Monochorionicity in twin pregnancy as a possible factor endangering fetal development

Podobne dokumenty
Politechnika Radomska Wydział Nauczycielski Katedra Wychowania Fizycznego i Zdrowotnego

NOWORODKI KASZUBSKIE OGÓLNA CHARAKTERYSTYKA

STUDIA I MONOGRAFIE NR 22. Spis treści

OCENA MOśLIWOŚCI WYKORZYSTANIA HODOWLI ŚWIŃ RASY ZŁOTNICKIEJ

Ocena skuteczności preparatów miejscowo znieczulających skórę w redukcji bólu w trakcie pobierania krwi u dzieci badanie z randomizacją

Podstawowe pojęcia: Populacja. Populacja skończona zawiera skończoną liczbę jednostek statystycznych

Krytyczne czynniki sukcesu w zarządzaniu projektami

HemoRec in Poland. Summary of bleeding episodes of haemophilia patients with inhibitor recorded in the years 2008 and /2010

Koszty obciążenia społeczeństwa. Ewa Oćwieja Marta Ryczko Koło Naukowe Ekonomiki Zdrowia IZP UJ CM 2012

Umowa kredytu. zawarta w dniu. zwanym dalej Kredytobiorcą, przy kontrasygnacie Skarbnika Powiatu.

Has the heat wave frequency or intensity changed in Poland since 1950?

STA T T A YSTYKA Korelacja

Unit of Social Gerontology, Institute of Labour and Social Studies ageing and its consequences for society

Obowiązki przedsiębiorców prowadzących stacje demontażu Art. 21. Przedsiębiorca prowadzący stację demontażu powinien zapewniać bezpieczne dla

Zarządzanie projektami. wykład 1 dr inż. Agata Klaus-Rosińska

ZRÓŻNICOWANIE DYMORFICZNE CECH MORFOLOGICZNYCH KANDYDATÓW NA STUDIA WYCHOWANIA FIZYCZNEGO W WSP W CZĘSTOCHOWIE W ROKU AKADEMICKIM 1996/1997

Wiek matek i kolejność porodów a cechy somatyczne noworodków

ZALEŻNOŚĆ MIĘDZY WYSOKOŚCIĄ I MASĄ CIAŁA RODZICÓW I DZIECI W DWÓCH RÓŻNYCH ŚRODOWISKACH

ZGŁOSZENIE WSPÓLNEGO POLSKO -. PROJEKTU NA LATA: APPLICATION FOR A JOINT POLISH -... PROJECT FOR THE YEARS:.

Chronotyp i struktura temperamentu jako predyktory zaburzeń nastroju i niskiej jakości snu wśród studentów medycyny

U M OWA DOTACJ I <nr umowy>

SWPS Uniwersytet Humanistycznospołeczny. Wydział Zamiejscowy we Wrocławiu. Karolina Horodyska

Cystatin C as potential marker of Acute Kidney Injury in patients after Abdominal Aortic Aneurysms Surgery preliminary study

powstawanie zaburzeń głosu z powodu stresu mają czynniki osobowościowe i temperamentalne. Najistotniej odznaczał się w tym aspekcie neurotyzm

Gramatyka i słownictwo

UCHWAŁA Nr LXII/1921/2009 RADY MIASTA STOŁECZNEGO WARSZAWY. z dnia 17 września 2009 r.

Gdański Uniwersytet Medyczny Wydział Nauk o Zdrowiu z Oddziałem Pielęgniarstwa i Instytutem Medycyny Morskiej i Tropikalnej. Beata Wieczorek-Wójcik

GAB/14/2010/PN zał. nr 4 U M O W A

ZGŁOSZENIE WSPÓLNEGO POLSKO -. PROJEKTU NA LATA: APPLICATION FOR A JOINT POLISH -... PROJECT FOR THE YEARS:.

Zarządzenie nr 538 Wójta Gminy Zarszyn z dnia 9 czerwca 2014 r.

SPRZĄTACZKA pracownik gospodarczy

DOKUMENTACJA OBOWIĄZUJĄCA W SZKOŁACH I PLACÓWKACH OŚWIATOWYCH.

Organizator badania biegłości ma wdrożony system zarządzania wg normy PN-EN ISO/IEC 17025:2005.

