Instytut Włókien Naturalnych i Roślin Zielarskich

Podobne dokumenty
Gromadzenie gatunków łąkowo-pastwiskowych w Ogrodzie Botanicznym KCRZG IHAR-PIB w Bydgoszczy

Program wieloletni: Tworzenie naukowych podstaw

1.4 PROWADZENIE CENTRALNEJ DŁUGOTERMINOWEJ PRZECHOWALNI NASION ZASOBÓW GENETYCZNYCH ROŚLIN UŻYTKOWYCH, PROWADZENIE HERBARIUM Grzegorz Gryziak

Jan Schmidt, Ogród Botaniczny KCRZG IHAR-PIB w Bydgoszczy

Koordynator: Prof. Jerzy Czembor

Gromadzenie, charakterystyka, ocena, dokumentacja oraz udostępnianie zasobów genetycznych fasoli i soi. Podsumowanie I Etapu

Wybrane zagadnienia do dyskusji dotyczące Obszaru 1

MRiRW podpisało umowę z IHAR-PIB na realizację programu wieloletniego. w roku 2016.

Rok Sprawozdanie w zakresie prowadzenia kolekcji zasobów genowych konopi

Nr zadania Miejsce/organizator Temat Uczestnicy termin

Charakterystyka zmienności cech użytkowych na przykładzie kolekcji pszenżyta

Stan ochrony bioróżnorodności roślin włóknistych i zielarskich w Polsce

PW IHAR-PIB Obszar 1: Ochrona zasobów genowych roślin użytkowych. Jerzy H. Czembor, KCRZG, IHAR-PIB Radzików

(fot. M. Pelc) Regeneracja zasobów genowych traw ZDOO w Lisewie

KOLEKCJA ODMIAN UPRAWNYCH I ROŚLIN MĘSKICH CHMIELU (Humulus lupulus L.)

w roku 2016 realizowanego we współpracy IHAR-PIB z IO Prof. dr hab. Jerzy H. Czembor, Krajowe Centrum Roślinnych Zasobów Genowych

BIULETYN INFORMACYJNY POLSKIEJ IZBY LNU I KONOPI SPIS TREŚCI. 1 Laboratoryjne metody identyfikacji włókien naturalnych...

Krajowe Centrum Roślinnych Zasobów Genowych, Instytut Hodowli i Aklimatyzacji Roślin-PIB

Jerzy H. Czembor, KCRZG, IHAR-PIB Radzików

Plan szkoleń (działań edukacyjno-promocyjnych) w Obszarze I w ramach zadań realizowanych przez Instytut Hodowli i Aklimatyzacji Roślin-PIB w 2017 roku

Plan szkoleń (działań edukacyjno-promocyjnych) w Obszarze I w ramach zadań realizowanych przez Instytut Hodowli i Aklimatyzacji Roślin-PIB w 2017 roku

Plan szkoleń (działań edukacyjno-promocyjnych) w Obszarze I w ramach zadań realizowanych przez Instytut Hodowli i Aklimatyzacji Roślin-PIB w 2017 roku

Mariusz Chojnowski, Dorota Kruczyńska, Elżbieta Kapusta, Waldemar Treder, Instytut Ogrodnictwa w Skierniewicach

FUNKCJONOWANIE BANKU GENÓW ROŚLIN OGRODNICZYCH W INSTYTUCIE OGRODNICTWA W SKIERNIEWICACH

Zakresy merytoryczne oraz szczegółowe działania zaplanowane do realizacji w ramach zadań w Obszarze I. Ochrona Zasobów Genowych Roślin Użytkowych

Jesion wyniosły - czy ma szansę na przetrwanie?

Ochrona roślinnych zasobów genowych - korzyści dla nowoczesnego rolnictwa

Znaczenie ekspedycji w gromadzeniu zasobów genowych

PLAN WIELOLETNI Obszar tematyczny 1 Ochrona Zasobów Genowych Roślin Użytkowych

STATUS PRAWNY WILKA Departament Ochrony Przyrody Stary Sękocin,

Ocena potencjału biomasy stałej z rolnictwa

PLAN POLA HODOWLANEGO ZBOŻA JARE I OZIME POLE VG GRODKOWICE 2017/18

Agencja Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa

Potencjał odmian konopi włóknistych dla wykorzystania w rekultywacji terenów zdegradowanych. Grażyna Mańkowska

Zadanie 1.1. Koordynacja działań związanych z ochroną i udostępnianiem zasobów genetycznych roślin użytkowych

Działanie 4.5. Cel szczegółowy

628 i 842, z 2014 r. poz. 805, 850, 1002, 1101 i 1863, z 2015 r. poz. 222.

