Drugi blok tematyczny Stanowisko UKE. Cele i oczekiwania RDOŚ i konserwatorów zabytków
Prezentacja pierwsza, autor Joanna Sikora DRI UKE
Warsztaty planistyczne 31.01.2011r
Rozwój infrastruktury telekomunikacyjnej nowe podejście do opiniowania planów zagospodarowania przestrzennego
Inwestycja celu publicznego z zakresu łączności publicznej (np. instalacja radiokomunikacyjna) jeŝeli jest zgodna z przepisami prawa, to w planie miejscowym mogą być ustanawiane, odnoszące się do niej warunki i ograniczenia, o ile są: uzasadnione wartościami z art. 1 ust. 2 ustawy o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym konieczne dla ochrony wartości, o których mowa wyŝej racjonalne proporcjonalne wymogi z art. 32 i 64 Konstytucji RP
Ład przestrzenny - interpretacja klauzuli generalnej Oparcie lokalizacji inwestycji celu publicznego na klauzuli generalnej, jaką jest ład przestrzenny, opiera się na duŝej uznaniowości. Charakter większości inwestycji celu publicznego przesądza o tym, Charakter większości inwestycji celu publicznego przesądza o tym, Ŝe realizacji kaŝdego takiego zamierzenia musi prowadzić do naruszenia i przekształcenia istniejącego na danym obszarze ładu przestrzennego. Z samej swej istoty inwestycja celu publicznego nie moŝe być organiczna stanem zagospodarowania i zabudowy danego obszaru, zawsze lub prawie zawsze będzie od takiego stanu znacząco odbiegać. (Wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Krakowie z dnia 16 grudnia 2008r., sygn. Akt II SA/Kr 1065/08)
Postanowienia MPZP winny uwzględniać potrzeby rozwoju infrastruktury telekomunikacyjnej, w szczególności sieci szerokopasmowych.
Kilka wytycznych do postanowień MPZP odnoszących się do infrastruktury telekomunikacyjnej w kontekście nowego podejścia Prezesa UKE: 1. Interpretację MPZP zdecydowanie ułatwi posługiwanie się pojęciami zdefiniowanymi w przepisach prawa, tzn. posiadającymi definicje legalne, np.: uzbrojenie terenu w rozumieniu przepisów ustawy planistycznej, budowle i obiekty liniowe w rozumieniu przepisów prawa budowlanego. Nowelizacja Prawa budowlanego wprowadziła istotną zmianę w odniesieniu do definicji pojęcia inwestycji celu publicznego z zakresu łączności publicznej. W rozumieniu nowych przepisów, mianem budowli nie określa się kabli telekomunikacyjnych w kanale - art. 3 pkt 3a, ustawy z dnia 7 lipca 1994 r. Prawo budowlane (Dz. U. Nr 156, poz. 1118, z poźn. zm).
2. W słowniczku MPZP określić naleŝy zakres pojęciowy (stworzyć definicje) dla pojęć, które nie posiadają definicji legalnej. W tej kategorii największe kontrowersje budzą pojęcia uciąŝliwość, nieuciąŝliwość inwestycji często definiowane w słowniczku MPZP jako oddziaływanie inwestycji zamykające się w granicach działek, do których inwestor posiada tytuł prawny. Biorąc pod uwagę fakt, Ŝee trudno jest określić granicę, na której zatrzymuje się emitowane przez urządzenia infrastruktury telekomunikacyjnej promieniowanie elektromagnetyczne, bardziej właściwym będzie definiowanie uciąŝliwości i nieuciąŝliwości inwestycji, jako spełniające bądź przekraczające wyznaczone przepisami prawa standardy. Zgodnie z Rozporządzeniem Ministra Środowiska z dnia 30 października 2003r. w sprawie dopuszczalnych poziomów pól elektromagnetycznych w środowisku oraz sposobów sprawdzania dotrzymania tych poziomów (Dz. U. Nr 192, poz. 1883) dopuszczalny w Polsce poziom gęstości mocy w miejscach dostępnych dla ludności wynosi 0,1 W/m².
