KRĄŻKI DO OZNACZANIA WRAŻLIWOŚCI BAKTERII NA ANTYBIOTYKI 50 KRĄŻKÓW W RURCE Oznaczanie wrażliwości na leki przeciwbakteryjne 2016/11 1- ZNACZNIE KLINICZNE Krążki są przeznaczone do półilościowego oznaczania wrażliwości in vitro na antybiotyki i chemioterapeutyki bakterii szybko rosnących oraz niektórych trudno rosnących gatunków metodą dyfuzji w podłożu agarowym. Metoda oparta na wystandaryzowanej procedurze wydanej przez WHO (1), została zaadoptowana jako powszechnie stosowany standard przez CLSI (2, 3), CA-SFM (4) oraz EUCAST (5) (aktualizowany na bieżąco). Najnowsze wytyczne, dotyczące wykonania testu wrażliwości oraz interpretacji wyników, znajdują się w ostatniej edycji wytycznych CLSI (2, 3), CA-SFM (4) oraz EUCAST (5). 2- ZASADA METODY Oznaczanie wrażliwości bakterii na antybiotyki metodą dyfuzyjno-krążkową polega na naniesieniu bibułowych krążków nasyconych antybiotykiem lub chemioterapeutykiem w określonym stężeniu na powierzchnię odpowiedniego podłoża agarowego (A) na płytkach Petriego, uprzednio zaszczepionego wykalibrowanym inokulum (A) czystej i młodej hodowli badanego szczepu bakterii. Po inkubacji dokonuje się pomiaru średnicy stref zahamowania wzrostu bakterii wokół poszczególnych krążków i porównuje z wartościami granicznymi (A) dla badanych antybiotyków, w celu zaklasyfikowania szczepu bakteryjnego jako wrażliwy, średnio-wrażliwy lub oporny na dany preparat antybakteryjny. Wielkość strefy zahamowania wzrostu jest proporcjonalna do wrażliwości badanego szczepu na dany lek. (A) Zgodnie z najnowszymi rekomendacjami CLSI (2, 3), CA-SFM (4) oraz EUCAST (5). 3- POSTAĆ TESTU Krążki produkowane przez Bio-Rad mają średnicę 6.5 mm i wykonane są z wysokiej jakości bibuły impregnowanej roztworami antybiotyków o dokładnie określonym stężeniu. Krążki z każdej strony są wyraźnie oznakowane 1-3 literowym symbolem (patrz tabela 1). Krążki znajdują się w rurkach po 50 krążków, umieszczonych w wodoszczelnym opakowaniu z pochłaniaczem wilgoci. Tabela 1. Krążki do oznaczania lekowrażliwości w ofercie firmy Bio-Rad. STĘŻENIE SYMBOL OPAKOWANIE NR KAT. Amikacin AKN30 66148 Amoxicillin 25 µg AMX25 66138 Amoxicillin + Clavulanic Acid 2/1 µg 20/10 µg AUG3 AMC30 66680 66178 Ampicillin 2 µg 10 µg API2 AMP10 67288 66128 Ampicillin + Sulbactam 10/10 µg SAM20 67018 Azithromycin 15 µg AZM15 67008 Aztreonam ATM30 66928 Bacitracin 10 IU (1) BCT130 66158 Carbenicillin 100 µg CRB100 66198 Cefaclor CEC30 67498 Cefalexin CXN30 66208 1
