Do porażenia prądem dochodzi na skutek przepływu prądu elektrycznego przez ciało człowieka. Poszczególne części ciała mają różny opór elektryczny, który stanowi przeszkodę na drodze prądu i ogranicza jego przepływ. Oporność ciała zależy od: napięcia dotyku (przy napięciu >100 V skóra nie stanowi oporu) oporności wewnętrznej (drogi przepływu prądu - najniższa oporność jest na drodze ręce - plecy oraz dwie ręce - stopa lub dwie stopy - ręka, nieco wyższa na drodze ręka -stopa lub ręka - ręka) natężenia i częstotliwości prądu (prąd przemienny jest bardziej niebezpieczny od stałego) czasu trwania rażenia temperatury i wilgotności skóry (mokra skóra = mniejszy opór) wielkości powierzchni kontaktowych Skutki przepływu prądu przez ciało człowieka Najpoważniejsze skutki przepływu prądu elektrycznego przez organizm ludzki, to: skurcze mięśni, szczególnie mięśni zginających, oparzenia zewnętrzne i wewnętrzne, utrata świadomości, zatrzymanie oddychania, zakłócenia pracy serca, występujące najostrzej przy prądach o częstotliwościach 40 60 Hz, które powodują migotanie komór serca. Droga przepływu prądu rażeniowego Najniebezpieczniejsze skutki wywołują prądy rażeniowe przepływające przez serce i obręb klatki piersiowej gdyż prowadzą one bezpośrednio do niedotlenienia organizmu. Z powyższego wynika, że stopień porażenia człowieka będzie głębszy przy rażeniach prądem na drodze ręka - nogi.
W warunkach środowiskowych, w których rezystancja ciała człowieka nie przekracza 1000 Ω, za napięcie bezpieczne uznaje się napięcia o wartościach: 25 V dla prądu przemiennego, 50 V dla prądu stałego. Postępowanie przy porażeniu prądem: 1. Usunięcie przyczyny, która spowodowała porażenie prądem wyłączenie zasilania. Ratujący musi też zadbać o własne bezpieczeństwo i uważać, aby samemu nie zostać porażonym! Dlatego przede wszystkim należy wyłączyć źródło prądu a jeśli to jest niemożliwe zawiadomić pogotowie energetyczne. Nie należy dotykać poszkodowanego. Można próbować odciągnąć poszkodowanego za pomocą nieprzewodzących materiałów, np. kawałka suchego drewna lub drążka izolacyjnego, ale tylko w sytuacji nie zagrażającej naszemu bezpieczeństwu (suche, nieprzewodzące podłoże!) 2.Ocena objawów życiowych i jeśli to konieczne rozpoczęcie resuscytacji. Gdyby masaż serca był niemożliwy z powodu sztywności klatki piersiowej, należy wykonywać sztuczne oddychanie do czasu aż klatka piersiowa stanie się na powrót podatna na ucisk mostka. 3. Wezwanie karetki pogotowia - należy podać swoje dane, opisać sytuację (czy poszkodowany jest uwolniony spod działania prądu, czy konieczne jestpowiadomienie pogotowia energetycznego, czy jest przytomny, oddycha itd.), podać swój numer telefonu. 4.Ocena obrażeń ciała: unieruchomienie przy złamaniach i zwichnięciach chłodzenie i zabezpieczanie ran przed zakażeniem w oparzeniach
