PROPOZYCJE DZIAŁAŃ PROMUJĄCYCH CZYTELNICTWO DOBRE PRAKTYKI. Warszawa 2015



Podobne dokumenty
BIBLIOTEKA PEDAGOGICZNA WSPOMAGA

NARODOWY PROGRAM ROZWOJU CZYTELNICTWA (SZANSĄ DLA BIBLIOTEK)

NAUCZYCIELE I UCZNIOWIE WDRAŻAJĄ

WSPOMAGANIE Z TIK-IEM

VOKI I TONNDOO DWÓ CH

UDZIAŁ PEDAGOGICZNEJ BIBLIOTEKI WOJEWÓ DZKIEJ W ŁODZI W PROJEKCIE KOMPLEKSOWE WSPARCIE SZKÓŁ

SPRAWOZDANIE Z REALIZACJI PLANU ROZWOJU ZAWODOWEGO

Organizowanie konkursów czytelniczych w ramach Innowacji Pedagogicznej Czytanie kluczem do sukcesu

WSTĘP ZAŁOŻENIA PROJEKTU CELE SZCZEGÓŁOWE:

ZESPÓŁ ZADANIOWY. Wiesława Idziak WYKORZYSTANIE CYKLU D. KOLBA W PROWADZENIU DIAGNOZY POTRZEB PRZYKŁADY DZIAŁAŃ. Warszawa 2014

RAPORT Z EWALUACJI WEWNĘTRZNEJ

PROJEKT EDUKACYJNO WYCHOWAWCZY POD HASŁEM MODA NA CZYTANIE. PRZY WSPÓŁPRACY PCEiK w OLEŚNICY

Podsumowanie zadania rekrutacyjnego Wolontariat na rzecz aktywności społecznej XVII Sesja Sejmu Dzieci i Młodzieży

IV WOJEWÓDZKIM KONKURSIE LITERACKIM Z JĘZYKA ANGIELSKIEGO PT. Sport, rodzina i ja

Festiwal Nauki maj 2012 r. galeria

Regulamin projektu Certyfikat Wielkiej Ligi Placówka Aktywnie Promująca Czytelnictwo w roku szkolnym 2018/2019

Plan pracy biblioteki szkolnej Zespołu Szkół Ogólnokształcących i Zawodowych im. J. Iwaszkiewicza w Ciechanowcu na rok szkolny 2016/2017

Program Edukacji Kulturalnej w ZST Mechanik w Jeleniej Górze Kreatywni humaniści w ramach projektu Narodowego Programu Rozwoju Czytelnictwa.

Szkolny Program Edukacji Kulturalnej

Sprawozdanie z realizacji działania w ramach obchodów Roku Korczaka

PLAN ROZWOJU ZAWODOWEGO

Interdyscyplinarny projekt edukacyjny w PSM I st. w Prudniku - Rok Chopinowski

EDUKACJA FILMOWA I DZIENNIKARSKA

DZIAŁANIA CZYTELNICZE

SZKOLNY PROJEKT PROPAGUJĄCY CZYTELNICTWO CZYTAM LUBIĘ TO!

Spotkanie z rodzicami promujące czytelnictwo Książka Twoim przyjacielem r.

Program Edukacji Kulturalnej w Szkole Podstawowej Nr 119 w Warszawie w ramach projektu Warszawski Program Edukacji Kulturalnej (WPEK)

Sieci współpracy i samokształcenia powiat krapkowicki województwo opolskie

Program rozwoju szkoły - zadania do realizacji w roku szkolnym 2016/ 2017

Program realizowany w SP 231 z uczniami klas I VII

RAMOWY OPIS PROJEKTU Z JĘZYKA POLSKIEGO PT. Nie jestem statystycznym nastolatkiem. Czytam książki!

