RYNEK ZBÓŻ I OLEISTYCH W POLSCE I NA ŚWIECIE W SKRÓCIE

RYNEK ZBÓŻ I OLEISTYCH W POLSCE I NA ŚWIECIE W SKRÓCIE POLSKA W większości regionów kraju, zbiory kukurydzy na ziarno są już w końcowej fazie. W województwie opolskim, zaawansowanie zbiorów szacowane jest na około 87%, a woj. pomorskim na 90%. Kukurydziane żniwa są praktycznie zakończone na Kujawach i Mazowszu. Najmniej kukurydzy w dalszym ciągu zebrano na Lubelszczyźnie i Zamojszczyźnie, gdzie rolnicy mają problemy z wjazdem ciężkim sprzętem na pola w związku z obfitymi opadami deszczu w ostatnich tygodniach. Kończące się zbiory kukurydzy spowodowały wzrost zainteresowania wytwórni pasz ziarnem pszenicy. Ograniczona rynkowa podaż pszenicy wpłynęła na zwyżkę cen oferowanych za to zboże przez firmy paszowe. Wzrosło także zainteresowanie przetwórców pszenżytem i żytem. Najmniejszy popyt notuje się natomiast na jęczmień. Z racji zbyt niskich cen oferowanych za kukurydzę suchą, zakupy kukurydzy suchej przez wytwórnie pasz są w dalszym ciągu ograniczone. Spore ilości tego zboża są natomiast kupowane z przeznaczeniem na eksport. Z racji kończących się zbiorów, ceny kukurydzy mokrej wzrosły. Obecnie wolnorynkowe ceny kukurydzy mokrej (30% wilgotności) najczęściej kształtują się na poziomie 340-380 PLN/t. Z kolei, ceny kukurydzy suchej oferowane przez wytwórnie to poziom 540-600 PLN/t, z dostawą. W połowie tygodnia, ceny oferowane za zboża z dostawą do wytwórni/elewatorów kształtowały się następująco: pszenica konsumpcyjna (12,5% białka) 600-650 PLN/t, pszenica paszowa 580-620 PLN/t, żyto konsumpcyjne 500-550 PLN/t, żyto paszowe 480-520 PLN/t, pszenżyto 530-570 PLN/t, jęczmień paszowy 520-560 PLN/t, kukurydza 540-600 PLN/t kukurydza mokra 340-380 PLN/t. Notowana w ostatnich dniach stabilizacja cen rzepaku na MATIFie wyhamowała dalszą zwyżkę cen rzepaku oferowanych przez zakłady tłuszczowe. W zależności od lokalizacji, w połowie tygodnia ceny skupu rzepaku oferowane przez zakłady tłuszczowe kształtowały się na poziomie 1735-1745 PLN/t z dostawą w listopadzie/grudniu br. Od początku bieżącego sezonu 2016/17 utrzymuje się dynamiczne tempo eksportu pszenicy drogą morską. Wiele wskazuje na to, iż w listopadzie br. wielkość eksportu pszenicy również będzie znaczna i może przekroczyć 250 tys. ton. Zgodnie z wcześniejszymi przypuszczeniami, z Polski realizowany bowiem będzie eksport pszenicy do Arabii Saudyjskiej w ramach niedawno rozstrzygniętego przetargu. 1

Oprócz pszenicy, drogą morską cały czas eksportowane są spore ilości kukurydzy w kilkutysięcznych partiach. Oceniamy, iż tempo eksportu kukurydzy przez porty jeszcze przyspieszy w listopadzie/grudniu br. W połowie tygodnia, ceny zbóż z dostawą do portów kształtowały się na następujących poziomach: pszenica konsumpcyjna 12,5% białka 690-695 PLN/t (dostawa XI 2016), kukurydza 635 PLN/t (dostawa XI 2016), owies 530 PLN/t (dostawa XI 2016), bobik 760 PLN/t (dostawa XI 2016). Finalne ceny uzależnione są od odbiorcy, parametrów ziarna i terminu dostawy oraz aktualnych notowań cen ziarna na giełdzie MATIF i kształtowania się kursu euro w dniu podpisywania kontraktu. Trudna dostępność transportu samochodowego i wysokie koszty frachtu cały czas ograniczają możliwości eksportu ziarna na rynek niemiecki. Handel zagraniczny kukurydzą na kołach jest mocno ograniczony. Import kukurydzy z Ukrainy jest zerowy w związku z brakiem jego opłacalności. Podobnie wygląda sytuacja z importem tego zboża ze Słowacji u Czech. Nie ma także zainteresowania polską kukurydzą w tych krajach.. 2

