ZESTAWIENIE UWAG DO PROJEKTU USTAWY O SZCZEGÓLNYCH ROZWIĄZANIACH ZWIĄZANYCH Z USUWANIEM SKUTKÓW POWODZI Z MAJA 2010 R. WYMAGAJĄCYCH DECYZJI RADY MINISTRÓW L.p. Zgłaszający Przepis Treść uwagi Stanowisko 1. MRiRW Art. 6 pkt 1 W art. 6 pkt 1 projektu ustawy wprowadza się, w okresie przejściowym (do dnia 31 maja 2011 r.) wyłączenie obowiązku uzyskiwania pozwolenia wodnoprawnego w stosunku do większości urządzeń wodnych, o których mowa w art. 9 ust. 1 pkt 19 Prawa wodnego. Nie dotyczy to jednakże urządzeń wodnych, takich jak stawy rybne oraz stawy przeznaczone do oczyszczania ścieków, rekreacji lub innych celów. Biorąc pod uwagę, że stawy pełnią ważną funkcję retencyjną MRiRW wnioskuje o rozszerzenie wyłączenia zawartego w art. 6 pkt 1 o wszystkie urządzenia wodne służące kształtowaniu zasobów wodnych. umożliwiających do uzgodnienia w zakresie funkcji retencyjnej stawów pomiędzy MRiRW, MSWiA oraz MŚ. Celem projektowanej ustawy jest wprowadzenie rozwiązań odtworzenie urządzeń wodnych jakie zostały uszkodzone lub zniszczone na skutek powodzi. 2. MSWiA Art. 7 ust. 2 MSWiA proponuje rozważenie wydłużenia pięciodniowego okresu uprawniającego do odpowiedniej części minimalnego wynagrodzenia za pracę dla pracowników, których nieobecność w pracy spowodowana została powodzią. Należy się zgodzić, że termin 5 dni roboczych, za które pracownikowi przysługiwało wynagrodzenie za pracę mimo jej nieświadczenia, może okazać się za krótki w niektórych przypadkach. Ale trzeba mieć na uwadze, że obowiązkiem wypłaty tego wynagrodzenia obcią- 1
3. MRiRW Art. 19 ust. 1 Propozycja dotyczy rozciągnięcia możliwości korzystania z zatrudnienia w ramach prac interwencyjnych i robót publicznych na osoby prowadzące gospodarstwa rolne, ich małżonków i domowników. Rozwiązanie obowiązywałoby w okresie do 30 września 2011 r. Z tej możliwości skorzystałyby osoby, które utraciły warsztat pracy, a nie mogą ubiegać się o status osoby bezrobotnej, przede wszystkim z uwagi na wymóg dotyczący prowadzenia nieruchomości rolnej o powierzchni użytków rolnych nieprzekraczającej 2 ha przeliczeniowych (lub nie podlegania ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym z tytułu stałej pracy jako współmałżonek lub domownik w gospodarstwie rolnym o powierzchni użytków rolnych nieprzekraczającej 2 ha przeliczeniowych). żeni zostali pracodawcy (art. 7 ust. 4). A więc wydłużenie tego terminu zwiększy koszty po stronie pracodawców. Propozycja MRiRW jest daleko idąca; zmierza do włączenia rolników, ich małżonków i domowników do systemu instrumentów aktywizujących osoby bezrobotne, co zwiększy wydatki Funduszu Pracy. 4. MG Art. 21 MG proponuje, aby uzupełnić projektowany przepis o stwierdzenie, że pożyczka udzielana z Funduszu Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych jest pożyczką umarzalną. Propozycja wprowadzenia możliwości umarzania pożyczek z FGŚP wynika z faktu, że przedsiębiorcy z uwagi na wstrzymanie działalności gospodarczej oraz skoncentrowanie środków finansowych na odbudowę infrastruktury mogą nie być w stanie ich zwrócić. Propozycja ta ma na celu zapobieżenie sytuacji, w której z uwagi na brak środków finansowych oraz stopniowe uruchamianie części prowadzonej przed powodzią działalności gospodarczej, przedsiębiorcy zaczną wprowadzać oszczędności w postaci redukcji etatów. 2 Wprowadzenie możliwości umarzania tej pożyczki jest kwestią sporną między MG a MPiPS, które opowiada się za wskazaniem w ustawie terminu spłaty tej pożyczki do końca 2011, jednak bez możliwości jej umarzania. Nadto MPiPS argumentuje, że umarzalna pożyczka stanowiłaby w istocie bezzwrotną pomoc finansową. Rozwiązaniem alternatywnym, z punktu
