Data i autorstwo ksiąg Królewskich.
|
|
- Bogusław Pawłowski
- 8 lat temu
- Przeglądów:
Transkrypt
1 Ryszard Tyśnicki Studia zaoczne WBST Data i autorstwo ksiąg Królewskich. Pisanie o datach i autorach w przypadku ksiąg Starego Testamentu nie jest łatwym i prostym zadaniem. Zdarza się, bowiem, że interesujące nas fakty nie są podane lub nawet, gdy są podane, powodują liczne wątpliwości. Przykładem na tego typu trudności może być księga Samuela, która jak wskazuje nazwa powinna być napisana przez tego proroka, ale od 1Sam.25 księga ta opisuje wydarzenia zaistniałe już po jego śmierci. Wiele ksiąg starotestamentowych nie ma nawet i takich wzmianek o autorze. Podobny problem stanowi datowanie powstania ksiąg. Jedyny pewnik w tej dziedzinie to fakt, że księgi te powstały po opisywanych przez nie wydarzeniach, ale kiedy i w jakich okolicznościach, to problem już dyskusyjny. Dlatego też w różnych opracowaniach pojawiają się różne opinie. Oczywiście wspomniane trudności nie decydują o natchnieniu tych ksiąg, nie kwestionują autorstwa Ducha Świętego a to jest przecież najważniejsze. W starożytności, bowiem prawa autorskie, dzisiaj tak ważne, nie były znane i często autorstwo ksiąg przypisywano wielkim ludziom, jak np. Samuelowi, po to, aby podkreślić prestiż księgi a nie autora. Tak na marginesie księga Samuela opowiada w dużej mierze o nim a księgi Mojżeszowe opisują dzieje narodu wędrującego pod wodzą Mojżesza, choć niekoniecznie to oni byli ich autorami. Tak, więc z punktu widzenia przesłania natchnionego tych ksiąg autor i data powstania są nieważnie i nie mają wpływu na wiarygodność przesłania. O wiarygodności tej w księgach historycznych decydują fakty opisywane i przesłanie teologiczne płynące z tych faktów. Autorstwo i data powstania zaspakaja jedynie naszą ciekawość i mają wartość, jako element poszukiwań naukowych a nie dydaktycznych.
2 Rys historyczny omawianego problemu Księgi Królewskie, znane ze Starego Testamentu nie zawsze występowały w takim układzie, jaki jest nam znany. W początkowym, bowiem czasie była to jedna księga 1. Podział na dwie części nastąpił dopiero później, dokonano tego w Septuagincie 2 i to ze względów technicznych a nie merytorycznych. Współczesne księgi Samuela nazywane były kiedyś księgami królewskimi pierwszą i drugą. Biorąc dzisiaj pod uwagę tę zasadę omawiane księgi Królewskie 1 i 2, były kiedyś 3 i 4. Historia opisywana przez te księgi rozpoczyna się od panowania Salomona, czyli gdzieś w roku a kończy się ułaskawieniem króla Jehojachima, które nastąpiła w 37 lat po uprowadzeniu do niewoli. Czyli gdzieś około 549 roku 4. Księgi te opisują okres ok. 420 lat historii, ważnej dla zrozumienia woli Bożej i skutków ignorowania tej woli. Podczas gdy księgi Mojżeszowe zawierają opis przymierza, jakie Bóg zawarł z Izraelem i pokazują warunki, jakie ten naród musi spełnić, aby dostąpić bożego błogosławieństwa. Księgi historyczne Jozuego, Sędziów, Samuela, Królewskie i Kronik pokazują praktyczny wymiar realizacji tego przymierza w Ziemi Obiecanej i pokazują skutki ignorowania woli Bożej w życiu narodu. W swej treści są ostrzeżeniem, przed postawą ignorowania woli Bożej. Jak zauważa ks. Jan Kanty Pytel 5, autor tej księgi korzystał z różnych tekstów źródłowych, niektóre z nich są wymienione w samej księdze a niektórych możemy się domyślać, źródła te to: Księga rządów Salomona Księga Kronik królów Judy i królów Izraela Kronika rodzinna Dawida str.57 1 Stanisław Gądecki bp, Wstęp do ksiąg historycznych Starego Testamentu, Gaudentinum, Gniezno 1992, 2 Werner H. Schnidt, Wprowadzenie do Starego Testamentu, Augustana 1997, s Biblia Tysiąclecia, Wydanie drugie poprawione, Pallottinium 1971, str Samuel J. Schultz, Stary Testament przemawia, Towarzystwo Krzewienie Etyki Chrześcijańskiej, str , s Praca zbiorowa pod redakcją ks. Lecha Stachowiaka, Wstęp do Starego Testamentu, Pallottinum Poznań 2
3 Księga dziejów Salomona Opis schizmy północnej Historia Eliasza Historia Elizeusza Historia Ezechiasza Pokazuje nam to, ogromną pracę, jaką wykonał autor tej księgi, gromadząc materiały z wielu źródeł. Można powiedzieć, że jest to praca naukowa z naszego punktu widzenia. Podane i domyślne źródła informacji powodują odczucie dużej wiarygodności opisywanych tam faktów, a też świadczą o uczciwości autora tej księgi, gdyż podaje informacje w oparciu o dostępne mu źródła. Wiemy też, że podawane informację są wyborem, dokonanym pod kątem celu tej księgi. Natchniony autor pokazuje nie tylko fakty, ale dodaje swój komentarz i pokazuje nam jak Bóg spoglądał na te wydarzenia i jak je oceniał. Warto wspomnieć i o źródłach poza biblijnych potwierdzających wydarzenia zapisane w księgach Królewskich 6. Zarówno źródła Egipskie jak i Asyryjskie a też badania archeologiczne potwierdzają fakty podane w księgach królewskich. Pokazuje to duż wiarygodność tych ksiąg. Należy docenić autora tej księgi za jego pracę, wykonaną w bardzo niekorzystnym okresie czasu, gdy kraj był w stanie wojny a obce wojska paliły i niszczyły dorobek Izraela. W takich warunkach autor zdobył pewne i sprawdzalne informacje na temat dość długiej historii, jaką opisuje. Problem daty powstania i autora. Zakres opisywanych wydarzeń w tej księdze rzutuje na datę powstania, ostateczna redakcja tego tekstu musiała nastąpić po ostatnim opisywanym wydarzeniu. Być może księga ta powstawała etapami, co jest prawdopodobne i podawane w wielu podręcznikach. I tak pierwsza redakcja mogła powstać za czasów Jozjasza ( przed Chr.). Następna zaś redakcja w czasie niewoli Babilońskiej 7 6 Wstęp do Starego Testamentu, s Tamże, s
