ZAKŁAD KLIMATOLOGII I OCHRONY ATMOSFERY INSTYTUT GEOGRAFII I ROZWOJU REGIONALNEGO UNIWERSYTET WROCŁAWSKI DEPARTMENT OF CLIMATOLOGY AND ATMOSPHERE PROTECTION INSTITUTE OF GEOGRAPHY AND REGIONAL DEVELOPEMENT WROCŁAW UNIVERSITY Rocznik: 2 Numer: 19 2009 VII BIULETYN METEOROLOGICZNY METEOROLOGICAL BULLETIN WROCŁAW BISKUPIN UL. KOSIBY 6/8, 51-670 WROCŁAW, POLSKA Współrzędne geograficzne (coordinates): 17º05 E 51º07 N Wysokość nad poziomem morza (altitude): 116,3 m Wydawca: Zakład Klimatologii i Ochrony Atmosfery, Instytut Geografii i Rozwoju Regionalnego UWr. ul. Kosiby 6/8, 51-670 Wrocław. Tel. +48-071-348-54-41, Fax: +48-71-372-94-98 mail: info@meteo.uni.wroc.pl, www: www.meteo.uni.wroc.pl Redakcja (editors): Anetta Drzeniecka-Osiadacz, Michał Godek, Marek Kowalczyk, Maciej Kryza, Hanna Ojrzyńska, Piotr Ropuszyński, Tymoteusz Sawiński, Sebastian Sikora Copyright by Zakład Klimatologii i Ochrony Atmosfery Uniwersytetu Wrocławskiego Biuletyn w całości ani we fragmentach nie może być powielany ani rozpowszechniany za pomocą urządzeń elektronicznych, mechanicznych, kopiujących, nagrywających i innych, w tym również nie może być umieszczany ani rozpowszechniany w postaci cyfrowej, zarówno w Internecie, jak i w sieciach lokalnych bez pisemnej zgody posiadacza praw autorskich.
Bieżąca sytuacja meteorologiczna: www.meteo.uni.wroc.pl VII.2009 Wyjaśnienia (explanations): T Temperatura powietrza Air temperature Tmax Temperatura maksymalna Maximum temperature Tmin Temperatura minimalna Minimum temperature Tmin5 Temperatura minimalna przy gruncie Minimum temperature near the ground U e Wilgotność względna Ciśnienie pary wodnej Relative humidity Vapour pressure P Ciśnienie atmosferyczne na poziomie stacji Atmospheric pressure at station level V Prędkość wiatru Wind speed α Kierunek wiatru Wind direction R Dobowa suma opadu Precipitation HS Wysokość pokrywy śnieżnej Snow depth SD Usłonecznienie Sunshine duration PM10 Stężenie pyłu zawieszonego PM 10 PM 10 concentration STI Wskaźnik temperatury odczuwalnej Subjective temperature index HSI Wskaźnik stresu cieplnego Heat Stress Index TSWT Biotermiczny typ pogody Thermal Sensation Weather Type -999 Brak danych No data m Średnia dobowa Daily mean Zjawisko nie wystąpiło Lack of phenomenon Czas podawany w biuletynie jest czasem UTC. UTC time is used in the bulletin. Wskaźniki STI, HSI i TSWT zostały wyliczone wg programu BioKlima 1 STI, HSI and TSWT are calculated with the BioKlima software 1 Oznaczenia TSWT (TSWT codes): Oznaczenia HSI (HSI codes): -3 Bardzo zimno Very cold <=-20 Stres chłodu Slight cool stress -2 Zimno Cold Warunki Thermoneutral -20 +10 termonaturalne conditions -1 Chłodno Cool Umiarkowany stres Slight & moderate heat +10 30 0 Komfortowo Comfortable gorąca stress 1 Ciepło Warm Silny stres gorąca Intensive heat stress 30 70 2 Gorąco Hot 3 Bardzo gorąco Very hot B. silny stres gorąca Very intensive heat 70 90 stress 90 100 Max. stres gorąca Maximal heat stress Niebezpieczeństwo Hazard of an organism >100 przegrzania organizmu overheating 1 Błażejczyk K., Błażejczyk M., 2007, BioKlima for Windows wersja 2.5, program komputerowy 2
Dzień Tabela 1. Temperatura powietrza (T), wilgotność względna (U) i ciśnienie atmosferyczne (P) Table 1. Air temperature (T), relative humidity (U) and atmospheric pressure (P) Current weather: www.meteo.uni.wroc.pl VII.2009 T [ o C] U [%] P [hpa] 00 06 12 18 Tm Tmax Tmin Tmin5 00 06 12 18 Um 00 06 12 18 Pm 1 17.0 19.1 27.2 22.5 21.5 28.6 16.4 14.6 93 90 59 65 77 1007.0 1007.1 1006.8 1006.8 1006.9 2 19.0 20.6 27.0 23.6 22.6 27.1 17.9 16.4 91 90 51 69 75 1006.7 1005.6 1004.7 1003.4 1005.1 3 18.6 18.9 26.3 24.9 22.2 27.5 16.5 13.8 90 91 49 55 71 1002.6 1001.9 1000.5 998.2 1000.8 4 16.6 20.3 28.2 23.1 22.1 28.8 14.9 12.8 89 87 31 63 68 998.6 997.8 996.2 995.0 996.9 5 19.5 17.8 23.8 23.5 21.2 25.5 15.4 12.8 76 85 63 48 68 996.1 996.5 996.2 994.8 995.9 6 15.6 19.2 25.5 23.8 21.0 26.9 15.0 12.0 90 70 48 58 66 995.4 995.2 994.5 993.9 994.8 7 19.1 20.5 22.7 23.8 21.5 27.0 16.5 15.1 73 74 63 57 67 994.9 994.8 994.7 991.8 994.1 8 16.6 15.8 20.2 15.5 17.0 21.7 14.8 12.4 87 88 61 83 80 994.1 992.3 992.4 993.2 993.0 9 15.2 14.7 20.4 19.8 17.5 21.4 13.4 11.2 72 86 45 48 63 995.4 997.6 998.3 998.4 997.4 10 13.5 15.6 18.3 17.3 16.2 21.7 12.2 11.2 79 73 59 61 68 999.6 999.5 999.2 998.5 999.2 11 12.6 13.9 19.3 16.7 15.6 20.4 11.2 9.0 85 77 44 65 68 999.7 1000.9 1001.9 1002.3 1001.2 12 11.7 13.2 20.6 20.3 16.5 22.5 11.7 11.1 91 91 50 61 73 1002.6 1002.3 1001.1 1000.0 1001.5 13 13.3 17.5 25.1 23.1 19.8 26.4 13.3 12.0 91 82 44 48 66 999.6 999.4 1000.5 1001.4 1000.2 14 14.3 18.0 27.3 23.4 20.8 30.2 13.1 11.2 87 85 53 75 75 1002.1 1001.4 1001.0 1001.8 1001.6 15 18.0 20.4 28.3 20.4 21.8 28.7 16.7 14.5 90 89 52 90 80 1003.3 1005.4 1005.9 1005.8 1005.1 16 20.0 20.9 28.6 26.6 24.0 29.3 17.1 14.8 92 85 35 50 65 1007.2 1007.9 1007.8 1007.1 1007.5 17 17.2 21.0 29.8 26.9 23.7 31.0 16.8 14.9 87 79 35 53 64 1006.2 1004.2 1001.0 996.8 1002.1 18 19.8 23.0 21.1 15.7 19.9 25.2 14.1 13.7 77 73 66 92 77 994.1 992.3 994.6 995.4 994.1 19 14.4 14.7 19.8 17.7 16.7 21.8 13.2 11.2 92 93 60 77 81 996.6 998.1 1000.4 1001.6 999.2 20 13.5 16.7 22.2 20.4 18.2 22.5 13.0 10.6 90 69 44 52 64 1003.1 1004.5 1003.5 1002.3 1003.4 21 13.4 