Wykonawca: Zakład Badania Bezpieczeństwa Żywności Instytut Ogrodnictwa

Transkrypt

1 Ocena nieprawidłowości w stosowaniu środków ochrony roślin w uprawach ogrodniczych i rolniczych w świetle urzędowej kontroli Państwowej Inspekcji Ochrony Roślin i Nasiennictwa przeprowadzonej w 2016 roku w oparciu o badania laboratoryjne pozostałości ś.o.r. Instytutu Ogrodnictwa Wykonawca: Zakład Badania Bezpieczeństwa Żywności Instytut Ogrodnictwa

2 Obszar tematyczny: BEZPIECZEŃSTWO ŻYWNOŚCI I OCHRONA ŚRODOWISKA Zadanie 2.5: BADANIE POZOSTAŁOŚCI ŚRODKÓW OCHRONY ROŚLIN W RAMACH URZĘDOWEJ KONTROLI ICH STOSOWANIA

3 WYKONANY ZAKRES PRAC W 2016 ROKU Analizy pozostałości środków ochrony roślin 1200 prób, w tym: Kontrola prawidłowości stosowania środków ochrony roślin w płodach rolnych (współpraca z Państwową Inspekcją Ochrony Roślin i Nasiennictwa) 1089 prób Kontrola pozostałości środków ochrony roślin w wodach powierzchniowych (współpraca z Mazowiecką Inspekcją Ochrony Środowiska) 86 prób Kontrola pozostałości środków ochrony roślin w próbach interwencyjnych PIORiN. 25 prób

4 METODOLOGIA BADAŃ Okres badań: styczeń-grudzień 2016r. Próby były pobierane przez pracowników 16 WIORiN ów i przekazywane do ZBBŻ Owoce, warzywa i zboża pochodziły z upraw po zbiorach i z magazynów w gospodarstwach Sprawozdania wysyłano do WIORiN i zawiadamiano w przypadkach: 100%-owych przekroczeń NDP (zgłoszenie RASFF); wykrycia pozostałości nieprawidłowych pestycydów w danych produktach roślinnych (informacja w sprawozdaniach z badań) Interaktywna współpraca z oddziałami terenowymi PIORiN dotycząca wykrytych pozostałości

5 PODSTAWY PRAWNE INTERPRETACJI WYNIKÓW BADAŃ Regulacja Komisji Europejskiej i Rady nr 396/2005 z późn. zm. Rejestr Środków Ochrony Roślin MRiRW Etykiety Instrukcji Stosowania Środków Ochrony Roślin

6 LICZBA SUBSTANCJI AKTYWNYCH Ś.O.R. ZAREJESTROWANYCH W EU I PL (1348 SUBSTANCJI) (ZGODNIE Z ROZPORZĄDZENIEM (WE) 396/2005 NA DZIEŃ ) 257 Niedopuszczone do stosowania W trakcie oceny Niebędące PPP Dopuszczone w EU i nie w Polsce Dopuszczone tylko w Polsce

7 LICZBA ŚRODKÓW OCHRONY ROŚLIN ZAREJESTROWANYCH W POLSCE (1624 ŚRODKI) (ZGODNIE Z REJESTREM MRIRW ) Insektycydy, Akarycydy, Rodentycydy, Repelenty Fungicydy Chwastobójcze Regulatory wzrostu, Atraktanty

8 GŁÓWNE ELEMENTY ETYKIETY Nazwa handlowa i substancja czynna Aktualne zezwolenie decyzja MRiRW Ostrzeżenia przez ewentualnymi zagrożeniami Sposób zastosowania (terminy, dawki, uprawy) Warunki bezpiecznego stosowania środka ze względu na środowisko naturalne Okres karencji Warunki bezpiecznego przechowywania i usuwania środka Pierwsza pomoc

9 RODZAJE METOD ANALITYCZNYCH UŻYWANE OBECNIE W BADANIACH POZOSTAŁOŚCI PESTYCYDÓW Zakres dostępnych metod w laboratorium Metoda główna multi (MRM) - GC/MS/MS - LC/MS/MS Metody pojedyncze (SRM): - Ditiokarbaminiany - Glifosat, AMPA,Etefon - Chlormekwat, Mepikwat, Cyromazyna - Kwaśne pestycydy (MCPA; 2,4-D, Fluroxypyr, itp.) - Fosetyl, fosforyny - Ditianon, dodyna

10 UZGODNIONY ZAKRES BADAŃ Metoda: PN-EN 15662:2008 technika GC/MS-MS 266 (w ) substancje [+4] technika LC/MS/MS 188 (w ) substancje [+45] (LOQ: 0,005 0,001mg/kg) Metoda: PN-EN :2002 fungicydy ditiokarbaminianowe GC/MS (LOQ: 0,01 mg/kg) Użyte metody są akredytowane i pozytywnie sprawdzone w międzynarodowych badaniach biegłości organizowanych przez laboratoria referencyjne UE

11 PRÓBY DOSTARCZONE PRZEZ PIORIN ZACHODNIOPOMORSKIE WIELKOPOLSKIE WARMIŃSKO-MAZURSKIE ŚWIĘTOKRZYSKIE ŚLĄSKIE POMORSKIE PODLASKIE PODKARPACKIE OPOLSKIE MAZOWIECKIE MAŁOPOLSKIE ŁÓDZKIE LUBUSKIE LUBELSKIE KUJAWSKO-POMORSKIE DOLNOŚLĄSKIE Owoce Warzywa Rolnicze