Alicja Drohomirecka, Katarzyna Kotarska

Mądrym być to wielka sztuka, ale dobrym jeszcze większa. K o r n e l M a k u s z y ń s k i

UCHWAŁA NR... RADY MIEJSKIEJ W SŁUPSKU. z dnia r.

Regulamin korzystania z serwisu

INSTRUKCJA BHP PRZY RECZNYCH PRACACH TRANSPORTOWYCH DLA PRACOWNIKÓW KUCHENKI ODDZIAŁOWEJ.

Harmonogramowanie projektów Zarządzanie czasem

franczyzowym w Polsce

Zespół Omenna u kuzynów: różny przebieg kliniczny i identyczna mutacja genu RAG1.

1. Od kiedy i gdzie należy złożyć wniosek?

ROZPORZĄDZENIE MINISTRA ROLNICTWA I ROZWOJU WSI 1) z dnia r.

Uchwała Nr.. /.../.. Rady Miasta Nowego Sącza z dnia.. listopada 2011 roku

Cracow University of Economics Poland. Overview. Sources of Real GDP per Capita Growth: Polish Regional-Macroeconomic Dimensions

ZMIANY W EMERYTURACH Z FUNDUSZU UBEZPIECZEŃ SPOŁECZNYCH OD DNIA R.

Ustawienie wózka w pojeździe komunikacji miejskiej - badania. Prawidłowe ustawienie

Wykorzystanie metod statystycznych w badaniach IUNG PIB w Puławach

OFERTA REALIZACJI ZADANIA PUBLICZNEGO

WZÓR UMOWY UMOWA NR. z siedzibą w... NIP nr, REGON... wpisaną do Krajowego Rejestru Sądowego nr... w Sądzie...

ZESZYTY NAUKOWE UNIWERSYTETU SZCZECI SKIEGO NR 486 PRACE INSTYTUTU KULTURY FIZYCZNEJ NR

Szkolenie instruktorów nauki jazdy Postanowienia wstępne

WZÓR WYPEŁNIENIA SPRAWOZDANIA SKŁADANEGO W RAMACH OTWARTYCH KONKURSÓW OFERT NA REALIZACJĘ ZADAŃ PUBLICZNYCH

photo graphic Jan Witkowski Project for exhibition compositions typography colors : : janwi@janwi.com

Strategia rozwoju kariery zawodowej - Twój scenariusz (program nagrania).

ROZPRAWA DOKTORSKA. Mateusz Romanowski

Lek. Ewelina Anna Dziedzic. Wpływ niedoboru witaminy D3 na stopień zaawansowania miażdżycy tętnic wieńcowych.

REGULAMIN UDZIELANIA ZAMÓWIEŃ PUBLICZNYCH o wartości nie przekraczającej kwoty ,00 euro

WP YW STRUKTURY U YTKÓW ROLNYCH NA WYNIKI EKONOMICZNE GOSPODARSTW ZAJMUJ CYCH SIÊ HODOWL OWIEC. Tomasz Rokicki

WZORU UŻYTKOWEGO EGZEMPLARZ ARCHIWALNY. d2)opis OCHRONNY. (19) PL (n) Centralny Instytut Ochrony Pracy, Warszawa, PL

Regulamin Rozgrywania Mistrzostw Polski oraz innych Turniejów Tańca w Show

Rolki i arkusze stosowane w handlu Commercial rolls and sheets. ko-box.pl

Lek. med. Arkadiusz Soski. Streszczenie

UCHWAŁA Nr RADY MIASTA KONINA. w sprawie ustalenia stawek opłat za zajęcie pasa drogowego.

ZGONY NIEMOWLĄT W WOJEWÓDZTWIE KATOWICKIM W 1991 R.

Krótkoterminowe planowanie finansowe na przykładzie przedsiębiorstw z branży 42

STOSUNEK HEMODIALIZOWANYCH PACJENTÓW Z ZABURZENIAMI

Credit granting services

Regulamin Programu Karta Stałego Klienta Lovely Look

Statystyczna analiza danych w programie STATISTICA. Dariusz Gozdowski. Katedra Doświadczalnictwa i Bioinformatyki Wydział Rolnictwa i Biologii SGGW

Umowa na przeprowadzenie badań ilościowych

oraz nowego średniego samochodu ratowniczo-gaśniczego ze sprzętem ratowniczogaśniczym

OPIS PRZEDMIOTU ZAMÓWIENIA

Profilaktyka w zakresie udzielania pierwszej pomocy i ratownictwa

Regulamin przyznawania stypendiów doktorskich pracownikom Centrum Medycznego Kształcenia Podyplomowego

Sanden Manufacturing Poland Sp. z o.o.

