PAŃSTWOWA INSPEKCJA SANITARNA PAŃSTWOWY POWIATOWY INSPEKTOR SANITARNY W HRUBIESZOWIE Załącznik u uchwały Nr XIV/129/2008 Rady Powiatu w Hrubieszowie z dnia 28 lutego 2008 r. I N F O R M A C J A O STANIE BEZPIECZEŃSTWA SANITARNEGO POWIATU HRUBIESZOWSKIEGO w 2007ROKU Hrubieszów Luty 2008
Działalność Państwowej Inspekcji Sanitarnej na terenie Powiatu Hrubieszowskiego w 2007r. ukierunkowana była na dążeniu osiągnięcia pożądanych norm zdrowotnych poprzez działania umożliwiające zachowanie lub przywracanie bezpieczeństwa zdrowotnego ludzi, a także mająca na celu identyfikację i oszacowanie skali zagrożeń, inicjowaniu skoordynowanego nadzoru i kontroli zapobiegających wszelkim zagrożeniom fizycznym, chemicznym i biologicznym oraz zachowaniu i umacnianiu zdrowia zbiorowości i kształtowaniu w tym zakresie odpowiednich postaw i zachowań. Ogólna ocena działalności Państwowej Inspekcji Sanitarnej w powiecie hrubieszowskim w 2007r. w poszczególnych dziedzinach przedstawia się następująco: 1. Sekcja Nadzoru P/Epidemicznego odpowiedzialna jest za zapobieganie chorobom zakaźnym, opracowywanie ognisk już występujących chorób, zagrażających ludności, oraz za stan sanitarny obiektów takich jak: Szpital, Ośrodki Zdrowia, Przychodnie, Gabinety Lekarsko-Pielęgniarskie na terenie Powiatu, a więc mające bezpośredni wpływ na zdrowie mieszkańców miasta Hrubieszowa i Powiatu. 2. Sekcja Higieny Żywności, Żywienia i Przedmiotów Użytku - nadzoruje prawidłowe funkcjonowanie obiektów żywienia, oraz rozprowadzających i magazynujących żywność i wytwarzających produkty spożywcze. Kontroluje materiały i wyroby do kontaktu z żywnością, mogące stwarzać zagrożenie sanitarne dla ich użytkowników. 3. Sekcja Higieny Komunalnej prowadzi monitoring jakości wody przeznaczonej do spożycia przez ludzi, nadzoruje stan sanitarny obiektów zaopatrujących ludność w wodę, oraz obiekty użyteczności publicznej. 4. Sekcja Higieny Dzieci i Młodzieży nadzoruje prawidłowe funkcjonowanie placówek nauczania i wychowania, oraz obozów i zimowisk dla dzieci i młodzieży. 5. Higiena Pracy: kontroluje warunki pracy w nadzorowanych zakładach, z uwzględnieniem występowania czynników szkodliwych i uciążliwych dla zdrowia na stanowiskach pracy, przeprowadza ocenę zawodowego narażenia na czynniki szkodliwe i uciążliwe w przypadkach podejrzenia choroby zawodowej. Prowadzi nadzór w zakładach nad wprowadzaniem do obrotu i stosowaniem niebezpiecznych substancji i preparatów chemicznych oraz mutagennych. Oświata Zdrowotna i Promocja Zdrowia prowadzi edukację społeczeństwa w zakresie zdrowego stylu życia, profilaktyki chorób zakaźnych i niezakaźnych. Wdraża programy promocji zdrowia, nadzoruje i monitoruje. 2
7. Zapobiegawczy Nadzór Sanitarny uzgadnia projekty budowlane, technologiczne pod względem wymagań higienicznych i zdrowotnych dotyczących budowy oraz zmiany sposobu użytkowania obiektów budowlanych. Prowadzi uzgodnienia projektów miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego na terenie powiatu hrubieszowskiego. Wydaje uzgodnienia warunków realizacji przedsięwzięć mogących znacząco oddziaływać na środowisko do decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach oraz opinie w sprawie obowiązku sporządzenia raportu o oddziaływaniu na środowisko. Należy uwzględnić działania diagnostyczne laboratorium naszej Stacji, które wykonuje badania: -bakteriologiczne w kierunku: jelitowych pałeczek Salmonella, Shigella, Enteropatogenne Escherichia Coli, wymazy czystościowe, ocenę skuteczności procesów sterylizacji, -pomiary środowiska pracy w zakresie: mikroklimatu, oświetlenia, hałasu, pyłów, stężenia CO, H 2 S, SO 2. Łączna działalność zapewnia bezpieczeństwo sanitarne naszego powiatu. 3
Roczna ocena stanu sanitarnego placówek służby zdrowia na terenie powiatu hrubieszowskiego za rok 2007 W roku 2007 Sekcja Nadzoru P/ Epidemicznego Powiatowej Stacji Sanitarno Epidemiologicznej w Hrubieszowie sprawowała nadzór nad 153 obiektami w tym: SPZOZ Hrubieszów-1 Przychodnie SPZOZ-15 Przychodnie NZOZ-29 Ambulatoria -2 Gabinety prywatne - 72 Punkty szczepień - 34 W roku 2007 przeprowadzono 272 kontroli. Wydano 3 decyzje administracyjne na poprawę stanu sanitarno -technicznego placówek służby zdrowia. Prace remontowe i modernizacyjne przeprowadzono na oddziale Wewnętrznymi II, Neurologii, Rehabilitacji. Dobudowano szyby dźwigowe i zamontowano dwa dźwigi windy w budynku oddziału gruźlicy i chorób płuc i w budynku oddziału wewnętrznego II. W Gminnym Ośrodku Zdrowia w Mirczu wymieniono wykładzinę podłogową we wszystkich pomieszczeniach. W