4 Biblia Tysiąclecia w swoim wstępie do ksiąg Królewskich 8 podaje, że księga ta powstała w pierwszej wersji w roku, w czasach reformy Jozjasza, świadczą o tym fakty podane w czasie teraźniejszym a dotyczące czasów panowania tego króla (1Król.8,8; 2Król.8,22). Natomiast ostateczna redakcja powstała w okolicach roku 561, gdyż autor wspomina uwolnienie Jehojakima a nie wspomina o dekrecie Cyrusa, który miał miejsce w roku 538. Czy jednak te założenia są słuszne? Przecież całkiem prawdopodobne jest to, że autor księgi mógł przepisać informację z dostępnego sobie źródła, które pisało o świątyni w czasie teraźniejszym, podczas gdy świątynia już dawno nie istniała. Podobnie dekret Cyrusa nie musiał być uwzględniony przez autora księgi, chociażby z tego powodu, że nie dotyczył historii Izraelskich królów, natomiast uwolnienie Jehojakima jak najbardziej pasowało do treści księgi. Trudno jest też określić miejsce powstania tej księgi, mogła być ona równie dobrze napisana w Ziemi Świętej jak i w Babilonii, gdzie mieszkali uchodźcy. Wiadomo przecież, że nie wszyscy zostali uprowadzeni do niewoli, pewnie też dotyczy to archiwów państwowych, z których korzystał autor tej księgi. Obie wersje miejsca powstania księgi są jednakowo prawdopodobne. Za powstaniem tej księgi na wygnaniu przemawia praktyka najeźdźców konfiskujących wartościowe archiwa. Być może źródła, z których korzystał autor zostały przeniesione do stolicy państwa Babilońskiego. Z drugiej zaś strony w czasach wojen próbuje się ukryć najważniejsze dokumentny przed wrogami. W takiej sytuacji miejscem powstania księgi mogła być Ziemia Obiecana. Księga ta jest próbą podsumowania losu narodu i poszukuje odpowiedzi na pytanie, dlaczego Izrael znalazł się w niewoli? Wraz z księgami Sędziów, Samuela pokazuje losy kultu i wiary w sytuacji narodu, który zasiedlił ziemię obiecaną. Ta refleksja teologiczna jest tu ważniejsza od rozważań dotyczących miejsca i daty powstania. Pogrążony w smutku naród potrzebował tekstu ku pokrzepieniu a też potrzebował rozliczyć się z przeszłością. Znamy to z naszej historii, gdy w czasie rozbiorów powstawały dzieła ukazujące świetność upadłej Rzeczpospolitej, świetność, która podtrzymywała na duchu cierpiący naród. Podobną rolę odgrywały księgi historyczne, informując o pięknej historii Izraela i próbując znaleźć odpowiedź na pytanie, dlaczego znaleźli się w niewoli? 8 Biblia Tysiąclecia, s.309 4
5 Jak zauważa bp Stanisław Gołębiowski 9 w tradycji Żydowskiej za autora tej księgi uważany jest prorok Jeremiasz, jest to jednak teza trudna do udowodnienia. Styl zaś księgi Jeremiasza i ksiąg Królewskich nie daje podstaw do takiego twierdzenia. Problem autora tej księgi musi, więc pozostać nierozstrzygnięty. Wnioski Próbując podsumować nasze rozważania, stoimy przed dość trudnym zadaniem. Musimy stwierdzić, że autor (autorzy) tej księgi jest nieznany. Wykonał on dobrą robotę, wiarygodnie przedstawiając dzieje Izraela i Judy, podając informacje potwierdzone w materiałach źródłowych i dowodach poza biblijnych. Praca jego jednak pozostanie anonimowa a niewątpliwie jedynie Duch Święty jest tutaj dostrzegany, chronił on, bowiem autora przed popełnieniem błędów i podaniem nieprawdy. Nieznany też jest czas powstania księgi, prawdopodobnie księga ta powstawała w kilku etapach, ale i to może nie być prawdą. Według wszelkich wskazówek księga ta mogła powstać w okresie od uwolnienia Jechojakima aż do czasów powrotu z niewoli a może nawet i później. To, co jest najistotniejsze do fakty, które księga ta podaje i to bynajmniej nie fakty historyczne, ale teologiczne. Upadek Izraela i Judy nastąpił w wyniku nieposłuszeństwa Bogu, bałwochwalstwa, kultu figur i rzeźb. Odejście od moralnego przesłania Bożego, doprowadziło do upadku Izraela i Judy. Z tego też powodu księga ta niesie dla nas ważne poselstwo, gdyż i my współcześni wyznawcy Boga, popełniamy te same grzechy, co starożytni Izraelici. 9 Wstęp do ksiąg historycznych Starego Testamentu, s.60 5
Komantarzbiblijny.pl. Komentarze. Księga 1 Królów
Komantarzbiblijny.pl Komentarze Księga 1 Królów Sierpień 2017 1 Spis treści Komentarz Biblijny do 1 Kr. 6:1... 3 2 Komentarz Biblijny do 1 Kr. 6:1 "W roku czterysta osiemdziesiątym po wyjściu Izraelitów
SPIS TREŚCI. Część 1 Niebo Od wydawcy Wprowadzenie Niebo w nauczaniu Jezusa... 17
SPIS TREŚCI Od wydawcy... 11 Wprowadzenie... 13 O ile nie mamy bezpośredniej wiedzy o tym, jakie będzie niebo, Bóg poprzez swoje Słowo pozwala nam na nie przelotnie spojrzeć i zyskać pewien obraz tego,
Wymagania edukacyjne dla klasy V z religii
1 Wymagania edukacyjne dla klasy V z religii 1. Zna podział Pisma Świętego: Stary Nowy Testament. Wie, kto jest autorem Ewangelii. Zna księgi Nowego Testamentu: Listy Apostolskie, Dzieje Apostolskie, Apokalipsa
Karolina Milczarek Kl. 3TL
Karolina Milczarek Kl. 3TL Jest to osoba -będąca w kontakcie z Bogiem, - będąca jego ustami na ziemi, -wysłannik Boga Od początków dziejów Izraela prorocy odgrywali wiodącą rolę w historii biblijnej. To
1 Zagadnienia wstępne
1 Zagadnienia wstępne 2 W ramach powtórki księgi protokanoniczne pisma, które od początku były uznawane przez wszystkie gminy chrześcijańskie za natchnione protokanoniczność nie oznacza, że księgi te mają
Data napisania księgi Daniela
Ryszard Tyśnicki WBST - I rok zaocznych Data napisania księgi Daniela Wprowadzenie Księga Daniela stanowi dość znaczne wyzwanie dla komentatora. Jak każde dzieło prorockie i apokaliptyczne, podaje wiele
Wierzę w Boga Ojca. Zeszyt ćwiczeń do nauki religii dla klasy IV szkoły podstawowej. pod redakcją ks. Andrzeja Krasińskiego
Wierzę w Boga Ojca Zeszyt ćwiczeń do nauki religii dla klasy IV szkoły podstawowej pod redakcją ks. Andrzeja Krasińskiego WYDZIAŁ KATECHETYCZNY KURII DIECEZJALNEJ PŁOCKIEJ PŁOCK 2015 Zeszyt ćwiczeń nr
