Lokalna diagnoza problemów uzależnień Używanie substancji psychoaktywnych przez mieszkańców Olsztyna postawy, opinie i zachowania Część ilościowa PAPI Badanie wykonane na zlecenie: Miejskiego Zespołu Profilaktyki i Terapii Uzależnień w Olsztynie Badanie wykonane przez: EDBAD pracownia doradczo badawcza Marzec 2018 1 S t r o n a
SPIŚ TREŚCI Wprowadzenie...3 1. Zagadnienia wstępne... 4-10 1.1. Założenia metodologiczne... 4-5 1.2. Charakterystyka badanej zbiorowości... 5-10 2. Wyniki badania sondażowego... 11-141 2.1. Ocena poziomu życia na terenie Olsztyna... 11-40 2.2. Problemy Olsztyna... 41-46 2.3. Zachowania negatywne... 47-53 2.4. Przemoc rodzinna... 54-60 2.5. Picia piwa w doświadczeniach osób badanych... 60-67 2.6. Picia wina w doświadczeniach osób badanych... 68-74 2.7. Picia alkoholi wysokoprocentowych w doświadczeniach osób badanych... 75-82 2.8. Indywidualne i społeczne konsekwencje spożywania alkoholu... 82-86 2.9. Zasady handlu alkoholem w Olsztynie... 86-90 2.10. Przeciwdziałanie spożywani alkoholu... 91-104 2.11. Alkohol a kierowanie pojazdami mechanicznymi... 104-113 2.12. Alkohol a ciąża... 113-121 2.13. Substancje psychoaktywne w doświadczeniu badanych... 122-134 2.14. Podsumowanie badań ilościowych wnioski końcowe... 135-141 Indeks wykresów i tabel... 142-148 Aneks Zał. 1 kwestionariusz wywiadu... 149-167 2 S t r o n a
Wprowadzenie Niniejszy raport stanowi produkt końcowy badania zrealizowanego na zlecenie Miejskiego Zespołu Profilaktyki i Terapii Uzależnień w Olsztynie. Raport składa się z dwóch części. W pierwszej przedstawiono podstawowe cele i założenia metodologii badania. Część druga obejmuje prezentacje wyników badania ilościowego, sondażowego. Na końcu w części drugiej znajduje się podsumowanie wyników badań oraz wnioski końcowe. Raport uzupełniony jest o spis tabel i wykresów oraz ankes. Mamy nadzieję, że zaprezentowane tu rezultaty będą stanowiły inspirującą przesłankę dla planowania działalności przez instytucje, organizacje i stowarzyszenia zajmujące się profilaktyką i przeciwdziałaniem zjawiskom alkoholizmu i narkomanii w różnych środowiskach społecznych. 3 S t r o n a
1. Zagadnienia wstępne 1.1. Założenia metodologiczne Zgodnie z oczekiwaniem Zleceniodawcy głównym celem badania jest zdiagnozowanie skali zjawiska używania substancji psychoaktywnych przez mieszkańców Olsztyna. Chodzi nie tylko o zapoznanie się ze skalą powyższego problemu, ale także z postawami, opiniami i zachowaniami mieszkańców oraz o ocenę roli instytucji wspierających. Cele szczegółowe badania sprowadzają się m.in. do analiz następujących obszarów: oceny wybranych kategorii problemów społecznych, oceny rozpowszechnienia używania substancji psychoaktywnych, określenia przyczyn używania substancji psychoaktywnych oraz skali zjawiska używania substancji psychoaktywnych, informacji na temat wybranych problemów społecznych związanych używaniem substancji psychoaktywnych, oceny przekonań respondentów na temat substancji psychoaktywnych, powody sięgania po substancje psychoaktywne, osobistych przykrych doświadczenia związanych z używaniem substancji psychoaktywnych. Z uwagi na powyższe cele, badanie zostało zrealizowane dwiema technikami badawczymi. Wykorzystano tu technikę PAPI, czyli bezpośredni wywiad kwestionariuszowy realizowany z udziałem ankieterów oraz FGI, czyli zogniskowany wywiad grupowy, przeprowadzony z udziałem celowo dobranych uczestników. Dwie dwugodzinowe sesje fokusowe przeprowadzono w Olsztynie, siedzibie MZPiTU, przy al. Wojska Polskiego 8 w dniu 1 lutego 2018 r. Uczestnikami sesji byli: pracownicy Miejskiego Ośrodka Pomocy Społecznej przedstawiciel Policji przedstawiciel Straży Miejskiej pracownicy świetlic terapeutycznych 4 S t r o n a
pracownicy stowarzyszeń pracujących w środowisku z dziećmi i rodzinami zagrożonymi pedagodzy szkolni przedstawiciele Gminnej Komisji Rozwiązywania Problemów Alkoholowych pracownicy MZPiTU (terapeuci) Badanie PAPI zrealizowane zostało w dniach od 27.09.2017 do 30.10.2017 roku, przez specjalnie do tego celu przeszkolonych ankieterów. 1.2. Charakterystyka badanej zbiorowości Respondenci uczestniczący w badaniu byli mieszkańcami wszystkich osiedli Olsztyna. Łącznie uzyskano dane od 800 respondentów mieszkańców Olsztyna. Podział próby jest proporcjonalny do ogółu mieszkańców Olsztyna w podziale na płeć, wiek oraz osiedla. Dane zostały pozyskane z referatu ewidencji ludności Urzędu Miasta Olsztyn oraz Głównego Urzędu Statystycznego. Tabela 1. Struktura respondentów ze względu na miejsce zamieszkania (osiedle). Nazwa osiedla Liczebność (N=800) Brzeziny 1,2% Dajtki 3,4% Generałów 6,1% Grunwaldzkie 2,7% Gutkowo 2,5% Jaroty 15,1% Kętrzyńskiego 4,5% Kormoran 8,2% Kortowo 1,1% Kościuszki 3,8% Likusy 1,3% Mazurskie 3,4% 5 S t r o n a
Nad Jeziorem Długim 1,6% Nagórki 7,0% Nazwa osiedla Liczebność (N=800) Pieczewo 6,0% Podgrodzie 6,8% Podleśna 6,9% Pojezierze 7,1% Redykajny 1,4% Śródmieście 1,9% Wojska Polskiego 3,6% Zatorze 3,6% Zielona Górka 0,8% Ogółem 100,0% Źródło: opracowanie własne 1 W próbie udział kobiet (54,3%) był większy niż mężczyzn (45,8%). Struktura badanej populacji ze względu na wiek była zróżnicowana, najliczniej reprezentowane były osoby w przedziale 30-39 lat (23,5%), a najmniejszy odsetek respondentów (15,8%) stanowią mieszkańcy pomiędzy 40 a 49 lat. Szczegółowe dane zawiera tabela nr 2. Tabela 2. Struktura respondentów ze względu na wiek i płeć. Wiek 18-29 lat 30-39 lat 40-49 lat 50-63 lat 64 lat i więcej Ogółem Płeć kobiety Liczebność 67 99 68 95 105 434 % z ogółem 8,3% 12,4% 8,5% 11,9% 13,1% 54,2% mężczyźni Liczebność 70 89 58 79 70 366 % z ogółem 8,8% 11,1% 7,2% 9,9% 8,8% 45,8% Ogółem Liczebność 137 188 126 174 175 800 % z ogółem 17,1% 23,5% 15,7% 21,8% 21,9% 100,0% 1 Wszystkie zamieszczone w raporcie tabele i wykresy zostały opracowane przez autorów Raportu 6 S t r o n a
