OKNA2000 instrukcja użytkownika 1 Spis treści Systemy... 3 Typy... 5 Opis dostępnych funkcji... 7 Skrypty proste... 9 Skrypty złożone... 9 Samodzielne wyliczanie Uw... 9 Opcje cechy... 11 Tabela cen... 13 Kopiowani tabeli z Excela... 13 Definiowanie obszarów w tabeli... 13 Przecena tabeli... 14 Rysunek okna/rolety... 14 Rysowanie rolet... 20
OKNA2000 instrukcja użytkownika 2 CENNIK Aby wejść do cennika programu, wybierz z menu głównego Cennik. Na ekranie pojawi się okienko jak na poniższym rysunku. (Prezentowany w instrukcji cennik zawiera już przykładowe dane. W nowo zainstalowanym programie cennik jest pusty.) Cennik programu składa się z trzech podstawowych części dostępnych po kliknięciu w odpowiednią zakładkę w górnej części okna. Zakładka Okna zawiera kartotekę systemów. Każdemu systemowi przyporządkowane są typy okien, a każdy z typów posiada swój rysunek oraz tabelę cenową Zakładka Dodatki zawiera kartotekę wszystkich dodatków stanowiących wyposażenie okien, oraz sprzedawanych luzem. Ponadto w zakładce tej znajdują się również usługi Zakładka Cechy zawiera listę cech, które następnie są przyporządkowywane do poszczególnych typów okiennych. Każdy typ może mieć dowolną ilość cech.
OKNA2000 instrukcja użytkownika 3 Strukturę cennika ilustruje poniższy schemat. SYSTEM (np. IDEAL 4000) TYP (np. FIX) TABELA CEN RYSUNEK CECHA 1 (np. Szyba) CECHA 2 (np. Kolor) CECHA n W cenniku może znajdować się dowolna ilość systemów okiennych / drzwiowych / rolet, różnych producentów. Każdy z systemów może posiadać dowolną ilość typów. Każdy z typów posiada tabele cenową, rysunek oraz listę cech opisujących dany typ. Ponadto w cenniku zawarte są również wszelkie dodatki takie jak szyby, kolory, okucia, poszerzenia, przewiązki, parapety itp., oraz usługi montaż, demontaż itp. Każdy z dodatków może mieć w bazie również swój rysunek, który następnie może być użyty w ofercie. Systemy W cenniku w zakładce okna ustaw kursor na kolumnie systemów. Aby dodać nowy system kliknij przycisk Nowy. Jeśli chcesz edytować już istniejący system kliknij Edycja. Zakładka Ogólne Lp. Symbol Symbol 2 Typ Liczba porządkowa systemu na liście Unikalny symbol systemu. Symbol nadawany jest automatycznie, ale zaleca się nadanie własnego symbolu np. skrótu. Drugi symbol systemu (pole może być puste) Typ systemu. PCW, Aluminium, Drewno, Roleta
OKNA2000 instrukcja użytkownika 4 Nazwa Opis Nazwa systemu w wybranym w polu język języku. Listę języków można edytować w ustawieniach programu w zakładce Języki Opis systemu w wybranym języku Zakładka Wycena Waluta VAT Współczynnik Rabat dealerski Marża Waluta w jakiej są ceny zawarte w tabelach cenowych Stawka VAT. Stawki Vat edytuje się w ustawieniach programu w zakładce VAT Współczynnik przez który mnożona jest cena z tabeli. Domyślna wartość 1 nie ma wpływu na cenę. Rabat od producenta (dostawcy). Marża dodawana do ceny po odliczeniu rabatu dealerskiego. Zakładka Parametry
OKNA2000 instrukcja użytkownika 5 W zakładce tej można wprowadzić dodatkowe parametry systemu, które będą wykorzystane w skryptach np. do obliczania współczynnika przenikania ciepła. Parametrami tymi mogą być szerokości poszczególnych złożeń oraz ich współczynniki. Typy W cenniku w zakładce okna ustaw kursor na kolumnie z typami dla wybranego systemu. Aby dodać nowy typ kliknij w górnym menu Nowy. Jeśli chcesz edytować już istniejący typ kliknij Edycja Zakładka ogólne Lp. Symbol Symbol 2 Nazwa Opis Liczba porządkowa typu na liście Unikalny symbol typu w danym systemie. Zaleca się, aby symbole tych samych typów w różnych systemach były identyczne. Umożliwi to potem łatwą podmianę systemu w ofercie. Powiązanie typu z rysunkiem z bazy. Drugi symbol typu (pole może być puste) Nazwa typu w wybranym w polu język języku. Opis typu w wybranym języku
OKNA2000 instrukcja użytkownika 6 Zakładka Cechy W tym miejscu możemy utworzyć listę cech właściwych dla danego typu okna. Aby dodać nową cechę kliknij +, aby przejść do edycji kliknij na Aby wybrać cechę z listy cech dostępnych w cenniku klikamy. Na ekranie pojawi się okno z listą cech. W lewej kolumnie wybieramy odpowiednią cechą, a w prawej jej wartość początkową (domyślną). Następnie klikamy przycisk wybierz. W kolejnym kroku należy zdefiniować sposób obliczania ilości danej cechy. W tym celu stajemy kursorem na polu ilość i klikamy. Na ekranie pojawi się okno edytora skryptów.
