9.1.2. Ustawienia personalne

9.1.2. Ustawienia personalne 9.1. Konfigurowanie systemu Windows Systemy z rodziny Windows umożliwiają tzw. personalizację ustawień interfejsu graficznego poprzez dostosowanie wyglądu pulpitu, menu Start i ich pochodnych do określonych potrzeb użytkownika. W celu zmiany ustawień wyglądu menu Start i paska zadań należy uruchomić menu kontekstowe paska zadań i wybrać Właściwości. Pojawi się okno Właściwości paska zadań i menu Start, w którym można zdefiniować wygląd paska zadań; w systemach Windows XP i Windows Vista (rysunek 9.9) trzeba przełączyć wygląd na tzw. klasyczne menu Start, zdefiniować składniki obszaru powiadomień itp. Rysunek 9.9. Składniki interfejsu systemu Windows Vista ustawionego w trybie wyglądu klasycznego oraz okno Właściwości paska zadań i menu Start W celu zmiany wyglądu pulpitu należy uruchomić menu kontekstowe pulpitu i wybrać Personalizuj (w Windows XP Właściwości) bądź uruchomić opcję Ekran z Panelu sterowania. W Windows Vista i Windows 7 pojawi się karta Personalizacja (w XP Właściwości ekranu), z której poziomu można zmienić kompozycję pulpitu, tło i kolor okien, zdefiniować wygaszacz ekranu, określić dźwięki systemu Windows itd. 9.1.3. Zarządzanie kontami użytkowników Jednym ze sposobów zarządzania kontami użytkowników w systemach Windows jest wybór opcji Konta użytkowników (rysunek 9.10) z Panelu sterowania. Oprogramowanie zawiera podstawowe funkcje konfiguracyjne, takie jak zmiana hasła, nazwy konta, ikony użytkownika itp., brakuje jednak funkcji zarządzania grupami zabezpieczeń. 11 E12TEI_09.indd 11 2012-07-27 12:33:59

Rozdział 9 t Konfiguracja systemów operacyjnych Rysunek 9.10. Plansza Konta użytkowników w Windows Vista W systemach Windows Vista i Windows 7 po wyborze opcji Konta użytkowników pojawia się plansza umożliwiająca modyfikowanie ustawień bieżącego konta. Udostępnia ona odnośniki: Zmień swoje hasło umożliwia zmianę hasła zalogowanego użytkownika; należy podać bieżące hasło, nowe hasło, potwierdzenie nowego hasła oraz wskazówkę dotyczącą hasła (na wypadek gdyby użytkownik zapomniał ciągu uwierzytelniającego). Usuń hasło usuwa hasło po podaniu bieżącego hasła. Zmień swój obraz pozwala wybrać ikonę przyporządkowaną do konta użytkownika, która będzie się pojawiać przy nazwie konta podczas tzw. szybkiego logowania. Zmień swoją nazwę konta umożliwia zmianę nazwy konta; należy podać nową. Zmień typ swojego konta umożliwia zmianę typu konta; dostępne są: Użytkownik standardowy (konto z ograniczeniami, dla zwykłych użytkowników) oraz Administrator (konto z pełnym dostępem do opcji konfiguracyjnych systemu). Wybranie odnośnika Zarządzaj innym kontem powoduje przejście do planszy Zarządzanie kontami, gdzie z listy można wybrać innego użytkownika do przeprowadzenia zmian konfiguracyjnych. Opcja Utwórz nowe konto uaktywnia planszę Tworzenie nowego konta, na której należy określić nazwę nowego użytkownika oraz typ (Użytkownik standardowy, Administrator). W systemie Windows Vista z poziomu Zarządzanie kontami można włączyć lub wyłączyć funkcję Kontrola konta użytkownika (ang. User Account Control, UAC) odpowiedzialną za dodatkową kontrolę uruchamianych programów. W systemie Windows 7 istnieje opcja Zmień ustawienia funkcji Kontrola konta użytkownika umożliwiająca ustawienie UAC na czterech poziomach zabezpieczeń: Powiadamiaj zawsze, Powiadamiaj mnie tylko wtedy, gdy programy próbują wprowadzać zmiany na komputerze, Powiadamiaj mnie tylko wtedy, gdy programy próbują wprowadzać zmiany na komputerze (nie przyciemniaj pulpitu), Nie powiadamiaj nigdy. 12 E12TEI_09.indd 12 2012-07-27 12:33:59