1. Skąd wzięła się Biblia?
1. Skąd wzięła się Biblia? Wprowadzenie do historii powstawania ksiąg biblijnych od etapu przekazu ustnego, poprzez proces spisywania i redakcji, do powstania księgi i umiejscowienia jej w kanonie Biblii.
Kierunek i poziom studiów: Sylabus modułu: Stary Testament (11-TS-12-ST) Nazwa wariantu modułu (opcjonalnie): nazwa_wariantu (kod wariantu)
Uniwersytet Śląski w Katowicach str. 1 Kierunek i poziom studiów: Sylabus modułu: Stary Testament (11-TS-12-ST) Nazwa wariantu modułu (opcjonalnie): _wariantu ( wariantu) 1. Informacje ogólne koordynator
Prorok Habakuk. Cel. Przybliżenie dzieciom postaci proroka Habakuka. Kolejne kroki
Cel Przybliżenie dzieciom postaci proroka Habakuka. Kolejne kroki Cieszymy się z obecności wszystkich i mamy nadzieję, że wszyscy wytrwamy w naszym modlitewnym czuwaniu. Przypominamy proroka Nahuma, którego
O tym jak ludu rzesza szła pod wodzą Mojżesza
O tym jak ludu rzesza szła pod wodzą Mojżesza Wprowadzenie Film Interaktywne ćwiczenia mul medialne Podsumowanie Słowniczek Dla nauczyciela Wprowadzenie Religia starożytnych Żydów to jeden z najstarszych
Rys historyczny powstawania kanonu Pisma Świętego
Ryszard Tyśnicki studia zaoczne WBST Dlaczego w Starym Testamencie jest różnica w liczbie ksiąg między Biblią protestancką a katolicką, która wersja, twoim zdaniem powinna obowiązywać chrześcijan? Współczesne
Etapy historii zbawienia KSIĘGI, BOHATEROWIE, DATY, WYDARZENIA
Etapy historii zbawienia KSIĘGI, BOHATEROWIE, DATY, WYDARZENIA Etapy historii zbawienia Zdobycie Ziemi Obiecanej i czasy Sędziów Patriarchowie i pobyt w Egipcie 1 Prehistoria biblijna 2 3 Wyjście z Egiptu
Jak czytać ze zrozumieniem Pismo Święte?
Jak czytać ze zrozumieniem Pismo Święte? Mój pierwszy nauczyciel języka hebrajskiego bił mnie linijką po dłoni, gdy ośmieliłem się dotknąć palcem świętych liter Pięcioksięgu. (R. Brandstaetter, Żywa Księga)
JOZUE NASTĘPCĄ MOJŻESZA
JOZUE NASTĘPCĄ MOJŻESZA 101 Czy pamiętasz historię Mojżesza? To On był główną postacią w kontaktach narodu Izraelskiego z Panem Bogiem. Mojżesz chodził po pustyni z narodem Izraelskim przez 40 lat. Był
Chrześcijanin a Przykazania Dekalogu
Chrześcijanin a Przykazania Dekalogu UWAŻANO JE ZA NAJWIĘKSZY KODEKS MORALNY ZNANY KIEDYKOLWIEK NA ZIEMI. NAZYWANO JE STRASZNĄ DZIESIĄTKĄ! PRZEZ WIEKI ZAWIESZANO JE NA ŚCIANACH CHRZEŚCIJAŃSKICH DOMÓW.
Ks. Michał Bednarz ZANIM ZACZNIESZ CZYTAĆ PISMO ŚWIĘTE
Ks. Michał Bednarz ZANIM ZACZNIESZ CZYTAĆ PISMO ŚWIĘTE 4 by Wydawnictw o BIBLOS, Tarnów 1997 ISBN 83-86889-36-5 SPIS TREŚCI Wstęp.................................. 9 :2 6.,H. 1998 Nihil obs tat Tarnów,
Pismo Święte podstawowym źródłem treści w programach. Kościoła Zielonoświątkowego w RP
Pismo Święte podstawowym źródłem treści w programach nauczania biblijnego Kościoła Zielonoświątkowego w RP Podstawa Programowa katechezy zielonoświątkowej Za podstawowe źródło treści oraz główną przesłankę
Religia, kl. 1 G, NaCoBeZu
Religia, kl. 1 G, NaCoBeZu 1. Katecheza w szkole moim wyborem - Potrafię wymienić zasady oceniania i zachowania obowiązujące na lekcji 2. Przygotowanie do sakramentu bierzmowania - Wymieniam siedem darów
Wierzę w Boga Ojca. Podręcznik do nauki religii dla klasy IV szkoły podstawowej. pod redakcją ks. Andrzeja Krasińskiego
Wierzę w Boga Ojca Podręcznik do nauki religii dla klasy IV szkoły podstawowej pod redakcją ks. Andrzeja Krasińskiego WYDZIAŁ KATECHETYCZNY KURII DIECEZJALNEJ PŁOCKIEJ PŁOCK 2015 Podręcznik nr PL-21-01/15-PL-1/15
BOŻE OBJAWIENIE tematy i wiedza Księga PŚ (Jak czytać Pismo Święte? Najważniejsze księgi historyczne Starego Testamentu i ich bohaterowie.
