FOTOWOLTAIKA ODNAWIALNA ENERGIA PRZYSZŁOS CI PAKIET INFORMACYJNY ORAZ SPECYFIKACJA PRODUKTOWA / ZDOBYTE CERTYFIKATY/ DANE TECHNICZNE KOMPONENTO W
Fotowoltaika w Polsce rozwija się coraz szybciej. Spółka Euro Com Project pragnie zaproponować rozwiązania, które nie tylko pozwolą Państwu zredukować rachunki za energię elektryczną, ale pozwolą również czerpać zyski z tego tytułu. Spis treści Czym jest fotowoltaika?... 2 Integracja z siecią energetyczną... 4 Potencjał... 5 Ustawa OZE... 6 Obecnie obwiązujący w Polsce system wsparcia... 7 Planowane zmiany w obecnie obowiązującym w Polsce systemie wsparcia... 8 Czynniki polityczno-prawne... 10 Czynniki socjokulturowe... 11 Główne cele przedsięwzięcia... 12 Nakłady inwestycyjne związane z realizacją projektu... 13 Realizator inwestycji... 14 Certyfikaty realizatora... 15 System wsparcia w projekcie nadchodzącej ustawy o OZE... 16 1
Czym jest fotowoltaika? Ogniwa fotowoltaiczne (fotoogniwa, ogniwa słoneczne) są to krzemowe płytki półprzewodnika (ze sprawnością ok. 15%). Proces przemiany energii promieniowania słońca w energię elektryczną nazywa się konwersją fotowoltaiczną. Do produkcji ogniw fotowoltaicznych stosowany jest krzem monokrystaliczny lub polikrystaliczny, a w najbardziej zaawansowanej technologii - krzem amorficzny i jego stopy. Różnica pomiędzy nimi (ważna dla użytkownika) tkwi głównie w sprawności i kosztach produkcji, czyli wydajności i kosztach zakupu wyprodukowanego z danego rodzaju krzemu urządzenia. Ogniwa monokrystaliczne stosuje się zazwyczaj przy mocach do 150-180 W na jeden panel fotowoltaiczny. Z kolei ogniwa polikrystaliczne są stosowane dla mocy powyżej 200 W w jednym panelu fotowoltaicznym. Możliwości zastosowania układów fotowoltaicznych są nieograniczone. Główną zaletą instalacji z ogniw fotowoltaicznych jest ich niezawodność, lekkość oraz możliwość uzyskiwania darmowej energii elektrycznej o parametrach sieciowych na potrzeby gospodarcze w sposób czysty, cichy i praktycznie bezobsługowy. Dlatego stają się coraz bardziej powszechne w układach podłączonych bezpośrednio do sieci elektroenergetycznej jak i w autonomicznych systemach prądotwórczych. Zasilają lampy uliczne, znaki drogowe, stacje meteorologiczne, przekaźniki radiowotelekomunikacyjne, kamery oraz coraz częściej wiele układów urządzeń w zastosowaniach domowych. Produkcja energii elektrycznej przy pomocy ogniw słonecznych odbywa się z relatywnie dużą sprawnością, wynoszącą 13-15%. Ta stosunkowo duża sprawność wynika z faktu, że energia promieniowania słonecznego zamienia się w energię 2
elektryczną bez udziału ciepła. Pamiętajmy jednak, że pojedyncze ogniwa fotowoltaiczne charakteryzują się niewielką mocą, dlatego aby uzyskać pożądane wartości mocy muszą być łączone równolegle lub szeregowo w tzw. panele lub moduły. Instalacje fotowoltaiczne można stosować praktycznie w każdym miejscu, do którego dociera słońce. Wymogi dotyczące instalacji fotowoltaicznych wynikają głównie z miejsca, w którym chcemy taką instalację umieścić i celu, do jakiego będzie wykorzystywana. Podstawowymi elementami mającymi wpływ na wybór rodzaju systemu fotowoltaicznego jest wiele. Są to: sposób wykorzystania wyprodukowanej energii, posiadana powierzchnia do montażu ogniw (fasada bądź dach budynku, wielkość działki, itp.), wielkość produkowanej energii, jaką chcemy uzyskać z instalacji lub zapotrzebowanie energetyczne urządzeń, które ma obsłużyć powstający układ. Stosując jedno z powyższych kryteriów, jako punkt wyjścia przy projektowaniu system fotowoltaicznego, jesteśmy w stanie dobrać takie rozwiązanie, które będzie w optymalny sposób spełniało wymogi inwestora, którym mogą być zarówno instytucje jak i osoby prywatne. 3