OKNA2000 instrukcja użytkownika 7 Skrypty obliczające daną wartość możemy tworzyć jako proste jednoliniowe funkcję, podobne do tych w arkuszach kalkulacyjnych, lub bardziej skomplikowane zawierające różne zmienne, warunki itp. Skrypty te są oparte o język Pascal. W górnym menu wstaw mamy dostępne funkcję, których możemy użyć podczas pisania skryptu. Wartości poszczególnych funkcji odnoszą się do aktualnie wycenianego okna. Opis dostępnych funkcji m2 Powierzchnia wycenianego okna w [m²]. Wartość z wyceny. m2( id ) Powierzchnia kwatery (skrzydła) o podanym id w [mm]. np. m2( A ) zwraca powierzchnię kwatery A pobraną z rysunku okna. Wartość z rysunku. szer wys Szerokość wycenianego okna w [mm]. Wartość z wyceny. Wysokość wycenianego okna w [mm]. Wartość z wyceny. szer( id ) Szerokość kwatery (skrzydła) o podanym id w [mm]. Wartość z rysunku. wys( id ) Wysokość kwatery (skrzydła) o podanym id w [mm]. IloscSk( typ ) Ilość kwater (skrzydeł) o podanym typie. np. IloscSk( URL ) zwraca ilość skrzydeł typu URL w oknie. Wartość z rysunku. IloscSkOtw Ilość kwater (skrzydeł) otwieranych, czyli typu U, URL, URP, itp. Wartość z rysunku. CECHA( param ) Wartość parametru o nazwie param elementu cennika będącego wartością cechy o symbolu CECHA Np. SZYBA( Ug ), gdzie SZYBA to symbol cechy, a Ug to nazwa parametru. Wartość z cennika Info( tekst ), Warning( tekst ) Wyświetla okienko informacyjne / ostrzegawcze z podanym tekstem. Zamiast tekstu można także podać symbol elementu cennika, wówczas wyświetlona zostanie nazwa tego elementu w bieżącym języku.