Księga PŚ (Jak czytać Pismo Święte? Najważniejsze księgi historyczne Starego Testamentu i ich bohaterowie.) YK 14-19, notatka w zeszycie, prezentacja, skrypt Pojęcia: Biblia, kanon, natchnienie Podział
SPIS TREŚCI PRZEDMOWA... 5
SPIS TREŚCI PRZEDMOWA... 5 PROFETYZM JAKO ZJAWISKO RELIGIJNE STAROŻYTNEGO WSCHODU... 7 Profetyzm... 7 Profetyzm pozaizraelski... 9 Profetyzm w starożytnym Egipcie... 9 Profetyzm w Mezopotamii... 11 Profetyzm
Pismo Święte. Wierzymy, że Pismo Święte Biblia jest Słowem Bożym, nieomylnym i natchnionym przez Ducha Świętego, i stanowi jedyną normę wiary i życia.
Pismo Święte Wierzymy, że Pismo Święte Biblia jest Słowem Bożym, nieomylnym i natchnionym przez Ducha Świętego, i stanowi jedyną normę wiary i życia. Pismo Święte składa świadectwo o Chrystusie, który
Rozkład materiału nauczania i wymagania edukacyjne na poszczególne oceny z religii do klas pierwszych gimnazjum, na rok szkolny 2016/2017 opracowany
Rozkład materiału nauczania i wymagania edukacyjne na poszczególne oceny z religii do klas pierwszych gimnazjum, na rok szkolny 2016/2017 opracowany w oparciu o program nauczania nr AZ-3-02/13 pt. Rozradowanie
Wymagania edukacyjne z religii dla klasy I a gimnazjum w 2016/17.
Wymagania edukacyjne z religii dla klasy I a gimnazjum w 2016/17. ROZDZIAŁ CELUJĄCY BARDZO DOBRY DOBRY DOSTATECZNY DOPUSZCZAJĄCY I. Szukam prawdy o sobie 3. Wykonał dodatkową pracę np. prezentację związaną
Kryteria oceniania z religii dla klasy siódmej szkoły podstawowej
Kryteria oceniania z religii dla klasy siódmej szkoły podstawowej I. Szukam prawdy o sobie II. Spotykam Boga III. Słucham 3. Aktywnie uczestniczy w lekcji i biegle posługuje się zdobytą wiedzą. 4. Wykonał
Szczegółowe wymagania edukacyjne na poszczególne stopnie z religii dla klasy siódmej szkoły podstawowej
Szczegółowe wymagania edukacyjne na poszczególne stopnie z religii dla klasy siódmej szkoły podstawowej CELUJĄCY BARDZO DOBRY DOBRY DOSTATECZNY DOPUSZCZAJĄCY NIEDOSTATECZNY 3. Aktywnie uczestniczy w lekcji
Kościół Boży w Chrystusie PODSTAWA PROGRAMOWA DLA SZKÓŁ PODSTAWOWYCH
Kościół Boży w Chrystusie PODSTAWA PROGRAMOWA DLA SZKÓŁ PODSTAWOWYCH CHARAKTERYSTYKA: Program przeznaczony jest dla uczniów szkół podstawowych. Minimum programowe nie uwzględnia podziału treści materiału
Lekcja 2 na 14 października 2017
Lekcja 2 na 14 października 2017 Zakon bowiem został nadany przez Mojżesza, łaska zaś i prawda stała się przez Jezusa Chrystusa (Jan 1:17) Wielkie obietnice: lepsze życie w zamian za posłuszeństwo. Lepsze
Religia ks. Paweł Mielecki Klasa IV
Religia ks. Paweł Mielecki Klasa IV Na ocenę celującą uczeń: Posiada wiedzę i umiejętności przewidziane na ocenę bardzo dobrym (co najmniej w 90%), a nad to: Samodzielnie i twórczo rozwija własne zainteresowania
Rozkład materiału nauczania treści programowe dla klasy pierwszej gimnazjum
Rozkład materiału nauczania treści programowe dla klasy pierwszej gimnazjum Rozkład materiału nauczania treści programowe dla klasy pierwszej gimnazjum Przedmiot: religia Klasa: pierwsza gimnazjum Tygodniowa
IZRAEL CHCE MIEĆ KRÓLA
IZRAEL CHCE MIEĆ KRÓLA 136 Samuel, którego poznaliście ostatnio był sędzią w Izraelu, mówił Izraelitom jak mają czynić oraz kazał zniszczyć obce i złe bożki z domów. Jednak gdy Samuel się zestarzał, ustanowił
Jak czytać i rozumieć Pismo Święte? Podstawowe zasady. (YC 14-19)
Jak czytać i rozumieć Pismo Święte? Podstawowe zasady. (YC 14-19) Mój pierwszy nauczyciel języka hebrajskiego bił mnie linijką po dłoni, gdy ośmieliłem się dotknąć palcem świętych liter Pięcioksięgu. (R.
Jak czytać ze zrozumieniem Pismo Święte (YC 14-19)?
Jak czytać ze zrozumieniem Pismo Święte (YC 14-19)? Mój pierwszy nauczyciel języka hebrajskiego bił mnie linijką po dłoni, gdy ośmieliłem się dotknąć palcem świętych liter Pięcioksięgu. (R. Brandstaetter,
Dzieło kronikarskie oraz Tb, Jdt, Est
1 Dzieło kronikarskie oraz Tb, Jdt, Est 2 1 Krn 1-9 Genealogie podsumowują historię, pokazują kolejne wybory Boga Linia królewska: Juda -> Dawid -> Linia kapłańska: Lewi -> Aaron 1 Krn 10-29 2 Krn Historia
Kryteria oceniania z religii dla klasy pierwszej gimnazjum
Kryteria oceniania z religii dla klasy pierwszej gimnazjum ROZDZIAŁ CELUJĄCY BARDZO DOBRY DOBRY DOSTATECZNY DOPUSZCZAJĄCY NIEDOSTATECZNY I. Szukam prawdy o sobie 3. Aktywnie uczestniczy w lekcji i biegle
Kryteria oceniania z religii dla klasy pierwszej gimnazjum
Kryteria oceniania z religii dla klasy pierwszej gimnazjum ROZDZIAŁ CELUJĄCY BARDZO DOBRY DOBRY DOSTATECZNY DOPUSZCZAJĄCY NIEDOSTATECZNY I. Szukam prawdy o sobie 3. Aktywnie uczestniczy w lekcji i biegle
BĘDZIECIE MI ŚWIADKAMI
BĘDZIECIE MI ŚWIADKAMI Lekcja 1 na 7 czerwca 2018 Ale weźmiecie moc Ducha Świętego, kiedy zstąpi na was, i będziecie mi świadkami w Jerozolimie i w całej Judei, i w Samarii, i aż po krańce ziemi (Dzieje
Lekcja2 na 13. października 2018
Lekcja2 na 13. października 2018 Początkiem mądrości jest bojaźń Pana, a poznanie Świętego - to rozum (Przypowieści 9,10) Bóg chce, aby Jego lud był zjednoczony. Posłuszeństwo woli Bożej jest niezbędne
