PORÓWNANIE WYNIKÓW WERYFIKACJI MODELI NUMERYCZNYCH PROGNOZ POGODY DZIA AJ CYCH OPERACYJNIE W ICM



Podobne dokumenty
Wybrane dane demograficzne województwa mazowieckiego w latach

Prezentacja dotycząca sytuacji kobiet w regionie Kalabria (Włochy)

RZECZPOSPOLITA POLSKA. Prezydent Miasta na Prawach Powiatu Zarząd Powiatu. wszystkie

4.3. Warunki życia Katarzyna Gorczyca

CONSUMER CONFIDENCE WSKAŹNIK ZADOWOLENIA KONSUMENTÓW W POLSCE Q3 2015

Dynamika wzrostu cen nośników energetycznych

Opis przyjętych wartości do wieloletniej prognozy finansowej Gminy Udanin na lata

Powiatowy Urząd Pracy w Trzebnicy. w powiecie trzebnickim w 2008 roku Absolwenci w powiecie trzebnickim

Metrologia cieplna i przepływowa

MATEMATYKA 4 INSTYTUT MEDICUS FUNKCJA KWADRATOWA. Kurs przygotowawczy na studia medyczne. Rok szkolny 2010/2011. tel

Biuro Ruchu Drogowego

URZĄD OCHRONY KONKURENCJI I KONSUMENTÓW

Wynagrodzenia i świadczenia pozapłacowe specjalistów

Magurski Park Narodowy

Ćwiczenie: "Ruch harmoniczny i fale"

Waldemar Szuchta Naczelnik Urzędu Skarbowego Wrocław Fabryczna we Wrocławiu

OBLICZENIA MATEMATYCZNE W GEOGRAFII

UCHWAŁ A SENATU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ. z dnia 18 października 2012 r. w sprawie ustawy o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych

Objaśnienia do Wieloletniej Prognozy Finansowej na lata

Objaśnienia wartości, przyjętych do Projektu Wieloletniej Prognozy Finansowej Gminy Golina na lata

Szczegółowe wyjaśnienia dotyczące definicji MŚP i związanych z nią dylematów

II CZĘŚĆ RANKINGU ZAWODÓW DEFICYTOWYCH I NADWYŻKOWYCH W POWIECIE POZNAŃSKIM W 2009 ROKU

URZĄD STATYSTYCZNY W KRAKOWIE

Czy na początku XX wieku w Arktyce było mniej lodu niż obecnie?

W poszczególnych miastach i gminach sytuacja przedstawia się następująco

Mapa umiejętności czytania, interpretacji i posługiwania się mapą Polski.

Stosowanie pasów bezpieczeństwa w Polsce w 2014 roku

SZCZEGÓŁOWE SPECYFIKACJE TECHNICZNE SST RECYKLING

Warszawska Giełda Towarowa S.A.

Załącznik Nr 2 do Uchwały Nr 161/2012 Rady Miejskiej w Jastrowiu z dnia 20 grudnia 2012

ZARZĄDZENIE NR 182/2015 BURMISTRZA NOWEGO MIASTA LUBAWSKIEGO z dnia 14 grudnia 2015 r.

Opis modułu analitycznego do śledzenia rotacji towaru oraz planowania dostaw dla programu WF-Mag dla Windows.

wzór Załącznik nr 5 do SIWZ UMOWA Nr /

Załącznik nr 4 WZÓR - UMOWA NR...

Obciążenie dachów wiatrem w świetle nowej normy, cz. 1

Uchwała Nr.. /.../.. Rady Miasta Nowego Sącza z dnia.. listopada 2011 roku

Wskaźniki oparte na wolumenie

III. GOSPODARSTWA DOMOWE, RODZINY I GOSPODARSTWA ZBIOROWE

4.3. Struktura bazy noclegowej oraz jej wykorzystanie w Bieszczadach

ZAANGA OWANIE PRACOWNIKÓW W PROJEKTY INFORMATYCZNE

Katedra Technik Wytwarzania i Automatyzacji TOLERANCJE I POMIARY WALCOWYCH KÓŁ ZĘBATYCH

Krótkoterminowe planowanie finansowe na przykładzie przedsiębiorstw z branży 42

OPINIA RADY NADZORCZEJ

40. Międzynarodowa Olimpiada Fizyczna Meksyk, lipca 2009 r. ZADANIE TEORETYCZNE 2 CHŁODZENIE LASEROWE I MELASA OPTYCZNA

ZARZĄDZENIE nr 1/2016 REKTORA WYŻSZEJ SZKOŁY EKOLOGII I ZARZĄDZANIA W WARSZAWIE z dnia r.

P R O J E K T D r u k n r... UCHWAŁA NR / /2015 RADY GMINY CHYBIE. z dnia r.