Wiejskim Ośrodku Zdrowia w Teratynie odmalowano pomieszczenia i wymieniono wykładzinę podłogową. W Przychodni Rejonowej odmalowano klatki schodowe, wszystkie pomieszczenia częściowo wymieniono wykładzinę podłogową Utworzono Stację Dializ wraz z Przychodnią Nefrologiczną w budynku SPZOZ W dalszym ciągu trwają prace remontowe na oddziale Gruźlicy i Chorób Płuc,Dziale Pomocy Doraźnej. W roku sprawozdawczym 2007 szczepienia przebiegały zgodnie z obowiązującym Programem Szczepień Ochronnych, a wykonawstwo jest zadowalające. Program szczepień ochronnych obejmuje: - szczepienia obowiązkowe dzieci i młodzieży szkolnej - szczepienia obowiązkowe osób narażonych w sposób szczególny na zakażenie - szczepienia zalecane nie finansowane ze środków budżetowych. Na uwagę zasługuje wzrost zainteresowania szczepieniami zalecanymi odpłatnymi, przeciw WZW typ B przed zabiegiem, przeciw kleszczowemu zapaleniu mózgu osób predysponowanych na zakażenie ( pracowników leśnych) oraz przeciw grypie. W roku sprawozdawczym 2007 zaszczepiło: - przeciw WZW typ B 426 osób, dzięki czemu spada liczba zachorowań. - przeciw kleszczowemu zapaleniu mózgu 12 osób. - przeciw grypie 1545 osób Ze względu na charakter pracy pracownicy Miejskiego Przedsiębiorstwa Gospodarki Komunalnej i Mieszkaniowej zostali uodpornieni przeciw tężcowi i durowi brzusznemu. Ze względu na rolniczy charakter regionu w przypadku zranień w roku 2007 przeciw tężcowi zaszczepiono 281 osób dorosłych. W związku z wejściem w życie nowego rozporządzenia Ministra Zdrowia z dnia 10 listopada 2006r. w sprawie wymagań, jakim powinny odpowiadać pod względem fachowym i sanitarnym pomieszczenia i urządzenia zakładu opieki zdrowotnej placówki służby zdrowia, które nie spełniają wymogów określonych w rozporządzeniu opracowały programy dostosowawcze. 4
SYTUACJA EPIDEMIOLOGICZNA W REJONIE DZIAŁANIA PAŃSTWOWEGO POWIATOWEGO INSPEKTORA SANITARNEGO W HRUBIESZOWIE w 2007r Lp. Jednostka chorobowa 2006r. 2007r. 1. salmonellozy 28 31 2. biegunka do lat 2 6 1 3. Posocznice 7 7 4. Nagminne zapalenie 97 3 przyusznic 5. Borelioza z Lyme 3 11 6. Styczność i narażenie na 13 6 wściekliznę 7. Ospa wietrzna 104 197 8. Różyczka 29 356 9 WZW typ C 1 3 10. Płonica 18 22 11. WZW typ B 2 0 12. Mononukleoza 7 1 13. Zatrucie lekami 12 9 14. Zatrucie alkoholem 4 1 15. Świerzb 17 6 16. Glistnica 0 3 5
Analiza sytuacji epidemiologicznej na terenie powiatu hrubieszowskiego w latach 2006-2007 wykazała nieznaczny wzrost zachorowań na niektóre choroby zakaźne tj. salmonellozy w 2006r. zarejestrowano 28 zachorowań, a w 2007 31 w tym dwa zatrucie zbiorowe- rodzinne. Jedno wystąpiło na terenie miasta Hrubieszowa a drugie w miejscowości Nieledew. Pozostałe to pojedyncze zachorowania występujące w całym powiecie. Widoczny jest wzrost zachorowań na WZW typ C w 2006r. zarejestrowano 1 przypadek, a w 2007r. - 3 zachorowania. Borelioza z Lyme. wystąpił wzrost zachorowań, w 2006r zanotowano 3 przypadki, a w 2007r zarejestrowano 11 zachorowań wśród leśników i rolników. Widoczny jest wzrost zachorowań na różyczkę w 2006r. zarejestrowano 29 przypadków a w 2007r zanotowano 356. Najliczniejszą grupę stanowią chłopcy w wieku 10-19 lat. Obserwuje się spadek zachorowań na Nagminne Zapalenie Przyusznic w 2006 roku zarejestrowano 97 przypadków a w 2007r.-3 zachorowania. Wzrost zachorowań następuje cyklicznie co 2-3 lata. W związku z systematycznym wprowadzaniem od 1989 roku szczepień p/ WZW typ B w poszczególnych grupach wiekowych widoczny jest spadek zachorowań na Wirusowe Zapalenie Wątroby typ C. W 2006r zarejestrowano 2 przypadki zachorowań w 2007 zachorowań nie zanotowano. 6
OCENA STANU SANITARNEGO OBIEKTÓW ŻYWIENIOWO-ŻYWNOŚCIOWYCH POWIATU HRUBIESZOWSKIEGO ZA 2007r. Jednym z zadań Organu Państwowej Inspekcji Sanitarnej w Hrubieszowie jest nadzór nad warunkami zdrowotnymi żywności, żywienia i przedmiotów użytku. Poniższa ocena przedstawia sytuację powiatu hrubieszowskiego w zakresie bezpieczeństwa zdrowotnego żywności. Na terenie powiatu hrubieszowskiego w roku 2007 zewidencjonowano 489 w tym: - 36 obiektów produkcji żywności / wytwórnie lodów i automaty, piekarnie i ciastkarnie, obiektów, wytwórnie wód gazowanych, przetwórnie owocowo- warzywne, młyny, cukrownie / - 362 obiekty obrotu żywnością / sklepy, kioski, hurtownie, targowisko, środki transportu żywności, punkty sprzedaży środków spożywczych na stacjach CPN / - 91 obiektów żywienia zbiorowego / bary, restauracje, punkty gastronomiczne, stołówki w zakładach zamkniętych szkolne, przedszkolne, przy internatach, blok żywienia w szpitalu itp. / Skontrolowano 394 obiekty, oceniono 369, przeprowadzono łącznie 633 kontrole i rekontrole. 7
