OFERTA SZKOLENIA DEDYKOWANEGO: AKADEMIA RADNEGO W KADENCJI 2018 2023 Jesteśmy członkiem Fundacja Rozwoju Demokracji Lokalnej posiada wpis do Rejestru Instytucji Szkoleniowych w Wojewódzkim Urzędzie Pracy.
Fundacja Rozwoju Demokracji Lokalnej Fundacja Rozwoju Demokracji Lokalnej została założona w 1989 r. przez autora I reformy samorządowej prof. Jerzego Regulskiego w celu wsparcia reformy administracyjnej w kraju oraz rozwoju samorządności i wspólnot lokalnych. Jesteśmy największą pozarządową organizacją szkoleniowo - doradczą wspierającą rozwój samorządności w Polsce. FRDL jest organizacją sieciową składającą się z ośrodków szkoleniowo - doradczych z filiami na terenie całego kraju. Mogą Państwo zapoznać się z naszymi działaniami na www.frdl.org.pl Ośrodek Kształcenia Samorządu Terytorialnego im. Waleriana Pańki Ośrodek Kształcenia Samorządu Terytorialnego im. Waleriana Pańki wspiera Śląskie, Dolnośląskie i Wielkopolskie samorządy oferując im szeroki pakiet programów i projektów szkoleniowych, konsultingowych i doradczych oraz możliwość uczestnictwa w forach branżowych. Doświadczenie i zaufanie: W 2019 roku mija 30 lat naszego doświadczenia w pracy na rzecz samorządu terytorialnego i organizowania szkoleń dla pracowników administracji publicznej oraz radnych. W tym czasie przeszkoliliśmy już blisko 1 700 000 osób i dobrze poznaliśmy potrzeby uczestników. Zaufanie, jakie zdobyliśmy, wynika przede wszystkim z konsekwentnej dbałości o aktualność i przydatność treści szkoleniowych oraz sposobu ich przekazywania. To kluczowe punkty naszych standardów jakości. W ich utrzymaniu pomaga nam współpraca z gronem sprawdzonych trenerów renomowanych i wybitnych specjalistów z różnych dziedzin funkcjonowania samorządu. Uczestnicy naszych szkoleń mają pewność, że zajęcia realizowane dla Państwa instytucji prowadzone będą przez osobę z odpowiednią wiedzą i kwalifikacjami i co ważne, z doświadczeniem w realizacji tego typu szkoleń. Uczestnicy naszych szkoleń cenią też sobie interaktywny charakter zajęć, możliwość wymiany doświadczeń oraz fachową opiekę koordynatorów ds. szkoleń FRDL w całym procesie szkoleniowym. Praktyczna wiedza dla radnych i pracowników administracji: Nasze szkolenia prowadzą wyłącznie eksperci i wieloletni praktycy. Zadbają, aby zdobywana przez uczestników wiedza była użyteczna i jak bardziej związana z codzienną pracą. Proponujemy cały wachlarz szkoleń z dziedzin takich, jak: prawo, finanse, kodeks postępowania administracyjnego czy fundusze europejskie. Aktualność poruszanych tematów jest dla nas absolutnym priorytetem. W odpowiedzi na Państwa bieżące potrzeby proponujemy szkolenia dostosowane do indywidualnych Państwa wymagań. Dlatego oprócz szkoleń otwartych, przygotowaliśmy ofertę szkoleń zamkniętych, które zorganizujemy w terminie i miejscu dla Państwa dogodnym, z możliwością indywidulanego ustalenia zakresu poruszanych zagadnień. Co nas wyróżnia na rynku szkoleń dla radnych i dlaczego warto z nami współpracować: Znajomość uwarunkowań działania administracji publicznej. Udział w tworzeniu samorządu lokalnego. Bogata oferta szkoleń prawnych, z zarządzania i organizacji administracji publicznej. 2
Profesjonalna kadra trenerów, ekspertów, wykładowców praktyków posiadających doświadczenie zawodowe w administracji publicznej i instytucjach z nią związanych takich jak: RIO, SKO, sądy. Partnerskie relacje we współpracy z Państwem tak, aby szkolenia odpowiadały Państwa potrzebom i oczekiwaniom. Otwartość na nowe idee zarządzania w administracji publicznej. Różnorodność i fachowość ofertowanych produktów szkoleniowo doradczych. Możliwości logistyczne organizowanych przedsięwzięć szkoleniowych: stacjonarnych, wyjazdowych, w siedzibie zamawiającego, poza miejscem pracy. Analizowanie poziomu zadowolenia naszych klientów, dostosowanie się do potrzeb wynikających ze zmian prawnych. W ramach spotkań z radnymi zapewniamy: Specjalistę w danym zakresie tematycznym. Dostosowanie programu szkolenia do zindywidualizowanych potrzeb odbiorców: radnych, komisji rad, pracowników obsługujących rady, młodzieżowych rad, rad