Ustawienie wózka w pojeździe komunikacji miejskiej - badania. Prawidłowe ustawienie

Komunikat 16 z dnia dotyczący aktualnej sytuacji agrotechnicznej

ZAPYTANIE OFERTOWE. Nazwa zamówienia: Wykonanie usług geodezyjnych podziały nieruchomości

Opis programu do wizualizacji algorytmów z zakresu arytmetyki komputerowej

KWIECIEŃ 2008 RYNEK WTÓRNY I RYNEK NAJMU MIESZKAŃ W WYBRANYCH MIASTACH POLSKI RYNEK WTÓRNY I RYNEK NAJMU MIESZKAŃ W WYBRANYCH MIASTACH POLSKI

Wrocław, dnia 14 grudnia 2015 r. Poz UCHWAŁA NR XVI/96/15 RADY MIEJSKIEJ W BOGUSZOWIE-GORCACH. z dnia 30 listopada 2015 r.

Załącznik nr 1 do specyfikacji Umowa Nr. zawarta w dniu r. pomiędzy. zwanym dalej Zamawiającym a...

Stąd też przedmiotową ocenę opracowano w oparciu o istniejące możliwości w tym zakresie.

ZASOBY MIESZKANIOWE W WOJEWÓDZTWIE MAZOWIECKIM W 2013 R.

WOJEWÓDZKI URZĄD PRACY W SZCZECINIE

WZÓR UMOWY. ul. Lubelska 13, Warszawa, NIP , REGON

GŁÓWNY URZĄD STATYSTYCZNY Departament Przedsiębiorstw. Grupy przedsiębiorstw w Polsce w 2008 r.

INSTRUMEWNTY FINANSOWE umożliwiające pomoc rolnikom w usuwaniu skutków niekorzystnych zjawisk atmosferycznych

UMOWA NA USŁUGI PRZEWOZOWE TRASA NR

U M O W A. NR PI.IT z dnia. roku

2 kwietnia 2012 Informacja prasowa. Producenci systemów ociepleń spodziewają się poprawy koniunktury za dwa lata

System centralnego ogrzewania

Zadania. SiOD Cwiczenie 1 ;

2) Drugim Roku Programu rozumie się przez to okres od 1 stycznia 2017 roku do 31 grudnia 2017 roku.

STANOWISKO Nr 22/14/P-VII PREZYDIUM NACZELNEJ RADY LEKARSKIEJ z dnia 6 czerwca 2014 r.

Podstawowe pojęcia: Populacja. Populacja skończona zawiera skończoną liczbę jednostek statystycznych

USTAWA. z dnia 26 czerwca 1974 r. Kodeks pracy. 1) (tekst jednolity)

PRAWA ZACHOWANIA. Podstawowe terminy. Cia a tworz ce uk ad mechaniczny oddzia ywuj mi dzy sob i z cia ami nie nale cymi do uk adu za pomoc

1 Przedmiot Umowy 1. Przedmiotem umowy jest sukcesywna dostawa: publikacji książkowych i nutowych wydanych przez. (dalej zwanych: Publikacjami).

Projekt zaliczeniowy: weryfikacja krótkoterminowych prognoz pogody oraz modelowanie regresyjne

Podstawa prawna: Ustawa z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (t. j. Dz. U. z 2000r. Nr 54, poz. 654 ze zm.

2.Prawo zachowania masy

XIII KONKURS MATEMATYCZNY

WYKRESY FUNKCJI NA CO DZIEŃ

CENTRUM BADANIA OPINII SPOŁECZNEJ

Badania skuteczności działania filtrów piaskowych o przepływie pionowym z dodatkiem węgla aktywowanego w przydomowych oczyszczalniach ścieków

LKA /2013 P/13/151 WYSTĄPIENIE POKONTROLNE

Objaśnienia do Wieloletniej Prognozy Finansowej(WPF) Gminy Dmosin na lata ujętej w załączniku Nr 1

U M O W A. zwanym w dalszej części umowy Wykonawcą

LABORATORIUM TECHNOLOGII NAPRAW WERYFIKACJA TULEJI CYLINDROWYCH SILNIKA SPALINOWEGO

Opis postępowania rekrutacyjnego do oddziału przedszkolnego w Szkole Podstawowej im. Królowej Jadwigi w Nowym Chechle

POSTĘP TECHNOLOGICZNY A STRUKTURA CZASU PRACY, KOSZTY I EFEKTYWNOŚĆ NAKŁADÓW W TRANSPORCIE WARZYW

Wiedza niepewna i wnioskowanie (c.d.)

