Semestr I KLASA III Z WIARĄ NA PROGU MIŁOŚCI Dział I. Na progu małżeństwa i rodziny rozumie, że człowiek pochodzi od Boga wymieni rodzaje godności potrafi wykazać różnice między potrafi wyjaśnić, w czym potrafi krytycznie i jest powołany do życia wiecznego rozumie, w czym przejawia się miłość chrześcijańską i współcześnie się wyraża chrześcijańska od- rozumie, że człowiek zraniony przez Boga do człowieka proponowaną wizją człowieka wizja człowieka nieść się do grzech jest słaby rozumie, że katecheza jest przyjęciem potrafi określić rolę i wartość potrafi omówić kierunek poglądów zdefiniuje pojęcia: osoba, personalizm, Bożej miłości i możliwością osoby w perspektywie jej powo- personalizmu chrześci- podważają- godność osoby ludzkiej odpowiedzi na nią łania do życia wiecznego jańskiego i wartości decydujące cych chrze- o wielkości ścijańską wymieni czynniki decydujące o wielkości człowieka (godność, wolność, ro- powołań jest powołanie do życia w jawia się prawdziwa miłość wo- człowieka wizję rozumie, że jednym z istotnych potrafi uzasadnić, w czym przezumność) rodzinie bec Boga i człowieka płciowości wymieni kochające go osoby (Boga i potrafi opisać podstawowe cechy potrafi opisać możliwości odpowiedzi trudności w okazywaniu konkretnych ludzi) rodziny chrześcijańskiej człowieka na miłość uczuć lub w ich przyjęciu rozumie, co to znaczy kochać potrafi określić swoje miejsce, role Bożą i drugiego człowieka potrafi opisać biblijną zdefiniuje pojęcia: powołanie, rodzina, i zadania w rodzinie poszczególne funkcje rodziny ny wizję małżeństwa i rodzi- rodzina chrześcijańska rozumie wartość płciowości i jej wymieni funkcje i zadania rodziny celowość w życiu człowieka potrafi uzasadnić, że płciowość potrafi krytycznie ocenić wymieni argumenty przemawiające za wymieni cechy prawdziwej miłości wywiera wpływ na wszystkie obraz miłości kreowanej przez media tym, że człowiek został stworzony jako w aspekcie chrześcijańskim (1 Kor sfery osoby ludzkiej, na jedność mężczyzna i kobieta 13,1-13) ciała i duszy rozumie, że płciowość jest darem Boga wymieni drogi prowadzące do pełniej miłości małżeńskiej społeczne konsekwencje patonotę życia i miłości potrafi opisać indywidualne i małżeństwo jako wspól- wymieni patologie płciowości zdefiniuje pojęcie miłości rozumie wartość węzła małżeńskiego po- się do postaw nieprzylogii płciowości potrafi krytycznie odnieść wymieni zagrożenia dla miłości małżonków rozumie, że małżeństwo jest stawy i zachowania zagrażające chylnych nowemu życiu potrafi odróżnić miłość prawdziwą od wspólnotą życia i miłości miłości małżeńskiej potrafi uzasadnić, dlaczego dziecko ma prawo do pseudomiłości rozumie, że podstawą aksjologiczną małżeństwa jest miłość, wierści podstawowych na trwałość życia w godności i miło- potrafi wykazać wpływ warto- zdefiniuje pojęcia: małżeństwo, wspólnota wymieni warunki zawarcia sakramentu ność, odpowiedzialność i nierozerwalność wy- małżeństwa ści małżeństwa wymieni wykroczenia przeciw godności rozumie, na czym polega odpowiedzialne rodzicielstwo małżeńskiej ściół domowy kroczenia przeciw godności czynniki tworzące Ko- małżeńskiej (cudzołóstwo, rozwód, kazirodztwo, wolny związek, poligamia) sposoby zapobiegania konfliktom Klasa III 21
