Stosunki dobrosąsiedzkie w rolnictwie, czyli czego nie wolno sąsiadowi

PRAWO ROLNE WYJĄTKOWE EBOOKI ZA DARMO DLA CIEBIE MARZEC 2017 Numer 2 ISSN 2543 6864 LUTY 2017 Numer 1 Prowadzisz gospodarstwo rolne, sadownicze lub ogrodnicze? A może zajmujesz się hodowlą zwierząt? Pobierz darmowe ebooki. ISSN 2543 6864 Fachowe i bezstronne czasopismo dla producentów rolnych UPRAWY UPRAWY Fachowe i bezstronne czasopismo dla producentów rolnych w praktyce w praktyce Ochrona roślin i nawożenie Agrotechnika Finanse Współpraca z kontrahentami Nieruchomości rolne Ochrona roślin i nawożenie Agrotechnika Finanse Współpraca z kontrahentami Nieruchomości rolne Sprawdź w 6 krokach, czy potencjalny kontrahent to solidna rma Jakie zapisy w umowie kontraktacji powinny wzbudzić czujność rolnika Przekonaj się, jak skutecznie zwalczać owocówkę jabłkóweczkę Jakie skutki dla rolników wynikają ze zmian w przepisach dotyczących oznaczania rolno-spożywczych symbolem Produkt polski Czy rolnicy przewożący swoje produkty rolne musząproduktów mieć specjalne Z jakich działań skorzystają rolnicy w pierwszym kwartale 2017 roku uprawnienia Przekonaj się, jakie są warunki eksportu polskich jabłek do Chin Jak poprawnie określić obowiązki producenta i kontraktującego w umowie kontraktacji Sprawdź, czy w każdym przypadku możesz wyciąć drzewo na swojej nieruchomości bez zezwolenia JEDYNE FACHOWE i bezstronne czasopismo dla producentów rolnych Jeśli chcesz: Z jakich działań lub poddziałań będą mogli skorzystać Wydanie online magazynurolnicy czytaj na www.uprawy.wip.pl w II kwartale 2017 roku Wydanie online magazynu czytaj na www.uprawy.wip.pl ARL_02-okladka.indd 1 znać ograniczenia obowiązujące od 1 maja 2016 roku w sprzedaży i kupnie nieruchomości rolnych, wiedzieć jak postępować w przypadku szkód wyrządzonych przez zwierzęta łowne, postępować zgodnie z przepisami w przypadku zajęcia gruntu bez podstawy prawnej przez innego rolnika, WEJDŹ NA STRONĘ www.pobierzebook.wip.pl/rolnictwo i pobierz bezpłatne e-poradniki! 09/02/2017 16:03 Zamów BEZPŁATNIE do testu! Uprawy w praktyce to miesięcznik, który krok po kroku pomoże Ci w prowadzeniu gospodarstwa, ponieważ: Dowiesz się o skutecznych rozwiązaniach związanych z agrotechniką, Poznasz nowości i dobre praktyki związane z racjonalnym nawożeniem i ochroną roślin, Zabezpieczysz swoje interesy podczas współpracy z kontrahentami, Zadbasz o swoje finanse i bezbłędnie oraz zgodnie z określonymi terminami przygotujesz niezbędną dokumentację potrzebną do uzyskania dopłat i dofiansowania w gospodarstwie w zakresie upraw, Zadbasz o swoje nieruchomości rolne i z łatwością zastosujesz zmiany przepisów w tym zakresie. ZADZWOŃ I ZAMÓW: podczas składania zamówienia podaj KOD RL00 Prosimy o bezpośredni kontakt z naszym Centrum Obsługi Klienta: UOB 174 okladka.indd 2 10.05.2017 10:27

Chcesz wiedzieć więcej, co zmienia się w prawie pracy? Zobacz nasze fachowe publikacje na: W celu zakupu książki zapraszamy do kontaktu z naszym Centrum Obsługi Klienta: 22 518 29 29 @ 22 617 60 10 cok@wip.pl WIĘCEJ NA: FABRYKAWIEDZY.com ORAZ FACEBOOK.COM/WIEDZAIPRAKTYKA

Spis treści Spis treści Wstęp... 5 Rozdział I. Co nam wolno, a czego nie wolno na naszej nieruchomości... 6 1. Jakie ograniczenia ma prawo własności... 6 1.1. Co oznacza zasada współżycia społecznego... 7 1.2. Co oznacza społeczno-gospodarcze przeznaczenie... 7 2. Jakie są najczęstsze ograniczenia... 8 Rozdział II. Przestrzenne granice nieruchomości gruntowej, czyli dokąd sięga moje prawo własności... 9 1. Co to są grunty... 9 2. Do kogo należą wody na naszym gruncie... 11 Rozdział III. Prawo sąsiedzkie, czyli co można zrobić, jeśli sąsiad narusza nasze prawo własności... 12 1. Immisje... 12 1.1. Immisje pośrednie... 12 1.2. Immisje bezpośrednie... 14 1.3. Immisje negatywne i pozytywne... 14 2. Kiedy zakłócenia przekraczają przeciętną miarę... 15 3. Jak daleko sięgają stosunki miejscowe... 16 4. Co obejmuje społeczno-gospodarcze przeznaczenie prawa... 16 5. Podsumowanie... 17 Rozdział IV. Jakie roszczenia przysługują wobec właścicieli sąsiednich gospodarstw... 18 1. Służebność drogi koniecznej jako ograniczenie władztwa nad nieruchomością... 18 1.1. Czym jest służebność... 19 1.2. Służebność drogi koniecznej... 19 3

