujące jedną strefę pożarową) Part 10: Smoke control dampers (Klapy dymowe) Part 11: Fire protective systems for essential services (Systemyzabezpieczania ogniochronnegopodstawowych instalacji) EN 14135 Coverings determination of fire protection ability (Okładzinyzdolnośćdo zabezpieczania przed ogniem) czerwiec 2004 w uzgadnianiu 2009 2009 sierpień 2004 lipiec 2006 czerwiec 2006 marzec 2005 (U) ENV 13381 Tests methods for determining the contribution to the fire resistance of structural members (Metody badawcze ustalania wpływu zabezpieczeń na odporność ogniową elementów konstrukcyjnych) Part 1: Horizontal protective membranes ( Poziome membrany zabezpieczające) Part 2: Vertical protective membranes (Pionowe membrany zabezpieczające) Part 3: Applied protection to concrete members (Zabezpieczenia elementów betonowych) Part 4: Applied protection to steel members (Zabezpieczenia elementów stalowych) Part 5: Applied protection to concrete/profiled sheet steel composite elements (Zabezpieczenia zespolonych elementów betonowych z profilowaną blachą stalową) Part 6: Applied protection to concrete filled hollow steel columns (Zabezpieczenia słupów stalowych o przekroju zamkniętym wypełnionych betonem) Part 7: Applied protection to timber members (Zabezpieczenia elementów drewnianych) w uzgadnianiu jako CEN/TS lipiec 2002 lipiec 2002 lipiec 2002 lipiec 2002 lipiec 2002 lipiec 2002 EN 1634 Fire resistance tests for door and shutter assemblies (Badania odporności ogniowej zespołów drzwiowych i żaluzjowych) Part 1: Fire doors and shutters (Przeciwpożarowe drzwi i żaluzje) Part 2: Equipment for fire doors (Okucia do drzwi przeciwpożarowych) styczeń 2000 maj 2002 38

Part 3: Smoke control doors and shutters (Sprawdzanie dymoszczeiności drzwi i żaluzji) ENV 1187 Test methods for external fire exposure to roofs (Metody badań odporności dachów na ogień zewnętrznej październik 2004 maj 2002 czerwiec 2006 listopad 2004 EN 13501 Fire classification of construction products and building elements (Klasyfikacja ogniowa wyrobów budowlanych i elementów budynku) Part 2: Classification using data from fire resistance tests, excluding ventilation services (Klasyfikacja na podstawie badań odporności ogniowej, z wyłączeniem instalacji wentylacyjnej) Part 3: Classification using data from fire resistance tests on products and elements used in building service installations: fire resisting ducts and fire dampers. (Klasyfikacja na podstawie badań odporności ogniowej wyrobów i elementów stosowanych w instalacjach użytkowych w budynkach: ognioodpornych przewodów wentylacyjnych i przeciwpożarowych klap odcinających) Part 4: Classification using data from fire resistance tests on components of smoke control systems (Klasyfikacja na podstawie badań odporności ogniowej elementów systemów kontroli rozprzestrzeniania dymu) Part 5: Classification using test data from external fire exposure to roof tests (Klasyfikacja na podstawie wyników badań oddziaływania ognia zewnętrznego na dachy) EN ISO 13943 Fire safety Vocabulary (Bezpieczeństwo pożarowe. Terminologia) sierpień 2003 rewizja październik 2007 grudzień 2005 styczeń 2007 grudzień 2005 kwiecień 2000 sierpień 2005 rewizja październik 2007 (U) styczeń 2007 styczeń listopad 2006 kwiecień 2002 pren 15080 Extended application of results from fire resistance tests. (Rozszerzony zakres zastosowań wyników badań odporności ogniowej) Part 8: Loadbearing beams (Belki nośne) Part 10: Fire resising ducts (Przewody wentylacyjne) Part 11: Fire dampers (Klapy odcinające) Part 12: Loadbearing masonry walls (Ściany nośne z elementów murowych) Part 13: Loadbearing columns (Słupy nośne) w uzgadnianiu 2009 39

