ZWIĄZEK HARCERSTWA POLSKIEGO. ROK XXIV (51) Nr 5 czerwiec 2003 r. TREŚĆ

ZWIĄZEK HARCERSTWA POLSKIEGO ROK XXIV (51) Nr 5 czerwiec 2003 r. TREŚĆ 1. Uchwała nr 31/XXXII Rady Naczelnej ZHP z dnia 14 czerwca 2003 r. w sprawie rozpatrzenia sprawozdania Naczelnika ZHP i Głównej Kwatery ZHP z działalności w 2002 r. 2. Uchwała nr 32/XXXII Rady Naczelnej ZHP z dnia 14 czerwca 2003 r. w sprawie rozpatrzenia sprawozdania Naczelnika ZHP i Głównej Kwatery ZHP z działalności finansowo-gospodarczej i z wykonania budŝetu Związku, w tym budŝetu Głównej Kwatery ZHP za 2002 r. 3. Uchwała nr 33/XXXII Rady Naczelnej ZHP z dnia 14 czerwca 2003 r. w sprawie udzielenia absolutorium Naczelnikowi ZHP i Głównej Kwaterze ZHP za działalność w 2002 r. 4. Uchwała nr 34/XXXII Rady Naczelnej ZHP z dnia 14 czerwca 2003 r. w sprawie powołania komisji ds. wyboru podmiotu uprawnionego do badania sprawozdania finansowego za rok 2003 5. Uchwała nr 35/XXXII Rady Naczelnej ZHP z dnia 15 czerwca 2003 r. w sprawie zatwierdzenia instrukcji przyjętych przez GK ZHP 6. Uchwała nr 36/XXXII Rady Naczelnej ZHP z dnia 15 czerwca 2003 r. w sprawie Zasad działania Ruchu Przyjaciół Harcerstwa 7. Uchwała nr 37/XXXII Rady Naczelnej ZHP z dnia 15 czerwca 2003 r. w sprawie przyjęcia instrumentu metodycznego znaki słuŝb 8. Uchwała nr 38/XXXII Rady Naczelnej ZHP z dnia 15 czerwca 2003 r. w sprawie przyjęcia instrumentu metodycznego sprawności harcerskie 9. Uchwała nr 39/XXXII Rady Naczelnej ZHP z dnia 15 czerwca 2003 r. w sprawie wprowadzenia projektu jako instrumentu metodycznego 10. Uchwała nr 40/XXXII Rady Naczelnej ZHP z dnia 15 czerwca 2003 r. w sprawie przyjęcia instrumentu metodycznego stopnie harcerskie 11. Uchwała nr 41/XXXII Rady Naczelnej ZHP z dnia 15 czerwca 2003 r. w sprawie przyjęcia apelu Rady Naczelnej ZHP do zjazdów hufców i chorągwi 12. Uchwała nr 42/XXXII Rady Naczelnej ZHP z dnia 15 czerwca 2003 r. w sprawie członkostwa w Radzie Naczelnej ZHP 13. Uchwała Głównej Kwatery ZHP nr 64/2003 z dnia 5 czerwca 2003 r. dotycząca zatwierdzenia Instrukcji o gospodarowaniu składnikami rzeczowymi 14. Uchwała Głównej Kwatery ZHP nr 65/2003 z dnia 5 czerwca 2003 r. dotycząca zatwierdzenia Instrukcji gospodarowaniu środkami transportowymi 15. Uchwała Głównej Kwatery ZHP nr 66/2003 z dnia 25 kwietnia 2003 r. w sprawie zatwierdzenia sprawozdania finansowego za 2002 r. i podziału wyniku finansowego Centrum Wychowania Morskiego w Gdyni 16. Uchwała Głównej Kwatery ZHP nr 68/2003 z dnia 26 czerwca 2003 r. dotycząca zatwierdzenia Instrukcji w sprawie obiegu i kontroli dokumentów powodujących skutki finansowo-gospodarcze 17. Uchwała Głównej Kwatery ZHP nr 69/2003 z dnia 26 czerwca 2003 r. w sprawie zatwierdzenia Regulaminów zatrudniania i wynagradzania w ZHP 18. Uchwała Głównej Kwatery ZHP nr 70/2003 z dnia 26 czerwca 2003 r. w sprawie zatwierdzenia Programów znaków słuŝb 19. Uchwała Głównej Kwatery ZHP nr 71/2003 z dnia 26 czerwca 2003 r. w sprawie delegowania osób reprezentujących Związek Harcerstwa Polskiego w Zarządzie Europa-Express Sp. z o.o. 20. Decyzja Głównej Kwatery ZHP nr 4/2003 z dnia 5 czerwca 2003 r. w sprawie powołania zespołu ds. wdraŝania Programu ekonomicznego ZHP na lata 2002 2007 21. Rozkaz Naczelnika ZHP L. 6/2003 z dnia 20 czerwca 2003 r. Wiadomości Urzędowe są dostępne w wersji elektronicznej na stronie www.zhp.org.pl Wydawca: Główna Kwatera ZHP Druk: Mirabell Nakład: 800 egz.

Uchwała nr 31/XXXII Rady Naczelnej ZHP z dnia 14 czerwca 2003 r. w sprawie rozpatrzenia sprawozdania Naczelnika ZHP i Głównej Kwatery ZHP z działalności w 2002 r. Na podstawie 61 ust. 2 pkt 6 Statutu ZHP Rada Naczelna ZHP rozpatrzyła i przyjęła przedstawione przez Naczelnika ZHP Sprawozdanie z działalności Naczelnika i Głównej Kwatery Związku Harcerstwa Polskiego za rok 2002. Uchwała wchodzi w Ŝycie z dniem podjęcia. Przewodniczący Związku Harcerstwa Polskiego Wojciech J. Katner Uchwała nr 32/XXXII Rady Naczelnej ZHP z dnia 14 czerwca 2003 r. w sprawie rozpatrzenia sprawozdania Naczelnika ZHP i Głównej Kwatery ZHP z działalności finansowo-gospodarczej i z wykonania budŝetu Związku, w tym budŝetu Głównej Kwatery ZHP za 2002 r. 1. Na podstawie 61 ust. 2 pkt 6 Statutu ZHP Rada Naczelna ZHP rozpatrzyła i przyjęła przedstawione przez Naczelnika ZHP Sprawozdanie z działalności Naczelnika i Głównej Kwatery ZHP w 2002 r. w części finansowo-gospodarczej oraz z wykonania budŝetu ZHP, w tym budŝetu GK ZHP za rok 2002. 2. Rada Naczelna podziela opinie i wnioski sformułowane w uchwale Centralnej Komisji Rewizyjnej ZHP nr 8/XXXII/2003 i zobowiązuje Naczelnika i Główną Kwaterę do rozpatrzenia tych wniosków i poinformowania o sposobach ich wdraŝania na następnym posiedzeniu Rady Naczelnej ZHP. 3. Uchwała wchodzi w Ŝycie z dniem podjęcia. Przewodniczący Związku Harcerstwa Polskiego hm. Wojciech J. Katner Uchwała nr 33/XXXII Rady Naczelnej ZHP z dnia 14 czerwca 2003 r. w sprawie udzielenia absolutorium Naczelnikowi ZHP i Głównej Kwaterze ZHP za działalność w 2002 r. Na podstawie 61 ust. 2 pkt 6 Statutu ZHP Rada Naczelna ZHP udziela absolutorium Naczelnikowi ZHP i Głównej Kwaterze ZHP po pozytywnej ocenie działalności w 2002 r. oraz na wniosek Centralnej Komisji Rewizyjnej ZHP (uchwała CKR ZHP nr 8/XXXII/2003 z dnia 24 maja 2003 r.). Uchwała wchodzi w Ŝycie z dniem podjęcia. Przewodniczący Związku Harcerstwa Polskiego hm. Wojciech J. Katner

Uchwała nr 34/XXXII Rady Naczelnej ZHP z dnia 14 czerwca 2003 r. w sprawie powołania komisji ds. wyboru podmiotu uprawnionego do badania sprawozdania finansowego za rok 2003 W celu wykonania zadań nałoŝonych na Radę Naczelną ZHP w 61 ust. 2 pkt 6 Statutu ZHP, w nawiązaniu do art. 66 ust. 4 ustawy o rachunkowości, Rada Naczelna ZHP uchwala, co następuje: 1. Ustanawia się komisję specjalną, której zadaniem jest wyselekcjonowanie i przedstawienie Radzie Naczelnej ZHP do zatwierdzenia podmiotu uprawnionego do przeprowadzenia badania sprawozdania finansowego ZHP za rok 2003. 2. W skład komisji powołuje się: hm. Macieja Szafrańskiego hm. Jerzego Wartenberga hm. Roberta Konarskiego hm. Sławomira Wasia hm. Bogdana Kowalewskiego Hannę Opasińską. 3. Zobowiązuje się komisję do przedstawienia Radzie Naczelnej ZHP wyników swojej pracy wraz z projektem odpowiedniej uchwały na kolejnym posiedzeniu Rady. Przewodniczący Związku Harcerstwa Polskiego hm. Wojciech J. Katner Uchwała nr 35/XXXII Rady Naczelnej ZHP z dnia 15 czerwca 2003 r. w sprawie zatwierdzenia instrukcji przyjętych przez GK ZHP Na podstawie 30 ust. 5 Statutu ZHP Rada Naczelna ZHP postanawia, co następuje: 1. Zatwierdza się następujące instrukcje przyjęte uchwałą GK ZHP nr 44/2003 w brzmieniu z dnia 14 czerwca 2003 r.: 1.1. Instrukcja kręgu instruktorskiego 1.2. Instrukcja kręgu starszyzny harcerskiej 1.3. Instrukcja harcerskiego kręgu seniorów. 2. Tracą moc następujące instrukcje zatwierdzone uchwałą Rady Naczelnej ZHP nr 4 z dnia 23 maja 1998 r.: 2.1. Instrukcja w sprawie organizacji i zasad działania kręgu instruktorskiego 2.2. Instrukcja w sprawie organizacji i zasad działania kręgu seniorów. 3. Uchwała wchodzi w Ŝycie z dniem 1 września 2003 r., przy czym poszczególne podstawowe jednostki organizacyjne zobowiązuje się do dostosowania zasad organizacji i działania do postanowień wyŝej wymienionych instrukcji do dnia 31 grudnia 2003 r. Przewodniczący Związku Harcerstwa Polskiego hm. Wojciech Katner załącznik do uchwały nr 35/XXXII Rady Naczelnej ZHP z dnia 15 czerwca 2003 r. Instrukcja kręgu instruktorskiego 1. Postanowienia ogólne 1.1. Podstawę prawną utworzenia kręgu instruktorskiego stanowi 30 ust. 1 pkt 2 Statutu ZHP. 1.2. JeŜeli w niniejszej instrukcji jest mowa o kręgu, naleŝy przez to rozumieć krąg instruktorski. 1.3. JeŜeli w niniejszej instrukcji jest mowa o właściwym komendancie, naleŝy przez to rozumieć komendanta hufca, komendanta chorągwi lub Naczelnika ZHP udzielającego zgody na powstanie kręgu.