Objaśnienia do Wieloletniej Prognozy Finansowej na lata

USTAWA. z dnia 26 czerwca 1974 r. Kodeks pracy. 1) (tekst jednolity)

SPRAWOZDANIE MERYTORYCZNE. z wykonanego zadania na rzecz postępu biologicznego w produkcji zwierzęcej

PRÓBNY EGZAMIN MATURALNY Z FIZYKI I ASTRONOMII

Wybrane programy profilaktyczne

Zapisy na kursy B i C

Program zdrowotny. Programy profilaktyczne w jednostkach samorz du terytorialnego. Programy zdrowotne a jednostki samorz du terytorialnego

SILNIKI ASYNCHRONICZNE INDUKCYJNE

UKŁAD ROZRUCHU SILNIKÓW SPALINOWYCH

STATUT KOŁA NAUKOWEGO KLUB INWESTORA

SCENARIUSZ LEKCJI WYCHOWAWCZEJ: AGRESJA I STRES. JAK SOBIE RADZIĆ ZE STRESEM?

PRÓBNY EGZAMIN MATURALNY Z FIZYKI I ASTRONOMII

ZASADY REKLAMOWANIA USŁUG BANKOWYCH

REGULAMIN KONKURSU PLASTYCZNEGO pt. Świat w Tobie Odsłoń przed nami świat swojej wyobraźni

REGULAMIN WSPARCIA FINANSOWEGO CZŁONKÓW. OIPiP BĘDĄCYCH PRZEDSTAWICIELAMI USTAWOWYMI DZIECKA NIEPEŁNOSPRAWNEGO LUB PRZEWLEKLE CHOREGO

Załącznik nr 6 do SIWZ 2/2012/pn BR-X-2/2121/3/2012 Usługi introligatorskie dla Biblioteki Raczyńskich w Poznaniu w 2012r.

1. Reforma procesu kształcenia jako filar linii programowej PSRP

Instrukcja do Arkusza kosztorysowania sieci klasy NGA na obszarach wymagających wsparcia publicznego.

Niniejszy ebook jest własnością prywatną.

TRANSPORT W RODZINNYCH GOSPODARSTWACH ROLNYCH

WYZNACZANIE PRZYSPIESZENIA ZIEMSKIEGO ZA POMOCĄ WAHADŁA REWERSYJNEGO I MATEMATYCZNEGO

Twoja droga do zysku! Typy inwestycyjne Union Investment TFI


Transkrypt:

