Wiadomości Entomologiczne 37 (3) 180 185 Poznań 2018 Wspomnienie o Bogusławie Bogusiu SOSZYŃSKIM (1947 2018) Memory on Bogusław Boguś SOSZYŃSKI (1947 2018) Anna KLASA Ojców 66, 32-047 Ojców, e-mail: anna_klasa@wp.pl KEY WORDS: Bogusław SOSZYŃSKI, memory, Diptera, Syrphidae Bogusław SOSZYŃSKI urodził się 23 grudnia 1947 r. w Łodzi. Od najmłodszych lat przejawiał szerokie zainteresowania przyrodnicze, które zaszczepił mu jego ojciec, z wykształcenia leśnik i lekarz, ale przede wszystkim pasjonat natury. To on nauczył go rozpoznawania roślin i zwierząt, zakładania kolekcji i pokazał, że przyroda jest poznawalna. Całe dzieciństwo spędził w Łodzi, ale co roku, wspólnie z rodzicami i młodszym bratem, wyjeżdżali na długie wakacje, w czasie których łowili różne owady. W 1965 r. zdał maturę w XXI LO im. B. Prusa w Łodzi, a następnie w latach 1965-1970 studiował biologię na Wydziale Biologii i Nauk o Ziemi Uniwersytetu Łódzkiego. Jego praca magisterska dotyczyła muchówek z rodziny Syrphidae na wrzosowiskach w dolinie Pilicy między Sulejowem, a Tomaszowem Mazowieckim. W czasie studiów aktywnie działał w Studenckim Kole Naukowym Biologów UŁ, którego był przewodniczącym w latach 1968-1969. Nawiązał wtedy współpracę z entomologami z innych ośrodków w ramach Ogólnopolskiej Rady Naukowej Sekcji Entomologicznych Studenckich Kół Naukowych Biologów i Przyrodników. Redagował wówczas i powielał biuletyny Rady Koordynacyjnej Sekcji Entomologicznej Studenckich Kół Naukowych Biologów i Przyrodników. W latach 1968-73 zorganizował kilka krajowych obozów naukowych np. w Bieszczadach i na Roztoczu oraz ogólnopolskich zagranicznych wypraw badawczych np. nad Jezioro Bajkał (1971 r.), objazd parków narodowych Europy (1973 r.). Po latach prof. Lech BOROWIEC wspomina, że była to wówczas grupa zapalonych, młodych entomologów z całej Polski. Wielu z nich to obecnie profesorowie różnych uczelni i znakomici przyrodnicy, np. wspomniany już Lech BOROWIEC oraz Jarosław BUSZKO, Ryszard SZADZIEWSKI, Stefan NIESIOŁOWSKI, a także jego przyjaciel dr Lech KRZYSZTOFIAK. Po studiach Bogusław dwa lata pracował jako nauczyciel biologii w XXX LO w Łodzi, a następnie w latach 1973 1978 był asystentem w SGGW-AR, filii w Rogowie. Wtedy przygotowywał rozprawę doktorską, którą sfinalizował obroną w 1982 r. w Instytucie Zoologii PAN w Warszawie. Dotyczyła ona genezy muchówek z rodziny Syrphidae Wyżyny Łódzkiej na tle fauny Polski. W tym samym roku za zasługi dla ochrony przyrody został odznaczony Brązowym Krzyżem Zasługi. Z kolei, w uznaniu jego zasług jako animatora działalności entomologicznej w 1986 r. został również odznaczony Złotą Odznaką PTE, a w 1998 r. medalem za Za Zasługi dla Rozwoju Polskiego Towarzystwa