seniorów, rad sportu. Praktyczne materiały szkoleniowe w wersji papierowej i/lub elektronicznej. Każdy uczestnik naszego szkolenia otrzyma egzemplarz książki Poradnik dla Radnych przygotowany w 2018 r. przez grono ekspertów FRDL. Na Państwa życzenie przygotujemy raport poszkoleniowy zawierający podsumowanie, ocenę szkolenia na podstawie ankiet ewaluacyjnych wypełnianych przez uczestników zajęć oraz rekomendacje eksperta. Imienne certyfikaty ukończenia dla każdego uczestnika szkolenia. Do 30 dni od zakończenia szkolenia mają Państwo możliwość konsultacji telefonicznej lub/e-mailowej z trenerem za pośrednictwem Ośrodka. Opiekę koordynatora ds. szkoleń. Możliwość zapewnienia sali szkoleniowej, transportu oraz cateringu dla uczestników szkoleń (opcja dodatkowa). Zapraszamy do zapoznania się z naszą pełną ofertą szkoleń w związku z nową kadencją organów samorządowych. Cała oferta została podzielona na moduły tematyczne tak by ułatwić Państwu poruszanie się po intersujących tematach 3
4
MODUŁ ZADANIA I OBOWIĄZKI RADNYCH Szczegółowe programy PRAWA I OBOWIĄZKI RADNYCH, PRZEWODNICZĄCEGO RADY, PRZEWODNICZĄCYCH KOMISJI W PRAKTYCE FUNKCJONOWANIA RADY W KADENCJI 2018-2023 1. Podstawy działania samorządu terytorialnego (gminy, powiatu i województwa). 2. Mandat radnego i jego cechy. 3. Rada gminy (powiatu) jako organ stanowiący i jej zadania. 4. Rada gminy (powiatu) jako organ kontrolny i jej zadania w tym zakresie. 5. Prawa i obowiązki przewodniczącego rady nowe uprawnienia. 6. Komisje rady. 7. Prawa i obowiązki przewodniczących komisji. 8. Podstawowe prawa i ochrona radnego: a) Uzyskiwanie informacji na temat działania organów gminy nowe uprawnienia radnych, b) Zwolnienie z obowiązków zawodowych a mandat radnego, c) Dieta, d) Ochrona stosunku pracy, e) Ochrona prawna związana z pełnieniem obowiązków, f)inne prawa radnego. 9. Podstawowe obowiązki radnego: a) Uczestniczenie w pracach rady i jej komisji, b) Kontakt z wyborcami, c) Ochrona danych osobowych RODO, d) Etyka wykonywania mandatu radnego, e) Inne obowiązki radnych. 10. Oświadczenia majątkowe w kadencji 2018-2023 i skutki ich niezłożenia: a) Majątek objęty treścią oświadczenia - majątek odrębny, majątek wspólny małżonków czy konieczne jest wskazywanie dochodów małżonka? b) Zasady wypełniania oświadczeń. c) Terminy składania oświadczeń majątkowych. d) Specyfika pierwszego i ostatniego roku kadencji w aspekcie oświadczeń majątkowych. e) Podmioty którym składane są oświadczenia majątkowe i ich obowiązki. f) Analiza oświadczeń majątkowych. g) Korekty oświadczeń majątkowych. h) Publikowanie oświadczeń majątkowych. i) Skutki (sankcje) niezłożenia oświadczenia majątkowego. j) Informacja przedstawiana organowi stanowiącemu jednostki samorządu. k) Przechowywanie oświadczeń majątkowych. l) Kontrola oświadczeń majątkowych przez Centralne Biuro Antykorupcyjne. 11. Ograniczenia i zakazy dotyczące radnych 5
TWORZENIE PROJEKTÓW UCHWAŁ I TEKSTÓW JEDNOLITYCH Podniesienie umiejętności w zakresie wskazywania podstaw prawnych, formułowania przepisów uchwał i zarządzeń, przygotowywania projektów zmian, uchylania aktów normatywnych, poszerzenie wiedzy uczestników z zakresu zasad techniki legislacji. Korzyści dla uczestników: Uczestnicy znajdą odpowiedzi na pytania: Jak czytać i stosować zasady techniki prawodawczej i jakie są konsekwencje ich nieprzestrzegania? Kiedy uchwała jest nieważna? Jak zredagować tekst uchwały? Kiedy wchodzi w życie uchwała? Kiedy może wejść w życie z mocą wsteczną? Jak utworzyć tekst jednolity aktu prawa miejscowego? Jak postąpić w przypadku rozstrzygnięcia nadzorczego lub skargi do sądu? 1. Rodzaje aktów normatywnych i ich miejsce wśród aktów prawnych. 2. Akty prawa miejscowego. 3. Budowa uchwały: a) tytuł jak prawidłowo go sformułować; b) podstawa prawna jak powoływać w niej przepisy; c) tekst merytoryczny aktu, podział na paragrafy, punkty, litery; d) przepisy końcowe; e) załączniki co może być powoływane w załącznikach; f)podpis pod uchwałą. 4. Redakcja tekstu prawnego, powtarzanie przepisów ustawowych. 5. Ogłaszanie aktów normatywnych. Wejście w życie, moc wsteczna obowiązywania. 