0,90% 0,75% 0,00% 1,75% 1,50% 2,50% 2,25-2,50% KOMENTARZ TYGODNIOWY 4-11.01.2019 Dane makroekonomiczne z Polski Decyzja w sprawie stóp procentowych Główna stopa procentowa banku centralnego 3,0% 2,5% 2,0% 1,5% 1,0% 0,5% 0,0% Główna stopa procentowa banku centralnego Rada Polityki Pieniężnej pozostawiła (zgodnie z oczekiwaniami) stopy procentowe NBP na niezmienionym poziomie (główna stopa procentowa wynosi 1,50 %). Stanowisko władz monetarnych zaprezentowane w uzasadnieniu styczniowej decyzji nie wskazuje na to, by stopy procentowe NBP miały się zmienić w najbliższych miesiącach. Co więcej, prezes NBP (Adam Glapiński) wyraził przekonanie, iż stopy procentowe mogłyby pozostać stabilne do końca kadencji ( ) Rady (kadencja większości członków RPP upływa na początku 2022 r.). Takie sugestie powinny ograniczać potencjał wzrostu rentowności polskich obligacji na rynku wtórnym. W styczniowym komunikacie powtórzono opinię władz monetarnych, że obecny poziom stóp procentowych sprzyja utrzymaniu polskiej gospodarki na ścieżce zrównoważonego wzrostu oraz pozwala zachować równowagę makroekonomiczną. Wydaje się, iż dopóki prognozy inflacji na najbliższe lata pozostają blisko celu władz monetarnych (2,5 %, plus/minus 1 pp.), zaś koniunktura gospodarcza nie odbiega od procesów obserwowanych u naszych głównych partnerów handlowych w strefie euro, przewidywania dotyczące stabilizacji stóp procentowych w Polsce nie powinny się zmienić. 1
Wydarzenia Według szacunkowych danych Ministerstwa Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej stopa bezrobocia rejestrowanego na koniec grudnia ub. r. ukształtowała się na poziomie 5,9 % (tj. o 0,7 pp. mniej niż na koniec 2017 r.). Na podstawie meldunków nadesłanych przez urzędy pracy oszacowano, iż liczba zarejestrowanych bezrobotnych wyniosła 971,3 tys. osób (tj. wzrosła o 20,8 tys. m/m). Dane za grudzień potwierdzają, iż bezrobocie utrzymuje się na niskim poziomie, tym niemniej należy także zwrócić uwagę na niekorzystną tendencję, jaką niewątpliwie jest relatywnie wysoki wzrost liczby bezrobotnych w ujęciu miesięcznym (o 20,8 tys. m/m osób, co jest najgorszym wynikiem dla tego okresu porównawczego od dwóch lat). W tym kontekście, szacunkowe dane o bezrobociu rejestrowanym mogą sugerować, iż szczyt koniunktury w bieżącym cyklu jest już za nami. Eurostat opublikował porównawcze dane dotyczące poziomu bezrobocia w poszczególnych państwach UE. Z danych wynika, iż wyrównana sezonowo stopa bezrobocia w Polsce na koniec listopada 2018 r. wyniosła 3,8 %, co jest najniższym poziomem w najnowszej historii Polski (dane prezentowane są od 1997 r.). Warto podkreślić, iż bezrobocie w Polsce kształtuje się wyraźnie poniżej średniej dla całej Unii Europejskiej, która wyniosła w listopadzie 6,7 %. Poziom bezrobocia w Polsce liczony według metodologii unijnej jest niższy niż krajowa statystyka przedstawiająca bezrobotnych zarejestrowanych w urzędach pracy (5,7 % na koniec listopada), gdyż kwalifikuje jako pracujących także osoby zatrudnione na czarno. Wśród krajów Unii, najniższe bezrobocie jest w Czechach (1,9 %), zaś najwyższe jest w Grecji (18,6 % wg stanu na koniec września 2018 r.). W Grecji jest też największy odsetek osób bezrobotnych wśród osób poniżej 25 roku życia (36,6 %), podczas gdy najmniejsze bezrobocie wśród młodych jest w Czechach (4,9 %). W Polsce bezrobocie wśród młodych wynosi 12,3 %, wobec 15,2 % w UE. Utrzymywanie się dobrej koniunktury na rynku pracy zarówno w strefie euro, jak i w Polsce wspiera konsumpcję, która pozostaje filarem wzrostu gospodarczego w Europie. Korzystna koniunktura na rynku pracy jest także jednym z czynników