Pytania i odpowiedzi w sprawie inicjatywy obywatelskiej Obywatele Unii Europejskiej będą mogli wkrótce zwrócić się do Unii o wprowadzenie nowych przepisów, pod warunkiem że uda im się zebrać milion podpisów. To nowe narzędzie umożliwiające obywatelom bardziej bezpośrednie wyrażenie swojej opinii o UE zostało wprowadzone na mocy Traktatu z Lizbony. Tzw. inicjatywa obywatelska ma zostać wprowadzona na początku 2012 roku, pod warunkiem że Rada formalnie zatwierdzi zasady regulujące prawo do inicjatywy na początku roku 2011. Parlament zatwierdził te przepisy 15 grudnia 2010 roku. Przedstawiciele Parlamentu Europejskiego, Rady i Komisji uzgodnili te zasady, ale muszą one zostać przegłosowane przez Radę. Przewiduje się, że nastąpi to w lutym 2011 roku. Jako że państwa członkowskie mają 12 miesięcy na wprowadzenie nowych zasad do swego prawa krajowego, pierwsze inicjatywy obywatelskie mogłyby być podjęte z początkiem 2012 r. Wszystkie poniższe odpowiedzi odnoszą się do tego, co się stanie po wprowadzeniu nowych zasad. Kontakt : Sanna KANGASHARJU BXL: (+32) 2 28 41498 STR: (+33) 3 881 73612 PORT: (+32) 498 98 33 86 EMAIL: constit-press@europarl.europa.eu PL Dział Prasowy Dyrekcja ds. Kontaktów z Mediami Dyrektor & Rzecznik Prasowy : Jaume DUCH GUILLOT Nr referencyjny:20101209bkg08308 Numer centrali prasowej (32-2) 28 33000 1/10
1. Chcę podjąć inicjatywę obywatelską. Od czego mam zacząć? Aby podjąć inicjatywę obywatelską muszą Państwo utworzyć komitet obywatelski, w którego skład wchodzi co najmniej siedem osób zamieszkałych w co najmniej siedmiu różnych państwach członkowskich. Powinni Państwo zarejestrować swoją inicjatywę w Komisji Europejskiej w jednym z 23 języków urzędowych UE. Komisja ustanawia punkt kontaktowy udzielający informacji i pomocy w tym zakresie. Podczas rejestrowania swojej inicjatywy będą Państwo musieli podać Komisji tytuł inicjatywy, opisać jej przedmiot i cele, podać postanowienia Traktatu Unii Europejskiej, które uznają Państwo za znaczące, podać dane kontaktowe siedmiu członków komitetu obywatelskiego oraz wskazać wszystkie źródła finansowania i wsparcia. 20101209BKG08308-2/10
2. Czy w inicjatywie obywatelskiej mogę zawrzeć dowolną propozycję? Nie. Gdy już zarejestrują Państwo inicjatywę, Komisja w ciągu dwóch miesięcy skontaktuje się z Państwem i poinformuje, czy inicjatywa spełnia podstawowe wymogi. Są one następujące: utworzono komitet obywatelski i wyznaczono osoby kontaktowe, inicjatywa nie wykracza wyraźnie poza zakres kompetencji Komisji dotyczących przedstawiania wniosków w sprawie aktów prawnych Unii do celów stosowania Traktatów, inicjatywa nie jest wyraźnie obelżywa, niepoważna lub przykra, inicjatywa nie jest wyraźnie sprzeczna z wartościami Unii określonymi w Traktacie o Unii Europejskiej. Jeśli Państwa inicjatywa nie spełnia tych warunków, Komisja wyjaśni dlaczego i poinformuje Państwa o wszystkich przysługujących Państwu krokach prawnych i nie tylko. Wszystkie przyjęte inicjatywy zostaną opublikowane w internetowym rejestrze, jaki Komisja utworzy w tym celu. 20101209BKG08308-3/10
3. W jaki sposób można zbierać podpisy? Ile mam na to czasu? Podpisy mogą Państwo zbierać na papierze lub drogą elektroniczną. Istnieją dwa różne rodzaje wzorów formularzy, jakich należy użyć przy zbieraniu tzw. głosów poparcia. Wybór formularza zależy od kraju, w którym podpisy mają być zbierane. Jeśli chcą Państwo skorzystać z internetowego systemu zbierania podpisów, będą musieli Państwo najpierw uzyskać jego certyfikację we właściwym organie odpowiedniego państwa członkowskiego. W ten sposób wszystkie osoby składające podpis mogą mieć pewność, że na przykład uwzględnione zostały kwestie ochrony danych. Państwa członkowskie będą musiały wydać certyfikat w ciągu miesiąca. Komisja udostępni bezpłatne otwarte oprogramowanie na potrzeby internetowych systemów zbierania podpisów. Będą mieli Państwo rok na zebranie miliona podpisów. Czas będzie liczony od momentu zamieszczenia przez Komisję Państwa inicjatywy w rejestrze publicznym. 20101209BKG08308-4/10
4. Jakie dane muszą podać osoby chcące podpisać petycję? To zależy od kraju odpowiedzialnego za weryfikację ważności oddawanego przez Państwa głosu poparcia. Większość państw członkowskich wymaga następujących danych: imię i nazwisko, adres zameldowania, data i miejsce urodzenia, obywatelstwo i podpis wraz z datą. Większość państw członkowskich wymaga również podania numeru dowodu osobistego. Taki wymóg nie istnieje w dziewięciu krajach: Belgii, Danii, Estonii, Finlandii, Niemczech, Irlandii, Holandii, Słowacji i Wielkiej Brytanii. 20101209BKG08308-5/10
