Załącznik nr 2 do Ogłoszenia OPIS PRZEDMIOTU ZAMÓWIENIA Organizator: Akcelerator Technologii Informatycznych Pionier Sp. z o.o. ul. Ligocka 103 40 568 Katowice Opis Przedmiotu Zamówienia dla ogłoszenia na projekt pt. SMART CITY - ZARZĄDZANIE JAKOŚCIĄ POWIETRZA", ZNAK POSTĘPOWANIA: 10/10/2018/ZESPOŁY 1. Opis problemu i jego istotności Według nowego raportu Światowej Organizacji Zdrowia (WHO - World Health Organization), zanieczyszczenie powietrza przyczynia się co roku do śmierci około 7 milionów osób. Oprócz tego, jak bardzo zanieczyszczenie powietrza wpływa na rozwój chorób płuc, dane Światowej Organizacji Zdrowia od ponad 5 lat podkreślają w szczególności silny związek pomiędzy narażeniem na zanieczyszczenie powietrza wewnątrz i na zewnątrz pomieszczeń oraz chorobami serca i nowotworami. Człowiek w pomieszczeniach spędza ok 90% swojego życia (dane European Lung Foundation), w związku z czym jest narażony na wpływ złej jakości powietrza znajdującego się w pomieszczeniach bardziej niż na wpływ takiego powietrza na zewnątrz. Źródła zanieczyszczenia powietrza w budynkach to na przykład kominki, grzejniki, materiały budowlane i meble, środki czystości i systemy chłodzenia, a także samo przebywanie człowieka w zamkniętej przestrzeni. Zanieczyszczenia mogą też pochodzić z zewnątrz. Wpływ ten dotyczy zwłaszcza dzieci przebywających w przedszkolach i szkołach, oraz osób przebywających w szpitalach, jako że są to dwie bardzo
wrażliwe na zanieczyszczenia powietrza grupy ludzi. Zanieczyszczenie powietrza ma też istotny wpływ na ludzi przebywających w skupiskach takich jak urzędy. Przeprowadzone, na zlecenie Polskiego Stowarzyszenia Ochrony Środowiska, badania zależności częstotliwości i powodów wyjazdów zespołów Pogotowia Ratunkowego, a zanieczyszczeniem powietrza (na podstawie danych z Wrocławia), wykazały jednoznacznie istnienie takich zależności. Zły stan jakości powietrza i jednocześnie niekorzystne warunki meteorologiczne potęgują efekty ich negatywnego wpływu na nasze zdrowie i samopoczucie....dla liczby wyjazdów w kategorii I (chorób krążenia) najistotniejsza okazała się temperatura, której wzrost jest skorelowany ze spadkiem liczby wyjazdów. Natomiast kolejnymi istotnymi cechami sq: średni poziom CO oraz NOx, których wzrost implikuje wzrost liczby wyjazdów. Kolejną istotną cechą jest poziom stężenia pyłków PM2.5..."...Liczba wyjazdów w kategorii J (choroby układu oddechowego) jest ujemnie skorelowana z temperaturą odczuwalną. Współczynnik korelacji wynosi w tej relacji -0,47. Obserwujemy tez dodatnią zależność liczby wyjazdów w kategorii J od minimalnego stężenia CO. Kolejne istotne cechy dodatnio skorelowane to: średnia prędkość wiatru oraz poziom PM2.5..." Z danych udostępnianych przez Główny Inspektorat Ochrony Środowiska, w ramach Państwowego Monitoringu Środowiska (PMŚ) wynika, iż w Zgorzelcu stan jakości powietrza nie odbiega od stanu notowanego we Wrocławiu, w związku z czym występują tożsame zagrożenia związanie z efektami oddziaływania zanieczyszczeń powietrza na zdrowie oraz komfort życia mieszkańców. Zasadne jest podjęcie odpowiednich kroków w celu zabezpieczenia jego mieszkańców. Jednym z zaleceń do przeciwdziałania, w sytuacjach przekroczeń norm jakości powietrza jest pozostawanie w pomieszczeniach. Dbanie o właściwą jakość powietrza w pomieszczeniach nabiera w tej sytuacji dodatkowego, ogromnego znaczenia. Podstawową przyczyną braku możliwości efektywnego zapobiegania zagrożeniom jest brak rzeczywistych, rozproszonych danych dotyczących jakości powietrza oraz występujących zanieczyszczeń dostępnych dla konkretnych lokalizacji w czasie rzeczywistym. Jedyne dostępne informacje to pomiary prowadzone z wykorzystaniem jednego czujnika WIOŚ zlokalizowanego na terenie całego miasta, który w oczywisty sposób nie może stanowić podstawy do realnej diagnozy oraz jakichkolwiek wymiernych działań zaradczych.
