LIETUVOS ENERGETIKOS INSTITUTAS ŠILUMINIŲ ĮRENGIMŲ TYRIMO IR BANDYMŲ LABORATORIJA LIETUVOS NACIONALINIS AKREDITACIJOS BIURAS KONTROLĖ ISO/IEC 17020 Nr LA. 06.005 ŚWIADECTWO BADAŃ TYPU EC Nr LT-1621-MI001-018 Rewizja 1 (aktualizacja) Wydane przez: Laboratorium Badań i Testów Urządzeń Cieplnych Litewskiego Instytutu Energii, Jednostka Notyfikowana Wspólnoty Europejskiej (EC) numer 1621 (EC European Community Wspólnota Europejska) Data wydania 2016-05-16 Wydano dla: Typ przyrządu: Capital Investment Systemy Opomiarowania Sp. z o.o. ul. Ksawerów 3, 02-656 Warszawa, Polska Wodomierz Oznaczenie typu: JS 2,5 41; JS 2,5 41.17; JS 2,5 46; JS 2,5 46.18; JS 4,0; JS 4,0 46 Numer referencyjny: Zgodnie z: Mające zastosowanie wymagania podstawowe: LEI-12-MP-041.16 Przepisem technicznym dotyczącym przyrządów pomiarowych zatwierdzonych przez Ministra Gospodarki Republiki Litwy 30-10- 2015 Numer Zamówienia 4-699 który wprowadza w życie Dyrektywę 2014/32/EU Parlamentu Europejskiego oraz Rady Europy z 26 lutego 2014 dotyczącym przyrządów pomiarowych. Załącznik 1 - wymagania podstawowe oraz załącznik III wodomierz (MI-001). Ważne do: 2025-12-04 Dołączone do tego świadectwa: Opis, dane techniczne, weryfikacja, środki bezpieczeństwa, etykiety oraz napisy (6 stron). Ocena przeprowadzona przez ( - ) Mindaugas Mockevičius Świadectwo zatwierdzone przez ( - ) Gediminas Zygmantas Niniejsze świadectwo nie może być reprodukowane inaczej niż w całości chyba, że uzyskano wcześniejszą pisemną zgodę Laboratorium Badań i Testów Urządzeń Cieplnych. Producent niezwłocznie poinformuje Laboratorium Badań i Testów Urządzeń Cieplnych o wszelkich modyfikacjach przyrządu i przedstawi zlecenie na sprawdzenie czy świadectwo pozostaje w mocy.
Strona 2 z 6 stron Zastosowane normy zharmonizowane: EN 14154-1:2005+A2:2011, EN 14154-2:2005+A2:2011, EN 14154-3:2005+A2:2011, Dodatkowe dokumenty mające zastosowanie: EN ISO 4064-1:2014, EN ISO 4064-2:2014, EN ISO 4064-3:2014, EN ISO 4064-4:2014, EN ISO 4064-5:2014. Przyrząd pomiarowy musi odpowiadać następującym warunkom technicznym: 1 Projekt przyrządu 1.1 Konstrukcja Jednostrumieniowy suchobieżny wodomierz dla zimnej wody (T30) lub ciepłej wody (T90 lub T30/90)) składający się z mosiężnej obudowy z wirnikiem, obracającym się w komorze pomiarowej, oraz bębenkowo-wskazówkowym urządzeniem wskazującym. Są robione następujące modyfikacje wodomierzy: JS 2,5 41 klasa temperaturowa T30; JS 2,5 41.17 klasa temperaturowa T30, ze szczeliną do montażu nadajnika impulsów (z nadajnikiem lub bez niego); JS 2,5 46 JS 2,5 46.18 klasa temperaturowa T90 lub T30/90; klasa temperaturowa T90 lub T30/90, ze szczeliną do montażu nadajnika impulsów (z nadajnikiem lub bez niego); JS 4,0 41 klasa temperaturowa T30; JS 4,0 46 klasa temperaturowa T90 lub T30/90; a) modyfikacja JS 2,5 41 b) modyfikacja JS 2,5 41.17, z zamontowanym nadajnikiem impulsów Ilustracja 1. Wodomierz JS 2,5 41 oraz JS 2,5 41.17 a) modyfikacja JS 2,5 46, klasa temperaturowa T90 b) modyfikacja JS 2,5 46, klasa temperaturowa T30/90 Ilustracja 2. Wodomierz JS 2,5 46 oraz JS 2,5 46.18 c) modyfikacja JS 2,5 46.18, z zamontowanym nadajnikiem impulsów