1.4. Postanowienia niniejszej instrukcji, w których mowa o instruktorach lub harcerzach, stosuje się odpowiednio do instruktorek lub harcerek. 1.5. JeŜeli w niniejszej instrukcji jest mowa o regulaminie kręgu, naleŝy przez to rozumieć regulamin lub konstytucję kręgu. 2. Zasady organizacyjne 2.1. Utworzenie kręgu 2.1.1. Krąg moŝe powstać przy szczepie, związku druŝyn, hufcu, chorągwi lub Głównej Kwaterze ZHP. 2.1.2. Warunkiem utworzenia kręgu jest złoŝenie u właściwego komendanta: wniosku o załoŝenie kręgu podpisanego przez minimum 6 instruktorów, pisemnego zobowiązania przewodniczącego wybranego przez krąg do prowadzenia kręgu, regulaminu wewnętrznego kręgu zawierającego jego cele i zadania. 2.1.3. Zgodę na rozpoczęcie działalności kręgu wydaje na wniosek załoŝycieli właściwy komendant, ogłaszając to w swoim rozkazie. 2.1.4. Właściwy komendant moŝe przyznać kręgowi prawo posiadania imienia i sztandaru, moŝe takŝe nadać mu nazwę. Tryb przyznawania nazwy, imienia i sztandaru określają odrębne przepisy. 2.1.5. Krąg ma prawo uŝywania pieczęci zarejestrowanych we właściwej komendzie. 2.2. Członkowie i funkcyjni kręgu 2.2.1. Członkami kręgu mogą być instruktorzy oraz harcerze pełniący funkcje instruktorskie w rozumieniu 22 Statutu ZHP. 2.2.2. PrzynaleŜność do kręgu jest dobrowolna. 2.2.3. Przydział słuŝbowy do kręgu ogłasza rozkazem właściwy komendant. 3. Cele i zadania kręgu oraz zasady działania 3.1. Cele kręgu 3.1.1. Celem działalności kręgów instruktorskich jest rozwój instruktorski i harcerski jego członków. 3.1.2. Podejmowanie słuŝby społecznej na rzecz harcerstwa, środowiska i swych członków. 3.2. Krąg realizuje w szczególności następujące zadania: podnoszenie kwalifikacji wychowawczych członków kręgu, tworzenie warunków do wymiany doświadczeń oraz doskonalenia metod i form pracy instruktorów, inicjowanie i organizowanie działalności programowej i wychowawczej swojego środowiska, wzmacnianie więzi między instruktorami, rzecznictwo spraw instruktorów. 3.3. Zasady działania kręgu 3.3.1. Krąg pracuje zgodnie z metodą harcerską, autonomicznie planuje swoją pracę i podejmuje słuŝbę na rzecz swoich członków, społeczności, w których działa, i na rzecz kraju. 3.3.2. Krąg działa na podstawie wewnętrznego regulaminu zgodnego ze Statutem ZHP i niniejszą instrukcją. Regulamin wewnętrzny kręgu określa cele i zadania kręgu oraz strukturę organizacyjną kręgu i uprawnienia przewodniczącego. 3.3.3. Krąg instruktorski liczy przynajmniej 6 członków. 3.3.4. Przewodniczącym kręgu jest instruktor wybrany przez krąg. Decyzję kręgu zatwierdza rozkazem właściwy komendant. 3.3.5. Przewodniczący kręgu: reprezentuje krąg, odpowiada za realizację planu pracy, wydaje rozkazy, odpowiada za dokumentację kręgu, odpowiada za działalność gospodarczo-finansową kręgu, wykonuje inne czynności powierzone mu przez krąg lub właściwego komendanta. 3.3.6. W kręgu, w zaleŝności od potrzeb, mogą być powoływani inni funkcyjni lub organy określone w regulaminie wewnętrznym kręgu. 3.3.7. Zbiórki kręgu odbywają się przynajmniej 4 razy w roku. 3.3.8. Dla realizacji swoich zadań krąg moŝe współpracować z innymi kręgami. 4. Dokumentacja i gospodarka kręgu 4.1. Dokumentacja kręgu 4.1.1. Krąg prowadzi dokumentację obejmującą działalność kręgu: regulamin wewnętrzny zatwierdzony przez właściwego komendanta, ewidencję członkowską,

wykaz uchwał i decyzji podejmowanych przez krąg, rozkazy przewodniczącego kręgu, rozkazy właściwego komendanta, plan pracy przedstawiony właściwemu komendantowi, dokumentację programową kręgu, dokumentację finansowo-gospodarczą. 4.2. Gospodarka kręgu 4.2.1. Działalność finansowo-gospodarczą kręgu reguluje odrębna instrukcja ZHP. 4.2.2. Nadzór nad działalnością kręgu sprawuje właściwy komendant. Krąg podlega takŝe kontroli właściwej komisji rewizyjnej. 5. Postanowienia końcowe 5.1. W przypadku działalności niezgodnej ze Statutem ZHP i regulaminami obowiązującymi w ZHP, właściwy komendant moŝe: wyznaczyć okres do 3 miesięcy na doprowadzenie działań kręgu do pełnej zgodności z przepisami ZHP, zwolnić z pełnionej funkcji przewodniczącego kręgu, rozwiązać krąg. 5.2. Przewodniczącemu kręgu przysługuje prawo odwołania się od decyzji właściwego komendanta, podjętej w sprawie kręgu, w ciągu 14 dni od daty powiadomienia o takiej decyzji do władzy wyŝszego stopnia nad komendantem, który podjął taką decyzję. 5.3. Majątek i dokumentacja rozwiązanego kręgu są przejmowane przez właściwego komendanta. 5.4. Instrukcja wchodzi w Ŝycie z dniem zatwierdzenia jej przez Radę Naczelną ZHP. Instrukcja kręgu starszyzny harcerskiej 1. Postanowienia ogólne 1.1. Podstawę prawną utworzenia kręgu starszyzny harcerskiej stanowi 30 ust. 1 pkt 2 Statutu ZHP. 1.2. JeŜeli w niniejszej instrukcji jest mowa o kręgu, naleŝy przez to rozumieć krąg starszyzny harcerskiej. 1.3. JeŜeli w niniejszej instrukcji jest mowa o właściwym komendancie, naleŝy przez to rozumieć komendanta hufca, komendanta chorągwi lub Naczelnika ZHP udzielającego zgody na powstanie kręgu. 1.4. JeŜeli w niniejszej instrukcji jest mowa o przewodniczącym kręgu, naleŝy przez to rozumieć przewodniczącego lub komendanta kręgu. 1.5. JeŜeli w niniejszej instrukcji jest mowa o regulaminie kręgu, naleŝy przez to rozumieć regulamin lub konstytucję kręgu. 2. Zasady organizacyjne 2.1. Utworzenie kręgu 2.1.1. Krąg moŝe powstać przy szczepie, związku druŝyn, hufcu, chorągwi lub Głównej Kwaterze ZHP. 2.1.2. Warunkiem utworzenia kręgu jest złoŝenie u właściwego komendanta: wniosku o załoŝenie kręgu podpisanego przez minimum 6 instruktorów, niepełniących aktualnie funkcji, pisemnego zobowiązania przewodniczącego wybranego przez krąg do prowadzenia kręgu, regulaminu wewnętrznego kręgu zawierającego jego cele i zadania. 2.1.3. Zgodę na rozpoczęcie działalności kręgu wydaje na wniosek załoŝycieli właściwy komendant, ogłaszając to w swoim rozkazie. 2.1.4. Właściwy komendant moŝe przyznać kręgowi prawo posiadania imienia i sztandaru, moŝe takŝe nadać mu nazwę. Tryb przyznawania nazwy, imienia i sztandaru określają odrębne przepisy. 2.1.5. Krąg ma prawo uŝywania pieczęci zarejestrowanych we właściwej komendzie. 2.1.6. Właściwy komendant na wniosek zainteresowanych tym kręgów moŝe wyrazić zgodę na powołanie wspólnego kręgu starszyzny harcerskiej i seniorów. 2.2. Członkowie kręgu 2.2.1. Członkami kręgu mogą być instruktorki i instruktorzy, nie pełniący funkcji instruktorskich w rozumieniu 22 Statutu ZHP, oraz pełnoletni harcerki i harcerze. 2.2.2. Przydział słuŝbowy do kręgu ogłasza rozkazem właściwy komendant. 2.2.3. Członków kręgu nie dotyczy obowiązek zaliczania słuŝby instruktorskiej. 3. Cele i zadania kręgu oraz zasady działania 3.1. Cele kręgu

