WAZNE DATY HISTORYCZNE

WAZNE DATY HISTORYCZNE WAŻNE DATY HISTORYCZNE Rok Wydarzenie Źródło 4026 p.n.e. Stworzenie Adama Rodz. 2:7 po 4026 p.n.e. Ustanowienie przymierza w Edenie, pierwsze proroctwo Rodz. 3:15 przed 3896 p.n.e. Kain zabija Abla Rodz. 4:8 3896 p.n.e. Narodziny Seta Rodz. 5:3 3404 p.n.e. Narodziny prawego Henocha Rodz. 5:18 3339 p.n.e. Narodziny Metuszelacha (Matuzalema) Rodz.5:21 3152 p.n.e. Narodziny Lamecha Rodz. 5:25 3096 p.n.e. Śmierć Adama Rodz. 5:5 3039 p.n.e. Przeniesienie Henocha; koniec jego działalności prorockiej Rodz. 5:23, 24; Judy 14 2970 p.n.e. Narodziny Noego Rodz. 5:28, 29 2490 p.n.e. Obwieszczenie Boże dotyczące ludzkości Rodz. 6:3 2470 p.n.e. Narodziny Jafeta Rodz. 5:32; 9:24; 10:21 2468 p.n.e. Narodziny Sema Rodz. 7:11; 11:10 2370 p.n.e. Śmierć Metuszelacha Spadają wody potopu (jesienią) Rodz. 5:27 Rodz. 7:6,11 2369 p.n.e. Ustanowienie przymierza po potopie Rodz. 8:13; 9:16 2368 p.n.e. Narodziny Arpachszada Rodz. 11:10 po 2269 p.n.e. Budowa wieży Babel Rodz. 11:4 2020 p.n.e. Śmierć Noego Rodz. 9:28,29 2018 p.n.e. Narodziny Abrahama Rodz. 11:26,32; 12:4 1943 p.n.e. Abraham przekracza Eufrat w drodze do Kanaanu; uprawomocnienie przymierza Abrahamowego; początek okresu 430 lat, trwającego do zawarcia przymierza Prawa Rodz. 12:4,7; Wyjścia 12:40; Gal. 3:17 przed 1933 p.n.e. Abraham wyzwala Lota; spotyka Melchizedeka Rodz. 14:16,18; 16:3 1932 p.n.e. Narodziny Ismaela Rodz. 16:15,16 1919 p.n.e. Ustanowienie przymierza co do obrzezania Rodz. 17:1,10,24; Wyrok na Sodomę i Gomorę Rodz. 19:24 1918 p.n.e. 1913 p.n.e. Narodziny Izaaka, właściwego dziedzica; początek 'mniej więcej 450 lat' Odstawienie Izaaka od piersi; odprawienie Ismaela; początek 400 lat ucisku Rodz. 21:2,5; Dzieje 13:17-20 Rodz. 21:8; 15:13; Dzieje 7:6 1881 p.n.e. Śmierć Sary Rodz. 17:17; 23:1

1878 p.n.e. Zaślubiny Izaaka z Rebeką Rodz. 25:20 1868 p.n.e. Śmierć Sema Rodz. 11:11 1858 p.n.e. Narodziny Ezawa i Jakuba Rodz. 25:26 1843 p.n.e. Śmierć Abrahama Rodz. 25:7 1818 p.n.e. Ezaw poślubia pierwsze dwie żony Rodz. 26:34 1795 p.n.e. Śmierć Ismaela Rodz. 25:17 1781 p.n.e. Jakub ucieka do Charanu; ma wizję w Betel Rodz. 28:2,13,19 1774 p.n.e. Jakub poślubia Leę i Rachelę Rodz. 29:23-30 1767 p.n.e. Narodziny Józefa Rodz. 30:23,24 1761 p.n.e. Jakub wraca z Charanu do Kanaanu Rodz. 31:18, 41 ok. 1761 p.n.e. Jakub mocuje się z aniołem; otrzymuje imię Izrael Rodz. 32:24-28 1750 p.n.e. Bracia Józefa sprzedają go w niewolę Rodz. 37:2,28 1738 p.n.e. Śmierć Izaaka Rodz. 35:28, 29 1737 p.n.e. Józef pierwszym ministrem Egiptu Rodz. 41:40, 46 1728 p.n.e. Jakub z całą rodziną sprowadza się do Egiptu Rodz. 45:6; 46:26; 47:9 1711 p.n.e. Śmierć Jakuba Rodz. 47:28 1657 p.n.e. Śmierć Józefa Rodz. 50:26 przed 1613 p.n.e. Hiob przechodzi próbę Hioba 1:8; 42:16 po 1600 p.n.e. Egipt staje się pierwszym mocarstwem światowym Wyjścia 1:8 