Strona 3 z 6 stron Ilustracja. 3 Wodomierz JS 4,0 41 a) modyfikacja JS 4,0 46, klasa temperaturowa T90 b) modyfikacja JS 4,0 46, klasa temperaturowa T30/90 1.2 Czujnik wielkości mierzonej Jednostrumieniowy suchobieżny czujnik wielkości mierzonej składa się z komory pomiarowej z wirnikiem obracającym się wewnątrz. Woda przepływa przez miernik i obraca wirnikiem, którego częstotliwość obrotowa jest proporcjonalna do objętości wody przechodzącej przez miernik. Ruch obrotowy wirnika jest przekazywany do urządzenia wskazującego za pomocą sprzęgła magnetycznego. Regulację miernika przeprowadza się za pomocą urządzenia regulacyjnego znajdującego się w obudowie miernika. 1.3 Przetwarzanie wielkości mierzonej 1.4 Wskazywanie wyników pomiarów Wyniki pomiarów są wskazywane na bębenkowo-wskazówkowym urządzeniu wskazującym składającym się z ośmiu bębenków z cyframi oraz jednej okrągłej skali ze wskazówką. Pięć bębenków przewidziano dla metrów sześciennych, trzy bębenki dla litrów. Okrągła skala ze wskazówką służy do weryfikacji. Wartość odstępu skali weryfikacyjnej wynosi 0,05 litra. 1.5 Opcjonalny sprzęt oraz funkcje podlegające wymaganiom Dyrektywy o Przyrządach Pomiarowych (MID Measuring Instruments Directive) 1.6 Dokumentacja techniczna - Wodomierz JS 2,5 41; JS 2,5 41.17; JS 2,5 46; JS 2,5 46.18. Opis techniczny JS 2,5 OT V02, 03-03- 2016; - Wodomierz JS 4,0 41; JS 4,0 46. Opis techniczny JS 4,0 Ot V04, 04-05-2016; - Instrukcja dotycząca instalacji oraz podręcznik użytkownika wodomierzy METRON, wydanie 4, 20-11-2015; - Wodomierz JS 2,5 41, rysunek zespołu 10-00798, 27-11-2015; - Wodomierz JS 2,5 41.17, rysunek zespołu 10-00802, 27-11-2015; - Wodomierz JS 2,5 46, rysunek zespołu 10-00799, 27-11-2015; - Wodomierz JS 2,5 46.18, rysunek zespołu 10-00803, 27-11-2015. - Wodomierz JS 4,0 41, rysunek zespołu 10-00800, 09-02-2016;
Strona 4 z 6 stron - Wodomierz JS 4,0 46 rysunek zespołu 10-00801, 09-02-2016. Inne dokumenty źródłowe na podstawie, których niniejsze świadectwo zostało wydane przechowywane są w aktach Nr.LEI-12-MP-041.16. 1.7 Zintegrowane urządzenia oraz funkcje niepodlegające Dyrektywie o Przyrządach Pomiarowych (MID) Nadajnik impulsów może być zamontowany na urządzeniu wskazującym miernika (modyfikacje JS 2,5 41.17 oraz JS 2,5 46.18), wartość impulsu 1 litr. Typ nadajnika kontaktron (maksymalny prąd wejściowy 4 ma, maksymalne napięcie wejściowe 12 V). 2 Dane techniczne 2.1 Znamionowe warunki pracy 2.1.1 Wielkość mierzona Objętość wody przechodzącej przez miernik. 2.1.2 Zakres pomiaru Zakres pomiarowy wodomierza oraz podstawowe techniczne cechy charakterystyczne przedstawiono w tabeli 1. Tabela 1 Odmiana miernika JS 2,5 41; JS 2,5 41.17 Zakres temperatury (klasa temperatury T) ºC od 0,1 do 30 (T30) JS 2,5 46; JS 2,5 46.18 od 0,1 do 90 (T90) od 0,1 do 30 od 30 do 90 (T30) (T30/90) JS 4,0 41 JS 4,0 46 Stosunek Q3/Q1 (R), dla montażu poziomego (H) - 80 80 Stosunek Q3/Q1 (R), dla montażu pionowego (V) - 40 40 Stałe natężenie przepływu Q3 m 3 /godz. 2,5 4,0 Przeciążeniowe natężenie przepływu Q4 m 3 /godz. 3,125 5,0 Minimalne natężenie przepływu Q1, dla montażu poziomego (H) Minimalne natężenie przepływu Q1, dla montażu pionowego (V) Przejściowe natężenie przepływu Q2, dla montażu poziomego (H) Przejściowe natężenie przepływu Q2, dla montażu pionowego (V) m 3 /godz. 0,0313 0,050 m 3 /godz. 0,0626 0,100 m 3 /godz. 0,050 0,080 m 3 /godz. 0,100 0,16 Klasa straty ciśnienia - ΔP 63 ΔP 63 Całkowita długość mm 110 130 Złącze końcowe - G¾ B G 1 B Maksymalne dopuszczalne ciśnienie robocze (MAP maximum admissible pressure) od 01 do 90 (T90) od 30 do 90 (T30/90) bar 16 16 10 2.1.3 Maksymalny błąd dopuszczalny Maksymalny błąd dopuszczalny miernika w zależności od klasy temperaturowej przedstawiono w tabeli 2.
