Nr 5 II kw/2018 Kwartalnik dla hodowców Foto: Magdalena Wasiczek
Lato, lato, lato czeka W tym roku letnie upały dotknęły nas znacznie wcześniej niż zwykle. Patrząc na długoterminową prognozę pogody, spadku średnich temperatur (poniżej 20stC) możemy spodziewać się dopiero pod koniec sierpnia. Dlatego czas najwyższy by pomyśleć o naszych zwierzętach i zapewnić im komfort życiowy oraz produkcyjny. Jak świnie radzą sobie z wysoką temperaturą? Każdy organizm ma swój komfort termiczny czyli temperaturę, przy której wydatek energetyczny na ogrzanie oraz chłodzenie organizmu jest najmniejszy. Temperatura ta zależy od wieku zwierzęcia i dla nowo narodzonych prosiąt wynosi 34-33 o C, a dla warchlaków spada do 23-24 o C. Natomiast zwierzęta dorosłe (lochy, tuczniki) najlepiej czują się w temperaturze 15-22 o C, przy której liczba oddechów wynosi 20-30/min, a temperatura ciała 38,7-40 o C. Każdy jej wzrost wybija zwierzęta z ich strefy komfortu zmniejszając pobranie paszy, przyrost, a także zaburzając czynności fizjologiczne (rozród, implantacja zarodków, jakość nasienia) w skrajnych przypadkach prowadząc nawet do ich śmierci. Termoregulacja u świń znacznie różni się od naszej, ponieważ w przeciwieństwie do ludzi nie posiadają one gruczołów potowych! Dlatego w sytuacji nadmiaru ciepła, pozbywają się go poprzez zianie (woda przechodzi w stan gazowy z wykorzystaniem energii cieplnej 1l = 580kcal). Całą powierzchnią ciała (konwekcja, przewodzenie), a także w wyniku przeciwprądowej wymiany ciepła (uszy). Niestety, człowiek wyrywając świnie z ich naturalnego środowiska i grupując w duże stada pozbawił je wielu możliwości naturalnej kontroli ciepła, dlatego w tej sytuacji ciąży na nas odpowiedzialność zabezpieczenia im komfortu bytowego. Jak możemy regulować górną temperaturę krytyczną? Zmniejszenie grup zwierząt Kontrola paszy Obniżenie włókna, podwyższenie tłuszczy (bo trawienie włókna i białka wydziela więcej energii). Zwiększenie ruchu powietrza, poprawa wentylacji Zraszanie korytarzy i świń (przy równoczesnej kontroli wilgotności!) Kontrola smoczków (ilość, sprawność) i wypływu wody (l/min)! Utrzymanie czystość (gazy i odory) Zmiana rytmu dobowego prac na fermie (np. poranne karmienie). Foto: Magdalena Wasiczek
Wzrost temperatur wpływa na wszystkie etapy produkcji oraz odchowu zwierząt na fermie. Jednym z najczęściej zaniedbywanych jest przygotowanie remontu stada oraz planowanie kryć. Na co powinniśmy zwrócić uwagę? Wzrost temperatury. Powoduje ona spadek poboru paszy, a co za tym idzie słabsze przyrosty odchowywanych loszek. Należy zatem uwzględnić wzrost energii w ich paszy tak by osiągnąć minimalne cele ustalone dla loszek wprowadzonych do stada (135kg, P2>18mm), a także liczebność grup tygodniowych. Kondycja. Próbuj utrzymać kondycję krytych loszek/loch na poziomie 3.0. Bezpieczeństwo. Chcąc ochłodzić odchowalnię loszek często używamy różnych systemów zraszania musimy ich używać ostrożnie ponieważ śliskie podłogi często prowadzą do uszkodzeń nóg oraz racic. Należy unikać krycia zbyt młodych loszek (marzec-czerwiec) poniżej 210 dni i poniżej 130 kg. Przy planowaniu kryć pamiętaj o sezonowej zakładce zwiększeniu liczby kryć tygodniowych by osiągnąć założony cel wyproszeniowy. Jeżeli to konieczne, należy rozważyć także możliwość zmniejszenia liczby loch selekcyjnych pamiętając o dodatkowym miejscu dla nich. Lato na fermie często wiąże się ze zmianą rytmu dobowego pracy z inwentarzem. Poranne lub wieczorne, niższe temperatury ułatwiają skarmianie, a także pracę ze zwierzętami. Musimy również zawsze pamiętać o planie B w razie problemów z dostępem do wody, a także konsekwencjami wysokich temperatur. Przemieszczaj zwierzęta spokojnie i wcześnie rano kiedy jest chłodniej. Ogranicz przegrupowywanie loch tylko do okresu odsadzenia i grupowania po dniu 30. Unikaj posiadania zbyt wielu loch w cyklach powyżej 7. Skup się nad największymi zwierzętami oraz nad lochami, które nie pobierają paszy (traktuj je indywidualnie). Uwzględnij możliwość zmian pór karmienia. Pomóż wstawać lochom kiedy mają takie problemy, zabezpiecz maty dla tych z problemami. Jeżeli sytuacja jest krytyczna rozważ karmienie na mokro lub dodatek wody do paszy. Sprawdź wszystkie smoczki, zapewnij dostęp do wody. Przygotuj dodatkowy zbiornik na wodę pozwalający przetrwać w wypadku jej braku. Dbaj o czystość zbiorników na pasze pamiętaj, że wysokie poziomy tłuszczu w niej zawartego przyspieszają jej psucie! Najbardziej problematycznym sektorem na fermach jest porodówka. Na niej spotykają się prosięta oraz ich matki o diametralnie różnych oczekiwaniach termicznych, które zwłaszcza podczas szczególnie gorącego lata bardzo ciężko utrzymać. Dlatego zwłaszcza lochom powinniśmy poświęcić najwięcej naszej uwagi. Okres letni jest szczególnie krytyczny zarówno dla prawidłowej laktacji jak i reprodukcji, a lochy tracą nawet 20-30% więcej wagi ciała niż w innych miesiącach. Przez pierwsze 5 dni po kryciu skarmiaj 1,8-2,2kg by zapobiec utracie masy ciała.
