INFORMACJA LOKALNA O ZAWODZIE POŚREDNIK W OBROCIE NIERUCHOMOŚCIAMI kod 244001 Zakres tematyczny informacji 1) Zadania zawodowe oraz profil kompetencyjny 2) Sytuacja na rynku pracy 3) Plany zatrudnienia i oczekiwania pracodawców 4) Kształcenie w zawodzie 5) Doskonalenie w zawodzie 6) Informacje dodatkowe. Literatura ANEKS Wojewódzki Urząd Pracy w Toruniu, Centrum Informacji i Planowania Kariery Zawodowej w Bydgoszczy, Aktualizacja: Bydgoszcz, listopad 2015 r. 1
1) Zadania zawodowe oraz profil kompetencyjny Zawód pośrednik w obrocie nieruchomościami (kod 244001) to jeden z 2443 zawodów ujętych w obowiązującej od 1 stycznia 2015 r. klasyfikacji zawodów i specjalności na potrzeby rynku pracy (Dz. U. 2014, Poz. 1145). W poprzedniej wersji klasyfikacji obowiązującej w okresie od 1 lipca 2010 r. do 31 grudnia 2014 r. zawód ten miał tą samą nazwę, ale inny kod (244101). Pośrednik w obrocie nieruchomościami wykonuje czynności zmierzające do zawarcia umowy obrotu nieruchomościami. Pośrednik w obrocie nieruchomościami jest zawodem o charakterze usługowym. Celem pracy pośrednika jest doprowadzenie do zawarcia umowy z zakresu obrotu nieruchomościami przez zainteresowane strony. Pośrednik pozyskuje oferty, prezentuje je w Internecie, prasie i innych mediach, w drukach ulotnych itp. Dokonuje oględzin i opisu nieruchomości, wyszukuje oferty dla klientów, prezentuje je oraz pośredniczy w negocjowaniu warunków umowy. Zakres czynności pośrednictwa w obrocie nieruchomościami określa umowa pośrednictwa zawarta pomiędzy pośrednikiem a zamawiającym. Czynności pośrednictwa w obrocie nieruchomościami mogą być wykonywane w przypadku wszelkich nieruchomości, na rzecz osób fizycznych i prawnych oraz jednostek organizacyjnych nie posiadających osobowości prawnej. Pośrednik w obrocie nieruchomościami ponosi odpowiedzialność za działanie swoje, jak i osób działających pod jego nadzorem. Zadania zawodowe: pozyskiwanie ofert kupna, sprzedaży, wynajmu, najmu lub dzierżawy nieruchomości; prezentowanie oferty nieruchomości przeznaczonych do obrotu w prasie, drukach ulotnych, Internecie i innych mediach; sprawdzanie stanu prawnego nieruchomości; sprawdzanie stanu technicznego, zagospodarowania i otoczenia nieruchomości; doradzanie w zakresie rynku nieruchomości; prezentowanie nieruchomości przeznaczonej do kupna, sprzedaży, wynajmu lub dzierżawy; podejmowanie czynności organizacyjnych związanych z transakcją; współpracowanie z innymi podmiotami działającymi na rynku nieruchomości; dokumentowanie przebiegu transakcji obrotu nieruchomościami; organizowanie stanowiska pracy zgodnie z zasadami BHP, ochrony ppoż. oraz wymaganiami ergonomii. PROFIL KOMPETENCYJNY dla grupy Specjaliści do spraw ekonomicznych i zarządzania (grupa duża 1 24) Kompetencje to cechy/dyspozycje osoby, w zakresie wiedzy, umiejętności i postaw, pozwalające realizować zadania zawodowe na wymaganym poziomie/efekty. Kompetencje są obserwowalne i mierzalne dzięki temu, że przejawiają się w zachowaniu. Podlegają procesowi uczenia się, są dynamiczne, zmienne w czasie, rozwijają się w ramach zdobywanego doświadczenia. Pozwalają określić, w jakich zadaniach, na jakim stanowisku, przyszły pracownik będzie mógł efektywnie wykorzystać swój potencjał. Tempo ich rozwoju zależy od zmiennych zewnętrznych (otoczenia) 1 Rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 7 sierpnia 2014r. w sprawie klasyfikacji zawodów i specjalności na potrzeby rynku pracy oraz zakresu jej stosowania, DZ.U. z 2014r. poz.1145 2