3.1.1. Utrzymanie więzi ze środowiskiem harcerskim, podejmowanie działań słuŝących promocji harcerstwa. 3.1.2. Podejmowanie słuŝby społecznej na rzecz harcerstwa, środowiska i swych członków. 3.2. Krąg realizuje w szczególności następujące zadania: współdziałanie z kadrą instruktorską w zakresie tworzenia warunków do wymiany doświadczeń oraz doskonalenia metod i form pracy instruktorów, pomoc i wspieranie środowisk harcerskich w działalności organizacyjnej i programowo-wychowawczej (np. kultywowanie i przekazywanie tradycji, okresowe pełnienie funkcji instruktorskich przez członków kręgu, pomoc w rozwiązywaniu konkretnych problemów), pomoc w rozwiązywaniu problemów ekonomicznych właściwej komendy lub innych jednostek organizacyjnych, organizowanie sponsoringu, wspieranie działań harcerskich i promowanie pozytywnego obrazu harcerstwa w społecznościach lokalnych, lobbing na rzecz harcerstwa w ośrodkach władzy samorządowej i państwowej, dokumentowanie i popularyzowanie historii oraz ideowo-wychowawczego dorobku harcerstwa, rzecznictwo w sprawach starszyzny, umacnianie wzajemnych więzi między członkami kręgu, animowanie Ruchu Przyjaciół Harcerstwa. 3.3. Zasady działania kręgu 3.3.1. Krąg pracuje zgodnie z metodą harcerską, autonomicznie planuje swoją pracę i podejmuje słuŝbę na rzecz środowisk harcerskich, społeczności, w których działa, oraz swoich członków. 3.3.2. Krąg działa na podstawie wewnętrznego regulaminu zgodnego ze Statutem ZHP i niniejszą instrukcją. Regulamin wewnętrzny kręgu określa cele i zadania kręgu oraz strukturę organizacyjną kręgu i uprawnienia przewodniczącego. 3.3.3. Krąg liczy przynajmniej 6 członków. 3.3.4. Przewodniczącym kręgu jest instruktor wybrany przez krąg. Decyzję kręgu zatwierdza rozkazem właściwy komendant. 3.3.5. Przewodniczący kręgu: reprezentuje krąg, odpowiada za realizację planu pracy, wydaje rozkazy, odpowiada za dokumentację kręgu, odpowiada za działalność gospodarczo-finansową kręgu, wykonuje inne czynności powierzone mu przez krąg lub właściwego komendanta. 3.3.6. W kręgu, w zaleŝności od potrzeb, mogą być powoływani inni funkcyjni lub organy określone w regulaminie wewnętrznym kręgu. 3.3.7. Zbiórki kręgu odbywają się w miarę potrzeb. 3.3.8. Dla realizacji swoich zadań krąg moŝe współpracować z innymi kręgami. 4. Dokumentacja i gospodarka 4.1. Dokumentacja kręgu 4.1.1. Krąg prowadzi dokumentację obejmującą działalność kręgu: regulamin wewnętrzny zatwierdzony przez właściwego komendanta, ewidencję członkowską, wykaz uchwał i decyzji podejmowanych przez krąg, rozkazy przewodniczącego kręgu, rozkazy właściwego komendanta, plan pracy przedstawiony właściwemu komendantowi, dokumentację programową kręgu, dokumentację finansowo-gospodarczą. 4.2. Gospodarka kręgu 4.2.1. Działalność finansowo-gospodarczą kręgu reguluje odrębna instrukcja ZHP. 4.2.2. Nadzór nad działalnością kręgu sprawuje właściwy komendant. Krąg podlega takŝe kontroli właściwej komisji rewizyjnej. 5. Postanowienia końcowe 5.1. W przypadku działalności niezgodnej ze Statutem ZHP i regulaminami obowiązującymi w ZHP, właściwy komendant moŝe: wyznaczyć okres do 3 miesięcy na doprowadzenie działań kręgu do pełnej zgodności z przepisami ZHP,

zwolnić z pełnionej funkcji przewodniczącego kręgu, rozwiązać krąg. 5.2. Przewodniczącemu kręgu przysługuje prawo odwołania się od decyzji właściwego komendanta, podjętej w sprawie kręgu, w ciągu 14 dni od daty powiadomienia o takiej decyzji do władzy wyŝszego stopnia nad komendantem, który podjął taką decyzję. 5.3. Majątek i dokumentacja rozwiązanego kręgu są przejmowane przez właściwego komendanta. 5.4. Instrukcja wchodzi w Ŝycie z dniem zatwierdzenia jej przez Radę Naczelną ZHP. Instrukcja harcerskiego kręgu seniorów 1. Postanowienia ogólne 1.1. Podstawę prawną utworzenia harcerskiego kręgu seniorów stanowi 30 ust. 1 pkt 2 Statutu ZHP. 1.2. JeŜeli w niniejszej instrukcji jest mowa o kręgu, naleŝy przez to rozumieć harcerski krąg seniorów. 1.3. JeŜeli w niniejszej instrukcji jest mowa o właściwym komendancie, naleŝy przez to rozumieć komendanta hufca, komendanta chorągwi lub Naczelnika ZHP udzielającego zgody na powstanie kręgu. 1.4. Postanowienia niniejszej instrukcji, w których mowa o seniorach, stosuje się odpowiednio do seniorek. 1.5. JeŜeli w niniejszej instrukcji jest mowa o regulaminie kręgu, naleŝy przez to rozumieć regulamin lub konstytucję kręgu. 2. Zasady organizacyjne 2.1. Utworzenie kręgu 2.1.1. Krąg moŝe powstać przy szczepie, związku druŝyn, hufcu, chorągwi lub Głównej Kwaterze ZHP. 2.1.2. Warunkiem utworzenia kręgu jest złoŝenie u właściwego komendanta: wniosku o załoŝenie kręgu podpisanego przez minimum 6 seniorów, pisemnego zobowiązania przewodniczącego wybranego przez krąg do prowadzenia kręgu, regulaminu wewnętrznego kręgu zawierającego jego cele i zadania. 2.1.3. Zgodę na rozpoczęcie działalności kręgu wydaje na wniosek załoŝycieli właściwy komendant, ogłaszając to w swoim rozkazie. 2.1.4. Właściwy komendant moŝe przyznać kręgowi prawo posiadania imienia i sztandaru, moŝe takŝe nadać mu nazwę. Tryb przyznawania nazwy, imienia i sztandaru określają odrębne przepisy. 2.1.5. Krąg ma prawo uŝywania pieczęci zarejestrowanych we właściwej komendzie. 2.1.6. Właściwy komendant na wniosek zainteresowanych tym kręgów moŝe wyrazić zgodę na powołanie wspólnego kręgu starszyzny harcerskiej i seniorów. 2.2. Członkowie kręgu 2.2.1. Członkami kręgu mogą być seniorzy. 2.2.2. Przydział słuŝbowy do kręgu ogłasza rozkazem właściwy komendant. 2.2.3. Członków kręgu nie dotyczy obowiązek zaliczania słuŝby instruktorskiej. 3. Cele i zadania kręgu oraz zasady działania 3.1. Cele kręgu 3.1.1. Tworzenie wspólnoty seniorów harcerskich i utrzymanie więzi ze środowiskiem harcerskim. 3.1.2. Podejmowanie słuŝby społecznej na rzecz harcerstwa, środowiska i swych członków. 3.2. Krąg realizuje w szczególności następujące zadania: wspieranie środowisk harcerskich w zakresie działań logistycznych, tworzenie w społeczeństwie przychylnej atmosfery dla harcerstwa, kultywowanie i przekazywanie młodzieŝy harcerskiej tradycji, obrzędowości i propagowanie własnym przykładem harcerskiego stylu Ŝycia, dokumentowanie i popularyzowanie historii oraz ideowo-wychowawczego dorobku harcerstwa, rzecznictwo spraw seniorów, umacnianie wzajemnych więzi między seniorami i wspieranie się w trudnych sytuacjach Ŝyciowych, wspieranie Ruchu Przyjaciół Harcerstwa. 3.3. Zasady działania kręgu 3.3.1. Krąg działa zgodnie z metodą harcerską, autonomicznie planuje swoją pracę, podejmując słuŝbę na rzecz swoich członków, społeczności, w których działa, i na rzecz kraju. 3.3.2. Krąg działa na podstawie wewnętrznego regulaminu zgodnego ze Statutem ZHP i niniejszą instrukcją. Regulamin wewnętrzny kręgu określa cele i zadania kręgu oraz strukturę organizacyjną kręgu i uprawnienia przewodniczącego.

3.3.3. Krąg liczy przynajmniej 6 członków. 3.3.4. Przewodniczącym kręgu jest instruktor wybrany przez krąg. Decyzję kręgu zatwierdza rozkazem właściwy komendant. 3.3.5. Przewodniczący kręgu: reprezentuje krąg, odpowiada za realizację planu pracy, wydaje rozkazy, odpowiada za dokumentację kręgu, odpowiada za działalność gospodarczo-finansową kręgu, wykonuje inne czynności powierzone mu przez krąg lub właściwego komendanta. 3.3.6. W kręgu, w zaleŝności od potrzeb, mogą być powoływani inni funkcyjni lub organy określone w regulaminie wewnętrznym kręgu. 3.3.7. Zbiórki kręgu odbywają się przynajmniej 4 razy w roku. 3.3.8. Dla realizacji swoich zadań krąg moŝe współpracować z innymi kręgami. 4. Dokumentacja i gospodarka kręgu 4.1. Dokumentacja kręgu 4.1.1. Krąg prowadzi dokumentację obejmującą działalność kręgu: regulamin wewnętrzny zatwierdzony przez właściwego komendanta, ewidencję członkowską, wykaz uchwał i decyzji podejmowanych przez krąg, rozkazy przewodniczącego kręgu, rozkazy właściwego komendanta, dokumentację programową kręgu, plan pracy przedstawiony właściwemu komendantowi, dokumentację finansowo-gospodarczą. 4.2. Gospodarka kręgu 4.2.1. Działalność finansowo-gospodarczą kręgu reguluje odrębna instrukcja ZHP. 4.2.2. Nadzór nad działalnością kręgu sprawuje właściwy komendant. Krąg podlega takŝe kontroli właściwej komisji rewizyjnej. 5. Postanowienia końcowe 5.1. W przypadku działalności niezgodnej ze Statutem ZHP i regulaminami obowiązującymi w ZHP właściwy komendant moŝe: wyznaczyć okres do 3 miesięcy na doprowadzenie działań kręgu do pełnej zgodności z przepisami ZHP, zwolnić z pełnionej funkcji przewodniczącego kręgu, rozwiązać krąg. 5.2. Przewodniczącemu kręgu przysługuje prawo odwołania się od decyzji o zwolnieniu z funkcji lub rozwiązaniu kręgu w ciągu 14 dni od daty powiadomienia o tej decyzji do władzy wyŝszego stopnia nad komendantem, który podjął taką decyzję. 5.3. Majątek i dokumentacja rozwiązanego kręgu są przejmowane przez właściwego komendanta. 5.4. Instrukcja wchodzi w Ŝycie z dniem zatwierdzenia jej przez Radę Naczelną ZHP. Uchwała nr 36/XXXII Rady Naczelnej ZHP z dnia 15 czerwca 2003 r. w sprawie Zasad działania Ruchu Przyjaciół Harcerstwa ZHP Na podstawie 7 ust. 2 Statutu ZHP Rada Naczelna ZHP postanawia, co następuje: 1. Zatwierdza się Zasady działania Ruchu Przyjaciół Harcerstwa ZHP, stanowiące załącznik do niniejszej uchwały. 2. Traci moc uchwała Rady Naczelnej nr 7 z dnia 23 maja 1998 r. w sprawie Zasad działania Ruchu Przyjaciół Harcerstwa. 3. Uchwała wchodzi w Ŝycie z dniem podjęcia. Przewodniczący Związku Harcerstwa Polskiego hm. Wojciech J. Katner