Wśród respondentów dominowały osoby ze średnim (39,5) i wyższym (35,5%) poziomem wykształcenia. Badani z wykształceniem podstawowym i gimnazjalnym łącznie stanowili jedynie 5,4%. Wykres 1. Struktura respondentów ze względu na poziom wykształcenia. Poziom wykształcenia respondentów (N=798) 2,9% 2,5% 19,5% 39,5% 35,6% podstawowe gimnazjalne zasadnicze zawodowe średnie wyższe Szczegółową strukturę próby z uwzględnieniem wieku, płci i poziomu wykształcenia przedstawiono w poniższych tabelach. Tabela 3. Struktura respondentów ze względu na wiek i poziom wykształcenia. wykształcenie podstawowe gimnazjalne zasadnicze zawodowe średnie wyższe Ogółem Wiek 18-29 lat 30-39 lat 40-49 lat 50-63 lat 64 lat i więcej Ogółem Liczebność 6 3 3 5 6 23 % z ogółem 0,80% 0,40% 0,40% 0,60% 0,80% 2,90% Liczebność 19 1 0 0 0 20 % z ogółem 2,40% 0,10% 0,00% 0,00% 0,00% 2,50% Liczebność 15 19 26 47 49 156 % z ogółem 1,90% 2,40% 3,30% 5,90% 6,10% 19,50% Liczebność 39 68 59 78 71 315 % z ogółem 4,90% 8,50% 7,40% 9,80% 8,90% 39,50% Liczebność 58 97 38 43 48 284 % z ogółem 7,30% 12,20% 4,80% 5,40% 6,00% 35,60% Liczebność 137 188 126 173 174 798 % z ogółem 17,20% 23,60% 15,80% 21,70% 21,80% 100,00% 7 S t r o n a
Tabela 4. Struktura respondentów ze względu na płeć i poziom wykształcenia. Płeć Ogółem kobiety mężczyźni wykształcenie podstawowe gimnazjalne zasadnicze zawodowe średnie wyższe Ogółem Liczebność 7 16 23 % z ogółem 0,9% 2,0% 2,9% Liczebność 9 11 20 % z ogółem 1,1% 1,4% 2,5% Liczebność 61 95 156 % z ogółem 7,6% 11,9% 19,5% Liczebność 177 138 315 % z ogółem 22,2% 17,3% 39,5% Liczebność 178 106 284 % z ogółem 22,3% 13,3% 35,6% Liczebność 432 366 798 % z ogółem 54,1% 45,9% 100,0% Zdecydowana większość respondentów w trakcie realizacji badania była zatrudniona na stałe (66,3%), a co piaty badany był emerytem/rencistą (20,6%). 8 S t r o n a
Wykres 2. Struktura respondentów ze względu na pozycję zawodową. 66,3% Pozycja zawodowa respondentów (N=798) 20,6% 4,0% 2,1% 0,9% 1,8% 3,9% 0,4% stała praca praca dorywcza rencista, emeryt bezrobotny nieaktywny zawodowo gospodyni domowa uczeń, student inne Zdecydowana większość osób wykonujących pracę zarobkową zatrudniona jest na stanowiskach szeregowych (71,5%); 15,5% to kierownicy różnych szczebli, a 13% badanych zajmuje stanowiska samodzielne. Wykres 3. Struktura respondentów ze względu na dochody gospodarstwa domowego. Łączne dochody gospodarstwa domowego respondentów (N=765) 44,1% 34,0% 8,5% 9,6% 0,9% 2,9% do 1000 zł 1001-2000 zł 2001-3500 zł 3501-6000 zł 6001-7500 zł powyżej 7501 zł Niespełna 10% gospodarstw domowych osób badanych rozporządza miesięcznie kwotą nieprzekraczającą 2000 zł. Co trzecie gospodarstwo domowe dysponuje sumą pomiędzy 2001 zł a 3500 zł, a prawie połowa (44,1%) sumą pomiędzy 3501zł a 6000zł. 9 S t r o n a
Wykres 4. Struktura respondentów ze względu na subiektywną ocenę dochodu. Ocena dochodów respondentów (N=793) 44,8% 45,0% 5,3% 4,9% nie wystarczą na podstawowe potrzeby wystarczają tylko na podstawowe potrzeby pozwalają na więcej niż tylko podstawowe nie wiem, trudno powiedzieć Dla 5,3% badanych uzyskiwane dochody miesięczne są zbyt niskie, aby zaspokoić podstawowe potrzeby gospodarstwa domowego, natomiast dochody prawie, co drugiego respondenta (45,0%) pozwalają na zaspokojenie nie tylko podstawowych potrzeb. Również prawie, co drugiego badanego (44,8%) stać na zaspokojenie jedynie podstawowych potrzeb. 10 S t r o n a
2. Wyniki badania sondażowego 2.1. Ocena poziomu życia na terenie Olsztyna Największy odsetek respondentów dobrze i bardzo dobrze ocenił poziom lokalnego szkolnictwa (71,4%) oraz poziom bezpieczeństwa mieszkańców (65,7%). Około 60% badanych pozytywnie ocenia także dostępność sportu i rekreacji (62,3%) i dostępność kultury i rozrywki (57,1%). Co drugi respondent (50,0%) wystawił dobrą ocenę organizacji imprez cyklicznych. Co czwarta badana osoba źle i bardzo źle oceniła lokalny poziom opieki zdrowotnej (24,4%), a prawie, co czwarta (22,9%) - lokalny rynek pracy. Wykres 5. Ocena poziomu życia na terenie Olsztyna. 11 S t r o n a
Ocena poziomu życia na terenie Olsztyna dostępność do sportu i rekreacji (N=800) organizacje imprez cyklicznych (N=798) dostępność do kultury i rozrywki (N=800) warunki mieszkaniowe (N=798) dostępność do przedszkoli (N=799) poziom szkolnictwa (N=797) bezpieczeństwo mieszkańców (N=796) poziom opieki zdrowotnej (N=798) poziom pomocy społecznej (N=797) promocja miasta (N=800) lokalny rynek pracy (N=800) 3,0% 8,8% 26,0% 62,2% 4,4% 14,1% 31,5% 50,0% 4,3% 9,1% 29,5% 57,1% 2,8% 9,5% 37,1% 50,6% 14,1% 13,3% 31,9% 40,7% 3,6% 5,3% 19,7% 71,4% 2,0% 5,7% 26,6% 65,7% 1,1% 29,8% 24,4% 44,6% 14,4% 13,6% 32,7% 39,3% 1,6% 15,6% 45,4% 37,4% 2,4% 22,9% 31,6% 43,1% trudno powiedzieć dobrze przeciętnie źle Wykres 6. Ocena lokalnego rynku pracy ze względu na wiek. Ocena lokalnego rynku pracy ze względu na wiek 54,1% 35,0% 36,6% 37,2% 34,0% 26,2% 27,7% 18,3% 43,7% 36,5% 44,6% 30,2% 20,1% 22,9% 21,2% 2,2% 1,1% 1,6% 2,9% 4,0% 18-29 lat 30-39 lat 40-49 lat 50-63 lat 64 lat i więcej źle przeciętnie dobrze trudno powiedzieć 12 S t r o n a
Wśród osób, które negatywnie oceniają lokalny rynek pracy, największy odsetek stanowią respondenci w wieku 30-39 lat (27,7%) i poniżej 29 roku życia (26,7%). Żaden z respondentów w przedziale wiekowym 40-49 lat nie ocenił lokalnego rynku pracy negatywnie. Negatywną ocenę lokalnego rynku pracy najczęściej wystawiają osoby, których miesięczny dochód gospodarstwa domowego nie przekracza 1000zł (57,1%), a najrzadziej taką opinię formułują osoby, których dochód przekracza 7500 zł (13,6%). Wykres 7. Ocena lokalnego rynku pracy ze względu na dochody gospodarstwa domowego. Ocena lokalnego rynku pracy ze względu dochody gospodarstwa domowego do 1000 zł 14,3% 28,6% 57,1% 1001-2000 zł 2001-3500 zł 3501-6000 zł 6001-7500 zł powyżej 7501 zł 3,0% 1,9% 3,0% 1,4% 4,5% 13,6% 21,6% 46,2% 29,2% 19,6% 40,8% 37,7% 22,9% 44,2% 29,9% 27,0% 37,8% 33,8% 22,8% 59,1% źle przeciętnie dobrze trudno powiedzieć Kolejnym ocenianym obszarem funkcjonowania Olsztyna jest jego promocja. Nieznacznie większy odsetek kobiet (47%) niż mężczyzn pozytywnie ocenia promocję miasta (43,4%). Wykres 8. Pozytywna ocena promocji miasta ze względu na płeć. 13 S t r o n a
Pozytywna ocena promocji miasta ze względu na płeć 47,0% 43,4% 36,9% 38,0% 14,0% 17,5% 2,1% 1,1% źle przeciętnie dobrze trudno powiedzieć kobiety mężczyźni Wśród osób, które negatywnie oceniają promocję miasta największy jest odsetek (18,2%) respondentów w wieku 18-39 lat oraz 30-39 lat (18,1%), natomiast odmiennego zdania najczęściej są osoby w wieku powyżej 64 lat (56,6,%). Wykres 9. Ocena promocji miasta a wiek. Ocena promocji miasta ze względu na wiek 18-29 lat 18,3% 39,4% 42,3% 30-39 lat 0,5% 18,1% 42,0% 39,4% 40-49 lat 0,8% 13,5% 40,5% 45,2% 50-63 lat 1,1% 15,5% 36,8% 46,6% 64 lat i więcej 5,1% 12,6% 25,7% 56,6% źle przeciętnie dobrze trudno powiedzieć Relatywnie najczęściej negatywną ocenę promocji miasta wystawiają osoby z dochodem miesięcznym przekraczającym 7500 zł (31,8%), a ocenę pozytywną tego aspektu najczęściej wystawiają osoby z dochodem 6001-7500 zł (50%). 14 S t r o n a