12 289 PRÓB OWOCÓW (9 GATUNKÓW) Śliwki; 40; 13,8% Porzeczki; 20; 6,9% Truskawki; 25; 8,7% Wiśnie; 18; 6,2% Borówka; 4; 1,4% Czereśnia; 20; 6,9% Gruszki; 26; 9,0% Jabłka; 124; 42,9% Malina; 12; 4,2%

13 OGÓLNA OCENA UPRAW SADOWNICZYCH 100% 37; 12,8% 5; 1,7% 90% 80% 70% 60% 50% % 30% 247; 85,5% 20% 10% 0% Prawidłowe Przekroczenia Nieprawidłowe

14 POCHODZENIE PRÓB ŚLIWEK (40 PRÓB) zachodniopomorskie 2 pomorskie 4 3 kujawskopomorskie warmińskomazurskie 3 podlaskie 5 lubuskie 3 dolnośląskie 1 wielkopolskie 2 opolskie 6 3 śląskie łódzkie małopolskie mazowieckie 15 świętokrzyskie lubelskie podkarpackie 1 1

15 POZOSTAŁOŚCI W ŚLIWKACH (40 PRÓB) wyniki ogólne 1; 3% Średnio w próbie wykrywano 2,7 pozostałości po ś.o.r. 13; 32% Prawidłowe Przekroczenia 26; 65% Nieprawidłowe Liczba różnych pestycydów w próbie

16 POZOSTAŁOŚCI W ŚLIWKACH (40 PRÓB) wykrywane nieprawidłowości Insektycydy (4) Fungicydy (5) Dimetoat Propamokarb (>NDP) Fosmet Ditiokarbaminiany Pirymikarb Difenokonazol Kaptan Pyrimatanil

17 352 PRÓB WARZYW (20 GATUNKÓW) Rzodkiewka 2% Por 7% Pomidor 5% Sałata 5% Seler 7% Szpinak 4% Rukola 0% Brokuł 5% Chrzan 5% Cebula 0% Kapusta pekińska 13% Groch/Groszek zielony 3% Kalafior 4% Kapusta głowiasta 3% Pietruszka 11% Papryka 1% Ogórek 5% Marchew 12% Koper 6% Kapusta brukselska 2%

18 OGÓLNA OCENA UPRAW WARZYWNICZYCH 100% 75; 21% 15; 4% 262; 75% 90% 80% 70% 60% 50% 40% 30% 20% 10% 0% Prawidłowe Nieprawidłowe Przekroczenia

19 POCHODZENIE PRÓB KAPUSTY PEKIŃSKIEJ (44 PRÓBY) zachodniopomorskie 2 pomorskie 4 4 kujawskopomorskie warmińskomazurskie 3 podlaskie 5 lubuskie 3 dolnośląskie 1 wielkopolskie 2 opolskie 2 2 śląskie łódzkie małopolskie mazowieckie 13 świętokrzyskie lubelskie podkarpackie 1 1

20 POZOSTAŁOŚCI W KAPUŚCIE PEKIŃSKIEJ (44 PRÓBY) wyniki ogólne 9; 20% Średnio w próbie wykrywano 2,5 pozostałości po ś.o.r ; 30% Prawidłowe Przekroczenia 22; 50% Nieprawidłowe Liczba różnych pestycydów w próbie

21 POZOSTAŁOŚCI W KAPUŚCIE PEKIŃSKIEJ (44 PRÓB) wykrywane nieprawidłowości Insektycydy (8) Fungicydy (7) Chloropiryfos (5x>NDP) Karbendazym Chloropiryfos metylowy Tiofanat metylu Diazynon (brak rejestr. UE) Boskalid Dimetoat Chlorotalonil Cypermetryna Kaptan Flonikamid Pyrimatanil Indoksakarb Tebukonazol Metoksyfenozyd

22 448 PRÓB - 10 RODZAJÓW UPRAW ROLNICZYCH Proso; 20; 5% Owies; 18; 4% Pszenica; 185; 41% Pszenżyto; 78; 17% Żyto; 37; 8% Mieszanki zbożowe; 39; 9% Kukurydza; 32; 7% Jęczmień; 36; 8% Burak cukrowy; 1; 0% Ziemniak; 2; 1%

23 OGÓLNA OCENA UPRAW ROLNICZYCH 100% 14; 3% 4; 1% 90% 80% 70% 430; 96% 60% 50% 40% 30% % 10% 0% Prawidłowe Przekroczenia Nieprawidłowe

24 POZOSTAŁOŚCI W ZBOŻACH wykrywane nieprawidłowości Insektycydy Fungicydy / Herbicydy Tiaklopryd - jęczmień Pencykuron kukurydza, pszenica Tiametoksam - jęczmień Chlorotoluron (H) - kukurydza Dimetoat - kukurydza Propamokarb owies, pszenica Permetryna - pszenica Prochloraz (>NPD) - proso DDT pszenica, żyto Linuron (H) - proso Lenacyl (H) - pszenica Terbutylazyna - żyto Diflufenikan (H) >NDP, pszenica Metrybuzyna (H) >NDP, pszenica

25 OGÓLNA OCENA WSZYSTKICH UPRAW W 2016 ROKU 126; 11,6% 24; 2,2% 939; 86,2% Prawidłowe Nieprawidłowe Przekroczenia

26 OGÓLNA OCENA WYNIKÓW Z LAT Procent nieprawidłowości Procent przekroczeń , ,7 15,0 16,7 11,6 2,5 2 1,5 2,2 1,8 1,7 1,6 2, ,4 2, ,

27 TYMCZASOWA OCENA WSZYSTKICH UPRAW W 2017 ROKU (716 PRÓB) 102; 14,2% 17; 2,4% 597; 83,4% Prawidłowe Nieprawidłowe Przekroczenia

28 DZIĘKUJEMY ZA UWAGĘ