Procedura weryfikacji badania czasu przebiegu 1 paczek pocztowych

DE-WZP JJ.3 Warszawa,

CENTRUM BADANIA OPINII SPOŁECZNEJ

Zapisy na kursy B i C

art. 488 i n. ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz. U. Nr 16, poz. 93 ze zm.),

tel/fax lub NIP Regon

Warunki Oferty PrOmOcyjnej usługi z ulgą

Umowa nr. mającym siedzibę. NIP: REGON.. zwanym w dalszej części umowy Wykonawcą, którego reprezentuje:

REGULAMIN STYPENDIALNY FUNDACJI NA RZECZ NAUKI I EDUKACJI TALENTY

D FREZOWANIE NAWIERZCHNI ASFALTOWYCH NA ZIMNO 1. WST P MATERIA Y SPRZ T TRANSPORT WYKONANIE ROBÓT...

Formularz informacyjny dotyczący kredytu konsumenckiego

INSTYTUCJE WYMIARU SPRAWIEDLIWOŚCI WARSZAWA, LIPIEC 2000

PK Panie i Panowie Dyrektorzy Izb Skarbowych Dyrektorzy Urzędów Kontroli Skarbowej wszyscy

Anomalie pogodowe Ryzyka podtopień wynikające ze zmian klimatycznych

ODPOWIEDZI NA PYTANIA DO SIWZ NR SIWZ Nr 280/2014/N/Zwoleń

UMOWA O ŚWIADCZENIU USŁUG W PUNKCIE PRZEDSZKOLNYM TĘCZOWA KRAINA. Zawarta dnia..w Cieszynie pomiędzy

Transkrypt:

Porównanie wyników weryfikacji... INFRASTRUKTURA I EKOLOGIA TERENÓW WIEJSKICH INFRASTRUCTURE AND ECOLOGY OF RURAL AREAS Nr 6/2011, POLSKA AKADEMIA NAUK, Oddzia w Krakowie, s. 31 42 Komisja Technicznej Infrastruktury Wsi Ma gorzata Melonek PORÓWNANIE WYNIKÓW WERYFIKACJI MODELI NUMERYCZNYCH PROGNOZ POGODY DZIA AJ CYCH OPERACYJNIE W ICM COMPARISON OF VERIFICATION RESULTS OF THE NUMERICAL WEATHER PREDICTION MODELS OPERATED AT ICM Streszczenie W ICM w trybie quasi-operacyjnym liczone s dwa niehydrostatyczne modele numeryczne prognoz pogody model UM (Unified Model) rozwijany przez Brytyjsk S u b Meteorologiczn oraz COAMPS (Coupled Ocean/Atmosphere Mesoscale Prediction System) rozwijany przez US Naval Research Laboratory. Model UM posiada rozdzielczo poziom 4 km i 38 poziomów w pionie. Jego domena obejmuje obszar Europy rodkowej. Obliczenia modelu COAMPS przeprowadzane s dla trzech ró nych siatek obliczeniowych o rozdzielczo ciach kolejno 39, 13 i 4,3 km. Wyniki modelu COAMPS dla siatki obliczeniowej o rozdzielczo ci 13 km obejmuj cej obszar Europy rodkowej i modelu UM zosta y porównane z danymi pomiarowymi pochodz cymi z 60 polskich stacji synoptycznych. Do weryfikacji u yte zosta y dane prognostyczne z w z a obliczeniowego najbli szego po o eniu stacji synoptycznej. W obu przypadkach porównane zosta y wyniki oblicze z przebiegu z godz. 00 UTC. Dla temperatury powietrza na wysoko ci 2 m, kierunku i pr dko ci wiatru na wysoko ci 10 m, ci nienia zredukowanego do poziomu morza przedstawione zosta y trzy wska niki statystyczne: ME, MAE i RMSE. W przypadku 12 godzinnych sum opadów zastosowano tablice wielodzielcze dla ró nych progów opadowych do wyliczenia nast puj cych wska ników statystycznych: FBI, ETS, POD i FAR. Weryfikacja obejmuje dane z okresu od lata 2009 do jesieni 2010. S owa kluczowe: weryfikacja, modele numeryczne prognoz pogody, prognoza pogody 31