Zapewnij wypływ wody ze smoczka laktacyjnego na poziomie min 2 litry/minutę, zapotrzebowanie dzienne to 30-40 litrów/dobę (gdy ciepło). W przypadku używania koryt dobrą praktyką jest zalewanie koryt wodą po porannym odpasie. Uwzględnij możliwość użycia żywienia na mokro (zwiększa pobranie o 15%) lub zraszania paszy i każdorazowo kontroluj stan paszy w korycie, niedojady należy wybierać! Najbardziej wrażliwe na stres termiczny są lochy w pierwszym okresie po kryciu (2 tyg. po kryciu tendencja do zamierania embrionów); oraz w wysokiej prośności (2-3 tygodni przed wyproszeniem; wzrost martwo urodzonych, upadek lochy). Skarmiaj minimum 3 x dziennie (rozważ karmienie wczesnoporanne/popołudniowe/nocne), tak by unikać najgorętszego południa. Rozważ zwiększenie częstotliwości karmień (lochy mogę lepiej pobierać mniejsze dawki pokarmu). Zwiększ koncentrację aminokwasów i mikroelementów, bo możemy się spodziewać spadku poboru paszy 15-22%. Kontroluj indywidualny pobór paszy! Po odsadzeniu oceń kondycję zwierząt i karm adekwatnie do niej. Zaplanuj dodatkowy kontakt z knurem. Następnym zapomnianym mieszkańcem fermy jest knur oraz nasienie w chłodziarce. Wielu hodowców nie pamięta o jego ogromnym wpływie na produkcyjność fermy, wszak 50% genów każdego tucznika pochodzi od ojca. Jakość jego nasienia wpływa na skuteczność krycia, liczbę dni pustych, liczbę żywo urodzonych a co za tym idzie liczebność loch prośnych w porodówkach i tuczników na samochodzie. Na co szczególnie powinniśmy zwrócić uwagę? Utrzymuj knury w dobrze izolowanych i wentylowanych pomieszczeniach. Monitoruj codziennie temperaturę i wilgotność (min/max). Mierz indywidualną temperaturę knura przed pobraniem nasienia. Dłuższa ekspozycja knurów na temperatury pow. 26 o C drastycznie zwiększa % plemników nieprawidłowych i powoduje spadek ich ruchliwości (Knur będzie potrzebował ok. 4 tygodni by powrócić do swej produkcyjności po stresie termicznym). Temperatura pow. 29 o C może wyłączyć naszego knura nawet na 6 tygodni z produkcji. Gdy temperatura rośnie monitoruj częstotliwość oddechów knurów: normalna 25-35 oddechów/min, 75-100 to stres termiczny. Gdy częstotliwość osiągnie 40-50 oddechów/min. użyj środków zaradczych. Zaleca się zwiększenie zaw. witaminy C w paszy (5 g./knura/dzień) Szczególnie wnikliwie obserwuj jakość nasienia po pobraniu od knura oraz wyrywkowo tego przechowywanego w chłodziarce. Upewnij się, że chłodziarka do nasienia działa prawidłowo (zapisuj odczyty temperatur). Obracaj przechowywane nasienie unikając jego sedymentacji. Unikaj przeładowania chłodziarki (spada jej wydajność chłodnicza). Upewnij się, że knury szukarki mają dobre libido. Upewnij się, że pracownicy nie biorą zbyt wiele nasienia na sektor krycia (zbyt długo tam leży lub wraca do chłodziarki?).