WIAD. ENTOMOL., 37 (3): POZNAŃ 2018 181 Entomologicznego. W latach 80-tych podjął pracę w zakładzie badawczym Przedsiębiorstwa Zwalczania Szkodników Żywności w Łodzi, a następnie krótko był dyrektorem Muzeum Łowiecko-Przyrodniczego i Ochrony Środowiska w Piotrkowie Trybunalskim. W tym okresie aktywnie działał w Polskim Towarzystwie Entomologicznym piastując w latach 1978-1980 funkcję członka Zarządu Głównego, a w latach 1978-1986 przewodniczącego Oddziału Łódzkiego PTE. W 1980 r. wspólnie z Jolantą WIEDEŃSKĄ, Małgorzatą SZADZIEWSKĄ, Adamem BURKIEWICZEM, Wiesławem KRZEMIŃSKIM, Waldemarem MIKOŁAJCZYKIEM i Ryszardem SZADZIEWSKIM był pomysłodawcą i założycielem Sekcji Dipterologicznej PTE. Wielokrotnie piastował funkcję jej przewodniczącego w latach 1983 90, a następnie znowu w latach 1996 2000. W 2006 roku podczas zjazdu Sekcji Dipterologicznej w Zawoi został honorowym jej członkiem. W 2005 r. skupił wokół siebie grupę przyrodników, entomologów z różnych ośrodków naukowych i osoby hobbystycznie interesujące się muchówkami. W listopadzie tego roku zorganizował dla niech w Przedborzu bardzo skromny zjazd roboczy, podczas którego oznaczano muchówki z rodzin: Syrphidae i Asilidae oraz drobne motyle nocne (Microlepidoptera). Od tego czasu organizował w Przedborzu w gronie przyjaciół entomologów regularne spotkania o charakterze warsztatowym (przynajmniej raz w roku). Spotkania te były zawsze połączone z intensywnym kolekcjonowaniem Diptera oraz innych grup owadów, czemu Boguś pomimo problemów zdrowotnych poświęcał bardzo wiele czasu. Zorganizował również Otwarte Warsztaty Entomologiczne w Łodzi (OWE), szczególnie kwietniu i maju w 2007 roku. Marzeniem Bogusia było, aby muchówki (szczególnie Syrphidae) stały się znacznie bardziej popularną grupą wśród entomologów. Pragnął skutecznie obalić mit, według którego muchówki są grupą nieoznaczalną. Coraz powszechniejszy dostęp do Internetu sprawił, że łatwiejsze stało się komunikowanie osób zainteresowanych Syrphidae (w dużej mierze dzięki forum entomo.pl i forum.insects.pl). W 2010 roku Boguś poczynił kolejny krok, aby promować badania muchówek z rodziny Syrphidae. Wtedy odbyły się pierwsze oficjalne (sztandarowe) Warsztaty Dipterologiczne Syrphidae (WD). Kolejne WD miały miejsce również w Przedborzu, potem trzykrotnie w Bieszczadach (2013, 2014, 2015), w Spalskim Parku Krajobrazowym (2015), w Puszczy Augustowskiej (2016, 2017, 2018). Oprócz sztandarowych WD, które miały swój oficjalny numer oraz znaczek przedstawiający bzyga, Boguś przyczyniał się również do mniej oficjalnych spotkań o charakterze WD. Takie spotkania były przez ostatnie lata organizowane na przełomie lipca i sierpnia w Przedborskim Parku Krajobrazowym. Podczas wszystkich tych wydarzeń Boguś bardzo dokładnie planował szczegóły logistyczne, zapewniał mapy, często trudniej dostępną starszą literaturę, unikalne gatunki Syrphidae do porównania. Jak nikt inny potrafił on stworzyć swoim talentem gawędziarskim wyjątkową atmosferę i zachęcić tym do kolejnych spotkań. W latach 90-tych powrócił