mających pozytywny wpływ na kondycję budżetu państwa, gdyż z jednej strony zwiększa wpływy z podatku dochodowego od osób fizycznych, zaś z drugiej strony pozwala ograniczać dotacje z budżetu do Funduszu Ubezpieczeń Społecznych. Dyrekcja Generalna ds. Gospodarczych i Finansowych Komisji Europejskiej opublikowała dane dotyczące koniunktury gospodarczej dla strefy euro oraz poszczególnych państw członkowskich Unii Europejskiej. Opublikowane dane wskazują na to, iż koniunktura zarówno w strefie euro, jak i w Polsce pozostaje korzystna. Odnotowany w grudniu wynik dla Polski (107,8 pkt, spadek o 1,2 pkt m/m) utrzymał się powyżej wieloletniej średniej, która wynosi 100 pkt (dane dla Polski prezentowane są od października 1993 r.), co oznacza, iż zdaniem ankietowanych koniunktura gospodarcza pozostaje lepsza niż w latach poprzednich. Podobnie prezentuje się ocena koniunktury przez ankietowane podmioty w strefie euro, gdzie indeks nastrojów osiągnął w grudniu 2018 r. 107,3 pkt (spadek o 2,2 pkt m/m). Odnotowując korzystne oceny koniunktury warto równocześnie zwrócić uwagę, iż od początku 2018 r. nastroje w Europie słabną, co może być konsekwencją niepewności odnośnie funkcjonowania gospodarek europejskich w warunkach zakończenia przez EBC programu skupu aktywów, a także obaw o eskalację wojen handlowych. Niemiecka grupa badawcza Sentix opublikowała wyniki miesięcznej ankiety przeprowadzonej wśród uczestników rynków kapitałowych, w której uczestnicy proszeni są o ocenę bieżącego stanu gospodarki w strefie euro oraz oczekiwań co do jej stanu w okresie najbliższych sześciu miesięcy. Indeks Sentix (syntetyczny wynik ankiety) ukształtował się w styczniu br. na poziomie minus 1,5 pkt (spadek o 1,2 pkt m/m), tj. najniżej od 2015 r. Jeśli słabsze nastroje w największej gospodarce strefy euro zostaną potwierdzone także w wynikach kolejnych badań koniunktury (24 stycznia Markit opublikuje wstępne szacunki indeksu PMI w sektorze przemysłowym, zaś 25 stycznia poznamy wskazania indeksu koniunktury wśród niemieckich przedsiębiorców opracowywanego przez instytut Ifo), wówczas wzrośnie ryzyko, iż w najbliższych miesiącach polska gospodarka może spowolnić. 2
Rynki finansowe Rynek stóp procentowych 1,90% 1,87% 1,82% 1,87% 1,80% 1,79% 1,79% 1,82% 1,72% 1,70% 1,72% 1,64% 1,60% 1,64% 1M 3M 6M 9M 1Y 04.01.2019 11.01.2019 W minionym tygodniu rynkowe stawki WIBOR/WIBID w głównych tenorach nie zmieniły się. Brak sygnałów ze strony większości przedstawicieli Rady Polityki Pieniężnej o możliwych zmianach w poziomie stóp NBP w perspektywie najbliższych miesięcy powinien sprzyjać stabilizacji rynkowych stawek także w kolejnych tygodniach. Najbliższe posiedzenie decyzyjne RPP odbędzie się w dn. 5-6 lutego 2019 r. Oczekuje się, iż stopy NBP pozostaną w lutym bez zmian. Średnie rynkowe stopy procentowe w okresie 07 11.01.2019 r. OKRES WIBOR EURIBOR LIBOR-USD LIBOR-CHF LIBOR-GBP 1M 1,64% -0,36% 2,51% -0,78% 0,73% 3M 1,72% -0,31% 2,79% -0,70% 0,91% 6M 1,79% -0,24% 2,86% -0,64% 1,04% 1Y 1,87% -0,12% 3,02% -0,50% 1,18% 3
Rynek walutowy 4,5 4,302 4,299 4,301 4,299 4,306 4,296 4,2 3,9 3,821 3,825 3,831 3,828 3,827 3,795 3,6 3,772 3,758 3,756 3,751 3,736 3,729 3,3 04.01 07.01 08.01 09.01 10.01 11.01 EUR/PLN USD/PLN CHF/PLN W minionym tygodniu kurs złotego wobec euro był stabilny, zaś w relacji wobec dolara nasza waluta umocniła się (tabela obok). Na kierunek zmian złotego nadal wpływ mają głównie czynniki zewnętrze. W tym kontekście, najważniejszym wydarzeniem w ostatnim tygodniu było opublikowanie protokołu z grudniowego (18-19.12.2018 r.) posiedzenia Rezerwy Federalnej (link), w którym poinformowano, iż ówczesna decyzja o podwyżce stóp o 25 pp. nie była jednomyślna ( kilku przedstawicieli komitetu opowiedziało się za pozostawieniem stóp procentowych w grudniu bez zmian). Malejące poparcie przedstawicieli Fed dla podnoszenia stóp procentowych może sprzyjać osłabieniu dolara wobec głównych walut, co z kolei może mieć pozytywny wpływ na kurs złotego. WYSZCZEGÓLNIENIE 04.01.2019 11.01.2019 ZMIANA USD/PLN 3,7720 3,7289-1,1% EUR/PLN 4,3018 4,2957-0,1% CHF/PLN 3,8213 3,7945-0,7% 4