ROZKŁAD MATERIAŁU NAUCZANIA RELIGII W KLASACH I Gimnazjum W Gimnazjum nr 53
ROZKŁAD MATERIAŁU NAUCZANIA RELIGII W KLASACH I Gimnazjum W Gimnazjum nr 53 Numer programu AZ-3-02/10 Tytuł programu: Jezus Chrystus Drogą, prawdą i życiem Numer podręcznika AZ -31-02/10-0 Tytuł podręcznika:
WYMAGANIA EDUKACYJNE W ZAKRESIE IV KLASY SZKOŁY PODSTAWOWEJ. Zaproszeni przez Boga z serii Drogi przymierza
WYMAGANIA EDUKACYJNE W ZAKRESIE IV KLASY SZKOŁY PODSTAWOWEJ Zaproszeni przez Boga z serii Drogi przymierza Wymagania edukacyjne śródroczne Ocena celująca Ocenę celującą przewiduję dla uczniów przejawiających
BIBLICUM ŚLĄSKIE. Wykład IV Kanon i apokryfy
BIBLICUM ŚLĄSKIE KURS WPROWADZAJĄCY Wykład IV Kanon i apokryfy Jedna Biblia w trzech wersjach? czyli o kanonie i apokryfach W historii kształtowania się Biblii kilka razy powracały pytania: Które księgi
Wymagania programowe i kryteria oceniania z religii dla klasy IV. I. Podstawowe:
Wymagania programowe i kryteria oceniania z religii dla klasy IV I. Podstawowe: Na ocenę celującą uczeń: Spełnia wymagania na ocenę bardzo dobrą. Posiada wiedzę i umiejętności, które są efektem samodzielnej
BIBLIA. Wielkie opowieści Starego i Nowego Testamentu
BIBLIA Wielkie opowieści Starego i Nowego Testamentu Blandine Laurent we współpracy z François Brossierem, profesorem Katolickiego Uniwersytetu Paryskiego, i Benoit Marchonem Ilustracje: Claude i Denise
Czy więc zakon unieważniamy przez wiarę? Wręcz przeciwnie, zakon utwierdzamy (Rzymian 3:31)
Lekcja 5 na 4 listopada 2017 Czy więc zakon unieważniamy przez wiarę? Wręcz przeciwnie, zakon utwierdzamy (Rzymian 3:31) W dniu 31 października 1517 r. Marcin Luter zawiesił swoje dziewięćdziesiąt pięć
WSTĘP DO HISTORII ZBAWIENIA. Chronologia Geografia Treść Przesłanie
WSTĘP DO HISTORII ZBAWIENIA Chronologia Geografia Treść Przesłanie Historia zbawienia jest to historia świata i człowieka widziane z perspektywy relacji z Bogiem. definicja Chronologia historii zbawienia
Pismo Święte to zbiór ksiąg Nowego i Starego Testamentu, uznanych przez Kościół za natchnione i stanowiących wraz z Tradycją jeden depozyt wiary i
PISMO ŚWIĘTE. Pismo Święte to zbiór ksiąg Nowego i Starego Testamentu, uznanych przez Kościół za natchnione i stanowiących wraz z Tradycją jeden depozyt wiary i jedną regułę wiary. Natchnienie- (łac. Inspiratio)
Wierzę w Boga Ojca. Podręcznik do nauki religii dla klasy IV szkoły podstawowej. pod redakcją ks. Andrzeja Krasińskiego
Wierzę w Boga Ojca Podręcznik do nauki religii dla klasy IV szkoły podstawowej pod redakcją ks. Andrzeja Krasińskiego WYDZIAŁ KATECHETYCZNY KURII DIECEZJALNEJ PŁOCKIEJ PŁOCK 2016 Podręcznik nr AZ-21-01/15-PL-2/15
Scenariusz lekcji j. polskiego w kl. LP. Temat lekcji: Łacińskie, ale polskie- kroniki średniowieczne i ich twórcy. Opracowany przez mgr Edytę Góral
Scenariusz lekcji j. polskiego w kl. LP. Temat lekcji: Łacińskie, ale polskie- kroniki średniowieczne i ich twórcy. Opracowany przez mgr Edytę Góral Cele: - poznawczy: poznanie pojęcia historiografia,
JOZUE NASTĘPCĄ MOJŻESZA
JOZUE NASTĘPCĄ MOJŻESZA 93 Czy pamiętasz historię Mojżesza? To On był główną postacią w kontaktach narodu Izraelskiego z Panem Bogiem. W między czasie mówiliśmy o Przybytku i Kapłanach, ponieważ tak wiele
DEKALOG gdzie szukać informacji? YouCat KKK
gdzie szukać informacji? YouCat 348 351 KKK 2052 2082 Jacek Salij Dekalog o. Adam Szustak, Konferencje o Dekalogu Valerio Bocci Dziesięć przykazań wyjaśniane dzieciom Wiesława Lewandowska Pan Bóg nie robi
BOŻE OBJAWIENIE tematy i wiedza Powtórzenie materiału o Objawieniu Bożym
Powtórzenie materiału o Objawieniu Bożym Użyte kolory: Kolor czarny materiał obowiązkowy na poziomie podstawowym Kolor Ubuntu Orange - materiał rozszerzony na ocenę celującą Księga PŚ (Czytać ze zrozumieniem
Jeden Pasterz i jedno stado. Jan 10,1-11. Jedna. Jedno ciało. 1 Koryntian 12: świątynia. 1 Koryntian 3, Jedna
Lekcja 6 na 10. listopada 2018 Biblia zawiera różne obrazy, które przedstawiają duchowe i teologiczne prawdy. Na przykład woda w Ewangelii Jana 7,38, wiatr w Ewangelii Jana 3,8 i filar w Liście do Tymoteusza
Konspekt lekcji języka polskiego w liceum Cierpienie HIoba
Literka.pl Konspekt lekcji języka polskiego w liceum Cierpienie HIoba Data dodania: 2011-01-31 12:47:20 Autor: Iwona Bankiewicz- Zabielska Scenariusz jest propozycją lekcji do tematów dotyczących cierpienia
Lekcja 8 na 24. listopada 2018
JEDNOŚĆ W WIERZE Lekcja 8 na 24. listopada 2018 I nie ma w nikim innym zbawienia; albowiem nie ma żadnego innego imienia pod niebem, danego ludziom, przez które moglibyśmy być zbawieni (Dzieje Ap. 4,12)
Witamy serdecznie. Świecki Ruch Misyjny EPIFANIA, Zbór w Poznaniu
Witamy serdecznie Świecki Ruch Misyjny EPIFANIA, Zbór w Poznaniu Świecki Ruch Misyjny Epifania Świecki Ruch Misyjny "Epifania" jest międzynarodowym, niezależnym, niesekciarskim, nieobliczonym na zysk,
Dawid pasterzem owiec -Elizabeth Jane Gardner.