1593 p.n.e. Narodziny Mojżesza Wyjścia 2:2,10 1553 p.n.e. Mojżesz próbuje zostać wyzwolicielem; ucieka do ziemi Midian Wyjścia 2:11,14,15; Dzieje 7:2 3 ok. 1514 p.n.e. Mojżesz przy płonącym krzewie Wyjścia 3:2 1513 p.n.e. Pascha; wyjście Izraelitów z Egiptu; wybawienie nad Morzem Czerwonym; skruszenie potęgi Egiptu; koniec 400 lat ucisku; Zawarcie przymierza Prawa przy górze Synaj (Horeb); Upływa 430 lat od uprawomocnienia przymierza Abrahamowego; Mojżesz opracowuje na pustkowiu Księgę Rodzaju; początek spisywania Biblii Wyjścia 12:12; 14:27,29, 30; Rodz. 15:13,14; Wyjścia 24:6-8; Gal. 3:17; Wyjścia 12:40; Jana 5:46 1512 p.n.e. Ukończenie budowy przybytku Wyjścia 40:17 Wprowadzenie kapłaństwa Aaronowego Kapł. 8:34-36 Mojżesz kończy spisywać księgi Wyjścia i Kapłańską Kapł.27:34; Liczb 1:1 ok. 1473 p.n.e. Mojżesz kończy spisywać Księgę Hioba Hioba 42:16,17 1473 p.n.e. Na równinach moabskich Mojżesz kończy spisywać księgę Liczb; Przymierze z Izraelem w Moabie; Mojżesz spisuje Księgę Powtórzonego Prawa; Śmierć Mojżesza na górze Nebo w Moabie; Liczb 35:1; 36:13; Powt.Pr. 29:1; Powt.Pr. 1:1,3; Powt.Pr. 34:1,5,7; Joz. 4:19

1467 p.n.e. Izrael wkracza do Kanaanu pod wodzą Jozuego Większa część kraju podbita; upływa 'mniej więcej 450 lat' z Dziejów Apostolskich 13:17-20 Joz. 11:23; 14:7,10-15 ok. 1450 p.n.e. Ukończenie spisywania Księgi Jozuego Joz. 1:1; 24:26 Śmierć Jozuego Joz. 24:29 1117 p.n.e. Samuel namaszcza Saula na króla nad Izraelem 1 Sam. 10:24; Dzieje 13:21 1107 p.n.e. Narodziny Dawida w Betlejem 1 Sam. 16:1 ok. 1100 p.n.e. Samuel kończy spisywać Księgę Sędziów Sędz. 21:25 ok. 1090 p.n.e. Samuel kończy spisywać Księgę Rut Rut 4:18-22 ok. 1078 p.n.e. Ukończenie spisywania Księgi l Samuela 1 Sam. 31:6 1077 p.n.e. Dawid zostaje w Hebronie królem nad Juda 2 Sam. 2:4 1070 p.n.e. Dawid królem nad całym Izraelem; wybiera Jerozolimę na stolicę 2 Sam. 5:3-7 po 1070 p.n.e. Sprowadzenie Arki do Jerozolimy; zawarcie z Dawidem przymierza co do Królestwa 2 Sam. 6:15; 7:12-16 ok. 1040 p.n.e. Gad i Natan kończą spisywać Księgę 2 Samuela 2 Sam.24-.18 1037 p.n.e. Salomon zostaje po Dawidzie królem Izraela 1 Król. 1:39; 2:12 1034 p.n.e. Salomon rozpoczyna budowę świątyni 1 Król. 6:1 1027 p.n.e. Ukończenie budowy świątyni w Jerozolimie 1 Król. 6:38 ok. 1020 p.n.e. Salomon kończy spisywać Pieśń nad Pieśniami Pieśń 1:1 przed 1000 p.n.e. Salomon kończy spisywać Księgę Kaznodziei Kazn. 1:1 997 p.n.e. Rechoboam zostaje królem po Salomonie; podział królestwa; Jeroboam zaczyna panować jako król Izraela 1 Król. 11:43; 12:19,20 993 p.n.e. Sziszak najeżdża na Judę i zabiera skarby ze świątyni 1 Król. 14:25,26 980 p.n.e. Abijam (Abijasz) zostaje po Rechoboamie królem Judy 1 Król. 15:1,2 977 p.n.e. Asa zostaje po Abijamie królem Judy 1 Król. 15:9,10 ok. 976 p.n.e. Nadab zostaje po Jeroboamie królem Izraela 1 Król. 14:20 ok. 975 