5. W zależności od stanu przytomności poszkodowanego: jeśli jest przytomny i nie wymaga pilnej interwencji na miejscu zdarzenia to i tak chory musi być bezwzględnie przetransportowany do szpitala celem dalszej obserwacji skutków odległych (np. odwodnienie, zaburzenia elektrolitowe, zaburzenia rytmu serca) jeśli jest nieprzytomny, ale ma zachowany oddech i krążenie a jednocześnie można wykluczyć uraz kręgosłupa i nie ma wstrząsu - układamy go w pozycji bezpiecznej i cały czas monitorujemy (sprawdzamy) funkcje życiowe - oddech i pracę serca, w razie potrzeby podejmujemy resuscytację. jeśli stwierdza się objawy wstrząsu odpowiednie postępowanie przeciwwstrząsowe. Źródło: http://zsel.edu.pl/dydaktyka/ochrona/oddzialywanie.pdf Resuscytacja krążeniowo oddechowa krok po kroku 1. Upewnij się, czy ty, poszkodowany oraz wszyscy świadkowie zdarzenia są bezpieczni. 2. Sprawdź reakcję poszkodowanego: Delikatnie złap poszkodowanego za ramiona potrząśnij i głośno zapytaj: Czy wszystko w porządku? słyszy mnie pan? 3a. Jeżeli pacjent reaguje: zostaw poszkodowanego w pozycji, w której go zastałeś, o ile nie zagraża mu żadne niebezpieczeństwo. zadbaj o komfort psychiczny poszkodowanego prowadź z nim konwersacje dowiedz się jak najwięcej o stanie poszkodowanego ewentualnych chorobach i wezwij pomoc, jeśli będzie potrzebna oraz regularnie oceniaj jego stan. 3b. Jeżeli nie reaguje: głośno zawołaj o pomoc i zorientuj się czy koś jest w stanie ci pomóc
odwróć poszkodowanego na plecy, a następnie udrożnij jego drogi oddechowe, wykonując odgięcie głowy i uniesienie żuchwy umieść jedną rękę na czole poszkodowanego i delikatnie odegnij jego głowę do tyłu, pozostawiając wolny kciuk i palec wskazujący tak, aby zatkać nimi nos jeżeli potrzebne będą oddechy ratunkowe, opuszki palców drugiej ręki umieść na żuchwie poszkodowanego, a następnie unieś ją w celu udrożnienia dróg oddechowych. Obie czynności należy wykonać jednocześnie. 4. Utrzymując drożność dróg oddechowych wzrokiem, słuchem i dotykiem poszukaj prawidłowego oddechu przyłóż swoje ucho do ust poszkodowanego i oceń wzrokiem ruchy klatki piersiowej, nasłuchuj przy ustach poszkodowanego szmerów oddechowych, staraj się wyczuć ruch powietrza na swoim policzku lub uchu. W pierwszych minutach po zatrzymaniu krążenia poszkodowany może wykonywać pojedyncze oddechy patologiczne o bardzo płytkie i głośne. Nie należy ich mylić z prawidłowym oddechem. Na ocenę wzrokiem, słuchem i dotykiem przeznacz 10 sekund i nie należy przedłużać ani skracać tego badana aby nie zakwalifikować pacjenta niewłaściwie. Jeżeli masz jakiekolwiek wątpliwości czy oddech jest prawidłowy, działaj tak, jakby był nieprawidłowy. 5a. Jeżeli oddech jest prawidłowy: ułóż poszkodowanego w pozycji bezpiecznej, wyślij kogoś lub sam udaj się po pomoc (wezwij pogotowie), regularnie oceniaj oddech. 5b. Jeżeli oddech nie jest prawidłowy, poproś kogoś o wezwanie pomocy kontaktując się na numer alarmowy 112, a jeżeli jesteś sam, zostaw poszkodowanego i wezwij pogotowie, wróć i rozpocznij uciskanie klatki piersiowej zgodnie z poniższym opisem: uklęknij obok poszkodowanego, ułóż nadgarstek jednej ręki na środku klatki piersiowej poszkodowanego, ułóż nadgarstek drugiej ręki na już położonym, spleć palce obu dłoni i upewnij się, że nie będziesz wywierać nacisku na żebra poszkodowanego; nie uciskaj nadbrzusza ani dolnego końca mostka, pochyl się nad poszkodowanym, wyprostowane ramiona ustaw prostopadle do mostka i uciskaj na głębokość 4-5 cm, po każdym uciśnięciu zwolnij nacisk na klatkę