6. Zmiany uchwały jak formułować zmiany, czy można zmienić uchwałę zmieniającą. Prostowanie błędów w uchwale. Uchylenie uchwały. 7. Tekst jednolity jak i kiedy go sporządzić, podmiot zobowiązany. 8. Kontrola aktów normatywnych rozstrzygnięcia nadzorcze, skargi do sądu administracyjnego (w tym skargi prokuratora). PRAWA I OBOWIĄZKI PRZEWODNICZEGO RADY, PRZEWODNICZĄCYCH KOMISJI I RADNYCH ORAZ BIUR RADY W ZWIĄZKU Z ZAKOŃCZENIEM OBECNEJ I ROZPOCZĘCIEM NOWEJ KADENCJI RADY Omówienie przepisów dotyczących zakończenia obecnej kadencji i początku nowej, ze szczególnym uwzględnieniem uprawnień i obowiązków przewodniczącego rady, radnych oraz biur rady. 6
Korzyści dla uczestników: W szczególności omówione zostaną zmiany w organizacji rady w związku z nową ustawą z 11 stycznia 2018 r. o zmianie niektórych ustaw w celu zwiększenia udziału obywateli w procesie wybierania, funkcjonowania i kontrolowania niektórych organów publicznych. 1. Termin zakończenia bieżącej kadencji rady. 2. Zakończenie kadencji a praca rady: a) proces uchwałodawczy a koniec kadencji, b) skargi i wnioski a koniec kadencji, c) podsumowanie pracy rady. 3. Obowiązki przewodniczącego rady w związku z zakończeniem kadencji: a) obieg dokumentów, b) analiza oświadczeń majątkowych i ich przekazanie, c) ostatnia sesja (protokoły i uchwały). 4. Obowiązki przewodniczących komisji w związku z zakończeniem kadencji: a) zakończenie i podsumowanie prac komisji (sprawozdanie), b) sprawozdania komisji z pracy w ostatnim roku/kadencji, c) czy rada zatwierdza sprawozdania komisji? 5. Działalność komisji rewizyjnej a koniec kadencji: a) prowadzone postępowania kontrolne a koniec kadencji, b) podsumowanie efektów pracy komisji rewizyjnej w okresie kadencji. 6. Zakończenie kadencji a wygaśnięcie mandatu radnych. 7. Prawa i obowiązki radnego związane z końcem kadencji rady: a) obowiązek złożenia ostatnich oświadczeń majątkowych, b) obowiązek rozliczenia się z powierzonych dokumentów, urządzeń i sprzętu elektronicznego, oraz pobranych zaliczek, c) prawo uzyskania wszystkich świadczeń związanych z pełnieniem mandatu dieta proporcjonalna czy cała? d) prawa radnego w związku z pracą zawodową. 8. Rozliczenie dokumentów, pieczątek i urządzeń oraz sprzętu elektronicznego. 9. Ochrona radnego po zakończeniu kadencji. 10. Podsumowanie pracy radnych. 11. Koniec kadencji rady a zakończenie działalności organu wykonawczego: a) koniec kadencji a działalność organu wykonawczego, b) zasada ciągłości działania organu wykonawczego, c) upoważnienia i pełnomocnictwa a koniec kadencji. 12. Koniec kadencji a dalsze wykonywanie obowiązków zastępców wójta (członków zarządu), sekretarzy i skarbników. 13. Przyjęcie nowych regulacji statutowych prawo czy obowiązek? 14. Obowiązki biura rady w związku z końcem kadencji i początkiem nowej: a) procedura zwołania pierwszej sesji nowej rady, b) nowe zasady obrad i głosowań w kadencji 2018-2023, c) przewodniczący senior, d) obligatoryjne elementy pierwszej sesji (scenariusz posiedzenia), e) ślubowanie radnych i wójta, f) wybór przewodniczącego i wiceprzewodniczących rady, 7
g) wybór przewodniczących komisji, h) wybór członków komisji rewizyjnej, komisji skarg, wniosków i petycji oraz innych komisji. 15. Umowy na powierzenie sprzętu, protokoły zdawczo-odbiorcze. 16. Orzecznictwo. SESJA RADY JEDNOSTKI SAMORZĄDU TERYTORIALNEGO W KADENCJI 2018-2023. ZADANIA I OBOWIĄZKI ZWIĄZANE Z PRZYGOTOWANIEM, PROWADZENIEM I UDZIAŁEM W SESJI Zapoznanie uczestników szkolenia z istotnymi zmianami w zasadach wyboru i obrad sesji organu stanowiącego, ukonstytuowania się rady, skutkach złożenia lub nie złożenia ślubowania, sposobu i technik głosowania, transmisji, jawności głosowania i jej ograniczenia, obowiązującymi zasadami antykorupcyjnymi radnych, obowiązkach i uprawnieniach radnych. 1. Wprowadzenie cecha wyborów samorządowych. 2. Kadencja organu stanowiącego i wykonawczego. 3. Zasada ciągłości organu wykonawczego. 4. Zasada obrad i głosowań w kadencji 2018-2023 (transmisja, jawność, utrwalanie, udostępnianie). 