ŚWIAT Na przestrzeni analizowanego tygodnia, ceny pszenicy na giełdzie w Chicago nieznacznie osłabły, w znacznej mierze w reakcji na spadek kursu dolara do koszyka walut oraz notowany brak opadów w niektórych regionach uprawy pszenicy ozimej HRW na Wielkich Równinach w USA. Fundusze spekulacyjne w dalszym ciągu zajmują bardzo dużą pozycję krótką netto w odniesieniu do kontraktów na pszenicę na giełdzie w Chicago, co czyni rynek wrażliwym na zwyżki cen w sytuacji wystąpienia niekorzystnych czynników rynkowych. W piątek 4/11 cena pszenicy SRW w kontrakcie grudniowym 2016 na giełdzie w Chicago wyniosła 152,19 USD/t i była o 1,4% wyższa niż przed tygodniem, a w kontrakcie marcowym 2017 wzrosła o 0,9% i wyniosła 158,73 USD/t. Z kolei, w analizowanym tygodniu ceny pszenicy na MATIFie także osłabły, do najniższego poziomu od połowy października, przede wszystkim mierze pod wpływem notowanego w ostatnich dniach umacniania się kursu euro do dolara. Umacniające się euro obniża konkurencyjność unijnej pszenicy w eksporcie. Ponadto, utrzymujący się niski poziom eksportu francuskiej pszenicy do krajów trzecich, w tym za pośrednictwem największego portu w Rouen także ciąży na cenach tego zboża na giełdzie paryskiej. Pojawiają się obawy, iż rosnący kurs euro względem dolara może w pewnym stopniu wpłynąć na wielkość eksportu pszenicy z Niemiec. Przy spowolnionym eksporcie tego zboża z Francji, niemieccy eksporterzy mają być głównymi beneficjentami tego stanu rzeczy w bieżącym sezonie 2016/17. W piątek 4/11 cena pszenicy w kontrakcie grudniowym na MATIFie wyniosła 161,75 EUR/t i była o 1,7% niższa w porównaniu do ceny sprzed tygodnia, a w kontrakcie marcowym 2017 spadła o 1,6% i wyniosła 167,75 EUR/t. W całym tygodniu, ceny soi na giełdzie CBOT zniżkowały, w znacznej mierze pod wpływem notowanego spadku cen oleju sojowego i palmowego, a także cen ropy naftowej na giełdach światowych, a także utrzymującego się szybkiego tempa zbiorów soi za oceanem. Podobnie jak w przypadku kukurydzy, uczestnicy rynku przewidują, iż USDA dokona dalszego zwiększenia oceny plonów i zbiorów soi w USA w przyszłym tygodniu, przy okazji publikacji comiesięcznego raportu podażowo-popytowego. Należy jednak zaznaczyć, iż utrzymujące się dynamiczne tempo eksportu amerykańskiej soi w bieżącym sezonie przeciwdziała większej korekcie jej cen za oceanem. W piątek 4/11, cena soi na giełdzie w Chicago w kontrakcie najbliższym (listopad 2016) wyniosła 360,60 USD/t i była o 2,0% niższa niż przed tygodniem. Z kolei, cena soi z terminem realizacji w styczniu 2017 roku spadła o 2,1% i wyniosła 363,98 USD/t. Na przestrzeni całego tygodnia, ceny rzepaku na MATIFie także osłabły. Cena rzepaku w kontrakcie najbliższym na giełdzie paryskiej spadła do najniższego poziomu od połowy października. Notowane spadki cen innych surowców oleistych na giełdach światowych, w tym soi i canoli za oceanem, a także olejów roślinnych wywołały realizację zysków przez część inwestorów i korektę cen rzepaku na MATIFie. Ponadto, spore osłabienie cen ropy naftowej na giełdach światowych także ciążyło na cenach rzepaku na giełdzie paryskiej. W piątek 4/11 cena rzepaku w kontrakcie najbliższym (luty 2017) wyniosła 390,75 EUR/t i była o 2,3% niższa od ceny przed tygodniem, 3