PROJEKT EDUKACYJNY BIBLIOTEKI SZKOLNEJ DLA KLAS

Biblioteka szkolna Liceum Ogólnokształcącego im. Króla Kazimierza Jagiellończyka

Organizacja biblioteki uwzględnia w szczególności zadania w zakresie:

AKCJE, KAMPANIE, KONKURSY WSPIERAJĄCE CZYTELNICTWO O ZASIĘGU OGÓLNOPOLSKIM

,, ZALAJKUJ CZYTANIE SZKOLNY PROJEKT PROMUJĄCY CZYTELNICTWO WŚRÓD DZIECI I MŁODZIEŻY

BIBLIOPREWENCJA W DZIAŁANIACH Pedagogicznej Biblioteki Wojewódzkiej w Łodzi. COMENIUS REGIO Regional Pedagogical Library in Lodz

CZYTAM, WIĘC JESTEM PROJEKT EDUKACYJNY DLA KLAS 1-6

Roczny Program Rozwoju Szkoły na rok 2015/2016

Regulamin Międzyszkolnego Konkursu Religijnego - Czytam Biblię pt. Mój ulubiony bohater biblijny

opracowała: Maria Krzysztoporska koordynator edukacji kulturalnej w szkole (KEKS)

Znaczenie promocji projektu współfinansowanego z funduszy unijnych dla jego realizacji na przykładzie wsi Chmielnik

PLAN PRACY BIBLIOTEKI SZKOLNEJ W ROKU SZKOLNYM 2016 / 2017

REGULAMIN BIBLIOTEKI SZKOLNEJ

Formy promocji czytelnictwa. w Bibliotece Pedagogicznej w Skierniewicach Filia w Łowiczu

GAZETKA DZIENNIKARZY Z ŻAR NAJLEPSZA W WOJEWÓDZTWIE!

Plan pracy biblioteki szkolnej Zespołu Szkół w Ślemieniu w roku szkolnym 2016/2017

PLAN PRACY DYDAKTYCZNEJ 2015/2016

SPAW. Szkolny Program Aktywnej Współpracy. w Gimnazjum nr 3 w Pierśdcu. na lata

Biblioteka to przybytek na ścieżaj otwarty, zapraszający każdego w progi. Wejdź gościu i stań się przyjacielem.

Zespół Szkół Rolniczych im. Juliusza Poniatowskiego w Czarnocinie

SLEEVEFACE NIEKONWENCJONALNY PORTRET KSIĄŻKI

OBSZAR - BAZA SZKOŁY

Raport z ewaluacji pracy biblioteki szkolnej w r. szkol. 2015/2016.

PROGRAM WYCHOWAWCZY BIBLIOTEKI SZKOŁY PODSTAWOWEJ W NOWEJ SŁUPI

PLAN PRACY MULTIMEDIALNEGO CENTRUM INFORMACJI W ZESPOLE SZKÓŁ NR 1 W BEŁŻYCACH R O K S Z K O L N Y /

Projekt propagujący czytelnictwo wśród dzieci. i młodzieży. Książka Ja i Ty. pod patronatem Pani Poseł Agnieszki Hanajczyk

PROJEKT EDUKACYJNY. Tytuł projektu: Zaprzyjaźnij się z książką

OLIMPIADA BIBLIOLOGICZNA I INFORMATOLOGICZNA

PLAN PRACY MULTIMEDIALNEGO CENTRUM INFORMACJI W SZKOLE PODSTAWOWEJ NR 1 W BEŁŻYCACH R O K S Z K O L N Y /

Realizacja rządowego programu,,książki naszych marzeń w Szkole Podstawowej im. Józefa Piłsudskiego w Lubani

PROJEKT: Wędrówki po Afryce

dla uczniów szkół ponadpodstawowych z województwa kujawsko-pomorskiego

SZKOŁA PODSTAWOWA W MODRZU. Biblioteka szkolna - bramą do życia! - projekt w ramach. (od do )

Regulamin pracy biblioteki szkolnej I Liceum Ogólnokształcącego im. Juliusza Słowackiego w Częstochowie

,,Jaśnie Pani Książka -projekt edukacji czytelniczej dla uczniów klas IV-VI

Plan-koncepcja pracy Szkoły Podstawowej im. K. Makuszyńskiego w Pacanowie w roku szkolnym 2016/2017

PROJEKT EDUKACYJNY PT. ROWER I PRZYRODA TO ZDROWIE I URODA DLA KLAS V VI REALIZOWANY W SZKOLE PODSTAWOWEJ NR 8 IM.

PROGRAM CZYTELNICZY DLA SZKOŁY PODSTAWOWEJ. im. KAZIMIERZA GÓRSKIEGO W LEJKOWIE NA ROK SZKOLNY 2017/2018

Program realizowany w SP 231 z uczniami klas I VI

Z KSIĄŻKĄ ZA PAN BRAT

Plan Pracy Szkoły Podstawowej. Dbamy o zdrowie psychiczne i nie ulegamy nałogom.

