Sprawozdanie z realizacji zadań z zakresu wspierania rodziny za rok 2017 oraz potrzeby związane z realizacja zadań na rok 2018 Obowiązek wspierania rodziny przeżywającej trudności w wypełnianiu funkcji opiekuńczo wychowawczych oraz organizacji pieczy zastępczej, w zakresie ustalonym ustawą, spoczywa na jednostkach samorządu terytorialnego oraz na organach administracji rządowej. Obowiązek ten jednostki samorządu terytorialnego oraz organy administracji rządowej realizują w szczególności we współpracy ze środowiskiem lokalnym, sądami i ich organami pomocniczymi, Policją, instytucjami oświatowymi, podmiotami leczniczymi, a także kościołami i związkami wyznaniowymi oraz organizacjami społecznymi. Zadania z zakresu wspierania rodziny i systemu pieczy zastępczej są realizowane zgodnie z zasadą pomocniczości. I. PODSTAWA PRAWNA Miejsko Gminny Ośrodek Pomocy Społecznej w Koluszkach od stycznia 2012r. realizuje zadania wynikające z ustawy z dnia 09 czerwca 2011r. o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej ( tekst jednolity: Dz. U. z 2017 poz. 697 ) Ustawodawca w powyższym akcie prawnym określił m. in. nowe zadania dla poszczególnych szczebli samorządu terytorialnego, w tym gminnego. Art. 179 ust. 1 ustawy określa, że w terminie do dnia 31 marca każdego roku wójt składa radzie gminy roczne sprawozdanie z realizacji zadań z zakresu wspierania rodziny oraz przedstawia potrzeby związane z realizacją zadań. II. ZADANIA GMINY WYNIKAJĄCE Z USTAWY O WSPIERANIU RODZINY I SYSTEMIE PIECZY ZASTĘPCZEJ Zgodnie z art. 176 powołanej ustawy do zadań własnych gminy należy: 1) opracowywanie i realizacja 3- letnich gminnych programów wspierania rodziny; 2) tworzenie możliwości podnoszenia kwalifikacji przez asystentów rodziny; 3) tworzenie oraz rozwój systemu opieki nad dzieckiem, w tym placówek wspierania dziennego, oraz praca z rodziną przeżywającą trudności w wypełnianiu funkcji opiekuńczo wychowawczych przez:
a) zapewnienie rodzinie przeżywającej trudności wsparcia i pomocy asystenta rodziny oraz dostępu do specjalistycznego poradnictwa, b) organizowanie szkoleń i tworzenie warunków do działania rodzin wspierających, c) prowadzenie placówek wsparcia dziennego oraz zapewnienie w nich miejsc dla dzieci; 4) finansowanie: a) kosztów szkoleń dla rodzin wspierających, b) podnoszenia kwalifikacji przez asystentów rodziny, c) kosztów związanych z udzielaniem pomocy, o której mowa w art. 29 ust. 2, ponoszonych przez rodziny wspierające; 5) współfinansowanie pobytu dziecka w rodzinie zastępczej, rodzinnym domu dziecka, placówce opiekuńczo- wychowawczej, regionalnej placówce opiekuńczo terapeutycznej lub interwencyjnym ośrodku preadopcyjnym; 6) sporządzanie sprawozdań rzeczowo finansowych z zakresu wspierania rodziny oraz przekazywanie ich właściwemu wojewodzie, w wersji elektronicznej, z zastosowaniem systemu teleinformatycznego, o którym mowa w art. 187 ust.3; 7) prowadzenie monitoringu sytuacji dziecka z rodziny zagrożonej kryzysem lub przeżywającej trudności w wypełnianiu funkcji opiekuńczo wychowawczej, zamieszkałego na terenie gminy. Wspieranie rodziny asystent rodziny Wspieranie rodziny