p.n.e. Baasza zostaje po Nadabie królem Izraela 1 Król. 15:33 ok. 952 p.n.e. Ela zostaje po Baaszy królem Izraela 1 Król. 16:8 ok. 951 p.n.e. Zimri zostaje po Eli królem Izraela 1 Król. 16:15 Omri i Tibni zostają po Zimrim królami w Izraelu 1 Król. 16:21 ok. 947 p.n.e. Omri jedynym królem Izraela 1 Król. 16:22,23 ok. 940 p.n.e. Achab zostaje po Omrim królem Izraela 1 Król. 16:29 936 p.n.e. Jehoszafat zostaje po Asie królem Judy 1 Król. 22:41,42 ok. 919 p.n.e. Achazjasz obejmuje po Achabie samodzielne rządy w Izraelu 1 Król. 22:51,52 ok. 917 p.n.e. Jehoram z Izraela obejmuje po Achazjaszu samodzielne rządy 2 Król. 3:1

913 p.n.e. Jehoram z Judy sprawuje władzę królewską" razem z Jehoszafatem 2 Król. 8:16,17 ok. 906 p.n.e. Achazjasz zostaje po Jehoramie królem Judy 2 Król. 8:25,26 ok. 905 p.n.e. Królowa Atalia przywłaszcza sobie tron judzki 2 Król. 11:1-3 Jehu zostaje po Jehoramie królem Izraela 2 Król. 9:24,27; 10:36 898 p.n.e. Jehoasz następcą Achazjasza na tronie w Judzie 2 Król. 12:1 876 p.n.e. Jehoachaz zostaje po Jehu królem Izraela 2 Król. 13:1 ok. 859 p.n.e. Jehoasz obejmuje po Jehoachazie samodzielne rządy w Izraelu 2 Król. 13:10 858 p.n.e. Amacjasz zostaje po Jehoaszu królem Judy 2 Król. 14:1,2 ok. 844 p.n.e. Jeroboam II zostaje po Jehoaszu królem Izraela 2 Król. 14:23 Jonasz kończy spisywać Księgę Jonasza Jon. 1:1,2 829 p.n.e. Uzzjasz (Azariasz) zostaje po Amacjaszu królem Judy 2 Król. 15:1,2 ok. 820 p.n.e. Przypuszczalna data spisania Księgi Joela Joela 1:1 ok. 804 p.n.e. Amos kończy spisywać Księgę Amosa Am. 1:1 ok. 792 p.n.e. Zachariasz panuje jako król Izraela (6 miesięcy) 2 Król. 15:8 ok. 791 p.n.e. Szallum zostaje po Zachariaszu królem Izraela 2 Król. 15:13, 17 Menachem zostaje po Szallumie królem Izraela ok. 780 p.n.e. Pekachiasz zostaje po Menachemie królem Izraela 2 Król. 15:23 ok. 778 p.n.e. Pękach zostaje po Pekachiaszu królem Izraela 2 Król. 15:27 ok. 778 p.n.e. Izajasz rozpoczyna działalność prorocką Izaj. 1:1; 6:1 777 p.n.e. Jotam zostaje po Uzzjaszu (Azariaszu) królem Judy 2 Król. 15:32,33 ok. 761 p.n.e. Achaz zostaje po Jotamie królem Judy 2 Król. 16:1,2 ok. 758 p.n.e. Hoszea 'zaczyna panować7 jako król Izraela 2 Król. 15:30 745 p.n.e. Ezechiasz zostaje po Achazie królem Judy 2 Król. 18:1,2 po 745 p.n.e. Ozeasz kończy spisywać Księgę Ozeasza Oz. 1:1 740 p.n.e. Asyria podbija Izrael, zajmuje Samarię 2 Król. 17:6, 13,18 732 p.n.e. Najazd Sancheriba (Sennacheryba) na Judę 2 Król. 18:13 po 732 p.n.e. Izajasz kończy spisywać Księgę Izajasza Izaj. 1:1 przed 717 p.n.e. Micheasz kończy spisywać Księgę Micheasza Mich. 1:1 ok. 717 p.n.e. Ostateczne zestawienie Księgi Przysłów Prz. 25:1 716 p.n.e. Manasses zostaje po Ezechiaszu królem Judy 2 Król. 21:1 661 p.n.e. Amon zostaje po Manassesie królem Judy 2 Król. 21:19 659 p.n.e. Jozjasz zostaje po Amonie królem Judy 2 Król. 22:1 przed 648 p.n.e. Sofoniasz kończy spisywać Księgę Sofoniasza Sof. 1:1