W Zgorzelcu pożądane jest zbudowanie rozproszonego systemu pomiaru jakości powietrza w pomieszczeniach oraz ich otoczeniu. Dotyczy to zwłaszcza obiektach takich jak szkoły, przedszkola, szpitale, hale sportowe, wielkopowierzchniowe sklepy, a także urzędy. System składał się będzie z zestawów czujników służących do badania atmosfery w pomieszczeniach oraz w ich otoczeniu. Wskazane jest wykorzystanie nowoczesnych rozwiązań, w tym pomiaru zanieczyszczeń z użyciem drona i innych metod mobilnych. Umożliwi to badanie zanieczyszczeń w postaci pyłów zawieszonych i towarzyszących im warunków meteorologicznych. Elementem systemu będzie inteligentny moduł informowania o potrzebie uzdatniania powietrza w pomieszczeniach jako element platformy komunikacji z Mieszkańcami w modelu Smart City. Narzędzie zapewnią zbieranie, analizę, a następnie przekazywanie informacji i zaleceń mających na celu polepszenie jakości powietrza do osób i/lub urządzeń sterujących systemami wentylacji/klimatyzacji oraz oczyszczania powietrza. Należy stworzyć sposób połączenia pojedynczych zestawów czujników w system informacyjno-sterujący informujący osoby zainteresowane o stanie powietrza w różnych częściach miasta, a także służący polepszeniu komfortu życia mieszkańców i innych osób korzystających z budynków użyteczności publicznej. Aplikacja i/lub portal powinny być dostępne dla każdego mieszkańca w wersji podstawowej pokazując mapę zanieczyszczenia powietrza w mieście Zgorzelec oraz oferując usługi zindywidualizowanych powiadomień o przekroczeniach norm. W wersji bardziej zaawansowanej powinna być dostępna dla zarządzających budynkami w których i przy których czujniki będą umieszczone. System powinien wizualizować zmiany zanieczyszczeń w czasie. Zarządzający budynkami użyteczności publicznej będą mogli sterować oczyszczaniem powietrza, ponieważ będą otrzymywać informacje i alerty w czasie rzeczywistym o pogorszeniu się powietrza. Władze będą mogły reagować szybciej na sytuacje przekroczenia norm zanieczyszczeń, znajdując łatwiej jego źródło. Ponieważ elementem zarządzania jakością powietrza jest dotowanie wymiany pieców na jednostki ekologiczne, oczekuje się wsparcia Urzędu Miasta w obsłudze związanego z tym procesu administracyjnego (rejestracja wniosków o dotacje, wydawanie decyzji itd.). Projektowany system powinien obejmować dedykowane dla Urzędu narzędzie obsługujące ten proces, a jego częścią powinien być moduł, który przedstawi mapę dotacji i umożliwi ich przestrzenne analizę w odniesieniu do odnotowywanych zanieczyszczeń powietrza. Kolejną istotną funkcjonalnością
Na stan powietrza istotny wpływ ma też ruch samochodowy, zarówno w mieście jak również tranzytowy (Zgorzelec jest umiejscowiony na jednym z głównych szlaków komunikacyjnych prowadzących z Polski na zachód do krajów Unii Europejskiej). Dlatego oprócz badania powietrza w pomieszczeniach oraz ich otoczeniu należy także opracować i zweryfikować mechanizmy jego badania wzdłuż wybranych szlaków komunikacyjnych. Projekt aktywnego systemu informacyjno-sterującego dokonującego pomiaru jakości powietrza w mieście wraz z dalszymi analizami