Wykres 10. Ocena promocji miasta a dochody. Ocena promocji miasta ze względu na dochody gospodarstwa domowego do 1000 zł 14,3% 14,3% 28,6% 42,8% 1001-2000 zł 3% 20,0% 30,8% 46,2% 2001-3500 zł 1,5% 13,8% 36,5% 48,2% 3501-6000 zł 1,5% 15,1% 36,8% 46,6% 6001-7500 zł 1,4% 10,8% 37,8% 50,0% powyżej 7501 zł 31,8% 31,8% 36,4% źle przeciętnie dobrze trudno powiedzieć Promocję miasta pozytywnie ocenia 55,5% emerytów i rencistów (największy odsetek w kategorii zawodowej) i 44,0% osób posiadających stałą pracę, ale tylko 32,3% respondentów o statusie student/uczeń. Wykres 11. Ocena promocji miasta ze względu na pozycję zawodową. 15 S t r o n a
Ocena promocji miasta ze względu na pozycję zawodową stała praca praca dorywcza 1% 16,1% 28,1% 38,9% 44,0% 37,5% 34,4% rencista, emeryt bezrobotny 4,9% 12,8% 23,5% 26,8% 35,3% 41,2% 55,5% nieaktywny zawodowo 14,3% 28,6% 57,1% gospodyni domowa 14,2% 42,9% 42,9% uczeń, student 6,5% 32,2% 61,3% inne 25,0% 25,0% 50,0% źle i bardzo źle przeciętnie dobrze i bardzo dobrze trudno powiedzieć Lokalna pomoc społeczna to kolejny obszar funkcjonowania Olsztyna poddany ocenie badanych. Kobiety (31,9%) nieznacznie rzadziej niż mężczyźni (33,7%) pozytywnie oceniają poziom lokalnej pomocy społecznej. Wykres 12. Ocena lokalnej pomocy społecznej a płeć Ocena lokalnej pomocy społecznej ze względu na płeć 40,5% 37,8% 31,9% 33,7% 12,5% 14,8% 15,1% 13,7% źle przeciętnie dobrze trudno powiedzieć kobiety mężczyźni 16 S t r o n a
Co drugi badany powyżej 64 roku życia poziom pomocy społecznej ocenia jako przeciętny. Największy odsetek ocen pozytywnych wystawili respondenci w wieku 40-49 lat (38,1%), a największy odsetek ocen negatywnych najmłodsi badani (19,7%). Wykres 13. Ocena lokalnej pomocy społecznej a wiek. Ocena lokalnej pomocy społecznej ze względu na wiek 18-29 lat 19,7% 16,1% 29,2% 35,0% 30-39 lat 14,4% 15,0% 36,9% 33,7% 40-49 lat 9,5% 16,7% 35,7% 38,1% 50-63 lat 12,1% 16,2% 33,5% 38,2% 64 lat i więcej 8,0% 13,2% 29,9% 48,9% źle przeciętnie dobrze trudno powiedzieć 17 S t r o n a
Negatywną ocenę funkcjonowania pomocy społecznej najczęściej wystawiają osoby z miesięcznym dochodem gospodarstwa domowego nieprzekraczającym 1000zł (42,9%), a najczęściej ocenę pozytywną respondenci o dochodach 6001-7500 zł (39,7%). Wykres 14. Ocena lokalnej pomocy społecznej a dochody gospodarstwa domowego. Ocena lokalnej pomocy społecznej ze względu na dochody gospodarstwa domowego do 1000 zł 14,3% 14,3% 28,6% 42,8% 1001-2000 zł 9,2% 15,4% 36,9% 38,5% 2001-3500 zł 10,5% 12,0% 34,9% 42,6% 3501-6000 zł 14,2% 14,8% 31,2% 39,8% 6001-7500 zł 12,3% 13,7% 34,3% 39,7% powyżej 7501 zł 13,6% 27,3% 27,3% 31,8% źle przeciętnie dobrze trudno powiedzieć Również poziom opieki zdrowotnej został oceniony przez respondentów. Mężczyźni (27,3%) nieco rzadziej niż kobiety (31,9%) dobrze opiniują poziom opieki zdrowotnej. Niemal połowa mężczyzn (46,7%) i ponad 42% kobiet uznało poziom opieki zdrowotnej za jedynie przeciętny. 18 S t r o n a
Wykres 15. Ocena poziomu opieki zdrowotnej a płeć. Ocena poziomu opieki zdrowotnej ze względu na płeć 42,8% 46,7% 24,3% 24,6% 31,9% 27,3% 1% 1,4% źle przeciętnie dobrze trudno powiedzieć kobiety mężczyźni Wśród osób negatywnie oceniających poziom opieki zdrowotnej największy odsetek stanowią respondenci w wieku 50-63 lata (27,7%); oni również najczęściej oceniają go pozytywnie (32,4%). Wykres 16. Ocena poziomu opieki zdrowotnej a wiek. Ocena poziomu opieki zdrowotnej ze względu na wiek 18-29 lat 2,3% 23,5% 31,6% 42,6% 30-39 lat 0,5% 26,1% 30,9% 42,5% 40-49 lat 1,6% 18,3% 31,7% 48,4% 50-63 lat 27,7% 32,4% 39,9% 64 lat i więcej 1,7% 24,6% 23,4% 50,3% źle przeciętnie dobrze trudno powiedzieć 19 S t r o n a
Pozytywną ocenę funkcjonowania opieki zdrowotnej formułują najczęściej osoby o dochodach 6001-7500 zł- 43,8%, a najrzadziej osoby z dochodem do 1000zł -14,3%. Największy odsetek pozytywnych ocen wystawiły osoby nieaktywne zawodowo (85,7%), a najmniejszy- osoby bezrobotne (33,3%) Wykres 17. Ocena poziomu opieki zdrowotnej a pozycja zawodowa. Ocena poziomu opieki zdrowotnej ze względu na pozycję zawodową stała praca 6,1% 1,5% 24,9% 67,5% praca dorywcza 6,3% 3,1% 40,6% 50,0% rencista, emeryt 1,8% 3,1% 27,0% 68,1% bezrobotny 5,9% 17,6% 41,2% 35,3% nieaktywny zawodowo 0,0% 0,0% 14,3% 85,7% gospodyni domowa 0,0% 15,4% 23,1% 61,5% uczeń, student 9,7% 3,2% 41,9% 45,2% źle przeciętnie dobrze trudno powiedzieć Bezpieczeństwo w Olsztynie zostało ocenione wysoko. Pozytywną ocenę bezpieczeństwa mieszkańców wystawiło 69,4% kobiet i 61,3% mężczyzn. 20 S t r o n a
Wykres 18. Ocena poziomu bezpieczeństwa a płeć. Ocena bezpieczeństwa ze względu na płeć 69,4% 61,3% 23,8% 29,9% 4,2% 7,4% 2,6% 1,4% źle przeciętnie dobrze trudno powiedzieć kobiety mężczyźni Wysoką ocenę poziomu bezpieczeństwa mieszkańców najczęściej wystawiają osoby o dochodach 6001-7500 zł (77,0%). Z kolei prawie co dziesiąta osoba z dochodem przekraczającym 7,5 tysięcy na miesiąc ocenia poziom bezpieczeństwa negatywnie (9,1%). Wykres 19. Ocena poziomu bezpieczeństwa a dochody gospodarstwa domowego. 21 S t r o n a
Ocena poziomu bezpieczeństwa ze względu dochody gospodarstwa domowego do 1000 zł 14,3% 14,3% 14,3% 57,1% 1001-2000 zł 3,1% 6,3% 32,8% 57,8% 2001-3500 zł 5,4% 2,7% 24,7% 67,2% 3501-6000 zł 5,4% 1,2% 28,4% 65% 6001-7500 zł 4,1% 2,7% 16,2% 77,0% powyżej 7501 zł 9,1% 27,3% 63,6% źle przeciętnie dobrze trudno powiedzieć Wiek badanych nie różnicuje pozytywnej oceny poziomu bezpieczeństwa w Olsztynie. Jedynie najmłodsi respondenci relatywnie najczęściej (8,8%) oceniają ten poziom negatywnie. Wykres 20. Ocena poziomu bezpieczeństwa a wiek. 22 S t r o n a
Ocena poziomu bezpieczeństwa ze względu na wiek 18-29 lat 0,7% 8,8% 27,2% 63,3% 30-39 lat 1,1% 5,3% 25,1% 68,5% 40-49 lat 5,6% 4,0% 26,4% 64,0% 50-63 lat 0,6% 5,7% 29,9% 63,8% 64 lat i więcej 3,4% 4,0% 24,7% 67,9% źle przeciętnie dobrze trudno powiedzieć Największy odsetek osób zadowolonych z poziomu bezpieczeństwa jest wśród osób nieaktywnych zawodowo, a najmniejszy- wśród bezrobotnych. 23 S t r o n a
