Micha Ćwil Polska Izba Gospodarcza Energii Odnawialnej

Micha Ćwil Polska Izba Gospodarcza Energii Odnawialnej Bieslko-Bia a 15.10.2010 Konferencja: Odnawialne źród a energii perspektywy rozwoju

Agenda 2 1. Wyzwania dla rynku energii w ujęciu dyrektywy 2009/28/WE Założenia dyrektywy Cele ilościowe dla energii ze źródeł odnawialnych (OZE) Prace nad Krajowym planem działań (tzw. Action Plan) 2. Wdrażanie dyrektywy na poziomie krajowym Mapa drogowa dla OZE w ujęciu projektu Renewable Energy Policy Action Paving the way towards 2020 - (REPAP2020) Realizacja Krajowego Panu Działań 3. Mapa Drogowa vs. projekt Krajowego Planu Działania Scenariusze Usprawnienia administracyjne

1.1 Dyrektywa OZE (2009/28/WE) 3 Ustanawia zakres wsparcia odnawialnych źródeł energii (OZE) w UE do roku 2020 Ustanawia obigatoryjne cele produkcji energii w OZE w strukturze zużycia energii finalnej oraz w sektorze paliw transportowych Wymaga: priorytetowego lub gwarantowanego dostępu do sieci dla źródeł energii elektrycznej z OZE wprowadzenia uproszczeń dla procedur administracyjnych dla prowadzenia inwestycji OZE, zwiększenia dostępności do informacji i szkoleń

31% 13% 16% 13% 30% 18% 25% 16% 18% 20% 23% 17% 13% 42% 23% 11% 13% 10% 14% 34% 15% 25% 14% 38% 49% 15% 24% EU-27: 20% udział OZE w 2020 BE BG CZ DK DE EE IE EL ES FR IT CY LV LT LU HU MT NL AT PL PT RO SI SK FI SE UK 1.2 Cele krajowe 4

1.3 Co oznacza cel dyrektywy dla Polski? 5 udział energii z OZE biopaliwa ciepło energia elektr. 15%

1.4 Krajowy plan działań dla OZE Action Plan (AP) 6 AP powinien przedstawić szczegółowo wszystkie środki do podjęcia przez państwo członkowskie aby osiągnęło cel dla OZE w roku 2020 Każde państwo członkowskie określi dla siebie cele sektorowe (energii elektrycznej, ciepła i chłodu oraz dla transportu) AP musi być przedłożony ostatecznie po uzgodnieniach do Komisji Europejskiej do dnia 30 czerwca 2010! - (za 5 tygodni od dziś) AP ma zapewniać zrównoważony rozwój OZE stabilność polityki inwestycyjnej

1.5 Co zawierać powinien AP? 7 Podsumowanie krajowej polityki OZE Szacowany poziom zyżycia energii finalnej Scenariusze rozwoju OZE z podziałem na sektory (energia elektryczna, ciepło i chłód oraz biopaliwa) Działania, jakie należy podjąć aby cele osiągnąć Ocenę zysków i strat z tytułu realizacji celu

1.6 Jakie środki znaleźć powinny się w Action Planie? - załącznik VI-3 dyrektywy Policy background 8 Przegląd polityki oraz obecnie podejmowanych działań Działania w zakresie: procedur administracyjnych, przepisów i kodeksów (art. 13) informowania i szkoleń (art. 14) dostępu do sieci i jej działania (art. 16) zrównoważonego rozwoju biopaliw (art. 17-21) Systemy wsparcia dla energii elektrycznej, ciepła i chłodu oraz biopaliw Zrównoważony rozwój biomasy Planowane działania w zakresie mechanizmów współpracy pomiędzy państwami członkowskimi wspólne projekty oraz eksport/import nadwyżek, jeśli cel zostanie odpowiednio osiągnięty/nieosiągnięty

2.1 Harmonogram wdrażania dyrektywy 9 25 czerwca 2009: Dyrektywa weszła w życie 30 czerwca 2009: Komisja przedstawia szablon Action Planu grudzień 2009: Komisja przedstawia kryteria zrównoważonego rozwoju dla biomasy i biopaliw grudzień 2009: Państwa członkowskie przedstawiają prognozę transferów energii z OZE w ramach mechanizmów współpracy 30 czerwca 2010: Państwa Członkowskie przedkładają do Komisji krajowe plany działań (Action Plan) 5 grudnia 2010: zakończenie wdrażania dyrektywy (wprowadzenie regulacji na poziomie krajowym w formie ustaw i rozporządzeń po konsultacjach)

2.2 Sprawozdawczość państw członkowskich - art. 22 dyrektywy 10 Każde państwo członkowskie składa Komisji sprawozdanie dotyczące postępu w promowaniu i wykorzystaniu energii ze źródeł odnawialnych: pierwsze do dnia 31 grudnia 2011 r. oraz kolejne co dwa lata po tej dacie. Ostatnim wymaganym sprawozdaniem będzie sprawozdanie szóste, które należy przedłożyć do dnia 31 grudnia 2021 r.