Puławy, r. Znak sprawy: NAI DA

Zadanie 1.6 Denise F. Dostatny, Roman Warzecha, Monika Żurek

Marta Jańczak-Pieniążek

RAMOWY PROGRAM PRAKTYK NA KIERUNKU LEŚNICTWO, REALIZOWANYCH W JEDNOSTKACH ADMINISTRACYJNYCH LASÓW PAŃSTWOWYCH (NADLEŚNICTWACH)

I. 1) NAZWA I ADRES: Rada Ogrodów Botanicznych i Arboretów w Polsce, ul. Sosnowa 5, Mikołów, woj. śląskie, tel

Rolnictwo integrowane - zarys systemu. Produkcja zielarska. Integrowana produkcja ziół

Alternatywne kierunki użytkowania roślin motylkowatych drobnonasiennych

Instytut Uprawy Nawożenia i Gleboznawstwa - Państwowy Instytut Badawczy. Stanisław Krasowicz. Puławy, 2008

Monitorowanie zużycia środków ochrony roślin w uprawie pszenicy ozimej

SPRAWOZDANIE Z DZIAŁALNOŚCI BADAWCZO-ROZWOJOWEJ W ROKU Instytut Uprawy Nawożenia i Gleboznawstwa Państwowy Instytut Badawczy

Prof. dr hab. Helena Kubicka- Matusiewicz Prof. dr hab. Jerzy PuchalskI Polska Akademia Nauk Ogród Botaniczny Centrum Zachowania Różnorodności

Ocena możliwości rozwoju upraw wieloletnich na cele energetyczne

Praktyczne działania hodowlane wpływające na zmienność genetyczną populacji drzew leśnych - z

Uwaga: Ubiegający się o dofinansowanie projektu nie wypełnia pól zaciemnionych

Uprawa konopi włóknistych - żniwa konopne.

BUDŻET WOJEWÓDZTWA KUJAWSKO POMORSKIEGO NA 2017 ROK

Koordynator: Katarzyna Boczek, zastępca Dyrektora CDR Kierownik B +R: Prof. Jerzy H. Czembor, IHAR-PIB

Śląski Ogród Botaniczny w Mikołowie

628 i 842, z 2014 r. poz. 805, 850, 1002, 1101 i 1863, z 2015 r. poz. 222.

Ocena obecnego systemu ochrony gatunku i koncepcje zarządzania populacją bobra w Polsce

Zalesianie marginalnych gruntów rolnych finansowane z PROW

DZIENNIK URZĘDOWY WOJEWÓDZTWA ŁÓDZKIEGO

KONFERENCJA. osiągnięcia i wyzwania. Wdrażanie Krajowej Strategii zrównoważonego użytkowania i ochrony zasobów genetycznych zwierząt gospodarskich:

Zmiany w Planie działania. ania Krajowej Sieci Obszarów w Wiejskich na lata Warszawa, 22 marca 2011r. 1

WZROST I ROZWÓJ LNU WŁÓKNISTEGO

Zachodniopomorskie rolnictwo w latach

Znaczenie biomasy leśnej w realizacji wymogów pakietu energetycznoklimatycznego

Zasoby genetyczne kukurydzy w KCRZG oraz dawne polskie odmiany kukurydzy jako źródło bioróżnorodności

Zagrożenia ze strony grzyba Rhizoctonia solani na plantacjach buraka cukrowego

Wyniki wyboru LSR w 2016 r.

Hodowla roślin genetyka stosowana

ROZPORZĄDZENIE NR 53/2007 WOJEWODY ŁÓDZKIEGO z dnia 28 listopada 2007 r. w sprawie ustanowienia planu ochrony dla rezerwatu przyrody Dębowiec

Szkoła Główna Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie

Gromadzenie i zachowanie zasobów genowych roślin użytkowych w Polsce

Pomoc jest udzielana na inwestycje dotyczące modernizacji lub rozwoju pierwotnej produkcji roślinnej lub zwierzęcej, z wyłączeniem produkcji leśnej i

Monitoringu krajobrazu prace realizowane w roku 2013

ROZPORZĄDZENIE NR 50/2007 WOJEWODY ŁÓDZKIEGO z dnia 28 listopada 2007 r. w sprawie ustanowienia planu ochrony dla rezerwatu przyrody Małecz

Zachowanie zagrożonych zasobów genetycznych roślin w rolnictwie

Studia stacjonarne I stopnia Specjalność OGRODNICTWO Z MARKETINGIEM. SEMESTR I Przedmiot Wykłady Ćwiczenia zaliczenia

ROLNICTWO POMORSKIE NA TLE KRAJU W LICZBACH INFORMACJE OGÓLNE

Jak utrwalać efekty realizacji projektu Obszary Natura 2000 naszą szansą? RCEE, Płock 9-10 czerwca 2015 r. Janina Kawałczewska

ROLNICTWO POMORSKIE NA TLE KRAJU W LICZBACH INFORMACJE OGÓLNE (Źródło informacji ROCZNIK STATYSTYCZNY ROLNICTWA 2013 Głównego Urzędu Statystycznego)

BANK DANYCH O LASACH I WIELKOOBSZAROWA INWENTARYZACJA STANU LASÓW JAKO NARZĘDZIE DO MONITOROWANIA, OCENY I NADZORU NAD LASAMI W POLSCE