piersiową, nie odrywając dłoni od mostka. Powtarzaj uciśnięcia z częstotliwością 100/min (nieco mniej niż 2 uciśnięcia/s), okres uciskania i zwalniania nacisku (relaksacji) mostka powinien być taki sam. 6a. Połącz uciskanie klatki piersiowej z oddechami ratowniczymi: Zaraz wykonaniu 30 uciśnięć klatki piersiowej ułóż rękę na czole poszkodowanego oraz palcami odegnij jego głowę udrażniając drogi oddechowe. zaciśnij skrzydełka nosa, używając palca wskazującego i kciuka ręki umieszczonej na czole poszkodowanego, pozostaw usta delikatnie otwarte, jednocześnie upewniając się ze głowa jest odchylona zapewniając drożne drogi oddechowe, weź normalny wdech i obejmij szczelnie usta poszkodowanego swoimi ustami, upewniając się, że nie ma przecieku powietrza, wdmuchuj powoli powietrze do ust poszkodowanego przez około 1 sekundę (tak jak przy normalnym oddychaniu), obserwując jednocześnie czy klatka piersiowa się unosi taki oddech ratowniczy jest efektywny, utrzymując odgięcie głowy i uniesienie żuchwy, odsuń swoje usta od ust poszkodowanego i obserwuj czy podczas wydechu opada jego klatka piersiowa, jeszcze raz nabierz powietrza i wdmuchnij do ust poszkodowanego, dążąc do wykonania dwóch skutecznych oddechów ratowniczych; następnie ponownie ułóż ręce w prawidłowej pozycji na mostku i wykonaj kolejnych 30 uciśnięć klatki piersiowej, kontynuuj uciskanie klatki piersiowej i oddechy ratownicze w stosunku 30 : 2, przerwij swoje działanie w celu sprawdzenia stanu poszkodowanego tylko wtedy, gdy zacznie on prawidłowo oddychać. W innym przypadku nie przerywaj resuscytacji. Jeżeli wykonany pierwszy oddech ratowniczy nie powoduje uniesienia się klatki piersiowej jak przy normalnym oddychaniu, wykonaj następujące czynności sprawdź jamę ustną poszkodowanego i usuń widoczne ciała obce, sprawdź, czy odgięcie głowy i uniesienie żuchwy są poprawnie wykonane, wykonaj nie więcej niż 2 próby wentylacji za każdym razem, zanim podejmiesz ponownie uciskanie klatki piersiowej. Jeżeli na miejscu zdarzenia jest więcej niż jeden ratownik, ratownicy powinni się zmieniać podczas prowadzenia reanimacji co 1-2 minuty, aby zapobiec zmęczeniu. Należy zminimalizować przerwy w resuscytacji podczas zmian. 6b. Reanimacje ograniczoną wyłącznie do uciśnięć klatki piersiowej możesz prowadzić w następujących sytuacjach:
Jeżeli nie jesteś w stanie lub nie chcesz wykonywać oddechów ratowniczych, zastosuj uciśnięcia klatki piersiowej. Jeżeli stosujesz wyłącznie uciśnięcia klatki piersiowej, wykonuj je bez przerwy, z częstotliwością 100 uciśnięć /min, Przerwij swoje działanie w celu sprawdzenia stanu poszkodowanego tylko wtedy, jeżeli zacznie on prawidłowo oddychać. W innym przypadku nie przerywaj resuscytacji. 7. Kontynuuj resuscytację do czasu gdy: przybędą wykwalifikowane służby medyczne i przejmą działania, poszkodowany zacznie prawidłowo oddychać, ulegniesz wyczerpaniu. Źródło: https://medykszkolenia.pl/resuscytacja-krazeniowo-oddechowa-krok-po-kroku/