załącznik do uchwały Rady Naczelnej ZHP nr 36/XXXII z dnia 15 czerwca 2003 r. Zasady działania Ruchu Przyjaciół Harcerstwa Związku Harcerstwa Polskiego 1. Postanowienia ogólne 1.1. Podstawę prawną działania Ruchu Przyjaciół Harcerstwa ZHP (zwanego dalej RPH ) stanowi 7 ust. 2 Statutu Związku Harcerstwa Polskiego. 1.2. RPH jest autonomicznym ruchem społecznym, zrzeszającym osoby fizyczne i prawne deklarujące pomoc harcerstwu. 1.3. Powstanie RPH przy jednostkach organizacyjnych ZHP jest rejestrowane i ogłaszane w rozkazie przez właściwego komendanta lub Naczelnika ZHP. 1.4. Za współpracę z RPH odpowiada właściwy komendant lub Naczelnik ZHP. 2. Formy organizacyjne RPH 2.1. Formy organizacyjne RPH wynikają z potrzeb jednostek organizacyjnych ZHP, przy których działa RPH, i ustalane są wspólnie przez osobę kierującą jednostką organizacyjną ZHP oraz jednostką RPH. 2.2. RPH moŝe działać jako: koło przyjaciół harcerstwa przy jednostkach organizacyjnych ZHP, rada przyjaciół harcerstwa przy hufcu, chorągwi, Rada Główna Przyjaciół Harcerstwa przy Głównej Kwaterze ZHP. 2.3. Funkcje organizacyjne w RPH mogą pełnić równieŝ członkowie ZHP. 2.4. Symbolem potwierdzającym przynaleŝność do RPH jest odznaka RPH, której wzór i opis wręczania określony jest w załączniku nr 1 do niniejszych zasad. 3. Rejestracja RPH 3.1. Zgłoszenia RPH do rejestracji dokonuje osoba kierująca jednostką organizacyjną ZHP, przy której rozpoczyna działalność RPH. 3.2. W zgłoszeniu do rejestracji podać naleŝy skład osobowy jednostki RPH wraz 4. z adresami do korespondencji, a takŝe informację o formie zorganizowania RPH. 3.3. Informacje o działaniu RPH powinny być odnawiane co roku w terminie do końca marca za poprzedni rok kalendarzowy. 4. Cele i zadania RPH 4.1. Cele: budowanie pozytywnego wizerunku harcerstwa w społeczeństwie, tworzenie w społeczeństwie przychylnego i Ŝyczliwego klimatu dla działań harcerstwa, promowanie harcerskiej idei, dorobku wychowawczego i działalności jednostek organizacyjnych ZHP, udzielanie pomocy jednostkom organizacyjnym ZHP. 4.2. Zadania: stymulowanie aktywności rodziców na rzecz harcerstwa, wspieranie działań wychowawczych i edukacyjnych podejmowanych przez jednostki organizacyjne ZHP na rzecz dzieci i młodzieŝy, lobbing na rzecz harcerstwa w ośrodkach władzy samorządowej i państwowej RP, pozyskiwanie środków finansowych na realizację zadań statutowych jednostek organizacyjnych ZHP, wspomaganie działalności organizacyjnej i ekonomicznej jednostek organizacyjnych ZHP. 5. Zasady działania RPH 5.1. Działalność RPH zgodnie ze Statutem ZHP jest koordynowana przez komendy hufców ( 48 pkt 2 ppkt 6), komendy chorągwi ( 55 pkt 2 ppkt 6) oraz Główną Kwaterę ZHP ( 64 pkt 3 ppkt 12). 5.2. Osoba kierująca jednostką organizacyjną ZHP, przy której działa RPH, ma obowiązek: przyjmowania i ewidencjonowania świadczeń pienięŝnych i rzeczowych od jednostek RPH, zgodnie z zasadami obowiązującymi w ZHP, składania do właściwego komendanta corocznego sprawozdania z otrzymanej pomocy, przechowywania dokumentacji finansowo-gospodarczej przez pięć lat od chwili przekazywania jej właściwemu komendantowi, licząc od pierwszego dnia roku następnego po roku, którego dotyczy dokumentacja.

5.3. Środki finansowe gromadzone przez jednostki RPH są przeznaczane na potrzeby jednostki organizacyjnej ZHP, przy której jednostka RPH działa, a takŝe na niezbędne wydatki słuŝące realizacji zadań jednostki RPH. 5.4.1. Osoba kierująca jednostką organizacyjną ZHP, właściwy komendant lub Naczelnik ZHP mogą dla potrzeb RPH udostępniać obiekty i składniki majątku ZHP, przy czym udostępniony majątek nie moŝe być uŝyty do celów lub w sposób sprzeczny z celami ZHP. 5.5. Za działania na rzecz harcerstwa członkowie RPH mogą otrzymywać wyróŝnienia. Regulamin przyznawania honorowych wyróŝnień RPH zawiera załącznik nr 2 do niniejszych zasad. 5.6. Wszelkie działania RPH związane z uŝyciem nazwy lub symboli ZHP mogą być realizowane wyłącznie przy współudziale lub za zgodą właściwej jednostki organizacyjnej ZHP. 5.7. Rozwiązanie jednostki RPH moŝe nastąpić w analogicznym trybie co rejestracja, w sytuacji działalności jednostki RPH raŝąco naruszającej wartości i postanowienia określone w Statucie ZHP. 6. Postanowienia końcowe 6.1. Kiedy mowa w zasadach o właściwym komendancie, naleŝy przez to rozumieć komendanta hufca, chorągwi, na którego terenie RPH jest zarejestrowany, lub Naczelnika ZHP. 6.2. Zasady działania RPH nie naruszają zasad funkcjonowania róŝnego rodzaju fundacji i stowarzyszeń przyjaciół harcerstwa, przy czym takie fundacje i stowarzyszenia mogą być uczestnikami RPH jedynie w przypadku bycia członkami wspierającymi ZHP. załącznik nr 1 Odznaka Ruchu Przyjaciół Harcerstwa Związku Harcerstwa Polskiego Odznaką symbolizującą przynaleŝność do Ruchu Przyjaciół Harcerstwa jest plakietka wg załączonego wzoru wykonana z białego metalu, oksydowana. Odznakę RPH uczestnikom RPH wręcza uroczyście przewodniczący koła przyjaciół harcerstwa lub rady przyjaciół harcerstwa w obecności przedstawiciela właściwego komendanta, na którego terenie RPH jest zarejestrowany. załącznik nr 2

Regulamin wyróŝnień Ruchu Przyjaciół Harcerstwa Związku Harcerstwa Polskiego 1. Honorowe odznaki Ruchu Przyjaciół Harcerstwa są wyróŝnieniem organizacyjnym Związku Harcerstwa Polskiego przeznaczonymi dla członków wspierających działaczy i osób prawnych szczególnie zasłuŝonych dla rozwoju ZHP. 2. Honorowymi odznakami RPH są: Srebrna Honorowa Odznaka Ruchu Przyjaciół Harcerstwa, Złota Honorowa Odznaka Ruchu Przyjaciół Harcerstwa, Honorowe WyróŜnienie Niezawodnemu Przyjacielowi ZHP. 1. Honorowa Odznaka RPH jest wykonana wg wzoru odznaki przynaleŝności do RPH Odznaki Ruchu Przyjaciół Harcerstwa, odpowiednio w metalu w kolorze srebra lub złota. 1.1. Srebrną Honorową Odznakę RPH mogą otrzymać członkowie wspierający ZHP za szczególną aktywność w działaniach na rzecz harcerstwa. 1.1.1. Srebrne Honorowe Odznaki RPH indywidualne i zbiorowe przyznaje właściwy komendant chorągwi na wniosek właściwego komendanta hufca lub z inicjatywy własnej oraz Naczelnik ZHP na wniosek właściwego komendanta hufca lub chorągwi oraz z inicjatywy własnej. 1.2. Złotą Honorową Odznakę RPH mogą otrzymywać członkowie wspierający ZHP za wieloletnią wyróŝniającą działalność na rzecz ZHP. Złote Honorowe Odznaki RPH indywidualne i zbiorowe przyznaje Naczelnik ZHP na wniosek właściwego komendanta hufca lub chorągwi oraz z inicjatywy własnej (z zachowaniem drogi słuŝbowej). 1.2.1. Złota Honorowa Odznaka RPH moŝe być przyznana członkom wspierającym ZHP za wyróŝniającą działalność na rzecz harcerstwa nie wcześniej niŝ po dwóch latach od chwili otrzymania Srebrnej Honorowej Odznaki RPH. 3. Wręczanie honorowych odznak RPH 1.1. Wręczenia Srebrnej Honorowej Odznaki RPH dokonuje właściwy komendant chorągwi lub upowaŝniony przez niego komendant hufca albo przedstawiciel władz chorągwi. 1.2. Wręczenia Złotej Honorowej Odznaki RPH dokonuje Naczelnik ZHP lub upowaŝniony przez niego przedstawiciel władz naczelnych ZHP. 2. Ewidencja honorowych odznak RPH 2.1. Odznaka indywidualna dla działacza ZHP wręczana jest wraz z legitymacją. 2.2. Odznaka zbiorowa dla osób prawnych wręczana jest z dyplomem. 2.3. Decyzję o przyznaniu odznak właściwy komendant lub Naczelnik ZHP ogłasza w rozkazie. 2.4. Ewidencja przyznanych odznak prowadzona jest: odznak srebrnych w komendach chorągwi, a odznak złotych w Głównej Kwaterze ZHP. 3. Honorowe WyróŜnienie Niezawodnemu Przyjacielowi ZHP jest wyrazem największego uznania Związku Harcerstwa Polskiego dla osób nie będących członkami ZHP. 3.1. Honorowe wyróŝnienie przyznawane jest osobom wybitnie zasłuŝonym, które doceniając dorobek ruchu harcerskiego wspierają działalność Związku Harcerstwa Polskiego i w róŝny sposób przyczyniają się do rozwoju harcerstwa. 3.2. Symbolem Honorowego WyróŜnienia Niezawodnemu Przyjacielowi ZHP jest ozdobna laska skautowa oraz okolicznościowy dyplom. 3.3. Honorowe WyróŜnienie Niezawodnemu Przyjacielowi ZHP przyznaje Naczelnik ZHP corocznie w dniu 22 lutego w Dniu Myśli Braterskiej. 3.4. Wręczenia wyróŝnienia dokonuje uroczyście Naczelnik ZHP. 3.5. Ewidencja przyznanych wyróŝnień prowadzona jest w Głównej Kwaterze ZHP. 7. Postanowienia końcowe 7.1. Kiedy mowa w regulaminie o właściwym komendancie, naleŝy przez to rozumieć komendanta hufca, chorągwi, na którego terenie jest zarejestrowany RPH, z którego to RPH pochodzi wyróŝniana osoba, lub Naczelnika ZHP. 7.2. Pozbawienie honorowych wyróŝnień moŝe nastąpić w analogicznym trybie, co ich przyznanie, w sytuacji raŝącego sprzeniewierzenia się osoby wyróŝnionej wartościom i postanowieniom określonym w Statucie ZHP.