Wykres 21. Ocena bezpieczeństwa mieszkańców ze względu na pozycję zawodową. Ocena bezpieczeństwa ze względu na pozycję zawodową stała praca praca dorywcza rencista, emeryt bezrobotny 6,1% 1,4% 6,3% 3,1% 1,8% 3,1% 5,9% 17,6% 24,9% 27,0% 40,6% 41,2% 35,3% 50,0% 67,6% 68,1% nieaktywny zawodowo 14,3% 85,7% gospodyni domowa 15,4% 23,1% 61,5% uczeń, student 3,2% 9,7% 41,9% 45,2% źle przeciętnie dobrze trudno powiedzieć Poziom szkolnictwa pozytywnie ocenia 77,1% kobiet i 64,7% mężczyzn. Wykres 22. Ocena poziomu szkolnictwa a płeć. Ocena poziomu szkolnictwa ze względu na płeć 77,1% 64,7% 24,9% 3,7% 7,1% 15,3% 3,9% 3,3% źle przeciętnie dobrze trudno powiedzieć kobiety mężczyźni Najwyższy odsetek osób pozytywnie oceniających poziom szkolnictwa jest wśród osób bezrobotnych (75,0%) oraz wśród rencistów i emerytów (74,4%). 24 S t r o n a
Wykres 23. Ocena poziomu szkolnictwa a pozycja zawodowa. Ocena poziomu szkolnictwa ze wzgędu na pozycję zawodową stała praca 2,8% 5,1% 20,1% 72,0% praca dorywcza 9,7% 25,8% 64,5% rencista, emeryt 4,3% 6,1% 15,2% 74,4% bezrobotny 25,0% 75,0% nieaktywny zawodowo 28,6% 28,6% 42,8% gospodyni domowa 7,1% 14,3% 28,6% 50,0% uczeń, student 9,7% 25,8% 64,5% źle przeciętnie dobrze trudno powiedzieć Największy odsetek osób niezadowolonych z poziomu szkolnictwa występuje wśród osób o dochodach 1001-2000 zł (9,2%) oraz wśród osób o dochodach powyżej 7501 zł 25 S t r o n a
(9,1%). Szkolnictwo pozytywną ocenę otrzymało najczęściej od osób z dochodami 6001-7500 zł (79,7%). Wykres 24. Ocena poziomu szkolnictwa a dochody gospodarstwa domowego. Ocena poziomu szkolnictwa ze względu na dochody gospodarstwa domowego do 1000 zł 14,3% 28,6% 57,1% 1001-2000 zł 4,6% 9,2% 15,4% 70,8% 2001-3500 zł 5,8% 3,1% 21,6% 69,5% 3501-6000 zł 4,2% 3,3% 19,7% 72,8% 6001-7500 zł 2,7% 5,4% 12,2% 79,7% powyżej 7501 zł 9,1% 27,3% 63,6% źle przeciętnie dobrze trudno powiedzieć Dostępność do przedszkoli znalazła uznanie 41,8% kobiet i 39,3% mężczyzn. 26 S t r o n a
Wykres 25. Ocena dostępności przedszkoli a płeć. Ocena dostępności do przedszkoli ze względu płeć 29,8% 34,4% 41,8% 39,3% 13,9% 12,6% 14,5% 13,7% źle przeciętnie dobrze trudno powiedzieć kobiety mężczyźni Najczęściej niezadowolenie z dostępności przedszkoli wyraziły osoby najpewniej posiadające dzieci w takim wieku, czyli respondenci pomiędzy 30 a 39 rokiem życia (20,3%). Przeciwnego zdania jest ponad 40% respondentów w wieku 50-63 lata. Wykres 26. Ocena dostępności przedszkoli a wiek. Ocena dostępności do przedszkoli ze względu na wiek 18-29 lat 10,9% 24,1% 24,8% 40,1% 30-39 lat 10,2% 20,3% 28,3% 41,2% 40-49 lat 11,1% 14,3% 30,2% 44,4% 50-63 lat 9,2% 13,8% 33,3% 43,7% 64 lat i więcej 10,9% 12,6% 34,9% 41,6% źle przeciętnie dobrze trudno powiedzieć 27 S t r o n a
Odsetek osób pozytywnie oceniających dostęp do przedszkoli rośnie w każdym kolejnym przedziale dochodowym; jednocześnie najwięcej, bo aż 27,3% osób o dochodach przekraczających 7501 zł wystawiło negatywną ocenę dostępności przedszkoli. Wykres 27. Ocena dostępności przedszkoli a dochody gospodarstwa domowego. Ocena dostępu do przedszkoli ze względu na dochody gospodarstwa domowego do 1000 zł 14,3% 14,3% 28,5% 42,9% 1001-2000 zł 12,3% 15,4% 33,8% 38,5% 2001-3500 zł 12,4% 12,4% 35,9% 39,3% 3501-6000 zł 11,9% 13,6% 30,0% 44,5% 6001-7500 zł 10,8% 17,6% 25,7% 45,9% powyżej 7501 zł 9% 18,2% 27,3% 45,5% źle przeciętnie dobrze trudno powiedzieć 28 S t r o n a
Największy odsetek zadowolonych z dostępu do przedszkoli występuje wśród studentów (45,2%) osób posiadających stałą pracę (43,6%), natomiast największy odsetek osób niezadowolonych z dostępu do przedszkoli występuje wśród osób wykonujących pracę dorywczą (18,8%) i wśród bezrobotnych respondentów (17,6%). Wykres 28. Ocena dostępności przedszkoli a pozycja zawodowa. Ocena dostępu do przedszkoli ze względu na pozycję zawodową 14,6% stała praca 29,7% 43,6% 12,1% 18,8% praca dorywcza 37,4% 34,4% 9,4% 10,4% rencista, emeryt 39,0% 34,1% 16,5% 17,6% bezrobotny 29,4% 35,3% 17,7% 0,0% nieaktywny zawodowo 28,6% 28,6% 42,8% 7,1% gospodyni domowa 14,3% 35,7% 42,9% 3,2% uczeń, student 32,3% 45,1% 19,4% źle przeciętnie dobrze trudno powiedzieć Warunki mieszkaniowe pozytywnie ocenia bardzo zbliżony odsetek kobiet i mężczyzn (51,5% kobiet i 49,6% mężczyzn). Wykres 29. Ocena warunków mieszkaniowych a płeć. Ocena warunków mieszkaniowych ze względu na płeć 51,5% 49,6% 37,9% 36,2% 7,1% 12,3% 3,5% 1,9% źle przeciętnie dobrze trudno powiedzieć kobiety mężczyźni 29 S t r o n a
Najczęściej zadowolonymi z sytuacji mieszkaniowej są osoby po 64 roku życia (56%) oraz osoby pomiędzy 18 a 29 rokiem życia (52,2%). Wykres 30. Ocena warunków mieszkaniowych a wiek. Ocena warunków mieszkaniowych ze względu na wiek 18-29 lat 2,9% 16,9% 27,9% 52,3% 30-39 lat 1,6% 9,6% 37,8% 51% 40-49 lat 3,2% 6,3% 42,1% 48,4% 50-63 lat 1,7% 9,8% 43,4% 45,1% 64 lat i więcej 5,7% 4,6% 33,7% 56,0% źle przeciętnie dobrze trudno powiedzieć 30 S t r o n a
Swoje warunki mieszkaniowe jako dobre relatywnie najczęściej określają osoby z dochodem gospodarstwa powyżej 7500 zł (62,2%). Wśród osób z dochodem poniżej 1000 złotych takich respondentów jest wyraźnie mniej (42,8%). Wykres 31. Ocena warunków mieszkaniowych ze względu na łączne dochody gospodarstwa domowego. Ocena ocena warunków mieszkaniowych ze względu na łączne dochody gospodarstwa domowego do 1000 zł 14,3% 14,3% 28,6% 42,8% 1001-2000 zł 4,7% 1,6% 43,7% 50,0% 2001-3500 zł 1,5% 9,3% 38,2% 51,0% 3501-6000 zł 3,3% 8,9% 37,4% 50,4% 6001-7500 zł 2,7% 8,1% 23,0% 66,2% źle przeciętnie dobrze trudno powiedzieć Dostępność kultury i rozrywki pozytywnie ocenia 62,9% kobiet 50,3% mężczyzn. Wykres 32. Ocena dostępności kultury i rozrywki a płeć. Ocena dostępności do kultury ze względu na płeć 62,9% 50,3% 25,5% 34,2% 6,5% 12,2% 5,1% 3,3% źle przeciętnie dobrze trudno powiedzieć kobiety mężczyźni 31 S t r o n a
Wśród osób niezadowolonych z poziomu dostępu do kultury i rozrywki największy odsetek to ludzie młodzi, pomiędzy 18 a 29 lat (16,8%) Najczęściej zadowoleni są respondenci 64+(68%). Wykres 33. Ocena dostępności kultury i rozrywki a wiek. Dostęp do rozrywki i kultury ze względu na wiek 18-29 lat 7,3% 16,8% 31,4% 44,5% 30-39 lat 1,6% 9,6% 34,0% 54,8% 40-49 lat 3,2% 7,9% 30,2% 58,7% 50-63 lat 7,5% 6,8% 28,2% 57,5% 64 lat i więcej 2,9% 5,1% 24,0% 68,0% źle przeciętnie dobrze trudno powiedzieć 32 S t r o n a