Part 14: Penetration seals (Uszczelnienia przejść instalacyjnych) Part 15: Linear joint seals (Uszczelnienia złączy liniowych) Part X: Loadbearing floors (Stropy nośne) 2009 pren 15254 Extended application of results from fire resistance tests Nonloadbearing walls (Rozszerzony zakres zastosowań wyników badań odporności ogniowej. Ściany nienośne) Part 1: General (Postanowienia ogólne) Part 2: Masonry and gypsum blocks (Ściany murovjane i z bloków gipsowych) Part 4: Glazed construction (Konstrukcje przeszklone) Part 5: Metal sandwich panel construction (Konstrukcje z metalowych płyt warstwowych) Part Y: Nonloadbearing ceilings of sandwich panels (Nienośne sufity z płyt warstwowych) luty 2009 kwiecień pren 15269 Extended application of test results for fire resistance for doorsets and shutter assemblies (Rozszerzony zakres zastosowań wyników badań odporności ogniowej dla zespołów drzwiowych iżaluzjowych) Part 1: General requirements for fire resistance (Wymagania ogólne dotyczące odporności ogniowej) Part 2: Steel hinged and pivoted doorsets (Drzwi stalowe rozwierane i wahadłowe) Part 3: Timber hinged and pivoted doorsets (Drzwi drewniane rozwierane i wahadłowe) Part 4: Glass hinged and pivoted doorsets (Drzwi szklane rozwierane i wahadłowe) Part 5: Frame glazed hinged and pivoted doorsets (Drzwiprofilowe przeszklone rozwierane i wahadłowe) Part 6: Timber sliding doorsets (Drzwi drewniane przesuwane) Part 7: Steel sliding doorsets przesuwane) (Drzwistalowe Part 8: Timber horizontally folding doorsets (Drzwi drewniane składane poziomo) Part 9: Steel horizontally folding doorsets (Drzwi stalowe składane poziomo) I 40

Part 10: Steel rolling shutters (Żaluzje stalowe zwijane) Part 11: Fire resistance of flexible curtains (Odporność ogniowa elastycznych kurtyn) Part 20: Smoke control doors (Drzwi dymoszczelne) pren 15725 Extended application reports on the fire performance of construction products and building elements (Raporty dotyczące rozszerzania zakresu zastosowań wyników badań odporności ogniowej wyrobów budowlanych i elementów budynku) w uzgadnianiu Opublikowanie normy EN oznacza ogłoszenie, że norma jest dostępna w CEN kraje członkowskie mają 6 miesięcy na jej opublikowanie w jednym z trzech języków oficjalnych lub na dokonanie tłumaczenia na język własny. Oznaczenie (U) oznacza, że Polski Komitet Normalizacyjny przyjął daną normę metodą noty uznaniowej, czyli w języku angielskim (jedynie ze stroną tytułową w języku polskim); wersja polskojęzyczna może być później, ale nie musi być opracowana. Komitet Techniczny CEN/TC 127 podjął decyzję o podzieleniu zakresu prenormy ENV 133814 na dwie części: dotychczasowa część czwarta będzie obejmować zabezpieczenia ogniochronne elementów konstrukcji stalowych w postaci płyt i natrysków, zaś nowa część ósma będzie poświęcona zabezpieczeniom ogniochronnym elementów konstrukcji stalowych w postaci powłok reaktywnych. Równocześnie rozpoczęto prace nad przekształceniem obecnych prenorm serii 13381 w normy europejskie EN. Projekty norm EN 13645 oraz EN 13646 nie będą na razie realizowane; pren 13646 będzie opracowana jako załącznik do EN 13641, prace dopiero się rozpoczęły. Przewiduje się rozpoczęcie prac nad opracowaniem normy dotyczącej badań przeciwpożarowych klap odcinających pęczniejących; przyjęto odpowiedni punkt w programie prac CEN/TC 127. Podjęto prace nad rewizją i poprawkami do norm: EN 13631, EN 13641, EN 13651, EN 13661, EN 13662, EN 13663, EN 13664, EN 13665, EN 13668, EN 16341, EN 13238, EN 13823 i ENV 1187. Opublikowano rewizje norm EN 135011 i EN 135012. Do wszystkich norm z serii EN 13501 zostały opracowane poprawki (które wkrótce