To, że gorące dni dla twojego stada nadejdą jest pewne i co roku należy planować je z wyprzedzeniem. Biorąc pod uwagę rytm produkcji i coraz cieplejsze wiosny słusznym wydaje się rozpoczęcie przygotowań już na początku nowego roku, zwłaszcza w obszarze planowania kryć. Warto wtedy przeanalizować rzeczywistą liczbę powtórek tygodniowych i uzupełnić ją dodatkowymi loszkami i lochami. Także systemy wodne oraz wentylacja wymagają wcześniejszego przeglądu, a procedury przygotowania do lata powinny być rutyną dla wszystkich ferm. monitoruj temperatury i wilgotność - min/max, obserwuj zwierzęta przygotuj większą ilość loszek do krycia przygotuj system żywienia adekwatny do fermy, zrewiduj dawki pokarmowe. zabezpiecz i sprawdź zapotrzebowanie na wodę i sprawność systemów (przygotuj system awaryjnego dostępu do wody) sprawdź jakość pomieszczeń dla knurów i systemów przechowywania nasienia. Skontroluj stan systemów wentylacyjnych i zraszających na fermie. Ustal z załogą system kontroli poboru paszy, wody oraz stanu zwierząt na fermie. Ustal z odbiorcą tucznika najlepsze pory jego załadunku. Komfort termiczny u trzody chlewnej to jeden z głównych czynników wpływających na produkcyjność stada, od którego zależy opłacalność naszych operacji i dobrostan naszych zwierząt. Przede wszystkim miejmy codziennie oczy szeroko otwarte i obserwujmy naszych podopiecznych bo ich zachowanie wszystko nam powie! Arkadiusz Wasiczek Dyrektor Naukowo-Techniczny Foto: Magdalena Wasiczek
Wkrótce nadchodzą żniwa Wiosna w tym roku nie zachwyciła nas ilością opadów. Niestety nie dało się uniknąć strat w uprawach. Pierwszy sprawdzian już niebawem. Tzw. Małe żniwa rozpoczniemy w Polsce jeszcze w czerwcu. Agri Plus jak co roku przygotowuje się na okres żniw tak by jak najlepiej obsłużyć tych z Państwa, którzy postanowią po raz kolejny zaufać właśnie nam i dostarczyć swoje zboże do naszych zakładów i punktów skupu. W celu zapewnienia sprawnej i profesjonalnej obsługi proponujemy Państwu kontakt z naszymi kupcami w celu uzgodnienia najlepszych dni i bloków godzinowych dla dostawy zbóż na skup. Koledzy układają harmonogramy i będą w stanie doradzić Państwu optymalne terminy dostawy. Chcemy by Państwa wizyta na naszej wytwórni była maksymalnie efektywna i by czas oczekiwania na rozładunek był skrócony do niezbędnego minimum. Poniżej znajdziecie Państwo mapkę z danymi kontaktowymi do każdego z nich. Kupcy dysponują zawsze aktualnymi cenami, a w przypadku sprzedaży większych ilości mogą podpisać kontrakt, a także zorganizować odbiór zboża z gospodarstwa. Serdecznie zapraszamy do kontaktu i współpracy! Krzysztof Ulas Kierownik Działu Zakupów
Afrykański Pomór Świń (ASF) Aktualna sytuacja w Polsce Mapa ognisk i przypadków ASF w Polsce oraz aktualny zasięg obszarów objętych restrykcjami Sylwia Mazurek Kierownik ds. Analiz
Grillowanie z Morlinami vol2 Idąc za sukcesem spektakularnych wydarzeń muzycznych ubiegłego roku, na których marka Morliny była sponsorem czas na reaktywację. 21.07.2018 w Starachowicach i 27-28.07.2018 w Ostródzie zamierzamy dorzucić do ognia! Pojawimy się z najlepszymi grillowymi przysmakami serwowanymi przez prawdziwych masterów grillowania. Gwiazdami tych wieczorów będą kiełbasy morlińskie i wszystkie produkty które marka Morliny ma w swojej ofercie grillowej. 20 metrowy grill, ognisty food truck, piekielnie pyszny poczęstunek i najgorętsze przeboje Czy jesteście na to gotowi?! Zapraszamy do udziału w zabawie. Nie może Was tam zabraknąć! Aleksandra Gordziejko Kierownik ds. Marketingu Handlowego
Kontakt do działu skupu żywca Ełk Animex Foods Oddział w Ełku Ul. Suwalska 86 19-300 Ełk Tel. 87 62 19 497 Starachowice Animex Foods Oddział w Starachowicach ul. Krańcowa 4 27-200 Starachowice Tel. 41 27 66 282 Szczecin Animex Foods Oddział w Szczecinie ul. Pomorska 115b 70-812 Szczecin Tel. 696 219 501