oraz względnie trwałych dyspozycji (osobowość, inteligencja). 2 Są uniwersalne (transferowalne), wykorzystywane w różnych zadaniach i różnych obszarach funkcjonowania. Dla grupy Specjaliści do spraw ekonomicznych i zarządzania określono 4 kompetencje, tj.: Kompetencja 1 Sumienność w dążeniu do rezultatów: rozumiana jako wysoka efektywność realizacji zadań w ściśle określonym terminie z należytą starannością, uwzględniającą własne kompetencje i możliwości. Determinacja w działaniu i osiąganie zakładanych rezultatów przez utrzymanie odpowiedniego tempa oraz jakości pracy, nawet w obliczu trudności. Kompetencja 2 Obsługa komputera z wykorzystaniem Internetu: to korzystanie z dostępnych urządzeń technicznych (np. komputerów, drukarek, skanerów) i aplikacji komputerowych do usprawnienia realizacji zadań. Swobodne przeglądanie stron internetowych w celu szybkiego dotarcia do informacji przydatnych ze względu na wykonywane obowiązki. Skuteczne wyszukiwanie w sieci potrzebnych wiadomości, formułowanie poleceń wyszukiwania w taki sposób, aby zapewniały szybkie dotarcie do źródeł na odpowiednim poziomie merytorycznym, bez konieczności sprawdzania przypadkowych rezultatów wyszukiwania. Kompetencja 3 Kierowanie: to planowanie, organizowanie, kontrolowanie i motywowanie do pracy członków zespołu lub organizacji. Wykorzystywanie wszystkich zasobów, w tym wiedzy o sytuacji rynkowej oraz sytuacji wewnętrznej firmy lub branży. Elastyczne dostosowywanie realizacji zadań zespołu do zaistniałych okoliczności. Kompetencja 4 Zdolności analityczne i podejmowania decyzji: to rozumienie złożonych sytuacji relacji zachodzących pomiędzy różnymi elementami. Analizowanie informacji i danych, dostrzeganie zależności, wyciągania na ich podstawie wniosków i podejmowanie trafnych decyzji. Zestaw kompetencji może się różnić od podanych wyżej kompetencji, w zależności od wymagań pracodawcy w konkretnym zawodzie i na konkretnym stanowisku. Zróżnicowane będzie również natężenie każdej z kompetencji. Kto i w jaki sposób może wiedzę o naszych kompetencjach można wykorzystać? Odpowiedź jest prosta My Sami oraz pracodawca. Coraz więcej pracodawców wykorzystuje analizę kompetencyjną w procesie rekrutacji. W niektórych firmach dodatkowo jest ona wykorzystywana podczas: okresowej oceny pracowników - jako narzędzie do oceny efektywności pracy; ustalania indywidualnych planów rozwoju - dostarcza informacji, jakie właściwości predysponują do np. awansów. Jest również źródłem informacji odnośnie obecnych i przyszłych potrzeb szkoleniowych. Jeśli stwierdzimy, że nie posiadamy dostatecznej wiedzy i umiejętności, które są wymagane przez pracodawców warto zatem zastanowić się nad skorzystaniem z różnych form działań rozwojowych (szkolenia, wsparcie innych, literatura, uczestniczenie w coachingu, itp.). 2) Sytuacja na rynku pracy 3 2 Jurek P., Analiza wybranych metod oceny kompetencji zawodowych, artykuł w książce pod red. A. Witkowski, T. Listwan, Kompetencje a sukces zarządzania organizacją, Wydawnictwo Difin, Warszawa 2008 3
