NTEGRUJĄCY RYNEK PRACY DZAŁANA WUP W GDAŃSKU zabela Jezierska Wicedyrektor Wojewódzkiego Urzędu Pracy w Gdańsku Gdańsk, 7.12.2018 r.
Trendy i zjawiska, które zapoczątkowały działania na rzecz wsparcia cudzoziemców na pomorskim rynku pracy 2
Pomorscy pracodawcy tworzą coraz więcej nowych miejsc pracy w regionie dynamicznie rośnie popyt na pracę 3
Liczba podmiotów gospodarki narodowej ogółem wg rejestru REGON w województwie pomorskim w półroczach lat 2014 2018 300 000 299 042 290 000 280 000 270 000 273 885 279 906 284 270 291 091 260 000 2014 r. 2015 r. 2016 r. 2017 r. 2018 r. Druga dynamika wzrostu liczby podmiotów gospodarki narodowej, po województwie mazowieckim (liczba podmiotów gospodarki narodowej wzrosła o ponad 25 tys., tj. o 9,2%). Źródło: GUS 4
Wolne miejsca pracy i miejsca aktywizacji zawodowej zgłoszone do powiatowych urzędów pracy województwa pomorskiego w latach 2014 2018 tys. 140,0 120,0 100,0 87,1 108,3 120,3 95,2 80,0 68,2 60,0 40,0 20,0 0,0 2014 r. 2015 r. 2016 r. 2017 r. - 2018 r. W latach 2014 2018 w urzędach pracy województwa pomorskiego zarejestrowano około 480 tys. wolnych miejsc pracy i aktywizacji zawodowej. Źródło: Sprawozdanie o rynku pracy MRPiPS-01 5
Rosnący popyt na pracę w regionie wpływa na ograniczenie zjawiska bezrobocia na Pomorzu 6
1999 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016 2017 2018 Liczba bezrobotnych zarejestrowanych w powiatowych urzędach pracy w województwie pomorskim w latach 1999 2018 tys. 250 200 199,4 tys. luty 2003 r. 150 100 50 0 105,8 tys. styczeń 1999 r. 62,4 tys. październik 2008 r. 44,9 tys. październik 2018 r. Źródło: Sprawozdanie o rynku pracy MRPiPS-01. 7
% 16,0 14,0 11,3% kraj; 2014 r. Stopa bezrobocia w Polsce i województwie pomorskim w latach 2014 2018 12,0 10,0 8,0 6,0 11,1% woj. pomorskie; 2014 r. 5,7% kraj; 2018 r. 4,0 2,0 4,8% woj. pomorskie; 2018 r. 2014 2015 2016 2017 2018 woj. pomorskie kraj Źródło: GUS. 8
Coraz wyraźniej na pomorskim rynku pracy uwidacznia się zjawisko luki zatrudnieniowej i kompetencyjnej 9
Wolne miejsca pracy i miejsca aktywizacji zawodowej zgłoszone do powiatowych urzędów pracy województwa pomorskiego w latach 2014 2018 14000 12000 10000 8000 6000 4000 2000 0 zgłoszone do PUP-ów w miesiącu 8543 7657 5805 4511 10455 9297 2013 2014 2015 2016 2017 2018 10000 niewykorzystane, pozostające w dyspozycji PUP-ów na koniec miesiąca 8000 6000 4199 5248 5996 6394 5998 4000 2716 2000 0 2013 2014 2015 2016 2017 2018 Źródło: Sprawozdanie o rynku pracy MRPiPS-01. 10
Odsetek firm mających problemy ze znalezieniem pracowników w 2018 r. Źródło: Barometr Rynku Pracy, Work Service, Raport, kwartał 2018 r. 11
W wyniku wzrostu popytu na pracę w regionie zmienia się struktura aktywności ekonomicznej Pomorzan 12
Bierni zawodowo i pracujący w województwie pomorskim wg BAEL osób w wieku 15 lat i więcej w latach 2014 2017 (dane średnioroczne) i kwartał 2018 r. tys. 1 050,0 995 986 1 009 999 950,0 902 850,0 750,0 786 787 762 754 770 650,0 2014 2015 2016 2017 kw. 2018 bierni zawodowo pracujący W ostatnich 4 latach przybyło ok. 100 tys. pracujących w województwie pomorskim. Źródło: Aktywność ekonomiczna ludności Polski 13
Pomimo rosnącej aktywności zawodowej Pomorzan potrzeby kadrowe pomorskich pracodawców nie są w pełni realizowane w regionie nasila się zjawisko imigracji ekonomicznej 14
Liczba oświadczeń* o zamiarze powierzenia wykonywania pracy cudzoziemcom w latach 2014 2017 i w okresie styczeń - październik 2018 r. 15,0 tys. 10,0 5,0 0,0 2014 2015 2016 2017 2018 tys. 160,0 120,0 80,0 40,0 0,0 132,0 113,2 67,4 25,3 5,8 2014 r. 2015 r. 2016 r. 2017 r. - 2018 r. W latach 2014 2018 w urzędach pracy województwa pomorskiego zarejestrowano ponad 340 tys. oświadczeń. * dotyczy oświadczeń, zarejestrowanych w powiatowych urzędach pracy woj. pomorskiego, o zamiarze powierzenia wykonywania pracy obywatelom Republiki Armenii, Republiki Białorusi, Republiki Mołdawii, Federacji Rosyjskiej, Gruzji i Ukrainy bez konieczności uzyskania zezwolenia na pracę. Źródło: Przegląd sytuacji w zakresie zatrudnienia cudzoziemców 15