16.6 21.0 22.1 18.3 24.6 12.5 10.7 89 76 55 60 70 1004.5 1004.7 1003.9 1001.4 1003.6 22 15.0 16.6 29.6 25.2 21.6 32.3 14.4 12.4 88 91 43 61 71 1000.0 998.8 997.6 997.4 998.5 23 17.7 19.9 31.8 19.3 22.2 33.1 16.3 14.0 90 89 51 83 78 997.3 996.0 993.8 995.7 995.7 24 18.6 19.2 23.7 22.3 21.0 24.9 17.0 15.2 87 83 54 61 71 995.8 998.9 1000.9 1000.1 998.9 25 17.2 17.2 16.3 16.7 16.9 20.8 14.1 12.2 80 74 84 71 77 1002.0 1002.4 1004.3 1005.1 1003.5 26 15.0 15.1 19.5 18.5 17.0 21.5 11.4 9.2 77 77 45 49 62 1006.0 1007.1 1007.4 1007.3 1007.0 27 11.5 14.0 24.1 22.7 18.1 26.1 9.4 7.7 87 81 35 48 63 1007.4 1006.8 1004.7 1001.8 1005.2 28 14.0 17.0 18.3 19.7 17.3 22.8 12.1 9.7 82 79 80 66 77 1001.1 1002.5 1006.9 1008.0 1004.6 29 12.5 14.9 24.2 21.3 18.2 25.4 11.1 8.7 89 93 40 56 70 1009.4 1010.8 1009.7 1007.3 1009.3 30 12.8 16.1 28.9 24.1 20.5 29.9 11.6 9.7 87 81 38 50 64 1006.1 1003.9 1002.6 1005.1 1004.4 31 19.2 17.5 22.3 19.7 19.7 23.7 12.2 9.7 53 61 43 57 53 1007.6 1009.2 1010.0 1008.9 1008.9 3
Dzień Bieżąca sytuacja meteorologiczna: www.meteo.uni.wroc.pl VII.2009 Tabela 2. Prędkość (V) i kierunek (α) wiatru, dobowa suma opadu (R), wysokość pokrywy śnieżnej (HS) i usłonecznienie (SD) Table 2. Wind speed (V) and direction (α), daily precipitation (R), snow cover depth (HS) and sunshine duration (SD) V [m/s] α [1-32] 00 06 12 18 Vm Vmax H 00 06 12 18 R [mm] 1 0.8 0.0 2.0 3.1 1.5 5.3 17:27 2 0 31 9 15.3 9.7 2 1.2 1.2 1.8 0.7 1.2 4.2 10:16 29 21 10 28 6.2 3 1.5 1.0 1.6 1.4 1.4 3.8 11:23 5 31 1 2 9.5 4 0.0 0.0 2.1 2.9 1.2 7.3 14:22 0 0 25 26 0.4 10.7 5 2.9 1.8 2.4 1.6 2.2 5.1 13:27 27 28 25 28 2.0 7.3 6 1.1 1.4 1.9 0.8 1.3 3.8 11:26 23 25 27 27 6.1 7 2.0 1.6 2.3 0.0 1.5 5.9 20:24 24 24 25 0 9.6 10.2 8 0.0 1.7 3.7 1.8 1.8 8.0 12:34 0 25 17 18 9.6 4.3 9 0.8 0.7 0.9 0.0 0.6 2.7 16:14 18 18 25 0 0.2 8.2 10 0.7 1.3 3.4 0.9 1.6 5.3 10:04 14 19 26 32 5.1 8.9 11 0.6 1.1 1.4 0.9 1.0 4.0 09:20 16 16 16 11 0.4 5.8 12 0.0 0.0 1.2 0.0 0.3 3.1 15:06 0 0 25 0 7.2 13 1.3 1.2 3.0 1.2 1.7 4.9 10:14 27 26 26 30 11.0 14 0.0 0.6 2.2 1.2 1.0 4.3 09:18 0 10 9 10 6.2 15 1.0 2.0 3.4 2.2 2.2 6.1 16:02 10 16 21 30 23.7 4.8 16 2.9 3.1 4.2 0.0 2.6 6.8 12:16 27 25 25 0 14.1 17 1.0 2.2 4.0 2.0 2.3 6.5 15:18 20 22 21 27 12.0 18 0.9 1.6 0.7 0.9 1.0 3.8 15:04 19 24 20 20 27.0 3.2 19 0.6 2.2 1.7 2.0 1.6 4.6 15:10 12 5 15 15 0.5 3.9 20 0.0 0.6 1.4 7.0 2.2 11.7 17:24 0 14 12 28 4.9 8.4 21 1.4 1.8 2.1 1.1 1.6 4.3 14:38 20 26 22 27 2.2 9.1 22 2.0 2.3 2.1 1.8 2.1 6.1 09:54 25 26 30 25 7.0 23 3.5 3.2 2.8 2.0 2.9 6.6 10:44 25 24 27 30 7.5 5.8 24 0.5 1.4 2.0 2.1 1.5 3.3 12:44 20 17 12 11 4.4 5.6 25 0.0 0.0 1.6 1.3 0.7 6.0 09:10 0 0 29 19 4.7 7.3 26 0.0 0.8 1.7 1.4 1.0 3.3 14:50 0 17 18 7 7.1 27 0.9 1.5 1.3 1.5 1.3 5.8 15:12 9 8 21 29 13.9 28 2.6 2.0 2.1 0.6 1.8 3.9 06:14 23 27 29 29 0.6 4.8 29 1.1 1.8 1.9 1.4 1.5 3.6 10:20 6 6 10 6 12.0 30 1.2 1.2 2.5 1.3 1.5 7.2 19:50 8 12 21 25 11.7 31 3.8 1.8 3.1 2.1 2.7 5.9 01:04 25 25 27 30 9.4 HS [cm] SD [h] 4