3. Unikać naleŝy wprowadzania w MPZP formułowanych wprost zakazów, ograniczeń odnoszących się do inwestycji celu publicznego z zakresu łączności publicznej np.: zakazów lokalizacji sieci i urządzeń telekomunikacyjnych. Jeśli jednak takowe się pojawią, w piśmie przewodnim umieścić Jeśli jednak takowe się pojawią, w piśmie przewodnim umieścić naleŝy zwięzłe ich uzasadnienie, które przekona Prezesa UKE do pozytywnego ich zaopiniowania. Zakazy i ograniczenia, wprowadzane niezaleŝnie od zakazów wynikających z przepisów odrębnych, powinny opierać się na zasadach proporcjonalności, racjonalności, konieczności i celowości.
4. Nie naleŝy dyskryminować lokalizacji sieci i urządzeń telekomunikacyjnych poprzez, np. wprowadzenie jednakowej wysokości zabudowy dla budynków czy urządzeń innych niŝ telekomunikacyjne. Potrzeba zróŝnicowania wysokości zabudowy dla budynków i budowli (urządzeń telekomunikacyjnych) wynika z faktu, iŝ obiekty infrastruktury telekomunikacyjnej takie jak wieŝe, maszty, na których instalowane są anteny nadawcze, ze względów technicznych muszą być lokalizowane odpowiednio wyŝej od pozostałej zabudowy danego terenu, by w sposób prawidłowy mogły spełniać swoją rolę.
5. W MPZP winno uŝywać się zwrotu dopuszcza się lokalizowanie w pasach drogowych, infrastruktury technicznej niezwiązanej z drogą, jeŝeli warunki techniczne i wymogi bezpieczeństwa na to pozwalają. Takie stanowisko znajduje uzasadnienie w zmienionym przez Ustawę z dnia 7 maja 2010 r. o wspieraniu rozwoju usług i sieci telekomunikacyjnych (Dz. U. Nr 106, poz. 675) art. 39 ust. 1a ustawy z dnia 21 marca 1985 r. o drogach publicznych (Dz. U. z 2007 r. Nr 19, poz. 115, z późn. zm.).
6. Niepoprawne jest wprowadzanie do MPZP postanowień o treści: dopuszcza się lokalizowanie infrastruktury telekomunikacyjnej za zgodą zarządcy drogi. Jednoznaczne stanowisko w kwestii takiego zapisu zajął Wojewódzki Sąd Administracyjny w Krakowie wyrokiem z dnia 28 kwietnia 2008 r., sygn. Akt II SA/Kr 224/08, zamieszczenie w treści planu norm otwartych, odsyłających do odrębnych i nie przewidzianych przepisami prawa procedur, jest niedopuszczalne z punktu widzenia obowiązującego porządku prawnego i powoduje, iŝ zamieszczone w planie normy prawa materialnego stają się w ten sposób niedookreślone. Miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego jest aktem prawa powszechnie obowiązującego, a nie tylko zwykłym aktem planowania. Musi zatem spełniać wymagania stawiane tego typu aktom normatywnym.
8. W zasadach zabudowy i zagospodarowania terenu winien zostać wskazany wymóg: a) kształtowania stosownej formy architektonicznej urządzeń telekomunikacyjnych, czy teŝ ich maskowania b) lokalizacja urządzeń telekomunikacyjnych: na terenach zabudowy śródmiejskiej przestrzeni publicznych stref ochrony konserwatorskiej czy teŝ na budynkach Warunki techniczne i wizualne inwestycji mogą zostać określone przez właściwego wojewódzkiego konserwatora zabytków. Art. 39 ustawy z dnia 7 lipca 1994 r. Prawo budowlane stanowi, Ŝe prowadzenie robót budowlanych przy obiekcie budowlanym wpisanym do rejestru zabytków lub na obszarze wpisanym do rejestru zabytków wymaga, przed wydaniem decyzji o pozwoleniu na budowę, uzyskania pozwolenia na prowadzenie tych robót, wydanego przez właściwego wojewódzkiego konserwatora zabytków.