Żadna osoba nieaktywna zawodowo nie oceniła negatywnie dostępności kultury i rozrywki. Najmniejszy odsetek osób negatywnie opiniujących ten obszar funkcjonowania miasta występuje wśród emerytów i rencistów- zaledwie 4,3%, podczas gdy wśród osób bezrobotnych wynosi on 23,5%, a wśród gospodyń domowych- 21,4%. Najmniejszy odsetek osób zadowolonych z dostępu do kultury i rozrywki występuje wśród osób pracujących dorywczo 34,4%. Wykres 34. Ocena dostępności kultury i rozrywki a status zawodowy Ocena poziomu dostępności do kultury i rozrywki ze względu na status zawodowy stała praca 3,6% 9,5% 30,8% 56,1% praca dorywcza 6,2% 12,5% 34,4% 46,9% rencista, emeryt 4,3% 3,0% 26,2% 66,5% bezrobotny 5,9% 11,8% 23,5% 58,8% nieaktywny zawodowo 0,0% 14,3% 28,6% 57,1% 21,4% gospodyni domowa 14,3% 64,3% uczeń, student 9,7% 16,1% 29,0% 45,2% źle przeciętnie dobrze trudno powiedzieć 33 S t r o n a
Organizację imprez cyklicznych pozytywnie ocenia 53,3% kobiet i 46% mężczyzn. Wykres 35. Organizacja imprez cyklicznych a płeć. Ocena organizacji imprez ze względu na płeć 53,3% 46,0% 28,2% 35,3% 12,2% 16,5% 6,3% 2,2% źle przeciętnie dobrze trudno powiedzieć kobiety mężczyźni Nikt o dochodach do 1000 zł nie ocenił negatywnie organizacji cyklicznych imprez; relatywnie najczęściej negatywną opinię sformułowali respondenci o dochodach powyżej 7501 zł (18,2%). Wykres 36. Organizacja imprez cyklicznych a dochody gospodarstwa domowego. do 1000 zł 1001-2000 zł 2001-3500 zł 3501-6000 zł 6001-7500 zł powyżej 7501 zł Ocena imprez cyklicznych ze względu na dochody gospodarstwa domowego 0,0% 3,1% 4,2% 6,2% 11,6% 12,8% 10,8% 10,8% 14,3% 14,3% 17,2% 18,2% 21,6% 25,0% 30,5% 35,0% 36,4% 48% 45,4% 51,6% 54,8% 56,8% 71,4% źle przeciętnie dobrze trudno powiedzieć 34 S t r o n a
Z organizacji imprez cyklicznych najczęściej zadowolone są osoby powyżej 50 roku życia (54,3%) i powyżej 64 roku życia (54%). Mniej więcej co piąty respondent w wieku 18-29 lat negatywnie ocenił organizację imprez cyklicznych. Wykres 37. Organizacja imprez cyklicznych a wiek. Ocena organizacji imprez cyklicznych ze względu na wiek 18-29 lat 0,7% 19,7% 31,4% 48,2% 30-39 lat 1,6% 16,5% 33,5% 48,4% 40-49 lat 7,1% 12,7% 37,3% 42,9% 50-63 lat 4,6% 11,0% 30,1% 54,3% 64 lat i więcej 11,5% 8,0% 26,5% 54,0% źle przeciętnie dobrze trudno powiedzieć 63,8% kobiet i 60,4% mężczyzn pozytywnie oceniło dostępność sportu i rekreacji na terenie Olsztyna. Wykres 38. Ocena dostępności sportu i rekreacji a płeć. Ocena dostępności do sportu i rekreacji ze wzglęgu na płeć 63,9% 60,4% 24,9% 27,3% 7,1% 10,7% 4,1% 1,6% źle przeciętnie dobrze trudno powiedzieć kobiety mężczyźni 35 S t r o n a
Największy odsetek niezadowolonych z dostępu do sportu i rekreacji jest wśród respondentów najmłodszych, do 39 lat, a zadowoleni są najczęściej badani w wieku 64+ (66,9%). Wykres 39. Ocena dostępności sportu i rekreacji a wiek. Ocena dostępności do sporu i rekreacji ze względu na wiek 18-29 lat 2,2% 10,3% 25,5% 62,0% 30-39 lat 1,6% 10,6% 28,2% 59,6% 40-49 lat 1,6% 7,9% 30,2% 60,3% 50-63 lat 2,9% 6,3% 28,7% 62,1% 64 lat i więcej 6,2% 8,6% 18,3% 66,9% źle przeciętnie dobrze trudno powiedzieć 36 S t r o n a
Dostępność sportu i rekreacji pozytywnie najczęściej oceniali studenci (67,7%) i gospodynie domowe (78,6%). Wykres 40. Ocena dostępności sportu i rekreacji a status zawodowy. Ocena dostępności do sportu i relreacji ze względu na status zawodowy stała praca 1,5% 8,1% 28,9% 61,5% praca dorywcza 15,6% 28,1% 56,3% rencista, emeryt 9,1% 7,3% 20,1% 63,5% bezrobotny 17,6% 11,8% 11,8% 58,8% nieaktywny zawodowo 0,0% 14,3% 28,6% 57,1% gospodyni domowa 21,4% 78,6% uczeń, student 3,2% 3,2% 25,8% 67,8% źle przeciętnie dobrze trudno powiedzieć Badani mieszkańcy odnieśli się do zagadnienia usprawnienia poszczególnych obszarów życia w Olsztynie, lokując wybrane przez siebie aspekty w pierwszej, drugiej lub trzeciej kolejności do rozpoczęcia działań naprawczych. W poniższym zestawieniu w kolumnie % podano odsetek osób, które wskazały konkretny obszar na dowolnej pozycji (1,2 lub 3). Natomiast po nadaniu wyborom w pierwszej kolejności rangi 3, wyborom w drugiej kolejności rangi 2, a wyborom w trzeciej kolejności pod względem pilności w naprawie danych obszarów rangi 1 uzyskano postrzeganą przez respondentów kolejność naprawy poszczególnych dziedzin życia; efekt przedstawiono w kolumnie ranga. 37 S t r o n a
Tabela 5. Ocena poziomu życia na terenie Olsztyna. Ranga Obszar Procentowa liczba wskazań (N=800) 1 lokalny rynek pracy 58,3 % 2 poziom opieki zdrowotnej 56,4 % 3 poziom pomocy społecznej 40,1 % 4 warunki mieszkaniowe 27,5 % 5 dostępność do przedszkoli 20,1 % 6 bezpieczeństwo mieszkańców 19,8 % 7 promocja miasta 18,4 % 8 poziom szkolnictwa 12,6 % 9 dostępność do kultury i rozrywki 12,4 % 10 organizacje imprez cyklicznych 12,4 % 11 inne 10,3 % 12 dostępność do sportu i rekreacji 9,9 % Jako kwestię pierwszoplanową dla miasta badani uznali przede wszystkim konieczność naprawy lokalnego rynku pracy. Łącznie 58,3% respondentów wymieniło ten obszar funkcjonowania miasta wśród trzech najważniejszych spraw, jednocześnie najwięcej osób ulokowało go na pierwszej pozycji. Najmniejszy odsetek badanych za kwestię wymagającą poprawienia wskazał konieczność polepszenia dostępności sportu i rekreacji. 38 S t r o n a
Osoby badane dokonały opisu współczesnego Olsztyna poprzez wskazanie, które z wymienionych w kwestionariuszu określeń najlepiej charakteryzują miasto. Jednocześnie nakreśliły także własne wizje Olsztyna w przyszłości i wskazały, jakie cechy powinny go opisywać za jakiś czas. Rezultaty przedstawia poniższy wykres. Wykres 41. Stwierdzenia charakteryzujące Olsztyn obecnie oraz w przyszłości. Które z poniższych stwierdzeń najlepiej charakteryzuje miasto obecnie, a które z nich powinny charakteryzować miasto w przyszłości? (N=800 dla każdej zmiennej) atrakcyjne dla mieszkańców atrakcyjne dla przedsiębiorców 28,9% 43,5% 46,6% 48,0% atrakcyjne dla turystów 25,3% 66,9% atrakcyjne dla młodych ludzi 33,8% 49,4% położone w atrakcyjnym miejscu 13,1% 70,9% posiada ciekawą ofertą spędzania czasu wolnego dobrze zarządzana bezpieczne daje mieszkańcom dobre warunki życia i perspektywy posiada dobrze rozbudowaną infrastrukturę techniczną posiada dobrze funkcjonującą infrastrukturę społeczną 27,6% 22,1% 17,9% 24,0% 22,8% 39,9% 39,9% 47,0% 51,6% 53,8% 41,1% 39,0% obecnie w przyszłości Zdaniem osób badanych obecnie najlepiej Olsztyn charakteryzują następujące cechy (w kolejności częstości wyboru): 1. położone w atrakcyjnym miejscu (uważa tak 70,9 % respondentów), 2. atrakcyjne dla turystów (66,9 %), 3. bezpieczne (51,6) 4. atrakcyjne dla mieszkańców (43,5%) 5. posiada ciekawą ofertą spędzania czasu wolnego (39,9%) 39 S t r o n a