5. Etapy związane z przygotowaniem sesji przez pracowników biura rady. 6. Porządek I sesji ( obowiązkowe elementy sesji). 7. Rola seniora w prowadzeniu sesji. 8. Mandat radnego, a istota ślubowania radnych i wójta. 9. Obowiązki i uprawnienia radnych. 10. Obowiązujące zasady antykorupcyjne w działaniu radnego. 11. Zasada i tryb wyboru przewodniczącego i wiceprzewodniczących rady. 12. Wybór komisji oraz przewodniczących komisji statutowych. 13. Wybór komisji oraz przewodniczących komisji obligatoryjnych (komisja rewizyjna, komisja skarg, wniosków i petycji). 14. Problematyka oświadczeń majątkowych nowo wybranych radnych. 15. Zasada wyposażania i rozliczania radnych ze składników majątkowych przekazanych na czas wykonywania mandatu radnego (telefony, komputery, itp.). OŚWIADCZENIA MAJĄTKOWE Celem szkolenia jest przedstawienie zagadnień związanych z oświadczeniami majątkowymi ze szczególnym uwzględnieniem zasady ich wypełniania. Podczas szkolenia zostaną omówione również zagadnienia związane z analizą i kontrolą treści składanych oświadczeń majątkowych. 1. Podstawa prawna i zasady wypełniania oświadczeń majątkowych przez osoby zobowiązane do ich składania: cel i terminy składania oświadczeń, informacje podlegające ujawnieniu i ich zakres, (majątek wspólny i odrębny), 8
dopuszczalność korekty, najczęściej występujące braki, błędy, uchybienia). 2. Przyjmowanie oświadczeń, analiza narzędzia służące analizie. 3. Tryb reagowania na niewłaściwe wypełnienie oświadczenia majątkowego, uchybienia formalne co do nich zaliczamy, podejrzenie naruszenia przepisów podstawowe symptomy świadczące o naruszeniu przepisów. 4. Konsekwencje prawne niezłożenia oświadczenia majątkowego, niezłożenia oświadczenia majątkowego w terminie, złożenia nieprawdziwego lub niepełnego oświadczenia, naruszenia przepisów ustawy. 5. Rola i właściwość kierownika jednostki organizacyjnej w zakresie reagowania na nieprawidłowości w złożonym oświadczeniu majątkowym. 6. Wniosek o kontrolę oświadczenia majątkowego, charakter prawny, procedura, podmioty uprawnione do kontroli. DOSTĘP DO INFORMACJI PUBLICZNEJ Przedstawienie czym jest informacja publiczna oraz zasady jej udostępniania. Wyjaśnienie czym jest odmowa udostępniania informacji publicznej. Zapoznanie uczestników z zasadami ponownego wykorzystania informacji sektora publicznego. Analiza orzecznictwa dotycząca odmowy udostępniania informacji. Przedstawienie różnic pomiędzy informacją sektora publicznego a informacją publiczną. 1. Geneza informacji publicznej: Dostęp do informacji publicznej jako prawo zagwarantowane konstytucyjnie. Informacja publiczna omówienie najważniejszych zasad wynikających z ustawy w kontekście tendencji ustawodawczej. 2. Pojęcie informacji publicznej na gruncie obowiązujących przepisów: Kto ma prawo dostępu do informacji publicznej? Pojęcie spraw publicznych. Kto ma obowiązek udostępniania informacji publicznej? Informacja publiczna w znaczeniu podmiotowym i przedmiotowym. 3. Zasady udostępniania informacji publicznej. (Wykład oraz ćwiczenia z analizą orzecznictwa): Forma wniosku o udostepnienie informacji publicznej forma odpowiedzi. Rola i znaczenie BIP-u. Wniosek anonimowy. Terminy na udostępnienie informacji publicznej. Kiedy można przedłużyć termin na udostępnienie informacji publicznej? Czym jest informacja przetworzona? Szczególnie istotny interes publiczny czym jest? Opłaty za udostępnienie informacji publicznej. 4. Odmowa udostępnienia informacji publicznej. (Wykład, ćwiczenia, omówienie orzecznictwa): Podstawy odmowy udostępnienia informacji publicznej w tym pojęcie prywatności osoby fizycznej. Co nie stanowi informacji publicznej? Wymogi decyzji administracyjnej w przedmiocie odmowy udostępnienia informacji publicznej. Droga odwoławcza od decyzji w zakresie nieudostępnienia informacji publicznej. 9