Dzień Current weather: www.meteo.uni.wroc.pl VII.2009 Tabela 3. Stężenie pyłu zawieszonego (PM10), wskaźnik temperatury odczuwalnej (STI), stresu cieplnego (HSI) i biotermiczny typ pogody (TSWT) Table 3. Particulate matter air concentrations (PM10), subjective temperature index (STI), heat stress index (HSI) and thermal sensation weather type (TSWT) PM10 [ g m -3 ] STI [ o C] HSI [ o C] TSWT <=25 2 25-50 2 50-75 2 75-100 2 >100 2 PM10m 3 PM10max 1 53.5 24.9 9.3 5.1 7.1 33.0 209.2 46.0 37.9 2 2 62.8 15.0 14.0 3.8 4.5 26.9 240.3 34.9 32.4 1 3 61.5 24.8 9.9 2.5 1.3 24.4 162.5 48.3 44.1 2 4 50.3 27.2 12.5 5.0 5.1 31.0 150.9 45.7 38.0 1 5 73.4 17.8 5.6 2.6 0.6 18.2 141.7 34.9 18.4 1 6 64.3 23.1 7.8 3.4 1.5 22.7 153.5 37.6 29.0 1 7 54.5 20.9 7.2 5.8 11.6 37.7 283.0 41.5 44.7 1 8 84.2 10.0 2.7 1.7 1.4 12.3 202.8 30.1 11.6 0 9 74.4 20.1 3.4 1.3 0.8 15.7 137.0 35.3 27.5 1 10 76.2 14.3 5.9 1.8 1.8 18.0 209.2 32.6 10.1 1 11 77.0 20.4 1.9 0.2 0.4 16.1 136.1 36.0 26.6 1 12 78.1 17.0 3.1 1.0 0.8 16.4 156.7 26.7 23.0 0 13 69.7 19.6 8.0 2.4 0.3 20.5 119.1 27.6 14.7 0 14 59.4 20.2 14.5 3.1 2.8 27.7 204.0 44.1 37.3 1 15 62.9 12.7 10.3 8.1 6.0 30.3 203.6 26.6 21.5 0 16 63.1 24.4 8.5 1.9 2.1 23.7 233.8 43.1 23.6 1 17 45.8 33.8 13.3 5.1 1.9 31.2 183.6 45.9 35.1 1 18 69.6 20.2 8.3 1.6 0.3 17.3 155.7 22.5 28.6 0 19 84.2 9.7 2.5 0.8 2.7 14.4 208.1 18.1 14.3-1 20 70.4 18.1 6.0 2.5 3.0 20.1 327.0 24.8 20.5 0 21 65.0 26.7 6.0 1.6 0.8 21.3 166.2 25.4 13.8 0 22 55.3 20.7 11.3 4.8 7.9 34.5 223.5 46.9 40.5 2 23 54.9 12.0 10.1 6.5 16.4 48.1 428.8 50.0 43.3 2 24 67.3 15.1 10.4 5.1 2.0 22.6 171.9 31.3 26.5 0 25 75.8 19.8 2.9 0.6 1.0 16.2 259.8 19.2 13.3-1 26 74.3 20.3 4.7 0.7 0.0 15.9 84.7 25.5 19.0 0 27 56.1 32.6 6.9 3.5 0.8 24.2 111.5 38.6 29.2 1 28 51.7 34.7 12.1 1.5 0.1 26.1 100.3 17.4 14.8-1 29 64.0 22.0 5.4 5.7 2.9 24.4 152.5 38.8 21.7 1 30 57.9 21.9 10.9 6.8 2.4 29.6 168.8 42.4 39.5 1 31 60.0 28.8 7.8 1.8 1.5 24.4 160.1 35.3 17.5 1 2 Procent pomiarów minutowych w danej klasie 3 Wyróżniono przekroczenia poziomu dopuszczalnego PM10>50μg m -3 wg Rozporządzenia Ministra Środowiska z dnia 6 czerwca 2002 r. w sprawie dopuszczalnych poziomów niektórych substancji w powietrzu, alarmowych poziomów niektórych substancji w powietrzu oraz marginesów tolerancji dla dopuszczalnych poziomów niektórych substancji (Dz.U. 2002 r. Nr 87, poz. 796). 5
