KOMISJA EUROPEJSKA Bruksela, dnia 9.1.2015 r. COM(2014) 750 final 2014/0359 (NLE) Wniosek DECYZJA RADY w sprawie przyjęcia zmian do Protokołu z 1998 r. do Konwencji z 1979 r. w sprawie transgranicznego zanieczyszczania powietrza na dalekie odległości dotyczącego metali ciężkich PL PL
UZASADNIENIE Konwencja z 1979 r. w sprawie transgranicznego zanieczyszczania powietrza na dalekie odległości (konwencja LRTAP) zawarta pod auspicjami Europejskiej Komisji Gospodarczej ONZ (EKG ONZ) stanowi główne międzynarodowe ramy prawne współpracy i działań w zakresie ograniczania i stopniowego zmniejszania zanieczyszczenia powietrza i jego niekorzystnych skutków dla zdrowia człowieka i środowiska oraz zapobiegania im w regionie EKG ONZ, ze szczególnym naciskiem na transgraniczne zanieczyszczanie powietrza na dalekie odległości. Konwencja LRTAP została podpisana w imieniu Europejskiej Wspólnoty Gospodarczej dnia 14 listopada 1979 r. i zatwierdzona decyzją Rady 81/462/EWG z dnia 11 czerwca 1981 r. 1. Jak dotąd konwencję LRTAP rozszerzono o osiem protokołów, w tym Protokół z Aarhus z 1998 r. dotyczący metali ciężkich (Protokół). Celem tego Protokołu jest ograniczenie i kontrolowanie antropogenicznych emisji do powietrza ołowiu (Pb), kadmu (Cd) i rtęci (Hg), które są szkodliwymi metalami ciężkimi przenoszonymi w wyniku transgranicznego transportu atmosferycznego na dalekie odległości, z myślą o dalszej poprawie ochrony zdrowia człowieka i środowiska. W związku z tym Protokół zobowiązuje Strony do ograniczenia ich całkowitych rocznych emisji ołowiu, kadmu i rtęci poniżej ich poziomów z 1990 r. (lub innego roku w okresie od 1985 do 1995 r.). Protokół zobowiązuje Strony do stosowania najlepszych dostępnych technik (BAT) dla określonych kategorii źródeł emisji oraz określa dopuszczalne wartości emisji mające zastosowanie do poszczególnych głównych źródeł stałych, w tym dużych źródeł spalania i spalarni odpadów. Strony muszą opracować i przechowywać dane o emisji Pb, Cd, Hg, wycofać benzynę ołowiową i zmniejszyć poziomy stężenia rtęci w bateriach alkalicznych. Zachęca się również Strony do wdrożenia środków zarządzania produktem dla innych produktów zawierających rtęć, w tym urządzeń pomiarowych. Przystąpienie Wspólnoty do Protokołu zostało zatwierdzone w imieniu Wspólnoty decyzją Rady 2001/379/WE z dnia 4 kwietnia 2001 r. 2. Protokół, który wszedł w życie dnia 29 grudnia 2003 r., został transponowany do prawa UE za pomocą kilku instrumentów 3. Jeśli chodzi o monitorowanie jakości powietrza, instrumenty te obejmują dyrektywę 2004/107/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 15 grudnia 2004 r. w sprawie arsenu, kadmu, rtęci, niklu i wielopierścieniowych węglowodorów aromatycznych w otaczającym powietrzu 4. Jeśli chodzi o wymóg stosowania BAT dla kategorii źródeł wymienionych w załączniku II oraz dopuszczalne wartości emisji określone w załączniku V do Protokołu, odnośne prawodawstwo UE obejmuje przede wszystkim dyrektywę 2010/75/UE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 24 listopada 2010 r. w sprawie emisji przemysłowych 5. Jeśli chodzi o normy produktowe dotyczące ołowiu i rtęci określone w załączniku VI do Protokołu, obowiązujące prawodawstwo UE obejmuje dyrektywę 98/70/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 13 października 1998 r. odnoszącą się do jakości benzyny i olejów napędowych oraz zmieniającą dyrektywę Rady 93/12/EWG 6 oraz dyrektywę 2006/66/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 6 września 2006 r. w sprawie baterii i akumulatorów oraz 1 2 3 4 5 6 Dz.U. L 171 z 27.6.1981, s. 11. Dz.U. L 134 z 27.6.1981, s. 40. Ostatnia pozostała kwestia techniczna, wymogi dotyczące sprawozdawczości w zakresie emisji Cd, Pb i Hg, jest objęta wnioskiem Komisji dotyczącym dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady w sprawie redukcji krajowych emisji niektórych rodzajów zanieczyszczenia atmosferycznego oraz zmiany dyrektywy 2003/35/WE, z dnia 18 grudnia 2013 r., COM(2013) 920. Dz.U. L 23 z 26.1.2005, s. 3. Dz.U. L 334 z 17.12.2010, s. 17. Dz.U. L 350 z 28.12.1998, s. 58. PL 2 PL