Rynek towarowy 110,0 Ceny surowców - dane indeksowe, 04.01=100 105,0 106,0 100,0 100,0 100,2 99,4 95,0 04.01 07.01 08.01 09.01 10.01 11.01 Ropa Złoto Srebro W ostatnim tygodniu cena ropy Brent wzrosła o 6,0 %. Odnotowany ruch cen w górę prawdopodobnie miał charakter jedynie korekty. Oczekiwania odnośnie trwałych wzrostów cen ropy ograniczają nadal zarówno czynniki podażowe, w szczególności rekordowo wysokie wydobycie surowca w USA (11,7 mln baryłek dziennie w tygodniu zakończonym 4 stycznia br., według danych amerykańskiej agencji E.I.A.), jak i prawdopodobne osłabienie koniunktury gospodarczej na świecie w 2019 r. Warto przypomnieć, iż cena za baryłkę ropy Brent na zamknięciu w piątek (11.01) była o 9 dolarów, tj. o 13 % niższa niż przed rokiem. Prawdopodobnie niższy niż w 2018 r. średni poziom cen ropy na światowych rynkach powinien być jednym z czynników ograniczających tempo wzrostu cen konsumpcyjnych w Polsce w 2019 r. W tym kontekście, uwarunkowania zewnętrzne w najbliższych miesiącach powinny wzmacniać oczekiwania dotyczące stabilizacji stóp procentowych NBP. Data Cena ropy (USD/bbl) Cena złota (USD/oz.) Cena srebra (USD/oz.) 04.01 57,06 1284,83 15,69 07.01 57,33 1288,63 15,64 08.01 58,72 1284,85 15,65 09.01 61,44 1293,05 15,74 10.01 61,68 1286,32 15,56 11.01 60,48 1287,50 15,60 5
Rynek kapitałowy 27 000 2 450 25 600 2 350 24 200 2 250 22 800 2 150 21 400 2 050 WIG20 (prawa oś) Dow Jones (lewa oś) W ostatnim tygodniu WIG20 wzrósł o 2,2 %. Wzrostom na polskiej giełdzie sprzyjała poprawa nastrojów na głównych rynkach (amerykański Dow Jones zyskał w omawianym okresie 2,4 %). W warunkach utrzymywania się czynników ryzyka (związanych z polityką pieniężną w USA, wojnami handlowymi ), perspektywa trwałych wzrostów cen akcji nadal wydaje się jednak mało prawdopodobna. Kalendarium Kalendarium na najbliższy tydzień (14-18.01.2019 r.) Data Kraj Wskaźnik makro Okres 15 stycznia Polska 18 stycznia Polska 18 stycznia Polska Inflacja konsumentów (finalne dane), r/r Zatrudnienie w sektorze przedsiębiorstw, r/r Przeciętne wynagrodzenie w sektorze przedsiębiorstw, r/r * według wstępnych danych GUS, inflacja w grudniu ub. r. wyniosła 1,1% r/r Wartość poprzednia XII 1,3%* XII 3,0% XII 7,7% DEPARTAMENT PLANOWANIA I ANALIZ Daniel Piekarek Analityk Makroekonomiczny, tel.: 22 539-54-97 Niniejsze opracowanie zostało sporządzone wyłącznie w celu informacyjnym i nie może być traktowane jako doradztwo ani porada inwestycyjna. W szczególności nie może być traktowane jako oferta ani propozycja zawarcia jakiejkolwiek transakcji, jak również nie jest formą reklamy ani ofertą sprzedaży jakiejkolwiek usługi świadczonej przez Bank BPS S.A. Przedstawione opinie i komentarze są niezależnymi opiniami Banku BPS S.A. i pozostają aktualne wyłącznie w momencie ich wydania. Przy ich opracowaniu wykorzystano źródła informacji, które są uważane za wiarygodne i dokładne, jednak zastrzegamy, iż mimo to mogą być one niekompletne lub skrócone. Niniejszy dokument stanowi własność Banku. Kopiowanie i rozpowszechnianie niniejszego dokumentu w całości lub w części możliwe jest wyłącznie po uprzednim uzyskaniu pisemnej zgody Banku. 6