STĘŻENIE SYMBOL OPAKOWANIE NR KAT. Cefamandole FAM30 66238 Cefazolin CZN30 66258 Cefepime FEP30 66098 Cefixime 5 µg 10 µg FIX5 CFM10 67588 66418 Cefoperazone 75 µg CFP75 CPZ30 67618 66298 Cefoperazone + Sulbactam 75/ SCF105 66734 Cefotaxime 5 µg COX5 CTX30 67718 66368 Cefotetan CTT30 66428 Cefoxitin FOX30 66228 Cefpirome CPO30 66468 Cefpodoxime 10 µg CPD10 66918 Cefprozil CPR30 66488 Cefsulodin CFS30 66938 Ceftaroline 5 µg CPN5 68658 Ceftazidime 10 µg CZD10 CAZ30 67298 66308 Ceftibuten CTB30 67638 Ceftriaxone CRO30 66188 Cefuroxime CXM30 66358 Cephalothin CEF30 66218 Chloramphenicol CHL30 66278 Ciprofloxacin 5 µg CIP5 68648 Clarithromycin 15 µg CLR15 67058 Clindamycin 2 µg CMN2 66328 Colistin 10 µg 50 µg COL10 CST50 67268 66348 Doripenem 10 µg DOR10 67348 Doxycycline DOX30 66388 Ertapenem 10 µg ETP10 67518 Erythromycine 15 µg ERY15 66448 Flumequine UBN30 68918 Fosfomycin 50 µg 200 µg FSF50 FOS200 66458 67658 Fusidic Acid 10 µg FAD10 66518 Gentamicin 10 µg 10 IU (15 µg) GMN10 GMI15 GME30 66608 66548 67318 Gentamicin (high load) 120 µg 500 µg HLG120 GEN500 67598 66578 Imipenem 10 µg IPM10 66568 Isepamicin ISP30 66838 Kanamycin KMN30 66618 Kanamycin (high load) 1 mg KAN1 66628 Levofloxacin 5 µg LVX5 66858 Lincomycin 15 µg LCN15 66678 Linezolid 10 µg LIN10 67878 Linezolid LZD30 67388 Mecillinam 10 µg MEC10 66768 Meropenem 10 µg MEM10 67048 Metronidazole 4 µg MTR4 68908 Mezlocillin 75 µg MZN75 66708 Minocycline MNO30 66728 Moxalactam MOX30 66698 Moxifloxacin 5 µg MXF5 67098 Mupirocin 5 µg MUP5 67088 200 µg PUM200 67078 Nalidixic Acid NAL30 68618 Neomycin 30 IU NEO30 66748 Netilmicin 10 µg NTM10 NET30 67798 66758 Nitrofurantoin 100 µg NFE100 67328 Nitrofurantoin 300 µg FTN300 68678 Nitroxolin 20 µg NIT20 68778 Norfloxacin 10 µg NXN10 66338 2
STĘŻENIE SYMBOL OPAKOWANIE NR KAT. 5 µg NOR5 68238 Ofloxacin 5 µg OFX5 68938 Oleandomycin 15 µg OLE 66818 Oxacillin 1 µg 5 µg OXC1 OXA5 66888 66848 Oxolinic Acid 10 µg OAD10 68628 Pefloxacin 5 µg PEF5 68228 Penicillin 1 IU 6 µg (10 IU) PNG1 PEN10 67788 67218 Pipemidic Acid 20 µg PIM20 68638 Piperacillin 75 µg 100 µg PIL30 PIP75 PIR100 68478 67258 67228 Piperacillin + Tazobactam 30/6 µg 75/10 µg 100/10 µg PTZ36 PPT85 TZP110 67338 66498 67238 Polymixin 300 IU (50 µg) PXB300 67248 Pristinamycin 15 µg PTN15 67278 Quinupristin-Dalfopristin 15 µg QDF15 67528 Rifampicin 5 µg RIF5 RAM30 66648 67308 Sparfloxacin 5 µg SPX5 66538 Spectinomycin 100 µg SPT100 68798 Spiramycin 100 µg SPN100 67378 Streptomycin 10 µg SMN10 67418 Streptomycin (high load) 300 µg 500 µg HLS300 STR500 67608 67428 Sulphonamides 300 µg 200 µg SSS300 SUL200 67578 68408 Teicoplanin TEC30 68948 Telithromycin 15 µg TEL15 67538 Temocillin TEM30 66068 Tetracycline TET30 67448 Ticarcillin 75 µg TIC75 67458 Ticarcillin + Clavulanic Acid 75/10 µg TCC85 67468 Tigecycline 15 µg TGC15 67398 Tobramycin 10 µg TMN10 TOB30 67488 67358 Trimethoprim + Sulfamethoxazole 1.25/23.75 µg SXT25 68898 Trimethoprim 5 µg TMP5 68888 Vancomycin 5 