będą opublikowane), uwzględniające możliwość wykorzystania raportów z rozszerzania zakresu zastosowania (opracowanego zgodnie z pren 15725) jako podstawy do określenia klasyfikacji ogniowej. Przewiduje się rozpoczęcie prac nad dalszymi EXAP. Według informacji Polskiego Komitetu Normalizacyjnego nie przewiduje się tłumaczenia norm o statusie specyfikacji technicznej (CEN/TS). W 2007 r. zgłaszano poprzez PKN uwagi do następujących projektów norm: pren 13644 ściany kurtynowe, częściowa konfiguracja, pren 13669 przewody oddymiające obsługujące jedną strefę pożarową, pren 152544 EXAP dotyczący ścian nienośnych, ściany przeszklone, 41

pren 152545 pren 152691 pren 152692 pren 152693 pren 13501 2 pren 133818 pren 150808 pren 1508010 pren 1508012 pren 152697 pren 1526920 pren 15725 EXAP dotyczący ścian nienośnych, ściany z płyt warstwowych, EXAP dotyczący drzwi przeciwpożarowych, wymagania ogólne, EXAP dotyczący drzwi przeciwpożarowych, drzwi rozwierane stalowe, EXAP dotyczący drzwi przeciwpożarowych, drzwi rozwierane drewniane, klasyfikacja w zakresie odporności ogniowej rewizja, wpływ systemów zabezpieczeń na odporność ogniową elementów stalowych. Powłoki reaktywne, EXAP dotyczący belek nośnych, EXAP dotyczący przewodów wentylacyjnych, EXAP dotyczący ścian nośnych z elementów murowych, EXAP dotyczący drzwi przeciwpożarowych, drzwi stalowe przesuwane, EXAP dotyczący drzwi przeciwpożarowych, drzwi dymoszczelne, EXAP dotyczący raportów z rozszerzania zakresu zastosowania wyników badań odporności ogniowej. 4. Podsumowanie Z przeprowadzonej analizy wynika, że w Polsce wprowadzany jest sukcesywnie europejski system badań i klasyfikacji w zakresie bezpieczeństwa pożarowego i równocześnie pakiet norm EN i ENV. Poprawki w normach wynikające z ich rewizji czy przekształcenia prenorm ENV w normy EN nie wprowadzają już tak dużych zmian w systemie badań i oceny. Obecnie jest możliwe przeprowadzenie w Polsce prawie wszystkich badań i ocen wymaganych przez europejski system klasyfikacyjny w zakresie właściwości ogniowych wyrobów budowlanych i elementów budynków. Generalnym problemem staje się weryfikacja zasad rozszerzania zakresu zastosowania wyników badań odporności ogniowej. Większość stanowisk badawczych w Europie spełnia jedynie minimalne wymagania norm dotyczące wymiarów badanych elementów (3 m x 3 m w przypadku elementów pionowych i 3 m x 4 m w przypadku elementów poziomych). Ze względu na potrzebę weryfikacji opracowywanych zasad EXAP oraz coraz większy stopień skomplikowania różnych ocen w zakresie bezpieczeństwa pożarowego w kilku krajach budowane są obecnie stanowiska o dużej skali (co najmniej 5 m x 5 m). Równocześnie dane z badań odporności ogniowej w dużej skali oraz dane z badań rozwoju pożaru w dużej skali są punktem wyjścia do ocen z wykorzystaniem inżynierii bezpieczeństwa pożarowego. Podobnie do modelowania rozwoju pożaru konieczne jest stosowanie badań w dużej skali z wykorzystaniem otwartego dużego kalorymetru. Dopiero dysponując rzeczywistymi wartościami dotyczącymi generowanego ciepła i dymu oraz 42

odpowiedziami elementów konstrukcyjnych na zróżnicowane oddziaływania można przystąpić do obliczeń metodami inżynierii bezpieczeństwa pożarowego. Stosowane metody inżynierii bezpieczeństwa pożarowego nie dotyczą już tylko budynków czy nawet obiektów budowlanych (jak tunele) sięga się po nie coraz częściej również przy ocenach dotyczących bezpieczeństwa pożarowego na przykład w środkach transportu zbiorowego. W każdym jednak przypadku bez wiarygodnych danych wejściowych nie jest możliwe korzystanie we właściwy sposób z istniejących narzędzi obliczeniowych. Uzyskanie odpowiednich danych wiąże