Czynniki ryzyka i ich znaczenie w występowaniu zdarzeń pożarowych w przemyśle

Czynniki ryzyka i ich znaczenie w występowaniu zdarzeń pożarowych w przemyśle Dr inż. Dariusz Gołębiewski Dyrektor ds. inżynierii ryzyka i rozwoju współpracy z przemysłem

PZU LAB

Nowoczesne ubezpieczanie Zdarzenie losowe Działania predykcyjne (modelowanie, plan kontynuacji działalności) Działania prewencyjne (dobra praktyka) Działania reakcyjne Cechy: - wysokie koszty początkowe - wymagane wysokie kompetencje - możliwość zarządzania ryzykiem Cechy: - niskie koszty początkowe - zwiększone koszty na nieprzewidziane wydatki - brak możliwości zarządzania ryzykiem 3

Cel zarządzania ryzykiem PZU LAB Ryzyko Koszty na bezpieczeństwo (PLN) Ryzyko w przedsiębiorstwie Koszty na Zarządzanie bezpieczeństwem 0% 100% Ryzyko zarządzalne Ryzyko resztkowe

Kontrola ryzyka Kontrola ryzyka Fizyczna kontrola ryzyka Finansowa kontrola ryzyka Unikanie ryzyka Redukcja ryzyka Zarządzanie bezpieczeństwem Retencja ryzyka Transfer ryzyka Ubezpieczenia 5

Wsparcie w zarządzaniu ryzykiem w cyklu życia przedsiębiorstwa Stopień dowolności Koszt modyfikacji Czas 6

PZU LAB partner, integrator i promotor bezpieczeństwa Ośrodki akademickie Instytucje państwowe Biura inżynierskie Przemysł 7

Think Tank bezpieczeństwa Grupa partnerska Rada naukowa 8

PZU LAB - certyfikacja przemysłu Majątek Społeczeństwo / środowisko Bezpieczeństwo pracy Kontynuacja działalności

ANALIZA RYZYKA POZAROWEGO

Znaczenie wymogów prawnych w analizie ryzyka Ustawa z dnia 24 sierpnia 1991 r. o ochronie przeciwpożarowej (Dz. U. nr 81, poz. 351, z późniejszymi zmianami). Ustawa z dnia 7 lipca 1994 r. Prawo budowlane (Dz. U. nr 10, poz. 414, z późniejszymi zmianami). Rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia 12 kwietnia 2002 roku, w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie (Dz. U. Nr 75, poz. 690 z późniejszymi zmianami). Rozporządzenie Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 16 czerwca 2003 r. w sprawie przeciwpożarowego zaopatrzenia w wodę oraz dróg pożarowych (Dz. U. Nr 121, poz. 1139). Rozporządzenie Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 21 kwietnia 2006 r. w sprawie ochrony przeciwpożarowej budynków, innych obiektów budowlanych i terenów (Dz. U.80 poz.563 z dnia 11 maja 2006 r.). Serock 22 25 marzec 2010

WEJŚCIA PRZEDSIĘBIORSTWO WYJŚCIA Zasoby fizyczne Kontrola Człowiek Współpraca Produkty Zasoby ludzkie Komunikacja Procedury Kompetencje Zasoby finansowe Pozwolenia (miejsce pracy) Instalacje, procesy, substancje Serwis Informacje Praca Zagrożenia wprowadzane do przedsiębiorstwa Zagrożenia wewnątrz przedsiębiorstwa Zagrożenia poza przedsiębiorstwem spowodowane produktem, serwisem

13 Budowa modelu ryzyka Zdarzenie szczytowe (realizacja zagrożenia) Metody dedukcyjne ( top-down ) Metody indukcyjne ( bottom-up ) Symptomy, obserwacje

Dekompozycja przedsiębiorstwa 14

Dekompozycja przedsiębiorstwa 15

Profil indywidualnego ryzyka częstość A B C Rys. Przykładowe profile ryzyka konsekwencje A duża koncentracja majątku; brak systemów zabezpieczeń B duża koncentracja majątku; zabezpieczenia aktywne i/lub pasywne C mała koncentracja majątku; zaawansowane systemy zabezpieczeń

Profil indywidualnego ryzyka vs Profil tolerancji ryzyka częstość Obszar ryzyka nieakceptowalnego A Profil tolerancji ryzyka B C konsekwencje

