RZECZPOSPOLITA POLSKA (12) OPIS PATENTOWY (19) PL (11) 197635 (13) B1 (21) Numer zgłoszenia: 350493 (51) Int.Cl. A01J 25/15 (2006.01) A01J 25/12 (2006.01) Urząd Patentowy Rzeczypospolitej Polskiej (22) Data zgłoszenia: 02.11.2001 (54) Urządzenie formująco-prasujące do produkcji serów twarogowych (43) Zgłoszenie ogłoszono: 05.05.2003 BUP 09/03 (73) Uprawniony z patentu: Przedsiębiorstwo Inżynieryjno-Produkcyjne i Handlowe OBRAM Sp. z o.o., Olsztyn, PL (45) O udzieleniu patentu ogłoszono: 30.04.2008 WUP 04/08 (72) Twórca(y) wynalazku: Waldemar From, Olsztyn, PL Grzegorz Purgal, Olsztyn, PL Jarosław Gierszewski, Olsztyn, PL Dariusz Szkólnik, Olsztyn, PL Błażej Szyczewski, Olsztyn, PL PL 197635 B1 (57) 1. Urządzenie formująco-prasujące do produkcji serów twarogowych składające się z zasobnika na ziarno twarogowe wyposażonego w przenośnik ślimakowy, pod którym to zasobnikiem umieszczone są perforowane rury oraz układ porcjujący w skład którego wchodzi nóż z mechanizmem stabilizującym i zasuwa z mechanizmem stabilizującym, znamienne tym, że nad zasobnikiem (4) masy twarogowej zamocowany jest lej (1) w kształcie wycinka stożka rozszerzającego się ku dołowi i tworzącego kąt α w zakresie od 5 do 60, oraz ustawionego pod kątem β w stosunku do zasobnika (4) również w zakresie od 5 do 60, przy czym pod lejem (1) zamocowane jest korytko (4), służące do odprowadzania serwatki, natomiast perforowane rury (7) są lekko stożkowe ku dołowi, a nóż (10) od spodu ma wybrania (18) w kształcie twarogu lub wybranie (18) wykonane jest na całej powierzchni stykającej się z masą twarogową.
2 PL 197 635 B1 Opis wynalazku Przedmiotem wynalazku jest urządzenie formująco-prasujące do produkcji serów twarogowych. Urządzenie to służy do wstępnego formowania, prasowania a następnie porcjowania gęstwy twarogowej do podstawionych form twarogowych. Z polskiego wynalazku numer PL 187 492 znane jest urządzenie do formowania bloków sera, mające kształt wieży, które zawiera zewnętrzną obudowę, wewnętrzną perforowaną rurę, podstawę i pokrywę górną. Pomiędzy zewnętrzną obudową i wewnętrzną rurą znajduje się pierścieniowa wolna przestrzeń. W pokrywie górnej umieszczona jest rura dostarczająca ziarno serowe wyposażona w zawór. Przez tę rurę przy otwartym zaworze i za pomocą częściowej próżni wytworzonej w wieży ziarno serowe dostarczane jest do przestrzeni wewnątrz rury wewnętrznej. Pod wieżą znajduje się gładkie ostrze gilotyny służące do odcinania bloków sera, które może się przemieszczać do tyłu i do przodu. Na dolnym końcu znajduje się również urządzenie usuwające odcięty blok sera po cyklu formowania bloku. Urządzenie wyposażone jest w rozwiązanie wytwarzające podciśnienie w pierścieniowej przestrzeni w czasie napełniania rury wewnętrznej gęstwą serową. Ponadto w wieży umieszczone są rozpylacze systemu czyszczącego. W praktyce znane i stosowane jest urządzenie formująco-prasujące do serów miękkich, które składa się z wibracyjnego kosza połączonego z zasobnikiem wyposażonym w przenośnik ślimakowy. Przenośnik ślimakowy przemieszcza ziarno serowe do cylindrycznych rur perforowanych umieszczonych pod zasobnikiem. Odsączona i samoczynnie zaprasowana gęstwa serowa