Konserwator zabytków nie moŝe jednak w celu ochrony znajdujących się na danym obszarze zabytków, dowolnie kształtować ograniczeń, zakazów i nakazów. Powinny być one bezwzględnie zgodne z zasadą proporcjonalności oraz niezbędne dla osiągnięcia zamierzonego celu w postaci ochrony zabytków. Na powyŝsze wskazuje stylizacja art. 19 ust. 3 ustawy z dnia 23 lipca 2003 r. o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami (Dz. U. Nr 162, poz. 1568, z późn. zm.), a w szczególności uŝyte w nim sformułowanie: "w miarę potrzeby". O ile zatem ograniczenie prawa własności przez wzgląd na potrzebę ochrony zabytków jest prawnie dopuszczalne, o tyle zawsze powinno być ono naleŝycie uzasadnione - zob. wyrok SN z dnia 18 listopada 1993 r. (III ARN 49/93, OSN 1994, nr 9, poz. 181).
Dziękuję za uwagę Departament Rozwoju Infrastruktury Urząd Komunikacji Elektronicznej ul. Kasprzaka 18/20 01-211 Warszawa tel. 22/ 53 49 151, fax. 22/ 53 49 396
Prezentacja druga, autor Mirosław Rymer doradca prawny Śląskiego Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków
Mirosław Rymer doradca prawny Śląskiego Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków w Katowicach
Ustawa z dnia 27 marca 2003 roku o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym art. 15 ust. 2 pkt 4 W planie miejscowym określa się obowiązkowo zasady ochrony dziedzictwa kulturowego i zabytków oraz dóbr kultury współczesnej. Rozporządzenie Ministra Infrastruktury w sprawie wymaganego zakresu projektu miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego z dnia 26 sierpnia 2003 r 4 pkt 4 Ustalenia dotyczące zasad ochrony dziedzictwa kulturowego i zabytków oraz dóbr kultury współczesnej powinny zawierać określenie obiektów i terenów chronionych ustaleniami miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego, w tym określenie nakazów, zakazów, dopuszczeń i ograniczeń w zagospodarowaniu terenów Ustawa o wspieraniu rozwoju usług i sieci telekomunikacyjnych z dnia 7 maja 2010 r art. 46 ust. 1 Miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego, zwany dalej planem miejscowym, nie moŝe ustanawiać zakazów, a przyjmowane w nim rozwiązania nie mogą uniemoŝliwiać lokalizowania inwestycji celu publicznego z zakresu łączności publicznej, w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami, jeŝeli taka inwestycja jest zgodna z przepisami odrębnymi. Ustawa z dnia7 lipca 1994 roku Prawo budowlane art. 39.3.W stosunku do obiektów budowlanych oraz obszarów niewpisanych do rejestru zabytków, a ujętych w gminnej ewidencji zabytków, pozwolenie na budowę lub rozbiórkę obiektu budowlanego wydaje właściwy organ w uzgodnieniu z wojewódzkim konserwatorem zabytków. 4. Wojewódzki konserwator zabytków jest obowiązany zająć stanowisko w sprawie wniosku o pozwolenie na budowę lub rozbiórkę obiektów budowlanych, o których mowa w ust. 3, w terminie 30 dni od dnia jego doręczenia. Niezajęcie stanowiska w tym terminie uznaje się jako brak zastrzeŝeń do przedstawionych we wniosku rozwiązań projektowych.