OKNA2000 instrukcja użytkownika 8 Uw(Szer, Wys, Szer ramy, Szer słupka, U ramy, U słupka, U szyby, U ramki, ilość słupków, ilość poprzeczek) Oblicza współczynnik przenikania ciepła na podstawie podanych parametrów. Szer szerokość okna Wys wysokość okna Szer ramy szerokość ramy okna (złożenia rama/skrzydło) Szer słupka szerokość złożenia słupka (skrzydło/słupek/skrzydło) U ramy współczynnik przenikania ciepła dla ramy okna (złożenia rama/skrzydło) [Uf] U słupka współczynnik przenikania ciepła dla złożenia słupka (skrzydło/rama/skrzydło) U szyby współczynnik przenikania ciepła dla szyby [Ug] U ramki współczynnik Psi dla ramki Ilość słupków ilość słupków w danym typie okna np. 1. Ilość poprzeczek ilość słupków poprzecznych w danym typie okna np. 0. Np.: Uw(Szer, Wys, Srs, Sss, Urs, Uss, SZYBA('ug'), RAMKA('psi'), 1, 0) Szer, wys szerokość i wysokość okna Srs, Sss, Urs, Uss nazwy parametrów systemu opisujące odpowiednio szerokość ramy, szerokość słupka, U ramy i U słupka. Parametry sytemu znajdują się w oknie edycji systemu w zakładce parametry SZYBA( ug ) parametr ug cechy SZYBA RAMKA( psi ) parametr psi cechy RAMKA 1 jeden słupek w oknie 0 brak słupków poprzecznych
OKNA2000 instrukcja użytkownika 9 Opisana powyżej funkcja obliczająca współczynnik przenikania ciepła ma zastosowanie jedynie do okien gdzie: rama stanowi jeden rodzaj złożenia dla całego okna. wszystkie słupki pionowe i poprzeczne są jednakowe i przebiegają przez całą wysokość/szerokość okna. w całym oknie występuje jeden rodzaj wypełnienia. W przypadku innych konstrukcji okien, współczynniki Uw należy obliczyć pisząc samodzielnie odpowiedni skrypt. Skrypty proste Skrypty proste zapisywane są w formie jednego wyrażenia matematycznego. Jeśli chcemy, żeby skrypt zwrócił nam np. szerokość okna w metrach to wpisujemy: Szer / 1000 W skryptach możemy używać różnych funkcji tak jak w powyższym przypadku szer. Skrypty złożone Skrypty złożone to pewna procedura zapisana w języku Pascal. Skrypty mogą zawierać dodatkowe zmienne pomocnicze oraz warunki. Załóżmy, że chcemy policzyć powierzchnię dla jakiejś cechy np. szyby. Mamy jednak pewien warunek, powierzchnia szyby do wyliczenia jej ceny nie może być mniejsza niż 0,5m² nawet, jeśli okno jest mniejsze. Rozwiązanie tego problemy prezentuje poniższy skrypt. var p:double; begin p:=m2; if p < 0.5 then p:=0.5; result:=p; end; //zmienne //wynik skryptu Wszystkie skrypty muszą zaczynać się słowem kluczowym begin, a kończyć end. Zmienne deklarujemy na początku skryptu po słowie kluczowym var. Poszczególne linie skryptu kończą się średnikiem. Wynik skryptu zwracany jest na końcu poprzez result. Komentarze zapisujemy po podwójnym ukośniku //. Samodzielne wyliczanie Uw Jak wspomniano powyżej funkcja Uw nie policzy nam współczynnika dla wszystkich konstrukcji. Weźmy np. pod uwagę dwuskrzydłowe okno Fix/UR jak na poniższym rysunku.
OKNA2000 instrukcja użytkownika 10 Jak z niego wynika, złożenie ramy okna na obwodzie nie jest jednakowe, nie możemy zatem zastosować wspomnianej wyżej funkcji Uw. Ponadto chcemy mieć możliwość wstawienia różnych wypełnień dla skrzydła A i B. Aby policzyć współczynnik Uw musimy zastosować wzór (Ug Ag) + (Uf Af) + (ψ L) Uw = A Ug współczynnik przenikania ciepła szyby Ag powierzchnia szyby Uf współczynnik przenikania ciepła ramy Af powierzchnia ramy Ψ współczynnik przenikania ciepła mostka cieplnego na styku szyby z ramą L Długość mostka cieplnego na styku szyby z ramą A powierzchnia okna Współczynnik powyższego okna obliczany jest w skrypcie: var begin //rama p_r_a, p_r_b, p_sl_ab, p_sz_a, p_sz_b :double; u_r_a, u_r_b, u_sl, u_sz, psi, dl_a, dl_b :double; p_r_a:=(szer('a')*sr + (Wys('A') - Sr )*Sr*2 ) / 1000000; //pow ramy A