I. Na progu małżeństwa i rodziny zdefiniuje pojęcie konfliktu rozumie, że dziecko jest darem sposoby potrafi umiejscowić me- potrafi wymieni źródła i skutki konfliktów w rodzinie Boga i owocem ludzkiej miłości rozwiązywania konfliktów tody naturalne w naturze scharak- oraz sposoby ich rozwiązywania potrafi wyjaśnić, dlaczego dziec- w małżeństwie i rodzinie człowieka i Bożym planie teryzo- rozumie, że jednym z celów małżeństwa ko jest bezcennym darem Boga potrafi opisać postawy rodzicielskie potrafi uzasadnić, dlawać sta- sprzyjające przyjęciu czego dziecko wymaga nowisko jest płodność potrafi właściwie ocenić bezpłodność nowego życia szczególnej opieki ze Kościoła zdefiniuje pojęcie płodności wymieni zagrożenia godności i wolności wskaże teksty biblijne i soborowe wspólnotę rodzinną jako Kościół doczeństwa manipu- strony rodziny i społe- wobec dziecka (pornografia, znęcanie się nad na temat rodziny dziećmi) potrafi podać argumenty przemawiające za poszanowaniem wymieni rodzaje manipulacji naturalne metody regulamedyczmowy lacji bio- wymieni prawa i obowiązki dziecka w rodzinie i społeczeństwie osoby biomedycznych i potrafi je zdefiniować potrafi uzasadnić, że ancji poczęć nych zdefiniuje pojęcie Kościoła domowego wymieni argumenty za stosowaniem metod naturalnego plano- scharakteryzuje zagrożenia wytykoncepcja jest wymieni, czynniki tworzące z rodziny Kościół domowy (Eucharystia, wspólne świętowanie, lektura Pisma św., modlitwa) wymieni owoce stosowania natu- poda zagrożenia wynikające z wobec człowieka wania rodziny nikające z nowoczesnych badań sprzeczna z planem Boga wymieni metody naturalnego planowania ralnych metod w małżeństwie manipulacji genetycznych, biomedycznych itp. tykoncepcja jest potrafi uzasadnić, że an- rodziny potrafi opisać naturalny rytm zdefiniuje pojęcia: ekologia, antykoncepcja płodności potrafi uzasadnić wartość stosowania metod naturalnych nym dążeniem człowieka sprzeczna z ekologicz- wymieni zagrożenia płynące z antykoncepcji potrafi opisać zagrożenia płynące zdefiniuje pojęcia: aborcja i środki wczesnoporonne wymieni naukowe i religijne ar- świętością i nienaruszalnością gumenty przeciw aborcji i z antykoncepcji potrafi opisać argumenty za potrafi przedstawić ar- wymieni środki antykoncepcyjne i wczesnoporonne wymieni argumenty przeciw potrafi opisać skutki aborcji w nym gumenty za poszanowaniem życia poczętego życia środkom wczesnoporon- rozumie, że człowiek jest osobą od chwili aborcji i środkom wczesnoporonnyłecznym (fizyczne, psychiczne i warunki i przeszkody do wymiarze indywidualnym i spo- poczęcia wymieni indywidualne i społeczne konsekwencje aborcji cji potrafi uzasadnić potrzebę daru z potrafi wykazać słusz- rozumie rozmiar problemu abor- duchowe) zawarcia małżeństwa rozumie, że życie w małżeństwie i rodzinie pamięta słowa przysięgi małżeńskiestwidziennym życiu siebie w ojcostwie i macierzyńność daru z siebie w co- jest darem z siebie zdefiniuje pojęcia: rozwód, separacja, orzeczenie o nieważności małżeństwa stwa udzielają sobie nawzajem rozwodem cywilnym a orzecze- przyczynia się do rozwo- pamięta, że sakramentu małżeń- potrafi wyjaśnić różnicę między rozumie, że dar z siebie wymieni warunki zawarcia sakramentu narzeczeni niem o nieważności małżeństwa ju osobowego człowieka małżeństwa oraz przeszkody uniemożliwiające jego zawarcie Klasa III 22
II. Życie z ludźmi i wśród ludzi zdefiniuje pojęcie praw człowieka rozumie znaczenie praw człowieka potrafi zinterpretować podstawowe potrafi wykazać związek potrafi wymieni kategorie (rodzaje) praw dla rozwoju indywidualnego i społecznego prawa człowieka między prawami scharak- wymieni podstawowe prawa człowieka potrafi uzasadnić potrzebę karty człowieka a rozwojem teryzo- wymieni najważniejsze prawa rodziny wymieni i rozumie istotę zagrożeń praw rodziny i opisać genezę jej powstaninyważniej- osobowym i społeczwać naj- zdefiniuje pojęcie pracy i wymieni jej dla współczesnej rodziny rodzaje rozumie cel i wartość