5. E-PUAP: Podstawy prawne funkcjonowania E-PUAP. Czym jest E-PUAP? Znaczenie E-PUAPU dla obywateli. 6. Podstawy prawne funkcjonowania usług elektronicznych w administracji publicznej: Czym są usługi elektroniczne? Dostęp do usług elektronicznych? Znaczenie usług elektronicznych. Czemu wprowadzamy usługi elektroniczne? 7. Informacja sektora publicznego podstawy prawne. (Wykład, analiza orzecznictwa): Czym jest informacja sektora publicznego? Definicja posiadania. Co rozumiemy pod pojęciem sektora publicznego? Wymogi wniosku o ponowne wykorzystanie informacji sektora publicznego. 8. Zasady ponownego wykorzystania informacji sektora publicznego. (Wykład, ćwiczenia, analiza orzecznictwa): W jaki sposób można wykorzystać ponownie informacje sektora publicznego? Cele wykorzystania informacji sektora publicznego. Forma udostepnienia informacji sektora publicznego. Podmioty mogące wystąpić z wnioskiem o ponowne wykorzystanie informacji sektora publicznego. 9. Odmowa udostepnienia informacji sektora publicznego. (Wykład, analiza orzecznictwa, ćwiczenia): Podstawy prawne odmowy udostępnienia informacji sektora publicznego. Ochrona praw autorskich. Umowy w ramach ponownego wykorzystania informacji sektora publicznego. 10. Sektora publiczny jako zespół podmiotów posiadających zróżnicowane informacje. (Wykład, analiza orzecznictwa): Rodzaje informacji posiadanych przez sektor publiczny. Klasyfikacja informacji. Zasady ochrony informacji. 11. Różnice pomiędzy informacją sektora publicznego a informacją publiczną. (Wykład, analiza orzecznictwa): Porównanie zasad udostępnienia, Porównanie terminów, Porównanie forma wniosków i wymogów wniosków, Czy pojęcie celu wskazanym we wniosku ma znaczenie? OCHRONA DANYCH OSOBOWYCH W TOKU PRAC KOMISJI I CAŁEJ RADY Uczestnicy zyskają wiedzę i umiejętności prawidłowego identyfikowania procesów przetwarzania danych osobowych oraz obszarów wymagających dostosowania do wymagań wynikających z nowych regulacji. 1. Nowe podejście do zasad przetwarzania danych osobowych. 2. Kto jest administratorem danych osobowych? 3. Kim jest podmiot przetwarzający procesor? 4. Czym jest naruszenie danych osobowych? 5. Jak przeciwdziałać naruszeniom ochrony danych osobowych? 6. Udział w sesji rady gminy, a ochrona danych osobowych. 10
7. Komisje rady gminy zasady wyłączenia jawności. 8. Protokoły z sesji rady gminy zasady ochrony danych osobowych. 9. Dostęp do informacji publicznej, a ochrona danych osobowych pojęcie prywatności osoby fizycznej. 10. Monitoring na sesji rady gminy. 11. Udostępnienia nagrań z sesji. 12. Do jakich danych osobowych może mieć wgląd radny? 13. Rola przewodniczącego rady gminy w procesie ochrony danych osobowych. SKARGI, WNIOSKI I PETYCJE ROZPATRYWANE PRZEZ RADĘ 1. Skargi, wnioski, petycje wprowadzenie do szkolenia: ogólna charakterystyka prawa do składania skargi, wniosków i petycji, podstawy prawne rozpatrywania skarg, wniosków i petycji, aspekty podmiotowe oraz konstrukcja legitymacji do składania skarg, wniosków i petycji. 2. Właściwość rzeczowa rady gminy w zakresie rozpatrywania skarg, wniosków i petycji. 3. Kwalifikowanie wnoszonych pism istota skargi, wniosku, petycji. 4. Komisja skarg, wniosków i petycji: rola komisji w procedurze rozpatrywania skarg, wniosków i petycji przez radę gminy, skład, zasady i tryb działania komisji. 5. Proceduralne uwarunkowania rozpatrywania skarg, wniosków i petycji: wnoszenie skarg, wniosków i petycji, przesłanki określenia właściwości i (ewentualne) przekazanie pisma organowi właściwemu, postępowanie wyjaśniające, termin załatwienia skargi, wniosku, petycji, zawiadomienie o sposobie załatwienia skargi, wniosku, petycji. 6. Kontrola i nadzór nad przyjmowaniem i załatwianiem skarg, wniosków i petycji. MODUŁ FUNKCJONOWANIE BIURA RADY Szczegółowe programy OBSŁUGA ORGANU STANOWIĄCEGO PRZEZ PRACOWNIKÓW BIURA RADY. AKTUALNE PRZEPISY I STANDARDY W 2018 R. 11