POWIERZCHNIA UŻYTKÓW ROLNYCH WEDŁUG WOJEWÓDZTW. Województwo

POWIERZCHNIA UŻYTKÓW ROLNYCH WEDŁUG WOJEWÓDZTW. Województwo

Ochrona i wykorzystanie dzikich gatunków pokrewnych roślin uprawnych

Wyniki doświadczeń odmianowych GRYKA 2016, 2017, 2018

Projekt LIFE12 NAT/PL/ Ochrona zbiorowisk nieleśnych na terenie Beskidzkich Parków Krajobrazowych

Zalesienia gruntów w Polsce w latach ,4 93,1 114,5 152,1 106,0 55,5 47,5 21,2 21,6 4,1 4,4 4,9 9,9 11,9 35,2 12,2 9,7 10,7 12,5 13,1 58,2

Studia stacjonarne I stopnia Specjalność OGRODNICTWO Z MARKETINGIEM

Regulamin Miejskiego Ogrodu Botanicznego w Zabrzu.

WYKAZ OGRODÓW BOTANICZNYCH W POLSCE

POTRZEBY INFORMACYJNE W ZAKRESIE STANU LASU ORAZ OCHRONY PRZYRODY W STATYSTYCE PUBLICZNEJ

Stan i perspektywy rozwoju ekologicznego w Polsce, główne kierunki produkcji

Działalność KCRZG gromadzenie i zachowanie zasobów genowych roślin użytkowych w Polsce.

Plan szkoleń (działań edukacyjno-promocyjnych) w Obszarze I w ramach zadań realizowanych przez Instytut Hodowli i Aklimatyzacji Roślin-PIB w 2016 roku

KRYTERIA WYBORU PROJEKTÓW

1. W jakim stopniu planowane cele poszczególnych zadań zostały zrealizowane w danym roku (podać także w %)

REGULAMIN XIV EDYCJI KONKURSU POZNAJEMY PARKI KRAJOBRAZOWE POLSKI rok szkolny 2014/2015

Założenia do opracowania projektu planu ochrony dla Drawieńskiego Parku Narodowego uwzględniającego zakres planu ochrony dla obszaru Natura 2000

SPORZĄDZENIE PROJEKTU PLANU OCHRONY DLA CHOJNOWSKIEGO PARKU KRAJOBRAZOWEGO

Działania NFOŚiGW dla ochrony bioróżnorodności na przykładzie wybranych projektów z zakresu ochrony przyrody

I. 1) NAZWA I ADRES: Rada Ogrodów Botanicznych i Arboretów w Polsce, ul. Sosnowa 5, Mikołów, woj. śląskie, tel

Transkrypt:

Instytut Włókien Naturalnych i Roślin Zielarskich Zadanie nr.: 1.2. pt: Gromadzenie i zachowanie w kolekcjach polowych, in vitro i kriokonserwacja charakterystyka, ocena, dokumentacja i udostępnianie zasobów genetycznych i informacji w zakresie roślin rolniczych oraz innych roślin użytkowych, spokrewnionych dzikich gatunków i roślin towarzyszących. Nazwa tematu: Prowadzenie kolekcji zasobów genowych lnu, konopi oraz chronionych i rzadkich roślin leczniczych. Waldemar Buchwald, Anna Forycka, Sława Kitkowska, Artur Adamczak

Zakres merytoryczny wykonywanego zadania w zakresie chronionych i rzadkich roślin leczniczych: 1) utrzymanie zasobów genowych gatunków roślin zielarskich rozmnażanych wegetatywnie w kolekcjach polowych, 2) gromadzenie wartościowych obiektów roślin zielarskich 3) charakterystyka i ocena zebranych i przechowywanych obiektów roślin zielarskich 4) opracowanie oraz przekazywanie danych paszportowych i waloryzacyjnych ocenianych materiałów roślin zielarskich do centralnej bazy danych EGISET, 6) przekazanie nasion obiektów roślin zielarskich do długoterminowej przechowalni nasion do Krajowego Centrum Roślinnych Zasobów Genowych, IHAR-PIB 7) udostępnianie zasobów genowych roślin zielarskich oraz informacji zgodnie z obowiązującymi międzynarodowymi umowami, standardami i obowiązującymi procedurami w ramach obszaru,

Zakres merytoryczny wykonywanego zadania w zakresie chronionych i rzadkich roślin leczniczych: 8) współpraca z krajowymi użytkownikami zasobów genowych, bankami genów i międzynarodowymi organizacjami; 9) podsumowanie realizacji działań pierwszego etapu programu wieloletniego 2015-2017 r. 10) systematyczne przekazywanie informacji o planowanym uczestnictwie w działaniach służących podnoszeniu świadomości społeczeństwa w zakresie znaczenia roślinnych zasobów genowych (konferencjach, warsztatach, seminariach, szkoleniach, targach, wystawach, dniach otwartych itp.) drogą elektroniczną do Koordynatora Obszaru 1 na 14 dni przed terminem wydarzenia. Przygotowanie krótkich sprawozdań z w/w wydarzeń zawierających kilkuzdaniowe opisy, fotografie oraz cyfrową wersję zaprezentowanych materiałów (posterów, ulotek, prezentacji itp.), 12) uczestnictwo w opracowaniu projektu programu ochrony roślinnych zasobów genowych, który będzie realizowany po 2020 roku.