i usługami, będzie istotnym elementem rozwoju Zgorzelca w kierunku Smart City 2. Minimalne wymagania dotyczące rozwiązania W ramach Projektu ma powstać MVP - produkt spełniający pewien minimalny zakres funkcjonalności (ang. MVP, Minimum Viable Product). Zakres ten ustala się następująco: 1. Minimalny zakres mierzonych parametrów: a) stężenia pyłów: PM10, PM2.5, PM1,0, b) stężenia gazów: CO, C02, NO, N02, S02, 03 i innych, c) LZO - lotne związki organiczne, d) podstawowych parametrów klimatu: temperatury, wilgotności, ciśnienia atmosferycznego, prędkości i kierunku wiatru, opadu, e) hałas, f) struktura ruchu ulicznego, będącego źródłem zanieczyszczeń powietrza i hałasu. 2. Zapewnienie możliwość wykonywania pomiarów w zmiennych warunkach atmosferycznych. 3. Uwzględnienie pomiarów powietrza z zastosowaniem drona oraz przeanalizowanie możliwości zastosowania dodatkowych metod mobilnych, np. przyczepy. 4. Uwzględnienie w fazie testowania prototypu MVP pomiarów i badania powietrza w co najmniej 3 obiektach (budynkach/budowlach) i ich otoczeniu, wskazanych przez Gminę. 5. Uwzględnienie w fazie testowania prototypu MVP pomiarów i badania powietrza na co najmniej trzech odcinkach szlaków komunikacyjnych, wskazanych przez Gminę, wraz z określeniem struktury ruchu ulicznego przy wykorzystaniu rozwiązań radarowych, nieingerujących w pas ruchu.
6. MVP musi uwzględniać co najmniej następujące funkcjonalności: a) wizualizacja lokalizacji czujników oraz zanieczyszczeń na mapie oraz w postaci uporządkowanych danych opisowych, b) mechanizmy powiadomień o przekroczeniach zaprogramowanych progów alarmowych, c) wizualizacja zmian zanieczyszczeń w czasie, d) zdalne zarządzanie i diagnostykę wszystkich zainstalowanych urządzeń, i) rejestracja wniosków o dotację, ii) wsparcie prowadzenia spraw i wydawania decyzji, zgodnie z JRWA, iii) integracja z mapą w tym automatyczna lokalizacja wniosków/spraw na mapie, iv) wskaźniki, raportowanie. 7. MVP musi spełniać co najmniej następujące wymagania niefunkcjonalne: a) kompatybilność z istniejącymi rozwiązaniami bazodanowymi oraz chmurowymi w zakresie gromadzenia danych, b) kompatybilność w zakresie istniejących technologii internetowych, c) udostępnienia standardu wymiany danych, d) wprowadzenia mechanizmów w zakresie obrazowania danych w systemach GIS, e) dostęp dla użytkowników na komputerach typu PC, tablet, smartfon, f) wydajne działanie dla wielu jednoczesnych użytkowników systemu, g) zgodność z właściwymi wymogami prawnymi dotyczącymi przetwarzania danych osobowych (jeśli dojdzie do takiego przetwarzania). Dopuszczalne jest modyfikowanie powyższego wykazu, o ile nie zmniejszy to łącznego bilansu funkcjonalności MVP (bilansu ważonego; czyli dopuszczalny np. wariant zastąpienia dwóch prostych funkcjonalności jedną złożoną, jeśli zostanie wykazane, że nowa funkcja ma wagę co najmniej taką jak dwie zastępowane łącznie) lub jeśli będzie wynikało z wniosków i rekomendacji z pogłębionej analizy Zl w zakresie przetwarzania
danych wrażliwych, nawet jeśli zmniejszy łączny bilans funkcjonalności MVP oraz jednocześnie nastąpi za zgodą obu Stron