2.3 Egzekwowanie wdrażania dyrektywy 11 Komisja Europejska od 2010 r. może wszcząć postępowanie w sprawie naruszenia prawa wspólnotowego przed Europejskim Trybunałem Sprawiedliwości, m.in. w przypadkach: Nieprzedstawienia wiarygodnego krajowego planu działań Braku realizacji wszystkich aspektów dyrektywy Znacznego odchylenia realizacji Action Planu Ważnych skarg od obywateli UE w sprawie niewłaściwego wdrażania lub stosowania dyrektywy W przypadku nie osiągniecia celu przez dane państwo członkowskie, wszczęte zostanie postępowanie przed Europejskim Trybunałem Sprawiedliwości, który określa i nakłada grzywny.

2.4 Czy opłaca się nie osiągnąć celu? 12 NIE!...bo Polska może przy realizacji celu zarobić.

2.5 Wdrażanie dyrektywy. Projekt REPAP 13 Z uwagi na ambitne cele, jakie stoją przed każdym krajem członkowskim w aspekcie rozwoju OZE, wiodące organizacje OZE w Europie (w tym PIGEO i EREC) podjęły się realizacji projektu mającego na celu wspomóc wdrażanie dyrektywy. www.repap2020.eu

2.6 Główne działania projektu REPAP 14 Stworzenie Mapy Drogowej OZE (Roadmap) przez PIGEO czyli wskazówki dla krajowego planu działań Sieć kontaktów (Networking) ekspertów, które działać będzie na zasadzie forum wymiany informacji i dyskusji związanych z potrzebą rozwoju energetyki odnawialnej, a także stanowić będą łączność między polityką UE a krajową polityką w zakresie rozwoju energii ze źródeł odnawialnych.

2.7 Kierunek Działań 15 dyrektywa 2009/28/WE Mapa Drogowa OZE PIGEO Action Plan + Wdrożenie Dyrektywy RZĄD INWESTYCJE BIZNES BANKI INWESTORZY FUNDUSZE PRZEMYSŁ USŁUGI SAMORZĄDY i in. Sprawozdawczość i Rozliczenie RZĄD

3.1 Krajowy Plan (Ministerstwo Gospodarki) 16 vs. Mapa Drogowa (PIGEO) 15 %

3.2 Co zawiera projekt Krajowego Planu? 17 Zawiera prognozę zużycia energii we wszystkich sektorach Zawiera prognozę produkcji energii elektrycznej, ciepła i biopaliw ze źródeł odnawialnych z podziałem na technologie Zawiera informację o planach uchwalenia odrębnej ustawy o odnawialnych źródłach energii Nie zawiera planów działań, nawet tych doraźnych, czy krótkoterminowych w aspekcie realizacji celów roku 2020 Przedstawia prognozy zużycia energii, które w opinii PIGEO oparte są na błędnych szacunkach (niedoszacowanie), co prowadzi do nie osiągnięcia celu.

3.3 Cele Projektu Krajowego Planu Działania 18

3.4 Cele Projektu Krajowego Planu Działania - Udziały w poszczególnych sektorach w 2020 r 19 ktoe kilotona oleju ekwiwalentnego ktoe produkcja zielonego ciepła brutto 6 065 końcowe zużycie ciepła brutto 35 800 produkcja zielonej energii elektrycznej brutto 2 625 końcowe zużycie energii elektrycznej brutto 13 500 produkcja zielonej energii w transporcie brutto 2 023 końcowe zużycie energii w transporcie brutto 19 900 produkcja łączna zielonej energii brutto 10 713 łączne końcowe zużycie energii brutto 69 200 udział OZE * 100% = 16,9 % * 100% = 19,4 % * 100% = 10,2 % * 100% = 15,5 % 1 GWh = 11,63 * 1 ktoe

3.5 Różne prognozy dla energii finalnej brutto, w tym z Projektu Krajowego Planu Działania (KPD) 20 PEP Polityka energetyczna Polski PIGEO Mapa Drogowa projektu REPAP KPD projekt Krajowego Planu Działania Błędny scenariusz >>