Wykres 1. Bezrobotni oraz wolne miejsca pracy wg zawodu pośrednik w obrocie nieruchomościami w latach 2010-2014 W I pół. 2015 r. odnotowano 17 nowozarejestrowanych bezrobotnych z zawodem pośrednik w obrocie nieruchomościami. W tym czasie zgłoszono 27 ofert pracy i miejsc aktywizacji zawodowej dla tego zawodu (na jedno miejsce pracy przypadało 0,6 kandydata). Na koniec I pół. 2015 r. w urzędach pracy pozostawało 15 bezrobotnych z zawodem pośrednik w obrocie nieruchomościami. W 2014 r. zarejestrowano 28 bezrobotnych z zawodem pośrednik w obrocie nieruchomościami (o 9 bezrobotnych więcej niż w 2013 r.). W 2014 r. zgłoszono 71 nowych miejsc pracy i miejsc aktywizacji zawodowej dla omawianego zawodu (o 27 więcej niż w 2013 r.). Najwięcej wolnych miejsc pracy i miejsc aktywizacji zawodowej dla bezrobotnych z zawodem pośrednik w obrocie nieruchomościami zgłoszono w 2012 r. 122 miejsc (najmniej było ich w 2010 r. 30 miejsc zatrudnienia w tym zawodzie). Na koniec 2014 r. w urzędach pracy pozostawało 12 bezrobotnych legitymujących się zawodem pośrednik w obrocie nieruchomościami (o 3 bezrobotnych mniej niż w 2013 r.). Wykres 2. Bezrobotni do 12 miesięcy od dnia ukończenia nauki wg zawodu pośrednik w obrocie nieruchomościami w latach 2010-2014 3 Monitoring zawodów deficytowych i nadwyżkowych w województwie kujawsko-pomorskim w latach 2010-I pół. 2015 r. http://wup.torun.pl/urzad/publikacje/publikacje-dotyczace-rynku-pracy/ 4
W I pół. 2015 r. odnotowano 1 bezrobotnego w okresie do 12 miesięcy od dnia ukończenia nauki w zawodzie pośrednik w obrocie nieruchomościami. W tym dla tego zawodu zgłoszono 27 wolnych miejsc pracy i miejsc aktywizacji zawodowej. W 2014 r. w powiatowych urzędach pracy zarejestrowało się 3 bezrobotnych w okresie do 12 miesięcy od dnia ukończenia nauki w zawodzie pośrednik w obrocie nieruchomościami (tyle samo co w 2013 r., o 1 osobę mniej niż w 2012 r.). Najwięcej bezrobotnych w tej kategorii w omawianym zawodzie odnotowano w 2010 r. (8 osób). Na koniec 2014 r. w statystykach urzędów pracy odnotowano pojedyncze rejestracje bezrobotnych w okresie do 12 miesięcy od dnia ukończenia nauki legitymujących się zawodem pośrednik w obrocie nieruchomościami (1 na koniec 2014 r., 2010 r. i 2 w 2013 r., w 2013 i 2011 r. nie stwierdzono bezrobotnych w tym zawodzie). Z uwagi na mniejszą liczbę osób nowozarejestrowanych niż zgłoszonych wolnych miejsc pracy i miejsc aktywizacji zawodowej w latach 2010 I pół. 2015 r. zawód pośrednik w obrocie nieruchomościami sklasyfikowano jako zawód deficytowy 4, tzn. taki na który na rynku pracy istnieje większe zapotrzebowanie niż liczba osób poszukujących pracy w tym zawodzie. Dane statystyczne dotyczące zawodu pośrednik w obrocie nieruchomościami umieszczono w aneksie. 