p_r_b:=(szer('b')*srs + (Wys('B') - Srs)*Srs*2) / 1000000; //pow ramy B u_r_a:=p_r_a * Ur; u_r_b:=p_r_b * Urs; //slupki p_sl_ab:=((szer - 2*Srs)*Ssf) / 1000000; u_sl:=(p_sl_ab * Usf); //pow slupka A-B //szyba p_sz_a:=((szer('a') - Sr*2 ) * (wys('a') - Sr - Ssf_f )) / 1000000; p_sz_b:=((szer('b') - Srs*2) * (wys('b') - Srs - Ssf_sk)) / 1000000; //psi u_sz:=(p_sz_a * SZYBA_A('ug') + p_sz_b * SZYBA_B('ug')); dl_a:=((szer('a') - Sr*2 )*2 + (wys('a') - Sr - Ssf_f )*2) / 1000; dl_b:=((szer('b') - Srs*2)*2 + (wys('b') - Srs - Ssf_sk)*2) / 1000; psi:=(dl_a + dl_b) * RAMKA('psi'); end; result:= (u_r_a + u_r_b + u_sl + u_sz + psi) / m2; W skrypcie oprócz funkcji użyto parametrów systemu, które zostały wcześniej zdefiniowane oraz odwołano się do cech, które także musiały wcześniej zostać wprowadzone do programu. Skopiowanie
OKNA2000 instrukcja użytkownika 11 powyższego skryptu do swojego systemu bez zdefiniowania odpowiednich parametrów i cech zakończy się błędem. Opcje cechy Każda z przypisanych do systemu cech posiada kilka opcji, które możemy ustawić. Zablokuj Uwzględnij przy rabacie/dopłacie Drukuj Drukuj rysunek Drukuj ilość Drukuj cenę Powoduje zablokowanie danej cechy podczas wyceny. Użytkownik nie może zmienić jej wartości. Powoduje, iż cecha będzie uwzględniana przy rabacie/dopłacie na dane okno. Rabat/dopłata liczony jest zawsze od ceny okna z tabeli oraz od cen cech, które mają zaznaczoną tą opcję. Określa czy dana cecha ma się pojawić na wydruku. Określa czy ma być drukowany rysunek przypisany do wartości tej cechy. Określa czy ma się drukować ilość cechy. Określa czy ma się drukować cena cechy. Zakładka wycena
OKNA2000 instrukcja użytkownika 12 Najczęściej cena okna wyliczana jest z tabeli cenowej. Ale można również wyceniać okno np. z m² lub do wyliczeń dodać jakieś inne reguły. W tym celu wpisujemy odpowiedni skrypt. Jeśli chcemy liczyć okno z m² wystarczy wpisać funkcję m2. Gdybyśmy chcieli, aby po przekroczeniu określonych wymiarów pojawił się jakiś komunikat np. że okno jest bez gwarancji wówczas możemy stworzyć następujący skrypt. begin if (szer > 2500) or (wys > 2000) then warning('uwaga okno bez gwarancji!'); end; result:=tab; Jeśli szerokość okna przekroczy 2500mm lub wysokość przekroczy 2000mm wówczas zostanie wyświetlony komunikat. Cena okna zostanie wyliczona z tabeli.
OKNA2000 instrukcja użytkownika 13 Tabela cen Aby wejść do tabeli cenowej typu, ustaw kursor na wybranym typie i kliknij ikonę tabeli menu cennika. w górnym Na ekranie pojawi się tabela cenowa. W pierwszym wierszu w poziomie zawarte są kolejne szerokości, a w pionie w pierwszej kolumnie wysokości okna. Na przecięciu szerokości i wysokości zapisana jest cena. Tabele cenową można wpisać ręcznie lub najlepiej przenieść na zasadzie kopiuj wklej z Excela. Aby utworzyć tabelę ręcznie należy korzystając z funkcji w górnym menu dodać odpowiednią ilość wierszy i kolumn, a następnie przystąpić do ich uzupełniania. Jest to raczej bardzo żmudne zadanie, dlatego też niepolecane. Znacznie efektywniejszym sposobem jest przeniesienie tabel z Excela. Kopiowani tabeli z Excela Aby skopiować tabelę cenową z Excela, otwórz w nim wybrany arkusz z tabela, a następnie ją zaznacz. Pamiętaj, że wiersz i kolumna wymiarów musi zawierać liczbę. Nie są dozwolone przedziały liczbowe np. 501-600; 601-700 itp. Zaznaczona tabelę skopiuj do schowka, a następnie przełącz się na program okna2000, wejdź do tabeli typu i kliknij wklej. Definiowanie obszarów w tabeli W tabeli cenowej programu można utworzyć różne obszary obejmujące wyznaczone komórki, a następnie skojarzyć je z jedną z cech typu. Np. jeśli chcemy by program automatycznie zmienił wartość jakiejś cechy gdy wyceniane okno znajdzie się w wybranym obszarze.