9.1. Konfigurowanie systemu Windows W systemie Windows XP po wyborze opcji Konta użytkowników pojawia się plansza (rysunek 9.11), na której są dostępne opcje: Utwórz nowe konto, Zmień sposób logowania lub wylogowywania użytkownika oraz Zmień inne konto. Rysunek 9.11. Plansza Konta użytkowników w Windows XP W systemach Windows umożliwiających pracę w sieci z domenami (wersje Professional lub Bussines) jest dodatkowe narzędzie lusrmgr.msc pozwalające na zarządzanie lokalnymi użytkownikami i grupami zabezpieczeń. Po wczytaniu konsoli Użytkownicy i grupy lokalne (rysunek 9.12) dostępne są opcje: Użytkownicy (grupująca wszystkich lokalnych użytkowników komputera) oraz Grupy (prezentująca listę lokalnych grup zabezpieczeń). Rysunek 9.12. Nakładka MMC Użytkownicy i grupy lokalne w systemie Windows 7 13 E12TEI_09.indd 13 2012-07-27 12:34:00

Rozdział 9 t Konfiguracja systemów operacyjnych Po wybraniu konkretnego użytkownika można uruchomić jego menu kontekstowe i kliknąć opcję Właściwości. W oknie Właściwości, w zakładce Ogólne można wprowadzić pełną nazwę użytkownika, wymusić zmianę hasła przy pierwszym logowaniu, zablokować zmianę hasła przez użytkownika, wyłączyć mechanizm wygasania hasła, wyłączyć lub zablokować konto. Zakładka Członek grupy umożliwia modyfikowanie listy grup zabezpieczeń, do których należy dane konto. Zakładka Profil pozwala zdefiniować ścieżkę (inną niż domyślna) do katalogu z profilem, wyznaczyć skrypt uruchamiany podczas logowania do systemu oraz zdefiniować Folder macierzysty. Po wybraniu folderu Grupy prezentowana jest lista wszystkich lokalnych grup zabezpieczeń dostępnych w systemie. Administrator systemu może dodać nowe grupy zabezpieczeń lub usunąć niepotrzebne, a w menu kontekstowym dołączyć do grupy użytkowników. 9.1.4. Nadawanie uprawnień do plików i katalogów W celu zmiany uprawnień do pliku lub katalogu należy otworzyć menu kontekstowe, np. menu katalogu, i kliknąć opcję Właściwości, a po wyświetleniu okna Właściwości: [nazwa folderu] (rysunek 9.13) wybrać zakładkę Zabezpieczenia. Rysunek 9.13. Okno Właściwości katalogu w systemie Windows 7 W sekcji Nazwy grup lub użytkowników w zakładce Zabezpieczenia znajduje się lista użytkowników i grup zabezpieczeń mających dostęp do pliku bądź katalogu. Aby zmodyfikować ustawienia w systemie Windows Vista i Windows 7, należy wybrać przycisk Edytuj, który umożliwi dokonanie zmian w zabezpieczeniach, w Windows XP można wykonywać modyfikacje bezpośrednio w zakładce Zabezpieczenia. 14 E12TEI_09.indd 14 2012-07-27 12:34:00