Wśród obiektów ocenionych, 10 uznano za niezgodne z wymogami prawa sanitarnego co stanowi 2,7%. Stan techniczny infrastruktury jest bardzo zróżnicowany. Działają zarówno obiekty stare, spełniające jedynie niezbędne minimum wymogów sanitarnych, gdzie lokalizacja i mała powierzchnia użytkowa jak również trudności ekonomiczne właścicieli pozbawia możliwości rozbudowy i modernizacji niezbędnej z uwagi na konieczność wdrażania systemów GHP/GMP/HACCP, a także obiekty, których stan techniczny, wystrój, wyposażenie w urządzenia chłodnicze i sprzęt pomocniczy stale się poprawia. Obiekty niezgodne stwierdzono w takich grupach jak: młyny, piekarnie, sklepy, żywienie zamknięte ( stołówka internatu ). Pozostałe grupy obiektów uzyskały ocenę zgodności z wymogami. Odsetek obiektów o złym stanie sanitarnym sukcesywnie jednak maleje i spadł z 9,2% w roku 2005 do 2,7 % w roku 2007. Rok Odsetek obiektów niezgodnych z wymogami 2005 9,2 2006 6,1 2007 2,7 Nadal jednak notuje się szereg uchybień rejestrowanych w protokołach kontroli sanitarnej, najczęściej stwierdzane to: - brak wdrożenia systemu HACCP - brak opracowanych i wdrożonych procedur i instrukcji Dobrej Praktyki Produkcyjnej i Higienicznej - nieprawidłowy stan techniczny / ściany, podłogi / - nieprawidłowa funkcjonalność - w sprzedaży przeterminowane artykuły, nieprawidłowo oznakowane - przy wodociągach indywidualnych brak wyniku badania wody - brak lub nieaktualna dokumentacja o stanie zdrowia W celu poprawy stanu sanitarnego obiektów, podejmowano działania decyzyjne. Wydano łącznie 94 decyzje administracyjne w tym 29 decyzji w wyniku naruszenia wymagań sanitarnych i zdrowotnych. W celu przymuszenia do wykonania obowiązków wynikających z decyzji administracyjnych wydano 12 upomnień, wystawiono 3 tytuły wykonawcze oraz 4 postanowienia o nałożeniu grzywny w celu przymuszenia na sumę 2000,00zł., wyegzekwowano 2397,00zł. W toku czynności kontrolnych, w związku ze stwierdzonymi uchybieniami bieżącymi nałożono 65 grzywien w drodze mandatu karnego na kwotę 8600,00zł. 8
Za stwierdzone naruszenia wymagań sanitarnych i zdrowotnych na mocy art. 36 ustawy o PIS wydano 31 decyzji płatniczych. W ramach realizacji planu poboru próbek i opracowywania ognisk zatruć pokarmowych, do badań laboratoryjnych pobrano 219 prób żywności, substancji dodatkowych, wyrobów do kontaktu z żywnością i prób sanitarnych z tego 10 prób w związku ze zgłoszonymi zatruciami pokarmowymi ( 5 żywności i 5 sanitarne ). Zdyskwalifikowano ogółem 13 prób co stanowi 5,9% zbadanych, w tym 5 za parametry mikrobiologiczne ( próby z zatrucia pokarmowego 2x lody, 1x jajo, 2x wymaz czystościowy ), 8 prób za nieprawidłowości w znakowaniu ( przetwory mięsne, przetwory warzywne, mleko, galanteria ciastkarska, ziarno zbóż soja, napoje alkoholowe ). Przyczyną mikrobiologicznej dyskwalifikacji i wystąpienia zatruć pokarmowych była obecność bakterii Salmonella enteritidis. Opracowano 2 zbiorowe zatrucia pokarmowe występujące w mieszkaniach prywatnych. Powodem zatrucia w obu przypadkach były lody domowej produkcji sporządzone z surowej masy jajecznej niepoddanej pasteryzacji. Zatruciu uległo ogółem 8 osób ( wszystkie spożywające lody ), 6 hospitalizowano. Bakterie Salmonella enteritidis będące czynnikiem etiologicznym wyhodowano również w wymazach z odbytu osób chorych. W ramach prowadzonego nadzoru dokonano teoretycznej oceny żywienia w 2 stołówkach szkolnych. Żywienie w obu placówkach zakwestionowano. Spożywano za mało wapnia, żelaza, witaminy C, nieprawidłowo układano jadłospisy ( monotonne, bez dodatków owocowo-warzywnych, niekiedy bez produktów będących źródłem białka zwierzęcego ). W ramach realizacji zagadnienia dotyczącego systemu wczesnego ostrzegania o produktach niebezpiecznych ( RASFF, RAPEX ) otrzymano 35 powiadomień, w każdym przypadku podejmowano stosowne działania zaradcze zmierzające do wycofania produktów niebezpiecznych z obrotu handlowego. Przeprowadzono łącznie 221 sprawdzeń, żadna z kontroli nie przyniosła rezultatu w postaci ujawnienia kwestionowanych produktów na rynku. Przyjęto 13 interwencji, które rozpatrzono zgodnie z kompetencjami, w tym celu przeprowadzono 11 kontroli. 9
Sprawy zgłaszane dotyczyły głównie: - złych warunków sanitarno-higienicznych - artykułów spożywczych niewłaściwej jakości w tym przeterminowanych - niewłaściwych warunków temperaturowych w przechowywaniu - nielegalnej działalności Wszystkie sprawy rozpatrzono, biorąc pod uwagę ocenę w kontekście potencjalnego ryzyka bezpieczeństwa żywności. W części przypadków stwierdzono zasadność wnoszonych uwag, wobec czego zostały nałożone grzywny w drodze mandatu, łącznie 4 na kwotę 350,00 zł. 10