6. atrakcyjne dla młodych ludzi (33,8%) 7. atrakcyjne dla przedsiębiorców (28,9%) 8. dobrze zarządzane (27,6%) 9. posiada dobrze rozbudowaną infrastrukturę techniczną (tj. sieć drogową, kanalizacyjną, wodociągową, itp.) (24,0%) 10. posiada dobrze funkcjonującą infrastrukturę społeczną (tj. bazę oświatową, sportową, kulturalną, opiekę zdrowotną, itp.) (22,8%) 11. daje mieszkańcom dobre warunki życia i perspektywy (17,9%). Badani uważają, że w przyszłości Olsztyn powinny charakteryzować następujące cechy: 1. daje mieszkańcom dobre warunki życia i perspektywy (53,8%) 2. atrakcyjne dla młodych ludzi (49,4%) 3. atrakcyjne dla przedsiębiorców (48,0%) 4. dobrze zarządzane (47,0%) 5. atrakcyjne dla mieszkańców (46,6%) 6. posiada dobrze rozbudowaną infrastrukturę techniczną (tj. sieć drogową, kanalizacyjną, wodociągową, itp.) (41,1%) 7. posiada dobrze funkcjonującą infrastrukturę społeczną (tj. bazę oświatową, sportową, kulturalną, opiekę zdrowotną, itp.) (39,0%) 8. posiada ciekawą ofertą spędzania czasu wolnego (28,5%) 9. atrakcyjne dla turystów (25,3%) 10. bezpieczne (22,1%) 11. położone w atrakcyjnym miejscu (13,1%). Kobiety nieco częściej przypisują obecnemu Olsztynowi większość cech. Mężczyźni zaś nieco częściej niż kobiety uważają, że Olsztyn jest dobrze zarządzany, że daje mieszkańcom dobre warunki życia i perspektywy, że posiada dobrze funkcjonującą infrastrukturę społeczną (tj. bazę oświatową, sportową, kulturalną, opiekę zdrowotną, itp.) Olsztyn jako miasto atrakcyjne dla mieszkańców najczęściej postrzegają respondenci w wieku 50-63 lat (57,5%), z wykształceniem średnim (48,3%), gospodynie domowe (50,0%), dysponujące dochodami miesięcznymi w kwocie 6001-7500 zł (52,7%), a najrzadziej osoby w wieku 64+ (36,6%), z wykształceniem podstawowym (30,4%), wykonujące pracę dorywczą 40 S t r o n a
(25,0%), z dochodami gospodarstwa domowego nieprzekraczającymi 1000 zł miesięcznie (14,3%). Olsztyn jako miasto atrakcyjne dla przedsiębiorców najczęściej postrzegają ludzie młodzi, w wieku 18-29 lat (38,0%), z wykształceniem średnim (34,6%), nieaktywni zawodowo (42,9%), o dochodach powyżej 7500 zł miesięcznie (36,4%), a najrzadziej osoby powyżej 64 roku życia (20,0%), z wykształceniem wyższym (22,9%), renciści i emeryci (17,1%), o dochodach do 1000 zł miesięcznie (14,3%). Olsztyn jako miasto atrakcyjne dla turystów, najczęściej postrzegają ludzie w wieku 40-49 lat 68,3%, (choć odsetki są zbliżone we wszystkich kategoriach wiekowych), z wykształceniem średnim 70,5%, emeryci i renciści (68,9%) oraz osoby posiadające stałą pracę (68,8%), o dochodach powyżej 7500 zł miesięcznie (72,7%), a najrzadziej osoby z wykształceniem gimnazjalnym (35,0%), uczniowie i studenci (41,9%), o dochodach do 1000 zł miesięcznie (42,9%). Olsztyn jako miasto atrakcyjne dla młodych ludzi najczęściej, postrzegają ludzie w wieku 50-63 lata (40,8%), z wykształceniem podstawowym (43,5%), gospodynie domowe 50,0%, o dochodach do 1000 zł miesięcznie (57,1%), a najrzadziej osoby powyżej 64 roku życia (20,0%), z wykształceniem gimnazjalnym (20,0%) i wyższym (27,5%), wykonujące prace dorywcze (28,1%), dysponujące dochodem powyżej 7500 zł (22,7%). Olsztyn jako miasto położone w atrakcyjnym miejscu najczęściej, postrzegają osoby powyżej 64 roku życia (76,6%), z wykształceniem wyższym 77,8%, nieaktywni zawodowo (85,7%), o dochodach powyżej 7500 zł (77,3%), a najrzadziej respondenci młodzi, do 29 roku życia (68,6%), z wykształceniem podstawowym (65,2%), bezrobotni i gospodynie domowe, z dochodami do 1000 zł na miesiąc (57,1%). Olsztyn jako miasto, które posiada ciekawą ofertą spędzania czasu wolnego, najczęściej postrzegają badani pomiędzy 18 a 29 rokiem życia (46,0%), z wykształceniem średnim (43,8%), osoby posiadające stałą pracę i gospodynie domowe, z dochodami 2100-3500 zł (44,6%), a najrzadziej osoby powyżej 64 roku życia (30,3%), z wykształceniem gimnazjalnym (25,0%), z dochodami 1001-2000 zł (27,7%). Olsztyn jako miasto, które jest dobrze zarządzane najczęściej, postrzegają osoby powyżej 64 roku (30,9%), z wykształceniem średnim (37,5%), renciści i emeryci (30,5%) oraz osoby wykonujące stałą pracę zarobkową (29,5%), osoby o dochodach 2001-3500 zł (36,9%) a najrzadziej najmłodsi respondenci, do 29 roku życia (23,4%), z wykształceniem 41 S t r o n a
gimnazjalnym (15,0%), wykonujące prace dorywcze (9,4%). 100% badanych o dochodach do 1000 zł miesięcznie nie opisało Olsztyna jako miasta dobrze zarządzanego. Olsztyn jako miasto, które jest bezpieczne najczęściej, postrzegają osoby w wieku 50-63 lata (56,3%), nieaktywne zawodowo (71,4%), osoby o dochodach 6001-7500 zł (56,8%), a najrzadziej najmłodsi respondenci, do 29 roku życia (45,3%), uczniowie i studenci (29,0%), osoby o dochodach do 1000 zł (28,6%). We wszystkich kategoriach wykształcenia odsetki respondentów uznających Olsztyn za bezpieczne miasto są bardzo zbliżone. Olsztyn jako miasto, które daje mieszkańcom dobre warunki życia i perspektywy najczęściej, postrzegają osoby w wieku 64 lata i więcej (22,3%), osoby z wykształceniem podstawowym (26,1%), emeryci i renciści (22,0%), osoby o dochodach 2001-3500 zł (23,5%) - a najrzadziej respondenci 50-63 lata (13,8%), z wykształceniem wyższym (14,1%), wykonujący prace dorywcze (9,4%). Nikt o dochodach do 1000 zł nie uznał, iż Olsztyn daje mieszkańcom dobre warunki życia. Olsztyn jako miasto, które posiada dobrze rozbudowaną infrastrukturę techniczną (tj. sieć drogową, kanalizacyjną, wodociągową, itp.) najczęściej, postrzegają najmłodsi respondenci, do 29 roku życia (28,5%), z wykształceniem podstawowym (34,8%), wykonujący stałą pracę (29,7%), o dochodach powyżej 7500 zł (31,8%), a najrzadziej osoby w wieku 64+ (12,0%), z wyższym wykształceniem (19,4%), wykonujący prace dorywcze (3,1%). Nikt o dochodach do 1000 zł nie uznał, iż Olsztyn posiada dobrze rozbudowaną infrastrukturę techniczną. Olsztyn jako miasto, które posiada dobrze funkcjonującą infrastrukturę społeczną (tj. bazę oświatową, sportową, kulturalną, opiekę zdrowotną, itp.) najczęściej postrzegają respondenci 30-39 lat (27,1%), z wykształceniem średnim (19,4%), wykonujący stalą pracę (26,8%), o dochodach 2001-3500 zł (26,5%), a najrzadziej osoby w wieku 64+ (17,1%), z wykształceniem gimnazjalnym (10,0%), bezrobotne (11,8%). Nikt o dochodach do 1000zł nie uznał, iż Olsztyn posiada dobrze funkcjonującą infrastrukturę społeczną. Warto zwrócić uwagę na największą dysproporcję pomiędzy Olsztynem obecnym, a tym w przyszłości - otóż aktualnie aż 70,9% uważa, że jest położony w atrakcyjnym miejscu, ale że będzie tak w przyszłości, sądzi jedynie 13,1% badanych osób. 42 S t r o n a