do pracy w szkolnictwie i uczył ekologii i przyrody w Terenowym Ośrodku Edukacji i Kultury Ekologicznej w Łodzi, którego był założycielem oraz działał w Fundacji Zielona Szkoła. Od 2000 r. aż do przejścia na emeryturę był również nauczycielem w Gimnazjum 44 w Łodzi. Boguś miał duży talent organizacyjny, utrzymywał stały kontakt z kilkunastoma dipterologami, był życzliwy i cieszył się z każdego sukcesu badawczego swoich przyjaciół. Marzył o wydaniu wspólnego dzieła o krajowych Syrphidae. Jego wielką pasją były badania muchówek, głównie z rodziny Syrphidae, różnych terenów Polski. Rozpoczął je będąc jeszcze na studiach, w 1966 r., i badał aż do śmierci.
182 WIAD. ENTOMOL., 37 (3): POZNAŃ 2018 Początkowo działał na Wyżynie Łódzkiej, potem odbył kilkadziesiąt wycieczek entomologicznych w różne zakątki Polski, głównie poza górami, bo jak mawiał o sobie jestem entomologiem niżowym. Z gór badał tylko Bieszczady, z przerwami (w latach 1966 1975 i 2013 2015) i Babią Górę (1997). Poza Wyżyną Łódzką najwięcej uwagi poświęcił Puszczy Augustowskiej, gdzie prowadził eksploracje w latach 1976 1978 i 2016 2018, Świętokrzyskiemu Parkowi Narodowemu (w latach: 1978-1984), Puszczy Boreckiej (1985 r.), Puszczy Białowieskiej (1987 1990), Wigierskiemu PN (1989 1996), Biebrzańskiemu PN (2002-2013) i Puszczy Rominckiej (2005 2006). Wyjeżdżał też kilka razy za granicę, ale głównie w celach krajoznawczych. W czasie tych wypraw zgromadził największą w Polsce prywatną kolekcję Syrphidae liczącą ponad 20 tys. okazów. Bogusław jest autorem licznych prac, głównie doniesień faunistycznych dotyczących kilku rodzin muchówek: m.in. Syrphidae, Conopidae, Tabanidae, Scenopinidae i błonkówek. Brał też udział w dużych projektach dotyczących opracowania Wykazu zwierząt Polski (obu edycji 1991 i 2007), Czerwonej listy zwierząt ginących i zagrożonych w Polsce (2002), Czerwonej Księgi Zwierząt (2004) i Katalogu Fauny Puszczy Białowieskiej (2001). Ponadto jest współautorem obszernych prac o muchówkach Bieszczadów, muchówkach parków krajobrazowych na Wyżynie Łódzkiej i Syrphidae Ojcowskiego Parku Narodowego oraz Świętokrzyskiego PN. *** Boguś był wspaniałym gawędziarzem. Potrafi godzinami prowadzić, wciągające słuchacza, monologi na różne tematy, często entomologiczne, ale także inne, dotyczące sytuacji geopolitycznej, literatury i historii Polski, którą świetnie znał czy aktualnych wydarzeń. Trafność formułowanych przez niego myśli, porównań i skojarzeń była zdumiewająca. Czasem wspominamy wymyśloną przez niego na poczekaniu anegdotkę o Wani, którą zaszokował pewnego turystę, podczas naszej wspólnej wycieczki entomologicznej na Babią Górę. Ów turysta idąc szlakiem niszczył bezmyślnie kijem rosnące przy drodze bujne rośliny, płosząc i masakrując przy tym wszystko, co stanęło mu na drodze. Bogusław wypatrywał muchówek na tychże ziołoroślach i postawa owego turysty