Obywatele i Obywatelki Ukrainy na pomorskim rynku pracy wnioski z badania zrealizowanego przez WUP w 2017 r. 1. Migracja, wbrew wcześniejszym prognozom (sprzed 2014 roku), nabiera charakteru osiedlen czego (55,5% obywateli Ukrainy chciałoby zostać w województwie pomorskim). 2. Zatrudnienie migrantów ma miejsce w coraz większym spektrum branż i sektorów działalności. Mamy do czynienia z migracją ekonomiczną, dobrowolną o charakterze wahadłowym i osiedlen czym. 3. Wykształcenie migrantów jest zróz nicowane, rośnie liczba osób z wykształceniem wyższym i osób studiujących, pracujących jednak poniżej kwalifikacji i doświadczających deprywacji zawodowej. 4. Na Pomorzu pojawia się coraz więcej młodych osób z Ukrainy, taka tendencja będzie się utrzymywać w szczególności jeśli ośrodki akademickie zintensyfikują swoją działalnośc w tym zakresie. 5. Migranci ukraińscy w województwie pomorskim sa przez mieszkańców odbierani pozytywnie, natomiast brakuje integracji i wydarzen na nią zorientowanych. 16
Brakujące formy wsparcia 43,8% brakuje wsparcia BRAKUJĄCE FORMY WSPARCA 19,2% opieka medyczna 18,3% pomoc językowa 17,9% pomoc w znalezieniu pracy 17,9% pomoc w załatwianiu spraw urzędowych/ dokumentów 17,9% pomoc w znalezieniu mieszkania/lokum 17,4% pomoc informacyjna z legalizacją/przedłużaniem pobytu 16,3% pomoc doradcy zawodowego 15,4% pomoc w podjęciu nauki 14,5% wsparcie finansowe np. zasiłek 14,3% pomoc w adaptacji 14,0% pomoc psychologiczna 12,7% wsparcie rzeczowe, np. zakup odzieży, żywności 12,4% pomoc w nauce zawodu lub przekwalifikowaniu 17
18
Monitoring/diagnozowanie i działania upowszechniające Badania własne, analizy, informacje badanie Obywatele Ukrainy na pomorskim rynku pracy informacje/artykuły na www.porp.pl, w tym ok. 50 artykułów dot. zjawiska imigracji 10 raportów w bibliotece PORP 5 newsletterów Cykl seminariów prezentujących wyniki badań dot. roli cudzoziemców na pomorskim rynku pracy. Konferencja Wyzwania dla samorządu terytorialnego w dobie imigracji ekonomicznej w ramach inauguracji projektu Trzy kroki do integracji (04.2018). 19
Wzmacnienie kompetencji pracodawców, pracowników administracji i partnerów społecznych Cykl spotkań informacyjnych dla pracodawców Pomorskie wspiera pracodawców Z udziałem: PUP, PP, SG, US. Tematyka: zmiany w przepisach z zakresu zatrudniania cudzoziemców po 01.01.2018 r. 11 spotkań na terenie województwa pomorskiego (m.in. w: Gdyni, Pucku, Tczewie, Kartuzach, Starogardzie Gdańskim, Malborku, Nowym Dworze Gdańskim, Wejherowie, Sztumie, Kościerzynie), Udział wzięło ponad 500 pracodawców. 20
Wzmacnienie kompetencji pracodawców, pracowników administracji i partnerów społecznych Szkolenia dla pracodawców korzystających z usług agencji zatrudnienia (pracodawcyużytkownicy) przy zatrudnianiu cudzoziemców. Tematyka: zatrudnianie cudzoziemców i ich legalny pobyt na terenie RP. Dotychczas w 2 szkoleniach udział wzięło ponad 90 pracodawców. Szkolenie dedykowane wyłącznie agencjom zatrudnienia Z udziałem: SG, PP, PSZ. Tematyka: legalność pobytu cudzoziemców, przestrzeganie przepisów przez agencje zatrudnienia, bezpieczeństwo i zdrowie pracowników transgranicznych, nowe formy zatrudniania cudzoziemców. Udział wzięło 130 przedstawicieli agencji zatrudnienia. 21
Wzmacnienie kompetencji pracodawców, pracowników administracji i partnerów społecznych Szkolenia pracowników PUP nt. zmian przepisów dot. zatrudniania cudzoziemców po 01.01.2018 r. W 2 szkoleniach udział wzięło ponad 50 osób, które zajmują się obsługą pracodawców zatrudniających cudzoziemców. Spotkania informacyjne pracowników PSZ Z udziałem: PP, SG, ZUS, UStat., PUW, CW W celu wypracowania jednolitego sposobu postępowania pracowników realizujących zadania w zakresie zatrudniania cudzoziemców oraz w celu usprawnienia komunikacji między instytucjami kluczowymi w obszarze dot. cudzoziemców. Dotychczas w 3 spotkaniach udział wzięło ponad 170 pracowników PSZ. 22
