VERTIGOPROFIL VOL. 3/Nr 1(9)/2009 Redaktor naczelny: Prof. dr hab. n. med. Antoni Prusiński 2 Założenia i strategie przedsionkowej terapii rehabilitacyjnej Lucyna Pośpiech Zastępca redaktora naczelnego: Dr n. med. Tomasz Berkowicz Rada redakcyjna: Prof. dr hab. n. med. Alina Morawiec-Sztandera (Łódź) Prof. dr hab. n. med. Teofan Domżał (Warszawa) Prof. dr hab. n. med. Urszula Fiszer (Warszawa) Prof. dr hab. n. med. Grzegorz Janczewski (Warszawa) Prof. dr hab. n. med. Wojciech Kozubski (Poznań) Prof. dr hab. n. med. Bożydar Latkowski (Łódź) Prof. dr hab. n. med. Andrzej Makowski (Łódź) Prof. dr hab. n. med. Walenty Nyka (Gdańsk) Prof. dr hab. n. med. Grzegorz Opala (Katowice) Doc. dr hab. n. med. Katarzyna Pawlak-Osińska Prof. dr hab. n. med. Lucyna Pośpiech (Wrocław) Prof. dr hab. n. med. Zbigniew Stelmasiak (Lublin) 3 Przetoki ucha wewnętrznego diagnostyka i leczenie (cz. I i II) Marcin Durko 5 Nagła głuchota z punktu widzenia otoneurologa Grzegorz Janczewski 6 Betahistyna lek o udowodnionej skuteczności i tolerancji w leczeniu zawrotów głowy Marlena Broncel Wydawca: ul. Bema 65 lok. 56, 01-244 Warszawa tel. (22) 862 36 63 /64/, e-mail: marcin.szpak@mededu.pl Redakcja nie ponosi odpowiedzialności za treść reklam i ogłoszeń. Nakład: 3 000 szt.
Prof. dr hab. n. med. Lucyna Pośpiech Dolnośląskie Centrum Laryngologii MEDICUS Konsultant naukowy: Prof. dr hab. n. med. Lucyna Pośpiech Założenia i strategie przedsionkowej terapii rehabilitacyjnej Assumption and strategies of vestibular rehabilitation therapy Podstawy fizjopatologiczne przedsionkowej terapii rehabilitacyjnej oparte są na mechanizmach kompensacji przedsionkowej. W przebiegu uszkodzenia narządu przedsionkowego kompensacja może być szybciej osiągnięta poprzez zwiększoną aktywność pacjenta w procesie habituacji, przy aktywnym udziale wzroku i czucia głębokiego. Omówiono wskazania do tego typu leczenia, aktualne strategie rehabilitacji z uwzględnieniem ćwiczeń wzrokowych w oparciu o technikę komputerową. Podkreślono istotną rolę wytworzenia u pacjenta motywacji do podjęcia ćwiczeń oraz indywidualnego ustalenia programu dostosowanego do potrzeb konkretnego pacjenta. zawroty głowy, zaburzenia równowagi, rehabilitacja przedsionkowa, ćwiczenia symulacyjne, wirtualna rzeczywistość Physiopathological background of vestibular rehabilitation therapy is based on vestibular compensation mechanisms. In the course of vestibular organ impairment compensation process may be achieved sooner throughout increased patient activity together with active involvement of vision and deep sensation organs. The indications to such treatment, actual rehabilitation strategies with the application of visual exercises based on computer technique are discussed. The need to motivate the patient to perform exercises as well as the necessity of individual program composed for each patient were stressed. vertigo, disequilibrium, vestibular rehabilitation, simulator exercises, virtual reality Założenia i strategie przedsionkowej terapii rehabilitacyjnej L. Pośpiech
Dr n. med. Marcin Durko I Katedra Otolaryngologii Uniwersytetu Medycznego w Łodzi Przetoki ucha wewnętrznego diagnostyka i leczenie Labyrinthine and perilymphatic fistulas diagnosis and management Przetoki błędnikowe są spotykane w ok. 3 12,9 proc. przypadków perlakowego przewlekłego zapalenia ucha środkowego. Najczęściej umiejscowione są w okolicy kanału półkolistego bocznego, chociaż spotykane są również w okolicy kanału półkolistego tylnego, górnego i okienka przedsionka. Usunięcie macierzy perlaka z okolicy przetoki jest związane z ryzykiem całkowitej głuchoty po zabiegu operacyjnym. Rozpoznanie przetoki błędnikowej przed zabiegiem operacyjnym nie zawsze jest możliwe. W artykule przedstawiony jest algorytm postępowania operacyjnego w leczeniu przetok błędnikowych oparty na własnych doświadczeniach. przetoka błędnikowa, przewlekłe perlakowe zapalenie ucha środkowego, ucho środkowe, ucho wewnętrzne, chirurgia ucha środkowego Labyrinthine fistulas (l.f.) are reported to be diagnosed in 3 12,9 proc. of the chronic otitis media patients. Their most frequent location is the lateral semicircular canal. The other locations include posterior semicircular canal, superior s.c. and vestibular window. Surgical removal of the cholesteatoma matrix brings a high risk of the complete hearing loss in the operated ear. Preoperative diagnosis of the l.f. is not always possible. Postoperative results are strictly correlated to the l.f. location and size. As a conclusion authors present an algorithm of the l.f. surgical treatment based on their own experience. labyrinthine fistula, perilymphatic fistula, middle ear, inner ear, middle ear surgery Przetoki ucha wewnętrznego Część I. Przetoki błędnikowe Przetoki ucha wewnętrznego diagnostyka i leczenie M. Durko 3