bardzo go wzburzyła, choć tego nie okazał. Zatrzymał go i swoim zwyczajem powoli, ale barwnie opowiedział mu bajkę o Wani, który żył na Syberii i codziennie podpierał starą, rozpadającą się bramę ogromnym, ciężkim kamieniem. W dalszej części opowieści turysta dowiedział się, że owego Wanię odwiedził pewien podróżnik, którego zaintrygował olbrzymi kamień, więc go zbadał i wtedy okazało się, że jest on ze złota. Wania stał się w przysłowiowej, jednej sekundzie najbogatszym człowiekiem. Morał z bajki był taki, że gdybyśmy zbadali wszystko, co żyje w tych ziołoroślach, to może odkrylibyśmy lek na raka albo jeszcze inny skarb, a niszcząc je jesteśmy głupcami jak ów Wania. Efekt tej opowieści był piorunujący. Turysta dosłownie zaniemówił, wyrzucił kij, a po chwili zapytał nas czy ma do czynienia z prawnikiem albo z KIM? Do kanonu naszego języka na stałe weszły niektóre wymyślane przez Bogusia określenia np. owad się kotłuje albo tabuny owadów dla opisania dużej ilości jakiegoś pospolitego gatunku, ale także zaledwie 3 okazów rzadkiego gatunku oraz nazwy zbiorowisk roślinnych niszczonych przez ludzi przez zaśmiecanie; i tak np. torfowisko zarzucone zużytymi pojazdami nazwał kiedyś humorystycznie Motoroweretum stachytosum (z gatunkami charakterystycznymi motorower i Stachys recta). Bogusławowi bardzo leżała na sercu ochrona ojczystej przyrody i miał duży talent do ukazywania jej
WIAD. ENTOMOL., 37 (3): POZNAŃ 2018 183 wartości i piękna, czego dowodem jest przytoczona wyżej historia. Ubolewał bardzo nad wycinką prastarych drzew w lasach spalskich i Puszczy Białowieskiej, nie mógł się pogodzić z niszczeniem do niedawna jeszcze dzikich terenów, i zajmowania ich przez zabudowę. Jak zwykł to określać: wzrasta zatojotowienie terenu (każdy podjeżdża przysłowiową Toyotą pod swoją posesję). Oprócz entomologii, która była jego pasją, Boguś interesował się filatelistyką, numizmatyką i zbierał pamiątki związane z historią PTE. Lubił wycieczki jachtem po Bałtyku, Wigrach, jeziorach Mazurskich, a ostatnio po Biebrzy, na które czasem zabierali go przyjaciele z dawnych lat. Tak niedawno obchodziliśmy 50-tą rocznicę jego pracy badawczej i organizacyjnej, i życzyliśmy mu sfinalizowania badań entomologicznych monografią Syrphidae Polski oraz znalezienia naśladowców swojej działalności na rzecz aktywizacji i konsolidacji środowisk entomologicznych. *** Wielka szkoda, że nie ma go już wśród nas. Będzie nam brakowało długich z nim rozmów przez telefon, jego niekończących się wywodów i przekonywania do swoich racji i pomysłów, błyskotliwych skojarzeń i zaskakujących metafor. Miał niezaspokojone zamiłowanie do przyrody i kochał owady. Ale kochał też ludzi, którzy zajmowali się nimi. Ubolewał, że nauka umiera, że coraz mniej entuzjastów, że wszystko się kończy... Wiele razem przeszliśmy, odwiedzał nas w Ojcowie, przewędrowaliśmy wigierskie torfowiska i