podczas gdy cena rzepaku w kontrakcie majowym 2017 wyniosła 390,00 EUR/t i także była o 2,3% niższa w porównaniu do ceny przed tygodniem. SYTUACJA NA RYNKU KRAJOWYM Średnie Oficjalne Ceny Zbóż w Kraju w Tygodniu 43 2016 Według danych Ministerstwa Rolnictwa, w tygodniu kończącym się 30 października 2016 średnia cena skupu pszenicy konsumpcyjnej płacona przez przedsiębiorstwa prowadzące skup zbóż wyniosła 63,70 PLN/dt i była o 0,1% niższa w porównaniu do ceny przed tygodniem oraz była o 5,4% niższa niż w analogicznym okresie poprzedniego roku. W analizowanym okresie, cena pszenicy paszowej wyniosła 64,70 PLN/dt i była o 1,1% wyższa w porównaniu do ceny przed tygodniem oraz była o 5,4% niższa niż rok wcześniej. Z kolei, średnia cena skupu żyta konsumpcyjnego wyniosła 52,60 PLN/dt i była o 0,3% wyższa w porównaniu do ceny przed tygodniem oraz o 0,5% niższa od ceny sprzed roku. W analizowanym okresie, średnia cena kukurydzy wyniosła 56,50 PLN/dt i była o 0,2% wyższa niż przed tygodniem oraz była o 13,2% niższa niż rok wcześniej. 4

ŚREDNIE OFICJALNE CENY PSZENICY KONSUMPCYJNEJ I ŻYTA KONSUMPCYJNEGO PŁACONE PRZEZ PRZEDSIĘBIORSTWA PROWADZĄCE SKUP ZBÓŻ NA PODSTAWIE MONITORINGU CEN MRiRW (PLN/t) bez VAT Data Pszenica Konsumpcyjna Żyto Konsumpcyjne 30.10.16 637 526 23.10.16 638 525 16.10.16 633 521 9.10.16 620 521 2.10.16 646 527 25.09.16 624 510 18.09.16 629 512 11.09.16 618 505 4.09.16 619 495 28.08.16 629 489 21.08.16 616 487 14.08.16 601 485 7.08.16 595 481 31.07.16 608 477 24.07.16 631 490 17.07.16 657 498 10.07.16 635 514 3.07.16 646 532 26.06.16 655 524 19.06.16 654 530 12.06.16 636 531 5.06.16 641 527 29.05.16 634 521 22.05.16 645 526 15.05.16 646 530 8.05.16 646 532 1.05.16 645 535 24.04.16 646 515 17.04.16 646 523 10.04.16 648 530 3.04.16 660 513 27.03.16 649 519 20.03.16 648 523 13.03.16 647 528 6.03.16 654 527 28.02.16 658 529 30.10.16 23.10.16-0,1% +0,3% 5

ŚREDNIE CENY SKUPU PSZENICY KONSUMPCYJNEJ I ŻYTA KONSUMPCYJNEGO W SEZONACH 2012/13-2016/17 (PLN/t) 1100 1050 1000 2012/13 2013/14 2014/15 2015/16 2016/17 950 900 850 800 750 700 PLN/t 650 600 550 500 450 400 1.07.12 29.07.12 26.08.12 23.09.12 21.10.12 18.11.12 16.12.12 13.01.13 10.02.13 10.03.13 7.04.13 5.05.13 2.06.13 30.06.13 28.07.13 25.08.13 22.09.13 20.10.13 17.11.13 15.12.13 12.01.14 9.02.14 9.03.14 6.04.14 4.05.14 1.06.14 29.06.14 27.07.14 24.08.14 21.09.14 19.10.14 16.11.14 14.12.14 18.01.15 15.02.15 15.03.15 12.04.15 10.05.15 7.06.15 5.07.15 2.08.15 30.08.15 27.09.15 25.10.15 22.11.15 20.12.15 24.01.16 21.02.16 20.03.16 17.04.16 15.05.16 12.06.16 10.07.16 7.08.16 4.09.16 2.10.16 30.10.16 pszenica konsumpcyjna żyto konsumpcyjne 6

Według Ministerstwa Rolnictwa, średnie oficjalne ceny zbóż paszowych w ostatnich tygodniach kształtowały się następująco: ŚREDNIE OFICJALNE CENY SKUPU ZBÓŻ W PRZEDSIĘBIORSTWACH PASZOWYCH NA PODSTAWIE MONITORINGU CEN MRiRW (PLN/t) bez VAT Data Pszenica Żyto Pszenżyto Jęczmień Kukurydza 30.10.16 647 498 546 529 565 23.10.16 639 478 540 529 564 16.10.16 640 501 549 524 569 9.10.16 630 477 549 547 561 2.10.16 615 491 557 520 573 25.09.16 601 484 538 522 584 18.09.16 605 495 532 514 641 11.09.16 589 489 534 511 649 4.09.16 615 459 521 521 642 28.08.16 613 454 524 510 664 21.08.16 605 469 516 512 670 14.08.16 579 446 514 515 670 7.08.16 626 492 530 513 687 31.07.16 635 486 535 526 707 24.07.16 662 491 573 523 728 17.07.16 666 532 560 524 718 10.07.16 665 524 591 562 717 3.07.16 665 533 590 592 712 26.06.16 664 528 595 601 712 19.06.16 662 531 596 600 704 12.06.16 655 528 594 599 699 5.06.16 651 539 591 599 692 29.05.16 655 522 590 596 681 22.05.16 654 535 593 595 674 15.05.16 646 528 587 593 662 8.05.16 649 525 586 594 658 30.10.16 23.10.16 +1,1% +4,1% +1,2% 0,0% +0,2% 7