1) Utrzymywanie zasobów genowych gatunków roślin zielarskich rozmnażanych wegetatywnie w kolekcjach polowych

Obiekty pochodzeniowe roślin zielarskich w uprawie ex situ Gatunek Województwo Liczba obiektów w uprawie ex situ Ogółem w uprawie Arnica montana L. dolnośląskie 2 6 lubuskie 1 małopolskie 1 Colchicum autumnale L. dolnośląskie 15 26 małopolskie 3 podkarpackie 3 śląskie 5 Angelica archangelica Hoffm. pomorskie 1 2 małopolskie 1 Asperula odorata L. zachodnio-pomorskie dolnośląskie lubelskie 10 8 6 24

Obiekty pochodzeniowe roślin zielarskich w uprawie ex situ c.d. Gatunek Województwo Liczba obiektów w uprawie ex situ Ogółem w uprawie dolnośląskie 10 Asarum europaeum L. pomorskie 8 28 Convallaria majalis L. lubelskie 10 dolnośląskie 3 kujawsko-pomorskie 5 podlaskie 2 warmińsko-mazurskie 5 wielkopolskie 2 Oxycoccus palustris Pers. zachodnio-pomorskie 2 2 17 Rhodiola rosea L. dolnośląskie 1 1 Hypericum elegans Stephan ex Willd. Razem lubelskie 2 2 108

2) Gromadzenie wartościowych obiektów gatunków roślin zielarskich

Informacje niezbędne do wydania zezwolenia, określone na podstawie art. 56 ust. 6 ustawy o ochronie przyrody. Lp. Dane dotyczące wniosku 1. Imię, nazwisko i adres/ nazwa i siedziba wnioskodawcy, dane kontaktowe Cel wykonania wnioskowanych czynności 2. - cel, opis i uzasadnienie przedsięwzięcia; 3. 4. 5. 6. Opis czynności, na które może być wydane zezwolenie - opis czynności zakazanych, wymienionych w tab. 2 (możliwie szczegółowo); - wpływ czynności na lokalną i krajową populację gatunku; - w przypadku badań naukowych należy załączyć szczegółowe założenia projektu badawczego (jeśli istnieją); - w przypadku inwestycji należy załączyć mapę sytuacyjną, raport o oddziaływaniu przedsięwzięcia na środowisko oraz decyzję o środowiskowych uwarunkowaniach (jeśli istnieją); Nazwa gatunków w języku łacińskim i polskim, jeżeli polska nazwa istnieje Liczba lub ilość osobników, których dotyczy wniosek - liczba lub ilość osobników każdego gatunku; jeżeli nie jest możliwe podanie dokładnej liczebności, należy podać maksymalną przewidywaną liczebność; - w przypadku przeniesienia roślin należy podać również liczbę osobników przenoszonych na poszczególne stanowiska zastępcze; Sposób, miejsce i czas wykonania czynności - sposób: opis, osoby wykonujące i nadzorujące czynności; w przypadku przeniesienia, również osoby wykonujące i nadzorujące przeniesienie oraz monitorujące jego rezultat; - miejsce dla czynności wymienionych w pkt 1-3 ust.1 art. 51 ustawy oraz w przypadku pozyskiwania lub zbioru: położenie (położenie administracyjne, oddziały leśne lub szczegółowy opis), typ siedliska przyrodniczego oraz położenie względem form ochrony przyrody; w przypadku przeniesienia roślin odpowiednio dla stanowisk zastępczych; w przypadku przetrzymywania, preparowania bądź przetwarzania oraz dla czynności wymienionych w art. 51 ust.1 pkt 5 i 6 ustawy: nazwę i adres podmiotów i miejsce pochodzenia roślin; - czas: miesiące i rok, kiedy będą wykonywane czynności;

Zezwolenia na zbiór i badania

Gromadzenie wartościowych obiektów roślin zielarskich W trakcie badań w 2017 r. zgromadzono próbki materiałów nasiennych 20 obiektów. Kolekcja chronionych i rzadkich gatunków roślin leczniczych przechowywana w KCRZG liczy 822 obiekty.

3) Charakterystyka i ocena zebranych i przechowywanych materiałów, w tym: identyfikacja botaniczna, charakterystyka morfologiczna w kolekcji roślin zielarskich

