Wspieranie kontroli rynku w zakresie genetycznie zmodyfikowanych organizmów Program: Tworzenie naukowych podstaw postępu biologicznego i ochrona roślinnych zasobów genowych źródłem innowacji i wsparcia zrównoważonego rolnictwa oraz bezpieczeństwa żywnościowego kraju Zadanie realizowane w Zakład Biotechnologii i Cytogenetyki Roślin Laboratorium Kontroli Genetycznie Modyfikowanych Organizmów Sławomir Sowa, Janusz Zimny Radzików, 2016
Cel zadania opracowanie i wdrożenie innowacyjnych metod umożliwiających wsparcie działań państwowych służb kontrolnych podległych Ministrowi Rolnictwa i Rozwoju Wsi w zakresie analiz GMO stworzenie efektywnych systemów służących wykrywaniu, identyfikacji i ilościowemu oznaczaniu autoryzowanych i nieautoryzowanych GMO podniesienie potencjału państwowych służb podległych Ministrowi Rolnictwa i Rozwoju Wsi, a w szczególności Państwowej Inspekcji Ochrony Roślin i Nasiennictwa, w zakresie kontroli genetycznie zmodyfikowanych organizmów.
Standaryzacja obecnie stosowanych metod służących wykrywaniu GMO Walidacje metody przesiewowe: gen cry 1Ab/Ac, gen bar metody jakościowe event specific : bawełna 3006-210-23, rzepak 73496 metody ilościowe event specific kukurydza DAS 40278-9, kukurydza MON87427; soja DAS-44406 Metody te opierają się na reakcji RealTime PCR.
Standaryzacja obecnie stosowanych metod służących wykrywaniu GMO Rewalidacje: Parametr granica wykrywalności dla metod ilościowych event-specific: kukurydza: MIR162, Bt176, Bt11, 98140, MON863x810, MON89034, MON88017, 3272, GA21, DAS59122, T25, MON863, MIR604, TC1507, NK603, MON810 soja: DP-305423, A2704-12, MON87701, A5547-127, 40-3-2, DP-356043, MON89788 rzepak: T45, RT73 ryż: LL62 burak cukrowy: H7-1 Zadanie zrealizowano 100%
Stworzenie efektywnych systemów analiz przesiewowych dla kukurydzy Analiza najczęściej występujących elementów genetycznych w modyfikacjach genetycznych kukurydzy. Zaprojektowanie strategii dla analiz przesiewowych materiału siewnego. Zadanie zrealizowane w 100% Brak amplifikacji Słaba amplifikacja Bardzo dobra amplifikacja CP4-EPSPS P35S T-nos bar Pat CP4-EPSPS P35S T-nos bar Pat http://gmo-crl.jrc.ec.europa.eu/jrcgmomatrix/matrices/event_finder
Opracowanie metodyk służących wykrywaniu i identyfikacji GMO Laboratorium Kontroli GMO (LKGMO) jako krajowe laboratorium referencyjne zgodnie z Rozporządzeniem (WE) 120/2014 zgłaszało swój udział do oficjalnej walidacji nowych metod analitycznych w UE, za które odpowiedzialne jest Europejskie Laboratorium Referencyjne Genetycznie Zmodyfikowanej Żywności i Pasz EURL GMFF,) zgodnie z Rozporządzeniem (WE) 1829/2003. W 2016 roku uczestniczono w walidacji metody wykrywania genetycznie zmodyfikowanego tytoniu metoda LAMP PCR w ramach projektu DECATHLON Zadanie zrealizowane w 100%.
Współpraca naukowa z laboratoriami referencyjnymi innych państw oraz EURL GM FF Udział w spotkaniach ENGL Współpraca z lab. referencyjnymi Rozporządzenia (WE) 120/2014 Prowadzono dyskusje i konsultacje podczas spotkania komitetu sterującego i plenarnego spotkania członków ENGL w JRC Ispra Włochy. Warsztaty Back to basics Bruksela, Szkolenie PCR Cyfrowy, Slowenia Wizyta Krajowe Laboratorium Referencyjne RIKILT, Holandia prace w grupach roboczych ENGL i Wspólnego Centrum Badawczego (JRC) grupie roboczej dotyczącej wykorzystania PCR cyfrowego grupie dotyczącej jednostki pomiaru. Zadanie zrealizowane 100%.