Rozwijanie sieci współpracy doradców zawodowych w regionie w celu przygotowania do świadczenia usług na rzecz imigrantów Konferencja Doradztwo zawodowe wobec różnorodności kulturowej perspektywy i wyzwania. Cel: rozwój kompetencji doradców zawodowych z województwa pomorskiego oraz dzielenie się wiedzą i doświadczeniami w obszarach: rynek pracy z perspektywy wielokulturowości, kompetencje międzykulturowe w pracy doradcy zawodowego, rozwój kompetencji kulturowych na poziomie jednostek, zespołów i organizacji. 23
Rozwijanie sieci współpracy doradców zawodowych w regionie w celu przygotowania do świadczenia usług na rzecz imigrantów Szkolenia dla doradców zawodowych z CiPKZ w Gdańsku i Słupsku oraz doradców EURES Kompetencje międzykulturowe w doradztwie zawodowym 2 szkolenia, przeszkolonych 17 doradców Tematyka: kompetencje międzykulturowe, komunikacja międzykulturowa, najtrudniejszych, wyzwania związane z aktywnym udziałem imigrantów w lokalnym rynku pracy. Szkolenia dla doradców zawodowych z województwa pomorskiego Kompetencje międzykulturowe. Świadczenie usług imigrantom w ramach PSPZ 2 szkolenia, przeszkolonych 38 doradców Tematyka: specyfika pracy doradczej świadczonej na rzecz cudzoziemców, różnice kulturowe, komunikacja międzykulturowa w praktyce budowania relacji i świadczenia usług społeczności imigrantów. 24
Wsparcie informacyjno-doradcze organizacji przygotowujących projekty, w tym projekty dedykowane imigrantom spotkanie dla projektodawców z ekspertami ds. imigracji możliwość objęcia wsparciem w ramach projektów nowej grupy docelowej imigrantów i reemigrantów pierwsze 3 projekty ze wsparciem dla imigrantów ( kwartał 2019 r.) zakres wsparcia dla imigrantów: poradnictwo zawodowe, indywidualne konsultacje z psychologiem, poszukiwanie pracy; szkolenia zawodowe; staże; zwrot kosztów dojazdu do pracy w konkursie w 2019 r. dodatkowe premiowanie projektów skierowanych wyłącznie do imigrantów w celu ich aktywizacji zawodowej 25
Wsparcie indywidualne nformacje i usługi w zakresie: warunki życia i pracy w Polsce poszukiwanie pracy (oferty pracy w Polsce) legalizacja pracy krótkoterminowej legalnie działające agencje zatrudnienia (KRAZ); zadania i obowiązki agencji konsultacje z doradcą zawodowym możliwości uczestnictwa w projektach EFS instytucje wspierające cudzoziemców 70 porad zawodowych udzielili w 2018 r. imigrantom z państw trzecich doradcy zawodowi i doradcy EURES z WUP w Gdańsku i Słupsku. 26
Ścisła współpraca z instytucjami i organizacjami realizującymi zadania i usługi na rzecz cudzoziemców Powiatowe Urzędy Pracy Pracodawcy/organizacje pracodawców Straż Graniczna Zakład Ubezpieczeń Społecznych Państwowa nspekcja Pracy Urząd Skarbowy Centrum Wsparcia migrantek migrantów Pomorski Urząd Wojewódzki Regionalny Ośrodek Polityki Społecznej Urząd Statystyczny Agencje Zatrudnienia Związki Zawodowe Ministerstwo Rodziny Pracy Polityki Społecznej Lwowskie Regionalne Centrum Zatrudnienia Pomorska Wojewódzka Rada Rynku Pracy Wojewódzka Rada Dialogu Społecznego Zespół Zadaniowy Do Spraw Regionalnej Polityki migracyjnej 27
Wyzwania regionalnej polityki rynku pracy (projekt RPDZ na 2019 r.) Promowanie i ułatwianie mobilności przestrzennej Budowanie i rozwijanie systemu wsparcia imigrantów z pan stw trzecich w obszarze rynku pracy. Wspieranie międzynarodowego przepływu pracowników poprzez działania sieci Europejskich Służb Zatrudnienia EURES, w tym wsparcie dla reemigrantów. Koordynacja systemu zabezpieczenia społecznego. Prowadzenie akcji informacyjno-promocyjnych służących wzmocnieniu realizowanych działan. Dopasowanie kompetencji do potrzeb pracodawców Dialog i partnerstwo dla tworzenia dobrych miejsc pracy Zagospodarowanie e potencjału osób pozostających poza rynkiem pracy 28
Dziękuję za uwagę Kontakt: ul. Podwale Przedmiejskie 30, Gdańsk tel.: 58 32 61 801, wup@wup.gdansk.pl