Ustawa o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami Art. 19. 1. W studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy oraz w miejscowym planie zagospodarowania przestrzennego uwzględnia się, w szczególności ochronę: 1) zabytków nieruchomych wpisanych do rejestru i ich otoczenia; 2) innych zabytków nieruchomych, znajdujących się w gminnej ewidencji zabytków; 3) parków kulturowych. 1a. W decyzji o ustaleniu lokalizacji inwestycji celu publicznego, decyzji o warunkach zabudowy, decyzji o zezwoleniu na realizację inwestycji drogowej, decyzji o ustaleniu lokalizacji linii kolejowej lub decyzji o zezwoleniu na realizację inwestycji w zakresie lotniska użytku publicznego uwzględnia się w szczególności ochronę: 1) zabytków nieruchomych wpisanych do rejestru i ich otoczenia; 2) innych zabytków nieruchomych, znajdujących się w gminnej ewidencji zabytków. 2. W przypadku gdy gmina posiada gminny program opieki nad zabytkami, ustalenia tego programu uwzględnia się w studium i planie, o których mowa w ust. 1. 3. W studium i planie, o których mowa w ust. 1, ustala się, w zależności od potrzeb, strefy ochrony konserwatorskiej obejmujące obszary, na których obowiązują określone ustaleniami planu ograniczenia, zakazy i nakazy, mające na celu ochronę znajdujących się na tym obszarze zabytków.
1. nakaz/ obowiązek utrzymania istniejącej historycznej linii zabudowy wprowadzenia tego ograniczenia nie ma na celu ograniczenie lokalizacji inwestycji celu publicznego, a w szczególności inwestycji celu publicznego z zakresu telekomunikacji. Wprowadzenie takiego ograniczenie jest szczególnie istotne w przypadku zabudowy układów urbanistycznych starego miasta lub historycznej linii zabudowy poszczególnych ulic. Pamiętać należy, iż jedną z wartości chronionych w przypadku układów urbanistycznych jest wartościami chronionymi jest układ ulic, linia zabudowy, kubatura budynków wysokość zabudowy. Niedopuszczalnym jest zatem dopuszczanie na takim terenie lokalizacji jakichkolwiek inwestycji naruszających te wartości. Stąd ograniczenie na takim terenie dotyczyć musi nie tylko budynków, ale jakiejkolwiek innej zabudowy. 2. nakaz/obowiązek lokalizacji inwestycji ponad określoną wysokość np. 15m. - uzasadnienie p. wyżej.
3. Zakaz/ ograniczenie lokalizacji urządzeń infrastruktury technicznej o wysokości powyŝej np. 50 cm. na dachach budynków zakaz ten ma na celu ochronę istniejącej linii zabudowy i zapobieŝenie wprowadzania dominant na obszarach, które z uwagi na swoją wartość zabytkową wymagają wprowadzenia takiego ograniczenia. 4. Zakaz lokalizacji dominant zakaz ten ma na celu ograniczenie zabudowy mogącej zdominować zabytkowe otoczenie lub przesłonić widok na zabytek.
Nowelizacją ustawy o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami z 18 marca 2010 roku zmieniono treść art. 39 ust. 3 Prawa budowlanego. Dotychczas pozwolenie na budowę dla terenów objętych ochroną konserwatorską na mocy postanowień miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego wydawane było po uzgodnieniu z wojewódzkim konserwatorem zabytków. Dzięki temu konserwator posiadał wpływ na zachowanie ochrony ww. wartości zarówno w odniesieniu do poszczególnych obiektów, jak i całych obszarów. Obecnie obowiązek uzgodnienia dotyczy tylko obiektów ujętych w gminnej ewidencji zabytków, co pozbawiło konserwatora nadzoru nad inwestycjami na terenach, gdzie na mocy planu chronione były nie tylko pojedyncze obiekty ( te sukcesywnie umieszczane są w wykazach zastępujących obecnie gminną ewidencję zabytków), ale przede wszystkim nad inwestycjami na terenach chronionych obszarowo tzw. strefy ochrony konserwatorskiej. Jeśli dane obiekty, bądź obszar chronione są poprzez wpis do rejestru zabytków ograniczenie inwestycji mających negatywny wpływ na wartości zabytkowe moŝe nastąpić poprzez odmowę wydania pozwolenia, o którym mowa w art. 36 ustawy o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami.