OKNA2000 instrukcja użytkownika 14 W przykładzie z powyższego rysunku, gdy wyceniane okno znajdzie się w zielonym obszarze wówczas cecha Szyba przyjmie ustalona wartość. Obszar można zaznaczyć ręcznie wybierając odpowiednie komórki z wciśniętym klawiszem shift, lub automatycznie korzystając z funkii zaznacz w górnym menu. Przy wycenie okna zawierającego się zaznaczonym obszarze, przypisana doń cecha zmieni swoją wartość. Jeśli jednak potem zmienimy wymiar okna tak, iż wyjdzie on z danego obszaru cecha ta pozostanie bez zmian. Aby temu zapobiec należałoby, białemu obszarowi przypisać cechę z wartością domyślną. Przecena tabeli Aby przecenić tabelę cenową o zadany procent, wybierz z górnego menu funkcję przeceń, a następnie podaj żądaną wartość. Wartość ujemna obniża, zaś dodatnia podwyższa cenę. Rysunek okna/rolety Aby utworzyć rysunek okna dla wybranego typu, zaznacz go kursorem, a następnie kliknij ikonę Rysunek.
OKNA2000 instrukcja użytkownika 15 Tworzenie rysunku należy rozpocząć o podania jego gabarytów. W tym celu wypełniamy pola wymiar. Następnie musimy określić kształt okna wybierając jedną z opcji w górnym menu. Kolejnym krokiem jest zdefiniowanie podziałów okna. Aby dodać podział pionowy wybieramy ikonę w lewym pasku narzędzi, a następnie klikamy w odpowiednim punkcie okna. Podobnie postępujemy z podziałem poziomym wybierając ikonę. Utworzonymi w ten sposób podziałami możemy dowolnie manipulować przesuwając je w poziomie i w pionie. Aby zmieniać położenie podziałów wybieramy ikonę, a następnie łapiemy któryś z podziałów i trzymając wciśnięty przycisk myszy przesuwamy go. Aby podać dokładne położenie podziału, klikamy na nim prawym przyciskiem myszy i wpisujemy odpowiedni wymiar.
OKNA2000 instrukcja użytkownika 16 Pole pokaż wymiar na rysunku daje możliwość określenia czy wymiar podziału ma być widoczny na rysunku. Kliknięcie przycisków oraz powoduje równomierne rozłożenie podziałów odpowiednio poziomych i pionowych. Chcąc utworzyć okno nieprostokątne, np. skos, trójkąt itp. używamy funkcji,,. Po wybraniu jednej z nich na rysunku pokażą się węzły ramy. Rama powstaje w wyniku połączenia kolejnych jej węzłów. Odpowiednia manipulacja tymi węzłami pozwala uzyskać różne kształty okien. Aby uzyskać np. okno ze skosem wystarczy usunąć odpowiednie węzły ramy jak na rysunku poniżej. Aby dodać węzeł do ramy wybieramy ikonę, a następnie ciągniemy linię od węzła poprzedniego do nowego miejsca, w którym chcemy uzyskać nowy węzeł. Należy przy tym pamiętać, że rama rysowana jest w kierunku ruchu wskazówek zegara, a węzły mogą być umieszczana na skrzyżowaniu podziałów. Aby usunąć węzeł z ramy jak to zrobiliśmy powyżej, wybieramy ikonę który chcemy usunąć., a następnie klikamy węzeł, Przesunięcie punktu na ramie uzyskujemy wybierając ikonę i przesuwamy go w nowe miejsce.. Następnie łapiemy za wybrany punkt Po uzyskaniu żądanego kształtu możemy przejść do rysowania skrzydeł. Wybieramy ikonę, a następnie rozciągamy myszą skrzydło od jednego skrzyżowania podziałów do drugiego. Po puszczeniu klawisza myszy na rysunku pojawi się skrzydło, a na ekranie okno umożliwiające wybór jego typu.