5. MPiPS Art. 21 ust. 2 6. MPiPS Propozycja MPiPS zmierza do tego, aby wskazać w ustawie maksymalną wysokość (część) wynagrodzenia do dwukrotnego minimalnego wynagrodzenia jaka może zostać sfinansowana z pożyczki udzielonej z FGŚP pracodawcy poszkodowanemu w wyniku powodzi, któremu brakuje środków na wynagrodzenia pracownicze. W związku z brakiem w budżecie Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych wolnych środków, które mogłyby być wykorzystane na cele wskazane w projekcie ustawy, niezbędne jest dodanie umożliwiającego PFRON pozyskanie środków od dysponentów zakładowego funduszu rehabilitacji osób niepełnosprawnych, którzy nie wydatkowali środków zgromadzonych na części ogólnej tego funduszu. Dysponent zakładowego funduszu rehabilitacji osób niepełnosprawnych, dokonywałby jednorazowej wpłaty na Państwowy Fundusz Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych w wysokości 50% środków funduszu rehabilitacji niewykorzystanych według stanu na 31 maja 2010r. - w terminie do 20 dnia następnego miesiąca po wejściu w życie ustawy. Środki pochodzące z wpłaty przeznaczałoby się na likwidację skutków powodzi zagrażających rehabilitacji i aktywizacji zawodowej osób niepełnosprawnych. widzenia MG byłoby ograniczenie podmiotowe tego do małych i średnich przedsiębiorstw. Obecny art. 21 nie zawiera ograniczenia w tym zakresie. Przyjęcie rodziłoby rzeczywiste skutki finansowe po przyjęciu propozycji zawartej w uwadze nr 4 zestawienia wprowadzenie umarzalności pożyczki. Propozycja wprowadzenia w projekcie ustawy, który przewidywałby umożliwienie PFRON pozyskania środków finansowych od dysponentów zakładowego funduszu rehabilitacji osób niepełnosprawnych, którzy nie wydatkowali środków zgromadzonych na części ogólnej tego funduszu, może budzić wątpliwości, co do jej zgodności z zasadą zaufania obywateli do państwa i stanowionego przez nie prawa wynikającą z art. 2 Konstytucji RP. 3
MPiPS argumentuje, że pozyskanie środków finansowych od dysponentów zfron, tj. od pracodawców prowadzących zakłady pracy chronionej oraz pracodawców, którzy mimo utraty statusu zpch prowadzą zfron, jest konieczne, ponieważ w PFRON nie ma obecnie środków, które mogłyby być przeznaczone na pomoc określoną w projekcie ustawy powodziowej, w związku z czym pomoc ta nie byłaby realizowana. Zdaniem MPiPS środki na zfron są środkami publicznymi, będącymi jedynie w dyspozycji pracodawców, co powoduje, że Konstytucja RP nie stoi na przeszkodzie do ich pozyskania. 7. MPiPS Konieczne jest umożliwienie okresowego umarzania składek na ZUS pracodawcom osób niepełnosprawnych i osobom niepełnosprawnym prowadzącym działalność gospodarczą. Propozycja, aby umarzać składki należne ZUS pracodawcom zatrudniającym osoby niepełnosprawne i niepełnosprawnym przedsiębiorcom jest daleko idąca; skutkuje definitywnym pozbawieniem FUS środków finansowych z tytułu tych właśnie składek. 4