647 p.n.e. Jeremiasz otrzymuje zadanie prorokowania Jer. 1:1,2,9,10 przed 632 p.n.e. Nahum kończy spisywać Księgę Nahuma Nah. 1:1 632 p.n.e. Niniwa zdobyta przez Chaldejczyków i Medów Nah. 3:7 Babilon stopniowo zyskuje pozycję trzeciego mocarstwa światowego 628 p.n.e. Jehoachaz następcą Jozjasza na tronie w Judzie; Jehojakim zostaje po Jehoachazie królem Judy 2 Król. 23:31; 2 Król. 23:36 ok. 628 p.n.e. Habakuk kończy spisywać Księgę Habakuka Hab. 1:1 625 p.n.e. Nebukadneccar (Nabuchodonozor II) zostaje królem Babilonu; pierwszy rok jego panowania liczy się od 1 Nisan 624 roku p.n.e. Jer. 25:1 620 p.n.e. Nebukadneccar podporządkowuje sobie króla Jehojakima 2 Król. 24:1 618 p.n.e. Jehojachin zostaje po Jehojakimie królem Judy 2 Król. 24:6,8 617 p.n.e. Nebukadneccar zabiera pierwszych jeńców żydowskich do Babilonu Dan. 1:1-4 Sedekiasz ustanowiony królem Judy 2 Król. 24:12-18 613 p.n.e. Ezechiel rozpoczyna działalność prorocką Ezech. 1:1-3 609 p.n.e. Trzeci najazd Nebukadneccara na Judę; początek oblężenia Jerozolimy 2 Król. 25:1,2 607 p.n.e. Miesiąc piąty (Ab): zburzenie świątyni i Jerozolimy Miesiąc siódmy: Żydzi opuszczają Judę; początek wyznaczonych czasów narodów" Jeremiasz pisze Lamentacje 2 Król. 25:8-10; Jer. 52:12-14 2 Król. 25:25, 26; Łuk.21:24 Lam., wstęp w LXX ok. 607 p.n.e. Abdiasz pisze Księgę Abdiasza Abd. 1 ok. 591 p.n.e. Ezechiel kończy spisywać Księgę Ezechiela Ezech. 40:1; 29:17 580 p.n.e. Ukończenie spisywania ksiąg 1 i 2 Królów oraz Jeremiasza Jer. 52:31; 2 Król. 25:27 539 p.n.e. 537 p.n.e. Babilon zdobyty przez Medów i Persów; Medo-Persja czwartym mocarstwem światowym Żydzi powracają do Jerozolimy na mocy dekretu Cyrusa; koniec 70- letniego spustoszenia Jerozolimy Dan. 5:30,31 2 Kron. 36:22,23; Jer. 25:12; 29:10 ok. 536 p.n.e. Daniel kończy spisywać Księgę Daniela Dan. 10:1 536 p.n.e. Zerubbabel kładzie fundamenty pod świątynię Ezd. 3:8-10 522 p.n.e. Zakaz budowy świątyni Ezd. 4:23,24 520 p.n.e. Aggeusz kończy spisywać Księgę Aggeusza Agg. 1:1 518 p.n.e. Zachariasz kończy spisywać Księgę Zachariasza Zach. 1:1 515 p.n.e. Zerubbabel kończy budowę drugiej świątyni Ezd. 6:14,15

ok. 475 p.n.e. Mardocheusz kończy spisywać Księgę Estery Est. 3:7; 9:32 468 p.n.e. Ezdrasz i kapłani wracają do Jerozolimy Ezd. 7:7 ok. 460 p.n.e. 455 p.n.e. Ezdrasz kończy spisywać księgi 1 i 2 Kronik oraz Ezdrasza; ostateczne zestawienie Księgi Psalmów Nehemiasz odbudowuje mury Jerozolimy; początek 70 proroczych tygodni Ezd. 1:1; 2 Kron. 36:22 Nehem. 1:1; 2:1,11; 6:15; Dan.9:24 po 443 p.n.e. Nehemiasz kończy spisywać Księgę Nehemiasza Nehem. 5:14 Malachiasz kończy spisywać Księgę Malachiasza Malach. 