9.1. Konfigurowanie systemu Windows UWAGA Jeżeli w systemie Windows XP w oknie Właściwości plików lub folderów nie ma zakładki Zabezpieczenia, należy ja włączyć w oknach eksploratora systemu Windows. W menu głównym trzeba wybrać opcję Narzędzia, a następnie uruchomić Opcje folderów. Po wyświetleniu okna Opcje folderów w zakładce Widok należy odznaczyć opcję Użyj prostego udostępniania plików (zalecane). Jeżeli opcje zmiany uprawnień nie są aktywne (Pełna kontrola, Modyfikacja itd.), należy wyłączyć dziedziczenie po obiekcie nadrzędnym w tym celu trzeba wybrać opcję Zaawansowane i po włączeniu trybu edycji odznaczyć opcję Dołącz uprawnienia dziedziczone z tego obiektu nadrzędnego. Uprawnienia do plików i folderów umożliwiają zdefiniowanie użytkowników i grupy zabezpieczeń mających dostęp np. do katalogu po zaznaczeniu opcji dostępu w kolumnie Zezwalaj. Pozwalają też zabronić dostępu poprzez zaznaczenie checkboxów w kolumnie Odmów. UWAGA Jeżeli użytkownik ma uprawnienia administratora, może przejąć kontrolę nad plikiem bądź katalogiem. Aby mógł to zrobić, należy w oknie właściwości folderu bądź pliku wybrać opcję Zaawansowane, otworzyć zakładkę Właściciel, dodać do listy i zaznaczyć użytkownika, który ma być nowym właścicielem, oraz kliknąć opcję Zmień właściciela dla podkontenerów i obiektów. 9.1.5. Udostępnianie plików i katalogów Jeżeli w systemie Windows zainstalowano składnik sieciowy Udostępnianie plików i folderów, to możliwe jest udostępnienie katalogu i plików w nim zawartych (pliku nie da się bezpośrednio udostępnić). W celu udostępnienia folderu należy uruchomić jego menu kontekstowe, wybrać z niego opcję Udostępnij lub Właściwości i otworzyć zakładkę Udostępnianie. Następnie w Windows Vista i Windows 7 należy wybrać opcję Udostępnij, dodać użytkowników, którzy mają mieć dostęp do zasobu sieciowego, określić poziom dostępu (klikając Poziom uprawnień), a następnie potwierdzić przyciskiem Udostępnij (rysunek 9.14). 15 E12TEI_09.indd 15 2012-07-27 12:34:00

Rozdział 9 t Konfiguracja systemów operacyjnych Rysunek 9.14. Udostępnianie katalogu w systemie Windows Vista Można również udostępnić folder, wybierając opcję Udostępnianie zaawansowane po pojawieniu się okna dialogowego należy zaznaczyć opcję Udostępnij ten folder. Następnie można określić listę użytkowników i zdefiniować poziom uprawnień (rysunek 9.15). Rysunek 9.15. Udostępnianie zaawansowane w systemie Windows 7 W systemie Windows XP, w zakładce Udostępnianie okna Właściwości: [nazwa folderu] należy zaznaczyć opcję Udostępnij ten folder, określić nazwę udziału, a po wybraniu przycisku Uprawnienia ustalić listę użytkowników i poziom uprawnień (rysunek 9.16). 16 E12TEI_09.indd 16 2012-07-27 12:34:00

9.1. Konfigurowanie systemu Windows Rysunek 9.16. Udostępnianie folderów w Windows XP Przydziały dyskowe Jeżeli z komputera korzysta wielu użytkowników i są obawy, że zbyt szybko wyczerpią się zasoby dyskowe komputera, można zastosować tzw. przydziały dyskowe mechanizm pozwalający przypisać użytkownikowi określoną ilość miejsca na HDD. W celu ustawienia przydziału dyskowego należy w Komputer/Mój komputer wyświetlić menu kontekstowe dysku i wybrać opcję Właściwości. Po wyświetleniu okna dialogowego trzeba zaznaczyć zakładkę Przydziały i wybrać przycisk Pokaż ustawienia przydziałów. Opcja Włącz zarządzanie przydziałami umożliwia zdefiniowanie parametrów limitów dyskowych (rysunek 9.17). Rysunek 9.17. Określanie przydziałów dyskowych w Windows 7 17 E12TEI_09.indd 17 2012-07-27 12:34:00