Babią Górę, i po tej ostatniej wycieczce stwierdził, że jest zdecydowanie entomologiem niżowym. Będziemy więc wspominać entomologa terenów niżowych Polski, szczególnie Wyżyny Łódzkiej, którą najbardziej ukochał, entuzjastę entomologii i entomologów. Człowieka, który miał świetny kontakt z ludźmi i wielki talent krasomówczy. Nie ma drugiego takiego. Potrafił mówić z wielkim zaangażowaniem, pięknie o rzeczach małych. Zostawił po sobie całe grono kolegów, w których zaszczepił pasję entomologiczną i ciekawość przyrody. Będziemy go stale wspominać przy różnych okazjach, bo wiele jego zwrotów i porównań weszło już do naszego języka. Będzie nam go brakowało, chociaż na zawsze w każdym z nas pozostanie jego cząstka, kiedy posługiwać się będziemy bezwiednie jego określeniami. Spotkania Sekcji Dipterologicznej już będą inne, warsztaty entomologiczne nie takie same... *** Boguś zmarł 23 stycznia 2018 r., po przewlekłej chorobie, z którą zmagał się całe lata. Został pochowany na cmentarzu rzymskokatolickim pw. św. Antoniego w Łodzi. Żegnała go rodzina i liczne grono przyjaciół, którzy przyjechali na pogrzeb z całej Polski. Podziękowanie Dziękuję bardzo Łukaszowi MIELCZARKOWI za uszczegółowienie informacji o Warsztatach Dipterologicznych.
184 WIAD. ENTOMOL., 37 (3): POZNAŃ 2018 Wykaz publikacji dr Bogusława SOSZYŃSKIEGO (układ chronologiczny) WOJTAS F., SOSZYŃSKI B. 1972: Fauna Niebieskich Źródeł Bzygowate (Syrphidae, Diptera). Zeszyty Naukowe UŁ, Nauki Matematyczno-Przyrodnicze, Seria II, 46: 75-80. SOSZYŃSKI B., SOSZYŃSKI M. 1975: Wyniki badań na muchówkami z rodziny Bombyliidae, Syrphidae i Conopidae (Diptera) doliny Warty w rejonie Jeziorska. Rozprawy Akademii Rolniczej w Poznaniu, Jeziorsko 74, Zeszyt 2, Część II: 76-8. SOSZYŃSKI B., ŚLIWIŃSKI Z. 1980: Uwagi o entomofaunie rezerwatu Polesie Konstatynowskie. Chrońmy Przyrodę Ojczystą, 36: 37-42. SOSZYŃSKI B. 1981: Uwagi na temat fauny Syrphidae (Diptera) Puszczy Augustowskiej. (ss. 119-123) [W:] Entomologia a gospodarka narodowa. PWN. SOSZYŃSKI B. 1981: Geneza Syrphidae (Diptera) Wyżyny Łódzkiej na tle fauny Polski, z uwzględnieniem zespołów tych muchówek w badanych środowiskach. [maszynopis] SOSZYŃSKI B. 1985: Spostrzeżenia fenologiczne nad Syrphidae Wyżyny Łódzkiej. XXXVIII Zjazd PTE, Wiadomości Entomologiczne, 6: 72-74. SOSZYŃSKI B. 1991: Syrphidae Conopidae. (ss.162 170) [W:] J. RAZOWSKI (red.): Wykaz Zwierząt Polski, Ossolineum Wrocław. SOSZYŃSKI B. 1995: Orthonevra plumbago (LOEW, 1840) (Syrphidae, Diptera) z rezerwatu Piskorzeniec w Przedborskim Parku Krajobrazowym. Biuletyn Entomologiczny, 3/3: 3. SOSZYŃSKI B. ŚLIWIŃSKI Z. 1998: Świat zwierząt. Owady. (ss. 111-119) [W:] Z. WNUK (red.): Przedborski Park Krajobrazowy, Zespół Nadpilicznych Parków Krajobrazowych. 