Wdrażanie nowych metod badań Wdrożenie metody analizy prób składających się z wysuszonego materiału roślinnego kukurydzy do Centralnego Laboratorium PIORIN w Toruniu Homogenizacja suchych liści cel granica wykrywalności 0,1% 11mm 35x45mm 19 mm Zadanie zrealizowane w 100%.
Wdrażanie nowych metod badań Opracowanie strategii kontroli przestrzegania zakazu stosowania materiału siewnego odmian genetycznie zmodyfikowanej kukurydzy. Raport dotyczący kontroli przestrzegania zakazu stosowania materiału siewnego odmian genetycznie zmodyfikowanej kukurydzy na terenie Polski Zadanie zrealizowane w 100%.
Model statystyczny dla kontroli na poziomie 1,05% gospodarstw, w których uprawiana jest kukurydza alfa=0,05 N=226618 n=1,05%n n=2 392 p p*n d d*n p-d p+d (p-d)*n (p+d)*n d*n (p-d)*n (p+d)*n 50% 1196 2,044% 49 47,956% 52,044% 1147 1245 4632 108677 117941 30% 718 1,873% 45 28,127% 31,873% 673 762 4245 63740 72231 20% 478 1,635% 39 18,365% 21,635% 439 518 3706 41618 49029 15% 359 1,460% 35 13,540% 16,460% 324 394 3308 30685 37301 10% 239 1,226% 29 8,774% 11,226% 210 269 2779 19883 25441 8% 191 1,109% 27 6,891% 9,109% 165 218 2513 15616 20643 5% 120 0,891% 21 4,109% 5,891% 98 141 2019 9312 13350 3% 72 0,697% 17 2,303% 3,697% 55 88 1580 5218 8379 1% 24 0,407% 10 0,593% 1,407% 14 34 922 1344 3188 0,50% 12 0,288% 7 0,212% 0,788% 5 19 653 480 1787 0,30% 7 0,224% 5 0,076% 0,524% 2 13 507 173 1187 0,20% 5 0,183% 4 0,017% 0,383% 1 9 414 39 867 0,044% 1 0,086% 3 0,000% 0,130% 1 3 194 1 294 N- liczba gospodarstw n liczebność próby z populacji, p prawdopodobieństwo sukcesu, d ocena błędu statystycznego przy 0,05.
Propozycja zakresu kontroli w poszczególnych województwach uwzględniając ryzyko wynikające z występowania omacnicy prosowianki. Województwo N(i) % n(i) Dolnośląskie 10091 1,5 151 Kujawsko-pomorskie 23202 0,5 116 Lubelskie 17195 1,0 172 Lubuskie 1651 1,5 25 Łódzkie 19104 1,0 191 Małopolskie 10665 1,5 160 Mazowieckie 36754 1,0 368 Opolskie 7054 1,5 106 Podkarpackie 12212 1,5 183 Podlaskie 26638 0,5 133 Pomorskie 4377 0,5 22 Gospodarstwa, w których uprawiana jest kukurydza. Dane na podstawie GUS 2015. N liczba gospodarstw n liczba kontroli Śląskie 5515 1,5 83 Świętokrzyskie 6421 1,0 64 Warmińsko-mazurskie 6123 0,5 31 Wielkopolskie 38934 1,5 584 Zachodniopomorskie 681 0,5 3 Razem 2392
Zorganizowanie międzylaboratoryjnego badania porównawczego Udział wzięły Krajowe Laboratoria Referencyjne i Urzędowe dla rolnictwa ekologicznego Badanie jakościowe i ilościowe pod kątem występowania genetycznie zmodyfikowanej kukurydzy 3 różne próbki kukurydzy (materiał siewny i ziarno) Wyniki są w trakcie analizy Badanie będzie przedmiotem dyskusji wśród laboratoriów urzędowych