Prezentacja trzecia, autor Sławomir Wodzyński GDOŚ
MPZP cele i oczekiwania z punktu widzenia ochrony środowiska i programu Natura 2000 europejskiej sieci ekologicznej Natura 2000 Sławomir Wodzyński
Ochrona środowiska w zagospodarowaniu przestrzennym Prawo ochrony środowiska Art. 71. 1. Zasady zrównowaŝonego rozwoju i ochrony środowiska stanowią podstawę do sporządzania i aktualizacji koncepcji przestrzennego zagospodarowania kraju, strategii rozwoju województw, planów zagospodarowania przestrzennego województw, studiów uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gmin oraz miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego. 3. Przeznaczenie i sposób zagospodarowania terenu powinny w jak największym stopniu zapewniać zachowanie jego walorów krajobrazowych.
Ochrona środowiska w zagospodarowaniu przestrzennym Prawo ochrony środowiska Art. 72. 1. W suikzp oraz w MPZP oraz miejscowych planach zagospodarowania przestrzennego zapewnia się warunki utrzymania równowagi przyrodniczej i racjonalną gospodarkę zasobami środowiska, w szczególności przez: 1) ustalanie programów racjonalnego wykorzystania powierzchni ziemi, w tym na terenach eksploatacji złóŝ kopalin, i racjonalnego gospodarowania gruntami; 5) zapewnianie ochrony walorów krajobrazowych środowiska i warunków klimatycznych; 2. W suikzp oraz w MPZP, przy przeznaczaniu terenów na poszczególne cele oraz przy określaniu zadań związanych z ich zagospodarowaniem w strukturze wykorzystania terenu, ustala się proporcje pozwalające na zachowanie lub przywrócenie na nich równowagi przyrodniczej i prawidłowych warunków Ŝycia.
Ochrona środowiska w zagospodarowaniu przestrzennym Prawo ochrony środowiska Art. 73. 1. W miejscowym planie zagospodarowania przestrzennego oraz w decyzji o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu uwzględnia się w szczególności ci ograniczenia wynikające z: 1) ustanowienia w trybie ustawy z dnia 16 kwietnia 2004 r. o ochronie przyrody parku narodowego, rezerwatu przyrody, parku krajobrazowego, obszaru chronionego krajobrazu, obszaru Natura 2000, zespołu przyrodniczo-krajobrazowego, uŝytku ekologicznego, stanowiska dokumentacyjnego, pomników przyrody oraz ich otulin;
Ochrona środowiska w zagospodarowaniu przestrzennym Ustawa o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym Art. 15. 1. Wójt, burmistrz albo prezydent miasta sporządza projekt planu miejscowego, zawierający część tekstową i graficzną, zgodnie z zapisami studium oraz z przepisami odrębnymi, odnoszącymi się do obszaru objętego planem. 2. W planie miejscowym określa się obowiązkowo: 2) zasady ochrony i kształtowania ładu przestrzennego; 3) zasady ochrony środowiska, przyrody i krajobrazu kulturowego;
Ochrona środowiska w zagospodarowaniu przestrzennym Ustawa o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym Art. 17. Wójt, burmistrz albo prezydent miasta po podjęciu przez radę gminy uchwały o przystąpieniu do sporządzania planu miejscowego kolejno: 6) występuje o: b) uzgodnienie projektu planu z: organami właściwymi do uzgadniania projektu planu na podstawie przepisów odrębnych,
Ustawa o ochronie przyrody Art. 13 ust. 3a: Projekty studiów uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gmin, miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego, ( ), w części dotyczącej rezerwatu przyrody i jego otuliny, wymagają uzgodnienia z RDOŚ w zakresie ustaleń tych planów, mogących mieć negatywny wpływ na cele ochrony rezerwatu przyrody. Art. 16 ust. 7: Projekty studiów uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gmin, miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego, ( ) w części dotyczącej parku krajobrazowego i jego otuliny, wymagają uzgodnienia z właściwym miejscowo RDOŚ w zakresie ustaleń tych planów, mogących mieć negatywny wpływ na ochronę przyrody parku krajobrazowego.