Integracja z siecią energetyczną Systemy fotowoltaiczne połączone z siecią energetyczną wymagają dopasowania ich funkcjonowania do jej charakterystyki. Jest to niezbędne, gdy planuje się sprzedaż nadwyżek energii elektrycznej lokalnemu dystrybutorowi energii. Do zamiany prądu stałego, uzyskanego z modułów fotowoltaicznych na prąd zmienny o charakterystyce prądu sieciowego służy falownik. Jest jednym z elementów wchodzących w skład całego systemu fotowoltaicznego. Nowoczesne falowniki automatycznie skanują parametry sieci elektroenergetycznej dopasowując się do jej parametrów. Zapotrzebowanie na zieloną energię jest w Polsce wysokie, a regulacje prawne powodują, że z roku na rok będzie rosło. 4
Potencjał Usytuowanie geograficzne Polski stwarza równie dobre warunki dla energetyki słonecznej jak te panujące w Niemczech. Suma energii słonecznej padającej na 1m² w Polsce wynosi 950-1250 kwh. Poniżej przedstawiono mapę nasłonecznienia w Polsce. Systemy PV są najbardziej ekologicznym rozwiązaniem umożliwiającym pozyskiwanie energii elektrycznej z źródeł odnawialnych. Nie wprowadzają efektów ubocznych takich jak zanieczyszczenia czy hałas. Produkują czystą energię i są ogólnodostępne, mogą być stosowane przez dużych inwestorów jak i przez małe gospodarstwa domowe. 5
Ustawa OZE Ustawa określa zasady wykonywania działalności w zakresie wytwarzania energii elektrycznej, ciepła lub chłodu w mikro instalacji, małej instalacji oraz wytwarzania biogazu rolniczego lub wytwarzania energii elektrycznej, ciepła lub chłodu z biogazu rolniczego. Wraz z systematycznymi cięciami dopłat do produkcji energii w instalacjach fotowoltaicznych w krajach Europy Zachodniej, Europa Środkowo-Wschodnia, której rynki fotowoltaiczne dopiero wchodzą w fazę rozwoju, staje się coraz atrakcyjniejszą alternatywą dla branży fotowoltaicznej. A jak może wyglądać polski rynek PV? Wiele wskazuje na to, że po wprowadzenie nowej ustawy o OZE w naszym kraju, zapoczątkuje ona rozwój fotowoltaiki - w przeciwieństwie np. do Czech czy Słowacji, gdzie niedawne rządowe decyzje praktycznie zablokowały rozwój nowych projektów PV. Co więcej, wprowadzenie stałych cen (feed-in tariffs) za sprzedaż energii w tzw. producenckich systemach fotowoltaicznych - co zapowiada od pewnego czasu resort gospodarki - może uczynić PV atrakcyjną inwestycją. 6
Obecnie obwiązujący w Polsce system wsparcia W chwili obecnej w Polsce funkcjonuje system Zielonych Certyfikatów, który został wprowadzony w 2005 roku celem stymulowania rozwój rynku odnawialnych źródeł energii. Jest on jednolity dla wszystkich technologii OZE. System Zielonych Certyfikatów opiera się na dopłatach do produkcji energii elektrycznej ze źródeł odnawialnych. Każdy producent zielonej energii za 1 MWh wyprodukowaną w instalacjach energetyki odnawialnej otrzymuje 1 Zielony Certyfikat, który ma charakter praw majątkowych i może podlegać obrotowi na Towarowej Giełdzie Energii. W 2012 roku wartość 1 certyfikatu za wyprodukowaną 1 MWh osiągnął poziom 286,74 PLN. (tabela poniżej). Dodatkowo, dzięki obowiązkowi zakupu energii wygenerowanej ze źródeł odnawialnych, każdy producent może liczyć na dodatkowe źródło przychodów. Tabela przedstawia dotychczasowe kwoty, które otrzymywał producent zielonej energii. Jak łatwo zauważyć, łączna kwota, na