zużytych baterii i akumulatorów oraz uchylającą dyrektywę 91/157/EWG 7. Jeśli chodzi o środki zarządzania produktem wymienione w załączniku VII do Protokołu, odnośne prawodawstwo UE obejmuje rozporządzenie Rady (UE) nr 1103/2010 z dnia 29 listopada 2010 r. ustalające, na mocy dyrektywy 2006/66/WE Parlamentu Europejskiego i Rady, przepisy dotyczące znakowania baterii i akumulatorów przenośnych wtórnych (ładowalnych) oraz samochodowych informacjami o ich pojemności 8, dyrektywę 2002/95/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 27 stycznia 2003 r. w sprawie ograniczenia stosowania niektórych niebezpiecznych substancji w sprzęcie elektrycznym i elektronicznym 9, dyrektywę 2002/96/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 27 stycznia 2003 r. w sprawie zużytego sprzętu elektrotechnicznego i elektronicznego 10 oraz dyrektywę 2007/51/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 25 września 2007 r. zmieniającą dyrektywę Rady 76/769/EWG w odniesieniu do ograniczeń w zakresie wprowadzania do obrotu niektórych urządzeń pomiarowych zawierających rtęć 11 obecnie uchyloną przez pozycję 18a załącznika XVII do rozporządzenia (WE) nr 1907/2006 (REACH) 12. Zgodnie z art. 10 ust. 3 Protokołu, Strony dokonały przeglądu wystarczającego charakteru oraz skuteczności zobowiązań Protokołu. Następnie Strony uzgodniły w 2009 13 i 2010 r. 14, w oparciu głównie o propozycje Unii Europejskiej, rozpoczęcie negocjacji w sprawie zmiany tekstu oraz załączników do Protokołu. Zmiana ta miała na celu w szczególności ułatwienie państwom niebędącym Stronami Protokołu przystąpienie do zmienionego Protokołu oraz zwiększenie elastyczności Protokołu w dostosowywaniu się do przyszłych zmian sytuacji w zakresie BAT. W związku z tym Komisja została upoważniona przez Radę Unii Europejskiej dnia 26 lipca 2010 r. 15 oraz dnia 11 kwietnia 2011 r. 16 do uczestnictwa w negocjacjach w imieniu Unii Europejskiej (UE). Proces negocjacji doprowadził do przyjęcia w drodze konsensusu Stron obecnych na 31. posiedzeniu Organu Wykonawczego Konwencji LRTAP decyzji 2012/5 i 2012/6, na mocy których zmieniono tekst Protokołu oraz załączniki II do VI do Protokołu 17 oraz decyzji 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 Dz.U. L 266 z 26.9.2006, s. 1. Dz.U. L 313 z 30.11.2010, s. 3. Dz.U. L 37 z 13.2.2003, s. 19. Dz.U. L 37 z 13.2.2003, s. 24. Dz.U. L 257 z 3.10.2007, s. 13. Rozporządzenie (WE) nr 1907/2006 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 18 grudnia 2006 r. w sprawie rejestracji, oceny, udzielania zezwoleń i stosowanych ograniczeń w zakresie chemikaliów (REACH), utworzenia Europejskiej Agencji Chemikaliów, zmieniające dyrektywę 1999/45/WE oraz uchylające rozporządzenie Rady (EWG) nr 793/93 i rozporządzenie Komisji (WE) nr 1488/94, jak również dyrektywę Rady 76/769/EWG i dyrektywy Komisji 91/155/EWG, 93/67/EWG, 93/105/WE i 2000/21/WE, Dz.U. L 396 z 30.12.2006. Sprawozdanie Organu Wykonawczego z jego 27. posiedzenia w grudniu 2009 r., ECE/EB.AIR/99/add.2, 10 maja 2010 r. Sprawozdanie Organu Wykonawczego z jego 28 posiedzenia w grudniu 2010 r., ECE/EB.AIR/106, pkt 57, 24 lutego 2011 r. Decyzja Rady z dnia 26 lipca 2010 r. w sprawie udziału Unii Europejskiej w negocjacjach w sprawie zmian Protokołu w sprawie metali ciężkich z 1998 r. do Konwencji w sprawie transgranicznego zanieczyszczania powietrza na dalekie odległości z 1979 r. (nieopublikowana). Decyzja Rady z dnia 11 kwietnia 2011 r. w sprawie zmiany decyzji Rady z dnia 26 lipca 2010 r. w sprawie udziału Unii Europejskiej w negocjacjach w sprawie zmian Protokołu w sprawie metali ciężkich z 1998 r. do Konwencji w sprawie transgranicznego zanieczyszczania powietrza na dalekie odległości z 1979 r. (nieopublikowana). Decyzje 2012/5, 2009/2 i 2012/6, 31. posiedzenie Organu Wykonawczego Konwencji, 14-18 grudnia 2012 r., ECE/EB.AIR/113/Add.1. PL 3 PL