jest to zespół zaplanowanych działań, mających na celu przywrócenie rodzinie funkcji opiekuńczo rodzicielskich. Działania te prowadzone są za zgodą rodziny i aktywnym jej udziałem, z uwzględnieniem zasobów własnych rodziny oraz źródeł wsparcia zewnętrznego i polegają one na: 1) pracy z rodziną m. in., poprzez konsultacje, poradnictwo specjalistyczne, terapię, mediację, usługi dla rodzin z dziećmi, pomocy prawną, przydzielenie asystenta; 2) pomoc w opiece i wychowaniu dziecka przy aktywnym udziale lokalnych instytucji, organizacji i podmiotów działających na rzecz dziecka i rodziny. Praca z rodziną prowadzona powinna być również w przypadku czasowego umieszczenia dziecka poza rodziną. W rodzinie, w której doszło do kryzysu i w efekcie którego nastąpiło umieszczenie dziecka w pieczy zastępczej prowadzone SA działania o charakterze
interdyscyplinarnej pomocy i intensywnej pracy z rodziną w celu przezwyciężenia trudności i możliwości powrotu dziecka do rodziny. W przypadku, gdy ośrodek pomocy społecznej poweźmie informację o rodzinie przeżywającej trudności w wypełnieniu funkcji opiekuńczo wychowawczych, pracownik socjalny przeprowadza w tej rodzinie wywiad środowiskowy i jeżeli wywiad potwierdzi występowanie tychże trudności pracownik socjalny może występować do dyrektora ośrodka pomocy społecznej z wnioskiem o przydzielenie asystenta rodziny. W roku 2017 w Miejsko Gminnym Ośrodku Pomocy Społecznej w Koluszkach swoje zadania realizował jeden asystent rodziny. Na sfinansowanie kosztów wynagrodzenia dla asystenta Gmina wydatkowała 22 800,00zł. Zgodnie z ustawą o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej z dnia 09.06.2011r. praca asystenta rodziny ma na celu pomoc w przezwyciężaniu trudnej sytuacji rodzinnej. Asystent rodziny prowadzi pracę z rodziną w miejscu jej zamieszkania lub w miejscu wskazanym przez rodzinę. Praca asystenta opiera się na bezpośrednim kontakcie z klientami w miejscu ich zamieszkania. W związku z powyższym częste wyjazdy w teren są niezbędne dla prawidłowej realizacji zadań asystenta rodziny. Pozostały czas pracy przeznaczony był na współpracę z instytucjami, urzędami, służbą zdrowia itp. oraz przygotowanie, usystematyzowanie i wypełnianie dokumentacji. Asystent rodziny zatrudniony jest w ramach zadaniowego trybu pracy, co pozwala na pracę z rodzinami różnych godzinach, także poza godzinami pracy Miejsko Gminnego Ośrodka Pomocy Społecznej. Działania, które są podejmowane na rzecz wprowadzenia pozytywnych zmian w rodzinie są wielokierunkowe. Dla każdej rodziny, po wcześniejszej ocenie sytuacji, został stworzony indywidualny plan pracy, który jest realizowany w oparciu o odpowiednio dobrane działania. W 2017r. asystenturą rodzinną objętych było 15 rodzin, w tym 31 dzieci. Rodziny na bieżąco informowane są o działających organizacjach i stowarzyszeniach pozarządowych realizujących poradnictwo indywidualne i grupowe dla rodzin z problemami opiekuńczo wychowawczymi. Niezrealizowane potrzeby w rodzinie prowadzą do wielu niekorzystnych sytuacji rzutujących na funkcjonowanie dziecka, jego rodziców lub też zmuszają do umieszczenia dziecka poza rodziną.