OLIMPIADA BIBLIOLOGICZNA. czwarta edycja 2016/2017

REGULAMIN KONKURSU KLASA Z KLASĄ ROK SZKOLNY 2014/2015

Plan pracy biblioteki

PLAN DZIAŁAŃ ROZWIJAJĄCYCH CZYTELNICTWO WŚRÓD UCZNIÓW PUBLICZNEJ SZKOŁY PODSTAWOWEJ W JASIENIU. na rok szkolny 2016/2017

SZKOLNY PROGRAM UPOWSZECHNIANIA CZYTELNICTWA I ROZWIJANIA KOMPETENCJI CZYTELNICZYCH WŚRÓD MŁODZIEŻY

Projekt edukacyjny pod hasłem Nasza wspólna Europa"

SZKOLNY PROJEKT PROPAGUJĄCY CZYTELNICTWO CZYTAM LUBIĘ TO!

Tradycyjne i nowoczesne metody upowszechniania czytelnictwa. Opracowała Mieczysława Skrzypczak

Informator Biblioteki Pedagogicznej w Strzelinie

KONKURS TWÓRCZOŚCI DZIECIĘCEJ

Program Wychowawczy Gimnazjum im. Bohaterów Bitwy Warszawskiej 1920 r. w Stanisławowie Pierwszym na rok szkolny 2015/2016

I. PRACA PEDAGOGICZNA

PLAN PRACY BIBLIOTEKI SZKOLNEJ

PLAN PRACY ZESPOŁU HUMANISTYCZNEGO DZIAŁAJĄCEGO W SZKOLE PODSTAWOWEJ IM. JANUSZA KORCZAKA W KLESZCZOWIE NA ROK SZKOLNY 2016/2017

Plan pracy świetlicy szkolnej przy Zespole Szkolno-Przedszkolnym, Szkole Podstawowej im. A. Fiedlera w Budzisławiu Kościelnym na rok szkolny 2015/2016

Plan pracy opiekuńczo - wychowawczy świetlicy na rok szkolny 2016/2017

REGULAMIN KONKURSU KLASA Z KLASĄ ROK SZKOLNY 2016/2017

Trzecia edycja 2015/2016

Promujemy życzliwość i kulturę osobistą Szkolny Dzień Życzliwości i Pozdrowień

REGULAMIN BIBLIOTEKI SZKOLNEJ ZESPOŁU SZKÓŁ NR 23 W WARSZAWIE

A. Sondaż czytelniczy :,, Marzę o tym, by w bibliotece była książka... wśród uczniów, nauczycieli,

2 ust.13 umowy. Część I. Sprawozdanie merytoryczne. 1. Zakładane cele realizacji zadania zostały osiągnięte.

Plan pracy biblioteki szkolnej rok szkolny 2016/2017

Regulamin pracy biblioteki szkolnej

Wpisany przez Pawelec Elżbieta środa, 17 października :27 - Poprawiony poniedziałek, 29 października :30


Transkrypt:

PROPOZYCJE DZIAŁAŃ PROMUJĄCYCH CZYTELNICTWO DOBRE PRAKTYKI Warszawa 2015 Creative Commons - Uznanie autorstwa-użycie niekomercyjne-na tych samych warunkach 3.0 Polska

Projekt graficzny i skład Łukasz Kluz Wykorzystano elementy projektu Studia Kreatywnego Małgorzaty Barskiej Ośrodek Rozwoju Edukacji Warszawa 2015 Udostępnianie Ośrodek Rozwoju Edukacji 00-478 Warszawa Aleje Ujazdowskie 28 www.ore.edu.pl Materiał przygotowany w ramach programu System doskonalenia nauczycieli oparty na ogólnodostępnym kompleksowym wspomaganiu szkół, realizowanego przez Ośrodek Rozwoju Edukacji. Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach środków Europejskiego Funduszu Społecznego. ŚRÓDTYTUŁ /H2 Autor rozdziału TYTUŁ ROZDZIAŁU /H1 ( Projekt jest współfinansowany przez Unię Europejską w ramach środków Europejskiego Funduszu Społecznego 2