Bieżąca sytuacja meteorologiczna: www.meteo.uni.wroc.pl VII.2009 Tabela 4. Dni charakterystyczne (w nawiasie informacja dla wielolecia 1971-2000) Table 4. Number of days with threshold value (in brackets values for the 1971-2000 period) Przymrozkowe (Tmin < 0 o C) 0 (0) R > 1 mm 12 Mroźne (Tmax < 0 o C) 0 (0) R > 10 mm 3 Bardzo mroźne (Tmin < -10 o C) 0 (0) Liczba dni z pokrywą śnieżną 0 (0) Gorące (Tmax > 25 o C) 18 (14) Przekroczoną normą stężenia PM10 w miesiącu (PM10m>50) 0 Upalne (Tmax > 30 o C) 4 (3) Przekroczoną normą stężenia PM10 od początku roku (PM10m>50) 25 Tabela 5. Wielkości miesięczne na tle wielolecia (1971-2000) Table 5. Monthly data vs. long term means (1971-2000) T [ºC] P [hpa] V [m s -1 ] Średnia Average Maksimum Maximum Minimum Średnia Average Maksimum Maximum 1971-2000 2009 Tm 18.3 19.7 T max 24.3 25.8 T min 12.8 14.0 Tm 27.6 24.07.1988 24.2 17.07.2009 T max 37.9 31.07.1994 33.1 23.07.2009 Tm 11.5 06.07.1984 15.2 11.07.2009 T min 4.5 18.07.1978 9.4 27.07.2009 Pm 1000.7 1001.2 P max 1011.2 21.07.1996 1011.0 29.07.2009 Minimum P min 985.9 25.07.1977 989.9 23.07.2009 Średnia Average Maksimum Maximum Suma Sum Vm 2.0 1.6 Vm 5.8 V max 16.0 07.07.1993 09.07.1996 27.07.1992 28.07.1992 07.07.1993 22.07.1995 2.9 23.07.2009 11.7 * 20.07.2009 R 83.2 ** 118.1 R [mm] Maksimum dobowe R 57.9 06.07.1999 23.7 15.07.2009 Daily maximum *) Inna, w porównaniu z wieloleciem 1971-2000, metoda pomiaru prędkości wiatru (okres 1971-2000 - pomiary tachometryczne, od grudnia 2008 pomiar anemometrem akustycznym). **) Średnia suma miesięczna dla wielolecia 1971-2000. 6
Current weather: www.meteo.uni.wroc.pl VII.2009 Ryc. 1. Częstość (a) i prędkość (b) wiatru w kierunkach oraz stężenie pyłu zawieszonego PM10 w zależności od kierunku wiatru (c) Fig. 1. Wind direction frequency (a), wind speed (b) and PM10 air concentrations for a given wind direction (c) 7
Bieżąca sytuacja meteorologiczna: www.meteo.uni.wroc.pl VII.2009 a) b) c) Ryc. 2. Średnie dobowe ciśnienie atmosferyczne i prędkość wiatru (a), średnia dobowa, minimalna i maksymalna temperatura powietrza (b), wilgotność względna, ciśnienie pary wodnej i dobowa suma opadu atmosferycznego (c) Fig. 2. Daily average air pressure and wind speed (a), daily average air temperature (b), relative humidity, vapour pressure and daily precipitation sums (c) 8
Current weather: www.meteo.uni.wroc.pl VII.2009 a) b) Ryc. 3. Średnie dobowe stężenie pyłu PM10 i dobowe sumy opadu atmosferycznego (a), godzinowe wielkości stężenia pyłu zawieszonego PM10 (b) Fig. 3. Daily average air concentrations of PM10 and daily precipitation sums (a), hourly average PM10 concentrations (b) Ryc. 4. Kumulowana suma opadu atmosferycznego Fig. 4. Cumulative sum of daily precipitation 9