ludzkiej pracwowe prawa rodziny rodziny do rodzin w słania en- podsta- potrafi odnieść prawa sze prze- wymieni szanse i zagrożenia dla człowieka, jakie niesie ze sobą rozwój rozumie związek ludzkiej pracy z potrafi uzasadnić, że praca jest dla środowisku lokalnym cykliki techniki rozwojem osobowym i społecznym człowieka, a nie człowiek dla pracy potrafi umieścić pracę Laborem rozumie zasadę, że nie człowiek służy szanse i potrafi wyjaśnić zasadę pierwszeństwa człowieka wobec techniki wiecznego i zapre- w perspektywie życia exercens technice, ale technika człowiekowi zagrożenia ze strony współczesnej wymieni zasady życia społecznego techniki dla rozwoju człowieka potrafi wyjaśnić istotę zasad życia potrafi uzasadnić, że zentować (dobro wspólne, solidarność, pomocniczość) nieprzestrzegania zasad życia spo- rozumie, że podstawą sprawiedliwe- samorealizacji wskaże przykłady przestrzegania i społecznego praca stanowi szansę je klasie wymieni zasady etyczne wpływające łecznego go ładu własnościowego jest własność prywatna spodarka i praca zawo- uzasadni, dlaczego go- na dobrą gospodarkę rozumie zasadę bardziej być niż zdefiniuje pojęcie dobra wspólnego mieć potrafi wyjaśnić, jak zasada bardziej być niż mieć może być realiwać zasadami etyki dowa muszą się kiero- potrafi wyjaśnić, jak należy korzystać potrafi umotywować swoje zaangażowanie na rzecz dobra wspólzowana we współczesnych społe- potrafi omówić zasady z posiadanych dóbr zdefiniuje pojęcie władzy nego czeństwach etyczne organizujące rozumie rolę władzy jako strażniczki rozumie, że władza ma obowiązek potrafi uzasadnić potrzebę czynnego życie gospodarcze porządku społecznego odwoływać się do porządku ustanowionego przez Boga rozumie, że dobro wspólne zakłada potrafi omówić przesła- uczestnictwa w życiu publicznym zgodnie z wolą Stwórcy zdefiniuje pojęcie kultury i wymieni czynniki, które ją tworzą potrafi uzasadnić, kiedy sam ma poszanowanie osoby nia płynące z nauki Kościoła dotyczące kwestii wymieni chrześcijańskie aspekty kultury władzy się dobrobytu społecznego i rozwoju gospodarczych prawo odmówić posłuszeństwa rozumie, że dobro wspólne domaga zdefiniuje pojęcie kultura wolnego potrafi umotywować obowiązek społeczności potrafi wyjaśnić boskie czasu posłuszeństwa wobec władzy rozumie, że dobro wspólne ma ścisły pochodzenie władzy wymieni możliwości wykorzystania rozumie istotę kultury w rozwoju związek z pokojem (trwałość i bezpieczeństwo) państwa praworządnego potrafi wyjaśnić zasadę czasu wolnego w sensowny sposób indywidualnym i społecznym rozumie, że człowiek jest twórcą i potrafi wyjaśnić, kiedy władza jest odbiorcą kultury sprawowana w sposób prawowity Klasa III 23
III. Miłość i wiara w moim życiu (t. 29,34) wymieni części i tajemnice różańca rozumie istotę modlitwy różańcowej potrafi omówić teksty biblijne, potrafi umiejscowić treść potrafi zreda- wskaże teksty biblijne odpowiadające które streszczają poszczególne ta- tajemnic różańcowych w gować rozwa- poszczególnym tajemnicom pamięta historię modlitwy różańcowej jemnice z życia Jezusa i Maryi kontekście współczesnego żanie do wy- potrafi modlić się na różańcu potrafi omówić wybrane obja- życia branej tajemjemnice zdefiniuje pojęcia: objawienie i objawienie pamięta i rozumie treść objawienie maryjne nicy różańco- maryjne wień maryjnych przesłania poszczególnych wej wymieni miejsca i czas objawień rozumie indywidualne i społeczne objawień maryjnych maryjnych znaczenie tych objawień potrafi opisać indywidual- wymieni miejsca szczególnej ne i społeczne owoce maryjnych opieki Maryi w najbliższym objawień otoczeniu