OKNA2000 instrukcja użytkownika 17 W górnej części okna możemy wybrać jego funkcję, a następnie inne parametry skrzydła oraz krótki opis. Pole ID umożliwia nadanie danemu skrzydłu / kwaterze unikalnego dla rysunku identyfikatora, którego możemy potem użyć podczas pisania skryptów. Np. szer( A ) zwróci nam szerokość skrzydła/kwatery o ID A (patrz podrozdział o skryptach). Aby identyfikator pojawił się na rysunku należy zaznaczyć pole Pokaż ID. W każde ze skrzydeł możemy następnie wstawić szpros, przewiązkę lub panel. Służą do tego odpowiednie przyciski z lewego menu. Aby wstawić pojedynczy szpros lub przewiązkę wybieramy ikonę lub i przeciągamy go od jednego skrzyżowania podziału do drugiego. Następnie możemy podać jego szerokość. Aby narysować siatkę szprosów wybieramy ikonę rozciągamy od jednego narożnika skrzydła do drugiego., a następnie tak jak w przypadku skrzydła W powyższym okienku podajemy ile na ile pól oraz szerokość szprosu. Podobnie rzecz się ma z panelem wypełniającym. Wybieramy ikonę i rozciągamy.
OKNA2000 instrukcja użytkownika 18 Do rysunku możemy także dodać dowolny tekst, lub wstawić obrazek (bmp, wmf, jpg). Do przemieszczania się pomiędzy elementami rysunku służą ikony. Aktywny obiekt zaznaczony jest kolorem czerwonym. Możemy też wybrać element klikając na nim. Ikona umożliwia wejście we właściwości wybranego elementu celem ich zmienienia. Chcąc usunąć aktywny element klikamy ikonę. Przykład. Narysujmy poniższe okno: 1. Podajemy odpowiednie wymiary okna 2. Dodajemy podziały pionowe i poziome. Po dodaniu nowych podziałów kliknij ponownie na ikonę kształtu ramy (w naszym przypadku ), aby zaktualizować nowo powstałe węzły. 3. Teraz przejdziemy do modelowania kształtu ramy za pomocą węzłów. Klikamy ikonę usunięcia węzła, a następnie usuwamy odpowiednie węzły w lewym i prawym górnym narożniku. Następnie przesuwamy dwa węzły w dolnych rogach ramy do wewnątrz. Wybieramy ikonę przesuwamy węzły. i
OKNA2000 instrukcja użytkownika 19 4. W kolejnym kroku będziemy wstawiać skrzydła. Wybieramy ikonę i zaznaczamy obszar, na którym ma być skrzydło ( A B, C D, E F)
OKNA2000 instrukcja użytkownika 20 5. Następnie wybieramy ikonę przewiązki i przeciągamy ją od punktu B do G. Po narysowaniu okna możemy dowolnie manipulować podziałami przesuwając je w poziomie i w pionie, zmieniając tym samym rozmiary skrzydeł. Rysowanie rolet Oprócz tworzenia rysunków okien, program umożliwia także rysowanie rolet. Tworząc rysunek rolety, podobnie jak w przypadku okna, zaczynamy od podania wymiarów. Następnie musimy wybrać rodzaj ramy klikając ikonę oznaczającą brak ramy. Teraz za pomocą ikony wybieramy roletę i podobnie jak w przypadku skrzydła okiennego rozciągamy ją myszą na powierzchni wybranego pola. Na ekranie pojawi się okno właściwości rolety. Lewa i prawa krawędź skrzyni Lewa i prawa prowadnica Wyłączenie tych opcji spowoduje brak krawędzi zakańczających skrzynie, odpowiednio z lewej lub prawej strony. Opcja ta jest potrzebna, gdy rysujemy zestaw rolet. Wybranie jednej z trzech opcji w tym polu spowoduje narysowanie w rolecie odpowiedniej prowadnicy (lub jej brak).
OKNA2000 instrukcja użytkownika 21 Powyższy rysunek ukazuje, w jaki sposób należy zdefiniować właściwości trzech kolejnych rolet tworzących zestaw.
OKNA2000 instrukcja użytkownika 22