przesuwa się ku dołowi do układu porcjującego, w skład którego wchodzi kilkanaście noży o gładkiej powierzchni z mechanizmem stabilizującym i siłownikiem oraz kilkanaście zasuw z mechanizmem stabilizującym i siłownikiem. Każda rura perforowana posiada własny nóż z zasuwą. Noże wraz z zasuwami prowadzone są w prowadnicach wykonanych z tworzywa. Pod układem porcjującym znajdują się formy serowarskie. Według wynalazku urządzenie formująco-prasujące do produkcji serów twarogowych składające się z zasobnika na ziarno twarogowe wyposażonego w przenośnik ślimakowy pod którym to zasobnikiem umieszczone są perforowane rury oraz układ porcjujący w skład którego wchodzi nóż z mechanizmem stabilizującym i zasuwa z mechanizmem stabilizującym charakteryzuje się tym, że nad zasobnikiem masy twarogowej zamocowany jest lej w kształcie wycinka stożka rozszerzającego się ku dołowi i tworzącego kąt α w zakresie od 5 do 60 oraz ustawionego pod kątem α w stosunku do zasobnika również w zakresie od 5 do 60. Pod lejem zamocowane jest korytko służące do odprowadzania serwatki, natomiast perforowane rury są lekko stożkowe ku dołowi, a nóż od spodu ma wybrania w kształcie twarogu lub wykonane jest na całej powierzchni stykającej się z masą twarogową. Lej przy wierzchołku stożka ma część nie perforowaną, natomiast pozostała część jest perforowana. Urządzenie formująco-prasujące według wynalazku pozwala na: uzyskiwanie produktu o wyższych i powtarzalnych cechach jakościowych, zwiększenie wydatku twarogu oraz obniżenie kosztów produkcji. Konstrukcja leja zasypowego w rozwiązaniu według wynalazku pozwala zastosować go do odsączania gęstwy twarogowej. Konstrukcja ta sprawia, że gęstwa twarogowa nie przywiera do blachy perforowanej i nie powoduje spiętrzenia gęstwy na leju. Stożkowatość rur perforowanych powoduje to, że gęstwa twarogowa nie przykleja się i swobodnie osuwa się w dół. Natomiast wybrania wykonane w nożu od spodu sprawiają, że porcja twarogu znajdującego się pomiędzy nożem a zasuwą nie przykleja się do noża. Przedmiot wynalazku zostanie bliżej objaśniony w przykładzie wykonania na rysunku, na którym fig. 1 przestawia urządzenie w przekroju podłużnym, w ujęciu schematycznym, fig. 2 przedstawia urządzenie w przekroju poprzecznym w ujęciu schematycznym i fig. 3 przedstawia nóż w widoku z dołu z przykładowym wybraniem. Urządzenie formująco-prasujące według wynalazku składa się z leja 1, do którego dostarczana jest gęstwa twarogowa wraz z serwatką. Lej 1 jest ukształtowany z wycinka stożka rozszerzającego się ku dołowi i tworzącego kąt α 30. Lej 1 przy wierzchołku stożka ma część nie perforowaną 2, natomiast pozostała część jest perforowana 3. Część perforowana 3 leja 1 służy do odsączania serwatki z gęstwy twarogowej. Odpowiednio dobrana długość części perforowanej 3 i nie perforowanej 2 sprawia, że ziarno twarogowe jest równomiernie rozłożone. Prędkość zsuwania się ziarna twarogowego z leja 1 reguluje się poprzez dobór jego kąta pochylenia β w zakresie od 5 do 60 w stosunku do zasobnika 4 umieszczonego pod lejem 1. Do zasobnika 4 wsypuje się odsączoną gęstwę twarogową z leja 1. Pod lejem 1 zamocowane jest korytko 5 służące do odprowadzania serwatki.