Król Dawid Dawid pasterzem owiec -Elizabeth Jane Gardner. Młodość Dawid pasterzem owiec - Elizabeth Jane Gardner. Jako najmłodszy z ośmiu synów Jessego pełnił w domu podrzędne funkcje i zajmował się głównie
Rozkład materiału nauczania treści programowe dla klasy pierwszej gimnazjum
Rozkład materiału nauczania treści programowe dla klasy pierwszej gimnazjum Rozkład materiału nauczania treści programowe dla klasy pierwszej gimnazjum Przedmiot: religia Klasa: pierwsza gimnazjum Tygodniowa
Studium Katechetyczne Wychowując w Wierze tłumaczenie po Polsku. OBJAWIENIE W PIŚMIE ŚWIĘTYM I TRADYCJI
Polish FF Curriculum Translation in Polish Studium Katechetyczne Wychowując w Wierze tłumaczenie po Polsku. OBJAWIENIE W PIŚMIE ŚWIĘTYM I TRADYCJI 1. Objawienie: Pismo Św. i Tradycja a. Pismo Święte: Części,
O tym jak wypadła pierwsza podróż świętego Pawła
O tym jak wypadła pierwsza podróż świętego Pawła Wprowadzenie Film Interaktywne ćwiczenia mul medialne Podsumowanie Słowniczek Dla nauczyciela Wprowadzenie W wyniku działalności Jezusa z Nazaretu w pierwszej
Resovia Sacra. Studia Teologiczno-Filozoficzne Diecezji Rzeszowskiej 13,
Józef Błażej Łach "Księgi historyczne Starego Testamentu", cz. 1, opracowali T. Brzegowy, J. Łach, S. Wypych, [w:] "Wprowadzenie w myśl i wezwanie Ksiąg Biblijnych", t. 2, red. J. Frankowski, S. Wypych,
Łk 1, 1-4 KRĄG BIBLIJNY
Łk 1, 1-4 KRĄG BIBLIJNY Tomasz Kiesling Oborniki 2013 Być jak Teofil dziś Teofil konkretne imię adresata, chrześcijanina, do którego pisze św. Łukasz Ewangelię. Ewangelista przeprowadził wiele rozmów
PODSTAWOWE. Uczeń: - wie, że człowiek jest osobą; - rozumie, na czym polega wartość życia. ludzkiego;
EDUKACYJNE Przedmiot: Religia Klasa VII szkoły podstawowej Program Pójść za Chrystusem (AZ-3-01/10) Podręcznik Spotkanie ze Słowem (AZ-31-01/10-PO-1/11) BLOK YCZNY I. BÓG NA LUDZKICH DROGACH 1. Wartość
WYMAGANIA Przedmiot: Religia Klasa VII podstawowa Program Pójść za Chrystusem (AZ-3-01/10) Podręcznik Spotkanie ze Słowem (AZ-31-01/10-PO-1/11)
Przedmiot: Religia Klasa VII podstawowa Program Pójść za Chrystusem (AZ-3-01/10) Podręcznik Spotkanie ze Słowem (AZ-31-01/10-PO-1/11) BLOK YCZNY I. BÓG NA LUDZKICH DROGACH 1. Wartość życia - uzasadnia
Pismo Święte 2 Wstęp
Pismo Święte 2 Wstęp Wiadomości wstępne o Biblii 1. Tytuł: Biblia 2. Autor: Duch Święty 3. Spis treści: S.T. i N.T. 4. Bohater: Jezus Chrystus 5. Cechy charakterystyczne 6. Co zrobić z Biblią? Wiadomości
DrogaDoWolnosci.com. Możesz udostępniać tę listę innym. Nie zastrzegamy sobie żadnych praw do niej. Niechaj służy jak najszerszemu gronu osób.
DrogaDoWolnosci.com Poniższa lista pomoże Ci w codziennej lekturze Pisma Świętego. Lekturę możesz rozpocząć w dowolnej chwili. Dzięki temu planowi będziesz w stanie przeczytać całe Pismo Święte w jeden
Plan wynikowy do podręcznika Bóg działa Program dla 10-latków
Plan wynikowy do podręcznika Bóg działa Program dla 10-latków DZIAŁ PROGRAMOWY JEDNOSTKA TEMATYCZNA JEDNOSTKA LEKCYJNA CELE KSZTAL.CENIA W UJĘCIU OPERACYJNYM Z OKREŚLENIEM WYMAGAŃ EDUKACYJNYCH PODSTAWOWE
Rozszerzające Dopełniające. -umie wyjaśnić, na czym polega. życia; człowieka;
Lp. Temat lekcji Wymagania programowe dla klasy VII Pójść za Chrystusem (AZ-3-01/10) PODSTAWOWE Konieczne Podstawowe (dopuszczający) (dostateczny) 1 Wartość życia. -wie, że człowiek jest osobą; -rozumie,
ZESPÓŁ SZKÓŁ NR. 1 im. JANA PAWŁA II W BEŁŻYCACH. SZKOŁA PODSTAWOWA KRYTERIUM WYMAGAŃ Z RELIGII
ZESPÓŁ SZKÓŁ NR. 1 im. JANA PAWŁA II W BEŁŻYCACH. SZKOŁA PODSTAWOWA KRYTERIUM WYMAGAŃ Z RELIGII Uczeń otrzymujący ocenę wyższą spełnia wymagania na ocenę niższą. KLASA IV Program AZ-2-01/10. Ocena dopuszczająca
Komantarzbiblijny.pl. Komentarze. Proroctwo Jeremiasza