ŚREDNIE CENY SKUPU ZBÓŻ PASZOWYCH W PRZEDSIĘBIORSTWACH SKUPOWYCH W SEZONACH 2012/13-2016/17 (PLN/t) 1100 1050 1000 2013/14 2014/15 2015/16 2016/17 950 900 850 800 750 700 PLN/t 2012/13 650 600 550 500 450 400 24.06.12 15.07.12 5.08.12 26.08.12 16.09.12 7.10.12 28.10.12 18.11.12 9.12.12 30.12.12 20.01.13 10.02.13 3.03.13 24.03.13 14.04.13 5.05.13 26.05.13 16.06.13 7.07.13 28.07.13 18.08.13 8.09.13 29.09.13 20.10.13 10.11.13 1.12.13 22.12.13 12.01.14 2.02.14 23.02.14 16.03.14 6.04.14 27.04.14 18.05.14 8.06.14 29.06.14 20.07.14 10.08.14 31.08.14 21.09.14 12.10.14 2.11.14 23.11.14 14.12.14 11.01.15 1.02.15 22.02.15 15.03.15 5.04.15 26.04.15 17.05.15 7.06.15 28.06.15 19.07.15 9.08.15 30.08.15 20.09.15 11.10.15 1.11.15 22.11.15 13.12.15 10.01.16 31.01.16 21.02.16 13.03.16 3.04.16 24.04.16 15.05.16 5.06.16 26.06.16 17.07.16 7.08.16 28.08.16 18.09.16 9.10.16 30.10.16 pszenica paszowa żyto paszowe jęczmień paszowy kukurydza SYTUACJA NA RYNKU ŚWIATOWYM UE LICENCJE W EKSPORCIE I IMPORCIE ZBÓŻ W 18-tym tygodniu sprawozdawczym sezonu 2016/17 zakończonym 1/11, Komisja Europejska wydała licencje eksportowe m.in. dla 418 tys. ton pszenicy miękkiej, 40 tys. ton jęczmienia (bez jęczmienia browarnego) oraz 46 tys. ton kukurydzy. Łącznie w pierwszych 17- tu tygodniach sezonu, KE wydała licencje na eksport ponad 11,4 mln ton ziarna zbóż ogółem z UE do krajów trzecich, tj. o 13% mniej niż w tym samym okresie poprzedniego sezonu. Z kolei, w 18-tym tygodniu sprawozdawczym KE wydała pozwolenia na import m.in. 180 tys. ton kukurydzy oraz 24 tys. ton pszenicy. Od początku sezonu 2016/17, KE wydała pozwolenia na import 2689 tys. ton kukurydzy wobec 3315 tys. ton w tym samym okresie poprzedniego sezonu oraz 931 tys. ton pszenicy (1368 tys. ton przed rokiem). UE: POPRAWA BILANSU W UNIJNYM HANDLU ROLNO-SPOŻYWCZYM W okresie pierwszych ośmiu miesięcy br. unijny eksport artykułów rolno-spożywczych skierowany do krajów trzecich osiągnął 84,631 mld EUR, nieznacznie więcej w porównaniu do 84,596 mld EUR w tym samym okresie ubiegłego roku. Natomiast wartość importu produktów rolno-spożywczych do UE zmniejszyła się o blisko 2% do 73,731 mld EUR (75,222 mld EUR w tym samym okresie sezon wcześniej), co przekłada się na poprawę salda wymiany handlowej w handlu rolnym do 10,9 mld EUR w rozpatrywanym okresie br. z 9,374 mld EUR w tym samym okresie rok wcześniej. 8

W sierpniu br. wartość eksportu artykułów rolnych i spożywczych osiągnęła 10,647 mld EUR w porównaniu do 9,738 mld EUR w analogicznym okresie rok wcześniej. Import zwiększył się odpowiednio z 8,616 mld EUR do 8,891 mld EUR. Rozpatrując okres ostatnich dwunastu miesięcy (liczonych do końca sierpnia br.) najważniejszym rynkiem dla unijnych produktów rolno-spożywczych pozostają Stany Zjednoczone. Natomiast największy udział wśród dostawców przypada Brazylii. W tym okresie eksport produktów rolnych w ujęciu wartościowym osiągnął 129,473 mld EUR, więcej niż w analogicznym okresie rok wcześniej. Natomiast wartość