228 PRACE ORYGIALE / ORIGIAL ARTICLES Monochorionicity in twin regnancy as a ossible factor endangering fetal develoment Jednokosmówkowo w ci y bli niaczej, jako ewentualny czynnik zagro enia rozwoju odu Ma gorzata Waszak 1, Krystyna Cie lik 1, Joanna Kemiak 2, Ryszard S omski 3, Marlena Szalata 3, Karolina Wielgus 4, Marzena Skrzyczak-Zieli ska 3, Grzegorz Br borowicz 2 Pediatr Pol 2011; 86(3): 228 235 2011 by Polskie Towarzystwo Pediatryczne Otrzymano/Received: 24.02.2011 Zaakcetowano do druku/acceted: 29.03.2011 To jest Oen Access artykule od CC BY-C-D licencji 1 University School of Physical Education, Poznan, Poland Head: rof. dr hab. B. Marecki 2 Perinatology and Gynaecology Clinic, Medical University, Poznan, Poland Head: rof. dr hab. G. Br borowicz 3 Institute of Human Genetics, Polish Academy of Sciences, Poznan, Poland Head: rof. dr hab. J. owak 4 Deartment of Biotechnology and Molecular Biology, Institute of atural Fibres and Medicinal Plants, Poznan, Poland Head: rof. dr hab. G. Sychalski Kon ikt interesu/ Con icts of interest: Autorzy racy nie zg aszaj kon iktu interesów Adres do koresondencji/ Address for corresondence: Dr Ma gorzata Waszak Deartment of Functional Anatomy University School of Physical Education ul. Królowej Jadwigi 27/39 61-871 Poznan, Poland e-mail: malwasz@interia.l This aer was based on the research nanced by the Ministry of Science and Higher Education. The roject number is 303457238. SUMMARY Aim. To assess the effect of monochorionicity on the duration of regnancy, erinatal mortality and the growth of the fetus. Material and Method. The study material included 2526 twins of both sexes (536 monochorionic twins and 1990 bichorionic twins) born at the Perinatology and Gynaecology Clinic at the Poznan University of Medical Sciences. The newborns were evaluated using the Agar score. Each twin was assessed morhologically based on six somatic features along with histoathological evaluation of the lacenta. Results. Twins from monochorionic regnancies with interfetal transfusion syndrome were characterized by lower levels of somatic develoment for their resective fetal age when comared to monochorionic twins without the syndrome. The results show that monochorionicity was more in uential than lacental factors in differentiating neonates with regards to somatic develoment. Conclusions. Monochorionic twin regnancies are related with major health hazards and may even be life threatening for the fetuses. This risk is exemli ed by: increased rates of mortality in neonates (articularly remature neonates), remature births, worse general condition on birth, and lower levels of somatic features develoment. As a result, monochorionicity can be considered a factor threatening the develoment of regnancy. Key words: bichorionic lacenta, bigeminal regnancy, interfetal transfusion syndrome, monochorionic lacenta STRESZCZEIE Cel. Celem racy jest ocena w ywu jednokosmówkowo ci na d ugo trwania ci y, miertelno oko oorodow i roces wzrastania odów. Materia i metody. Materia, na odstawie którego zosta y rzerowadzone badania, stanowi grua 2526 bli ni t obu ci (w tym 536 bli ni t jednokosmówkowych i 1990 dwukosmówkowych) urodzonych w Klinice Perinatologii i Ginekologii UM w Poznaniu. Stan noworodków oceniono wg unktacji Agar. Rozwój morfologiczny ka dego noworodka oceniono na odstawie 6 cech somatycznych oraz oceny histoatologicznej o odu. W celu stwierdzenia, czy istnieje zmienno badanych cech somatycznych w uj ciu analizowanego czynnika, i ewentualnie okre lenia jej istotno ci zastosowano test analizy wariancji 3-czynnikowej i analizy wariancji 2-czynnikowej dla owtarzanych omiarów. Zastosowana w racy statystyka 2 Pearsona wykaza a zale no cz sto ci urodze rzedwczesnych i zgonów od liczby kosmówek w o ysku bli ni t. Wyniki. Porównano oziom rozwoju somatycznego noworodków z ci y jednokosmówkowej i dwukosmówkowej w kategoriach wieku odowego oraz oddzielnie dla ka dej ci. Bli ni ta z ci y jednokosmówkowej nie stanowi jednorodnej morfologicznie gruy. Po ród nich wyró niono gru z zeso em transfuzji mi dzy odowej (TTTS), która charakteryzuje si ni szym stoniem rozwoju, osi gaj c w oszczególnych tygodniach ycia odowego mniejsze warto ci badanych cech somatycznych w orównaniu z bli ni tami jednokosmówkowymi bez zeso u rzetaczania. Wyniki racy wskazuj, e jednokosmówkowo, silniej ni obci enia o yskowe, ró nicuje noworodki od wzgl dem rozwoju somatycznego. Wnioski. Ci e bli niacze jednokosmówkowe wi si ze znacznym nara eniem zdrowia, a nawet ycia noworodków. iebeziecze stwo to ujawnia si od ostaci zwi kszonej wczesnej umieralno ci noworodków, g ównie wcze niaków, rzedwczesnego orodu, gorszego stanu ogólnego w momencie urodzenia oraz ni szego oziomu rozwoju cech somatycznych. Jednokosmówkowo mo na wi c uzna za czynnik zagro enia rozwoju odu. S owa kluczowe: zesó TTTS, owik ania ci bli niaczych, o ysko jednokosmówkowe, o ysko dwukosmówkowe, kosmówka w ci ach mnogich