Omówienie praktycznych wskazówek dotyczących sprawnego funkcjonowania i współdziałania organu stanowiącego z wykonawczym, propozycje procedur, zasady udokumentowania i prowadzenia obrad, przygotowania i podejmowania uchwał rady, wskazanie na granice uprawnień i obowiązków pracowników rady. Korzyści dla uczestników: Ugruntowanie wiedzy i zapoznanie się ze standardami obsługi organu stanowiącego, radnych i komisji przez pracowników biura rady. 1. Podstawy funkcjonowania biura rady (usytuowanie w strukturze organizacyjnej, regulaminie, status pracownika biura rady, zakres czynności i odpowiedzialności). 2. Zakres i zadania na tle ustawy o samorządzie gminnym i ustawy o finansach publicznych. 3. Obowiązki wynikające z zasady jawności i przejrzystości organów jst oraz finansów publicznych. 4. Dostęp do informacji publicznej. 5. Standardy obsługi radnych oraz sołtysów. 6. Organizacja techniczna obrad (komisje, sesje przygotowanie, zwołanie terminu, porządek obrad, głosowanie, udział mieszkańców i mediów). 7. Uchwały, wnioski, zapytania technika prawodawcza oraz nadzór wojewody i RIO nad uchwałami. 8. Postępowanie skargowe (skargi, wnioski, postulaty kierowane do rady, skarga na wójta ). 9. Zagrożenia korupcyjne. 10. Zasady odwołania organów stanowiącego i wykonawczego. 11. Zadania Biura Rady w świetle ustawowych obowiązków przewodniczącego, radnych, w tym członków poszczególnych komisji rady. 12. Część warsztatowa opracowanie wzorów dokumentów: a) zawiadomienie (sesja zwyczajna, sesja nadzwyczajna) b) przygotowanie sesji, porządek obrad, c) protokół sesji, d) procedura prowadzenia sesji, e) głosowanie jawne, tajne zadania komisji skrutacyjnej. 13. Orzecznictwo wybrane rozstrzygnięcia. PRACA BIURA RADY Dostarczenie kompleksowej wiedzy w zakresie prawidłowej i skutecznej organizacji i zarządzania birem rady przy zachowaniu standardów współpracy pomiędzy organem stanowiącym i wykonawczym jst. Wiedza pracownika obsługującego biuro rady jest bardzo ważna w kontekście wielości wykonywanych zadań, osób, które odwiedzają biuro i uczestniczą w pracach komisji i sesji. 1. Statut i inne akty prawne stanowiące podstawę funkcjonowania rady gminy, powiatu 2. Zadania pracowników obsługujących posiedzenia komisji i sesji Rady oraz uprawnienia w zakresie wykonywanych zadań. 12
3. Organizacja pracy Rady. Zarządzenie przepływem informacji pomiędzy mieszkańcami, organem wykonawczym i uchwałodawczych 4. Posiedzenia komisji rady i sesji rady: przygotowanie sesji i komisji, obsługa sesji rady, dokumentowanie obrad rady i komisji, protokoły, nagrania, transmisje on line, uchwały i inne akty normatywne. 5. Status prawny i zadania przewodniczącego oraz wiceprzewodniczących rady: porządek obrad (wprowadzanie zmian) wykonywanie prac przygotowawczych i organizacyjnych związanych z sesjami Rady i posiedzeniami Komisji, podejmowanie czynności zapewniających Przewodniczącemu Rady Gminy sprawne kierowanie pracą Rady, interpelacje, rozpatrywanie skarg, wniosków i petycji na organy. 6. Status prawny oraz zadania przewodniczących komisji rady i radnych 7. Współpraca pracowników biura rady z przewodniczącym rady, przewodniczącymi komisji i radnymi. 8. Rola pracowników biura w przygotowaniu projektów uchwał i przekazaniu podjętych uchwał do organów nadzoru 9. Organizacja kancelaryjna i formalno prawna biura rady i jego pracy. 10. Przygotowywanie projektów uchwał, dokumentów, ogłoszeń, listów gratulacyjnych, podziękowań i zaproszeń związanych z funkcjonowaniem rady z uwzględnieniem precedencji stanowisk. MODUŁ FINANSE JEDNOSTEK SAMORZĄDU TERYTORIALNEGO Programy szczegółowe UDZIAŁ RADNYCH W PRZYGOTOWANIU BUDŻETU, WIELOLETNIEJ PROGNOZY FINANSOWEJ. PODSTAW FINANSÓW PUBLICZNYCH DLA RADNYCH JEDNOSTKI SAMORZĄDU TERYTORIALNEGO Dostatecznie wiedzy uczestnikom w sposób łatwy i zrozumiały w zakresie podstawowych pojęć i zasad funkcjonowania finansów publicznych, w tym szczególnie budżetu i wieloletniej prognozy finansowej jst. 13
1. Finanse publiczne podstawowe pojęcia: środki publiczne, dochody, dochody bieżące i majątkowe, wydatki, wydatki bieżące i majątkowe, przychody, rozchody, nadwyżka/deficyt budżetowy, równanie budżetowe, jednostki sektora finansów publicznych. 2. Jawność i przejrzystość finansów publicznych. 3. Zasady gospodarowania środkami publicznymi m.in. klasyfikacja budżetowa, obieg dochodów i wydatków. 4. Budżet jednostki samorządu terytorialnego: a) Planowanie w jednostkach samorządu terytorialnego. b) Metody prognozowania dochodów budżetowych i wydatków budżetowych. c) Konstrukcja uchwały budżetowej JST. d) Tryb uchwalania i opiniowania, kompetencje organów JST w zakresie budżetu. e) Warunki dla budżetu JST. Wskaźnik zadłużenia. Rezerwy. f) Realizacja budżetu JST i jego zmiany. g) Sprawozdawczość budżetowa. 