Tabela poniżej przedstawia dane dotyczące liczby rodzin i typy rodzin, w których umieszczone są dzieci Rodziny spokrewnione Rodziny niezawodowe Rodziny zawodowe Pogotowie rodzinne ROK Liczba Liczba Liczba Liczba Liczba Liczba Liczba Liczba rodzin dzieci rodzin dzieci rodzin dzieci rodzin dzieci 2014 13 22 4 16 4 10 2 4 2015 13 22 16 21 2 6 2 4 2016 13 23 5 7 4 10 1 1 2017 12 22 4 6 4 10 0 0 W przypadku umieszczenia dziecka w rodzinie zastępczej albo w rodzinnym domu dziecka, gmina właściwa ze względu na miejsce zamieszkania dziecka przed umieszczeniem go w pieczy zastępczej ponosi koszty: - 10 % wydatków na opiekę i wychowanie dziecka w pierwszym roku pobytu dziecka w pieczy zastępczej; - 30 % wydatków na opiekę i wychowanie dziecka w drugim roku pobytu dziecka w pieczy zastępczej; - 50 % wydatków na opiekę i wychowanie dziecka w trzecim roku pobytu dziecka w pieczy zastępczej. W 2017r. za pobyt 16 dzieci w placówkach pieczy zastępczej gmina poniosła koszt w wysokości 122 060,27 zł. Wspieranie rodziny w jej prawidłowym funkcjonowaniu poradnictwo W 2017r. z konsultacji i poradnictwa specjalistycznego dla rodziców skorzystały 81 rodziny w Punkcie Konsultacyjnym Pomocy Rodzinie, Główne problemy to: - uzależnienie od alkoholi męża / żony 18 - uzależnienie od alkoholu syna / córki 25 - przemoc ze strony męża, brata, konkubina, syna, córki 25 - trudności wychowawcze z dziećmi 12 - pomoc w przyznawaniu alimentów 10 - złe relacje w rodzinie 23.
Pozostałe placówki oraz aktywnie działające w sferze wspierania rodziny to: Poradnia Psychologiczno Pedagogiczna, Ośrodek Psychoedukacji i Psychoterapii, pedagodzy szkolni. Wszystkie szkoły podstawowe, gimnazjalne i ponadgimnazjalne wdrażają programy profilaktyczno edukacyjne. W 2017r. realizowane były m. in. programy: -,, Szkoła Współpracy rodzice i nauczyciele kapitałem współczesnej szkoły, -,,Szkolny Program Aktywnej Współpracy warsztaty dla rodziców, -,, Akademia dojrzewania, -,, Żyj smacznie i zdrowo, -,,Aktywna tablica. Gminna Komisja Rozwiązywania Problemów Alkoholowych zaprosiła na swoje posiedzenia 94 osób, które mają problem z uzależnieniem. W 2017 roku wobec 5 osób złożono wnioski do Sądu o zastosowanie obowiązku leczenia odwykowego, 49 osób podjęło terapię. Zespół Interdyscyplinarny podjął współpracę z osobami, które doświadczają przemocy. W roku 2017 do przewodniczącego Zespołu Interdyscyplinarnego wpłynęło 45 zawiadomień o wystąpieniu przemocy domowej z czego: 37 z Komendy Powiatowej Policji w Koluszkach, 8 z Miejsko Gminnego Ośrodka Pomocy Społecznej w Koluszkach. Ofiary przemocy na terenie naszej gminy to: 42 kobiety, 3 mężczyzn. W ramach działań Zespołu Interdyscyplinarnego w Koluszkach odbyło się: 36 spotkań, w tym: 4 posiedzenia całego Zespołu, 32 posiedzenia grup roboczych. Kształtowaniem u rodziców właściwych postaw wychowawczych zgodnych z normami i wartościami społecznymi zajmują się pedagodzy szkolni oraz pracownicy socjalni. W placówkach oświatowych prowadzone są warsztaty dla rodziców, indywidualne spotkania z psychologiem oraz praca socjalna świadczona przez pracowników socjalnych. Rodziny, które ze względu na niski poziom dochodów, nie są w stanie opłacić czynszu ( bądź innych kosztów utrzymania mieszkania ) korzystają z pomocy finansowej w postaci, tzw. dodatku mieszkaniowego. Dysponentami środków na dodatki mieszkaniowe jest Gmina Koluszki. W roku 2017 z tego wsparcia skorzystało 147 rodzin na kwotę 177 770,37 zł. Ważną formą pomocy dla rodzin znajdujących się w trudnej sytuacji finansowej i życiowej, są świadczenia dla uczących się dzieci i młodzieży. Pomoc materialna dla uczniów w postaci wyprawek szkolnych, stypendiów i zasiłków szkolnych została uregulowana w ustawie o systemie oświaty i ma na celu wyrównanie szans edukacyjnych