Ma gorzata Melonek Summary At ICM in quasi-operational form two non-hydrostatic numerical weather prediction models are operated, Unified Model developed by UK Meteorological Office and COAMPS (Coupled Ocean/Atmosphere Mesoscale Prediction System) developed by US Naval Research Laboratory. Unified Model has horizontal resolution of 4 km and 38 levels in vertical. COAMPS model is configured with three nested grids and horizontal resolutions of 39, 13 and 4.3 km. UM and the second grid of COAMPS cover the area of Central Europe. In this paper results of both NWP models, i.e. COAMPS computed on 13 km mesh resolution and UM were verified against observations from 60 Polish synoptic stations. In the verification process surface observations were compared with the nearest gridpoint forecasts. Only results from 00 UTC model runs were used. For the following meteorological elements: 2m air temperature, wind speed and wind direction at 10 m, mean sea level pressure ME, MAE and RMSE are presented. In case of 12 hour accumulated precipitation contingency tables for selected thresholds were constructed and their results were used to obtain FBI, ETS, POD and FAR. The verification sample covers period since June 2009 to November 2010. Key worlds: verification, numerical weather prediction models (NWP), weather forecast WST P Modele numeryczne prognozy pogody nie s doskona e i s ci gle rozwijane. Weryfikacja ich wyników pokazuje jak modele radz sobie w ró nych sytuacjach synoptycznych oraz jak sprawdzaj si w ró nych obszarach geograficznych. Jest istotna zarówno dla odbiorców prognoz jak i twórców modeli numerycznych. Tym pierwszym pokazuje z jakimi b dami prognozy musz si liczy, a drugiej grupie mo e pomóc w ulepszeniu modelu. Celem tego artyku u jest porównanie wyników weryfikacji podstawowych elementów meteorologicznych obu modeli numerycznych prognozy pogody liczonych w ICM. 32 OPIS DANYCH WERYFIKACYJNYCH Do przeprowadzenia weryfikacji prognoz modeli numerycznych konieczne s dane mówi ce o rzeczywistym stanie atmosfery. W tym opracowaniu zosta y wykorzystane wyniki pomiarów przeprowadzonych na 60 polskich stacjach synoptycznych nale cych do sieci pomiarowej IMGW (Instytutu Meteorologii i Gospodarki Wodnej), który pe ni rol narodowej s u by meteorologicznej. Dane te zosta y pozyskane z serwera GODAE (Global Ocean Data Assimilation Experiment http://www.usgodae.org). Ze wzgl du na b dy w bazie danych meteorologicznych dane obserwacyjne pochodz ce ze stacji w Kole zosta y po-

Porównanie wyników weryfikacji... mini te w procesie weryfikacji. W przypadku oblicze przeprowadzanych dla ci nienia zredukowanego do poziomu morza nie uwzgl dnione zosta y dane obserwacyjne z trzech stacji górskich: Zakopanego, nie ki i Kasprowego Wierchu. Weryfikacji poddane zosta y prognozy pochodz ce z dwóch modeli numerycznych dzia aj cych w trybie quasi-operacyjnym w ICM. Model UM (Unified Model) rozwijany przez narodow s u b meteorologiczn Wielkiej Brytanii liczony jest codziennie cztery razy na dob dla przebiegów z godziny 00 UTC, 06 UTC, 12 UTC i 18 UTC. Jest to model niehydrostatyczny o rozdzielczo ci poziomej 4 km, posiadaj cy 38 poziomów w pionie. Obszar oblicze obejmuje Europ rodkow a zakres czasowy prognozy wynosi 48 godzin. Drugi z modeli to równie niehydrostatyczny model COAMPS, rozwijany w Stanach Zjednoczonych przez US Naval Research Laboratory. Model ten liczony jest w ICM na trzech zagnie d onych siatkach obliczeniowych o rozdzielczo ci poziomej kolejno 39 km, 13 km i 4,3 km i 30 poziomach w pionie. Prognozy w tych konfiguracjach liczone s na okres odpowiednio 120 godzin, 84 godziny i 60 godzin. Pierwsza siatka posiada 193 x 127 w z ów obliczeniowych i pokrywa obszar Europy i Pó nocnego Atlantyku, rodkowa siatka ma 169 x 217 w z ów obliczeniowych i obejmuje obszar Europy rodkowej, a ostatnia o najwi kszej rozdzielczo ci z 193 x 175 w z ami obliczeniowymi zawiera obszar Polski. Model COAMPS liczony jest codziennie dwa razy na dob dla przebiegu z godziny 00 UTC i 12 UTC. Wyniki obu modeli prezentowane s na bie co na publicznie dost pnej stronie ICM pod adresem: http://www.meteo.pl. Prognozy modeli UM i COAMPS w konfiguracji rodkowej zosta y porównane z warto ciami rzeczywistymi zaobserwowanymi na polskich stacjach synoptycznych. Weryfikowano warto ci prognoz w w z ach siatek obliczeniowych najbli szych po o eniu stacji synoptycznej. Obliczenia zosta y przeprowadzone dla przebiegów modeli z godziny 00 UTC. Ze wzgl du na ograniczon liczb miejsca w tym opracowaniu prezentowane s jedynie wyniki u rednione ze wszystkich stacji (pe na weryfikacja zawiera szczegó owe dane dla ka dej stacji). Okres weryfikacji uwzgl dniony w artykule wynosi pó tora roku - od czerwca 2009 do listopada 2010. Obliczenia zosta y przeprowadzone przy uwzgl dnieniu podzia u na pory roku zdefiniowane nast puj co: wiosna (marzec, kwiecie, maj - MAM), lato (czerwiec, lipiec, sierpie - JJA), jesie (wrzesie, pa dziernik, listopad - SON) oraz zima (grudzie, stycze, luty - DJF) [WWRP/WGNE 2004]. Dla ci g ych elementów pogody, czyli temperatury, ci nienia, kierunku i pr dko ci wiatru, obliczenia zosta y przeprowadzone w krokach co 6 godzin. Policzone zosta y trzy wska niki weryfikacyjne: ME, MAE i RMSE [Nurmi 2003]. 12 godzinne sumy opadu zosta y zweryfikowane pod k tem wyst pienia lub nie opadu o wysoko ci równej lub wy szej ni zadany próg opadowy. Jest to tak zwany typ zmiennej kategorycznej dwudzielnej (wyst pienie zdarzenia lub 33