Strona 5 z 6 stron Tabela 2 Klasa temperaturowa miernika T30 T30/90 Maksymalny dopuszczalny błąd ± 5 % w zakresie przepływu Q 1 Q < Q 2 ± 2 % w zakresie przepływu Q 2 Q Q 4 ± 5 % w zakresie przepływu Q 1 Q < Q 2 ± 3 % w zakresie przepływu Q 2 Q Q 4 ± 5 % w zakresie przepływu Q 1 Q < Q 2 T90 ± 2 % w zakresie przepływu Q 2 Q Q 4 (dla temperatury wody pomiędzy 0,1 ºC oraz 30 ºC) ± 3 % w zakresie przepływu Q 2 Q Q 4 (dla temperatury wody pomiędzy 30ºC oraz 90ºC) 2.1.4 Warunki środowiskowe / Wielkości wpływające Środowisko klimatyczne i mechaniczne : klasa B zgodnie z EN 14154-1; Temperatura otoczenia : od 5 ºC do 55 ºC; Instalacje : wewnętrzne; Środowisko elektromagnetyczne : nie dotyczy. 2.2 Inne warunki pracy 2.2.1 Pozycja montażowa miernika Wodomierz może być montowany zarówno pionowo (urządzenie wskazujące umieszczone na górze lub z boku) jak i poziomo. 3 Interfejsy i warunki związane z kompatybilnością 4 Wymagania dotyczące produkcji, oddania do eksploatacji oraz utylizacji 4.1 Wymagania dotyczące produkcji Na zakończenie procesu wytwarzania oraz regulacji wodomierze będą sprawdzane zgodnie z wymaganiami EN 14154-1, paragraf 9.2. Błędy wskazania nie będą przekraczały maksymalnych dopuszczalnych błędów opisanych w Załączniku MI-001 Dyrektywy 2014/32/EC. Mierniki będą sprawdzane przy następujących natężeniach przepływu: pomiędzy Q 1 oraz 1,1Q 1; pomiędzy Q 2 oraz 1,1Q 2; pomiędzy 0,9Q 3 oraz Q 3. W przypadku mierników klasy T30: dowolna temperatura wody dla testów pomiędzy 0,1ºC i 30ºC. W przypadku mierników klasy T90: dowolna temperatura wody dla testów pomiędzy 0,1ºC i 30ºC oraz 50ºC ± 5ºC. W przypadku mierników klasy T30/90: dowolna temperatura wody dla testów 50ºC± 5 % ºC. 4.2 Wymagania dotyczące oddania do eksploatacji Wodomierz musi być zainstalowany i używany zgodnie z wymaganiami instrukcji instalacji wymienionej w paragrafie 1.6. Instalacja prostych przewodów rurowych przed oraz za urządzeniem nie jest konieczna (klasa czułości profilu przepływu U0 D0). 4.3 Wymagania związane z utylizacją Wodomierz musi być utylizowany zgodnie z wymaganiami podanymi w paragrafie 7 instrukcji instalacji, wymienionej w paragrafie 1.6 niniejszego załącznika. 5 Kontrola procesu pomiarowego po próbach użytkowych przyrządu 5.1 Dokumentacja procedury Brak
Strona 6 z 6 stron 5.2 Specjalny sprzęt lub oprogramowanie Brak określonych wymagań specjalnych. 5.3 Identyfikacja sprzętu oraz oprogramowania Identyfikacja sprzętu: patrz Ilustracja 1, ilust. 2, ilust. 3 oraz, ilust. 4 niniejszego załącznika. Identyfikacja oprogramowania: nie dotyczy. 5.4 Procedura kalibracji-regulacji Test dla wyznaczenia błędów wodomierzy zostanie przeprowadzony przy natężeniach przepływu wymienionych w paragrafie 4.1 niniejszego załącznika. 