Stan zaopatrzenia w wodę przeznaczoną do spożycia przez ludzi i nadzór nad jej jakością w 2007r. Państwowy Powiatowy Inspektor Sanitarny w Hrubieszowie zgodnie z ustawą o Państwowej Inspekcji Sanitarnej sprawuje nadzór nad jakością wody przeznaczoną do spożycia przez ludzi. W roku 2007 realizowano monitoring kontrolny i monitoring przeglądowy oraz nadzór nad jakością wody przeznaczonej do spożycia przez ludzi ogółem w 78 obiektach wodociągowych w tym: - 1 wodociąg o produkcji wody (1000-10000) m 3 /d, tj. wodociąg Hrubieszów, - 7 wodociągów o produkcji wody (100-1000)m 3 /d, tj. wodociągi: Cukrowni Werbkowice, Nieledew, Mircze, Dołhobyczów, Strzyżów Spółdzielni Mieszkaniowej, Czerniczyn, Rogalin. - 68 wodociągów o wydajności <100 m 3 /d w tym wodociągi zbiorowego zaopatrzenia ludności 30, wodociągi zaopatrujące w wodę obiekty nauczania i wychowania, obiekty służby zdrowia i inne ogółem 38, - 2 studnie publiczne w Trzeszczanach i w Werbkowicach. W ramach monitoringu kontrolnego i przeglądowego oraz nadzoru bieżącego nad wodociągami pobrano i wykonano: 433 próby wody, przeprowadzono 95 kontroli stanu sanitarno - higienicznego urządzeń wodociągowych oraz przebadano jakość wody w 54 cysternach (w tym 45 cystern po włamaniu do ujęć wody w wodociągu Hrubieszów, 8 cystern po awarii jedynej studni zasilającej wodociąg Nowosiółki oraz 1 cysternę w trakcie zanieczyszczenia bakteriologicznego wodociągu Nieledew). W trakcie 2007r. wydano 21 decyzje administracyjne dot. jakości wody w wodociągach w tym: a) na wodociągi zbiorowego zaopatrzenia - ogółem 18, tj: - 1 decyzja unieruchomienie wodociągu Hrubieszów, po dokonanym włamaniu do ujęcia wody, - 4 decyzje o braku przydatności wody do spożycia: 2 decyzje w trakcie sytuacji kryzysowej po unieruchomieniu wodociągu Hrubieszów, 1 dot. wodociągu Nowosiółki po awarii jedynej studni zasilającej wodociąg, 1 dot. wystąpienie zanieczyszczenia wody enterokokami kałowymi w wodociagu Nieledew, - 13 decyzji o warunkowej przydatności wody do spożycia przez ludzi dot. wodociągów: Hrubieszów 2, Nowosiółki 1, Nieledew -2, Przewodów -1, Uśmierz 1, Dołhobyczów -2, Trzeszczany 1, Drogojówka -1, Wiszniów -1, Drohiczany -1 b) na wodociągi lokalne 3 w tym: - 1 decyzja o braku przydatności wody do spożycia ze względu na wystąpienie zanieczyszczenia mikrobiologicznego wody w wodociągu Szkoły Podstawowej w Mienianach, - 2 decyzje o warunkowej przydatności wody do spożycia dot. z ujęcia awaryjnego szpitala SPZOZ Hrubieszów, wodociągu Gozdów kolej. Wszystkie powyższe decyzje zostały wykonane. W roku 2007 w/g oceny rocznej wodę odpowiadającą wymaganiom aktualnego rozporządzenia dostarczało 68 urządzeń wodociągowych, pozostałe 10 obiektów dostarczało wodę nie odpowiadającą wymaganiom były to wodociągi lokalne ze względu na ponadnormatywną zawartość związków żelaza, mętność,barwę,jon amonowy, azotany, mangan. Ponadnormatywną zawartość azotanów, które stanowią zagrożenie zdrowotne dla osób korzystającej z wody stwierdzono w wodociągu: Szkoły Podstawowej w Hrebennem gm. Horodło. 11
Stan zaopatrzenia ludności w wodę z wodociągów zbiorowego zaopatrzenia powiatu hrubieszowskiego przedstawia się następująco: 6. Liczba ludności ogółem 71861, 2. Liczba ludności korzystającej z wody o kontrolowanej jakości (wodociągi zbiorowego zaopatrzenia) - 42888, 3. Liczba ludności korzystającej z wody o niekwestionowanej jakości 42888, 4. Liczba ludności korzystającej z wody o niekontrolowanej jakości, z własnych ujęć - 28973 Procent ludności korzystającej z wodociągów zbiorowego zaopatrzenia ludności w wodę w gminach: 1. Hrubieszów - miasto: 95,00% 2. Hrubieszów gmina: 44,67% 3. Dołhobyczów 90,14% 4. Horodło 48,88% 5. Mircze 26,51% 6. Trzeszczany 79,05% 7. Uchanie 43,91% 8. Werbkowice 22,84% Ogółem powiat hrubieszowski 59,68% Podsumowanie i wnioski: - Wodociągi zbiorowego zaopatrzenia na koniec 2007r. w/g oceny rocznej dostarczały dobrą wodę pod względem mikrobiologicznym i fizykochemicznym. - W 5 wodociągach zbiorowego zaopatrzenia wg oceny rocznej dostarczających dobrą wodę stwierdzono na koniec 2007r. nieznaczne: a/ przekroczenia mętności: w wodociągu Żabcze gm.dołhobyczów, b/ przekroczenia mętności i zawartość żelaza w górnej granicy wartości dopuszczalnej w wodociągach: Rolniczej Spółdzielni Produkcyjnej w Cichobórzu gm. Hrubieszów, w Małkowie gm. Mircze, oraz w Mirczu