Ustawa o ochronie przyrody Art. 23 ust. 5: Projekty studiów uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gmin, miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego, ( ), w części dotyczącej obszaru chronionego krajobrazu, wymagają uzgodnienia z właściwym RDOŚ w zakresie ustaleń tych planów, mogących mieć negatywny wpływ na ochronę przyrody obszaru chronionego krajobrazu. Art. 30 ust. 3: Projekty studiów uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gmin, miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego, ( ) w części dotyczącej istniejącego lub projektowanego obszaru Natura 2000 wymagają uzgodnienia z regionalnym dyrektorem ochrony środowiska w zakresie ustaleń tych planów, mogących znacząco negatywnie oddziaływać na obszar Natura 2000.
Strategiczna ocena oddziaływania na środowisko Przeprowadzenia strategicznej oceny oddziaływania na środowisko (w tym takŝe na obszary Natura 2000), wymagają projekty (art. 46 1 ustawy OOŚ): 1) koncepcji przestrzennego zagospodarowania kraju, 1) koncepcji przestrzennego zagospodarowania kraju, studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy, planów zagospodarowania przestrzennego oraz strategii rozwoju regionalnego;
Strategiczna ocena oddziaływania na środowisko Zgodnie z art. 55 ust. 2 ustawy OOŚ: Projekt dokumentu, wymagaj cego SOO, nie mo e zosta Projekt dokumentu, wymagającego SOOŚ, nie moŝe zostać przyjęty, o ile nie zachodzą przesłanki, o których mowa w art. 34 ustawy z dnia 16 kwietnia 2004 r. o ochronie przyrody, jeŝeli ze strategicznej oceny oddziaływania na środowisko wynika, Ŝe moŝe on znacząco negatywnie oddziaływać na obszar Natura 2000.
Wymogi wynikające z prawa wspólnotowego Wymogi wynikające z prawa wspólnotowego w zakresie ochrony obszarów Natura 2000
Art. 6 ust. 3 dyrektywy siedliskowej KaŜdy plan lub przedsięwzięcie, które nie jest bezpośrednio związane lub konieczne do zagospodarowania obszaru, ale które moŝe na niego w istotny sposób oddziaływać, zarówno oddzielnie, jak i w połączeniu z innymi planami lub przedsięwzięciami, będzie podlegać odpowiedniej ocenie z punktu widzenia załoŝeń jego ochrony. W świetle wniosków wynikających z tej oceny oraz z zastrzeŝeniem postanowień ust. 4, kompetentne władze krajowe, będą wyraŝać zgodę na ten plan lub przedsięwzięcie po upewnieniu się, Ŝe nie będzie on wpływać bezpośrednio na dany obszar oraz, jeśli to stosowne, po uzyskaniu opinii ogółu ludności.
Art. 6 ust. 4 dyrektywy siedliskowej JeŜeli pomimo negatywnych skutków dla danego obszaru oraz braku rozwiązań alternatywnych, plan lub przedsięwzięcie musi zostać zrealizowany ze względu na imperatyw wynikający z nadrzędnego interesu publicznego, w tym interesów mających charakter społeczny lub gospodarczy, państwo członkowskie podejmie wszelkie działania kompensujące konieczne do zapewnienia ochrony ogólnej spójności Natury 2000. O podjętych działaniach kompensujących państwo członkowskie poinformuje Komisję. JeŜeli dany obszar obejmuje typy siedliska przyrodniczego i/lub jest zamieszkały przez gatunek o priorytetowym znaczeniu, jedynie względy, na które moŝna się powołać to względy odnoszące się do zdrowia ludzkiego lub bezpieczeństwa publicznego, pozytywne skutki o pierwszorzędnym znaczeniu dla środowiska oraz, po wyraŝeniu opinii przez Komisję, inne przyczyny związane z imperatywem nadrzędnego interesu publicznego.