Komentarz obserwatora do sytuacji pogodowej: Bieżąca sytuacja meteorologiczna: www.meteo.uni.wroc.pl VII.2009 Lipiec 2009 był miesiącem nieznacznie cieplejszym od średniej wieloletniej, ale jednocześnie stosunkowo wilgotnym. Zarówno średnia dobowa temperatura powietrza, jak i średnie dobowe ekstrema temperatury (maksimum i minimum) były wyższe od normy o ponad 1.0 C. Pomimo tego najwyższa zanotowana w tym miesiącu chwilowa wartość temperatury osiągnęła jedynie 33.1 C, co nie jest wielkością rzadko spotykaną. Wysokość miesięcznej sumy opadów atmosferycznych znacząco (o niemal 42%) przewyższyła wartość średnią, osiągając 118.1 mm. Wynika stąd, iż, mimo dodatniej anomalii temperatury, lipiec był miesiącem obfitującym w opady, w przewadze o charakterze konwekcyjnym, z licznymi burzami. Nie obserwowano długotrwałego utrzymywania się układów wysokiego ciśnienia, które na ogół odpowiedzialne są za występowanie wysokiej temperatury powietrza przez dłuższy czas, przynosząc jednocześnie niedobór opadów, czasem suszę. Opady atmosferyczne były stosunkowo równomiernie rozłożone w ciągu całego miesiąca, nie zanotowano także żadnego dnia ze szczególnie wysoką dobową sumą opadu, który mógłby stanowić zagrożenie podtopieniami lub powodzią. Największy opad zanotowano 15.07 i wynosił on jedynie 23.7 mm. Również średnia miesięczna wartość ciśnienia atmosferycznego, bardzo zbliżona dla przeciętnej z wielolecia (0.5 hpa powyżej średniej) wskazuje na zrównoważony udział układów niżowych i wyżowych w kształtowaniu warunków pogodowych nad Wrocławiem. W trakcie opisywanego miesiąca zmierzono niższą od przeciętnej średnią prędkość wiatru, która wyniosła 1.6 m/s. W dniu 23.07.2009 między godzinami 16:00 a 19:00 (UTC) nad zachodnią częścią Dolnego Śląska przechodziła strefa frontu chłodnego związanego z niżem atmosferycznym, przemieszczającym się nad południową częścią Skandynawii. Przejściu frontu towarzyszyły zjawiska o charakterze burzowym (wyładowania atmosferyczne, silny wiatr, przelotne opady) o rzadko spotykanej intensywności. W ich wyniku w sposób szczególny ucierpiały okolice Legnicy i Jeleniej Góry. Mimo iż wspomniana strefa zachmurzenia i opadów przemieszczała się również nad Wrocławiem, na terenie Obserwatorium Zakładu Klimatologii i Ochrony Atmosfery Uniwersytetu Wrocławskiego nie zanotowano szczególnie silnych porywów wiatru (poniżej 6.6 m/s) oraz obfitego opadu deszczu (suma dobowa na poziomie 7.5 mm). Opracował: Michał Godek 10