w hydroforni gm. Mircze, c/ przekroczenia jonu amonowego i mętności w wodociągu Wiszniów gm. Mircze, powyższe przekroczenia nie stanowiły zagrożenia zdrowotnego. - W kontrolowanych wodociągach badane parametry chemiczne o znaczeniu zdrowotnym tj: arsen, azotany, azotyny, kadm, ołów, chrom, fluorki, benzo(a)piren, ΣWWA, antymon, miedź, nikiel, rtęć, selen, sód, siarczany w dopuszczalnych zakresach wartości. - Do pozytywnych przedsięwzięć w zakresie poprawy zaopatrzenia ludności w wodę w roku 2007 należy: a/ rozbudowa wodociągu Hrubieszów - nowe odcinki sieci powstały: ul. Basaja, Targowa, Lipice, b/ wybudowanie ujęcia wody i stacji wodociągowej w Stefankowicach gm.hrubieszów oraz zwodociagowanie wsi Stefankowice, Stefankowice kolonia, Kułakowice Trzecie, c/ poprawa jakości dostarczanej wody w zakresie żelaza i mętności w wodociągu Drohiczany gm. Uchanie, poprzez wymianę złóż filtracyjnych w odżelaziaczach. 12
- Do problemów wymagających rozwiązania należy: a/ dalsza potrzeba wodociągowania powiatu hrubieszowskiego, z wodociągów zbiorowego zaopatrzenia korzysta 59,68% ludności (jest to jeden z najniższych wskaźników w województwie lubelskim), b/ sytuacja kryzysowa spowodowana włamaniem do ujęć wody w wodociągu Hrubieszów oraz awarią jedynej studni zasilającej wodociąg Nowosiółki powinna skłonić jednostki odpowiedzialne za zaopatrzenie ludności w wodę do działań mających na celu przeciwdziałanie podobnym sytuacjom w przyszłości np. ( monitoring obiektów wodociągowych, budowa studni awaryjnych, spinki wodociągowe z sąsiednimi wodociągami), c/ dążenie jednostek odpowiedzialnych za jakość wody w wodociągach do przeciwdziałania sytuacjom sprzyjającym zanieczyszczeniu mikrobiologicznemu wody oraz dostarczanie konsumentom wody o dobrych parametrach organoleptycznych i fizykochemicznych. Stanowisko Higieny Pracy w roku 2007r. obejmowało nadzorem sanitarnym 189 obiektów, z czego skontrolowano 116. W wyniku przeprowadzonych kontroli wydano 25 decyzji administracyjnych dotyczących usterek: - złego stanu sanitarno higienicznego pomieszczeń pracy i pomieszczeń socjalnych dla pracowników, - nieprawidłowego dokumentowania stosowanych niebezpiecznych substancji i preparatów chemicznych, - brak aktualnych pomiarów czynników szkodliwych, - obniżenia stężeń i natężeń czynników szkodliwych, - brak badań profilaktycznych pracowników, - w 10 zakładach stwierdzono przekroczenia NDS i NDN ( głównie NDN hałasu i pyłu). W roku 2007 stwierdzono, że 72 pracowników pracuje w warunkach przekroczeń NDS i NDN, w wyniku działań poprawiono warunki pracy 45 pracownikom. W 2007r. wydano 5 decyzji o stwierdzeniu choroby zawodowej i 2 decyzje o braku podstaw do stwierdzenia choroby zawodowej. Wydane decyzje o stwierdzeniu choroby zawodowej dotyczyły: 1. boreliozy ( 2 przypadki), 2. przewlekłych chorób narządu głosu spowodowanego nadmiernym wysiłkiem głosowym, trwającym co najmniej 15 lat (1 przypadek), 3. nowotworu złośliwego powstałego w następstwie działania czynników występujących w środowisku pracy (1 przypadek), 4. astma oskrzelowa pochodzenia zawodowego (1 przypadek). 13
OCENA STANU SANITARNO-TECHNICZNEGO PLACÓWEK OŚWIATOWO -WYCHOWAWCHYCH NA TERENIE POWIATU HRUBIESZOWSKIEGO ZA 2007r. Nadzorem objęto 96 obiektów, przeprowadzono 154 kontrole sanitarne, nie nakładano mandatów karnych. - Na stan techniczny wydano 34 decyzje administracyjne tj.:, - 22 decyzje na Szkoły Podstawowe, - 3 decyzje na Gimnazja, -2 decyzje na Internaty, -2 decyzje na Zespół Szkól Ponadpodstawowych, - 1 decyzja na Domy Kultury, -4 decyzje na Zespoły Szkół Ogólnokształcących - Przedłużono 5 decyzji administracyjnych w następujących placówkach:, - 3 decyzje na Szkoły Podstawowe, - 1 decyzja na Gimnazja, - 1 decyzja na Domy Kultury, oraz 3 decyzje umarzające ( 2- szkoły podstawowe. 1- gimnazjum) Zmiany terminu zaleceń ujętych w decyzjach spowodowane były brakiem środków finansowych z jednostek nadrzędnych. - Skierowano wystąpienia do : - Urzędu Miasta, Starostwa i Gmin Powiatu Hrubieszowskiego - wystąpienia dotyczyły zasad organizowania wypoczynku w okresie ferii zimowych i wakacji oraz aktualny wykaz placówek oświatowo-wychowawczych na dzień 31.08.2007r., - W roku 2007skontrolowano pracownie i klasopracownie chemiczne: przy Zespołach Szkół i Gimnazjach - w trakcie kontroli zwracano uwagę na zagadnienia bezpieczeństwa pracy z niebezpiecznymi substancjami i preparatami chemicznymi (znakowanie, przechowywanie, instrukcja udzielania pierwszej pomocy, wyposażenie pracowni w zlew z bieżącą wodą ) - postępowania administracyjnego na pracownie i klasopracownie nie prowadzono; Przeprowadzono rozmowy z Dyrektorami szkół na temat zagrożenia przy przechowywaniu odpadów niebezpiecznych w placówkach oświatowo-wychowawczych. - oceniano warunki pobytu dzieci i młodzieży w placówkach wychowania i nauczania w zakresie: - wyposażenia w meble: w większości placówkach zakupione przed 1995r. meble nie posiadają certyfikatu natomiast ich stan techniczny nie budzi zastrzeżeń - spełnienia wymogów w stosunku do urządzeń i sprzętu sportowego w placówkach oświatowo-wychowawczych: Objęto nadzorem 96 placówek szkolno-wychowawczych, przeprowadzono kontrole w 42 placówkach. 14