µg VNC5 VAN30 67828 68928 4- PRZECHOWYWANIE Podana data ważności odnosi się wyłącznie do krążków w nieotwieranym opakowaniu, przechowywanym zgodnie z zaleceniami producenta. Data ważności i numer serii znajdują się na etykiecie (na rurce z krążkami oraz na opakowaniu zewnętrznym). Rurki z krążkami należy przechowywać w oryginalnym opakowaniu w temp. +2-8 C w suchym miejscu. Przed otwarciem opakowanie z krążkami musi osiągnąć do temp. pokojową (18-30 C). Po wyjęciu potrzebnej liczby krążków, pozostałe schować do lodówki. Nie używać krążków po upływie terminu przydatności. W przypadku krążków, które były pozostawione w temp. pokojowej (18-30 C) ponad 8 godzin, nastawić antybiogramy wzorcowe przed dalszym użytkowaniem (6). Krążki pozostające w dyspenserze powinny być przechowywane w temp. +2-8 C w suchym miejscu, z pochłaniaczem wilgoci wewnątrz. W otwartym opakowaniu lub w dyspenserze, krążki są stabilne przez 6 tygodni (przechowywane zgodnie z zaleceniami z pochłaniaczem wilgoci) za wyjątkiem krążków nasączonych antybiotykiem, oznaczonych symbolem, których okres stabilności, wyrażony w tygodniach, oznaczony jest we wnętrzu symbolu. 5- INNE NIEZBĘDNE MATERIAŁY Dyspenser krążków na 6-7 krążków nr kat. # 50294 na 12-16 krążków nr kat. # 50295 Podłoża mikrobiologiczne (zgodnie z najnowszymi zaleceniami (CLSI (2, 3), CA-SFM (4) oraz EUCAST (5) ) Odczynniki Szczepy wzorcowe bakterii 3
Wzorzec gęstości inokulum: 0.5 w skali McFarlanda Sprzęt laboratoryjny do oznaczania wrażliwości na antybiotyki metodą dyfuzyjno-krążkową 6- ZALECENIA DLA UŻYTKOWNIKA Należy postępować zgodnie z najnowszymi wytycznymi (CLSI (2, 3), CA-SFM (4), EUCAST (5) ). Należy przestrzegać zasad bezpieczeństwa pracy z materiałem zakaźnym. Wykorzystane hodowle i wszystkie zanieczyszczone nimi materiały poddać sterylizacji. 7- PROCEDURA Próbki: Testu wrażliwości nie należy wykonywać na podłożach z bezpośrednio wysianym materiałem klinicznym. Stosowane do testu inokulum bakterii powinno być przygotowane wg zaleceń (CLSI (2, 3), CA-SFM (4) lub EUCAST (5) ) z czystej, młodej hodowli. Każdy etap oznaczenia i interpretacji wrażliwości na antybiotyki powinien być wykonywany zgodnie z instrukcjami CLSI (2, 3), CA-SFM (4) oraz EUCAST (5) : sporządzenie wystandaryzowanego wg. CLSI (2, 3), CA-SFM (4) lub EUCAST (5) inokulum, wysiew na płytki Petriego, dobór i układ na płytce odpowiednich krążków, temperatura i czas inkubacji oraz interpretacja wyników. Należy przestrzegać zasad Dobrej Praktyki Laboratoryjnej. 