199 ss. SOSZYŃSKI B. ŚLIWIŃSKI J., KURZAWA J. 1998: Fauna. Bezkręgowce. (ss. 83-90) [W:] J.K. KUROWSKI (red.): Sulejowski Park Krajobrazowy. Wydawnictwo Zespołu Sulejowskich Parków Krajobrazowych, Moszczenica. SOSZYŃSKI B. 1999: Nowe dla Puszczy Białowieskiej gatunki Syrphidae (Diptera). Parki Narodowe i Rezerwaty Przyrody, 18 (3): 117-122. SOSZYŃSKI B. PALACZYK A., KRZEMIŃSKI W. 2000: Zagrożenia i perspektywy ochrony muchówek (Diptera) w Polsce. Wiadomości Entomologiczne, 18 (Supl. 2): 165-176. KLASA A., PALACZYK A., SOSZYŃSKI B. 2000: Muchówki (Diptera) Bieszczadów. Monografie Bieszczadzkie, 8: 305-369. PALACZYK A., SOSZYŃSKI B., KLASA A., BYSTROWSKI C., MIKOŁAJCZYK W., KRZEMIŃSKI W. 2002: Diptera Muchówki. (ss. 38-44) [W:] Z. GŁOWACIŃSKI (red.): Czerwona lista zwierząt ginących i zagrożonych w Polsce. Instytut Ochrony Przyrody PAN Kraków. PALACZYK A., SOSZYŃSKI B., KLASA A., BYSTROWSKI C., MIKOŁAJCZYK W., KRZEMIŃSKI W. 2002: Diptera Muchówki. [W:] Z. GŁOWACIŃSKI (red.) Czerwona lista zwierząt ginących i zagrożonych w Polsce. Suplement. Instytut Ochrony Przyrody PAN Kraków.74 ss. SOSZYŃSKI B. 2004: Brachymyia floccosa (MEIGEN, 1822), Caliprobola speciosa (ROSSI, 1790), Criorchina pachymera EGGER, 1858, Pocota personata (HARRIS, 1780), Sphecomyia vittata (WIEDEMANN, 1830). (ss. 302 308) [W:] Z. GŁOWACIŃSKI, J. NOWACKI (red.): Polska Czerwona Księga Zwierząt. Bezkręgowce. Instytut Ochrony Przyrody PAN, Kraków Akademia Rolnicza, Poznań. SOSZYŃSKI B. 2005: Syrphidae (Diptera) Biebrzańskiego Parku Narodowego aktualny stan badań. Dipteron, 21: 35-36. SOSZYŃSKI B. 2007: Bzygowate Syrphidae. (ss. 102-105, 193-197) [W:] W. BOGDANOWICZ, E. CHUDZICKA, I. PILIPIUK, E. SKIBIŃSKA (red.): Fauna Polski. II. Charakterystyka i wykaz gatunków. MiIZ PAN, Warszawa. SOSZYŃSKI B., SOSZYŃSKA-MAJ A., KLASA A. 2007: Zmiana statusu Chalcosyrphus eunotus (LOEW, 1873) (Diptera: Syrphidae) w Polsce. Dipteron, 23: 60-61.
WIAD. ENTOMOL., 37 (3): POZNAŃ 2018 185 SOSZYŃSKA-MAJ A., SOSZYŃSKI B., KLASA A. 2009: Distribution and ecology of the saproxylic hoverfly Chalcosyrphus eunotus (LOEW, 1873) (Diptera: Syrphidae) in Poland. Fragmenta Faunistica, 52 (2): 191-195. PISARSKA R., SOSZYŃSKI B. 2001: Syrphidae. (ss. 290-292) [W:] J.M. GUTOWSKI, B. JAROSZEWICZ (red.) Katalog Fauny Puszczy Białowieskiej. IBL, Warszawa. 403 ss. NIESIOŁOWSKI S.B., SOSZYŃSKI B. 2005: Potwierdzenie występowania Syneches muscarius (FABRICIUS, 1794) (Diptera, Hybotidae) w Polsce. Dipteron, 21: 28-29. SOSZYŃSKI B., KOWALCZYK J.K., MIELCZAREK Ł, MOCARSKI Z., OSICKI T., SOBCZYK S. 2008: Świat Zwierząt. Owady. (ss. 140 153) [W:] Z. WNUK (red.) Przedborski Park Krajobrazowy 20 lat istnienia PPK (1988-2008). Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, Rzeszów. 