się z koniecznością przeprowadzania szczególnych badań, wymagających odpowiednich stanowisk badawczych. Biorąc pod uwagę szybki wzrost nasycenia tworzywami sztucznymi zarówno budynków, jak i obiektów budowlanych czy środków transportu zbiorowego, posiadane do tej pory dane stały się już nieaktualne. Porównanie wyników ostatnio przeprowadzonych badań wskazuje na znaczący wzrost zarówno ilości, jak i prędkości emitowanego ciepła i dymu ze spalanych obiektów. Mając na uwadze konieczność podejmowania dalszych prac dotyczących badań i oceny wyrobów budowlanych i elementów budynków, metod inżynierii bezpieczeństwa pożarowego oraz możliwość przetworzenia wyników tych prac na wymagania przepisów technicznobudowlanych należy stwierdzić, że dalszy aktywny udział w pracach Komitetów Technicznych CEN/TC 127 Europejskiego Komitetu Normalizacyjnego i ISO/TC 92 Międzynarodowej Organizacji Normalizacyjnej jest niezbędny. Bibliografia [1 ] Commission Décision of 8 February 2000 implementing Council Directive 89/106/EEC as regards the classification of the reaction to fire performance of construction products (2000/147/EC). Officiai Journal of the European Communities OJL50,23.2.2000 [2] PNEN 135011:2007(U) Klasyfikacja ogniowa wyrobów budowlanych i elementów budynku. Część 1: Klasyfikacja na podstawie badań reakcji na ogień (Fire classification of construction products and building elements. Part 1: Classification using test data from reaction to fire tests) [3] PNEN 135012:2007(U) Klasyfikacja ogniowa wyrobów budowlanych i elementów budynku. Część 2: Klasyfikacja na podstawie badań odporności ogniowej, z wyłączeniem instalacji wentylacyjnej (Fire classification of construction products and building elements. Part 2". Classification using data from fire resistance tests, excluding ventilation services) [4] PNEN 13501 3:2007 Klasyfikacja ogniowa wyrobów budowlanych i elementów budynku. Część 3: Klasyfikacja na podstawie badań odporności ogniowej wyrobów i elementów stosowanych w instalacjach użytkowych: ognioodpornych przewodów wentylacyjnych i przeciwpożarowych klap odcinających [5] PNEN 135014:2007 (U) Klasyfikacja ogniowa wyrobów budowlanych i elementów budynku. Część 4: Klasyfikacja na podstawie badań odporności ogniowej elementów systemów kontroli dymu (Fire classification of construction products and building elements. Part 4: Classification using data from fire resistance tests on components of smoke control systems) [6] Commission Décision of 3 May 2000 implementing Council Directive 89/106/EEC as regards the classification of the resistance to fire performance of construction products, construction works and parts thereof (2000/367/EC). Officiai Journal of the European Communities OJL133,6.6.2000 43

[7] PNEN 13501 5:2006 Klasyfikacja ogniowa wyrobów budowlanych i elementów budynku. Część 5: Klasyfikacja na podstawie wyników badań oddziaływania ognia zewnętrznego na dachy [8] Directive 89/106 of 21 December 1988, on the approximation of laws, regulations and administrative provisions of the Member States relating to construction products. Official Journal of the European Communities OJL40,11.2.1989 UPDATED INFORMATION ON STANDARDIZATION WORKS IN TECHNICAL COMMITTEE CEN/TC 127 FIRE SAFETY IN BUILDINGS Summary Updated information on standardization works and directions of further works in Technical Committee CEN/TC 127 Fire Safety in Buildings have been presented. Implementation in Poland of standards developed by Technical Committee CEN/TC 127 and published by CEN and availability of carrying out tests in accordance with these standards in Poland has been analyzed. Praca wpłynęła do Redakcji 14 VI 44