8- INTERPRETACJA WYNIKÓW Należy dokładnie zmierzyć średnicę strefy zahamowania wzrostu bakterii wokół krążka i porównać z wartościami granicznymi (CLSI (2, 3), CA-SFM (4), EUCAST (5) ). Od wielkości strefy zahamowania wzrostu w porównaniu z wartością graniczną zależy ocena wrażliwości szczepu (wrażliwy, średnio-wrażliwy lub oporny) na dany antybiotyk lub chemioterapeutyk. Kryteria te są na bieżąco aktualizowane w nowych edycjach standardów CLSI (2, 3), CA-SFM (4), EUCAST (5). 9- KONTROLA Aktywność krążków należy systematycznie kontrolować z użyciem następujących szczepów wzorcowych: Escherichia coli 25922 Staphylococcus aureus 25923 Pseudomonas aeruginosa 27853 Streptococcus pneumoniae 49619 Neisseria gonorrhoeae 49226 Haemophilus influenzae 49247 Enterococcus faecalis 33186 Clostridium perfringens 13124 Enterococcus faecalis 29212 Clostridium sporogenes 19404 W tabeli 2 podano akceptowane strefy zahamowania wzrostu w metodzie dyfuzyjno-krążkowej dla wymienionych szczepów referencyjnych. KONTROLA Standard E.coli 25922 Amikacin / Amikacyna CLSI 19-26 20-26 18-26 Amoxicillin / Amoksycylina 25 µg Wewn. 19-25 Amoxicillin + Clavulanic Acid / Amoksycylina z kwasem klawulanowym 20 / 10 µg CLSI 18-24 28-36 Ampicillin / Ampicylina 10 µg CLSI 16-22 27-35 Ampicillin+ Sulbaktam / 10 / 10 Ampicylina z sulbaktamem µg CLSI 19-24 29-37 Azithromycin /Azytromycyna 15 µg CLSI 21-26 Aztreonam / Aztreonam CLSI 28-36 23-29 Bacitracin / Bacytracyna 10 UI Wewn. 17-22 Carbenicillin/ Karbenicylina 100 µg CLSI 23-29 18-24 Cefaclor/ Cefaklor CLSI 23-27 27-31 Cefalexin / Cefaleksyna Wewn. 15-21 22-28 Cefamandole / Cefamandol CLSI 26-32 26-34 Cefazolin / Cefazolin CLSI 21-27 29-35 Cefepime / Cefepim CLSI 31-37 23-29 24-30 Cefixime / Cefiksym 10 µg Wewn. 26-30 Cefixime / Cefiksym 5 µg CLSI 23-27 Cefoperazone / Cefoperazon CLSI 26-30 23-28 21-25 Cefoperazone / Cefoperazon 75 µg Wewn. 28-34 24-33 23-29 Cefoperazone + Sulbactam / Cefoperazon + Sulbaktam 75/ Wewn. 27-33 23-30 Cefotaxime / Cefotaksym CLSI 29-35 25-31 18-22 Cefotetan / Cefotetan CLSI 28-34 17-23 S.aureus P.aeruginosa S.pneumoniae H.influenzae 27853 49619 49247 25923 4
KONTROLA Standard E.coli 25922 Cefpirome / Cefpirom Wewn. 29-35 26-32 23-29 Cefpodoxim / Cefpodoksym 10 µg CLSI 23-28 19-25 Cefprozil / Cefprozil CLSI 21-27 27-33 Cefsulodin / Cefsulodyna Wewn. 20-28 25-32 Ceftazidime / Ceftazydym CLSI 25-32 16-20 22-29 Ceftibuten / Ceftibuten CLSI 27-35 Ceftriaxone / Ceftriakson CLSI 29-35 22-28 17-23 Cefuroxime / Cefuroksym CLSI 20-26 27-35 Cephalothin / Cephalothina CLSI 15-21 29-37 Chloramphenicol / Chloramfenikol CLSI 21-27 19-26 Ciprofloxacin / Ciprofloksacyna 5 µg CLSI 30-40 22-30 25-33 Clarithromycin/Klarytromycyna 15 µg CLSI 26-32 Clindamycin / Klindamycyna 2 µg CLSI 24-30 Colistin / Kolistyna 10 µg CLSI 11-17 11-17 Colistin / Kolistyna 50 µg CA-SFM 17-22 Doxycycline / Doksycyklina CLSI 18-24 23-29 Ertapenem/ Ertapenem 10 µg CLSI 