8. MRiRW 9. MG W związku z cyklem produkcji rolnej należy przyjąć, że w 2010 r. gospodarstwa rolne zwłaszcza prowadzące produkcję roślinną dotknięte powodzią nie osiągną dochodu. Stąd MRiRW proponuje zmiany w ustawach regulujących warunki przyznawania świadczeń z pomocy społecznej oraz świadczeń rodzinnych. Na skutek tych propozycji dochód z gospodarstwa rolnego nie byłby wliczany do dochodu osoby ubiegającej się o świadczenie. Propozycja zakłada, że do zagwarantowania poszkodowanym przedsiębiorcom niezbędnej pomocy zostaną wykorzystane możliwości przewidziane w ustawie z dnia 1 lipca 2009 r. o łagodzeniu skutków kryzysu ekonomicznego dla pracowników i przedsiębiorców (Dz. U. Nr 125, poz. 1035). Proponuje się rozszerzyć zakres podmiotowy ustawy na przedsiębiorców, u których wystąpił spadek obrotów gospodarczych co najmniej o 15% w wyniku straty w posiadanym majątku trwałym lub obrotowym wskutek powodzi. Ponieważ pomoc powinna być udzielona jak najszybciej, okres w którym nastąpił spadek sprzedaży został w tym przypadku ograniczony do jednego miesiąca po dniu 1 maja 2010 r. Jednocześnie dla już obowiązującego zakresu podmiotowego ustawy proponuje się zmniejszyć spadek wielkości sprzedaży, który umożliwia skorzystanie przez przedsiębiorców z pomocy przewidzianej w ustawie z 25% do 15% ze względu na konieczność objęcia przewidzianymi ustawą rozwiązaniami większej liczby przedsiębiorców, którzy ucierpieli w wyniki kryzysu ekonomicznego lub klęski powodzi. Umożliwi to przedsiębiorcom objętym pomocą przetrwanie trudnego okresu i odbudowanie swoich zdolności do działalności gospodarczej. Zmiany te spowodują zwiększenie zapotrzebowania na środki z Funduszu Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych, jednak nie po- Propozycja spowoduje zwiększenie liczby osób uprawnionych do świadczeń z pomocy społecznej oraz świadczeń rodzinnych, a więc wywoła skutki finansowe dla budżetu państwa. W przypadku przyjęcia propozycji należy właściwie ustalić okres referencyjny, do którego odnosi się poziom strat wywołanych powodzią, pozwalający na korzystanie z dobrodziejstw projektowanej ustawy (od 1 maja 2009 r. do 31 lipca 2009 r.). Podkreślenia wymaga jednocześnie, iż propozycja w odniesieniu do wszystkich podmiotów objętych ustawą obniża poziom strat uprawniających do skorzystania z dobrodziejstw ustawy z 25 % do 15 % co rozszerzyłoby krąg podmiotów uprawnionych. 5
winny przekroczyć kwoty, którą zgodnie z artykułem 31 ustawy z dnia 1 lipca 2009 r. o łagodzeniu skutków kryzysu ekonomicznego dla pracowników i przedsiębiorców, został zasilony Fundusz (960 mln PLN). Dotychczas, w ciągu jednego kwartału, średnia liczba przedsiębiorców, którzy złożyli wnioski wynosi 67, a średnia liczba pracowników, którzy są objęci wnioskami wynosi ok. 6 000. Dużym utrudnieniem w korzystaniu przez przedsiębiorców, szczególnie małych i średnich, z pomocy przewidzianej w ustawie jest konieczność przedstawienia programu naprawczego, który musi być profesjonalnym dokumentem zawierającym ekonomiczne analizy wykonalności. Dlatego proponowana nowelizacja wprowadza w miejsce programu naprawczego plan naprawczy, który powinien zawierać założenia zmian i restrukturyzacji przedsiębiorcy w kierunku dostosowania do bieżącej sytuacji. 6