3) Plany zatrudnienia i oczekiwania pracodawców W 2011 r. pracodawcy 5 wskazali zamiar zatrudnienia 3 osób z zawodem pośrednik w obrocie nieruchomościami powiat bydgoski (ziemski). Jako powód podano rozwój firmy, polepszenie sytuacji finansowej firmy. W roku 2010, 2012, 2013 i 2014 pracodawcy nie wskazali zamiaru zatrudnienia osób z tym zawodem. W latach 2010-2014 pracodawcy nie planowali zwolnień pracowników w zawodzie pośrednik w obrocie nieruchomościami. Nie odnotowano zapotrzebowania na pracowników legitymujących się w/w zawodem w perspektywicznym zapotrzebowaniu na zawody do 2018 roku. W odniesieniu do badania internetowych ofert pracy 6 dostępnych na stronie wup w okresie II-IV 2015 r. zgłoszono 1 ofertę pracy dla omawianego zawodu: m. Bydgoszcz (1). Oprócz w/w badania w miesiącu listopad 2015 r. przeprowadzono analizę 12 ofert pracy zgłaszanych przez pracodawców na portalach internetowych: http://www.pracuj.pl/, http://www.gratka.pl/, http://www.infopraca.pl/. 4 Podziału na zawody deficytowe, zrównoważone i nadwyżkowe dokonuje się na podstawie wskaźnika intensywności nadwyżki (deficytu) wyrażonego jako iloraz liczby zgłoszonych wolnych miejsc pracy i miejsc aktywizacji zawodowej w badanym okresie, w danym zawodzie i liczby zarejestrowanych bezrobotnych w badanym okresie, w danym zawodzie. Zawody deficytowe to takie, dla których wskaźnik przekracza wartość 1,1; zawody zrównoważone to te, dla których wartość wskaźnika mieści się w przedziale od 0,9 do 1,1; natomiast zawody nadwyżkowe to te, w których przypadku wskaźnik wynosi poniżej 0,9. 5 Badanie było realizowane w ramach projektu WUP Rynek Pracy pod Lupą. Raport z badań pracodawców w latach: 2010-2014. dodatkowo na stronie www.podlupa.wup.torun.pl. 6 http://wup.torun.pl/wp-content/uploads/2015/08/da_oferty-internetowe_17082015.pdf - Badanie internetowych ofert pracy za okres wrzesień-listopad 2014 r., oraz luty-kwiecień 2015 r. 5
Zatrudnienie oferowano na obszarze woj. kujawsko-pomorskiego. W ogłoszeniach prezentowano oferowane stanowiska dla min. (doradcy ds. nieruchomości, specjalisty ds. sprzedaży mieszkań, pośrednika obrotu nieruchomościami). Wymagania, jakie stawiano kandydatom to : doświadczenie lub znajomość branży nieruchomości, doświadczenie w sprzedaży oraz obsługa klienta, komunikatywność i zdolności interpersonalne, duża motywacja do pracy i realizacji celów, prawo jazdy kat. B 4) Kształcenie w zawodzie Podstawa prawna w kształceniu 7 W dniu 23 lipca 2013 r. w Dzienniku Ustaw pod poz. 829 została opublikowana ustawa z dnia 13 czerwca 2013 r. o zmianie ustaw regulujących wykonywanie niektórych zawodów. Deregulacja dotyczy min zawodu pośrednika w obrocie nieruchomościami. Przed deregulacją: Aby zostać pośrednikiem w obrocie nieruchomościami konieczne było następujące wykształcenie: - studia wyższe (I lub II stopnia) + studia podyplomowe w zakresie pośrednictwa w obrocie nieruchomościami, lub - studia wyższe, których program uwzględnia co najmniej minimalne wymogi programowe dla studiów podyplomowych w zakresie pośrednictwa w obrocie nieruchomościami. Wymagane było odbycie co najmniej 6 miesięcznej i nie krótszej niż 200 godzin praktyki zawodowej w zakresie zarządzania nieruchomościami. Dokumentami potwierdzającymi odbycie praktyki zawodowej były: wypełniony przez kandydata dziennik praktyki zawodowej podpisany przez prowadzącego praktykę zawodową oraz