PRACE ORYGIALE / ORIGIAL ARTICLES 229 Introduction Material and Methods Results

230 PRACE ORYGIALE / ORIGIAL ARTICLES Table I. Comarison of mean somatic features in monochorional (MC) and dichorional (DC) twins of both genders in consecutive lunar months of regnancy (t-student test) Tabela I. Porównanie testem t-studenta rednich cech somatycznych bli ni t 1- kosmówkowych i 2-kosmówkowych w miesi cach ksi ycowych-obie cie cznie Body mass Total body length Lunar MC DC MC DC month MC DC X S X S X S X S 7 38 92 785 217.56 959.46 295.31 0.00 33.86 3.25 37.01 3.37 0.00 8 78 238 1470.51 357.96 1593.39 383.65 0.01 41.65 3.35 43.05 3.94 0.01 9 234 798 2123.2 477.54 2310.08 415.73 0.00 46.93 3.97 48.37 3.49 0.00 10 180 840 2632.17 460.82 2685.73 408.08 0.12 49.91 3.16 50.49 3.13 0.03 Crown-rum lenght Shoulder width Lunar MC DC MC DC month MC DC X S X S X S X S 7 38 92 20.11 2.56 22.17 3.23 0.00 9.36 1.02 9.95 1.19 0.01 8 78 238 26.17 2.85 26.67 3.28 0.23 11.72 1.29 11.93 1.44 0.26 9 234 798 29.6 3.09 30.6 3.16 0.00 12.87 1.44 13.43 1.7 0.00 10 178 836 31.81 2.98 32.54 2.8 0.00 14.3 1.64 14.52 1.46 0.08 Head circumference Chest circumference Lunar MC DC MC DC month MC DC X S X S X S X S 7 38 92 23.84 1.4 25.21 2.36 0.00 19.8 2 21.29 2.28 0.00 8 78 238 28.54 2.13 29.11 2.23 0.05 24.31 2.12 25.48 2.45 0.00 9 234 798 31.47 2.1 32.11 1.82 0.00 27.89 2.96 28.99 2.29 0.00 10 180 840 33.16 1.64 33.26 1.61 0.45 30.87 2.51 31 2.38 0.50 Table II. Descritive statistics (X,, SD) of the studied somatic features (standardized values of features) for mono- and dichorional twins Tabela II. Statystyki oisowe ( X,, SD) badanych cech somatycznych (warto ci standaryzowane cech ) dla bli ni t 1- i 2-kosmówkowych Features Monochorional twins Dichorional twins X SD X SD Body mass 0.09 530 0.89 0.13 1968 0.71 Total body length 0.10 530 0.82 0.34 1968 0.76 Crown-rum lenght 0.42 528 0.89 0.18 1964 0.88 Head circumference 0.30 530 0.65 0.42 1968 0.59 Chest circumference 0.21 530 1.06 0.46 1968 1.00

PRACE ORYGIALE / ORIGIAL ARTICLES 231 Table III. Results of variance analysis for the number of chorions and deendent variables (standardized somatic features) Tabela III. Wynik analizy wariancji dla czynnika liczba kosmówek i zmiennych zale nych (standaryzowane cechy somatyczne) Deendent variables The marked effects are signi cant with 0.05 F df 1 df 2 Body mass 34.01 1 2496 0.00** Total body length 39.63 1 2496 0.00** Crown-rum length 31.55 1 2490 0.00** Head circumference 17.35 1 2496 0.00** Chest circumference 27.48 1 2496 0.00** Table IV. Comarison of monochorional twins with TTTS (T+) and monochorional twins without TTTS (T-) of both genders in consecutive lunar months of regnancy (t-student test) Tabela IV. Porównanie bli ni t 1-kosmówkowych z zeso em rzetaczania (1k z) i bli ni t 1-kosmówkowych bez zeso u rzetaczania (1k) w miesi cach ksi ycowych- obie cie cznie Body mass Total body length T+ T- T+ T- Lunar month T+ T- X S X S X S X S 7 10 28 758 342.63 959.46 159.27 0.65 34.6 3.46 33.59 3.19 0.41 8 26 52 1395.36 438.23 1508.08 308.22 0.19 40.19 3.19 42.39 3.2 0.01 9 58 176 1795.35 611.18 2231.24 366.87 0.00 44.61 4.92 47.7 3.27 0.00 10 38 142 2403.42 636.02 2693.38 381.52 0.00 48.37 3.82 50.33 2.84 0.00 Crown-rum lenght Shoulder width T+ T- T+ T- Lunar month T+ T- X S X S X S X S 7 10 28 20.11 3.04 20.1 2.42 0.95 9.2 1.25 9.41 0.95 0.58 8 26 52 25.17 2.87 26.67 2.73 0.03 11.5 1.54 11.84 1.14 0.28 9 58 176 28.16 3.85 30.07 2.64 0.00 12.29 1.99 13.06 1.15 0.00 10 38 142 30.36 3.65 32.21 2.65 0.00 14.03 1.98 14.37 1.54 0.25 Head circumference Chest circumference T+ T- T+ T- Lunar month T+ T- X S X S X S X S 7 10 28 23.3 1.42 24.04 1.37 0.16 19.25 2.40 20.0 1.67 0.32 8 26 52 28.39 2.07 28.62 2.17 0.65 23.75 2.29 25.56 1.99 0.10 9 58 176 30.67 2.81 31.74 1.73 0.00 26.02 4.37 28.5 1.97 0.00 10 38 142 32.33 1.92 33.38 1.49 0.00 30.0 3.35 31.1 2.19 0.02