145 ss. KOWALCZYK K., KURZAC T., SOSZYŃSKI B. 2009: Porobnica paskowana Anegilla quadrifasciata (VILLERS, 1789) nowe stanowisko nowej polilektycznej pszczoły w Polsce. Chrońmy Przyrodę Ojczystą, 65 (3): 231-233. KLASA A. SOSZYŃSKI B. 2010: Dziewięć nowych dla Polski gatunków muchówek z rodziny bzygowatych (Diptera: Syrphidae) z Ojcowskiego Parku Narodowego i innych regionów kraju. Wiadomości Entomologiczne, 29 (4): 302-304. KLASA A., KACZOROWSKA E., SOSZYŃSKI B. 2011: Fruit flies (Diptera: Tephritidae) of the Polish Baltic Coast. Polish Journal of Entomology, 80 (3): 555-578. KLASA A., SOSZYŃSKI B. 2011: Bzygowate (Syrphidae: Diptera) Ojcowskiego Parku Narodowego (Polska południowa). Parki Narodowe i Rezerwaty Przyrody, 30 (1 2): 61-102. SOSZYŃSKI B., SOSZYŃSKA-MAJ A., KOWALCZYK J.K. 2010: Bzygowate Syrphidae. (ss. 157-158) [W:] R. JASKUŁA, G. TOŃCZYK (red.): Owady (Insecta) Parku Krajobrazowego Wzniesień Łódzkich. Dyrekcja Parku Krajobrazowego Wzniesień Łódzkich Mazowiecko- Świętokrzyskie Towarzystwo Ornitologiczne, Łódź. SOSZYŃSKI B., SOSZYŃSKA-MAJ A., PALACZYK A., KOWALCZYK J.K., BYSTROWSKI C, DURSKA E., WOŹNICA A. 2010: Wybrane rodziny muchówek (Diptera) za wyjątkiem Liimonidae, Pedociidae, Chironomidae, Empidoidea i Syrphidae. (ss. 165 185) [W:] R. JASKUŁA, G. TOŃCZYK (red.): Owady (Insecta) Parku Krajobrazowego Wzniesień Łódzkich. Dyrekcja Parku Krajobrazowego Wzniesień Łódzkich Mazowiecko-Świętokrzyskie Towarzystwo Ornitologiczne, Łódź. SOSZYŃSKI B., SOSZYŃSKA-MAJ A. 2011: The significance of the Lublinek Range for preserving diversity of hoverflies (Diptera: Syrphidae) in Łódź (Poland). (ss. 277-285) [W:] P. INDYKIEWICZ, L. JERZAK, J. BÖHNER, B. KAVANAGH (red.): Urban Fauna. Studies of Animal Biology, Ecology and Conservation in European Cities. UTP, Bydgoszcz. SOSZYŃSKI B., SOSZYŃSKA-MAJ A. 2011: Hoverflies (Diptera: Syrphidae) of Polesie Konstantynowskie Nature Reseve with reference to the Syrphidae Fauna in Łódź, (ss. 287-295) [W:] P. INDYKIEWICZ, L. JERZAK, J. BÖHNER, B. KAVANAGH (red.): Urban Fauna. Studies of Animal Biology, Ecology and Conservation in European Cities. UTP, Bydgoszcz. SOSZYŃSKI B., MIELCZAREK Ł. TOFILSKI A. 2013: Dasysyrphus neovenustus sp. n. (Diptera: Syrphidae) a new species in the venustus group. Polish Journal of Entomology, 82 (4): 353-363. WITEK A., MIELCZAREK Ł.E., SOSZYŃSKI B., ŻÓRALSKI R., TRZCINSKI P., MOCARSKI Z., KAŹMIERCZAK R., TOFILSKI A. 2015: Sprawozdanie z V-tych Warsztatów Dipterologicznych PTE Syrphidae. Dipteron, 31: 77-81. ŻÓRALSKI R., MIELCZAREK Ł., SOSZYŃSKI B. 2016: Sprawozdanie z VI Warsztatów Dipterologicznych Polskiego Towarzystwa Entomologicznego, Wigry 2016. Przyczynek do poznania bzygowatych (Diptera: Syrphidae) Wigierskiego Parku Narodowego. Dipteron, 32: 123-131. ŻÓRALSKI R., KOWALCZYK J.K, SOSZYŃSKI B. 2017: Syrphidae (Diptera) Świętokrzyskiego Parku Narodowego. Dipteron, 33: 55-76. ŻÓRALSKI R., MIELCZAREK A., MIELCZAREK Ł.E., MOCARSKI Z., SKITEK A., SOSZYŃSKI B., SZLACHETKA A., TOFILSKI A. 2017: Nowe dane o bzygowatych (Diptera: Syrphidae) Wigierskiego Parku Narodowego. Dipteron, 33: 77-84.