Uchwała nr 37/XXXII Rady Naczelnej ZHP z dnia 15 czerwca 2003 r. w sprawie przyjęcia instrumentu metodycznego znaki słuŝb Na podstawie 61 ust. 2 pkt 2 Statutu ZHP Rada Naczelna ZHP postanawia, co następuje: 1. Przyjmuje się Zasady zdobywania znaków słuŝb, stanowiące załącznik do uchwały. 2. Uchwała wchodzi w Ŝycie z dniem 1 września 2003 r. 3. Traci moc uchwała Rady Naczelnej ZHP nr 26 z dnia 19 maja 1996 r. w sprawie Zasad zdobywania starszoharcerskich znaków słuŝb. Przewodniczący Związku Harcerstwa Polskiego hm. Wojciech J. Katner załącznik do uchwały nr 37/XXXII Rady Naczelnej ZHP z dnia 15 czerwca 2003 r. Zasady zdobywania znaków słuŝb Idea znaków słuŝb 1. Znaki słuŝb przygotowują do świadomego podjęcia stałej słuŝby i uczą pracy w zespole. Przez zdobywanie znaków słuŝb wędrownik poznaje dziedziny, w których ma moŝliwość pełnić słuŝbę na rzecz organizacji i społeczeństwa. 2. Zdobywanie znaków słuŝb ma być szkołą odpowiedzialności za siebie i zespół, pokazywać, jak indywidualny wysiłek składa się na efekty pracy zespołowej, ma wyzwalać aktywność społeczną młodych ludzi, budować postawy obywatelskie. Zdobywanie znaku jest podjęciem słuŝby na rzecz innych, swojego otoczenia, wspólnoty lokalnej, regionu, kraju, społeczności międzynarodowej. 3. Zadania podejmowane przy zdobywaniu znaków słuŝb przez zespół wędrowniczy mają stworzyć pole do indywidualnego rozwoju kaŝdego członka tego zespołu. Zadania, których podejmuje się wędrownik w zespole zdobywającym znak słuŝby, powinny być zapisywane jako zadania w indywidualnych próbach na stopnie harcerskie. Przeprowadzanie prób 4. Wybrany znak słuŝb mogą zdobywać wędrownicy w zespole istniejącym stale lub zorganizowanym specjalnie dla zdobywania znaku. 5. Przystąpienie do próby zdobycia znaku jest dobrowolne. Zespół zamierzający zdobywać wybrany znak słuŝby opracowuje wspólnie plan realizacji próby oparty na programie znaków słuŝb. Opracowując plan realizacji próby, zespół kieruje się przede wszystkim potrzebami swojego własnego środowiska. Formułując zadania moŝe korzystać z propozycji zawartych w programie wybranego znaku słuŝby. Zadania naleŝy formułować tak, aby polegały na podejmowaniu działań (pełnieniu słuŝby) na rzecz innych i swojego otoczenia, np. społeczności lokalnej, regionalnej. 6. Próba polega na wykonaniu zaplanowanych zadań w okresie nie dłuŝszym niŝ jeden rok. Zamiast zadań, które okaŝą się niemoŝliwe do realizacji, zespół moŝe wykonać inne, zastępcze, o podobnym stopniu trudności. 7. Realizację zadań zespół odnotowuje w karcie próby znaku słuŝby. Karta powinna zawierać: nazwę zdobywanego znaku, imię, nazwisko kierującego zespołem, wykaz członków zespołu, program próby (z uwzględnieniem osób odpowiedzialnych za poszczególne zadania), czas trwania próby. 8. Prawo do przeprowadzania prób na znaki słuŝb mają rady: druŝyny wędrowniczej, druŝyny wielopoziomowej, szczepu, kręgu instruktorskiego lub akademickiego. 9. Przeprowadzający próbę podejmuje decyzję o jej otwarciu po zaprezentowaniu przez zespół planu realizacji próby. Decyzja ta jest ogłaszana w rozkazie druŝynowego, przewodniczącego kręgu lub komendanta szczepu.

Przeprowadzający próbę mogą zaproponować zespołowi zmianę niektórych zadań lub uzupełnienie programu próby o inne waŝne zadania. 10. Zespół zdobywający znak słuŝby w dowolnej formie dokumentuje przebieg próby. 11. Po zrealizowaniu zadań lub po upływie czasu próby zespół podsumowuje swoją pracę, dokonuje samooceny i występuje do prowadzącego próbę z wnioskiem o przyznanie znaków słuŝby. Zespół zdobywający znak przedstawia w tym celu dokumentację realizacji próby. 12. Na podstawie przedłoŝonej dokumentacji i po zaprezentowaniu przez zespół przebiegu próby przeprowadzający próbę podejmuje decyzję o przyznaniu znaku. Decyzja o zamknięciu próby i przyznaniu znaku ogłaszana jest w rozkazie i wpisana do ksiąŝeczki harcerskiej. 13. Zespół moŝe wnioskować o przyznanie znaków słuŝb tylko niektórym członkom zespołu jeŝeli taki był wynik samooceny zespołu. 14. JeŜeli zespół zdobywający znak nie wykonał zaplanowanych zadań lub zrezygnował ze zdobywania znaku, przeprowadzający próbę podejmuje decyzję o jej zamknięciu, nie przyznając znaku. Uwagi końcowe 15. Symbolem zdobycia znaku słuŝby jest metalowa odznaka wykonana według wzorów zatwierdzonych przez Główną Kwaterę ZHP. KaŜdy znak ma odrębny symbol. Odznaki umieszcza się na mundurze zgodnie z obowiązującymi regulaminami. 16. Szczegółowe programy znaków słuŝb wynikają z aktualnych potrzeb programowych Związku Harcerstwa Polskiego. Programy znaków słuŝb są zatwierdzone przez Główną Kwaterę ZHP i wprowadzone w Ŝycie rozkazem Naczelnika ZHP. Uchwała nr 38/XXXII Rady Naczelnej ZHP z dnia 15 czerwca 2003 r. w sprawie przyjęcia instrumentu metodycznego sprawności harcerskie Na podstawie 61 ust. 2 pkt 2 Statutu ZHP Rada Naczelna ZHP postanawia, co następuje: 1. Przyjmuje się instrument metodyczny Sprawności harcerskie, stanowiący załącznik do uchwały. 2. Uchwała wchodzi w Ŝycie z dniem 1 września 2003 r. Przewodniczący Związku Harcerstwa Polskiego hm. Wojciech J. Katner załącznik do uchwały nr 38/XXXII Rady Naczelnej ZHP z dnia 15 czerwca 2003 r. Sprawności harcerskie Harcerka bez sprawności moŝe duŝo i dobrze chce, ale mało i źle moŝe. J. Falkowska Sprawność to zdobyta i udowodniona działaniem umiejętność, którą harcerka lub harcerz (tu i dalej w takim kontekście nazw: harcerka i harcerz uŝywamy w odniesieniu do harcerki i harcerza, harcerki starszej i harcerza starszego, wędrowniczki i wędrownika) potrafi posłuŝyć się w razie potrzeby. Zdobywanie sprawności jest formą samokształcenia. SłuŜy budzeniu, rozwijaniu i pogłębianiu zainteresowań, umoŝliwia przyswojenie przydatnych w Ŝyciu umiejętności i ćwiczenie zaradności oraz uczy rzetelności w działaniu. Przyznanie sprawności jest uznaniem umiejętności harcerki i harcerza w danej dziedzinie. Zdobyte sprawności wskazują, Ŝe harcerka lub harcerz wykonali określone zadania, zdobyli niezbędne umiejętności z pewnej dziedziny i potrafią z nich korzystać. Sprawności odgrywają waŝną rolę w harcerskim wychowaniu. Aby w pełni wykorzystać moŝliwości wychowawcze, jakie stwarza zdobywanie sprawności, druŝynowy powinien wiedzieć, Ŝe zdobywając je, harcerka i harcerz: zdobywają konkretną wiedzę i umiejętności, rozwijają swoje zdolności, odkrywają nowe zainteresowania, uczą się zaradności, przedsiębiorczości i rzetelności,