Przetoki ucha wewnętrznego Część II. Przetoki przychłonki (perylimfatyczne) Diagnostyka i sposoby postępowania leczniczego w przypadku przetok ucha wewnętrznego, czyli przetok błędnikowych i przychłonki, nadal są źródłem licznych wątpliwości i kontrowersji. Przetoki błędnikowe stanowią poważny problem w leczeniu przewlekłego zapalenia ucha środkowego. Wiąże się to z możliwością wystąpienia całkowitej głuchoty już w czasie zabiegu operacyjnego lub bezpośrednio po nim. Z powodu trudności diagnostycznych przetoki przychłonki występują częściej, niż jest to podawane w piśmiennictwie. Z punktu widzenia otochirurga stanowią istotny czynnik decydujący o niepowodzeniach w operacyjnym leczeniu otosklerozy. Poniższe opracowanie jest próbą przedstawienia poglądów zespołu Kliniki Otolaryngologii Uniwersytetu medycznego w Łodzi na diagnostykę i terapię przetok ucha wewnętrznego. przetoka perylimfatyczna, ucho środkowe, ucho wewnętrzne, chirurgia ucha środkowego Diagnosis and therapy of the inner ear fistulas are still a very controversial issues. It is suggested to make more clear division between a labyrinthine and perilymphatic fistulas. The perilymphatic fistula definition: communication of between the perilymphatic space and tympanic cavity caused by the breakage of the secondary tympanic membrane or the opening in the base of stapes. The labyrinthine fistulas are the opening of the osseous labyrinth wall causing the direct contact of cholesteatoma matrix with the membranous labyrinth. From the otosurgical point of view, the perilymphatic fistulas are important factor of the postoperative failures in the surgical treatment of otosclerosis while labyrinthine fistulas seems to be more important problem as a cholesteatomatous chronic otitis media complication. This article presents a review of the different hypothesis of the perilymphatic fistulas etiology and pathogenesis. As the conclusion, the diagnostic and therapeutical algorithms used at the Otosurgery Department, Medical University of Lodz are presented and discussed. perilymphatic fistula, middle ear, inner ear, middle ear surgery Przetoki ucha wewnętrznego diagnostyka i leczenie M. Durko
Prof. zw. dr hab. n. med. Grzegorz Janczewski Klinika Otolaryngologii Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego Nagła głuchota z punktu widzenia otoneurologa Sudden deafness from the point of view of an otoneurologist Etiologia nagłej głuchoty czuciowo-nerwowej (ang. sudden sensorineural deafness) jest zwykle trudna do ustalenia, co sprawia, że są przypadki, w których podjęcie właściwej decyzji co do wyboru terapii jest bardzo trudne, a często niemożliwe. W każdym przypadku rozważamy etiologię związaną z: a) zakażeniem wirusowym, b) zaburzeniami krążenia tętniczego w uchu wewnętrznym i c) przetoką perilimfatyczną samoistną lub pourazową. Każdy przypadek tego rodzaju jest urgensem otologicznym i wymaga pilnej konsultacji otolaryngologa. Przede wszystkim niezbędne jest wykluczenie w warunkach szpitalnych nerwiaka nerwu przedsionkowego (vestibular schvannoma) i stwardnienia rozsianego (sclerosis multiplex). Omówiono metody leczenia także w innych przypadkach nagłej głuchoty. nagła głuchota, stwardnienie rozsiane, guz kąta mostowo- -móżdżkowego The etiology of sudden deafness severe sensorineural hearing loss is extremely difficult to establish, and that is why we have a case in which the choice of the method of treatment is very difficult. In each case while considering the etiology the following causes must be taken into account: a) viral infection, circulatory disorders, c) perilymphatic fistula (idiopathic or post-traumatic). Each of these cases must be considered as a medical emergency and requires urgent otolaryngological consultation. Quite often it is necessary top hospitalize the patient. First of all is essential to rule out vestibule schvannoma or multiple sclerosis in the patients. This should be done in hospital conditions. The methods of treatment in other cases of sudden deafness were also discussed. sudden deafness, sclerosis mulitiplex, vestibular schwannoma Nagła głuchota z punktu widzenia otoneurologa G. Janczewski
Doc. dr hab. n. med. Marlena Broncel Klinika Chorób Wewnętrznych z Oddziałem Farmakologii Klinicznej i Terapii Monitorowanej Uniwersytet Medyczny w Łodzi Betahistyna lek o udowodnionej skuteczności i tolerancji w leczeniu zawrotów głowy* Betahistyna spośród innych leków stosowanych w długoterminowej terapii zawrotów głowy jest preparatem o najlepiej udokumentowanej skuteczności klinicznej. Odznacza się korzystnymi właściwościami farmakokinetycznymi (krótki okres półtrwania, nie kumuluje się w organizmie, niskie powinowactwo do białek nośnikowych) i bardzo dobrą tolerancją. Brak interakcji lekowych umożliwia bezpieczne jej stosowanie w polifarmakoterapii, zwłaszcza u pacjentów w wieku podeszłym. Prostota dawkowania (2 24 mg dziennie) poprawia znacznie współpracę między pacjentem a lekarzem i zwiększa efektywność leczenia. betahistyna, zawroty głowy Betahistine among the other drugs used in long-term therapy of vertigo is the drug of the best proven clinical efficacy. The beneficial farmacokinetics properties, lack of drug interactions and very good safety of betahistine were described. Betahistine could be use safely especially in the senile patients with vertigo. Simplicity of dosage (24 mg two times per day) improves compliance and inhances the treatment efficacy. betahistine, vertigo Betahistine drug of well proven efficacy and safety in treatment of vertigo Betahistyna lek o udowodnionej skuteczności i tolerancji w leczeniu zawrotów głowy M. Broncel