2.2. Problemy Olsztyna Osoby badane odniosły się do problemów trapiących mieszkańców Olsztyna. Ich znaczenie dla respondentów przedstawia poniższy wykres. Wykres 42. Znaczenie problemów w Olsztynie. Znaczenie problemów w Olsztynie ubóstwo (N=799) korupcję (N=797) bezrobocie (N=800) przemoc w rodzinie (N=799) sytuację mieszkaniową (N=799) zły stan zdrowia społeczeństwa (N=799) alkoholizm (N=799) narkomanię (N=799) przestępczość (N=798) 3,8% 13,5% 3,2% 6,8% 15,9% 7,8% 2,6% 10,9% 1,5% 5,1% 9,8% 3,8% 4,7% 14,8% 2,5% 2,7% 13,0% 2,5% 6,6% 14,5% 2,4% 4,8% 12,4% 15,3% 9,7% 13,0% 3,0% 79,5% 69,5% 85,0% 81,3% 78,0% 81,8% 76,5% 67,5% 74,3% nieważne średnio ważne ważne trudno powiedzieć Zdecydowanie największy odsetek respondentów uznał bezrobocie za ważny problem lokalny (85,0%); tylko 2,6% badanych uznał je za kwestię nieważną. W drugiej kolejności jako sprawę ważną wskazano zły stan zdrowia społeczeństwa (81,8%), a na trzecim- przemoc w rodzinie (81,3%). Stan zdrowia mieszkańców tylko 2,6% badanych uznało za nieważny problem, a tylko 3,8% oceniło tak problem ubóstwa. 43 S t r o n a
Relatywnie najczęściej przestępczość za ważny lokalny problem uważają osoby z wykształceniem podstawowym (82,6%), a najrzadziej- osoby z wykształceniem wyższym (69,1%). Mężczyźni (10,4%) nieco częściej niż kobiety (8,6%) uznali problem przestępczości na terenie Olsztyna jako nieważny/mało ważny. Kobiety (53,9%) częściej niż mężczyźni (46,1%) uznały ten problem jako ważny/bardzo ważny. Wśród tych, którzy uznali przestępczość za problem nieważny/mało ważny największy odsetek stanowią osoby z wykształceniem zasadniczym (21,3%), zaś wśród tych, którzy uznali go jako problem ważny i bardzo ważny największy odsetek stanowią osoby z wykształceniem średnim 41,8%. Najczęściej narkomanię za ważny lokalny problem uważają osoby z wykształceniem podstawowym (87,0%), a najrzadziej- osoby z wykształceniem wyższym (61,5%). Kobiety częściej (55,0%) niż mężczyźni (45,0%) uznały narkomanie za problem ważny; wśród osób, które uznały narkomanię za problem ważny i bardzo ważny największy odsetek stanowią badani w wieku 30-39 lat (25%) i w wieku 64+ (24,8%). Wśród tych, którzy uznali narkomanię za problem nieważny/mało ważny największy odsetek stanowią osoby z wykształceniem wyższym (41,4%), zaś wśród tych, którzy uznali go za problem ważny i bardzo ważny największy odsetek stanowią osoby z wykształceniem średnim (40,9%). Alkoholizm za ważny lokalny problem uważają osoby z wykształceniem podstawowym (82,6%), a najrzadziej- osoby z wykształceniem gimnazjalnym (70,0%). Częściej pogląd ten prezentują kobiety (56,4%) niż mężczyźni (43,6%); wśród osób, które uznały alkoholizm za problem ważny i bardzo ważny największy odsetek stanowią badani wieku 30-39 lat (24,7%). Wśród tych, którzy uznali alkoholizm za problem nieważny/mało ważny największy odsetek stanowią osoby z wykształceniem wyższym (44,2%), zaś wśród tych, którzy uznali go jako problem ważny i bardzo ważny największy odsetek stanowią osoby z wykształceniem średnim (42,0%). Najczęściej zły stan zdrowia społeczeństwa za ważny lokalny problem uważają osoby z wykształceniem podstawowym (91,3%), a najrzadziej- osoby z wykształceniem wyższym (75,3%). 55,4% kobiet i 44,6% mężczyzn uważa zły stan zdrowia społeczeństwa za ważny i bardzo ważny problem. Wśród osób, które uznały zły stan zdrowia społeczeństwa za problem ważny i bardzo ważny największy odsetek stanowią badani wieku 50-63 lat (23,7%). Wśród tych, którzy uznali zły stan zdrowia społeczeństwa za problem nieważny/mało ważny największy odsetek stanowią osoby z wykształceniem wyższym (71,4%), zaś wśród tych, 44 S t r o n a
którzy uznali go jako problem ważny i bardzo ważny największy odsetek stanowią osoby z wykształceniem średnim (41,3%). Na ogół najczęściej sytuację mieszkaniową za ważny lokalny problem uważają osoby z wykształceniem podstawowym (87,0%), a najrzadziej- osoby z wykształceniem wyższym (72,4%). 54,6% kobiet i 45,4% mężczyzn uznało sytuacje mieszkaniową a ważny/bardzo ważny problem w Olsztynie. Wśród tych, którzy uznali sytuację mieszkaniowa problem ważny i bardzo ważny największy odsetek stanowią osoby w wieku 18-29 lat (35,1%). Wśród tych, którzy uznali sytuację mieszkaniową za problem nieważny/mało ważny największy odsetek stanowią osoby z wykształceniem wyższym (45,9%), zaś wśród tych, którzy uznali go jako problem ważny i bardzo ważny największy odsetek stanowią osoby z wykształceniem średnim ( 41,8%). Przemoc w rodzinie za ważny lokalny problem uważają osoby z wykształceniem podstawowym (91,3%) a najrzadziej- osoby z wykształceniem wyższym (77,4%). Mężczyźni (61,0%) wyraźnie częściej niż kobiety (39,0%) uznali, iż przemoc w rodzinie stanowi problem nieważny/mało ważny. Wśród tych, którzy uznali przemoc w rodzinie za problem nieważny/mało ważny największy odsetek stanowią osoby w wieku 50-63 lat (31,7%). Wśród osób, które uznały przemoc w rodzinie za problem ważny i bardzo ważny największy odsetek stanowią badani wieku 30-39 lat (24,5%). Wśród tych, którzy uznali przemoc w rodzinie za problem nieważny/mało ważny największy odsetek stanowią osoby z wykształceniem zasadniczym zawodowym (39,0%), zaś wśród tych, którzy uznali go za problem ważny i bardzo ważny największy odsetek stanowią osoby z wykształceniem średnim (41,7%). Relatywnie najczęściej bezrobocie za ważny lokalny problem uważają osoby z wykształceniem średnim (88,6%), a najrzadziej- osoby z wykształceniem gimnazjalnym (80,0%). Kobiety (54,9%) częściej niż mężczyźni (45,1%) uznały bezrobocie za problem ważny/bardzo ważny. Wśród osób, które uznały bezrobocie za problem ważny i bardzo ważny największy odsetek stanowią badani w wieku 30-39 lat (23,4%) i powyżej 64 roku życia (23,5%), osoby z wykształceniem średnim (41,2%). Stosunkowo najczęściej korupcję za ważny lokalny problem uważają osoby z wykształceniem gimnazjalnym (80,0%), a najrzadziej- osoby z wykształceniem wyższym (67,5%). Kobiety (53,4%) częściej niż mężczyźni (46,6%) uznały korupcję za problem ważny/bardzo ważny. Wśród osób, które uznały korupcję za problem ważny i bardzo ważny największy odsetek stanowią badani w wieku 30-39 lat (23,4%) i powyżej 64 roku życia (23,5%), osoby z wykształceniem średnim (41,2%). 45 S t r o n a