5. Wieloletnia Prognoza Finansowa JST: a) Założenia do WPF oraz etapy konstruowania prognozy. b) Przedsięwzięcia w WPF - zasady planowania przedsięwzięć. c) Prognoza spłaty długu jako element WPF. d) Okres sporządzania WPF i jej elementów składowych. e) Zgodność WPF z budżetem jednostki samorządu terytorialnego. f) Konstrukcja uchwały w sprawie WPF. Tryb uchwalania i opiniowania WPF. Kompetencje organów JST w zakresie WPF. g) Upoważnienia do zaciągania zobowiązań a WPF. h) Monitorowanie realizacji WPF i jej zmiany. i) Sprawozdanie z realizacji WPF. 6. Dyscyplina finansów publicznych naruszenia, odpowiedzialność. 7. Sesja pytań i odpowiedzi. DZIAŁALNOŚĆ KOMISJI REWIZYJNEJ omówienie statusu radnego oraz przewodniczącego rady; zapoznanie uczestników szkolenia z zagadnieniami związanymi z kontrolą wewnętrzną JST; przekazanie praktycznej wiedzy w zakresie działań kontrolnych komisji rewizyjnej, 1. Zasada jawności działania gminy. 2. Status prawny radnego - podstawowe prawa i obowiązki. 3. Przewodniczący rady-status prawny i jego rola. 4. Zakres kontroli wójta (burmistrza, prezydenta miasta), zarządu powiatu. 5. Regulamin komisji rewizyjnej. 6. Plan pracy komisji rewizyjnej. 7. Zasady przeprowadzania kontroli. 8. Zasady sporządzania protokołu kontroli. 9. Wnioski i zalecenia. 14
FINANSE PUBLICZNE DLA POCZATKUJĄCYCH Dostarczenie wiedzy w zakresie przepisów i regulacji prawnych finansów publicznych. Praktyczne omówienie zasad finansów publicznych oraz form organizacyjnych prowadzenia gospodarki finansowej przez jednostki sektora finansów publicznych. Szczególna uwaga zostanie poświęcona procedurze uchwalania budżetu planowania finansów w samorządzie i rola poszczególnych pracowników i kierowników jednostek. Na szkoleniu uczestnicy będą mogli się dowiedzieć kiedy i w jakim zakresie pracownicy obszaru finansów publicznych ponoszą odpowiedzialność za naruszenie dyscypliny finansów publicznych 1. Pojęcie: finanse publiczne, jego ramy i zakres regulacji prawnej. 2. Sektor finansów publicznych czyje finanse są publiczne oraz jakimi zasadami rządzą się finanse publiczne. 3. Formy organizacyjne prowadzenia gospodarki finansowej przez jednostki sektora finansów publicznych. 4. Źródła prawa finansów publicznych w jednostce samorządu terytorialnego. 5. Plan i planowanie w samorządzie budżet, uchwała budżetowa, budżet zadaniowy, budżet obywatelski (partycypacyjny). 6. Dług publicznych oraz wieloletnia prognoza finansowa w samorządzie. 7. Odpowiedzialność za naruszenie dyscypliny finansów publicznych. MODUŁ TEMATY ZWIĄZANE Z ROZWOJEM OSOBISTYM Szczegółowe programy AUTOPREZENTACJA, KREOWANIE WIZERUNKU OSOBISTEGO I SAVOIR-VIVRE W ŻYCIU PUBLICZNYM przybliżenie uczestnikom tematu autoprezentacji poprzez samodzielne doświadczanie bycia na świeczniku, nauka opanowania skutecznej formy przekazu dostosowanej do rodzaju wystąpienia i spektrum odbiorców, wykształcenie i nabycie przez uczestników praktycznych umiejętności związanych z autoprezentacją i wygłaszaniem mowy przed rożnym spektrum odbiorców, nauka budowania swojego i organizacji wizerunku poprzez m.in. stosowanie zasad savoir-vivre u. 15
Korzyści dla uczestników: Po szkoleniu uczestnicy będą: świadomie kształtować swój wizerunek osobisty oraz wizerunek reprezentowanej przez siebie jednostki, wzmacniać te elementy swojej osobowości, które są wyznacznikami profesjonalnego radnego i człowieka z charyzmą, budować pozytywne wrażenie, dostosować sposoby i formy komunikacji do rodzaju publiki, wzbudzić i utrzymać zainteresowanie drugiej strony, przygotować swoje ciało i głos do wystąpienia, przemowy, narady itp., rozwijać swój warsztat dzięki zaprezentowanym ćwiczeniom i technikom. 1. Wizerunek osobisty radnego a wizerunek organizacji/urzędu: a) w jakim stopniu nasz wizerunek osobisty ma wpływ na postrzeganie przez otoczenie urzędu i instytucji, którą reprezentujemy? b) instrumenty służące kształtowaniu wizerunku osobistego w samorządzie lokalnym, czyli o praktycznym zastosowaniu technik Personality PR, c) wizerunek, a charakterystyka osobista, d) podstawowe zasady współpracy z mediami, e) zasady etyki w kreowaniu wizerunku. 