Stwierdzono, że sale gimnastyczne pełnowymiarowe posiada 7 placówek; 10 posiada sale gimnastyczne zastępcze, w 19 skontrolowanych szkołach brak sali gimnastycznej pełnowymiarowej i zastępczej. W 26 placówkach urządzenia i sprzęt sportowy nie posiada certyfikatów( zakupiony przed 1995r.) Urządzenia i sprzęt sportowy nie posiadający certyfikatów jest odpowiednio zabezpieczony i nie stwarza zagrożenia dla użytkowników. Postępowania administracyjnego nie prowadzono. - tygodniowego rozkładu lekcji - dokonano higienicznej oceny rozkładu zajęć lekcyjnych w 32 szkołach w 123 oddziałach, postępowanie administracyjne prowadzone jest tylko na jeden zespół szkół ogólnokształcących, - oświetlenia sztucznego na stanowiskach pracy ucznia dokonano pomiarów w 4 placówkach w 10 oddziałach, odstępstw od obowiązującej normy nie stwierdzono. 10. W wyniku prowadzonego postępowania administracyjnego poprawa nastąpiła w zakresie: - stanu technicznego mebli szkolnych oraz dostosowania do wzrostu ucznia w 6 placówkach - remontu sanitariatów 5 placówkach - malowania pomieszczeń szkolnych w 7 placówkach - remontu podłóg w salach lekcyjnych i korytarzach w 2 placówkach - remontu sal sypialnych w 1 placówce -naprawy punków świetlnych oraz wymiany na nowe ( wybiórczo) w 1 placówce - uwzględnienia zasad higieny pracy umysłowej w higienicznej ocenie zajęć lekcyjnych w 1 placówce -umieszczenia tablic informacyjnych określających zasady bezpiecznego użytkowania urządzeń i sprzętu sportowego w 3 placówkach -umieszczenia regulaminu porządkowego określającego zasady bezpieczeństwa i higieny pracy w pracowniach komputerowych w 1 placówce - nieprawidłowej temperatury w pomieszczeniach szkolnych w okresie grzewczym( za niska temperatura) w 1 placówce Współpracowano: a) z Samorządami: Miejskim i Gminnym poprzez stosowanie pism informacyjnych, sprawozdawczych z zakresu nadzoru nad placówkami nauczania i wychowania, b) z Gminnym Ośrodkiem Pomocy Społecznej Kołem Gospodyń Wiejskich w Jankach w zakresie przygotowania wypoczynku letniego na terenie gminy Hrubieszów, c) z Kuratorium Oświaty w Lublinie delegatura w Zamościu w trakcie trwania wypoczynku letniego dla dzieci i młodzieży 13.Wnioski: W wyniku prowadzonego postępowania administracyjnego nastąpiła poprawa stanu technicznego w nadzorowanych placówkach nauczania i wychowania,. W większości placówek brak jest gabinetów pomocy przedlekarskiej. 15
Sprawozdanie opisowe z działalności Zapobiegawczego Nadzoru Sanitarnego za rok 2007 Na podstawie art.3 Ustawy z dnia 14 marca 1985 r. o Państwowej Inspekcji Sanitarnej Zapobiegawczy Nadzór Sanitarny sprawował w roku 2007 zapobiegawczy nadzór sanitarny uzgadniał lub opiniował pod względem wymagań higienicznych i zdrowotnych : 1) miejscowe plany zagospodarowania przestrzennego gmin na terenie powiatu hrubieszowskiego oraz miasta Hrubieszowa. Wydano 8 pozytywnych postanowień. Celem planów było stworzenie warunków dla wprowadzenia zabudowy mieszkaniowej, usługowo- mieszkalnej, funkcji turystycznych i rekreacyjnych, przeznaczenie terenów rolnych na cele wytwórczości, usług, uporządkowanie obsługi komunikacyjnej poprzez modernizacje i uzupełnienie istniejących dróg. 2) uzgadniał dokumentację projektową dla nowych, przebudowanych lub podlegających zmianie sposobu użytkowania obiektów użyteczności publicznej na etapie wydania pozwolenia na budowę. Wydano 17 pozytywnych opinii sanitarnych. Wśród uzgodnionych projektów budowlanych znajdowały się dokumentacje obiektów oświaty i wychowania ( sale ćwiczeń, specjalny ośrodek szkolno-wychowawczy ), a także związanych m.in. z produkcją i obrotem artykułami spożywczymi ( punkty handlowe, piekarnie, zakłady małej gastronomii ), zakłady fryzjerskie i kosmetyczne, domy przyjęć okolicznościowych, warsztaty. Uzgodniono również dokumentacje projektowe przebudowy istniejących obiektów ochrony zdrowia ( szpitale, apteki ). Wśród uzgodnionych projektów budowlanych były też inwestycje zaliczane do mogących oddziaływać na środowisko ( oczyszczalnie ścieków,rozbudowa i budowa sieci wodociągowej, stacja paliw ). 