Kobiety (53,5%) częściej niż mężczyźni (46,5%) uznały ubóstwo za problem ważny/bardzo ważny. Relatywnie najczęściej ubóstwo za ważny lokalny problem uważają osoby z wykształceniem gimnazjalnym (95,0%), a najrzadziej- osoby z wykształceniem wyższym (78,5%). Wśród osób, które uznały ubóstwo za problem ważny i bardzo ważny największy odsetek stanowią badani w wieku 30-39 lat (23,7%). Badani mieszkańcy odnieśli się do zagadnienia rozwiązania poszczególnych problemów w Olsztynie, lokując wybrane przez siebie aspekty w pierwszej, drugiej lub trzeciej kolejności do rozpoczęcia działań naprawczych. W poniższym zestawieniu w kolumnie % podano odsetek osób, które wskazały konkretny obszar na dowolnej pozycji (1,2 lub 3). Natomiast po nadaniu wyborom w pierwszej kolejności rangi 3, wyborom w drugiej kolejności rangi 2, a wyborom w trzeciej kolejności pod względem pilności w rozwiązaniu danych problemów rangi 1 uzyskano postrzeganą przez respondentów kolejność likwidacji poszczególnych problemów; efekt przedstawiono w kolumnie ranga. Tabela 6. Znaczenie problemów w Olsztynie. Ranga Obszar Liczba wskazań w procentach (N=800) 1 bezrobocie 48,4% 2 przemoc w rodzinie 41,3% 3 zły stan zdrowia społeczeństwa 39,1% 4 sytuację mieszkaniową 34,8% 5 przestępczość 31,0% 6 alkoholizm 27,9% 7 ubóstwo 27,1% 8 korupcję 22,9% 9 narkomanię 17,6% 46 S t r o n a
Prawie połowa respondentów uznała za priorytet rozwiązanie problemów związanych z bezrobociem mieszkańców. W następnej kolejności na uwagę zasługuje zjawisko przemocy w rodzinie i zły stan zdrowia mieszkańców. Niespełna co trzeci badany uznał kwestię alkoholizmu, a rzadziej, niż co piąty- narkomanii za problemy do pilnego rozwiązania. Dane procentowe zawarte w poniższych tabelach należy traktowa jedynie w sposób ilustracyjny ze względu na bardzo duże różnice w liczebności respondentów reprezentujących dane osiedla. Ponadto należy dodać, iż poniższe dane to odpowiedzi wskazane przez respondentów jako ważne i bardzo ważne. Tabela 7. Problemy Olsztyna w podziale na osiedla mieszkalne Brzeziny (N=10) Dajtki (N=27) Generałów (N=49) Grunwaldzkie (N=22) Gutkowo (N=20) Jaroty (N=121) Kętrzyńskiego (N=36) Kormoran (N=66) przestępczość 80,0% 63,0% 61,2% 81,8% 100,0% 62,0% 94,4% 66,7% narkomanię 90,0% 40,7% 44,9% 86,4% 95,0% 50,4% 91,7% 59,1% alkoholizm 80,0% 70,4% 55,1% 86,4% 100,0% 69,4% 94,4% 68,2% zły stan zdrowia społeczeństwa sytuację mieszkaniową przemoc w rodzinie 60,0% 85,2% 81,6% 81,8% 100,0% 78,5% 88,9% 72,7% 70,0% 88,5% 67,3% 81,8% 95,0% 69,4% 88,9% 78,8% 100,0% 81,5% 67,3% 90,9% 100,0% 69,2% 94,4% 77,3% bezrobocie 70,0% 88,9% 67,3% 86,4% 100,0% 77,7% 94,4% 86,4% korupcję 90,0% 63,0% 79,6% 68,2% 95,0% 71,9% 75,0% 56,3% ubóstwo 80,0% 81,5% 73,5% 72,7% 100,0% 82,6% 88,9% 72,7% Kortowo (N=9) Kościuszki (N=30) Likusy (N=10) Mazurskie (N=27) Nad Jeziorem Długim (N=13) Nagórki (N=56) Pieczewo (N=48) Podgrodzie (N=54) przestępczość 77,8% 90,0% 80,0% 92,6% 91,7% 83,9% 79,2% 68,5% narkomanię 88,9% 86,7% 90,0% 92,6% 69,2% 75,0% 70,2% 53,7% alkoholizm 77,8% 96,7% 90,0% 88,9% 61,5% 82,1% 76,6% 70,4% 47 S t r o n a
zły stan zdrowia społeczeństwa sytuację mieszkaniową 88,9% 96,7% 80,0% 81,5% 92,3% 85,7% 70,2% 72,2% 88,9% 96,7% 80,0% 88,9% 69,2% 71,4% 81,3% 63,0% Kortowo (N=9) Kościuszki (N=30) Likusy (N=10) Mazurskie (N=27) Nad Jeziorem Długim (N=13) Nagórki (N=56) Pieczewo (N=48) Podgrodzie (N=54) przemoc w rodzinie 77,8% 90,0% 90,0% 96,3% 92,3% 89,3% 83,3% 77,8% bezrobocie 77,8% 96,7% 80,0% 92,6% 100,0% 92,9% 79,2% 94,4% korupcję 77,8% 90,0% 80,0% 55,6% 53,8% 73,2% 62,5% 61,1% ubóstwo 88,9% 93,3% 90,0% 88,9% 84,6% 76,8% 68,8% 75,9% Podleśna (N=55) Pojezierze (N=57) Redykajny (N=11) Śródmieście (N=15) Wojska Polskiego (N=29) Zatorze (N=29) Zielona Górka (N=6) przestępczość 78,2% 77,2% 72,7% 60,0% 67,9% 82,8% 16,7% narkomanię 78,2% 70,2% 72,7% 60,0% 75,9% 79,3% 16,7% alkoholizm 81,8% 77,2% 72,7% 66,7% 79,3% 93,1% 33,3% zły stan zdrowia społeczeństwa sytuację mieszkaniową przemoc w rodzinie 89,1% 84,2% 63,6% 73,3% 96,6% 93,1% 50,0% 76,4% 82,5% 72,7% 80,0% 82,8% 96,6% 66,7% 80,0% 77,2% 81,8% 86,7% 79,3% 100,0% 33,3% bezrobocie 83,6% 78,9% 72,7% 66,7% 96,6% 93,1% 83,3% korupcję 77,8% 59,6% 72,7% 53,3% 69,0% 75,9% 50,0% ubóstwo 83,3% 71,9% 63,6% 80,0% 82,8% 89,7% 33,3% 48 S t r o n a
2.3. Społecznie naganne zachowania na terenie Olsztyna Płeć nie różnicuje częstości bycia świadkiem zachowań wymienionych w treści pytania. Osoby najmłodsze, w wieku 18-29 lat częściej niż pozostałe kategorie wiekowe bardzo często i często były świadkami popychania, szarpania (29,9%), bicia (27,0%), zmuszania do prac domowych lub innych (16,8%), stosowania wyzwisk, poniżania (41,6%), stosowania gróźb (29,2%). Wykres 43. Negatywne doświadczenia respondentów ze względu na wiek. 49 S t r o n a
Negatywne doświadczenia respondentów ze względu na wiek popychanie, szarpanie (N=798) bicie (N=799) ograniczanie możliwości spotykania się z innymi osobami (N=798( zabieranie pieniędzy (N=799) wymuszenie w podpisaniu umów (banki, zmiany testamentów) (N=799) kontrolowanie finansów (N=799) zmuszanie do prac domowych lub innych (N=799) stosowanie wyzwisk, poniżanie (N=796) stosowanie gróźb (N=799) pozostawienie bez opieki, w samotności (N=797) 29,9% 14,9% 14,4% 12,1% 8,0% 27,0% 9,6% 6,4% 8,6% 2,9% 5,9% 4,8% 3,2% 2,3% 4,0% 5,1% 4,3% 3,2% 6,9% 3,4% 0,7% 2,7% 4,0% 0,6% 7,3% 3,2% 5,6% 3,4% 6,3% 16,8% 4,3% 4,0% 9,2% 8,0% 20,7% 28,8% 22,1% 14,4% 29,2% 10,1% 9,6% 16,7% 4,6% 8,0% 4,3% 4,0% 5,2% 3,4% 41,6% 18-29 lat 30-39 lat 40-49 lat 50-63 lat 64 lat i więcej Osoby z wykształceniem gimnazjalnym częściej niż badani o innych poziomach wykształcenia często i bardzo często były świadkami popychania, szarpania (40,0%), bicia (35,0%), stosowania wyzwisk, poniżania (55,0%), stosowania gróźb (30,0%), osoby z wykształceniem podstawowym- zabierania pieniędzy (13,0%), kontrolowania finansów (13,0%), zmuszania do prac domowych lub innych (13,0%), pozostawienia bez opieki, w samotności (18,2%). Wykres 44. Negatywne doświadczenia respondentów ze względu na wykształcenie. 50 S t r o n a