1:1 406 p.n.e. Przypuszczalny koniec odbudowy Jerozolimy Dan. 9:25 332 p.n.e. ok. 280 p.n.e. 165 p.n.e. 63 p.n.e. ok. 37 p.n.e. Judea dostaje się pod władzę Grecji, piątego mocarstwa światowego Rozpoczęcie prac nad Septuagintą Ponowne poświęcenie świątyni po zbezczeszczeniu jej greckim bałwochwalstwem; Święto Poświęcenia Jerozolima dostaje się pod władzę Rzymu, szóstego mocarstwa światowego Herod (król wyznaczony przez Rzym) zdobywa szturmem Jerozolimę Dan. 8:21 Jana 10:22 Jana 19:15; Obj. 17:10 2 p.n.e. Narodziny Jana Chrzciciela i Jezusa Łuk. 1:60; 2:7 29 n.e. Jan i Jezus rozpoczynają służbę publiczną Łuk. 3:1,2, 23 33 n.e. 14 Nisan: Jezus wydaje siebie na ofiarę stanowiącą podstawę nowego przymierza; zostaje przybity do pala; Łuk. 22:20; 23:33 16 Nisan: zmartwychwstanie Jezusa Mat. 28:1-10 36 n.e. ok. 41 n.e. 6 Siwan, Pięćdziesiątnica: wylanie ducha; Piotr otwiera Żydom drogę do zboru chrześcijańskiego Koniec 70 tygodni lat; Piotr odwiedza i wprowadza do zboru chrześcijańskiego Korneliusza, pierwszego nie obrzezanego człowieka z narodów Mateusz spisuje Ewangelię według Mateusza Dzieje 2:1-17, 38 Dan. 9:24-27; Dzieje 10:1,45 ok. 47-48 n.e. Pierwsza podróż misjonarska Pawła Dzieje 13:1 do 14:28 ok. 49 n.e. Ciało kierownicze postanawia, że osoby wierzące z narodów nie muszą się obrzezywać Dzieje 15:28, 29 ok. 49-52 n.e. Druga podróż misjonarska Pawła Dzieje 15:36 do 18:22 ok. 50 n.e. Paweł pisze z Koryntu List l do Tesaloniczan 1 Tes. 1:1 ok. 51 n.e. Paweł pisze z Koryntu List 2 do Tesaloniczan 2 Tes. 1:1 ok. 50-52 n.e. Paweł pisze z Koryntu lub Antiochii Syryjskiej List do Galatów Gal. 1:1

ok. 52-56 n.e. Trzecia podróż misjonarska Pawła Dzieje 18:23 do 21:19 ok. 55 n.e. Paweł pisze z Efezu List 1 do Koryntian i z Macedonii 2 do Koryntian 1Kor. 15:32; 2 Kor. 2:12,13 ok. 56 n.e. Paweł pisze z Koryntu List do Rzymian Rzym. 16:1 ok. 56-58 n.e. Łukasz spisuje Ewangelię według Łukasza Łuk. 1:1,2 ok. 60-61 n.e. Paweł pisze z Rzymu: List do Efezjan Efez. 3:1 List do Filipian Filip. 4:22 List do Kolosan Kol. 4:18 List do Filemona Filem. 1 ok. 61 n.e. Paweł pisze z Rzymu List do Hebrajczyków Hebr. 13:24; 10:34 Łukasz w Rzymie kończy spisywać Dzieje Apostolskie przed 62 n.e. Jakub, brat Jezusa, pisze z Jerozolimy List Jakuba Jak. 1:1 ok. 60-65 n.e. Marek spisuje Ewangelię według Marka ok. 61-64 n.e. Paweł pisze z Macedonii List 1 do Tymoteusza 1 Tym. 1:3 Paweł pisze z Macedonii (?) List do Tytusa Tyt. 1:5 ok. 62-64 n.e. Piotr pisze z Babilonu List 1 Piotra 1 Piotra 1:1; 5:13 ok. 64 n.e. Piotr pisze z Babilonu (?) List 2 Piotra 2 Piotra 1:1 ok. 65 n.e. Paweł pisze z Rzymu List 2 do Tymoteusza 2 Tym. 4:16-18 Juda, brat Jezusa, pisze List Judy Judy 17,18 70 n.e. Jerozolima wraz ze świątynią zburzona przez Rzymian Dan. 9:27; Mat. 23:37, 38; Łuk. 19:42-44 ok. 96 n.e. Jan na wyspie Patmos spisuje Objawienie Obj. 1:9 ok. 98 n.e. Jan pisze Ewangelię według Jana oraz listy 1, 2 i 3 Jana; koniec spisywania Biblii Jana 21:22, 23 ok. 100 n.e. Śmierć Jana, ostatniego z apostołów 2 Tes. 2:7