3) dokonano odbiorów obiektów zrealizowanych bądź w trakcie realizacji, a także uczestniczono we wspólnych kontrolach sanitarnych z innymi komórkami organizacyjnymi PSSE w Hrubieszowie. Dokonano 18 odbiorów końcowych inwestycji przekazanych do użytku na podstawie art. 56 ustawy Prawo budowlane, takich jak: oczyszczalnie ścieków, budowa i modernizacja stacji wodociągowej i sieci wodociągowej, sklepy spożywcze, lokale gastronomiczne, stacja dializ oraz modernizacja zakładów przemysłowych cukrownie. W ramach tych czynności dokonywano szczegółowego przeglądu obiektów pod kątem wymagań higienicznych i zdrowotnych z uzgodnioną dokumentacją projektową oraz z wymogami sanitarnymi określonymi przez obowiązujące przepisy. Przeprowadzono 18 wspólnych kontroli z innymi sekcjami, które dokonano na wniosek strony w celu wydania opinii sanitarnej bądź zatwierdzenia zakładu /obiektu. Były to zakłady fryzjerskie i kosmetyczne, apteki, piekarnie, sklepy spożywcze i punkty małej gastronomii. Ważnym elementem w działalności zapobiegawczego nadzoru sanitarnego były sprawy oceny oddziaływania na środowisko w myśl ustawy z dnia 27 kwietnia 2001r. Prawo ochrony środowiska (tj. Dz.U. z 2006r.Nr122, poz. 851 z późn. zm. ). Wydano 30 postanowień dotyczących uzgodnień przed wydaniem decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach oraz 27 opinii sanitarnych z zapytaniem co do obowiązku sporządzenia raportu o oddziaływaniu na środowisko danego przedsięwzięcia. Dotyczyły one przedsięwzięć liniowych ( budowa sieci wodociągowej i kanalizacyjnej, gazowej ), modernizacji stacji paliw, a także obiektów związanych z hodowlą bydła i trzody chlewnej. Otrzymane wnioski analizowano pod kątem rodzaju przewidywanych do wystąpienia szkodliwości oraz uciążliwości dla środowiska i zdrowia ludzi stwarzanych przez planowane przedsięwzięcie oraz jego zasięgu oddziaływania na postawie opracowanego,, raportu o oddziaływaniu na środowisko bądź informacji ekologicznej. 16
Sprawozdanie z działalności Stanowiska Oświaty Zdrowotnej i Promocji Zdrowia za 2007 rok. W okresie sprawozdawczym realizowano następujące programy edukacyjne: 1.Program Pierwotnej Profilaktyki Wad Cewy Nerwowej Już teraz mogę zadbać o zdrowie swego przyszłego dziecka. 2. Profilaktyka próchnicy - Radosny Uśmiech Radosna Przyszłość 3.Profilaktyka raka piersi - Różowa Wstążeczka. 4. Alert Ekologiczno Zdrowotny. 5. Trzymaj Formę!. 6. Wolność Oddechu Zapobiegaj Astmie. 7. Program Ograniczania Zdrowotnych Następstw Palenia Tytoniu. 8. Profilaktyka HIV/AIDS. W 2007 roku działania edukacyjne w placówkach służby zdrowia oraz w placówkach nauczania i wychowania były prowadzone w oparciu o hasło roku Inwestujmy w zdrowie, budujmy bezpieczną przyszłość. Ad.1 Program Pierwotnej Profilaktyki Wad Cewy Nerwowej Już teraz mogę zadbać o zdrowie swego przyszłego dziecka. Głównym celem programu jest dostarczanie wiedzy młodym kobietom planującym potomstwo o potrzebie zażywania kwasu foliowego w dawce profilaktycznej, w celu uzupełnienia niedoboru tej witaminy w pożywieniu, skorygowanie nawyków żywieniowych pod kątem zwiększenia w diecie witamin z grupy B. Realizowany jest placówkach nauczania. W działaniach edukacyjnych wykorzystuje się filmy o tej tematyce oraz ulotki. Plakaty i ulotki o tematyce kwasu foliowego przekazywano również placówkom służby zdrowia w których program jest realizowany. Ad 2 Radosny Uśmiech Radosna przyszłość. Program realizowany jest w szkołach podstawowych powiatu. Swym zasięgiem obejmuje uczniów klas II. W szkołach odbywają się projekcje filmów: Dr Ząbek i legenda Zębolandii, Przygody gwiazdeczek w kosmosie, pogadanki nt. właściwej higieny jamy ustnej, pokazy prawidłowego mycia zębów, prowadzona jest fluoryzacja. Ad 3 Różowa Wstążeczka. W 2007 roku kontynuowana była realizacja programu profilaktyki nowotworowej adresowanego do uczennic szkół ponadgimnazjalnych. Celem programu jest nauczanie młodych kobiet techniki samobadania piersi oraz utrwalenie nawyku samoobserwacji i samokontroli swojego stanu zdrowia. Program swym zasięgiem objął uczennice, uczniów i ich matki. Wzmocnieniem programu jest oprzyrządowanie do jego realizacji. Ad 4 Alert Ekologiczno Zdrowotny. Do udziału w alercie zgłosiły swoje uczestnictwo zainteresowane nim szkoły podstawowe i gimnazjalne. W ramach programu współpracowano ze Starostwem Powiatowym w Hrubieszowie. Stwierdzono bardzo duże zaangażowanie