Ma gorzata Melonek jego brak). Przeanalizowane zosta y nast puj ce progi opadowe: 0,5, 1, 2, 4, 5, 8, 10, 16, 20, 32 mm. Wyniki prognoz i obserwacji zestawione zosta y w tablicach wielodzielczych 2x2, na podstawie których wyliczone zosta y nast puj ce wska niki weryfikacyjne: FBI, POD, FAR i ETS [Nurmi 2003]. Ze wzgl du na to, e na stacjach synoptycznych 12 godzinne sumy opadów mierzone s o godzinie 06 UTC i 18 UTC weryfikacji poddano 12 godzinne sumy opadów odpowiadaj ce w przypadku modelu UM wyprzedzeniom prognozy: 18, 30 i 42 h. Oznacza to, e dla modelu UM mamy do czynienia z dwoma okresami opadów wyst puj cymi w ci gu dnia (06 UTC -18 UTC) i jednym 12 godzinnym okresem przypadaj cym na por nocn (18 UTC - 06 UTC). W przypadku modelu COAMPS w zasi gu oblicze znalaz y si trzy okresy wyst puj ce noc (06-30 h, 42-54 h, 66-78 h) i trzy okresy przypadaj ce na godziny dzienne (6-18 h, 30-42 h, 54-66 h). WSKA NIKI WERYFIKACYJNE Do weryfikacji zmiennych ci g ych zastosowano wska niki: b d redni lub bias (ME - Mean Error), redni b d bezwzgl dny (MAE - Mean Absolute Error) i pierwiastek ze redniego b du kwadratowego (RMSE - Root Mean Squared Error). S one zdefiniowane nast puj cymi wzorami: 1 ME = N 1 MAE = N N i= 1 N i= 1 f o i i f o i i RMSE = 1 N N i= 1 f i o i 2 gdzie: f i o i N prognoza, obserwacja, rozmiar próbki weryfikacyjnej. ME to rednia z ró nic pomi dzy warto ci prognozowan a obserwowan. ME nie okre la wielko ci b du prognozy, a jedynie wskazuje na redni kierunek odchylenia od obserwacji. Mo e si okaza, e ze wzgl du na znoszenie si b dów przeciwnych znaków bias przyjmie warto idealn czyli zero, mimo e b dy b d spore. Zatem ME nale y rozpatrywa jednocze nie z MAE lub RMSE. 34

Porównanie wyników weryfikacji... RMSE i MAE mierz redni wielko b du prognoz. Mniejsza warto wska ników oznacza mniejszy b d. MAE jest wielko ci liniow (wszystkie b dy maj tak sam wag ) i wskazuje na ogóln wielko b du, nie pokazuje natomiast kierunku b du. RMSE jest wielko ci kwadratow, wi c jest bardziej czu y na du e b dy prognozy. RMSE jest zawsze wi kszy b d równy MAE. Warto ci doskona w przypadku obu wska ników jest 0. W przypadku weryfikacji zmiennych kategorycznych stosuje si tablice wielodzielcze [Nurmi 2003]. Tablica wielodzielcza 2x2 zawieraj ca dwie kategorie: wyst pienie zdarzenia i jego brak ma nast puj c posta : prognozowane zdarzenie Tabela 1. Tabela wielodzielcza 2x2 Table 1. Contingency table 2x2 obserwowane tak nie suma tak a b a+b nie c d c+d suma a+c b+d a+b+c+d=n gdzie: a b c d liczba trafie (zdarzenie by o prognozowane i wyst pi o) liczba fa szywych alarmów (zdarzenie by o prognozowane, ale nie wyst pi o) liczba chybie (wyst pi o zdarzenie, które nie by o prognozowane) liczba poprawnie zaprognozowanych braków zdarze (zdarzenie nie wyst pi o i nie by o prognozowane). Wykorzystuj c warto ci zebrane w tablicy wielodzielczej wyliczono wska niki FBI, ETS, POD i FAR. FBI (Frequency Bias Index) jest zdefiniowany jako stosunek wszystkich zdarze prognozowanych do wszystkich zdarze zaobserwowanych. a +b FBI = a + c Gdy FBI>1 mamy do czynienia z przeszacowaniem prognozy (zbyt cz sto prognozowany jest opad powy ej zadanego progu). Gdy FBI <1 mówimy o niedoszacowaniu prognozy. Warto idealna dla tego wska nika wynosi 1. POD (Probability Of Detection lub Hit Rate), tzw. wska nik trafie, jest to stosunek liczby zdarze poprawnie zaprognozowanych do wszystkich zdarze zaobserwowanych. POD = a a + c 35