PL 197 635 B1 3 W środku zasobnika 4 znajduje się przenośnik ślimakowy 6, który w sposób delikatny przemieszcza ziarno twarogowe do stożkowych rur perforowanych 7 umieszczonych pod zasobnikiem 4. Rury perforowane 7 są lekko stożkowe ku dołowi. Kształt rur perforowanych 7 sprawia, że gęstwa twarogowa nie przykleja się i swobodnie usuwa się w dół. Ślimak przenośnika 6 ma zwoje lewe i prawe co pozwala na przesuwanie ziarna twarogowego do środkowych lub zewnętrznych rur perforowanych 7 w zależności od kierunku obrotu przenośnika ślimakowego 6 napędzanego motoreduktorem 8. Podczas napełniania rur perforowanych 7 gęstwą twarogową następuje odsączanie serwatki przez odpowiednio dobrane i rozmieszczone otwory 9 w perforze. Odpowiednio dobrana długość rur perforowanych 7 powoduje zaprasowywanie gęstwy twarogowej, otrzymując największą gęstość na dole rury 7. Pod stożkowymi rurami perforowanymi 7 umieszczony jest układ porcjujący, do którego przekazuje się odsączoną i zaprasowaną gęstwę twarogową. W skład układu porcjującego wchodzi nóż 10 z mechanizmem stabilizującym i siłownikiem, zasuwa 11 z mechanizmem stabilizującym i dwoma siłownikami oraz trzech płyt 12, 13, 14 z tworzywa. Mechanizm stabilizujący noża 10 składa się z dwóch ruchomych listew zębatych 15 poruszających się wraz z nożem 10. Do stabilizacji służą dwa koła zębate 16 połączone ze sobą wałem 17 i utwierdzone na stałe do układu porcjującego. Koła zębate 16 obtaczają się po listwach zębatych 15 podczas ruchu posuwisto-zwrotnego noża 10 nie pozwalając na zakleszczanie się noża 10. Mechanizm stabilizujący zasuwy 11 jest wykonany w sposób bliźniaczy. Płyty 12, 13, 14 z tworzywa pełnią role prowadnic dla zasuwy 11 i noża 10. Po przesunięciu noża 10 w drugie skrajne położenie następuje zsunięcie się gęstwy twarogowej nad zasuwę 11. Przy ruchu powrotnym noża 10 następuje przecięcie gęstwy twarogowej, a tym samym nadanie odpowiedniej wysokości porcjowanego twarogu. W nożu 10 od spodu wykonane są wybrania 18 zależne od kształtu twarogu, może to być kształt np. okrągły, kwadratowy, owalny lub klinek. Wybranie 18 może być również wykonane na całej powierzchni noża stykającej się z masą twarogową. Wybrania 18 sprawiają, że porcja twarogu znajdującego się pomiędzy nożem 10 a zasuwą 11 nie przykleja się do noża 10. Po przesunięciu zasuwy 11 w drugie skrajne położenie porcjowany twaróg wpada do podstawionych pod układ porcjujący form twarogowych 19. Po powrocie zasuwy 11 w położenie pierwotne urządzenie jest gotowe do następnego cyklu porcjowania twarogu. Urządzenie posiada wewnętrzny system mycia składający się z dwóch dysz 20 znajdujących się w pokrywie 21 zasobnika 5, sześciu dysz 20 znajdujących się w obudowie 22 urządzenia oraz kilkunastu dysz znajdujących się pod zasuwą 11. Układ ten pozwala na umycie urządzenia po skończonej pracy. Zastrzeżenia patentowe 1. Urządzenie formująco-prasujące do produkcji serów twarogowych składające się z zasobnika na ziarno twarogowe wyposażonego w przenośnik ślimakowy, pod którym to zasobnikiem umieszczone są perforowane rury oraz układ porcjujący w skład którego wchodzi nóż z mechanizmem stabilizującym i zasuwa z mechanizmem stabilizującym, znamienne tym, że nad zasobnikiem (4) masy twarogowej zamocowany jest lej (1) w kształcie wycinka stożka rozszerzającego się ku dołowi i tworzącego kąt α w zakresie od 5 do 60, oraz ustawionego pod kątem β w stosunku do zasobnika (4) również w zakresie od 5 do 60, przy czym pod lejem (1) zamocowane jest korytko (4), służące do odprowadzania serwatki, natomiast perforowane rury (7) są lekko stożkowe ku dołowi, a nóż (10) od spodu ma wybrania (18) w kształcie twarogu lub wybranie (18) wykonane jest na całej powierzchni stykającej się z masą twarogową. 2. Urządzenie według zastrz. 1, znamienne tym, że lej (1) przy wierzchołku stożka ma część nie perforowaną (2), natomiast pozostała część jest perforowana (3).
4 PL 197 635 B1 Rysunki
PL 197 635 B1 5
6 PL 197 635 B1 Departament Wydawnictw UP RP Nakład 50 egz. Cena 2,00 zł.