Komantarzbiblijny.pl Komentarze Proroctwo Jeremiasza Październik 2015 1 Spis treści Jer. 32:1... 3 2 Komentarz Biblijny do Jer. 32:1 "Słowo, które Pan oznajmił Jeremiaszowi w dziesiątym roku panowania
PROGRAM NAUCZANIA BIBLIJNEGO DLA KLAS I DO III SZKOŁY PODSTAWOWEJ Nr Programu nadany przez KChB: PNB/I-III/08/KB
PROGRAM NAUCZANIA BIBLIJNEGO DLA KLAS I DO III SZKOŁY PODSTAWOWEJ Nr Programu nadany przez KChB: PNB/I-III/08/KB Program Nauczania Biblijnego dla klas 1 do 3 szkoły podstawowej jest realizowany w podręcznikach:
GL fo J-to U(t'J ~ Yh~ f {i O~ ~ ffny't'..jl
GL fo J-to U(t'J ~ Yh~ f {i O~ ~ ffny't'..jl Rex Jackson Małżeństwo l dom Książka powstała we współpracy z zespołem pracowników Międzynarodowego Biura ICI Instytut ICI Cieszyn 1996 Tytuł oryginału: Marriage
ZESPÓŁ SZKÓŁ INTEGRACYJNYCH IM. POWSTAŃCÓW WIELKOPOLSKICH W INOWROCŁAWIU
ZESPÓŁ SZKÓŁ INTEGRACYJNYCH IM. POWSTAŃCÓW WIELKOPOLSKICH W INOWROCŁAWIU JAN PAWEŁ II ORĘDOWNIK RODZINY NASZA SPOŁECZNOŚĆ SZKOLNA ŁĄCZY SIĘ Z TYMI SŁOWAMI PAMIĘTAMY 27 kwietnia 2015 roku odbył się w naszej
Wędrówka do ziemi obiecanej geografia. Przybliżona trasa 40-letniej wędrówki Izraelitów do Ziemi Obiecanej
Wędrówka do ziemi obiecanej geografia Przybliżona trasa 40-letniej wędrówki Izraelitów do Ziemi Obiecanej Ziemia obiecana geografia Zajordania (te tereny zdobywa Mojżesz) Galilea Samaria Judea Morze Martwe
Liturgia jako święta gra. Elementy teatralizacji w tzw. Mszy Trydenckiej
Maciej Olejnik Liturgia jako święta gra. Elementy teatralizacji w tzw. Mszy Trydenckiej Wprowadzenie: Przedmiotem mojej pracy jest problem przenikania świata teatru do katolickiej liturgii łacińskiej.
Plan wynikowy. Przedmiot: Religia Klasa 7 Program Pójść za Chrystusem (AZ-3-01/10) Podręcznik Spotkanie ze Słowem (AZ-31-01/10-PO-1/11) PODSTAWOWE
Plan wynikowy Przedmiot: Religia Klasa 7 Program Pójść za Chrystusem (AZ-3-01/10) Podręcznik Spotkanie ze Słowem (AZ-31-01/10-PO-1/11) BLOK YCZNY I. BÓG NA LUDZKICH DROGACH II. SŁOWO BOGA DO CZŁOWIEKA
ks. Andrzej Krasiński
Wprowadzenie Drodzy Katecheci! Podręcznik do klasy IV szkoły podstawowej, który oddajemy w Wasze ręce, to pomoc w przygotowaniu dalszym do Odnowienia Przyrzeczeń Chrzcielnych, jakie będzie mieć miejsce
Publikacja pod patronatem wiedza24h.pl. Wypracowania Biblia. Najważniejsze zagadnienia cz II
Publikacja pod patronatem wiedza24h.pl Wypracowania Biblia Najważniejsze zagadnienia cz II Wydawnictwo Psychoskok, 2013 Copyright by Wydawnictwo Psychoskok, 2013 Copyright by wiedza24h.pl Wszelkie prawa
Ks. Dariusz DZIADOSZ. Zob. J.P. H y a t t, The Writing of an Old Testament Book, The Biblical Archaeologist 6(1943) nr 4, s
Każda z czterdziestu sześciu ksiąg Biblii Hebrajskiej przeszła autonomiczny i złożony proces edycji, nosi więc ślady wielu interwencji i ekspansji redakcyjnych, które sukcesywnie modyfikowały i wzbogacały
NOWY PROGRAM NAUCZANIA RELIGII ADWENTYSTYCZNEJ W SZKOLE LUB W PUNKCIE KATECHETYCZNYM
NOWY PROGRAM NAUCZANIA RELIGII ADWENTYSTYCZNEJ W SZKOLE LUB W PUNKCIE KATECHETYCZNYM WARSZAWA 2015 KOŚCIÓŁ ADWENTYSTÓW DNIA SIÓDMEGO W RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ SEKRETARIAT EDUKACJI ul. FOKSAL 8 00-366
Parafialna Liga Biblijna 2016/2017 Parafia Niepokalanego Serca Maryi Panny w Leśniewie. Nazwisko rodziny: KARTA PYTAŃ I ODPOWIEDZI ZESTAW 3
Nazwisko rodziny: Adres:.... KARTA PYTAŃ I ODPOWIEDZI ZESTAW 3 Dzieje Apostolskie 1. W jakim dniu według Dziejów Apostolskich nastąpiło Zesłanie Ducha Świętego? 2. W jakim mieście głosił Ewangelię Filip,
SCENARIUSZ LEKCJI. Temat lekcji: Próby naprawy państwa w XVIII wieku ( temat zgodny z podstawą programową rozporządzenia MEN z dnia r.