3.6 Wdrażanie dyrektywy propoycja PIGEO 21 1 (ad hoc już dziś potrzebne są usprawnione regulacje) wdrożenie przepisów dyrektywy oraz procedur w istniejących krajowych aktach prawnych usprawnienie i rozszerzenie istniejącego systemu wsparcia 2 (w dalszej perspektywie stworzenie kompleksowych regulacji) stworzenie odrębnej ustawy o odnawialnych źródłach energii i zaimplementowanie w niej przepisów dyrektywy zróżnicowanie systemu wsparcia w zależności nie tylko od sektorów ale także od technologii (system cen gwarantowanych)

3.7 Jakich zmian oczekujemy? 22 Usprawnień w procedurach administracyjno prawnych (OOŚ, pozwolenie na budowę, skrócenie terminów) art. 13 dyrektywy Wprowadzenie gwarantowanego dla małych i priorytetowego dla dużych jednostek dostępu do sieci elektroenergetycznej art. 16 dyrektywy Wprowadzenie stabilnego i długofalowego systemu wsparcia (15 lat od dnia oddania do użytku jednostki wytwórczej, co w aspekcie realizacji celu na rok 2020 przekłada się z funkcjonowaniem systemu do 2035 r.) Zrównoważone wykorzystanie biomasy do celów energetycznych (art. 17 dyrektywy) utrzymanie wsparcia dla jednostek wysokosprawnych po roku 2012 i 2018 odpowiednio.

3.8 Więcej i bardziej szczegółowe propozycje 23 zawarto w Mapie Drogowej dla OZE dostępnej na: i/lub www.pigeo.org.pl (wersja polska) www.repap2020.eu (wersja angielska)

3.9 Scenariusze rozwoju w ujęciu PIGEO 24 15 % minimalny cel dyrektywy 18,7% cel w ujęciu Mapy Drogowej PIGEO Wykorzystanie nadwyżek na transfer statystyczny i mechanizmy kooperacji z państwami, które celów nie osiągną. Daje to także większe bezpieczeństwo osiągnięcia celu w przypadku większego zużycia całkowitej energii

25 3.10 Scenariusz PIGEO z podziałem na sektory - wyniki Mapy Drogowej (projekt REPAP) ktoe kilotona oleju ekwiwalentnego zapotrzebowanie brutto na energię z OZE transport ciepło energia el. 1:90:9 %OZE 10:59:31

26 3.11 Udział produkcji energii z OZE w zużyciu energii finalnej brutto w poszczególnych sektorach - wyniki Mapy Drogowej PIGEO w 2020 (projekt REPAP) 4050+7687+1296 69 787 100% 20% 27% 10% 4 050 ktoe 7 687 ktoe 1 296 ktoe 18,7% (cel) 69 787 ktoe prognozowane zapotrzebowanie na całkowitą finalną energię brutto w Polsce w roku 2020

3.12 Jak cel osiągnąć? 27 wystarczy w źródłach odnawialnych wyprodukować niespełna: Ilość energii TWh ktoe PJ Rodzaj energii z OZE 15 1296 54 biopaliwa i energia elektryczna 90 7687 324 ciepło i chłód 47 4050 169,2 energia elektryczna 152 13 033 547,2 Łącznie OZE TWh terawatogodzina ktoe kilotona oleju ekwiwalentnego PJ petadżul

3.13 Co mamy dziś w energii elektrycznej OZE? Dane wg. URE za 2009 r. 28 Zielone certyfikaty wydane w 2009: 8 297 GWh 47%

3.14 Cele krajowe w ujęciu dyrektywy 2001/77/WE? 29 W przeliczeniu na udzia zielonej energii elektrycznej w finalnym zużyciu energii elektrycznej brutto 10.4% cel wykonanie 7.0% 8.7% 5.1% 3.1% 2.58% 3.7% 2.8% 3.4% 4.2% 5.5% 2005 2006 2007 2008 2009 2010

3.15 Podsumowanie jak osiągnąć cel? 30 Zgodnie z art. 3 ust. 2 dyrektywy: Państwa członkowskie wprowadzają środki skutecznie zaprojektowane, aby zapewnić, że ich udział energii ze źródeł odnawialnych jest równy udziałowi określonemu w orientacyjnym kursie wyznaczonym w załączniku I część B lub przekracza go.... resztę wykonają inwestorzy.

Dziękuję za uwagę! Micha Ćwil, michal.cwil@pgbiogaz.pl 31 Polska Izba Gospodarcza Energii Odnawialnej ul. Gotarda 9, 02-683 Warszawa Tel. +48 22 548 49 99, Fax +48 22 548 49 00 pigeo@pigeo.pl www.pigeo.org.pl