29-36 13-21 Erythromycine / Erytromycyna 15 µg CLSI 22-30 Flumequine / Flumekina Wewn. 25-31 Fosfomycin / Fosfomycyna 50 µg CA-SFM 24-35 Fosfomycin / Fosfomycyna 200 µg CLSI 22-30 25-33 Fusidic Acid / Kwas fusydowy 10 µg CA-SFM 29-34 Gentamicin / Gentamycyna 10 µg CLSI 19-26 19-27 17-23 Gentamicin / Gentamycyna 10 UI CA-SFM 22-26 24-28 16-22 Imipenem / Imipenem 10 µg CLSI 26-32 20-28 Isepamycin / Izepamycyna Wewn. 21-26 17-23 16-23 Kanamycin / Kanamycyna CLSI 17-25 19-26 Levofloxacin / Lewofloksacyna 5 µg CLSI 29-37 25-30 19-26 Lincomycin / Linkomycyna 15 µg CA-SFM 25-29 Linezolid / Linezolid CLSI 25-32 Mecillinam / Mecillinam 10 µg CLSI 24-30 Meropenem / Meropenem 10 µg CLSI 28-34 29-37 27-33 Mezlocillin / Mezlocylina 75 µg CLSI 23-29 19-25 Minocycline / Minocyklina CLSI 19-25 25-30 Moxalactam / Moksalaktam CLSI 28-35 18-24 17-25 Moxifloxacin/ Moksyfloksacyna 5 µg CLSI 28-35 28-35 17-25 Mupirocin / Mupirocyna 5 µg Wewn. 18-26 Mupirocin/ Mupirocyna 200 µg CLSI 29-38 Nalidixic Acid / Kwas nalidyksowy CLSI 22-28 Neomycin / Neomycyna 30 UI Wewn. 17-23 18-27 Netilmicin / Netylmycyna CLSI 22-30 22-31 17-23 Nitrofurantoin / Nitrofurantoina 300 µg CLSI 20-25 18-22 Nitroxolin / Nitroksolina 20 µg Wewn. 15-22 Norfloxacin / Norfloksacyna 5 µg Wewn. 26-33 13-23 20-27 Norfloxacin / Norfloksacyna 10 µg CLSI 28-35 17-28 22-29 Ofloxacin / Ofloksacyna 5 µg Wewn. 25-32 21-28 14-20 Oleandomycin/ Oleandomycyna 15 µg Wewn 19-28 Oxacillin / Oksacylina 5 µg CA-SFM 27-34 Oxacillin / Oksacylina 1 µ CLSI 18-24 Oxolinic Acid / Kwas oksolinowy 10 µg Wewn. 22-30 Pefloxacin / Pefloksacyna 5 µg CA-SFM 29-35 26-29 Penicillin / Penicylina 6 µg CLSI 26-37 Pipemidic Acid / Kwas pipemidowy 20 µg Wewn. 22-30 Piperacillin / Piperacylina 100 µg CLSI 24-30 25-33 Piperacillin / Piperacylina 75 µg Wewn. 24-33 S.aureus P.aeruginosa S.pneumoniae H.influenzae 27853 49619 49247 25923 5
KONTROLA Standard E.coli 25922 S.aureus P.aeruginosa S.pneumoniae H.influenzae 27853 49619 49247 25923 Piperacillin + tazobactam / 75 / 10 Piperacylina z tazobaktamem µg Wewn. 22-29 24-31 24-33 Piperacillin + tazobactam / 100 / 10 Piperacylina z tazobaktamem µg CLSI 24-30 27-36 25-33 Polymixin / Polimyksyna 300 UI CLSI 13-19 Pristinamycin / Prystynamycyna 15 µg CA-SFM 27-32 Quinupristin-Dalfopristin 15 µg CLSI 21-28 19-24 15-21 Rifampicin / Rifampicyna 5 µg CLSI 26-34 Rifampicin / Rifampicyna CA-SFM 34-39 Sparfloxacin / Sparfloksacyna 5 µg CLSI 30-38 27-33 21-29 Spectinomycin / 100 µg Wewn. 19-25 Spektynomycyna Spiramycin / Spiramycyna 100 µg Wewn. 18-26 Streptomycin / Streptomycyna 10 µg CLSI 12-20 14-22 Sulfonamides / Sulfonamidy 300 µg CLSI 24-34 Sulfonamides / Sulfonamidy 200 µg Wewn. 17-27 Teicoplanin / Teikoplanina CLSI 