SCENARIUSZ LEKCJI Data: 13.12.2012r. Klasa: VI a Przedmiot: historia i społeczeństwo Nauczyciel: mgr Małgorzata Borowska Temat lekcji: Próby naprawy państwa w XVIII wieku ( temat zgodny z podstawą programową
Kryteria oceniania z religii klasa VII. Błogosławieni, którzy szukają Jezusa. Wydawnictwo Jedność. Ocena celująca:
Kryteria oceniania z religii klasa VII Błogosławieni, którzy szukają Jezusa Wydawnictwo Jedność Ocena celująca: Samodzielnie i twórczo wyjaśnia, że wiara jest wejściem w osobistą relację z Bogiem Charakteryzuje
Wymagania edukacyjne Przedmiot: Religia Klasa 7 szkoły podstawowej
Wymagania edukacyjne Przedmiot: Religia Klasa 7 szkoły podstawowej Program Pójść za Chrystusem (AZ-3-01/10) Podręcznik Spotkanie ze Słowem (AZ-31-01/10-PO-1/11) OCENA CELUJĄCA: uczeń: - W pełni opanował
WYMAGANIA EDUKACYJNE Z RELIGII DLA UCZNIÓW KLASY IV SZKOŁY PODSTAWOWEJ
WYMAGANIA EDUKACYJNE Z RELIGII DLA UCZNIÓW KLASY IV SZKOŁY PODSTAWOWEJ PROGRAM NAUCZANIA POZNAJĘ BOGA I W NIEGO WIERZĘ PODRĘCZNIK JESTEM CHRZEŚCIJANINEM ROZDZIAŁ 1. Żyję w przyjaźni z Jezusem rozumie sens
Kościół Boży w Chrystusie PODSTAWA PROGRAMOWA DLA SZKÓŁ PONADPODSTAWOWYCH
Kościół Boży w Chrystusie PODSTAWA PROGRAMOWA DLA SZKÓŁ PONADPODSTAWOWYCH CHARAKTERYSTYKA: Program przeznaczony jest dla uczniów szkół ponadpodstawowych: liceum, technikum oraz szkół zawodowych. Katechezy
SKŁAD KANONU PISMA ŚWIĘTEGO
Ks. Tomasz JELONEK SKŁAD KANONU PISMA ŚWIĘTEGO Obecnie skupimy się nad wyliczeniem ksiąg biblijnych według definitywnego ustalenia kanonu, które dokonało się na Soborze Trydenckim. Kościół pierwotny przejął
2 - opowiada historię Achazjasza (K) - Wymienia błędy, jakie popełnił Achazjasz, szukając rozwiązania swoich problemów (P)
DZIAŁ PROGRAMOWY JEDNOKA TEMATYCZNA JEDNOKA LEKCYJNA CELE KSZTAŁCENIA W UJĘCIU OPERACYJNYM Z OKREŚLENIEM WYMAGAŃ EDUKACYJNYCH UWAGI W Y M A G A N I A Klasa V, lekcja 1 - Achab pragnie posiąść winnicę Nabota
Wymagania programowe i kryteria oceniania - religia. Jest wzorem dla innych pod względem: pilności, odpowiedzialności, samodzielności.
Wymagania programowe i kryteria oceniania - religia I. Podstawowe: Na ocenę celującą uczeń: Prowadzi zeszyt i odrabia zadania domowe. Jest wzorem dla innych pod względem: pilności, odpowiedzialności, samodzielności.
KRYTERIA OCENIANIA W ZAKRESIE KLASY SIÓDMEJ SZKOŁY PODSTAWOWEJ OPRACOWANE NA PODSTAWIE MATERIAŁÓW KATECHETYCZNYCH SPOTKANIE ZE SŁOWEM
KRYTERIA OCENIANIA W ZAKRESIE KLASY SIÓDMEJ SZKOŁY PODSTAWOWEJ OPRACOWANE NA PODSTAWIE MATERIAŁÓW KATECHETYCZNYCH SPOTKANIE ZE SŁOWEM Z SERII PÓJŚĆ ZA JEZUSEM CHRYSTUSEM Postanowienia wstępne W klasie
ROK SZKOLNY 2016/2017
ROK SZKOLNY 2016/2017 Podstawowe kryteria przedmiotowego systemu oceniania z religii dla klas III Ocena celująca spełnia wymagania na ocenę bardzo dobrą; posiadane wiadomości łączy ze sobą w systematyczny
Ikona obraz sakralny, powstały w kręgu kultury bizantyńskiej wyobrażający postacie świętych, sceny z ich życia, sceny biblijne lub
Ikona obraz sakralny, powstały w kręgu kultury bizantyńskiej wyobrażający postacie świętych, sceny z ich życia, sceny biblijne lub liturgiczno-symboliczne. Charakterystyczna dla chrześcijańskich Kościołów
1 Mało znane litanie do Świętych
1 Spis treści 2 Spis treści Słowo wstępne......5 Litania do Świętej Anny......7 Litania do Świętego Judy Tadeusza......9 Litania o Świętej Marii Magdalenie.... 11 Litania do Świętego Jerzego.... 13 Litania
KS. RENÉ LAURENTIN MATKA PANA KRÓTKI TRAKTAT TEOLOGII MARYJNEJ WYDANIE INTEGRALNE SPIS TREŚCI
KS. RENÉ LAURENTIN MATKA PANA KRÓTKI TRAKTAT TEOLOGII MARYJNEJ WYDANIE INTEGRALNE SPIS TREŚCI Wykaz skrótów Słowo wstępne. Ks. René Laurentin i jego krótki traktat teologii maryjnej (S. C. Napiórkowski
Wymagania edukacyjne z katechezy dla uczniów klas I IV szkoły Podstawowej w Mysłowicach.
Wymagania edukacyjne z katechezy dla uczniów klas I IV szkoły Podstawowej w Mysłowicach. Klasa IV I. ocena celująca: Wszystkie punkty jak do oceny bardzo-dobrej, oraz udział w konkursach, zaangażowanie
WYMAGANIA PROGRAMOWE Z RELIGII W KLASIE IV
WYMAGANIA PROGRAMOWE Z RELIGII W KLASIE IV OGÓLNOKSZTAŁCĄCEJ SZKOŁY BALETOWEJ im. Feliksa Parnella ROK SZKOLNY 2015/ 2016 Wymagania programowe są zgodne z Nową Podstawą Programową i Programem Nauczania
Bóg Ojciec kocha każdego człowieka
1 Bóg Ojciec kocha każdego człowieka Bóg kocha mnie, takiego jakim jestem. Raduje się każdym moim gestem. Alleluja Boża radość mnie rozpiera, uuuu (słowa piosenki religijnej) SŁOWA KLUCZE Bóg Ojciec Bóg
Dlaczego chrześcijańskie wychowanie?
Dlaczego chrześcijańskie wychowanie? Wychowuj chłopca odpowiednio do drogi, którą ma iść, a nie zejdzie z niej nawet w starości Prz. 22,6 Rodzic w wychowaniu matka Anna poświęciła Samuela Bogu przed narodzeniem
Obóz sportowo-misyjny dla grupy 15-19 lat. Danielki 18-27 sierpnia 2013
Obóz sportowo-misyjny dla grupy 15-19 lat Danielki 18-27 sierpnia 2013 Wielu młodych chrześcijan może wykonać dobrą pracę, jeśli w szkole Chrystusa nauczą się lekcji od wielkiego Nauczyciela. Nawet gdyby
Manfred Röseler. Kurs biblijny. Nowe życie z Jezusem. Pewność zbawienia
Manfred Röseler Kurs biblijny Nowe życie z Jezusem Pewność zbawienia Tytuł oryginału: BIBELGRUNDKURS NEUES LEBEN MIT JESUS Original edition by Missionswerk DIE BRUDERHAND e.v. Polish edition by Fundacja