organizatora praktyki oraz samodzielnie sporządzony przez kandydata opis transakcji, o którym mowa w 5 ust. 2 pkt 2 rozporządzenia Ministra Infrastruktury z dnia 15 lutego 2008 r. w sprawie nadawania uprawnień i licencji zawodowych ( Dz. U. Nr 31, poz. 189, z późń. zm.) potwierdzony przez organizatora praktyki zawodowej. Po deregulacji w odniesieniu do przepisów deregulacyjnych zniesione zostały wyżej wymienione wymogi dotyczące wykształcenia i praktyk zawodowych dla zawodu pośrednik w obrocie nieruchomościami. Aktualnie aby zostać pośrednikiem w obrocie nieruchomościami konieczne jest: - posiadanie pełnej zdolności do czynności prawnych i niekaralność za ściśle określony katalog przestępstw; - posiadanie aktualnego ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej za szkody wyrządzone w związku z wykonywaniem czynności pośrednictwa w obrocie nieruchomościami (w tym również umieszczenie tej informacji w zawieranych umowach pośrednictwa). 7 http://ms.gov.pl/pl/deregulacja-dostepu-do-zawodow/i-transza/lista-zawodow/ - deregulacja dostępu do zawodów 6
5) Doskonalenie w zawodzie Aktualne informacje dostępne są na stronie Wojewódzkiego Urzędu Pracy w Toruniu, w zakładce Rejestr Instytucji Szkolących, a następnie w Obszarach Szkoleniowych http://wup.torun.pl/urzad/rejestr-instytucji-szkoleniowych/. 6) Informacje dodatkowe. Literatura POMOCNE ADRESY www.psz.praca.gov.pl Wortal Publicznych Służb Zatrudnienia zawiera szereg informacji dotyczących różnego rodzaju zawodów, w tym także zawodów informatycznych. Można znaleźć opisy zawodów (w zakładce Publikacje znajduje się np. Przewodnik po Zawodach), informacje o ofertach pracy w urzędach pracy, standardy kwalifikacyjne i inne. http://wup.torun.pl strona Wojewódzkiego Urzędu Pracy w Toruniu http://tujestpraca.eu Portal poświęcony zagadnieniom związanym z poszukiwaniem zatrudnienia, serwis prowadzony jest przez urzędy pracy województwa kujawsko-pomorskiego. KSIĄŻKI Wojciech Karpiński Pośrednictwo w obrocie nieruchomościami - tworzenie i doskonalenie warsztatu pracy rok wydania 2012 r., Iwona Foryś Obrót nieruchomościami rok wydania 2013 r., Brzeziński Zbigniew Pośrednik na rynku nieruchomości rok wydania 2013 r., Białopiotrowicz Grażyna Psychologia sprzedaży nieruchomości rok wydania 2012 r., Szubielski Cezary Negocjacje na rynku nieruchomości rok wydania 2013 r., Jońska Beata Zarządzanie nieruchomościami komercyjnymi rok wydania 2014 r. Opracował: Adam Mickiewicz doradca zawodowy Akceptowała: Elżbieta Słowińska kierownik CIiPKZ w Bydgoszczy WUP w Toruniu, Centrum Informacji i Planowania Kariery Zawodowej w Bydgoszczy. 7
ANEKS SPIS TABEL Tabela 1. Bezrobotni oraz wolne miejsca pracy w zawodzie pośrednik w obrocie nieruchomościami w latach: 2010-2014 Tabela 2. Liczba pracodawców z województwa kujawsko-pomorskiego dotycząca planów zatrudnienia i zwolnienia w latach 2010-2014 dla zawodu pośrednik w obrocie nieruchomościami Słowniczek 8
