SPRAWOZDANIE SERWISOWE NR 1 W okresie pomiędzy 21 października-29 października przedstawiciel firmy SET Bartłomiej Pankowski rozłożył system monitoringu rybika cukrowego w pomieszczeniach zbiorów specjalnych BU we Wrocławiu- w budynku przy ul. Św. Jadwigi ¾. Łącznie Rozłożono 53 pułapki na srebrzyki. Pułapki wabiące wyłożono na gładkich posadzkach pod regałami bibliotecznymi. Miejsca te oznaczono etykietami informacyjnymi stacja monitoringu owadów TABELA KONTROLI SERWISOWEJ DATA GRUNTU21/23 10.2013 DATA: 1 SERWISU 10/12.2013 POMIESZCZENIE (parametry W/T w czasie zakładania systemu monitoringu) NR STACJI MONITORUJĄCEJ/LICZBA ODŁOWIONYCH OWADÓW OGÓŁEM ( M MRZYK, R- RYBIK) 1. mag 213 W46-48% T 21C 2 piętro 1 2 3 4 5 6 7 8 9 2. mag 209 W40-48% T19-24C 2 piętro 10 11 12 13 14 3. mag zb. muzycz. W 58% T 22C parter 15 16 17 4. mag 28 prac muzycz W 63% T 19C parter 18 R 1 szt 19 20 21 R 16szt 22 5. mag 111 zbiory śląsko łużyckie W 45% T24C 1 p 23 24 25 R1 szt 26 R1 szt 27 R15 szt 28 29 6. mag 106 zbior bibliot. W 40% T 22C 1 piętro 30 31 32 (parter) 7. mag 120 oddz rękopisów W 60% T 25C 1 piętro 33 34 35 8. mag 122 A oddz rękopisów W 65% T22 1 piętro 36 1
9. mag 122 oddz rękopisów W 63% T21 1 piętro 37 M2 szt 10. kuchnia pracowni reprotechnicznej W 62 T22 parter 38 11 pracownia konserwacji W 48% T23C 39a 39b R 1 szt 12 piwnice 1W 45% T 22C 40 R1 szt 41 piwnica 015 R10 szt 13 piwnice 2 W 52 T 22C 42 R3 szt 43 R3 szt 44 45 46 R10 szt 47a 47b 14 kartografia W54 T 21C parter 48 49 50 M2 szt 51 52 53 stacje, w których stwierdzono aktywność owadów stacje, w których nie znaleziono śladów aktywności owadów 1. W pomieszczeniach mag. nr 213 [II piętro] - odnotowano obecność larw mrzyka muzealnego (Anthrenus museorum) w stacjach od nr 5-9 (Stacje: nr 5 2 szt, nr 6 1 szt, nr 7 1 szt, nr 8 1 szt, nr 9 1 szt ) Magazyn był 2 rzędowy. Obecność owadów stwierdzono tylko w rzędzie od strony dziedzińca BU. 2
Wybrane zdjęcia odłowionych owadów: a)larwa mrzyka b) larwa mrzyka 2. W pomieszczeniach mag. nr 209 [II piętro] - odnotowano obecność mrzyka muzealnego w postaciach larwalnych w stacjach nr 11 i 14 (Stacje: nr 11 2 szt, nr 14 2 szt) 3. W pomieszczeniach mag. nr 28 [parter] - odnotowano obecność odłowionych rybika cukrowego (Lepisma saccharina) w stacjach nr 18, 21 (Stacje: nr 18 1 szt, nr 21 16szt w różnych stadiach rozwojowych) Wybrane zdjęcia odłowionych rybików: Lepisma saccharina 3
4. W pomieszczeniach mag. nr 111 [I pięt.] - odnotowano obecność mrzyka muzealnego w stacjach nr 24, 27, 28 (Stacje: nr 24 2 szt, nr 27-2szt, nr 28 1 szt) oraz rybika cukrowego w stacjach nr 25, 26, 27 (Stacje: nr 25 1 szt, nr 26-1szt, nr 27 15szt) 5. W pomieszczeniach pracowni konserwatorskiej [parter] - odnotowano obecność rybika cukrowego w stacji nr 39b -1 szt (pomieszczenie konserwatorskie od strony dziedzińca) 6. W pomieszczeniach mag. nr 106 [1 pięt.] - odnotowano obecność mrzyka muzealnego w stacjach 30, 31 (Stacje: nr 30 2 szt, nr 31-1szt) 7. W pomieszczeniach mag. nr 122 [1 pięt.] - odnotowano obecność mrzyka muzealnego w stacji nr 37 (Stacja: nr 37-2szt) 4
8. W pomieszczeniach piwnicznych. - odnotowano dużą aktywność rybika cukrowego. Obecność odłowionych owadów stwierdzono w stacji nr 40-1 szt oraz w stacji nr 41 10 szt (piwnica nr 015) W stacji nr 42 3 rybiki, nr 43 3 rybiki, nr 46 ok. 10 sztuk młodych rybików w stadium rozwojowym nimfy. 9. W pomieszczeniach pracowni kartograficznej [parter]- odnotowano obecność mrzyka muzealnego w stacji nr 50 (Stacja: nr 50-2szt) Wybrane zdjęcia odłowionych owadów: 5
6
7
Podsumowanie: Stwierdzono obecności rybika cukrowego(owady zostały odłowione w 11 pułapkach w łącznej liczbie 62 szt), i mrzyka muzealnego (owady zostały odłowione w 14 pułapkach w łącznej liczbie 22 szt)w kilkunastu pomieszczeniach bibliotecznych. 1. Pułapka potwierdziła obecność rybików w pomieszczeniach, w których w przeszłości pracownicy BU zidentyfikowali powierzchniowe uszkodzenia księgozbiorów. 2. Pułapka wykryła aktywność rybików w dużych pomieszczeniach bibliotecznych, w których obecność owadów była przedmiotem jak do tej pory wyłącznie niepotwierdzonych przypuszczeń. 3. Pułapka dodatkowo wskazała obecność rybików w pomieszczeniach, w których nie zaobserwowano ich aktywności. 4. Ponadto system monitoringu wykrył aktywność innego groźnego owada zbiorów muzealnych i bibliotecznych tj. mrzyka muzealnego (w stadium larwalnym). 8
5. Pułapka wskazała na newralgiczne miejsca, w których aktywność owadów jest największa. Pułapki na rybiki PANKO potwierdziły tym samym wysoką skuteczność odłowu rybika cukrowego i mrzyka muzealnego informując pracowników konserwacji n/t stopnia infestacji oraz miejsc aktywności tych owadów na terenie BU we Wrocławiu. Informacje, są impulsem do przeprowadzenia odpowiednich działań zapobiegawczych ---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------- 1. Rybik cukrowy (Lepisma saccharina) niszczy oprawy książkowe, fotografie, papier książkowy i gazetowy powodując uszkodzenia w formie nadżerek wszystkich elementów. 2. Mrzyk muzealny (Anthrenus museorum) należy do grupy szkodników książek i zbiorów muzealnych w księgozbiorach robi powierzchniowe wżery w formie otworków na oprawach pergaminowych, skórzanych i płóciennych oraz wgłębne wżery do bloku książki. 9