uczniów. W 2017 roku wsparcie w formie stypendiów otrzymało 185 uczniów, wyprawek szkolnych 13 uczniów, zasiłki szkolne 4 uczniów na kwotę 27 354,08 zł. Rodziny z problemami opiekuńczo wychowawczymi od lat stanowią liczna grupę klientów MGOPS. W 2017 roku z różnych form pomocy finansowej i rzeczowej skorzystało 1087 osób w rodzinie. Aktywne wspieranie rodziny związane jest z wykorzystaniem przez pracowników Ośrodka różnorodnych metod i narzędzi pracy mieszczących się w katalogu indywidualnej, grupowej oraz środowiskowej pracy socjalnej. Pracą socjalną objęto 463 rodzin. Zabezpieczenie podstawowych potrzeb bytowych dziecka i rodziny realizowane jest przed wszystkim poprzez wsparcie finansowe. W 2017 roku z powodu bezradności w sprawach opiekuńczo wychowawczych pomoc otrzymało 51 rodzin, w tym pomocą finansową i rzeczową objęto 34 rodzin niepełnych. MGOPS podejmuje działania na rzecz rodzin zagrożonych ubóstwem i wykluczeniem społecznym, oraz dotkniętych trudnościami w pełnieniu funkcji opiekuńczo wychowawczych. W 2017 roku 16 rodzin ( 16 kobiet, 4 mężczyzn ) uczestniczyło w projekcie finansowanym przez Europejski Fundusz Społeczny,, Rodzina w działaniu. Projekt obejmował: usługę asystenta rodziny, wsparcie finansowe, indywidualne konsultacje z psychologiem, grupowe poradnictwo psychologiczne typu planowanie czasu wolnego oraz kształtowanie umiejętności społecznych, a także pomoc prawną jako punkt porad prawych. MGOPS realizuje program,, Rodzina 500+. W okresie od 1 stycznia 2017r. do 31 grudnia 2017r. liczba rodzin korzystających z programu wyniosła 1539, liczba świadczeń wychowawczych przyznanych decyzją administracyjną na dzień 31 grudnia 2017r. wyniosła 27 264 na kwotę 13 810 150,83zł. Ponadto Urząd Miejski w Koluszkach w Koluszkach zorganizował prace społeczno użyteczne, w których zatrudnienie znalazło 13 osób. III. POTRZEBY ZWIĄZANE Z REALIZACJĄ ZADAŃ Z ZAKRESU WSPIERANIA RODZINY Zgodnie z art. 179 ust. 1 ustawy z dnia 9 czerwca 2011r. o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej ( tekst jednolity Dz. U. z 2017 poz. 697 ), przedstawia się następujące potrzeby w powyższym zakresie: 1. Realizacja 3-letniego gminnego programu wspierania rodziny, o którym mowa w art. 176 pkt 1 ustawy.
2. Zatrudnienie 2 asystentów rodziny, celem zapewnienia odpowiedniej jakości pracy z rodzinami doświadczającymi trudności w wypełnianiu funkcji opiekuńczo wychowawczych. 3. Uwzględnianie w budżecie Ośrodka na 2018r. środków finansowych z przeznaczeniem na utrzymanie 21 dzieci przebywających w pieczy oraz dodatkową rezerwę w związku z możliwością wystąpienia sytuacji umieszczenia kolejnego dziecka z terenu Gminy w pieczy zastępczej. 4. Sporządzenie sprawozdań rzeczowo finansowych z zakresu wspierania rodziny oraz przekazywanie ich właściwemu wojewodzie, w wersji elektronicznej, z zastosowaniem systemu teleinformatycznego, o którym mowa w art. 187 ust.3. 5. Monitoring sytuacji dziecka z rodziny zagrożonej kryzysem lub przeżywającej trudności w wypełnianiu funkcji opiekuńczo wychowawczej będzie prowadzony na bieżąco przez pracowników socjalnych Ośrodka oraz przez członków Zespołu Interdyscyplinarnego ds. Przeciwdziałania Przemocy w Rodzinie. Koluszki, dnia 8 marca 2018r.
Rada Miejska w Koluszkach Zgodnie z treścią art. 179 ust. 1 ustawy z dnia 9 czerwca 2011r. o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej składam roczne sprawozdanie z realizacji zadań z zakresu wspierania rodziny za rok 2017.