ANEKS. Część tabelaryczna Tabela 1. Bezrobotni oraz wolne miejsca pracy w zawodzie pośrednik w obrocie nieruchomościami w latach: 2010-2014 lata Bezrobotni zarejestrowani w ciągu roku Bezrobotni według stanu na koniec roku Osoby do 12 miesięcy od dnia ukończenia nauki w ciągu roku ogółem Osoby do 12 miesięcy od dnia ukończenia nauki na koniec okresu Wolne miejsca pracy i miejsca aktywizacji zawodowej zgłoszone w ciągu roku Wolne miejsca pracy i miejsca aktywizacji zawodowej na koniec roku Wskaźnik intens deficytu Ilość kandydatów /1 ofertę pracy 2014 28 12 3 1 71 13 2,536 0,4 2013 19 9 3 0 44 7 2,316 0,4 2012 28 17 4 2 122 0 4,357 0,2 2011 13 10 1 0 61 0 4,692 0,2 2010 22 9 8 1 30 0 1,364 0,7 Tabela 2. Liczba pracodawców z województwa kujawsko-pomorskiego dotycząca planów zatrudnienia i zwolnienia w latach 2010-2014 dla pośrednika w obrocie nieruchomościami 2010 r. 2011 r. 2012 r. 2013 r. 2014 r. Ogółem Liczba podmiotów deklarujących N=2054 N=2049 N=2031 N=1874 N=445 N=8453 Zatrudnienie 0 3 0 0 0 3 Zwolnienie 0 0 0 0 0 0 Zatrudnienie w perspektywie do 2017 r. 0 0 Zatrudnienie w perspektywie do 2018 r. 0 0 9
Słowniczek bezrobotny w okresie do 12 miesięcy od dnia ukończenia nauki bezrobotny zarejestrowany w okresie do 12 miesięcy od dnia określonego w dyplomie, świadectwie lub innym dokumencie potwierdzającym ukończenie nauki w szkole, kursów zawodowych trwających co najmniej 24 miesiące lub nabycie uprawnień do wykonywania zawodu przez niepełnosprawnych wskaźnik intensywności nadwyżki (deficytu) wyrażony jako iloraz liczby zgłoszonych wolnych miejsc pracy i miejsc aktywizacji zawodowej w badanym okresie w danym zawodzie i liczby zarejestrowanych bezrobotnych w badanym okresie w danym zawodzie; maksymalna (max.) wartość wskaźnika występuje, gdy w danym zawodzie nie odnotowano nowej rejestracji bezrobotnych, a zgłoszone zostały wolne miejsca pracy i miejsca aktywizacji zawodowej; minimalna (min.) wartość wskaźnika występuje, gdy w danym zawodzie nie odnotowano nowej rejestracji bezrobotnych oraz nie zgłoszono wolnego miejsca pracy ani aktywizacji zawodowej MAX wartość wskaźnika intensywności deficytu występuje gdy w danym zawodzie nie odnotowano nowej rejestracji bezrobotnych a zgłoszone zostały oferty pracy MIN wartość wskaźnika intensywności nadwyżki występuje gdy w danym zawodzie nie odnotowano nowej rejestracji bezrobotnych oraz nie zgłoszono żadnej oferty pracy zawód deficytowy zawód, na który na rynku pracy jest wyższe zapotrzebowanie niż liczba osób poszukujących pracy w danym zawodzie; na potrzeby monitoringu przyjęto, iż są to profesje, dla których wartość wskaźnika intensywności deficytu wynosi powyżej 1,1 zawód nadwyżkowy zawód, na który na rynku pracy jest mniejsze zapotrzebowanie niż liczba osób poszukujących pracy w danym zawodzie; na potrzeby monitoringu przyjęto, iż są to profesje, dla których wartość wskaźnika intensywności nadwyżki wynosi poniżej 0,9 zawód zrównoważony zawód, na który na rynku pracy istnieje takie samo zapotrzebowanie jak liczba osób poszukujących pracy w danym zawodzie; na potrzeby monitoringu przyjęto, iż są to profesje, dla których wartość wskaźnika intensywności deficytu mieści się w zakresie 0,9 1,1 Ilość kandydatów na 1 ofertę pracy- ilość Bezrobotnych zarejestrowanych w danym zawodzie w ciągu roku do Wolnych miejsc pracy i miejsc aktywizacji zawodowej w danym zawodzie, zgłoszonych w ciągu roku 10