Propozycje działań promujących czytelnictwo, opracowane przez uczestników spotkania Jak wspomagać nauczyciela bibliotekarza w zarządzaniu wiedzą w szkole? (5 7 marca 2015 r., ORE, Warszawa) MARATON CZYTANIA Małe zainteresowanie książkami. Aby zachęcić do czytania. Aby zintegrować społeczność szkolną. Aby inicjować aktywność uczniów i realizować ich pomysły. Jak to robić? Zorganizować spotkanie po lekcjach, w sali gimnastycznej, na które każdy uczestnik przeniesie ulubioną książkę, poduchy, koce, napoje. Uczniów, dyrektora, nauczycieli, innych pracowników szkoły, rodziców, rodzeństwo, przyjaciół, media, a także gości doradcę metodycznego, pracowników biblioteki pedagogicznej, księdza, prezydenta/burmistrza miasta lub wójta. Uzyskanie funduszy na zakup książek. Popularyzacja czytania. Większa frekwencja w bibliotece. Upowszechnianie Informacja w mediach lokalnych, gazetce szkolnej, na stronie szkoły, biblioteki szkolnej, biblioteki pedagogicznej itp. Projekt jest współfinansowany przez Unię Europejską w ramach środków Europejskiego Funduszu Społecznego 3

KUFER Z POMYSŁAMI NA CZYTANIE Małe zainteresowanie książkami. Aby zachęcić do czytania. Aby podnieść umiejętności czytania wśród dzieci i młodzieży. Jak to robić? 1/ Nawiązać współpracę ze sponsorami, np. wydawnictwami pozyskać książki, fundusze itp. 2/ Organizować inicjatywy sprzyjające czytaniu, np.: magiczny kufer przechodni zbiór ciekawych książek wymieniany między klasami lub szkołami; konkursy bootalking, plastyczny, czytelniczy; happeningi w terenie (np. w schronisku dla zwierząt, w domu opieki); przygotowanie filmu lub słuchowiska o wybranej książce i upowszechnienie go na stornie szkoły, w mediach środowiskowych; blog czytelniczy; akcja Jestem bohaterem książki wcielanie się w postaci literackie; spotkania z ludźmi książki; wizyty w wydawnictwach; murale z cytatami. Uczniów, dyrektora szkoły, nauczycieli, innych pracowników szkoły, rodziców, rodzeństwo, przyjaciół. Uzyskanie funduszy na zakup książek. Popularyzacja czytania. Większa frekwencja w bibliotece. Upowszechnianie Informacja w mediach lokalnych, gazetce szkolnej, na stronie szkoły, biblioteki szkolnej, biblioteki pedagogicznej itp. Projekt jest współfinansowany przez Unię Europejską w ramach środków Europejskiego Funduszu Społecznego 4

MŁODZI TWÓ RCY LITERATURY Twórczość dzieci często trafia do szuflady. Uczniowie przynoszą swoje utwory do biblioteki. Proszą o recenzję polonistę lub bibliotekarza. Aby pokazać twórczość młodych ludzi. Aby uchwycić talenty literackie. Aby docenić, zmotywować i dowartościować uczniów, publikując ich utwory literackie. Jak to robić? 1/ Opracować regulamin we współpracy z nauczycielami języka polskiego. 2/ Ustalić termin zgłaszania prac. 3/ Przygotować zaproszenia i upowszechnić je wśród uczniów z różnych szkół. 4/ Zaangażować różnych partnerów. 5/ Zweryfikować nadesłane prace. 6/ Zorganizować obrady jury. 7/ Przygotować uroczystą galę. 8/ Przeprowadzić finał konkursu. Środowisko szkolne, regionalnych twórców, pracowników bibliotek, domu kultury itp. Publikacja z utworami uczniów papierowa lub elektroniczna. Wystawa ze zdjęciami autorów z fragmentami ich utworów. Upowszechnianie Ulotki, plakaty, Internet, media. Projekt jest współfinansowany przez Unię Europejską w ramach środków Europejskiego Funduszu Społecznego 5