uczą się szacunku dla ludzkiej pracy, sprawdzają swoje moŝliwości. Wybór sprawności zaleŝy od indywidualnej decyzji harcerki i harcerza. Zadaniem druŝynowego jest przedstawienie harcerzom oferty sprawności i stworzenie warunków do ćwiczenia wybranych przez nich umiejętności. DruŜynowy powinien takŝe troszczyć się o to, aby zdobywanie sprawności umoŝliwiało harcerkom i harcerzom osiągnięcie pewnego zasobu podstawowych umiejętności z róŝnych dziedzin, potrzebnych w codziennym Ŝyciu, przydatnych społecznie i wszechstronnie wspierających rozwój młodego człowieka. DruŜynowy powinien motywować do zdobywania sprawności. Musi przy tym pamiętać, Ŝe nieuzasadnione obniŝanie wymagań podwaŝa wychowawczy sens sprawności. Do zadań druŝynowego naleŝy takŝe troska o to, aby zdobyte przez harcerki i harcerzy umiejętności znalazły zastosowanie w ich codziennym Ŝyciu oraz w pracy druŝyny. Wymagania sprawności 1. KaŜda sprawność składa się z wymagań, dotyczących poznania lub zrozumienia określonej dziedziny oraz z zadań, umoŝliwiających ćwiczenie, sprawdzenie i zaprezentowanie konkretnych umiejętności. 2. KaŜda sprawność opisana jest w postaci 4 5 wymagań, wyraŝonych najczęściej za pomocą czasowników wykonał, pokazał, przedstawił, zorganizował, przygotował lub innych wskazujących na zadaniowy charakter wymagania. 3. Podstawowy zestaw sprawności, zatwierdzony przez Główną Kwaterę ZHP, zawiera wymagania sprawności, dotyczących tradycyjnych obszarów harcerskiego działania, odpowiadających na wyzwania współczesnego Ŝycia, rozwijających najpopularniejsze dziedziny zainteresowań harcerek i harcerzy. Poziomy sprawności Sprawności mają cztery poziomy trudności. 1. Sprawności oznaczone jedną gwiazdką dla początkujących w danej dziedzinie. Pozwalają zdobyć podstawowe harcerskie umiejętności lub na poziomie elementarnym poznać jakąś inną dziedzinę. Ich zdobywanie nie wymaga szczególnych predyspozycji i warunków ani długiego czasu próby. Sprawności te najbardziej odpowiednie są dla harcerek i harcerzy (10 13 lat). 2. Sprawności oznaczone dwiema gwiazdkami dla pogłębiających wiedzę i doskonalących umiejętności, rozwijających swoje zainteresowania. Motywują do zdobywania podstawowej wiedzy z wybranej dziedziny poza programem pracy druŝyny lub zastępu i do samodzielnego poszukiwania moŝliwości ich praktycznego wykorzystania. Mogą je zdobywać harcerki i harcerze (10 13 lat) oraz harcerki starsze i harcerze starsi (13 16 lat). 3. Sprawności oznaczone trzema gwiazdkami zakładają zdobycie ponadprzeciętnej, rozległej wiedzy i umiejętności z wybranej dziedziny, wymagają umiejętności samodzielnego, konsekwentnego doskonalenia się w tej dziedzinie, a takŝe zorganizowania do działania innych (np. zastępu, druŝyny, klasy). Najbardziej odpowiednie są dla harcerek i harcerzy starszych (13 16 lat). 4. Sprawności mistrzowskie wymagają umiejętności na poziomie niemal profesjonalnym (w przypadku dziedzin związanych z aktywnością zawodową), liczącym się w dorosłym Ŝyciu. Mogą stanowić istotny atut przy podejmowaniu pracy zawodowej. Sprawności mistrzowskie stanowią świadectwo zaawansowanych zainteresowań i duŝej aktywności społecznej w wybranej dziedzinie. Przeznaczone są dla wędrowniczek i wędrowników. Osoby, które zdobyły sprawności mistrzowskie, to potencjalni eksperci (w druŝynie, w szczepie, w hufcu), słuŝący pomocą zdobywającym sprawności niŝszego stopnia. W niektórych dziedzinach odpowiednikiem sprawności mistrzowskich są uprawnienia związkowe (np. odznaka ratownika medycznego ZHP ), państwowe, specjalistyczne, potwierdzenia umiejętności wydawane przez odpowiednie instytucje (np. prawo jazdy, certyfikaty językowe, odznaki turystyki kwalifikowanej PTTK, uprawnienia Ŝeglarskie). Wymagania kolejnych sprawności mogą stanowić program indywidualnego rozwoju harcerki lub harcerza w wybranej dziedzinie drogę dochodzenia do mistrzostwa. Drogę tę moŝna rozpocząć od sprawności dowolnego poziomu, najlepiej odpowiadającej etapowi rozwoju, zaangaŝowaniu, poziomowi zainteresowań, wiedzy i umiejętności harcerki lub harcerza. Tworzenie sprawności poza podstawowym zestawem 1. DruŜyny, szczepy i namiestnictwa mogą opracowywać własne sprawności. Wymagania tych sprawności naleŝy opracowywać zgodnie z zasadami przedstawionymi w Regulaminie sprawności. NaleŜy równieŝ określić ich poziom i zaprojektować znak graficzny. Opracowane w środowiskach sprawności po zatwierdzeniu w komendzie hufca naleŝy przesyłać do Głównej Kwatery w celu ich upowszechnienia. 2. DruŜyny specjalnościowe mogą tworzyć własne programy sprawności, o ile to jest potrzebne w ich pracy. Sprawności druŝyn specjalnościowych nie powinny jednak zastępować istniejących uprawnień czy odznak specjalistycznych ani zawierać wymagań związanych ze zdobyciem takich uprawnień lub odznak. 3. DruŜyny Nieprzetartego Szlaku mogą adaptować do moŝliwości swoich harcerek i harcerzy sprawności z podstawowego zestawu i tworzyć własne sprawności, odpowiadające ich potrzebom.

Zasady i tryb zdobywania sprawności 1. Harcerka i harcerz zdobywają sprawności indywidualnie, działając w zastępie i druŝynie. W czasie zdobywania sprawności harcerka lub harcerz powinni korzystać z pomocy fachowców, ksiąŝek i czasopism (to odnosi się szczególnie do sprawności oznaczonych dwiema lub trzema gwiazdkami oraz mistrzowskich). 2. Po dokonaniu wyboru sprawności harcerka lub harcerz zgłasza druŝynowemu (zastępowemu, przybocznemu) chęć jej zdobywania, układa indywidualny plan jej zdobywania i przygotowuje kartę próby. 3. Sprawność przyznaje druŝynowy na wniosek rady druŝyny. Wskazane jest korzystanie przy tym z pomocy i opinii ekspertów posiadaczy sprawności mistrzowskich (w przypadku sprawności jedno-, dwu- i trzygwiazdkowych), instruktorów specjalistów w danej dziedzinie, innych fachowców spoza druŝyny. 4. Zdobycie sprawności ogłasza się w rozkazie druŝynowego i potwierdza wpisem do ksiąŝeczki harcerskiej oraz umieszcza na mundurze znaczek sprawności. 5. Sprawności jedno-, dwu- i trzygwiazdkowe, tworzące jeden ciąg tematyczny (np. higienista*, sanitariusz**, ratownik***), mają taki sam znak graficzny. Poziom trudności oznaczany jest odpowiednim kolorem obwódki znaczka: sprawności jednogwiazdkowe kolor granatowy, sprawności dwugwiazdkowe kolor zielony, sprawności trzygwiazdkowe kolor czerwony, sprawności mistrzowskie kolor czarny. Sprawności oznacza się za pomocą kółek o średnicy 30 mm z odpowiednim symbolem graficznym, noszonych na prawym rękawie munduru. Uchwała nr 39/XXXII Rady Naczelnej ZHP z dnia 15 czerwca 2003 r. w sprawie wprowadzenia projektu jako instrumentu metodycznego Na podstawie 61 ust. 2 pkt 2 Statutu Rada Naczelna ZHP postanawia, co następuje: 1. Zatwierdza się opis projektu jako instrumentu metodycznego, stanowiący załącznik do uchwały. 2. Zobowiązuje się Główną Kwaterę ZHP do: upowszechnienia projektu jako nowego instrumentu metodycznego, monitorowania funkcjonowania projektu w środowiskach harcerskich i przedstawienia wniosków Radzie Naczelnej do grudnia 2004 r. 3. Uchwała wchodzi w Ŝycie z dniem 1 września 2003 r. Przewodniczący Związku Harcerstwa Polskiego hm. Wojciech J. Katner załącznik do uchwały nr 39/XXXII Rady Naczelnej ZHP z dnia 15 czerwca 2003 r. Projekt jest instrumentem metodycznym stosowanym w pracy z harcerkami i harcerzami starszymi. Idea i charakterystyka projektu Projekt jest instrumentem słuŝącym do poszukiwania i sprawdzania obszarów indywidualnych zainteresowań, uczenia działania w zespole, podejmowania decyzji i odpowiedzialności. Projekt jest tak skonstruowany, Ŝe łączy zadanie indywidualne z zadaniem zespołowym. Pozwala wykorzystać róŝnorodne własne zainteresowania i talenty dla wspólnego celu. NajwaŜniejszym wyróŝnikiem projektu jest to, Ŝe jest to zadanie zespołowe dobrowolnie zainicjowane przez sam zespół. Samodzielność harcerek i harcerzy starszych w planowaniu, realizacji i podsumowaniu projektu jest bardzo wyraźna. Drugim wyróŝnikiem jest to, Ŝe bardzo liczy się zarówno efekt, jak i tok realizacji, zaangaŝowanie poszczególnych osób w przebieg zadania. Dla oceny projektu waŝne jest, jak zadanie jest wykonywane: czy harcerki i harcerze właściwie podchodzą do realizacji obranego projektu,