Dział II. Życie z ludźmi i wśród ludzi wymieni negatywne skutki nieumiejętnego wykorzystania rezerw czasu zdefiniuje pojęcie kultury życia i kultury śmierci wymieni źródła zagrożeń dla życia wskaże teksty biblijne promujące kulturę życia wymieni, co sprzyja życiu i co mu zagraża rozumie istotę czasu wolnego, potrafi dokonać który jest darem Boga ewa- rozumie, w czym się przejawia luacji kultury kultura życia życia i potrafi omówić zagrożenia dla kultury życia i wyjaśnić skąd pochodzą śmierci przykłady typowe dla polskiej kultury potrafi odróżnić kulturę od subkultury potrafi scharakteryzować podstawowe wymiary kultury potrafi omówić możliwości pozytywnego wykorzystania czasu skutki nieumiejętnego wykorzystania rezerw czasu potrafi omówić czynniki służące kulturze życia potrafi uzasadnić, że kultura polska, wierna prawdzie i Bogu, zorientowana jest na dobro człowieka potrafi wyjaśnić duchowy wymiar kultury pragnienie Boga zobowiązujące do służby życiu Klasa III 24
III. Miłość i wiara w moim życiu (t. 30-33, 35-38) rozumie, że wspólnota parafialna jest podstawową komórką Kościoła powszechnego wymieni zadania świeckich w Kościele wymieni grupy i wspólnoty działające w parafii zdefiniuje pojęcie rekolekcji poda miejsce i termin rekolekcji dla maturzystów wymieni dokumenty konieczne do zawarcia sakramentalnego małżeństwa zapozna się z protokołem przedślubnym wymieni wymagania stawiane rodzicom i rodzicom chrzestnym zdefiniuje pojęcia: liturgia, rytuał rodzinny wymieni ważniejsze wydarzenia i uroczystości świętowane w domu rodzinnym poda religijne sposoby ich przeżywania wymieni wzorce osobowe, które go zachwycają wymieni cechy, którymi powinien się odznaczać godny naśladowania wzór osobowy wymieni sakramenty święte zdefiniuje pojęcie rachunku sumienia rozumie, na czym polega świętokradztwo podczas spowiedzi wymieni osoby odpowiedzialne potrafi określić sposoby zaangażowania potrafi określić zadania za poszczególne dziedziny życia się świeckich w pa- poszczególnych grup parafialnego rafii działających w parafii rozumie potrzebę i wartość rekolekcjlekcji potrafi uzasadnić potrzebę reko- potrafi opisać i uzasadnić w klasie maturalnej wymagania stawiane ro- wymieni obowiązki do wypełnienia potrafi wyjaśnić sens zapowiedzicom i rodzicom podczas rekolekcji (np. dzi przedślubnych chrzestnym przygotowanie śpiewnika, liturgii, potrafi umiejscowić wzór oso- potrafi umotywować po- harmonogram wspólnych bowy i jego zachowanie w pertrzebę funkcjonowania spotkań...) spektywie życia wiecznego kancelarii parafialnej rozumie rolę funkcjonowania potrafi odnieść wzorce osobowe potrafi dokonać oceny kancelarii parafialnej do osoby Jezusa Chrystusa wartości prezentowanych wymieni najważniejsze księgi poszczególne przez swojego idola parafialne sakramenty i opisać potrafi odpowiedzieć na pytania ich owoce cechy idealnego wzoru protokołu przedślubnego wartości osobowego potrafi omówić sposoby religijnego rzutujące na trwałość mał- przeżywania wydarzeń i żeńskiego szczęścia sposoby rozwiązywania uroczystości rodzinnych potrafi omówić zagrożenia dla trudności związanych z rozumie istotę sakramentów w życia par małżeńskich przyjmowaniem sakramentów życiu chrześcijanina rozumie, że idealnym autorytetem wymieni trudności związane z jest dla chrześcijanina potrafi przygotować pro- przyjmowaniem sakramentów Chrystus pozycje pytań do rachunku oraz łaski płynące z przyjęcia rozumie konieczność wyboru w sumienia poszczególnych sakramentów perspektywie szczęśliwej przyszłości potrafi wyrazić swoje wymieni płaszczyzny życia ludzi plany na przyszłość i do- młodych najbardziej zagrożone grzechem modlitwy dziękczynnej za czas tle poznanych prawd Bo- potrafi zredagować wezwania konać ich oceny w świe- wymieni wartości rzutujące na miniony, z prośbą o dobry wybór żych trwałość małżeńskiego szczęścia dalszej drogi życiowej wymieni przestrzenie realizacji samego siebie potrafi przygotować niedzielną liturgię potrafi przygotować reklamę rekolekcji maturalnych potrafi opracować wyznaczone zadanie do spełnienia podczas rekolekcji z zaangażowaniem włącza się w przygotowanie rekolekcji Klasa III 25