Szkolenia pracowników laboratoriów kontrolnych w zakresie nowych metod analiz i badań, 6.12.2016 IHAR-PIB Radzików Inspekcje państwowe Wykrywanie, identyfikacja i ilościowe oznaczanie GMO przy użyciu cyfrowego PCR (Digital PCR) Ćwiczenia laboratoryjne Wykrywanie i ilościowe oznaczanie GMO metodą Droplet Digital PCR (aparat QX200 Biorad) Wykłady PCR cyfrowy w analizach GMO Minimalne wymagania dla parametrów walidacji metod analiz nowe wytyczne ENGL 8.12.2016 PIORIN Toruń Centralne Laboratorium, Toruń Elastyczny zakres akredytacji w laboratorium analiz GMO Kontrola plantacji produkcyjnych w zakresie wykrywania GMO
14 Analizy GMO Inne tkanki biologiczne ZAKRES ELASTYCZNY Inne sekwencje docelowe specyficzne dla GMO Inne metody ekstrakcji DNA część rośliny specyficzne dla event metoda ekstrakcji PRODUKT gatunek GM EVENT ZAKRES STAŁY specyficzne dla gatunku PROCEDURA ANALITYCZNA odczynniki do qpcr Inne gatunki Inne sekwencje docelowe specyficzne dla gatunku Inne odczynniki do qpcr Trapmann et all. 2013
Przechowywanie i udostępnianie wzorców fragmentów DNA dla techniki PCR Przechowywane są certyfikowane materiały odniesienia dostępne w IRMM materiały referencyjne z American Oil Chemists Society, materiały referencyjne w postaci plazmidów, materiały DNA (głównie plazmidy). Zadanie zrealizowane 100%. przekazywanie ministrowi właściwemu do spraw rolnictwa informacji dotyczących metod analiz i badań porównawczych, stosowanych przez laboratoria referencyjne państw członkowskich Unii Europejskiej Raport z ustaleń spotkania plenarnego Europejskiej Sieci Laboratoriów GMO jest opracowywany i będzie przekazany do MRiRW
Utrzymanie i doskonalenie systemu zarządzania i akredytacji akredytacja Polskiego Centrum Akredytacji zgodnie z wymaganiami PN-EN ISO/IEC 17025:2005 elastyczny zakres akredytacji jest dostępny na stronach PCA www.pca.gov.pl. Nr AB748 - badanych obiektów - badanych cech - metod badawczych - wydawania opinii. Udział w 2 międzylaboratoryjnych badaniach porównawczych 1. Międzylaboratoryjne badanie porównawcze dla wykrywania i ilościowego oznaczenia GMO w tortilli meksykańskiej i mączce kukurydzianej. ILC-EURL-GMFF-CT-01/16. EURL GM FF JRC 2. Międzylaboratoryjne badanie porównawcze dla oznaczenia zawartości GMO w wytłokach rzepakowych i mączce sojowej. ILC-EURL-GMFF-CT-02/16. EURL GM FF JRC Zadanie zrealizowane 100%.
Realizacja zadania jest związana z wymaganiami zawartymi w Rozporządzeniu Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) 1829/2003 Rozporządzeniu Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) Nr 1830/2003 Rozporządzeniu Komisji (WE) nr 1981/2006 Rozporządzeniu Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) Nr 1946/2003 Dyrektywie Parlamentu Europejskiego i Rady Nr 2001/18/WE
Mierniki Nazwa miernika liczba analiz laboratoryjnych chemicznych lub molekularnych: liczba zwalidowanych metod kontroli GMO: liczba referatów, wykładów, doniesień konferencyjnych, publikacji i raportów: Wartość bazowa Wartość docelowa Wartość uzyskana 2015+2016 20 40 47 (27) 5 10 12 (7) 2 4 6 (4)
Dziękuję!