Profil strat z uwzględnieniem czasu reakcji barier Straty finansowe PML Działania proaktywne (prewencyjne) Zdarzenie losowe Działania reaktywne I system pomiarów i automatyki (DCS) utrzymanie ruchu (przeglądy, remonty), badania nieniszczące (NDT) -- inspekcje bezpieczeństwa -- budowa kultury bezpieczeństwa II Alarmy krytyczne, interwencje operatorów III Systemy bezpieczeństwa aktywne (np. ESD, instalacje tryskaczowe) IV Wewnętrzny system przeciwdziałania skutkom awarii (straż zakładowa) V System lokalizacji - oddzielenia przestrzenne i konstrukcyjne VI System zewnętrzny przeciwdziałania skutkom awarii, publiczne jednostki ratownicze I II III IV V VI Czas Serock 22 25 marzec 2010 Rys. opracowanie własne

Analiza scenariuszy zdarzeń (2) (1)

Bariery ochronne wg PZU LAB Aby dane urządzenie, system lub działanie operatora rozważać, jako barierę, musi ono spełniać wszystkie z poniższych kryteriów: 1. Kryterium efektywności prewencyjnej. Kryterium to oznacza, iż prawidłowe zadziałanie rozważanej bariery spowoduje przerwanie łańcucha zdarzeń w rozważanym scenariuszu zdarzeń. Kwestie do rozważenia przez inżyniera ryzyka: - czy zabezpieczenie jest w stanie zidentyfikować warunki w celu aktywacji; - czy zabezpieczenie jest w stanie zidentyfikować stan niebezpieczny/awaryjny w odpowiednim czasie do powzięcia prawidłowej akcji, w celu prewencji przed wystąpieniem niepożądanych konsekwencji. - czy zabezpieczenie jest w stanie skutecznie wykonać akcję w wymaganym czasie uwzględniając takie czynniki jak: pojemność (np. zbiorników z wodą), rozmiar (np. średnica zaworu bezpieczeństwa), wydajność (np. instalacji tryskaczowej), itp.

Bariery ochronne wg PZU LAB 2. Kryterium niezależności funkcjonalnej bariery od pozostałych barier 3. Kryterium audytowalności. W przypadku rozważania danej bariery musi istnieć możliwość weryfikacji dokumentacji dotyczącej danej bariery, możliwość dokonania niezbędnych badań, pomiarów oraz skuteczności zadziałania.

Wydzielenia przestrzenne

Proces przetwarzania metali Proces przetwarzania drewna Skład drewna Legenda, wyjaśnienia, opisy Skład metali

obiekt (generalnie) Wysokość wyższego obiektu obiekt (niebezpieczne procesy) Otwarte składowiska (niebezpieczne) Minimalna wymagana odległość

Legenda, wyjaśnienia, opisy

Wydzielenia konstrukcyjne

Oddzielenia strukturalne obszarów rurociągi kable przewody wentylacyjne Legenda, wyjaśnienia, opisy

Konstrukcja dachu - niepalna ściana ogniowa powinna stykać się z dachem Legenda, wyjaśnienia, opisy

Konstrukcja dachu - palna ściana ogniowa powinna wystawać 50 cm ponad dach niezabezpieczone otwory w dachu muszą być oddalone przynajmniej o 7m od ściant ogniowej Legenda, wyjaśnienia, opisy

ściana ogniowa powinna wystawać 50 cm poza zewnętrzny poziom ściany zewnętrznej lub przylegające ściany zewnętrzne na odcinku 5m od ściany ogniowej muszą mieć konstrukcję niepalną Legenda, wyjaśnienia, opisy

ściana ogniowa powinna tworzyć linię prostą przez wszystkie kondygnacje Legenda, wyjaśnienia, opisy

Serock 22 25 marzec 2010

Konstrukcja

Obciazenie ogniowe

Zrodła zapłonu

Systemy zabezpieczen

Rys. Zapylenie na hali produkcyjnej (bez zastosowanego systemu wentylacji lub w przypadku nieprawidłowego jego działania)

Kultura bezpieczenstwa

Instalacje elektryczne w strefach EX

Serock 22 25 marzec 2010

Dziękuję za uwagę 75