czy potrafią ustalić samodzielnie prawidłowy harmonogram pracy i produktywnie wykorzystać pozostający do ich dyspozycji czas, czy umieją podzielić między siebie zadania, czy okazują zainteresowanie współpracą, jak wcielają w Ŝycie wspólnie podejmowane decyzje, czy radzą sobie z pojawiającymi się problemami i konfliktami. KaŜdy projekt pozwala na poszukiwanie i sprawdzanie róŝnorodnych obszarów zainteresowań harcerek i harcerzy starszych. W prawidłowej realizacji przez harcerzy kolejnych projektów powinny wzrastać stopniowo: terytorium działania, znaczenie rezultatu końcowego, samodzielność grupy, czas trwania, rola indywidualnego wykonawcy i jego świadomość. Budowanie i realizacja projektu pozwala na prawidłowy przebieg rozwoju, charakteryzujący się w tym okresie szczególnym poszukiwaniem wartości, zainteresowań, przyjaciół, siebie. Dobrze zrealizowany projekt pozwala na budowanie własnej odrębnej toŝsamości, stwarzając warunki do pełnej akceptacji siebie w relacjach z rówieśnikami i dorosłymi, rozwija zainteresowania harcerzy starszych, kształci ich odpowiedzialność i umiejętność pracy w zespole. Rola druŝynowego w realizacji projektu Główną rolą druŝynowego przy realizacji projektów jest udzielenie pomocy harcerkom i harcerzom starszym w umiejętnym łączeniu zadań sprawności, stopni i projektów oraz czuwanie nad tym, aby planowanie i realizacja projektów były zgodne z harcerską metodą i ideałami. DruŜynowy i rada druŝyny powinni umiejętnie wplatać podejmowane projekty w plan pracy druŝyny, umoŝliwiając prezentację osiągnięć zrealizowanego projektu na zbiórce druŝyny oraz wykorzystując ich elementy do dalszej pracy całej druŝyny. Etapy realizacji projektu zainicjowanie projektu przez samych realizujących (najczęściej zastęp), dyskusja i wybór konkretnej propozycji, wspólne opracowanie planu realizacji projektu (indywidualizacja zadań), wykonywanie projektu, ukończenie projektu, podsumowanie publiczna prezentacja, pokaz itp., dokonana przez zespół ocena zrealizowanego projektu, oceny druŝynowego i rady druŝyny realizacji projektu. Przykładowe obszary realizacji projektu techniki harcerskie i specjalności, działalność kulturalna teatr, kino, film, muzyka, malarstwo, samopomoc koleŝeńska (nauka-korepetycje, rozwijanie wspólnych zainteresowań, organizowanie czasu wolnego), środki masowego przekazu (dziennikarstwo, nowoczesne technologie komunikacji Internet), w tym audycje radiowe, małe produkcje filmowe, artykuły do gazet gazetka (periodyk), zdrowy styl Ŝycia (sposoby odŝywiania się, dbanie o kondycję fizyczną, profilaktyka uzaleŝnień), akcje zarobkowe, przedsiębiorczość, samodzielność finansowa do realizacji własnych potrzeb. Zasady i tryb realizacji projektu 17. Projekt jest realizowany przez zastęp starszoharcerski (lub inny zespół skupiający harcerki i harcerzy starszych, powołany specjalnie do realizacji projektu). 18. Decyzja o realizacji projektu przez zastęp jest dobrowolna i samodzielna. Zadanie zostaje podjęte z własnej inicjatywy wykonawców, wspólnie zaplanowane, realizowane i oceniane przez grupę. Punktem wyjścia jest jakieś zamierzenie, podjęcie jakiejś inicjatywy, wytyczenie jakiegoś celu w grupie. W toku realizacji projektu kaŝdy uczestnik wykonuje wynikające z planu zadania indywidualne zgodne ze swoimi moŝliwościami i zainteresowaniami. 19. Realizacja projektu polega na wykonaniu zaplanowanych zadań w okresie nie dłuŝszym niŝ 6 miesięcy. 20. Realizację zadań zespół odnotowuje w karcie projektu. Karta powinna zawierać: nazwę realizowanego projektu, wykaz członków zastępu (zespołu) realizującego projekt,

plan realizacji projektu (z uwzględnieniem osób odpowiedzialnych za poszczególne zadania), planowany czas trwania realizacji projektu. 21. Prawo do podjęcia decyzji o rozpoczęciu realizacji oraz zaliczaniu projektu, po wspólnej jego ocenie razem z realizującymi mają rady: druŝyny starszoharcerskiej, druŝyny wielopoziomowej. Zastęp (zespół) podejmuje decyzję o rozpoczęciu realizacji projektu i prezentuje plan realizacji radzie druŝyny. Po uzyskaniu zgody rady druŝyny na realizację projektu, zespół przystępuje do realizacji, a decyzja ta jest ogłaszana w rozkazie druŝynowego. Rada druŝyny moŝe zaproponować zespołowi zmianę niektórych zadań lub uzupełnienie programu realizacji o inne waŝne zadania. 22. Zespół realizujący projekt dokumentuje jego przebieg w dowolnej formie. 23. Po zrealizowaniu zadań lub po upływie czasu próby zespół podsumowuje swoją pracę, dokonuje samooceny i występuje do prowadzącego próbę z wnioskiem o zaliczenie projektu całemu zespołowi lub jego pojedynczym członkom, jeŝeli taki był wynik samooceny zespołu. Zespół realizujący projekt przedstawia w tym celu dokumentację realizacji projektu oraz dokonuje prezentacji, pokazu publicznego, zobrazowania efektów lub wyników projektu. 24. Na podstawie przedłoŝonej dokumentacji i po zaprezentowaniu przez zespół przebiegu realizacji projektu, uczestnictwie w podsumowaniu zadania przez zespół rada druŝyny podejmuje decyzję o zaliczeniu projektu. Decyzja ta ogłaszana jest w rozkazie druŝynowego i wpisana do ksiąŝeczki harcerskiej. Uchwała nr 40/XXXII Rady Naczelnej ZHP z dnia 15 czerwca 2003 r. w sprawie przyjęcia instrumentu metodycznego stopnie harcerskie Na podstawie 61 ust. 2 pkt 2 Statutu ZHP Rada Naczelna ZHP postanawia, co następuje: 1. Przyjmuje się System stopni harcerskich, stanowiący załącznik do uchwały. 2. Uchwała wchodzi w Ŝycie z dniem 1 września 2003 r. 3. Traci moc uchwała Rady Naczelnej ZHP nr 27 z dnia 10 października 1992 r. w sprawie systemu stopni harcerskich. Przewodniczący Związku Harcerstwa Polskiego hm. Wojciech J. Katner załącznik do uchwały nr 40/XXXII Rady Naczelnej ZHP z dnia 15 czerwca 2003 r. System stopni harcerskich Dla harcerki i harcerza (w takim kontekście nazw: harcerka i harcerz uŝywamy w odniesieniu do harcerki i harcerza, harcerki starszej i harcerza starszego, wędrowniczki i wędrownika) stopień jest wyzwaniem, które pozwala zmierzyć się z samym sobą. Kolejne stopnie wskazują im poŝądane cechy charakteru i wyznaczają etapy osiągnięć Ŝyciowych. KaŜdy stopień jest dla harcerki i harcerza takŝe celem, którego osiągnięcie jest dostrzegane w środowisku. Czas zdobywania stopnia nazywamy próbą, bo daje moŝliwość sprawdzenia siebie, wykazania się w konkretnym działaniu postawą, wiedzą i umiejętnościami. Dla druŝynowych stopnie harcerskie są instrumentem wychowawczym, czyli środkiem, za pomocą którego realizują podstawowy program harcerskiego wychowania i uwzględniają indywidualny rozwój harcerki i harcerza. Przez zdobywanie stopni druŝynowi wprowadzają harcerki i harcerzy na drogę systematycznej pracy nad sobą, uczą ich pokonywania kolejnych progów i łączenia własnych dąŝeń z działaniem w zespole. System składa się z próby harcerki/harcerza i sześciu stopni: ochotniczki młodzika, tropicielki wywiadowcy, pionierki odkrywcy, samarytanki ćwika, harcerki orlej harcerza orlego, harcerki Rzeczypospolitejharcerza Rzeczypospolitej. Kolejne stopnie przeznaczone są dla harcerek i harcerzy w określonym wieku: harcerki i harcerze: ochotniczka młodzik, tropicielka wywiadowca harcerki starsze i harcerze starsi: pionierka odkrywca, samarytanka ćwik

wędrowniczki i wędrownicy: harcerka orla harcerz orli, harcerka Rzeczypospolitej harcerz Rzeczypospolitej. Układ wymagań kolejnych stopni róŝni się ze względu na specyfikę poszczególnych grup wiekowych. Próba harcerki/harcerza Próba harcerki/harcerza przygotowuje do złoŝenia Przyrzeczenia Harcerskiego. Idea i wymagania próby harcerki/harcerza dotyczą kształtowania harcerskiej postawy oraz podstawowej wiedzy o harcerstwie i Związku. W kaŝdym indywidualnym przypadku wymagania powinny być sformułowane odpowiednio do etapu rozwoju (wieku) harcerki i harcerza realizujących próbę. Próba harcerki/harcerza nie powinna trwać krócej niŝ 3 miesiące i dłuŝej niŝ 6 miesięcy. W przypadku zuchów trzeciej gwiazdki naleŝy uwzględnić przygotowanie, jakie otrzymały w gromadzie zuchowej i umoŝliwić im odbycie krótszej próby. Idea stopnia Idea próby harcerki/harcerza oraz idee poszczególnych stopni określają postawę, do jakiej harcerka i harcerz powinni dąŝyć, zdobywając dany stopień. Postawa ta jest zawsze zgodna z Przyrzeczeniem i Prawem Harcerskim: Próba harcerki/harcerza Stara się zasłuŝyć na miano harcerki/harcerza. Chce poznać harcerstwo i dostosować się do jego wymagań, określonych w Prawie i Przyrzeczeniu Harcerskim. Chce uczestniczyć w Ŝyciu zastępu (patrolu) i druŝyny. Ochotniczka młodzik Poznaje smak harcerskiej przygody. W swoim postępowaniu kieruje się Prawem Harcerskim. Pamięta o codziennym dobrym uczynku. Chętnie zdobywa nowe wiadomości i umiejętności przydatne w zastępie, druŝynie, domu i szkole. Jest zaradna/zaradny, dzielna/dzielny i pogodna/pogodny. Tropicielka wywiadowca Przestrzega Prawa i Przyrzeczenia Harcerskiego w codziennym Ŝyciu. Zdobywa harcerską wiedzę i doskonali umiejętności z róŝnych dziedzin. Tropi sytuacje, w których moŝe być poŝyteczna/poŝyteczny. Ćwiczy swoją spostrzegawczość i sprawność. Aktywnie uczestniczy w zadaniach zastępu i druŝyny. Pionierka odkrywca Ocenia siebie i swoje postępowanie odwołując się do Prawa Harcerskiego. Potrafi radzić sobie w róŝnych sytuacjach. MoŜna na niej/nim polegać. Jest uczynna/uczynny, odwaŝna/odwaŝny, samodzielna/samodzielny. Wywiązuje się z obowiązków, wynikających z miejsca w druŝynie. Samarytanka ćwik Poszukuje wzorów do naśladowania zgodnych z harcerskimi wartościami. Szuka sytuacji, w których moŝe pomóc zgodnie z wyraŝoną w Przyrzeczeniu Harcerskim szczerą wolą. Pracuje nad swoim charakterem. Poszukuje swoich zainteresowań i pasji. Rozwija je zdobywając wiedzę i umiejętności w wybranych dziedzinach. Współtworzy Ŝycie druŝyny. Harcerka orla harcerz orli Kierując się Prawem Harcerskim, buduje swój własny system wartości. Sama/sam wyznacza swoje cele. Wybiera swoją drogę Ŝyciową. DąŜy do mistrzostwa w wybranych dziedzinach. Podejmuje wyzwania. Znajduje pole stałej słuŝby. Harcerka Rzeczypospolitej harcerz Rzeczypospolitej Ma własny system wartości wynikający z Prawa Harcerskiego. Kieruje się nim we wszystkich aspektach swojego Ŝycia. Potrafi godzić pełnione przez siebie role, np. w rodzinie, w szkole, w pracy, w działalności społecznej. Osiąga mistrzostwo w wybranych dziedzinach aktywności. Jest świadomą obywatelką/świadomym obywatelem RP. Swoim Ŝyciem daje świadectwo o harcerstwie.