Stosunki dobrosąsiedzkie w rolnictwie, czyli czego nie wolno sąsiadowi 1.3. Kto i w jaki sposób może żądać ustanowienia służebności drogi koniecznej... 21 1.4. Wynagrodzenie właściciela nieruchomości obciążonej służebnością drogi koniecznej... 23 1.5. Zmiana, wygaśnięcie i zniesienie służebności drogi koniecznej... 24 2. Roboty zmienne, ich dopuszczalność i wpływ na nieruchomości sąsiednie... 25 3. Do kogo należą owoce z drzewa... 25 4. Co zrobić, gdy gałęzie drzewa sąsiada zwisają na moją posesję... 27 4.1. Powstałą szkodę trzeba naprawić... 27 4.2. Czy trzeba wzywać sąsiada do usunięcia gałęzi... 27 5. Korzenie przechodzące z sąsiedniej nieruchomości... 28 6. Przekroczenie granicy nieruchomości przy budowie budynku lub innego urządzenia... 29 6.1. Kiedy możemy mówić o przekroczeniu granicy... 29 6.2. Jak postąpić po naruszeniu granic... 30 6.3. Nieuzasadniona zwłoka... 31 6.4. Niewspółmiernie wielka szkoda... 31 7. Który sąsiad ma postawić płot, czyje jest drzewo rosnące na granicy nieruchomości... 32 7.1. Jak przebiega postępowanie rozgraniczeniowe... 32 7.2. Ostatni spokojny stan posiadania... 34 7.3. Wszelkie okoliczności sprawy... 34 7.4. Podsumowanie... 35 4

Wstęp Wstęp Stosunki dobrosąsiedzkie, czyli czego sąsiadowi nie wolno czy można samowolnie obsiewać grunty sąsiada, wyrzucać śmieci na jego nieruchomość, czy samowolnie przejeżdżać przez jego pola? Kto jest właścicielem owoców, które spadły na posesję sąsiada? To tylko nieliczne przykłady wątpliwości, jakie pojawiają się wśród rolników. Stosunki dobrosąsiedzkie niestety często okazują się złymi stosunkami sąsiedzkimi, a słynne wieloletnie spory o miedzę wcale nie należą do rzadkości. Na szczęście w przypadku takich konfliktowych sytuacji można nie tylko ich unikać, ale również im zapobiegać. A ponieważ w myśl zasady nieznajomość prawa szkodzi spory często wynikają właśnie z nieznajomości przepisów, dlatego też w niniejszej broszurze omawiamy najczęstsze zasady dotyczące relacji sąsiedzkich w gospodarstwie. Odpowiadamy zatem na pytania, czyją włas nością są owoce, które spadły z drzewa sąsiada, a także czy sami możemy usunąć korzenie z drzewa sąsiadującego z naszym polem. Wyjaśniamy także, na czym polega służebność drogi koniecznej, kto i w jakiej sytuacji może się domagać jej ustanowienia. Wyjaśniamy wreszcie, co można zrobić, jeśli sąsiad buduje nieruchomość, która zajęła nasze grunty. 5

Stosunki dobrosąsiedzkie w rolnictwie, czyli czego nie wolno sąsiadowi Rozdział I. Co nam wolno, a czego nie wolno na naszej nieruchomości Każdy właściciel nieruchomości w granicach określonych przez ustawy i zasady współżycia społecznego może, z wyłączeniem innych osób, korzystać z rzeczy zgodnie ze społeczno-gospodarczym przeznaczeniem swego prawa, w szczególności może pobierać pożytki i inne dochody z rzeczy. W tych samych granicach może rzeczą rozporządzać. Korzystanie przez właściciela z nieruchomości oznacza przede wszystkim możliwość: jej posiadania (obsiewania, koszenia itd.), pobierania z niej pożytków (np. płodów rolnych, czynszu dzierżawnego), rozporządzania nią za życia lub na wypadek śmierci (zbycia jej w drodze przeniesienia własności, zapisania w testamencie, obciążania ograniczonymi prawami rzeczowymi, tj. użytkowaniem, służebnością osobistą, służebnością drogową, służebnością przesyłu, wydzierżawienia lub oddania w najem). Wszakże właściciel rzeczy może z niej korzystać nie tylko sam, ale również za pośrednictwem innych osób (dzieci, małżonka, pracowników gospodarstwa rolnego itd.). Jednakże, wbrew pozorom, prawo własności czy to nieruchomości, czy też rzeczy ruchomej nie jest prawem o charakterze absolutnym, mimo że w zasadzie daje właścicielowi pełne władztwo nad tą rzeczą. 1. Jakie ograniczenia ma prawo własności Pamiętajmy, że granice wykonywania przez właściciela swojego prawa do władania rzeczą są wyznaczane przez trzy elementy: a) przepisy prawne rangi ustawowej (w stosunku do nieruchomości np. prawo wodne, prawo lotnicze, prawo geologiczne i górnicze), 6