dyrekcji szkół, kadry pedagogicznej, rodziców i uczniów w zakresie ochrony zdrowia i środowiska naturalnego. Różnorodne formy wykorzystywane w programie uatrakcyjniają jego realizację zarówno w środowiskach szkolnych jak i lokalnych. Ad.5 Trzymaj Formę. W roku 2007 wdrożony został program w zakresie zapobiegania otyłości i nadwadze poprzez promowanie zdrowego żywienia i aktywności fizycznej. Zasięgiem objął szkoły gimnazjalne w powiecie. Program posiada oprzyrządowanie opracowane centralnie. Przewidywany czas jego realizacji 3 lata. Ad.6 Wolność Oddechu Zapobiegaj Astmie. W roku 2007 wdrożono program w zakresie profilaktyki astmy. Działaniami edukacyjnymi objęto szkoły podstawowe. Adresatami programu są uczniowie kl. I III i rodzice uczniów. Program posiada oprzyrządowanie opracowane centralnie. Kontynuacja programu w 2008r. Ad.7 Program Ograniczania Zdrowotnych Następstw Palenia Tytoniu. Program skierowany do środowiska lokalnego określający politykę zdrowotną, społeczną i ekonomiczną zmierzającą do zmniejszenia używania wyrobów tytoniowych. Zadaniem programu jest zmiana zachowań w kulturze zdrowotnej palaczy 17
tytoniu w naszym kraju i ich zachowań w stosunku do palenia tytoniu. Do realizacji programu otrzymano materiały edukacyjne. Ad.8 Profilaktyka HIV/AIDS. W placówkach nauczania i wychowania tematyka HIV/AIDS najczęściej była poruszana na apelach szkolnych organizowanych z okazji dni okazjonalnych, prowadzono działania edukacyjne dla uczniów klas gimnazjalnych i średnich. Prowadzono rozdawnictwo materiałów edukacyjnych i eksponowano je w miejscach użyteczności publicznej. Prowadzono działania w ramach: Światowego Dnia bez Tytoniu i Rzuć Palenie Razem z Nami. Działania dotyczące profilaktyki antynikotynowej w rejonie PSSE są długofalowe. Ich coroczna kontynuacja przypomina mieszkańcom rejonu jak duży problem stanowi nałóg palenia tytoniu. W placówkach nauczania prowadzone były: apele szkolne, konkursy plastyczne, rozdawnictwo materiałów. W placówkach służby zdrowia prowadzono pomiary ciśnienia krwi, glukozy, cholesterolu, testy motywacji. Pacjentom udzielano instruktaży. Obserwuje się, że tematyką zainteresowani są mieszkańcy rejonu i niejednokrotnie nie tylko deklarują chęć rzucenia palenia ale to czynią. Młodzież coraz bardziej dorasta do podejmowania działań zmierzających do promowania zdrowego stylu życia a z tym wiążą się decyzje rzucania palenia lub nie rozpoczynania go wcale. Inne działania lokalne. Sezonowe zatrucia pokarmowe, zatrucia grzybami, materiały przekazywano do placówek służby zdrowia, eksponowano w miejscach użyteczności publicznej: tablice ogłoszeń, apteki, bazar. Profilaktyka dot. ptasiej grypy. Na podstawie komunikatu Głównego Inspektora Sanitarnego opracowano informację, którą wraz z komunikatem przekazano do Starostwa Powiatowego, Urzędu Miasta, SP ZOZ w Hrubieszowie i do TV lokalnej. Wyeksponowano w miejscach użyteczności publicznej Profilaktyka meningokokowa. W związku z ogólnopolską kampanią Stop Meningokokom dotyczącą zwiększonej liczby zachorowań na inwazyjną chorobę meningokokową wystąpiono do SP ZOZ u, N ZOZ ów i samorządów lokalnych z pismem o nasilenie działań edukacyjnych z instruktażem w ww. zakresie. Przekazywano materiały edukacyjne do wykorzystania w środowisku lokalnym. Od 25 kwietnia 2007r.w związku z brakiem wody pitnej prowadzono działania edukacyjno instruktażowe w rejonie działania. W realizacji działań współpracowano z kierownikami i pracownikami placówek służby zdrowia, dyrekcją i gronem pedagogicznym w placówkach nauczania i wychowania, szkolnymi koordynatorami programów edukacyjnych, Urzędami Gmin, TV lokalną. Obecnie dużym problemem w skali całego kraju, województwa i powiatów oprócz chorób zakaźnych są choroby niezakaźne takie jak nadwaga, otyłość, choroby układu krążenia, choroby nowotworowe, cukrzyca, astma, próchnica, problem uzależnień od substancji psychoaktywnych. Koniecznym zadaniem jest współdziałanie i uczynnienie wielu liderów pośród przedstawicieli władz lokalnych, szkół, zakładów opieki zdrowotnej, zakładów pracy, środków masowego przekazu i innych jednostek w profilaktyce i rozwiązywaniu problemów związanych z paleniem tytoniu. W zakresie realizacji działań niezwykle ważne jest dostrzeżenie tych problemów przez samorządy lokalne. Rozwiązywanie problemów zdrowotnych w środowisku lokalnym poprzez: zaangażowanie władz i wsparcie działań na rzecz współpracy, uruchomienia zasobów finansowych oraz działania wzmacniające, będzie dużą pomocą w promowaniu zdrowego stylu życia wśród mieszkańców powiatu. 18