Zasady i tryb zdobywania stopni harcerskich 1. Harcerka i harcerz zdobywają stopnie indywidualnie. Zdobywanie stopni rozpoczyna się po złoŝeniu Przyrzeczenia Harcerskiego. 2. Harcerka i harcerz przystępują do zdobywania stopni odpowiednich do etapu swojego rozwoju. 3. Zadania na stopnie ochotniczki młodzika, tropicielki wywiadowcy harcerki i harcerze realizują głównie przez aktywny udział w Ŝyciu druŝyny. Nad ich zdobywaniem czuwają opiekunowie, którymi są zgodnie ze zwyczajem środowiska, np. zastępowi, przyboczni, druŝynowy. 4. Zdobywanie stopni pionierki odkrywcy, samarytanki ćwika poprzedza sformułowanie przez harcerkę i harcerza indywidualnych zadań zgodnych z ideą i wymaganiami danego stopnia. W sformułowaniu tych zadań pomagają im opiekunowie, zgodnie ze zwyczajem środowiska, np. zastępowi, przyboczni, druŝynowy. 5. Zdobycie stopni harcerki orlej harcerza orlego i harcerki Rzeczypospolitej harcerza Rzeczypospolitej wymaga ułoŝenia indywidualnej próby na stopień. Planowanie i realizację prób na te stopnie wspiera opiekun próby. MoŜe nim być harcerz w stopniu równym zdobywanemu albo wyŝszym lub instruktor (w przypadku stopnia harcerki orlej harcerza orlego w stopniu przewodnika, a w przypadku stopnia harcerki Rzeczypospolitej harcerza Rzeczypospolitej minimum w stopniu podharcmistrza). 6. W szczególnych przypadkach druŝynowy moŝe dostosowywać wymagania stopnia do indywidualnych moŝliwości harcerki i harcerza (np. zdrowotnych), specyfiki pracy druŝyny, warunków środowiska itp. 7. Przy zamknięciu próby naleŝy wziąć pod uwagę realizację wymagań na stopnie i postawę harcerki/harcerza. 8. Decyzje w sprawie zatwierdzenia programu próby oraz o przyznaniu stopnia podejmują: w druŝynie harcerskiej druŝynowy przy współudziale rady druŝyny, w druŝynie starszoharcerskiej rada druŝyny, w druŝynie wędrowniczej członkowie druŝyny zgodnie z konstytucją druŝyny. Program próby musi być zapisany w karcie próby. 9. Do prowadzenia prób HO i HR (zatwierdzenia programu próby oraz podjęcia decyzji o przyznaniu stopnia) moŝna powołać kapitułę stopni przy druŝynie, szczepie, związku druŝyn lub hufcu. W skład kapituły mogą wchodzić tylko posiadający ten stopień harcerze i instruktorzy. Kapituła składa się przynajmniej z trzech członków. Szczegółowe zasady funkcjonowania kapituły określają członkowie kapituły, a zatwierdza komendant jednostki, przy której działa kapituła. 10. Decyzje o otwarciu próby, zamknięciu i przyznaniu stopnia ogłasza druŝynowy w rozkazie. 11. Podsumowanie realizacji próby moŝe odbywać się w sposób przyjęty w danym środowisku, np. bieg harcerski, ocena przez kapitułę stopni. 12. Zdobycie stopnia potwierdza się wpisem do ksiąŝeczki harcerskiej i oznaczeniem na pagonach (lub patkach w druŝynach wodnych) munduru harcerskiego: ochotniczka i młodzik jedna belka, tropicielka i wywiadowca dwie belki, pionierka i odkrywca jedna krokiewka samarytanka i ćwik dwie krokiewki harcerka orla i harcerz orli jedna gwiazdka harcerka Rzeczypospolitej i harcerz Rzeczypospolitej dwie gwiazdki. Dodatkowo stopnie moŝna oznaczać nabiciem na krzyŝu harcerskim: pionierka i odkrywca srebrna lilijka, samarytanka i ćwik złota lilijka, harcerka orla i harcerz orli złota lilijka i złoty okrąg, harcerka Rzeczypospolitej i harcerz Rzeczypospolitej złote: lilijka, okrąg i wieniec. Próba harcerki/próba harcerza Staram się zasłuŝyć na miano harcerki/harcerza. Chcę poznać harcerstwo i dostosować się do jego wymagań, określonych w Prawie i Przyrzeczeniu Harcerskim. Chcę przebywać w zastępie (patrolu) i druŝynie. Zalecany czas trwania próby: 3 6 miesięcy Wymagania próby 1. Znam i rozumiem treść Przyrzeczenia Harcerskiego. 2. Znam i rozumiem Prawo Harcerskie.

3. Znam i rozumiem symbolikę krzyŝa harcerskiego, lilijki i koniczynki. Potrafię wyjaśnić, do czego zobowiązuje harcerskie pozdrowienie Czuwaj. 4. Znam hymn harcerski i umiem go zaśpiewać. 5. Kompletuję swój mundur harcerski. 6. Systematycznie uczestniczę w zbiórkach zastępu i druŝyny. 7. Wykonałam/em z zastępem (patrolem) przynajmniej jedno zadanie zespołowe (lub projekt). 8. Znam nazwę druŝyny, imię i nazwisko zastępowego i druŝynowego i wiem, jak się z nimi skontaktować. Uwaga. Próbę moŝna poszerzyć o dodatkowe wymagania przyjęte w druŝynie. Wymagania na stopnie Ochotniczka młodzik Z ochotą poznaję smak harcerskiej przygody. W swoim postępowaniu kieruję się Prawem Harcerskim. Pamiętam o codziennym dobrym uczynku. Chętnie zdobywam nowe wiadomości i umiejętności przydatne w zastępie, druŝynie, domu i szkole. Jestem zaradna/ny, dzielna/ny i pogodna/ny. Do próby moŝe przystąpić harcerka/harcerz, która/y: złoŝyła/ył Przyrzeczenie Harcerskie, aktywnie uczestniczy w Ŝyciu zastępu i druŝyny. Zalecany czas trwania próby: 6 9 miesięcy Wymagania stopnia Praca nad sobą 1. Staram się postępować zgodnie z Prawem Harcerskim. 2. W kaŝdym widzę bliźniego. Dostrzegam potrzeby bliźnich, wyraŝam to przez spełnianie dobrych uczynków. 3. Mam swoją ulubioną ksiąŝkę. Korzystam z biblioteki. 4. Mam swoje hobby, zaprezentowałam/em je w zastępie, druŝynie. śycie rodzinne 1. Mam stały obowiązek domowy i wywiązuję się z niego. 2. Znam daty świąt rodzinnych (imieniny, urodziny, rocznice) i pamiętam o nich. 3. Dzielę się z rodzicami moimi radościami i niepowodzeniami. Zaradność Ŝyciowa 1. Noszę mundur zgodny z regulaminem obowiązującym w ZHP. 2. Zaoszczędziłam/em nieduŝą sumę pieniędzy i wydałam/em ją na zaplanowany wcześniej cel. 3. Znam okolice swego domu i szkoły. Wiem, gdzie jest przychodnia lekarska, apteka, poczta, posterunek policji, dworzec autobusowy i dworzec kolejowy. Potrafię wskazać drogę do tych miejsc. 4. Dbam o własny wygląd i czystość, utrzymuję porządek wokół siebie. Przyszyłam/em guzik, plakietkę do munduru. 5. Systematycznie uczestniczę w zajęciach ruchowych (np. gimnastyka, gra w piłkę, jazda na rowerze, aerobik, jazda na rolkach). 6. Dbam o higienę osobistą i zapobiegam przeziębieniom, odpowiednio się ubierając. Wiedza harcerska 1. Wiem, kiedy powstał skauting, kto był jego twórcą oraz kto tworzył harcerstwo na ziemiach polskich. Wiem, czym wsławiły się Szare Szeregi. 2. Wiem, kto jest bohaterem mojej druŝyny (szczepu). 3. Potrafię zachować się w kręgu i podczas ogniska. Znam zwyczaje i obrzędy mojego zastępu i druŝyny. 4. Wiem, jak oznacza się funkcje pełnione w zastępie, druŝynie, szczepie. 5. Znam podstawy musztry harcerskiej. Stanę w postawie zasadniczej i swobodnej, wykonam zwroty. Ustawię się na zbiórce, zachowam się w szyku i zamelduję się. Odpowiednio zachowam się podczas hymnu i wobec sztandaru.