przywozu wyniosła 112,31 mld EUR w porównaniu do 110,63 mld EUR w tym samym okresie poprzedniego roku. Oznacza to poprawę unijnego bilansu handlowego odpowiednio z 16,843 mld EUR do 17,156 mld EUR. Całkowity eksport do Stanów Zjednoczonych zwiększył się w rozpatrywanych okresach o blisko 10% osiągając 20,3 mld EUR z 18,5 mld EUR. Natomiast import rolno-spożywczy z USA do UE zmniejszył się o 2% do 11,296 mld EUR. Spadek wartości zakupów odnotowano także w przypadku dostaw z Brazylii o 9% do 12,379 mld EUR. UE PE ZA OGRANICZENIEM TŁUSZCZÓW TRANS W ŻYWNOŚCI Dnia 26 października Parlament Europejski opowiedział się w niewiążącej rezolucji za ograniczeniem użycia w żywności wytwarzanej przez przemysł spożywczy tłuszczów trans (TFA) w ciągu 2 lat. Za głosowało 586 europosłów, przeciw 19, a 38 wstrzymało się. Zatem producenci powinni szukać alternatywnych produktów, które zastąpią te tłuszcze w ich żywności. Tłuszcze trans są obwiniane za plagę otyłości, cukrzycy, Alzheimera oraz choroby serca. Posunięcie podąża za podobną decyzją w USA, gdzie w czerwcu 2015 roku Urząd ds. Żywności i Leków opublikował decyzję, w której uznał, że częściowo uwodornione oleje, główne źródło przemysłowo wytwarzanych tłuszczów trans w diecie obecne w żywności przetworzonej, nie mogą być dłużej "uznawane za ogólnie bezpieczne" do używania w żywności przeznaczonej dla ludzi i zostaną zakazane do czerwca 2018 roku. W Unii Europejskiej Dania była pierwszym państwem, który jeszcze w 2003 r. ustanowił wiążące limity dla TFA i ograniczył ich zawartość do 2% w olejach i innych tłuszczach. Nie przyczyniło się to ani do wzrostu cen produktów ani do ograniczenia ich dostępności, ale wpłynęło to na poprawę zdrowia ludzi i zmniejszyło śmiertelność z powodu chorób układu krążenia. Podobne obowiązkowe limity wprowadzono w 2009 r. w Austrii, w 2013 r. na Węgrzech oraz w 2015 r. na Łotwie. Dobrowolne mechanizmy ograniczania tłuszczów trans, w tym np. umowy z producentami żywności ws. zmniejszania zawartości TFA, funkcjonują też w Polsce, w Belgii, Niemczech, Holandii i Wielkiej Brytanii. Narodowe rekomendacje dietetyczne dotyczące TFA opublikowano w Bułgarii, na Malcie, na Słowacji, w Wielkiej Brytanii i Finlandii. 9

CENY ZBÓŻ, SOI I ŚRUTY SOJOWEJ NA GIEŁDACH ŚWIATOWYCH Na przestrzeni analizowanego tygodnia, ceny pszenicy na giełdzie w Chicago nieznacznie osłabły, w znacznej mierze w reakcji na spadek kursu dolara do koszyka walut oraz notowany brak opadów w niektórych regionach uprawy pszenicy ozimej HRW na Wielkich Równinach w USA. Fundusze spekulacyjne w dalszym ciągu zajmują bardzo dużą pozycję krótką netto w odniesieniu do kontraktów na pszenicę na giełdzie w Chicago, co czyni rynek wrażliwym na zwyżki cen w sytuacji wystąpienia niekorzystnych czynników rynkowych. W piątek 4/11 cena pszenicy SRW w kontrakcie grudniowym 2016 na giełdzie w Chicago wyniosła 152,19 USD/t i była o 1,4% wyższa niż przed tygodniem, a w kontrakcie marcowym 2017 wzrosła o 0,9% i wyniosła 158,73 USD/t. Z kolei, w analizowanym tygodniu ceny pszenicy na MATIFie także osłabły, do najniższego poziomu od połowy października, przede wszystkim mierze pod wpływem notowanego w ostatnich dniach umacniania się kursu euro do dolara. Umacniające się euro obniża konkurencyjność unijnej pszenicy w eksporcie. Ponadto, utrzymujący się niski poziom eksportu francuskiej pszenicy do krajów trzecich, w