Charakterystyka obiektów należących do chronionych roślin leczniczych i ocena ich zasobów Deskryptory morfologiczne 1.1 Roślina - Faza rozwojowa roślin - % udział 1. Kwitnienia 2. Owocowania 3. Wegetatywna 1.2 Roślina - Data zawiązywania pąków kwiatowych 1. Zawiązywanie pąków kwiatowych Roślina - Data początku kwitnienia 2. Początek kwitnienia Roślina - Data pełni kwitnienia 3. Pełnia kwitnienia Roślina - Data końca kwitnienia 4. Koniec kwitnienia 1.3 Roślina - Materiał nasienny 1. Brak owoców 2. Brak dojrzałych owoców 3. Pojedyncze owoce z dojrzałym materiałem nasiennym 4. Dojrzałe owoce z materiałem nasiennym 1.4 Roślina - Forma wzrostu 1. Pęd pojedynczy (nierozgałęziony) 2. Dwa lub więcej pędów bocznych (rozgałęziony) 1.5 Roślina - Pokrój 1. Płożący 2. Wzniesiony 1.6 Roślina - Długość pędu (cm) - średnia z 20 roślin 1.7 Roślina - Stadium wegetatywne 1. Łodyga silnie skrócona (liście w różyczce) 2. Łodyga wyraźnie wykształcona 1.8 Roślina - Żywotność 1. Normalna 2. Osłabiona 3. Wybujała 1.9 Roślina - Ilość kwiatów na pędzie 1.10 Roślina - Choroby i szkodniki 1. Brak 2. Obecne (opis uszkodzeń) Deskryptory środowiskowe 2.1 Środowisko - Typ fitocenozy 1. Las 2. Zarośla (oszyjek) 3. Okrajek 4. Łąka 5. Pastwisko 6. Murawa 7. Zbiorowisko dywanowe 8. Zbiorowisko segetalne 9. Zbiorowisko ruderalne

2.2 Środowisko - Sposób występowania roślin na stanowisku 2.3 Środowisko - Liczebność roślin na stanowisku (liczba egzemplarzy lub powierzchnia płatów) 1. pojedynczo 2. małe skupienia (kępy) 3. większe ugrupowania 4. łan porozrywany 5. łan zwarty 1. kilka 2. kilkanaście 3. kilkadziesiąt 4. kilkaset 5. tysiące 2.4 Środowisko - Wilgotność gleby 1. Sucha 2. Świeża 3. Wilgotna 4. Mokra 2.5 Środowisko - Warunki świetlne siedliska 1. Cieniste 2. Półcień 3. Pełne światło 2.6 Środowisko - Dostępność stanowiska 1. Bliskość zabudowań 2. Sąsiedztwo drogi 3. Bliskość pól uprawnych 4. Obecność szlaków turystycznych 5. Ogrodzenie 6. Teren trudno dostępny 7. Inne 2.7 Środowisko - Typ antropopresji 1. Brak 2. Wypas 3. Koszenie 4. Prace melioracyjne 5. Pielęgnacja drzewostanu 6. Ścinka drewna 7. Pasy przeciwpożarowe 8. Inne 2.8 Środowisko - Zagrożenie stanowiska 1. Brak zagrożenia 2. Stanowisko niezagrożone pod warunkiem zachowania dotychczasowych metod gospodarowania 3. Stanowisko narażone na wpływ niekorzystnych czynników 4. Stanowisko zagrożone wyginięciem 2.9 Środowisko - Typ zagrożenia 1. Wydeptywanie 2. Wykopywanie roślin 3. Zrywanie kwiatostanów 4. Ścinanie roślin 5. Inne uszkodzenia mechaniczne 2.10 Uwagi

Arnica montana L. w uprawie

Występowanie Arnica montana L. w Polsce stanowiska z piśmiennictwa (wg Zając&Zając, 2001, Atlas rozmieszczenia roślin naczyniowych w Polsce) X stanowiska zweryfikowane

Arnica montana L. w stanie naturalnym

Colchicum autumnale L. w uprawie

Rozmieszczenie Colchicum autumnale L. stanowiska z piśmiennictwa (wg Zając&Zając, 2001, Atlas rozmieszczenia roślin naczyniowych w Polsce) X stanowiska zweryfikowane

Helichrysum arenarium (L.) Moench w stanie naturalnym

Rozmieszczenie Helichrysum arenarium (L.) Moench stanowiska z piśmiennictwa (wg Zając&Zając, 2001, Atlas rozmieszczenia roślin naczyniowych w Polsce) stanowiska zweryfikowane

Wartości średnie badanych cech morfologicznych Helichrysum arenarium (L.) Moench (dla 30 osobników z każdego obiektu) Nr Populacja Wysokość roślin [cm] Wysokość łodygi do pierwszego rozgałęzienia [cm] Wysokość kwiatostanu [cm] Średnica kwiatostanu [cm] Liczba koszyczków Masa kwiatostanu [g] 1 Nowołoskoniec 33,7 31,7 2,0 2,6 24,8 0,16 2 Kiszewko 30,6 28,4 2,3 2,4 35,7 0,20 3 Nowe Dwory 31,3 28,4 2,9 2,8 34,9 0,22 4 Huta Szklana 33,9 31,3 2,6 3,2 35,9 0,27 5 Krzyż Wielkopolski 29,0 26,4 2,6 2,7 31,6 0,19 6 Lubcz Mały 30,9 28,0 2,9 3,2 30,9 0,25 7 Węglewo 40,1 36,1 4,1 4,0 48,2 0,35 8 Ługi Ujskie 34,0 30,3 3,7 4,6 38,7 0,42 9 Kotuń 37,0 33,7 3,3 3,9 37,6 0,35 10 Piła 30,1 26,8 3,4 3,7 26,6 0,23 Średnia 33,1 30,1 3,0 3,3 34,5 0,26 Minimum 18,5 16,9 1,1 1,3 12,0 0,05 Maksimum 48,2 44,6 9,5 7,3 95,0 0,98 Odchylenie standardowe 5,8 5,4 1,2 1,1 13,7 0,14 Współczynnik zmienności V [%] 18 18 41 33 40 54