6 Środki bezpieczeństwa Komora pomiarowa wodomierza jest połączona z urządzeniem wskazującym za pomocą pierścienia uszczelniającego. Pierścień ten jest zaplombowany zawieszoną plombą producenta razem z łbem śruby zabezpieczającej urządzenia regulacyjnego (Ilustracja 5 a oraz b). Jeśli na mierniku zamontowany jest nadajnik impulsów (modyfikacje JS 2,5 41.17 oraz JS 2,5 46.18), to nadajnik jest zaplombowany przyklejaną plombą producenta naklejką (Ilustracja 1 b, Ilustracja 2 c oraz Ilustracja 5 b). Naklejka plombująca do plombowania nadajnika impulsów Zawieszona plomba Zawieszona plomba a) Plombowanie miernika zawieszoną plombą b) Plombowanie nadajnika impulsów naklejką plombującą Ilustracja 5. Plombowanie wodomierza a) Zawieszana plomba producenta b) Samoprzylepna naklejka plombująca producenta 6.2 Rejestrator danych 7 Oznaczenia i napisy Ilustracja 6. Przykłady plomb producenta 7.1 Informacje przeznaczone do umieszczenia na przyrządzie pomiarowym oraz które mają mu towarzyszyć Na etykiecie urządzenia wskazującego miernika pojawią się przynajmniej następujące informacje:
Strona 7 z 6 stron - numer badania typu EC (LT-1621-MI001-018 aktualizacja 1) (EC European Community Wspólnota Europejska); - oznaczenie lub nazwa producenta; - oznaczenie typu; - rok produkcji oraz numer seryjny; - jednostka miary: m 3 ; - stałe natężenie przepływu Q 3; - stosunek Q 3/Q 1, poprzedzony przez R ; - klasa temperaturowa, tam gdzie różni się od T30; - maksymalne dopuszczalne ciśnienie robocze, (MAP maximum admissible pressure maksymalne dopuszczalne ciśnienie robocze) jeśli jest inne niż 10 bar. Strzałka wskazująca kierunek przepływu pojawi się na obudowie wodomierza. 7.2 Oznaczenie dotyczące zgodności Ponadto, etykieta wodomierza powinna posiadać następujące oznaczenia: - oznaczenie CE (CE Communantés Européennes Wspólnota Europejska); - oznaczenie metrologiczne, składające się z dużej litery M oraz ostatnich dwóch cyfr roku umieszczenia etykiety, otoczone prostokątem; - numer identyfikacyjny jednostki notyfikowanej, która przeprowadziła ocenę zgodności. 8 Lista rysunków dołączonych do świadectwa Rysunki nie są dołączone. 9 Historia świadectwa Wydanie Data i numer referencyjny Opis LT-1621-MI001-018 04-12-2015, Nr LEI-12-MP-035.15 Wpisać świadectwo badań, które zostało wydane jako pierwsze LT-1621-MI001-018 Aktualizacja 1 16-05-2016, Nr LEI-12-MP-041.16 1. Modyfikacje wodomierzy JS 2,5 46 oraz JS 2,5 46.18 są uzupełnione klasą temperaturową T30/90. 2. Wytwarzane są następujące dodatkowe modyfikacje miernika: - JS 4,0 41, klasa temperaturowa T30; - JS 4,0 46, klasa temperaturowa T90 lub T30/90. 3. Dokument JS 2,5 OT V01 (Opis techniczny), wydany 23-11-2015, zastąpiony dokumentem JS 2,5 OT V02, wydanym 03-03-2016. 4. Wydawane są dodatkowe dokumenty: - JS 4,0 OT V04 (Opis techniczny), 04-05-2016; - rysunek złożeniowy 10-00800, 09-02-2016; - rysunek złożeniowy 10-00801, 09-02-2016.