tym za pośrednictwem największego portu w Rouen także ciąży na cenach tego zboża na giełdzie paryskiej. Pojawiają się obawy, iż rosnący kurs euro względem dolara może w pewnym stopniu wpłynąć na wielkość eksportu pszenicy z Niemiec. Przy spowolnionym eksporcie tego zboża z Francji, niemieccy eksporterzy mają być głównymi beneficjentami tego stanu rzeczy w bieżącym sezonie 2016/17. W piątek 4/11 cena pszenicy w kontrakcie grudniowym na MATIFie wyniosła 161,75 EUR/t i była o 1,7% niższa w porównaniu do ceny sprzed tygodnia, a w kontrakcie marcowym 2017 spadła o 1,6% i wyniosła 167,75 EUR/t. W całym tygodniu, ceny soi na giełdzie CBOT zniżkowały, w znacznej mierze pod wpływem notowanego spadku cen oleju sojowego i palmowego, a także cen ropy naftowej na giełdach światowych, a także utrzymującego się szybkiego tempa zbiorów soi za oceanem. Podobnie jak w przypadku kukurydzy, uczestnicy rynku przewidują, iż USDA dokona dalszego zwiększenia oceny plonów i zbiorów soi w USA w przyszłym tygodniu, przy okazji publikacji comiesięcznego raportu podażowo-popytowego. Należy jednak zaznaczyć, iż utrzymujące się dynamiczne tempo eksportu amerykańskiej soi w bieżącym sezonie przeciwdziała większej korekcie jej cen za oceanem. W piątek 4/11, cena soi na giełdzie w Chicago w kontrakcie najbliższym (listopad 2016) wyniosła 360,60 USD/t i była o 2,0% niższa niż przed tygodniem. Z kolei, cena soi z terminem realizacji w styczniu 2017 roku spadła o 2,1% i wyniosła 363,98 USD/t. Na przestrzeni całego tygodnia, ceny rzepaku na MATIFie także osłabły. Cena rzepaku w kontrakcie najbliższym na giełdzie paryskiej spadła do najniższego poziomu od połowy października. Notowane spadki cen innych surowców oleistych na giełdach światowych, w tym soi i canoli za oceanem, a także olejów roślinnych wywołały realizację zysków przez część inwestorów i korektę cen rzepaku na MATIFie. Ponadto, spore osłabienie cen ropy naftowej na giełdach światowych także ciążyło na cenach rzepaku na giełdzie paryskiej. W piątek 4/11 cena rzepaku w kontrakcie najbliższym (luty 2017) wyniosła 390,75 EUR/t i była o 2,3% niższa od ceny przed tygodniem, podczas gdy cena rzepaku w kontrakcie majowym 2017 wyniosła 390,00 EUR/t i także była o 2,3% niższa w porównaniu do ceny przed tygodniem. 10

CENY ZBÓŻ NA ŚWIECIE NA WYBRANYCH GIEŁDACH TOWAROWYCH CBOT - KUKURYDZA USD/t 9.IX 16.IX 23.IX 30.IX 7.X 14.X 21.X 28.X 4.XI 4.XI/28.X XII'16 134,25 132,67 132,43 132,51 133,69 139,44 138,73 139,76 137,24-1,80% III'17 138,34 136,69 136,29 136,37 137,55 143,14 142,59 142,98 140,70-1,59% V'17 141,17 139,52 138,81 139,13 140,39 145,74 145,27 145,74 143,69-1,41% VII'17 143,77 142,12 141,49 141,80 142,98 148,18 147,63 148,26 146,61-1,11% IX'17 146,29 144,64 144,24 144,48 145,82 150,78 150,15 150,78 149,28-0,99% CBOT - PSZENICA SRW USD/t 9.IX 16.IX 23.IX 30.IX 7.X 14.X 21.X 28.X 4.XI 4.XI/28.X XII'16 148,22 148,15 148,66 147,71 144,99 154,69 152,27 150,06 152,19 1,42% III'17 156,01 156,16 157,26 156,01 152,34 161,38 159,83 157,34 158,73 0,88% V'17 161,45 161,30 162,26 160,94 157,48 166,23 165,49 162,99 164,10 0,68% VII'17 165,71 165,13 165,35 164,39 161,82 170,27 169,90 168,14 168,80 0,39% IX'17 171,30 170,71 169,98 169,61 167,62 175,63 175,27 173,87 174,61 0,43% MGE - PSZENICA DNS USD/t 9.IX 16.IX 23.IX 30.IX 7.X 14.X 21.X 28.X 4.XI 4.XI/28.X XII'16 181,51 181,00 185,04 189,00 191,80 