Zróżnicowanie międzypopulacyjne cech morfologicznych Helichrysum arenarium (średnia ± SD)

Rozmieszczenie Angelica archangelica subsp. archangelica stanowiska z piśmiennictwa (wg Zając&Zając, 2001, Atlas rozmieszczenia roślin naczyniowych w Polsce) stanowiska zweryfikowane

Angelica archangelica L. w uprawie

Asperula odorata L. w uprawie

Rozmieszczenie Asperula odorata L. stanowiska z piśmiennictwa (wg Zając&Zając, 2001, Atlas rozmieszczenia roślin naczyniowych w Polsce) stanowiska zweryfikowane

Asperula odorata L. w stanie naturalnym

Rozmieszczenie Asarum europaeum L. stanowiska z piśmiennictwa (wg Zając&Zając, 2001, Atlas rozmieszczenia roślin naczyniowych w Polsce) stanowiska zweryfikowane

Asarum europaeum L. w stanie naturalnym

Asarum europaeum L. w uprawie

Wartości średnie badanych cech morfologicznych Asarum europaeum L. (dla 30 osobników z każdego obiektu) Nr Populacja Długość liścia [cm] Szerokość liścia [cm] Głębokość wcięcia [cm] Długość ogonka [cm] Indeks kształtu dług/szer liścia 1 Piotrkowice 5,7 7,6 1,9 10,4 0,75 2 Rakoszyce 5,3 7,1 1,8 7,6 0,75 3 Szymanowice 4,7 6,3 1,4 7,7 0,75 4 Bielawa 5,0 6,4 1,7 8,7 0,78 5 Bolkowice 4,7 6,5 1,5 8,5 0,73 6 Mietków 5,1 6,8 1,6 8,3 0,75 7 Sobótka 5,3 6,6 1,7 8,8 0,80 8 Starczanowo 4,6 5,9 1,5 7,8 0,78 9 Koronowo 5,1 6,7 1,7 8,4 0,77 10 Goraj 4,8 6,2 1,7 5,9 0,79 Średnia 5,0 6,6 1,6 8,2 0,77 Minimum 3,3 4,4 0,8 4,2 0,59 Maksimum 8,8 11,0 3,2 12,7 1,17 Odchylenie standardowe 0,8 1,1 0,3 1,7 0,06 Współczynnik zmienności V [%] 15 16 20 21 8

Zróżnicowanie międzypopulacyjne cech morfologicznych Asarum europaeum (średnia ± SD)

Rozmieszczenie Convallaria majalis L. stanowiska z piśmiennictwa (wg Zając&Zając, 2001, Atlas rozmieszczenia roślin naczyniowych w Polsce) stanowiska zweryfikowane

Convallaria majalis L. w uprawie

Rozmieszczenie Oxycoccus palustris Pers. stanowiska z piśmiennictwa (wg Zając&Zając, 2001, Atlas rozmieszczenia roślin naczyniowych w Polsce) stanowiska zweryfikowane

Oxycoccus palustris Pers. w uprawie

Rozmieszczenie Rhodiola rosea L. stanowiska z piśmiennictwa (wg Zając&Zając, 2001, Atlas rozmieszczenia roślin naczyniowych w Polsce)

Rhodiola rosea L. w uprawie

Rozmieszczenie Hypericum elegans Stephan ex Willd. zweryfikowane stanowiska z piśmiennictwa (wg Zając&Zając, 2001, Atlas rozmieszczenia roślin naczyniowych w Polsce)

Hypericum elegans Stephan ex Willd. w uprawie

4) Opracowanie oraz przekazywanie danych paszportowych i waloryzacyjnych ocenianych materiałów roślin zielarskich do centralnej bazy danych EGISET

Opracowanie danych paszportowych i waloryzacyjnych W trakcie realizacji zadania opracowano dane paszportowe i waloryzacyjne dla 20 obiektów roślin zielarskich: kopytnik pospolity 10 obiektów (KP17-804 do KP17-813). kocanki piaskowe 10 obiektów (HA17-814 do HA17-823),

Opracowanie danych paszportowych i waloryzacyjnych COLLNUMB GENUS SPECIES ORIGCTY COLLSITE LATITUDE LONGITUDE ELEVATION KP17-804 Asarum europaeum POL Piotrkowice 51----N 016----E 36 KP17-805 Asarum europaeum POL Rakoszyce 51----N 016----E 141 KP17-806 Asarum europaeum POL Szymanowice 51----N 016----E 176 KP17-807 Asarum europaeum POL Bielawa 50----N 016----E 420 KP17-808 Asarum europaeum POL Bolkowice 50----N 016----E 217 KP17-809 Asarum europaeum POL Mietków 50----N 016----E 137 KP17-810 Asarum europaeum POL Sobótka 50----N 016----E 344 KP17-811 Asarum europaeum POL Starczanowo 52----N 016----E 87 KP17-812 Asarum europaeum POL Koronowo 53----N 017----E 89 KP17-813 Asarum europaeum POL Goraj 52----N 016----E 80