OCEŃ KSIĄŻKĘ Nie wiemy, co uczniowie czytają. Uczniowie nie wiedzą, że biblioteka to miejsce, gdzie można w ciekawy sposób spędzać wolny czas. Aby zakupić książki, które chcą czytać uczniowie. Aby zachęcić do czytania. Aby promować ciekawą literaturę i bibliotekę. Jak to robić? Przygotować tablicę korkową z hasłem: OCEŃ KSIĄŻKĘ. Kolejne tytuły należy oznaczać odpowiednimi symbolami WCIĄGAJĄCA, DOBRA, PRZECIĘTNA. SŁABA. Nauczycieli, uczniów. Zaangażowanie uczniów. Informacja zwrotna dla nauczyciela bibliotekarza. Upowszechnianie Strona internetowa szkoły, gazetka szkolna. Uwaga! Akcja pozytywnie oceniana przez nauczycieli, uczniów i rodziców. Akcja cykliczna, cieszy się dużym powodzeniem. Tablicę można wyeksponować w różnych miejscach w budynku szkoły. Projekt jest współfinansowany przez Unię Europejską w ramach środków Europejskiego Funduszu Społecznego 6

WIECZÓ R Z KSIAŻKĄ I FILMEM Małe zainteresowanie książkami. Aby zachęcić społeczeństwo obrazkowe do sięgnięcia po tekst literacki. Aby pokazać, że czytanie może być atrakcyjną formą spędzenia wolnego czasu. Aby zintegrować uczniów BOOK TO BOOK zamiast FB. Aby wypromować bibliotekę. Jak to robić? 1/ Rozreklamować wydarzenie. 2/ Przygotować salę kawiarenkę, sprzęt do pokazów audiowizualnych, ekspozycję książek. 3/ Przygotować scenariusz wydarzenia. 4/ Zorganizować wydarzenie uroczyste otwarcie, występ kabaretu, pokaz filmu, czytanie książki, podsumowanie. Uczniów, dyrektora, nauczycieli, innych pracowników szkoły (np. nauczyciele czytają książki), radę rodziców, gości specjalnych. Większe zainteresowanie twórczością wybranego pisarza. Zaangażowanie uczniów. Zachęcenie do częstszych odwiedzin w bibliotece. Pokazanie atrakcyjnych książek. Rozwijanie talentów uczniów artystycznych i organizacyjnych. Upowszechnianie Marketing szeptany, ulotki, plakaty, strona internetowa szkoły. Projekt jest współfinansowany przez Unię Europejską w ramach środków Europejskiego Funduszu Społecznego 7

DZIEŃ ZDROWIA Młodzież interesuje się wyglądem i jest gotowa poszerzać wiedzę na temat zdrowego stylu życia. Aby zainteresować zdrowym stylem życia: uczeń zna zasady zdrowego odżywiania; uczeń wie, jak ruch wpływa na kondycję fizyczną i psychiczną; uczeń wie, jak przygotować zdrowy posiłek; uczeń potrafi aktywnie spędzać czas wolny; uczeń korzysta z literatury na temat zdrowego stylu życia. W jaki sposób? 1/ Spotkanie z dietetykiem. 2/ Warsztaty tworzenia zdrowych przekąsek. 3/ Maraton zumby, maraton stepu. 4/ Lekcja nornic wal king. 5/ Spotkanie z psychologiem. 6/ Wystawa literatury dotyczącej zdrowego stylu życia. Nauczycieli (organizacja, sprzęt, materiały), uczniów (udział w zajęciach, współorganizacja), rodziców, ekspertów, sponsorów. Rezultat Cykl artykułów w gazetce szkolnej na temat twórczości wybranego autora. Projekt jest współfinansowany przez Unię Europejską w ramach środków Europejskiego Funduszu Społecznego 8

BOOKTALKING GAWĘDA O KSIĄŻCE Mała znajomość dobrych książek wśród młodzieży. Uczniowie, którzy czytają, nie mają możliwości zaistnienia i zaprezentowania swojej wiedzy na forum szkoły. Reklama dobrych książek. Uświadomienie, że istnieją inne książki niż lektury. Zachęta do czytania. W jaki sposób? 1/ Zaprosić do udziału w ogólnoszkolnym konkursie. 2/ Opracować regulaminu konkursu. 3/ Przygotować uczniów (pod okiem rodziców). 4/ Przeprowadzić konkurs prezentacja wybranej książki z wykorzystaniem różnych rekwizytów, dekoracji, muzyki itp. i wręczyć nagrody. 5/ Zaprosić laureatów do wyższego etapu realizowanego przez bibliotekę pedagogiczną. Rodziców, nauczycieli, uczniów, bibliotekę pedagogiczną. Dobra zabawa. Wzrost zainteresowania książkami. Współpraca między bibliotekami szkolnymi z różnych szkół. Projekt jest współfinansowany przez Unię Europejską w ramach środków Europejskiego Funduszu Społecznego 9