15-21 Telithromycin / Telitromycyna 15 µg CLSI 27-33 17-23 Temocillin / Temocylina Wewn 17-23 Tetracycline / Tetracyklina CLSI 18-25 24-30 Ticarcillin / Tikarcylina 75 µg CLSI 24-30 21-27 Ticarcillin + Clavulanic Acid / Tikarcylina z kwasem klawulanowym 75 / 10 µg CLSI 24-30 29-37 20-28 Tigecycline / Tygecyklina 15 µg CLSI 20-27 20-25 23-29 Tobramycin / Tobramycyna 10 µg CLSI 18-26 19-29 20-26 Trimethoprim + sulfamethoxazole / Trimetoprim+sulfametoksazol 1.25/ 23.75µg CLSI 23-29 24-32 Trimethoprim 5 µg CLSI 21-28 19-26 Vancomycin / Wankomycyna CLSI 17-21 Zakresy wielkości stref zahamowania wzrostu w kontroli wewnętrznej: Gentamycyna 120 µg: E.faecalis 29212 (16-23 mm) Streptomycyna 300 µg: E.faecalis 29212 (14-20 mm) Gentamycyna 500 µg: S.aureus 25923 (30-34 mm); E.faecalis 29212 (18-28 mm) Kanamycyna 1 mg: S.aureus 25923 ( 14 mm) ); E.faecalis 29212 (>14mm) Streptomycyna 500 µg: S.aureus 25923 (24-28 mm); E.faecalis 29212 (14-25 mm) Metronidazol 4 µg: Clostridium perfringens 13124, Clostridium sporogenes 19404 ( 15 mm) Cefoperazon + Sulbaktam 75/: E.coli 35218 (24-30 mm) Mupirocyna 200 µg : S. aureus BAA-1708 (6 mm) Temocillin : E. coli 35218 (22-28 mm) Szczep wzorcowy Haemophilus influenzae 10211 zalecany jest jako dodatkowe narzędzie w kontroli żyzności podłoża HTM. Pomimo braku wiarygodnych kryteriów interpretacji dla oznaczania wrażliwości na niektóre antybiotyki beta-laktamowe metodą dyfuzyjno-krążkową w przypadku S.pneumoniae, jako szczep wzorcowy dla wszystkich paciorkowców zalecany jest szczep Streptococcus pneumoniae 49619. Dla szczepu wzorcowego Neisseria gonorrhoeae 49226, zalecanego dla krążka ze spektynomycyną zakres strefy zahamowania wzrostu powinien wynosić 23-29 mm (CLSI). Jakość krążków z oksacyliną 1 µg najlepiej jest sprawdzać przy pomocy szczepu Staphylococcus aureus 25923, dla którego wielkość strefy zahamowania wzrostu powinna mieścić się w zakresie 18-24 mm. Zgodnie z zaleceniami EUCAST (wersja V3.1, 2013), aktywność krążków należy systematycznie kontrolować z użyciem następujących szczepów wzorcowych: Escherichia coli 25922 Staphylococcus aureus 29213 Pseudomonas aeruginosa 27853 Streptococcus pneumoniae 49619 Enterococcus faecalis 29212 Haemophilus influenzae NCTC 8468 6
W tabeli 3 podano akceptowane strefy zahamowania wzrostu w metodzie dyfuzyjno-krążkowej dla wymienionych szczepów referencyjnych. KONTROLA E. coli 25922 S. aureus 29213 P. aeruginosa 27853 S. pneumoniae 49619 H. influenzae NCTC 8468 E. faecalis 29212 Amoxicillin + Clavulanic Acid 2/1 µg 17-23 Ampicillin 2 µg 19-25 15-21 Cefotaxime 5 µg 25-31 29-35 Cefoxitin 23-29 24-30 Ceftaroline 5 µg 24-30 24-30 Ceftazidime 10 µg 23-29 21-27 Doripenem 10 µg 27-35 28-35 31-37 Gentamicin 