Opracowanie danych paszportowych i waloryzacyjnych c.d. COLLNUMB GENUS SPECIES ORIGCTY COLLSITE LATITUDE LONGITUDE ELEVATION HA17-814 Helichrysum arenarium POL Nowołoskoniec 52----N 016----E 74 HA17-815 Helichrysum arenarium POL Kiszewko 52----N 016----E 59 HA17-816 Helichrysum arenarium POL Nowe Dwory 52----N 016----E 41 HA17-817 Helichrysum arenarium POL Huta Szklana 52----N 016----E 28 HA17-818 Helichrysum arenarium POL Krzyż Wielkopolski 52----N 016----E 35 HA17-819 Helichrysum arenarium POL Lubcz Mały 52----N 016----E 37 HA17-820 Helichrysum arenarium POL Węglewo 53----N 016----E 101 HA17-821 Helichrysum arenarium POL Ługi Ujskie 53----N 016----E 74 HA17-822 Helichrysum arenarium POL Kotuń 53----N 016----E 74 HA17-823 Helichrysum arenarium POL Piła 53----N 016----E 77

6) Przekazanie nasion obiektów roślin zielarskich do długoterminowej przechowalni nasion do Krajowego Centrum Roślinnych Zasobów Genowych, IHAR-PIB

Przekazanie nasion obiektów roślin zielarskich do przechowalni KCRZG W roku 2017 przekazano do przechowalni długoterminowej próby materiałów nasiennych 20 obiektów roślin zielarskich: kopytnik pospolity 10 obiektów kocanki piaskowe 10 obiektów

7) Udostępnianie zasobów genowych roślin zielarskich oraz informacji zgodnie z obowiązującymi międzynarodowymi umowami, standardami i obowiązującymi procedurami w ramach obszaru

Udostępnianie zasobów genowych i informacji Udostępniono dane 132 obiektów do Wielostronnego Systemu Dostępu i Podziału Korzyści do Zasobów Genowych (MLS) EGISET; Przekazano materiał rozmnożeniowy Angelica archangelica instytucji naukowej na potrzeby zakładania kolekcji zielarskiej do celów badawczych; Rezultaty prac terenowych przedstawiono w sprawozdaniach z zakresu wykorzystania zezwoleń na zbiór materiałów nasiennych przekazanych do Regionalnych Dyrekcji Ochrony Środowiska.

8) Współpraca z krajowymi użytkownikami zasobów genowych, bankami genów i międzynarodowymi organizacjami;

Współpraca z krajowymi użytkownikami zasobów genowych Realizację zadania prowadzono we współpracy z następującymi jednostkami: Regionalne Dyrekcje Ochrony Środowiska wydawanie zezwoleń na zbiór materiałów rozmnożeniowych oraz badania chronionych roślin leczniczych; Nadleśnictwa Lasów Państwowych współpraca dotyczy gromadzenia danych na temat występowania chronionych i rzadkich roślin leczniczych oraz prac w Lasach Państwowych. Karkonoski Park Narodowy współpraca obejmuje inwentaryzację i zachowanie zasobów genetycznych chronionych i rzadkich roślin leczniczych oraz lokalizację stanowisk występujących na terenie KPN;

10) Systematyczne przekazywanie informacji o uczestnictwie w działaniach służących podnoszeniu świadomości społeczeństwa w zakresie znaczenia roślinnych zasobów genowych;

Rozpowszechnianie informacji o zasobach genowych Drogą elektroniczną przesłano informacje do Koordynatora Obszaru o udziale w 3 konferencjach, na których prezentowano wyniki badań w formie 3 posterów : 5 th International Conference and Workshop Plant the source of research material, 21 24 czerwca 2017 r., Lublin prezentacja posteru Sympozjum naukowe Zasoby Genowe Roślin Użytkowych na Rzecz Hodowli, 6-8 września 2017 r., Kazimierz Dolny prezentacja posteru XLVII Zjazd Ogrodów Botanicznych i Arboretów w Polsce, 18-21 września 2017 r., Kielce prezentacja posteru

Rozpowszechnianie informacji W ramach udostępniania i rozpowszechniania wyników badań zasobów genowych: przeprowadzono 2 szkolenia - Dziko rosnące i uprawiane rośliny zielarskie ze szczególnym uwzględnieniem gatunków rzadkich i chronionych dla studentów Wydziału Rolnictwa i Bioinżynierii Uniwersytetu Przyrodniczego w Poznaniu opracowano 3 publikacje: o zasobach genowych Anna Forycka, Artur Adamczak, Waldemar Buchwald, 2017, Charakterystyka morfologiczna arcydzięgla litwora (Angelica archangelica L.), sympozjum naukowe Zasoby Genowe Roślin Użytkowych na Rzecz Hodowli, 6-8 września 2017 r., Kazimierz Dolny, streszczenie posteru, s: 74 Artur Adamczak, Anna Forycka, Elżbieta Bilińska, Waldemar Buchwald, 2017, Biometric variability of Europaean Cranberry (Oxycoccus palustris Pers.), 5 th International Conference and Workshop Plant the source of research material, 21 24 czerwca 2017 r., Lublin, streszczenie posteru, s: 44 Elżbieta Bilińska, Anna Forycka, Sława Kitkowska, Waldemar Buchwald, 2017, Biologia kiełkowania wybranych gatunków roślin zielarskich, XLVII Zjazd Ogrodów Botanicznych i Arboretów w Polsce, 18-21 września 2017 r., Kielce, streszczenie posteru, s: 48