OBYCIE UMILA ŻYCIE KONKURS SAVOIR-VIVRE DLA UCZNIÓ W SZKÓŁ PODSTAWOWYCH Zauważyliśmy niewłaściwe zachowania uczniów. Propagowanie zasad dobrego zachowania. Rozwijanie umiejętności poszukiwania informacji. Upowszechnienie literatury dotyczącej wskazanego tematu. W jaki sposób? 6/ Opracować ABC savoir-vivre. 1/ Omówić materiał na lekcjach wychowawczych. 2/ Wybrać drużyny, które wezmą udział w teście (ze wszystkich klas). 3/ Zorganizować wystawę książek. 4/ Przeprowadzić test wiedzy (organizowany w bibliotece; część praktyczna np. w stołówce). Wychowawców, pracowników biblioteki szkolnej, stołówki, świetlicy. Poprawa zachowania. Propagowanie dobrych wzorów. Wzrost zainteresowania literaturą. Projekt jest współfinansowany przez Unię Europejską w ramach środków Europejskiego Funduszu Społecznego 10

OGÓ LNOPOLSKI KONKURS INTERNETOWY REGIONY POLSKI: KASZUBY Brak edukacji regionalnej w szkołach. Promocja szkoły i regionu. Wykorzystanie technik komputerowych (TIK). Integracja środowiska szkolnego i lokalnego. W jaki sposób? 1/ Szczegółowo opracować pomysł i nawiązać współpracę z innymi nauczycielami. 2/ Pozyskać sponsorów. 3/ Przygotować pytania konkursowe. 4/ Ogłosić konkurs publikować pytania konkursowe na stronach internetowych, np. w cyklu tygodniowym lub miesięcznym. 5/ Przeprowadzić finał konkursu (np. dla pięciu trzyosobowych drużyn) połączony z wycieczką po Kaszubach. Integracja środowiska. Wzrost wiedzy na temat kultury regionu. Promocja regionu. Projekt jest współfinansowany przez Unię Europejską w ramach środków Europejskiego Funduszu Społecznego 11

TWORZENIE GAZETKI SZKOLNEJ Przygotowywanie uczniów do samodzielności. Rozwijanie umiejętności pracy w grupie. Promocja talentów. Angażowanie uczniów słabszych. Zainteresowanie społeczności uczniowskiej życiem szkoły. Współpraca uczniów z nauczycielami. W jaki sposób? 1/ Odnaleźć uczniów z pasją, którzy znają nowe technologie, chcą pisać i malować. 2/ Stworzyć zespół i podzielić go na mniejsze zespoły redakcyjne. 3/ Wybrać lidera. 4/ Wybrać tematy. 5/ Zgromadzić, opracować i upowszechnić teksty. Projekt jest współfinansowany przez Unię Europejską w ramach środków Europejskiego Funduszu Społecznego 12

NOC W BIBLOTECE Aby udowodnić, że czytanie nie jest nudne. Aby pokazać bibliotekę jako atrakcyjne miejsce. Jak to robić? 1/ Zaprosić uczniów z sąsiadujących szkół, rodziców, rodzeństwo itp. 2/ Wybrać książkę. 3/ Wymyślić zadania konkursowe, nagrody, atrakcje. 4/ Przygotować stroje. Nauczycieli języka polskiego, plastyki, WF, rodziców, dyrektora szkoły. Promocja szkoły w środowisku lokalnym. Odświeżenie wizerunku biblioteki szkolnej. Upowszechnianie Ulotki, plakaty, internet itp. Opracowano na podstawie prac opublikowanych na stronie ORE (www.ore.edu.pl) Projekt jest współfinansowany przez Unię Europejską w ramach środków Europejskiego Funduszu Społecznego 13

Projekt jest współfinansowany przez Unię Europejską w ramach środków Europejskiego Funduszu Społecznego v Projekt jest współfinansowany przez Unię Europejską w ramach środków Europejskiego Funduszu Społecznego 14