która może liczyć producent energii z OZE rokrocznie rośnie osiągając 485,54 PLN/MW w 2012 roku. Stanowi to kwotę o prawie 130 PLN wyższą niż w 2005 roku. Wartość Zielonych Certyfikatów i ceny zakupu zielonej energii w latach 2005-2012 Rok Zielone certyfikaty Cena zakupu czarnej (PLN/MWh) energii (PLN/MWh) Suma (PLN/MWh) 2005 240,00 118,00 358,00 2006 240,00 117,49 357,49 2007 242,40 120,00 362,40 2008 248,46 128,80 377,26 2009 258,89 155,44 414,33 2010 267,95 197,21 465,16 2011 274,92 195,32 470,24 2012 286,74 198,80 485,54 Źródło: URE, ARE (2012) 7
Planowane zmiany w obecnie obowiązującym w Polsce systemie wsparcia Obecnie, w Ministerstwie Gospodarki trwają prace nad Ustawą o Odnawialnych Źródłach Energii, która dokona zasadniczych zmian m.in. w systemie wspierania instalacji fotowoltaicznych. Zgodnie z pierwszym projektem ustawy, a także ogłaszanymi późniejszymi poprawkami zakłada się wspieranie instalacji PV o małych mocach w oparciu o system taryf gwarantowanych (Feed-in tariff). Obserwując rozwój fotowoltaiki w krajach stosujących ten rodzaj zachęt można stwierdzić, iż system stałych taryf doskonale się sprawdza w tych specyficznych instalacjach. Dodatkowo, dla małych odbiorców ma zostać zniesiony obowiązek posiadania koncesji i prowadzenia działalności gospodarczej, co zdecydowanie będzie miało pozytywny wpływ na zwiększenie popytu na instalacje PV wśród gospodarstw domowych i małych użytkowników. Będą oni mogli liczyć na przyłączenie do sieci elektro-energetycznej na preferencyjnych warunkach. Kolejną korzystną zmianą postulowaną w projekcie ustawy jest zapewnienie możliwości przyłączenia na preferencyjnych warunkach do sieci elektroenergetycznej gospodarstw domowych i małych użytkowników instalacji fotowoltaicznych.). W przypadku elektrowni systemowych zostanie utrzymany system Zielonych Certyfikatów, jednak z pewnymi modyfikacjami. Nowością będzie obowiązywanie wsparcia przez okres 15 lat. W przeciwieństwie do obecnie obowiązującego systemu, nowe rozwiązanie zmniejszy obawy inwestorów, iż system dopłat może przestać obowiązywać z dnia na dzień. Dodatkowo cena zakupu energii elektrycznej wygenerowanej ze źródeł odnawialnych będzie miała stałą wartość, odpowiadającą cenie zakupu energii z OZE w 2012 roku, i będzie waloryzowana co roku o wskaźnik 8
inflacji. Aby umożliwić rozwój instalacji OZE, które są bardziej kapitałochłonne (np. fotowoltaika) zdecydowano się zróżnicować ilość Zielonych Certyfikatów w zależności od technologii o tzw. wartość współczynników korekcyjnych. Nadal trwają dyskusje nad wartością współczynników dla poszczególnych technologii, jednak zgodnie z informacjami przedstawionymi na konsultacjach w Ministerstwie Gospodarki, fotowoltaika ma otrzymać najbardziej korzystne wsparcie, tj. na poziomie 2,85 Zielonego Certyfikatu za każdą wygenerowaną MW (www.ekonomia24.pl) o latach 2013-2014, 2,70 w 2015 r., 2,55 w 2016 r. oraz 2,40 w 2017 r. Opisane powyżej zmiany ustawowe spowodują znaczny wzrost opłacalności inwestycji w instalacje PV. Zgodnie z ogłoszeniami Ministerstwa Gospodarki, Ustawa o Odnawialnych Źródłach Energii wejdzie w życie w styczniu 2013 roku. 9