IV. Żyć z wiarą w świecie i dla świata wymieni osoby fascynujące swoją poda sposoby współczesnego potrafi omówić, na czym polega potrafi przygotować wiarą (poda przykłady ludzi świeckich przeżywania wiary odnowa w Chrystusie, ukazy- formy i miejsce działalności au- oraz osób duchownych) rozumie konieczność przebaczawana przez ruchy katolickie świeckich w Kościele dycję, stronę rozumie, że Kościół jest organizmem nia, ale i skruchy za popełnione potrafi odróżnić błędy pojedynczych potrafi krytycznie spojrzeć internetową, bosko-ludzkim (święty a zarazem zło osób od działań całego na ataki wobec Kościoła artykuł w grzeszący) dostrzega pozytywny wpływ Kościoła oskarżanego o błędy i wypaczenia duchu chrze- wymieni zagrożenia płynące ze światowego przeproszenia za winy (Jan Paweł potrafi uzasadnić, że przyznanie (np. inkwizycja stała ścijańskim stylu życia (moralny luz, II Niedziela Przebaczenia, pry- się do błędu oczyszcza pa- się instrumentem politycz- wolne związki, brak odpowiedzialności mas rok 2000) mięć nym; Pius XII a faszyzm) i szacunku dla życia na każdym rozumie, że Kościół musi być potrafi opisać owoce trwania jego etapie) wierny nauczaniu Ewangelii przy Chrystusie w dwóch poprzednich wartości płynące z Ewangelii zdefiniuje pojęcia: wojna, konflikt wymieni wysiłki świeckich na tysiącleciach dla społeczeństw trzeciego lokalny, konflikt globalny, terroryzm, rzecz pokoju Międzynarodowa potrafi uzasadnić, dlaczego należy tysiąclecia przemoc, pokój, przenikanie się kultur, Księga Pokoju zabiegać o pokój pokojowe współistnienie wymieni dobro płynące z istnie- papie- Międzynarodową Księgę wymieni wysiłki podejmowane przez nia mediów katolickich skie orędzia o pokoju Pokoju Kościół na rzecz pokoju (Asyż modlitwy rozumie istotę działania mediów warto- potrafi krytycznie się odkoju, o pokój, Światowy Dzień Po- katolickich ści płynące z posiadania menieść do zarzutów wobec ka- papieskie orędzia o pokoju) rozumie zapowiedź Jezusa ubogich zawsze mieć będziecie rozumie potrzebę istnienia in- Radia Maryja czy telewizji diów katolickich tolickich mediów, np. wobec potrafi wskazać przyczyny konfliktów wymieni istotne elementy nauczania Kościoła na temat ludzkiej szym (noclegownie, domy sa- potrafi opisać negatywne stytucji pomagających najuboż- katolickiej zdefiniuje pojęcie mediów wymieni istniejące w Polsce i poza biedy (SRS) motnej matki, Caritas, zgromadzenia skutki bycia bezrobotnym zakonne z charyzmatem potrafi wykazać różnicę nią katolickie media (radio, telewizja, rozumie, że udział w obrzędach prasa, internet) pogańskich jest zagrożeniem dla zapobiegania w biedzie) między wartościami proponowanymi przez chrześcijań- zdefiniuje pojęcie bezrobotnego jego wiary i psychiki potrafi uzasadnić, dlaczego nie wymieni obszary ludzkiej biedy (materialnej i duchowej) uciekaniu się do praktyk neopo- horoskopów i magii gaństwa wymieni czynniki decydujące o powinniśmy sięgać do wróżb, stwo a propozycją neopo- zdefiniuje pojęcia: wróżby, horoskopy, gańskic Czciciele Matki Ziemi, Hallowegańskicen, Tarot, New Age Klasa III 26