10) Uczestnictwo w opracowaniu projektu programu ochrony roślinnych zasobów genowych, który będzie realizowany po 2020 roku;

Uczestnictwo w opracowaniu projektu Kurator kolekcji chronionych i rzadkich roślin leczniczych brał udział w spotkaniu koordynacyjnym dotyczącym projektu ochrony roślinnych zasobów genowych organizowanym przez Koordynatora w dniu 07.06.2017 r. w IHAR-PIB w Radzikowie; Uczestnictwo w panelu dyskusyjnym Krajowy Plan Działań Ochrony Zasobów Genowych Roślin Użytkowych po 2020 r. na sympozjum Zasoby genowe roślin użytkowych na rzecz hodowli w Kazimierzu Dolnym (07.09.2017 r.).

Wymierne rezultaty wykonanych prac 1) Utrzymywano zasoby genowe 108 obiektów gatunków roślin zielarskich w kolekcji ex situ w Ogrodzie Roślin Leczniczych IWNiRZ. 2) W wyniku ekspedycji terenowych zebrano materiał nasienny 20 obiektów roślin zielarskich, które przekazano do przechowalni KCRZG oraz materiał rozmnożeniowy 5 obiektów do upraw w kolekcji ex situ. 3) Dokonano charakterystyki oraz oceny zebranych i przechowywanych materiałów 20 obiektów roślin zielarskich. 4) Dla obiektów wprowadzonych do kolekcji opracowano dane paszportowe i waloryzacyjne w celu udostępnienia użytkownikom krajowym i zagranicznym za pośrednictwem systemu informacyjnego Egiset. Dane paszportowe posiadają 822 obiekty roślin zielarskich. Dane ewaluacyjne opracowane są dla 482 obiektów roślin zielarskich. 5) Do zabezpieczenia w długoterminowej przechowalni nasion do Krajowego Centrum Roślinnych Zasobów Genowych IHAR-PIB przekazano 20 obiektów roślin zielarskich. 6) Wyniki badań oraz znaczenie projektu zaprezentowano w 3 publikacjach oraz na 2 szkoleniach.

Podsumowanie realizacji działań pierwszego etapu programu wieloletniego 2015-2017 r.

Prace i badania prowadzone w ramach gromadzenia kolekcji roślin leczniczych umożliwiają: zachowanie cennych dla zielarstwa materiałów genetycznych roślin rzadkich lub objętych ochroną prawną; ocenę kolekcji pod kątem materiałów, które mogą stać się źródłem materiału wyjściowego dla plantacji zielarskich; podejmowanie badań naukowych w kierunku wprowadzania badanych gatunków do upraw; zwiększanie różnorodności dostępnych surowców pochodzenia krajowego dla nowej kategorii produktów żywności prozdrowotnej lub funkcjonalnej.

Prace i badania prowadzone w ramach gromadzenia kolekcji roślin leczniczych umożliwiają: rozwój alternatywnych kierunków produkcji zielarskiej, szczególnie dla gospodarstw rolnych o małym areale; zachowanie bioróżnorodności obszarów rolniczych gatunki objęte badaniami, m.in. arnika górska, zimowit jesienny, kocanki piaskowe, stanowią cenny składnik ekosystemów rolniczych wzbogacający ich różnorodność; upowszechnianie rezultatów badań poprzez szkolenia i konferencje dla szerokiego grona specjalistów związanych z botaniką, hodowlą, uprawą i ochroną roślin oraz plantatorów roślin zielarskich.

Efekty realizacji zadań w I etapie PW przeprowadzono 14 ekspedycji terenowych, na których zebrano do kolekcji ex situ chronionych i rzadkich roślin leczniczych materiał rozmnożeniowy 112 obiektów pochodzeniowych ze stanu naturalnego; zgromadzono i zabezpieczono w przechowalni długoterminowej materiał nasienny 65 obiektów roślin leczniczych; w kolekcji w uprawie ex situ utrzymywano 108 obiektów.

Wymierne rezultaty dotyczące realizacji działań w I etapie PW Miernik dla zadania Nazwa miernika 2015 r. 2016 r. 2017 r. Łącznie liczba ekspedycji kolekcyjnych: liczba obiektów rozmnożonych, scharakteryzowanych i ocenionych: liczba działań służących podnoszeniu świadomości społeczeństwa: liczba publikacji, opinii i raportów: 6 4 4 14 25 20 20 65 3 4 2 9 4 5 3 12

Dziękuję za uwagę