Ma gorzata Melonek Obejmuje zakres od 0 do 1. Idealna warto wynosi 1. Nie zawiera informacji o fa szywych alarmach. FAR (False Alarm Ratio), tzw. wska nik fa szywego alarmu, liczba fa szywych alarmów do wszystkich prognoz wyst pienia zdarzenia. b FAR = a +b Przyjmuje warto ci z zakresu (0, 1). Doskona a warto to 0. Wska nik ten nie zawiera informacji o chybieniach. POD i FAR wzajemnie si uzupe niaj i powinny by rozpatrywane cznie. ETS (Equitable Threat Score) - krytyczny wyrównany wska nik sukcesu. a ar ETS = a + b + c a r, gdzie a +b a + c ETS uwzgl dnia trafienia, fa szywe alarmy i chybienia. ETS przyjmuje warto ci z zakresu (-1/3, 1). Doskona a warto w tym przypadku to 1. a r = n 36 WYNIKI WERYFIKACJI Omawiane wyniki dotycz warto ci rednich uzyskanych z porównania prognoz ze wszystkimi dost pnymi pomiarami na polskich stacjach synoptycznych. Wykresy pokazuj zale no wska ników weryfikacyjnych od wyprzedzenia prognozy i pory roku, a w przypadku opadu tak e od progu opadowego (dla okresu jednego pe nego roku 2010). 1. Temperatura na 2 m. Rysunki 1 i 2 przedstawiaj wyniki weryfikacji modeli UM i COAMPS odpowiednio. Mo na zauwa y, e model UM jesieni i latem jest za ciep y (dodatni bias) niezale nie od wyprzedzenia prognozy. Zim z kolei jest troch zbyt ch odny (ujemny bias). Wiosn ujemny bias mo na zaobserwowa w godzinach wieczornych (18 UTC) co oznacza, e wówczas model jest za ch odny. Jednocze nie wska niki MAE i RMSE pokazuj, e najwi kszy b d jest obserwowany zim, a najmniejszy na jesieni. Wiosn i latem b dy maj bardzo zbli one warto ci i podobny przebieg. COAMPS jest zbyt ch odny prawie zawsze. Jedynie latem 2009 zaobserwowany zosta niewielki bias dodatni w godzinach wieczornych (18 UTC). Jesieni i zim model najch odniejszy jest oko o po udnia (12 UTC), a wiosn i latem w godzinach rannych (06 UTC). Podobnie jak w przypadku modelu UM najwi ksze b dy MAE i RMSE obserwowane s zim, natomiast najmniejsze na jesieni i w lecie 2009 roku. W obu modelach widoczny jest cykl dobowy MAE i RMSE oraz pogorszenie prognozy z czasem. W modelu COAMPS obserwowane s wi ksze b dy temperatury ni w modelu UM.

Porównanie wyników weryfikacji... Rysunek 1. ME, MAE i RMSE w funkcji wyprzedzenia prognozy dla temperatury na 2 m - model UM Figure 1. ME, MAE and RMSE as a function of lead time for temperature at 2 m - UM model Rysunek 2. ME, MAE i RMSE w funkcji wyprzedzenia prognozy dla temperatury na 2 m - model COAMPS Figure 2. ME, MAE and RMSE as a function of lead time for temperature at 2 m - COAMPS model 2. Ci nienie zredukowane do poziomu morza Rysunek 3. ME, MAE i RMSE w funkcji wyprzedzenia prognozy dla ci nienia zredukowanego do poziomu morza model UM Figure 3. ME, MAE and RMSE as a function of lead time for mean sea level pressure - UM model Rysunek 4. ME, MAE i RMSE w funkcji wyprzedzenia prognozy dla ci nienia zredukowanego do poziomu morza - model COAMPS Figure 4. ME, MAE and RMSE as a function of lead time for mean sea level pressure - COAMPS model 37