12-18 Linezolid 10 µg 21-27 23-29 19-25 Netilmicin 10 µg 18-24 20-26 15-21 Nitrofurantoin 100 µg 17-23 18-24 Penicillin 1 IU 12-18 Piperacillin 21-27 Piperacillin + Tazobactam 30/6 µg 23-29 20-26 Tobramycin 12-18 Vancomycin 5 µg 17-23 10-16 10- KONTROLA PRODUCENTA Odczynniki zostały przygotowane zgodnie z naszym Systemem Jakości, poczynając od materiałów wyjściowych, aż do ostatecznego produktu komercyjnego. Odczynniki każdej serii podlegają oznaczeniu kontrolnemu i są dopuszczane do użytkowania, jeśli spełniają wymagane kryteria. Bio-Rad posiada protokoły produkcji i kontroli jakości każdej serii. 11- OGRANICZENIA METODY Określenie kategorii klinicznej szczepu (oporny, średnio-wrażliwy, wrażliwy) często zależy od różnicy 1 milimetra w wielkości strefy zahamowania wzrostu, co odpowiada marginesowi błędu laboratorium. Używane mogą być również inne niż wymienione w Tabeli 2 preparaty przeciwbakteryjne. Wynik testów wrażliwości dla preparatów bez ustalonych zakresów wielkości stref należy interpretować w sposób wyłącznie jakościowy na podstawie obecności lub braku określonej strefy zahamowania wzrostu. Należy notować wielkość każdej strefy. Prawidłowe wykonanie testu wrażliwości zależy nie tylko od aktywności krążków, lecz i od szeregu innych czynników, jak stosowane inokulum, szczepy wzorcowe, właściwe i sprawdzone podłoża, oraz właściwy sposób przechowywania krążków. Ostateczna interpretacja testu wrażliwości, podobnie jak innych testów laboratoryjnych, nie powinna opierać się na pojedynczym wyniku, lecz uwzględniać także dane kliniczne, oraz wyniki testów biochemicznych, cytologicznych i immunologicznych. 12- BIBLIOGRAFIA 1. World Heath Organization Expert Committee on Biological Standardization. 1992. Technical report series 822. W.H.O., Geneva. 2. CLSI: Clinical and Laboratory Standards Institute. 2012. Approved standard M2-A11. Performance standards for antimicrobial susceptibility tests, 10th ed. CLSI, Wayne, Pa. 3. CLSI: Clinical and Laboratory Standards Institute. 2013. CLSI document M100-S23. Performance standards for antimicrobial susceptibility testing, 21th informational supplement, Wayne, Pa. 4. CA-SFM: Comité de l antibiogramme. 2013. French Society of Microbiology. 5. EUCAST: European Committee on Antimicrobial Susceptibility Testing. EUCAST QC Tables V3.1. 2013. 6. V. Loncle-Provot, E. Keller, M.O. Gourdin, M.L. Garrigues. Etude de la stabilité des Krążków antibiotiques dans les conditions d'utilisation en routine, 18th inter disciplinary meeting on anti-infectious chemotherapy, Paris, Dec.3/4 1998. Bio-Rad 3, boulevard Raymond Poincaré 92430 Marnes-la-Coquette France Tel. : +33 (0) 1 47 95 60 00 Fax : +33 (0) 1 47 41 91 33 2016/11 www.bio-rad.com 7