Art. 6 ust. 2, 3 i 4 dyrektywy siedliskowej a obszary ptasie Zgodnie z art. 4 ust. 4 zdanie pierwsze dyrektywy ptasiej państwa członkowskie zobowiązane są do podjęcia właściwych kroków w celu ochrony obszarów ptasich. Zgodnie z art. 7 dyrektywy siedliskowej obowiązki wynikające z art. 6 ust. 2, 3 i 4 tej dyrektywy zastępują wszelkie obowiązki wynikające z art. 4 ust. 4 zdanie pierwsze dyrektywy ptasiej w odniesieniu do obszarów ptasich wyznaczonych.
Wymogi w odniesieniu do planów/przedsięwzięć 6.3 obowiązek oceny (art. 33 ust. 3 uop) nakłada obowiązek przeprowadzenia właściwej przedsięwzięcia/planu na obszary Natura 2000, oceny wpływu uzaleŝnia zgodę od braku oddziaływania na obszar. 6.4 moŝliwość derogacji od zakazu pogarszania (art. 34 uop) UmoŜliwia realizację przedsięwzięć, które mogą znacząco negatywnie oddziaływać na obszary Natura 2000, pod 3 warunkami: - wykazanie braku rozwiązań alternatywnych, - wykazanie nadrzędnego interesu publicznego (NIP), - zapewnienie adekwatnej kompensacji przyrodniczej.
Wymogi wynikające z prawa krajowego w zakresie ochrony obszarów Natura 2000:
Art. 33 ust. 1 ustawy o ochronie przyrody - jedyne ograniczenie dotyczące obszarów Natura 2000 Zabrania się, z zastrzeŝeniem art. 34, podejmowania działań mogących, osobno lub w połączeniu z innymi działaniami, znacząco negatywnie oddziaływać na cele ochrony obszaru Natura 2000, w tym w szczególności: - pogorszyć stan siedlisk przyrodniczych lub siedlisk gatunków roślin i zwierząt, dla których ochrony wyznaczono obszar Natura 2000, lub - wpłynąć negatywnie na gatunki, dla których ochrony został wyznaczony obszar Natura 2000, lub - pogorszyć integralność obszaru Natura 2000 lub jego powiązania z innymi obszarami.
Instrumenty ochrony obszarów Natura 2000 Plany zadań ochronnych i plany ochrony Procedury planistyczne uwzględnienie kwestii obszarów chronionych Procedury oceny oddziaływania na środowisko uwzględnienie kwestii obszarów chronionych
Art. 33 ust. 3 ustawy o ochronie przyrody Projekty polityk, strategii, planów i programów oraz zmian do takich dokumentów a takŝe planowane przedsięwzięcia, które mogą znacząco oddziaływać na obszar Natura 2000, a które nie są bezpośrednio związane z ochroną obszaru Natura 2000 lub obszarów, o których mowa w ust. 2, lub nie wynikają z tej ochrony, wymagają przeprowadzenia odpowiedniej oceny oddziaływania na zasadach określonych w ustawie z dnia 3 października 2008 r. o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz o ocenach oddziaływania na środowisko. Ocenie oddziaływania podlegają nie tylko plany i przedsięwzięcia lokalizowane w granicach obszaru Natura 2000, ale równieŝ wszelkie działania, które są realizowane poza nimi, a mogą na nie znacząco oddziaływać.
Art. 34 ust. 1 ustawy o ochronie przyrody JeŜeli przemawiają za tym konieczne wymogi nadrzędnego interesu publicznego, w tym wymogi o charakterze społecznym lub gospodarczym, i wobec braku rozwiązań alternatywnych, właściwy miejscowo RDOŚ, a na obszarach morskich dyrektor właściwego urzędu morskiego, moŝe zezwolić na realizację planu lub działań, mogących znacząco negatywnie oddziaływać na cele ochrony obszaru Natura 2000 lub obszary znajdujące się na liście, o której mowa w art. 27 ust. 3 pkt 1, zapewniając wykonanie kompensacji przyrodniczej niezbędnej do zapewnienia spójności i właściwego funkcjonowania sieci obszarów Natura 2000.
