1 Pierwsza pomoc w przypadku podtopienia lub utonięcia Światowa Organizacja Zdrowia (WHO) ocenia, że każdego roku z powodu utonięcia umiera na całym świecie około 450 000 osób. W ubiegłym roku (2011 r.) jak wynika z policyjnych statystyk w Polsce utonęło 396 osób. Do utonięć często przyczynia się brawura, alkohol, narkotyki oraz kąpiel na niestrzeżonych przez ratowników rzekach, jeziorach, stawach. WODNE OCHOTNICZE POGOTOWIE RATUNKOWE 0 601 100 100 Jak zapobiegać podtopieniu i utonięciu. Zasady bezpiecznego wypoczynku nad wodą: 1) Jeżeli wybieramy się na odpoczynek nad wodę wybierajmy kąpieliska otoczone opieką Ratowników. 2) Wpiszmy do swojej komórki numer ratunkowy nad wodą (WOPR): WODNE OCHOTNICZE POGOTOWIE RATUNKOWE 0 601 100 100 (numer jest dostępny z telefonów w sieciach komórkowych i stacjonarnych) żródło: www.sxc.hu
Ratownik 2 3) Zapoznajmy się ze znaczeniem flag ostrzegawczych znajdujących się na kąpieliskach. BRAK FLAG OZNACZA BRAK DYŻURU RATOWNICZEGO Flaga czerwona oznacza zakaz kąpieli Flaga biała oznacza kąpiel dozwoloną 4) Zapoznajmy się ze znakami: informacyjnymi zakazu oraz nakazu mogącymi znajdować się na kąpielisku. Znaki informacyjne: Znaki zakazu:
3 Znaki nakazu: Znak nakaz zakładania kamizelek ratunkowych Znak nakaz ustawicznego nadzoru nad dziećmi 5) Nie wchodzimy do wody bezpośrednio po spożyciu obfitych posiłków. 6) Zanurzajmy się w wodzie stopniowo, szczególnie po wytężonym wysiłku lub długim pobycie na słońcu. 7) ZAWSZE nadzorujmy kąpiące się w wodzie dzieci i nie pozwalajmy im pływać samym, nawet jeżeli używają nadmuchiwanego sprzętu. 8) Nie skaczemy do wody na główkę, jeżeli wcześniej nie sprawdziliśmy, jaka jest głębokość wody. Według specjalistów skok na główkę do wody płytszej, niż 1,5metra może zakończyć się urazem kręgosłupa, trwałym kalectwem, a nawet śmiercią. 9) Nawet jeżeli bardzo dobrze pływamy, starajmy się pływać z użyciem sprzętu asekuracyjnego. W wodzie może dojść do nieprzewidzianych reakcji organizmu (wychłodzenia lub bolesnego skurczu mięśni, który może doprowadzić do podtopienia lub tonięcia). Na ratunek!!! Udzielanie pierwszej pomocy w przypadku osoby podtopionej lub tonącej Poszkodowany, który nie może utrzymać głowy ponad powierzchnią wody (bo np. jest wyczerpany, wychłodzony, nie umie pływać, doznał urazu kręgosłupa szyjnego), początkowo wstrzymuje oddech podczas zanurzenia w niej głowy. Powoduje to gromadzenie się w organizmie dwutlenku węgla oraz spadek poziomu tlenu i wywołuje odruchowe oddychanie, nad którym tonący nie jest w stanie zapanować. W efekcie krztusi się i połyka wodę, potem następują wymioty i zachłyśnięcie się. Wciągnięta do płuc woda blokuje czynności pęcherzyków płucnych, dochodzi do duszenia się, podtopienia. Utrata przytomności następuje w wyniku ostrego niedotlenienia mózgu, którego wtórnym skutkiem jest zaburzenie pracy serca i jego zatrzymanie. W konsekwencji dochodzi do utonięcia.
Pierwsza pomoc: Ratownik 4 1. Przy ratowaniu osoby tonącej pamiętaj o własnym bezpieczeństwie. Jeżeli jesteś sam, głośno wołaj o pomoc. Zawsze próbuj ratować tonącego z brzegu. Tylko jeżeli bardzo dobrze pływasz i czujesz się na siłach, ratuj go bezpośrednio z wody. Sposoby ratowania poszkodowanego z brzegu: Gdy tonący znajduje się blisko brzegu, połóż się na brzuchu, podaj mu kij, wiosło lub fragment odzieży i przyciągnij go do brzegu. Poproś o asekurację drugą osobę. Poszkodowanemu możesz też rzucić linę bądź koło ratunkowe na lince i przyholować go do brzegu. Możesz stworzyć łańcuch pomocy. Poproś o pomoc kilka osób. Chwyćcie się mocno za ręce, tworząc żywy łańcuch. Na brzegu lub w płytkiej wodzie stoją osoby, które nie potrafią pływać, dalej osoby, które dobrze pływają. Ratujący, który będzie najbliżej tonącego, podaje mu kij, wiosło albo rękę i wszyscy ciągną poszkodowanego do brzegu. Jeżeli osoba tonąca jest daleko od brzegu, a my nie jesteśmy wytrawnymi pływakami, natychmiast wzywamy pomoc: numer 0 601 100 100, WOPR (jeżeli pełni opiekę nad kąpieliskiem) lub 112.
5 2. W sytuacji kiedy poszkodowanego udało się wyciągnąć na brzeg pomocy udzielamy następująco: W przypadku osoby nieprzytomnej oddychającej Układamy osobę w pozycji bocznej bezpiecznej, okrywamy folią termoizolacyjną (jej złotą stroną na zewnątrz), wzywamy służby ratownicze i co minutę kontrolujemy oddech poszkodowanego do czasu przybycia ratowników. (Sposób układania poszkodowanego w pozycję boczną bezpieczną został szczegółowo opisany w Biuletynie SM Listopad 2011) W przypadku osoby nieprzytomniej nieoddychającej Wzywamy służby ratownicze, następnie udrażniamy drogi oddechowe odginamy głowę poszkodowanego do tyłu i wykonujemy 5 początkowych wdechów ratowniczych. Technika wykonania: Zakładamy na twarz poszkodowanego maseczkę do sztucznego oddychania, utrzymując odgiętą głowę ku tyłowi, zaciskamy skrzydełka nosa używając palca wskazującego i kciuka ręki umieszczonej na czole osoby, uchylamy usta osoby i wykonujemy 5 około 1-sekundowych wdechów zwracając uwagę, czy klatka piersiowa osoby unosi się - taki oddech jest efektywny.
Ratownik 6 Jeżeli oddech u poszkodowanego nie powraca, przechodzimy do resuscytacji krążeniowo-oddechowej w schemacie 30 uciśnięć klatki piersiowej na 2 wdechy ratownicze. Technika wykonania: Uklęknij obok osoby poszkodowanej leżącej na plecach, ułóż nadgarstek jednej ręki na środku klatki piersiowej osoby, a na nim ułóż nadgarstek drugiej ręki, spleć palce obu dłoni, pochyl się nad poszkodowanym, wyprostuj ramiona i uciskaj 30 razy klatkę piersiową osoby na głębokość ok. 5 cm, w tempie ok. 100 uciśnięć/minutę. Po wykonaniu uciśnięć przejdź do sztucznego oddychania 2 wdechów ratowniczych. Kontynuuj resuscytację krążeniowo-oddechową do czasu, gdy: - osoba poszkodowana zacznie samodzielnie oddychać, - przybędą wykwalifikowane służby i przejmą działanie, - ulegniesz wyczerpaniu. st. str. Ireneusz Krawczyk Ratownik Medyczny