Ma gorzata Melonek Na rysunku 3 i 4 przedstawiony jest przebieg wska ników weryfikacyjnych dla modeli UM i COAMPS odpowiednio. Wida, e prognozowane ci nienie w przypadku obu modeli jest zbyt niskie. Najgorzej wygl da to zim, zw aszcza w przypadku modelu COAMPS. MAE i RMSE w przypadku modelu UM osi gaj najni sze warto ci wiosn 2010 roku, a w modelu COAMPS latem 2010 roku. W przypadku obu modeli najwi ksze b dy ci nienia wyst puj zim. Dla obu modeli mo na zauwa y wyra ne pogorszenie prognozy z czasem, ale najbardziej jest to widoczne w modelu COAMPS dla okresu zimowego. Model UM w przypadku ci nienia lepiej si sprawdza od modelu COAMPS. 3. Pr dko wiatru na 10 m Rysunki 5 i 6 przedstawiaj wyniki weryfikacji pr dko ci wiatru. W przypadku obu modeli wyra nie widoczny jest cykl dobowy w ME. Pr dko wiatru w modelu UM jest prawie zawsze zawy ona. Rysunek 5. ME, MAE i RMSE w funkcji wyprzedzenia prognozy dla pr dko ci wiatru na 10 m - model UM Figure 5. ME, MAE and RMSE as a function of lead time for wind speed at 10 m - UM model Rysunek 6. ME, MAE i RMSE w funkcji wyprzedzenia prognozy dla pr dko ci wiatru na 10 m - model COAMPS Figure 6. ME, MAE and RMSE as a function of lead time for wind speed at 10 m COAMPS model Najwi kszy bias obserwowany jest jesieni. Minima przypadaj w po udnie, a maksima w godzinach nocnych (00 UTC). MAE i RMSE pokazuj niewielkie pogorszenie prognozy z czasem. B dy dla poszczególnych pór roku niewiele si ró ni od siebie, najmniejsze obserwowane s latem, a najwi ksze na jesieni. W przypadku modelu COAMPS najmniejszy bias zazwyczaj obser- 38

Porównanie wyników weryfikacji... wowany jest o 12 UTC. Jedynie latem wyst puje 6 godzin wcze niej. Maksima wiosn i latem wyst puj o pó nocy, a zim i na jesieni 6 godzin wcze niej. Najmniejsze b dy MAE i RMSE obserwowane s latem. Przebieg dla pozosta- ych trzech pór roku jest bardzo podobny, a warto ci ró ni si nieznacznie. W przypadku pr dko ci wiatru oba modele maj b dy na tym samym poziomie. 4. Kierunek wiatru na 10 m Wyniki sprawdzalno ci dla kierunku wiatru przedstawiaj wykresy 7 i 8. Mo na zaobserwowa, e najmniejszy bias w przypadku obu modeli obserwowany jest w po udnie a najwi kszy o pó nocy. Wyra nie zaznaczony jest równie cykl dobowy ME. Najmniejszy bias zaobserwowany zosta latem 2010 roku, najwi kszy obserwowany jest na jesieni. Z kolei MAE i RMSE dla obu modeli pokazuj najwi kszy b d latem, a najmniejszy wyst puje jesieni. Obserwowany jest równie cykl dobowy i pogorszenie prognozy z czasem. Oba modele uzyskuj w przypadku kierunku wiatru porównywalne wyniki. Rysunek 7. ME, MAE i RMSE w funkcji wyprzedzenia prognozy dla kierunku wiatru na 10 m - model UM Figure 7. ME, MAE and RMSE as a function of lead time for wind direction at 10 m - UM model Rysunek 8. ME, MAE i RMSE w funkcji wyprzedzenia prognozy dla kierunku wiatru na 10 m - model COAMPS Figure 8. ME, MAE and RMSE as a function of lead time for wind direction at 10 m - COAMPS model 39

Ma gorzata Melonek 5. 12 godzinne sumy opadów Opady s istotnym elementem pogody, jednak s bardzo trudne do prognozowania, poniewa cechuj si du zmienno ci czasow i przestrzenn. Rysunki 9 i 10 przedstawiaj FBI, ETS, POD i FAR dla modelu UM i COAMPS dla najni szego progu opadowego 0,5 mm, który odpowiada zdarzeniu: wyst pi opad lub nie. Model UM zawsze przeszacowuje opady (prognozuje ich za du o). Najwi kszy bias obserwowany jest zim. ETS osi ga najwy sze warto ci jesieni, porównywalne wyniki wiosn i zim, a najni sze latem. Wska nik POD jest wysoki dla wszystkich wyprzedze prognozy, najni sze warto ci osi ga latem dla okresu nocy. FAR dla wszystkich wyprzedze jest poni ej 0,5, najlepsze wyniki (ok. 0,35) uzyskuje na jesieni. COAMPS najwi ksze warto ci FBI osi ga latem, a zim opady niedoszacowuje. Na wiosn i jesieni FBI jest oko o 1. Rysunek 9. FBI, ETS, POD i FAR dla 12 godzinnych sum opadu próg opadowy 0,5 mm, model UM Figure 9. FBI, ETS, POD and FAR for 12 hours precipitation accumulation 0.5 mm threshold, UM model Rysunek 10. FBI, ETS, POD i FAR dla 12 godzinnych sum opadu, próg opadowy 0,5 mm, model COAMPS Figure 10. FBI, ETS, POD and FAR for 12 hours precipitation accumulation, 0.5 mm threshold, COAMPS model Warto ci FBI COAMPS ma lepsze ni model UM. Niestety w przypadku ETS COAMPS uzyskuje gorsze wyniki. Jedynie jesieni 2010 roku zbli aj si one do warto ci modelu UM, w pozosta ych okresach s zawsze troch ni sze. POD dla modelu COAMPS jest troch mniejszy, natomiast FAR dla pierwszego wyprzedzenia (oprócz okresu letniego) uzyskuje nawet lepszy wynik ni w przypadku modelu UM (zw aszcza dla jesieni 2010 roku). Model UM ma wy sze wyniki POD (nawet powy ej 0,8) gdy tymczasem COAMPS osi ga warto ci 40