232 PRACE ORYGIALE / ORIGIAL ARTICLES Table V. Comarison of standardized values of somatic features in monochorional twins with one lacental burden (1) and monochorional twins with two or more lacental burdens (2) Tabela V. Porównanie standaryzowanych warto ci cech somatycznych bli ni t 1-kosmówkowych bez ewentualnie z 1 obci eniem o yskowym (1) i bli ni t 1-kosmówkowych z 2 i wi cej obci eniami o yskowymi (2) Parameter X S 1 2 1 2 1 2 Body mass 72 192 0.17 0.01 0.61 0.83 0.11 Total body length 72 192 0.32 0.19 0.79 0.81 0.22 Crown-rum lenght 72 192 0.25 0.36 0.80 0.90 0.38 Head circumference 72 192 0.43 0.36 0.54 0.65 0.38 Chest circumference 72 192 0.46 0.31 0.86 1.03 0.28 Table VI. Comarison of standardized values of somatic features in monochorional (MC) and dichorional (DC) twins having at least three lacental burdens Tabela VI. Porównanie standaryzowanych warto ci cech somatycznych bli ni t 1-kosmówkowych i 2-kosmówkowych osiadaj cych rzynajmniej 3 obci enia o yskowe Parameter X S MC DC MC DC MC DC Body mass 34 90-0.16 0.08 0.65 0.85 0.14 Total body length 34 90-0.06 0.43 0.8 0.97 0.01** Crown-rum lenght 34 90-0.46-0.00 0.73 1.16 0.03* Head circumference 34 90 0.25 0.47 0.76 0.61 0.10 Chest circumference 34 90 0.12 0.21 0.72 0.93 0.58 Table VII. Basic characteristics of standardized somatic features for 4 grous of twins distinguished by the tye of a zygote and the number of chorions (1 monozygotic-monochorional twins with TTTS, 2 monozygotic-monochorional twins without TTTS, 3 monozygotic-dichorional twins, 4 bizygotic twins) Tabela VII. Podstawowe charakterystyki standaryzowanych cech somatycznych dla 4 gru bli ni t wyró nionych ze wzgl du na ty zygoty i liczb kosmówek (1-bli ni ta monozygotyczne-1-kosmówkowe z zeso em rzetaczania, 2-bli ni ta monozygotyczne-1-kosmówkowe bez zeso u rzetaczania, 3-bli ni ta monozygotyczne-2-kosmówkowe, 4-bli ni ta dwuzygotyczne) Grou of Body mass Total body length SI length Head circumference Chest circumference twins X SD X SD X SD X SD X SD 1 132 0.45 1.24 0.24 0.90 0.73 0.99 0.13 0.76 0.19 1.28 2 398 0.03 0.71 0.22 0.76 0.32 0.83 0.36 0.60 0.33 0.95 3 310 0.26 0.71 0.50 0.73 0.01 0.83 0.56 0.56 0.71 1.05 4 1658 0.10 0.71 0.31 0.76 0.21 0.88 0.40 0.60 0.42 0.98