Czynniki polityczno-prawne Polityka energetyczna Unii Europejskiej mocą Dyrektywy 2009/28/WE promuje stosowanie energii ze źródeł odnawialnych oraz obliguje kraje członkowskie do osiągnięcia określonych poziomów produkcji energii ze źródeł odnawialnych. Strategia Unii Europejskiej zakłada, że kraje członkowskie łącznie będą produkować 20% energii elektrycznej ze źródeł odnawialnych do 2020 roku (przy czym odsetek ten jest zróżnicowany w odniesieniu do każdego z krajów). Jeżeli dany kraj nie wypełni nałożonego na niego indywidualnego obowiązku i nie osiągnie celu do 2020 roku, musi się liczyć z obowiązkiem zapłacenia kary, rzędu nawet 250 tys. EUR dziennie. Rządy krajów Unii Europejskiej, aby wypełnić obowiązek nałożony przez Komisję Europejską, indywidualnie ustaliły zachęty skierowane do inwestorów, tak by przyśpieszyć tempo instalacji nowych mocy wytwórczych w odnawialne źródła energii, w tym moduły fotowoltaiczne. Kroki podjęte przez rządy krajów, dotyczą obowiązków i wymagań nałożonych na przedsiębiorstwa obrotu energią elektryczną oraz dotyczą zmian w prawie budowlanym (np. każdy nowy budynek w Grecji musi być wyposażony w technologię wykorzystującą energię słoneczną do produkcji energii). Taka sytuacja pozytywnie wpływa na firmy oferujące produkty generujące energię elektryczną ze źródeł odnawialnych, czyniąc ją bardziej powszechną dla użytkowników. Daje to duże możliwości rozwoju firmom działającym w tej branży. 10
Czynniki socjokulturowe Z roku na rok obserwuje się zwiększoną świadomość społeczeństwa w zakresie możliwości generowania energii ze źródeł odnawialnych. Kampanie informacyjne oraz możliwość dofinansowania i zarabiania na produkcji energii ze źródeł odnawialnych wpływa na zwiększenie zainteresowania tego typu możliwościami i zwiększa ilość mocy zainstalowanej w technologie energetyki odnawialnej, włączając w to energię słoneczną. Idea Biznesu Odpowiedzialnego Społecznie jest mocno ukorzeniona w Europie Zachodniej, gdzie korporacje dbając o wizerunek firmy wprowadzają długoterminową strategię wprowadzenia założeń zrównoważonego rozwoju. Obserwuje się, że europejskie i amerykańskie korporacje dbając o wizerunek firmy inwestują w technologie OZE na potrzeby własnego przedsiębiorstwa. 11
Główne cele przedsięwzięcia Uruchomienie instalacji modułów fotowoltaicznych najwyższej klasy, charakteryzujących się doskonałymi parametrami technicznymi, w tym sprawnością. Prowadzenie działalności w zakresie wytwarzania energii elektrycznej w oparciu o najwyższe standardy i normy. Prowadzenie działalności w sposób racjonalny i zrównoważony, dążąc do minimalizacji kosztów utrzymania i do osiągnięcia efektu skali. Wzrost udziału energii ze źródeł odnawialnych w bilansie energetycznym przedsiębiorstwa a tym samym redukcja kosztów. 12
Nakłady inwestycyjne związane z realizacją projektu Szacuje się, że nakłady inwestycyjne będą składały się następujące elementy: - koszty zakupu elementów składowych elektrowni, - koszty usług związanych z zarządzaniem projektem, montażem i uruchomieniem, - koszty uzyskania pozwoleń, koncesji, koszty przyłączenia do sieci energetycznej. 13
Realizator inwestycji Nad całością inwestycji będą czuwały firma Euro Com Project Sp. j. wraz z niemieckim holdingiem Solar Direct Group GmbH, posiadający duże doświadczenie w zarządzaniu tego typu inwestycjami. Euro Com Project Sp. j., właściciel marki FreeVolt, to spółka działająca w branży energii odnawialnej. Główne filary działalności to dystrybucja paneli fotowoltaicznych w technologii krystalicznej, dystrybucja szerokiej gamy komponentów wykorzystywanych w konstrukcji systemów fotowoltaicznych oraz kompleksowe i profesjonalne wykonawstwo instalacji PV, a także gotowe pod klucz projekty elektrowni fotowoltaicznych. 14
Certyfikaty realizatora 15
System wsparcia w projekcie nadchodzącej ustawy o OZE 16
17