2. Pozytywna autoprezentacja w kontaktach zawodowych: a) dlaczego pozytywna autoprezentacja jest tak istotna w kształtowaniu wizerunku osobistego? b) komunikacja interpersonalna a sfery naszego oddziaływania na innych, c) autoprezentacja, czyli tak cię widzą... jak się pokażesz! d) sposoby na zbudowanie pozytywnego pierwszego wrażenia, e) elementy wspierające siłę przekazu. 3. Rola mowy ciała w profesjonalnej autoprezentacji: a) postawa ciała i ruch, czyli jak stać oraz jak się poruszać, b) kontakt wzrokowy i mimika twarzy a odbiór otoczenia, c) gesty wspomagające przekaz oraz gesty niepożądane, d) manipulacje związane z mową ciała techniki obronne, 4. Wystąpienia publiczne - niezbędnik prelegenta: a) przygotowanie przed prezentacją, b) stosowane formy przekazu, c) struktura wystąpień, d) organizacja oraz potrzebne narzędzia i sprzęt, e) 7 pytań do osoby występującej, f) 5 zasad INTRO, g) angażowanie - techniki aktywizacji słuchaczy (nic o nas bez nas). 5. Elementy savoir-vivre w pracy i nie tylko: a) zasady precedencji - kto ma pierwszeństwo, b) powitanie, ukłony, c) przedstawianie się i innych, d) zajmowanie miejsc w samochodzie, e) elegancja w ruchu. 16
PROTOKÓŁ DYPLOMATYCZNY I ETYKIETA W PRACY RADNYCH I BIURA RADY Poznanie wspominanych tematów od strony teorii i praktyki. Wykorzystanie pozyskanej wiedzy i umiejętności w pracy radnego. 1. Protokół dyplomatyczny, ceremoniał i etykieta w pracy radnego: Zasady. Zakres. Funkcje. 2. Dyplomacja w Polsce: Korpus Dyplomatyczny i Korpus konsularny. 3. Precedencja w pracy radnego: Zasady ogólne. Precedencja samorządowa. Prawa strona. 4. Hierarchia miejsc: Samochód. Stoły prezydialne. Rozmowy - usadzenie warianty. Widownia. Wspólna fotografia. Flagowanie. 5. Nawiązywanie kontaktów: Tytuły, precedencja. Bilety wizytowe. Pozdrawianie, powitania, przedstawianie siebie i innych, prezentacja. Uścisk dłoni. 6. Wydarzenia w urzędzie i poza urzędem w pracy radnego: Gość w urzędzie. Praca z tłumaczem. Podpisywanie umów. Zebrania - odprawy narady, sesje. Spotkania. Wydarzenia prasowe (wywiady, wypowiedzi, konferencje prasowe). Delegacje zagraniczne. Uroczystości poza urzędem (obsługa gości, rocznice, odsłanianie pomników, przecinanie wstęg, składanie wieńców). 7. Organizacja przyjęć: Znaczenie i rola przyjęć. Podział i rodzaje przyjęć oraz ich charakterystyka. Przygotowanie przyjęć. Zaproszenia. Przyjęcia zasiadane i na siedząco. Proponujemy Państwu organizację szkoleń w zakresie szeregu tematów merytorycznych, które są równie ważne w pracy radnego: Polityka Oświatowa, Polityka Społeczna, Współpraca z organizacjami pozarządowymi, Polityka senioralna, Nadzór nad spółkami komunalnymi, Zagospodarowanie przestrzenne i plany miejscowe udział radnych. 17
Szanowni Państwo, z zaproponowanych modułów szkoleń można wybrać dany moduł, można łączyć moduły lub wybrać jeden temat szkolenia. W każdym przypadku zamówienia modułu/szkolenia zostanie przygotowana dla Państwa specjalna oferta promocyjna. Czekamy na Państwa, W trakcie rozmowy możemy określić i zweryfikować Państwa oczekiwania i potrzeby szkoleniowe, określić termin, czas szkolenia, zagadnienia merytoryczne, wskazać i zaproponować odpowiedniego trenera. Przyjedziemy do Państwa na wskazane miejsce spotkania lub jako Ośrodek zapewnimy salę szkoleniową w Katowicach i innej wskazanej miejscowości. Warunki i program szkolenia dostosujemy do Państwa indywidualnych oczekiwań. Dane kontaktowe: Marlena Moliszewska Gumulak Dyrektor Ośrodka marlena.gumulak@okst.pl Renata Bąk Koordynator ds. szkoleń renata.bak@okst.pl Fundacja Rozwoju Demokracji Lokalnej Ośrodek Kształcenia Samorządu Terytorialnego im. Waleriana Pańki ul. Moniuszki 7, 40-005 Katowice tel. 32 206 98 43, 206 80 39, 259 86 73, 253 84 09 w. 29 (fax. 22) Biuro we Wrocławiu ul. Piłsudskiego 49-57, 50-032 Wrocław Tel. 71 372 41 21, 32 206 80 39, www.okst.pl 18