Art. 34. ust. 2 ustawy o ochronie przyrody W przypadku gdy znaczące negatywne oddziaływanie dotyczy siedlisk i gatunków priorytetowych, zezwolenie, o którym mowa w ust. 1, moŝe zostać udzielone wyłącznie w celu: 1) ochrony zdrowia i Ŝycia ludzi; 2) zapewnienia bezpieczeństwa powszechnego; 3) uzyskania korzystnych następstw o pierwszorzędnym znaczeniu dla środowiska przyrodniczego; 4) wynikającym z koniecznych wymogów nadrzędnego interesu publicznego, po uzyskaniu opinii Komisji Europejskiej.
Etapy oceny naturowej Etap I ocena wstępna (screening/kwalifikacja) Etap II ocena właściwa Etap III kwestia braku alternatyw Etap IV Nadrzędny Interes Publiczny i kompensacja przyrodnicza Etapy II, III i IV - w ramach pełnego postępowania OOŚ lub OON (z raportem i udziałem społeczeństwa)
Nadrzędny Interes Publiczny (NIP) - ochrona fundamentalnych wartości związanych z Ŝyciem obywateli: zdrowie ludzkie, bezpieczeństwo publiczne, korzystne skutki o podstawowym znaczeniu dla środowiska, - spełnienie celów interesu społecznego i gospodarczego, np. wypełnienie obowiązków związanych z usługami publicznymi: transport, energia, komunikacja, usługi komunalne, - określone przez władze krajowe uzasadnione cele polityki społecznogospodarczej: zdrowie, edukacja, usługi komunalne, - oparty na dowodach, - ma względy przewaŝające w stosunku do obszaru chronionego, - ma charakter długofalowy, - inwestycje celu publicznego nie są automatycznie inwestycjami wynikającymi z wymogów NIP.
Nadrzędny Interes Publiczny (NIP) Powołując się na interes publiczny w rozumieniu art 34 ustawy o ochronie przyrody (przesłankę koniecznych wymogów nadrzędnego interesu publicznego) naleŝy mieć na uwadze, Ŝe w interesie publicznym leŝy przede wszystkim ochrona dobra wspólnego, jakim są środowisko i obszary Natura 2000 wyznaczone i projektowane (potencjalne), przy wykorzystaniu koncepcji współodpowiedzialności Państwa za ich ochronę. Wyrok WSA w Warszawie z dnia 13 marca 2008 r., sygn. akt: IV SA/Wa 84/09.
Nadrzędny Interes Publiczny (NIP) Inwestycja ta, będąca indywidualnym przedsięwzięciem gospodarczym skarŝącego, nie stanowi bowiem emanacji nadrzędnego interesu publicznego określonego w art. 34 ust. 1 ustawy o ochronie przyrody, nawet z racji stworzenia w ten sposób miejsc pracy dla lokalnej społeczności. Nie kaŝde bowiem przedsięwzięcie gospodarcze lub społeczne stanowi realizację nadrzędnego interesu publicznego, a tylko takie, które z racji swej uŝyteczności ale i zarazem konieczności, podejmowane jest z poŝytkiem dla całego społeczeństwa, gdzie poŝytek ten zasługuje w powszechnej opinii na osiągnięcie nawet kosztem jego uciąŝliwości wobecśrodowiska przyrodniczego, przy zapewnieniu jednak stosownej kompensacji przyrodniczej w maksymalnym stopniu ograniczającej tę uciąŝliwość. Wyrok WSA w Warszawie z dnia 31 lipca 2008 r., sygn. akt: IV SA/Wa 672/08.
Kompensacja przyrodnicza Kompensacja przyrodnicza jest to zespół działań obejmujących w szczególności roboty budowlane, roboty ziemne, rekultywację gleby, zalesianie, zadrzewianie lub tworzenie skupień roślinności, prowadzących do przywrócenia równowagi przyrodniczej na danym terenie, wyrównania szkód dokonanych w środowisku przez realizację przedsięwzięcia i zachowanie walorów krajobrazowych (art. 3. ust. 1 pkt 8 POŚ).