PRACE ORYGIALE / ORIGIAL ARTICLES 233 Table VIII. Result of variance analysis for the tye of zygote and the number of chorions, as well as for deendent variables (standardized somatic features) Tabela VIII. Wynik analizy wariancji dla czynnika ty zygoty oraz kosmówki i zmiennych zale nych (standaryzowane cechy somatyczne) Deendent variables The marked effects are signi cant with 0.05 F df 1 df 2 Body mass 28.91 3 2 494 0.00** Total body length 30.91 3 2 494 0.00** Crown-rum length 22.59 3 2 498 0.00** Head circumference 16.62 3 2 494 0.00** Chest circumference 25.70 3 2 494 0.00** Table IX. Signi cance of differences in body mass and total body length for the resective airs within categories concerning the tye of a zygote and the number of chorions Tabela IX. Istotno ró nic w masie cia a i d ugo ci ca kowitej cia a dla oszczególnych ar w obr bie kategorii dotycz cych tyu zygoty i ilo ci kosmówek Total length Tye of zygote and number of chorions Body mass Tye of zygote and number of chorions 1 2 3 4 1 ** ** ** 2 ** ** 3 ** ** ** 4 ** * ** *differences significant at the level of 0.05, **at the level of 0.01; 1 monozygotic-monochorional twins with TTTS, 2 monozygotic-monochorional twins without TTTS, 3 monozygotic-dichorional twins, 4 bizygotic twins * ró nice istotne na oziomie 0,05, ** na oziomie 0,01; 1 bli ni ta monozygotyczne-1-kosmówkowe z zeso em rzetaczania, 2 bli ni ta monozygotyczne-1- kosmówkowe bez zeso u rzetaczania, 3 bli ni ta monozygotyczne-2-kosmówkowe, 4 bli ni ta dwuzygotyczne Table X. Signi cance of differences in the crown and rum length and head circumference for the resective airs within the categories concerning the tye of a zygote and the number of chorions Tabela X. Istotno ró nic w d ugo ci ciemieniowo-siedzeniowej i obwodzie g owy dla oszczególnych ar w obr bie kategorii dotycz cych tyu zygoty i ilo ci kosmówek Head circumference Tye of zygote and number of chorions Crown and rum length Tye of zygote and number of chorions 1 2 3 4 1 ** ** ** 2 ** ** * 3 ** ** ** 4 ** ** *differences significant at the level of 0.05, **at the level of 0.01; 1 monozygotic-monochorional twins with TTTS, 2 monozygotic-monochorional twins without TTTS, 3 monozygotic-dichorional twins, 4 bizygotic twins * ró nice istotne na oziomie 0,05, ** na oziomie 0,01; 1 bli ni ta monozygotyczne-1-kosmówkowe z zeso em rzetaczania, 2 bli ni ta monozygotyczne-1- kosmówkowe bez zeso u rzetaczania, 3 bli ni ta monozygotyczne-2-kosmówkowe, 4 bli ni ta dwuzygotyczne

234 PRACE ORYGIALE / ORIGIAL ARTICLES Table XI. Signi cance of differences in the chest circumference for the resective airs within the categories concerning the tye of a zygote and the number of chorions Tabela XI. Istotno ró nic w obwodzie klatki iersiowej dla oszczególnych ar w obr bie kategorii dotycz cych tyu zygoty i ilo ci kosmówek Chest circumference Tye of zygote and number of chorions Chest circumference Tye of zygote and number of chorions 1 2 3 4 1 ** ** ** 2 ** ** 3 ** ** ** 4 ** ** *differences significant at the level of 0.05, **at the level of 0.01; 1 monozygotic-monochorional twins with TTTS, 2 monozygotic-monochorional twins without TTTS, 3 monozygotic-dichorional twins, 4 bizygotic twins * ró nice istotne na oziomie 0,05, ** na oziomie 0,01; 1 bli ni ta monozygotyczne-1-kosmówkowe z zeso em rzetaczania, 2 bli ni ta monozygotyczne-1- kosmówkowe bez zeso u rzetaczania, 3 bli ni ta monozygotyczne-2-kosmówkowe, 4 bli ni ta dwuzygotyczne Discussion Conclusions

PRACE ORYGIALE / ORIGIAL ARTICLES 235 References