5. Kto może podpisać inicjatywę obywatelską? Background Aby móc poprzeć proponowaną inicjatywę obywatelską, sygnatariusz musi być obywatelem Unii Europejskiej i osiągnąć wiek uprawniający do głosowania w wyborach europejskich. Wiek ten to 18 lat we wszystkich państwach UE z wyjątkiem Austrii, gdzie wymagany wiek to 16 lat. 20101209BKG08308-6/10
6. Czy mogę zebrać milion podpisów w jednym kraju? Nie. Sygnatariusze muszą pochodzić z co najmniej jednej czwartej państw członkowskich UE. Ponieważ obecnie jest 27 państw członkowskich, oznacza to, że muszą Państwo zdobyć podpisy z co najmniej siedmiu. Muszą Państwo także zdobyć minimalną liczbę podpisów w każdym państwie członkowskim, która będzie wliczana do tej jednej czwartej części państw. Tę minimalną liczbę uzyskuje się w wyniku pomnożenia liczby posłów do Parlamentu Europejskiego wybranych w danym państwie członkowskim przez 750. Dobra wiadomość jest taka, że owe minimalne liczby podpisów zostały już wyliczone: Austria 12 750 Belgia 16 500 Bułgaria 12 750 Cypr 4 500 Czechy 16 500 Dania 9 750 Estonia 4 500 Finlandia 9 750 Francja 54 000 Niemcy 74 250 Grecja 16 500 Węgry 16 500 Irlandia 9 000 Włochy 54 000 Łotwa 6 000 Litwa 9 000 Luksemburg 4 500 Malta 3 750 Holandia 18 750 Polska 37 500 Portugalia 16 500 Rumunia 24 750 Słowacja 9 750 Słowenia 5 250 Hiszpania 37 500 Szwecja 13 500 Wielka Brytania 54 000 20101209BKG08308-7/10
7. Co się dzieje po zebraniu miliona podpisów? Background Najpierw muszą Państwo dostarczyć wszystkie zebrane głosy poparcia do państw członkowskich UE zainteresowanych weryfikacją ich ważności. Państwa te dokonują weryfikacji w ciągu trzech miesięcy i jeśli wszystko jest w porządku, otrzymują Państwo certyfikat potwierdzający ten fakt. Po otrzymaniu niezbędnych certyfikatów mogą Państwo przekazać swoją inicjatywę do Komisji. Muszą Państwo także podać informacje dotyczące wsparcia i finansowania otrzymanego na cele związane z inicjatywą. Komisja opublikuje wszystkie te informacje na swojej stronie internetowej. Następnie zostaną Państwo zaproszeni do Komisji w celu szczegółowego wyjaśnienia kwestii podniesionych w Państwa inicjatywie. Będą mogli Państwo też przedstawić swoją inicjatywę na publicznym przesłuchaniu w Parlamencie Europejskim. Komisja i Parlament zapewnią, aby takie przesłuchanie zostało zorganizowane. W ciągu trzech miesięcy Komisja przekaże Państwu swoje prawne i polityczne wnioski dotyczące Państwa inicjatywy, informacje na temat ewentualnych działań, jakie Komisja zamierza podjąć lub jakich zamierza zaniechać, oraz ich uzasadnienie. Informacje te zostaną podane do wiadomości publicznej. 20101209BKG08308-8/10
8. Co na koniec powinienem/powinnam zrobić z podpisami? Są Państwo odpowiedzialni za właściwe wykorzystanie danych osobowych sygnatariuszy przez cały proces, wraz z właściwymi organami państw członkowskich. Muszą Państwo zniszczyć wszystkie głosy poparcia i ich kopie w ciągu miesiąca od przekazania inicjatywy do Komisji lub w ciągu 18 miesięcy od daty rejestracji, w zależności które z tych zdarzeń nastąpiło wcześniej. Państwa członkowskie, które zweryfikowały głosy poparcia również muszą je zniszczyć wraz z ich kopiami w ciągu miesiąca od daty wydania Państwu certyfikatu. 20101209BKG08308-9/10
9. Jaki był wkład posłów do Parlamentu Europejskiego w ustanowienie tych zasad? Posłowie do Parlamentu Europejskiego zrobili bardzo wiele, aby inicjatywa obywatelska była bardziej przyjazna dla użytkownika niż zakładano to w pierwotnych propozycjach. Oto kilka udoskonaleń, jakie udało im się wynegocjować: Komisja sprawdzi dopuszczalność Państwa inicjatywy już na samym początku, nie zaś po zebraniu przez Państwa 300 000 podpisów, jak to wcześniej proponowano, minimalna liczba państw członkowskich, z których należy zdobyć podpisy została zmniejszona z jednej trzeciej do jednej czwartej,komisja pomoże organizatorom inicjatywy poprzez przekazanie im przystępnego przewodnika, ustanowienie punktu kontaktowego oraz udostępnienie bezpłatnego internetowego oprogramowania do zbierania podpisów, jeśli na poparcie inicjatywy zdobędą Państwo milion podpisów, zostanie zagwarantowane odpowiednie działanie następcze, w tym także zaproszenie do Komisji i przesłuchanie publiczne, przy czym Komisja ma teraz trzy miesiące nie zaś cztery na udzielenie odpowiedzi w sprawie inicjatywy. 20101209BKG08308-10/10