194,15 194,37 192,68 187,67-2,60% III'17 185,41 184,67 187,54 191,43 192,78 195,55 195,55 194,96 190,41-2,33% V'17 188,86 187,98 190,48 193,86 194,89 197,68 197,68 197,46 193,34-2,09% VII'17 192,32 191,43 193,49 196,73 196,95 200,25 199,89 199,96 195,84-2,06% IX'17 195,99 194,96 196,73 199,59 200,33 202,68 202,53 202,60 198,78-1,89% KCBT - PSZENICA HRW USD/t 9.IX 16.IX 23.IX 30.IX 7.X 14.X 21.X 28.X 4.XI 4.XI/28.X XII'16 153,74 153,29 154,84 152,63 148,08 153,44 154,84 151,09 151,16 0,05% III'17 159,61 159,25 160,94 158,73 154,10 159,69 161,38 157,70 157,85 0,10% V'17 163,51 162,99 164,61 162,55 158,00 163,66 165,71 162,11 162,41 0,19% VII'17 167,18 166,89 168,14 166,23 161,82 167,55 169,61 166,30 166,60 0,18% IX'17 172,55 172,47 173,06 171,59 167,33 172,92 174,61 171,59 171,81 0,13% MATIF - PSZENICA EURO/t 9.IX 16.IX 23.IX 30.IX 7.X 14.X 21.X 28.X 4.XI 4.XI/28.X XII'16 158,25 159,00 161,25 160,50 157,00 163,75 163,00 164,50 161,75-1,67% III'17 163,25 164,00 166,25 166,25 164,00 168,75 168,75 170,50 167,75-1,61% V'17 167,00 167,50 169,00 169,00 167,25 172,00 172,00 174,00 171,50-1,44% IX'17 169,50 170,00 171,00 170,25 169,00 173,50 172,75 174,00 172,75-0,72% XII'17 171,75 172,75 173,25 173,00 171,75 176,50 175,00 176,25 174,75-0,85% LIFFE - PSZENICA Funt/t 9.IX 16.IX 23.IX 30.IX 7.X 14.X 21.X 28.X 4.XI 4.XI/28.X XI'16 121,35 123,60 126,70 127,05 129,25 134,30 134,00 139,00 138,10-0,65% I'17 123,60 125,75 128,00 128,15 130,50 136,10 135,40 139,70 139,65-0,04% III'17 124,95 127,00 129,55 129,60 131,90 138,10 137,15 141,25 140,60-0,46% V'17 126,65 128,55 131,35 131,20 133,45 139,50 138,25 142,70 141,50-0,84% VII'17 129,10 130,85 133,10 133,15 133,60 139,65 139,50 143,40 142,35-0,73% CBOT - Chicago Board of Trade KCBT - Kansas City Board of Trade MATIF - Marche A Terme International De France MGE - Minneapolis Grain Exchange LIFFE - London International Financial Futures and Options Exchange 11

euro/t 295,0 285,0 275,0 265,0 255,0 245,0 235,0 225,0 215,0 205,0 195,0 185,0 175,0 165,0 155,0 145,0 135,0 NOTOWANIA CEN PSZENICY KONSUMPCYJNEJ NA GIEŁDZIE MATIF (euro/t) KONTRAKT NAJBLIŻSZY 29.VI'2012 20.VII 10.VIII 31.VIII 21.IX 12.X 2.XI 23.XI 14.XII 4.I'2013 25.I 15.II 8.III 28.III 19.IV 10.V 31.V 21.VI 12.VII 6.IX 27.IX 18.X 8.XI 29.XI 20.XII 10.I'2014 31.I 21.II 14.III 4.IV 25.IV 16.V 6.VI 27.VI 18.VII 8.VIII 29.VIII 19.IX 10.X 31.X 21.XI 12.XII 2.I'2015 23.I 13.II 6.III 27.III 17.IV 8.V 29.V 19.VI 10.VII 31.VII 21.VIII 11.IX 2.X 23.X 13.XI 4.XII 24.XII 15.I'2016 5.II 26.II 18.III 8.IV 29.IV 20.V 10.VI 1.VII 22.VII 12.VIII 2.IX 23.IX 14.X 4.XI 230,0 NOTOWANIA CEN PSZENICY PASZOWEJ NA GIEŁDZIE LIFFE (funt/t) KONTRAKT NAJBLIŻSZY 220,0 210,0 200,0 190,0 180,0 170,0 funt/t 160,0 150,0 140,0 130,0 120,0 110,0 100,0 90,0 29.VI'2012 20.VII 10.VIII 31.VIII 21.IX 12.X 2.XI 23.XI 14.XII 4.I'2013 25.I 15.II 8.III 28.III 19.IV 10.V 31.V 21.VI 12.VII 6.IX 27.IX 18.X 8.XI 29.XI 20.XII 10.I'2014 31.I 21.II 14.III 4.IV 25.IV 16.V 6.VI 27.VI 18.VII 8.VIII 29.VIII 19.IX 10.X 31.X 21.XI 12.XII 2.I'2015 23.I 13.II 6.III 27.III 17.IV 8.V 29.V 19.VI 10.VII 31.VII 21.VIII 11.IX 2.X 23.X 13.XI 4.XII 24.XII 15.I'2016 5.II 26.II 18.III 8.IV 29.IV 20.V 10.VI 1.VII 22.VII 12.VIII 2.IX 23.IX 14.X 4.XI 12