Porównanie wyników weryfikacji... maksymalnie 0,7. Wska niki FAR s w obu modelach na porównywalnym poziomie. Oba modele najlepiej sprawdzaj si jesieni, kiedy opady zwi zane s z uk adami wielkoskalowymi, a najgorzej latem gdy opady maj g ównie charakter konwekcyjny [Ebert i in. 2003]. Na rysunkach 11 i 12 przedstawione s wszystkie cztery wska niki weryfikacyjne dla ró nych progów opadowych, u rednione po wszystkich stacjach, dla okresu jednego roku (stycze grudzie 2010). Model UM do progu 4 mm przeszacowuje opady, zw aszcza w dzie. ETS dla ma ych opadów (do 2 mm) pokazuje dobre wyniki, dla progów 4-8 mm warto ci troch spadaj, dla wy szych progów widoczne jest stopniowe pogorszenie wyników. Wska niki POD i FAR równie do progu 8 mm zachowuj si do dobrze. W drugiej dobie nast puje pogorszenie prognozy (warto ETS spada wyra nie). Przebieg zmian wska ników w modelu COAMPS jest bardzo podobny jak dla modelu UM. Od progu 10 mm widoczne jest pogorszenie prognozy. FBI dla progu 0,5 i 1 mm jest najwi ksze, dla progów 2-8 mm wyst puje wyp aszczenie i wyra ny spadek warto ci od 10 mm. Warto ci FBI w godzinach nocnych s wyra nie ni sze ni w dzie. Opady zazwyczaj s niedoszacowane. W porównaniu do modelu UM warto ci ETS i POD s troch ni sze, FAR natomiast jest wy szy Rysunek 11. FBI, ETS, POD i FAR dla 12 godzinnych sum opadu, stycze -grudzie 2010, ró ne progi opadowe, model UM Figure 11. FBI, ETS, POD and FAR for 12 hours precipitation accumulation, January- December 2010, different thresholds, UM model Rysunek 12. FBI, ETS, POD i FAR dla 12 godzinnych sum opadu, stycze -grudzie 2010, ró ne progi opadowe, model COAMPS Figure 12. FBI, ETS, POD and FAR for 12 hours precipitation accumulation, January-December 2010, different thresholds, COAMPS model 41

Ma gorzata Melonek PODSUMOWANIE Model UM lepiej sprawdza si w przypadku temperatury na wysoko ci 2 m i ci nienia zredukowanego do poziomu morza. Oba modele bardzo podobnie prognozuj kierunek i pr dko wiatru na wysoko ci 10 m. W przypadku opadów model UM uzyskuje lepsze wyniki (ETS, POD i FAR lepsze ni COAMPS), jednak ma tendencj do prognozowania zbyt du o opadów. Oba modele do dobrze zachowuj si do progu opadowego 8 mm. BIBLIOGRAFIA Ebert, E. E. i inni, The WGNE assessment of short-term quantitative precipitation forecasts. Bull. Amer. Meteor. Soc., 84, 2003, s. 481 492. Nurmi P., Recommendations on the verification of local weather forecasts, ECMWF Technical Memorandum, 430, 2003, s. 18. WWRP/WGNE Joint Working Group on Verification, Recommendations for the verification and intercomparison of QPFs from operational NWP models, 2004, artyku dost pny pod adresem: http://www.bom.gov.au/bmrc/wefor/staff/eee/verif/wgne/qpf_verif_recomm.pdf Mgr Ma gorzata Melonek Interdyscyplinarne Centrum Modelowania Matematycznego i Komputerowego Uniwersytet Warszawski ul.pawi skiego 5a, 02-106 Warszawa tel.: +48 22-8749100 e-mail: m.melonek at icm.edu.pl Recenzent: Prof. dr hab. Leszek ab dzki