390,0 NOTOWANIA CEN PSZENICY SRW, HRW I DNS NA GIEŁDACH W CHICAGO, KANSAS CITY I MINNEAPOLIS (USD/t) KONTRAKT NAJBLIŻSZY 370,0 350,0 330,0 310,0 290,0 USD/t 270,0 250,0 230,0 210,0 190,0 170,0 150,0 130,0 29.VI'2012 20.VII 10.VIII 31.VIII 21.IX 12.X 2.XI 23.XI 14.XII 4.I'2013 25.I 15.II 8.III 28.III 19.IV 10.V 31.V 21.VI 12.VII 6.IX 27.IX 18.X 8.XI 29.XI 20.XII 10.I'2014 31.I 21.II 14.III 4.IV 25.IV 16.V 6.VI 27.VI 18.VII 8.VIII 29.VIII 19.IX 10.X 31.X 21.XI 12.XII 2.I'2015 23.I 13.II 6.III 27.III 17.IV 8.V 29.V 19.VI 10.VII 31.VII 21.VIII 11.IX 2.X 23.X 13.XI 4.XII 24.XII 15.I'2016 5.II 26.II 18.III 8.IV 29.IV 20.V 10.VI 1.VII 22.VII 12.VIII 2.IX 23.IX 14.X 4.XI HRW KCBT SRW CBOT DNS MGE CENY SOI I ŚRUTY SOJOWEJ NA GIEŁDZIE W CHICAGO ORAZ RZEPAKU NA GIEŁDZIE MATIF CBOT - SOJA USD/t 9.IX 16.IX 23.IX 30.IX 7.X 14.X 21.X 28.X 4.XI 4.XI/28.X XI'16 360,16 354,94 350,90 350,53 351,49 353,62 361,19 367,88 360,60-1,98% I'17 361,63 356,85 353,11 352,44 353,84 356,49 364,57 371,85 363,98-2,12% III'17 362,81 357,73 355,09 354,72 355,90 358,69 366,92 374,20 366,41-2,08% V'17 364,13 359,57 357,00 357,04 358,03 361,34 369,42 376,25 368,91-1,95% VII'17 365,31 361,41 358,99 359,06 359,94 363,76 371,33 377,87 370,60-1,92% CBOT - ŚRUTA SOJOWA USD/sh.t 9.IX 16.IX 23.IX 30.IX 7.X 14.X 21.X 28.X 4.XI 4.XI/28.X XII'16 316,50 312,80 302,80 299,60 300,20 300,60 306,50 317,50 309,00-2,68% I'17 315,50 312,90 303,50 300,20 301,40 301,90 308,00 319,00 310,80-2,57% III'17 314,20 312,50 304,70 302,10 303,20 303,50 309,40 320,30 312,30-2,50% V'17 313,90 313,20 305,10 303,90 305,10 305,60 311,20 321,20 313,90-2,27% VII'17 314,50 314,70 306,30 305,60 306,60 307,40 312,90 322,80 316,00-2,11% MATIF-RZEPAK EUR/t 9.IX 16.IX 23.IX 30.IX 7.X 14.X 21.X 28.X 4.XI 4.XI/28.X II'17 377,50 372,25 376,00 376,75 379,75 389,75 398,00 400,00 390,75-2,31% V'17 376,25 371,00 375,25 375,00 377,75 387,50 397,00 399,25 390,00-2,32% VIII'17 361,00 356,25 359,75 360,50 362,25 371,50 379,25 379,75 370,00-2,57% XI'17 362,75 357,25 361,75 362,25 365,00 373,25 380,75 381,75 372,50-2,42% II'18 364,25 360,5 364,75 364,75 369,75 376,25 385,00 384,25 375,00-2,41% 13

540,0 NOTOWANIA CEN RZEPAKU NA GIEŁDZIE MATIF (euro/t) KONTRAKT NAJBLIŻSZY 520,0 500,0 480,0 460,0 440,0 euro/t 420,0 400,0 380,0 360,0 340,0 320,0 300,0 29.VI'2012 20.VII 10.VIII 31.VIII 21.IX 12.X 2.XI 23.XI 14.XII 4.I'2013 25.I 15.II 8.III 28.III 19.IV 10.V 31.V 21.VI 12.VII 6.IX 27.IX 18.X 8.XI 29.XI 20.XII 10.I'2014 31.I 21.II 14.III 4.IV 25.IV 16.V 6.VI 27.VI 18.VII 8.VIII 29.VIII 19.IX 10.X 31.X 21.XI 12.XII 2.I'2015 23.I 13.II 6.III 27.III 17.IV 8.V 29.V 19.VI 10.VII 31.VII 21.VIII 11.IX 2.X 23.X 13.XI 4.XII 24.XII 15.I'2016 5.II 26.II 18.III 8.IV 29.IV 20.V 10.VI 1.VII 22.VII 12.VIII 2.IX 23.IX 14.X 4.XI 580,0 550,0 520,0 490,0 NOTOWANIA CEN SOI (USD/t) I ŚRUTY SOJOWEJ (USD/sh. t) NA GIEŁDZIE W CHICAGO KONTRAKT NAJBLIŻSZY USD/t--sh. t 460,0 430,0 400,0 370,0 340,0 310,0 280,0 250,0 28.IX'2012 19.X 9.XI 30.XI 21.XII 11.I'2013 1.II 22.II 15.III 5.IV 26.IV 17.V 7.VI 28.VI 19.VII 13.IX 4.X 25.X 15.XI 6.XII 27.XII 17.I'2014 7.II 28.II 21.III 11.IV 2.V 23.V 13.VI 3.VII 25.VII 15.VIII 5.IX 26.IX 17.X 7.XI 28.XI 19.XII 9.I'2015 30.I 20.II 13.III 2.IV 24.IV 15.V 5.VI 26.VI 17.VII 7.VIII 28.VIII 18.IX 9.X 30.X 20.XI 11.XII 31.XII 22.I'2016 12.II 4.III 24.III 15.IV 6.V 27.V 17.VI 8.VII 29.VII 19.VIII 9.IX 30.IX 21.X SOJA ŚRUTA SOJOWA ŹRÓDŁA DANYCH: Informa Economics, ARR, GUS, WGT, MRiRW, Komisja Europejska, Reuters, Interfax (za FAMMU/FAPA) 14