2012/7, na mocy której określono wytyczne w sprawie najlepszych dostępnych technik (BAT) 18. Decyzja 2012/6, która zmienia załącznik III do Protokołu w sprawie identyfikacji najlepszych dostępnych technik kontroli emisji metali ciężkich i ich związków pochodzących z kategorii źródeł wymienionych w załączniku II przedmiotowego Protokołu, nie wymaga ratyfikacji przez Strony. Zgodnie z art. 13 ust. 4 Protokołu o zmianie tej powiadomiono wszystkie Strony Protokołu dnia 11 października 2013 r. i weszła ona w życie dnia 9 stycznia 2014 r. Również decyzja 2012/7 jako dokument zawierający wytyczne nie wymaga ratyfikacji przez Strony. Zgodnie z art. 13 ust. 3 Protokołu, decyzja 2012/5, która zmienia tekst Protokołu i jego załączników II, IV, V i VI, musi zostać ratyfikowana przez Strony. W zmienionym Protokole określono w szczególności bardziej rygorystyczne dopuszczalne wartości emisji dla emisji pyłów z niektórych głównych źródeł stałych, jak również elastyczne rozwiązania przejściowe, z których skorzystają Strony przystępujące do zmienionego Protokołu pomiędzy dniem 1 stycznia 2014 r. a dniem 31 grudnia 2019 r. Zmiana do Protokołu jest już w dużej mierze odzwierciedlona w obowiązującym prawodawstwie UE, w szczególności poprzez istniejące prawodawstwo w zakresie kontroli źródeł emisji, w tym wyżej wspomnianą dyrektywę 2010/75/UE oraz decyzje wykonawcze Komisji przyjęte zgodnie ze wspomnianą dyrektywą, które ustanawiają odnośne konkluzje dotyczące BAT dla różnych gałęzi przemysłu, takich jak produkcja szkła 19, produkcja żelaza i stali 20, produkcja cementu, wapna i tlenku magnezu 21 i produkcja chloro-alkaliczna 22. Ponadto przyjęcie decyzji wykonawczych Komisji na mocy dyrektywy 2010/75/UE w odniesieniu do sektora przemysłu metali nieżelaznych, kuźni i odlewni sprawiło, że zmiana do Protokołu jest w pełni uwzględniona w prawodawstwie Unii. Zmiana ta powinna zostać dalej transponowana, w szczególności za pomocą nowej dyrektywy ustanawiającej zaktualizowane krajowe pułapy emisji dla niektórych rodzajów zanieczyszczenia atmosferycznego i ustalającej roczne krajowe wykazy emisji, obejmujące między innymi emisje ołowiu, kadmu i rtęci 23. Biorąc powyższe pod uwagę, Unia Europejska powinna przyjąć zmianę do Protokołu. W załączniku do niniejszej decyzji znajduje się tekst zmieniający Protokół w formie określonej w decyzji 2012/5. 18 19 20 21 22 23 Decyzja 2012/7, 31. posiedzenie Organu Wykonawczego Konwencji, 14-18 grudnia 2012 r., ECE/EB.AIR/113/Add.1. Decyzja wykonawcza Komisji 2012/134/UE z dnia 28 lutego 2012 r. ustanawiająca konkluzje i Rady 2010/75/UE w sprawie emisji przemysłowych, w odniesieniu do produkcji szkła, Dz.U. L 70 z 8.3.2012, s. 1. Decyzja wykonawcza Komisji 2012/135/UE z dnia 28 lutego 2012 r. ustanawiająca konkluzje i Rady 2010/75/UE w sprawie emisji przemysłowych, w odniesieniu do produkcji żelaza i stali, Dz.U. L 70 z 8.3.2012, s. 63. Decyzja wykonawcza Komisji 2013/163/UE z dnia 26 marca 2013 r. ustanawiająca konkluzje i Rady 2010/75/UE w sprawie emisji przemysłowych, w odniesieniu do produkcji cementu, wapna i tlenku magnezu, Dz.U. L 100 z 9.4.2013, s. 1. Decyzja wykonawcza Komisji 2013/732/UE z dnia 9 grudnia 2013 r. ustanawiająca konkluzje i Rady 2010/75/UE w sprawie emisji przemysłowych, w odniesieniu do produkcji chloro-alkalicznej, Dz.U. L 332 z 11.12.2012, s. 34. Por. powyżej przypis nr 3. PL 4 PL
2014/0359 (NLE) Wniosek DECYZJA RADY w sprawie przyjęcia zmian do Protokołu z 1998 r. do Konwencji z 1979 r. w sprawie transgranicznego zanieczyszczania powietrza na dalekie odległości dotyczącego metali ciężkich RADA UNII EUROPEJSKIEJ, uwzględniając Traktat o funkcjonowaniu Unii Europejskiej, w szczególności jego art. 192 w związku z jego art. 218 ust. 6 lit. a), uwzględniając wniosek Komisji Europejskiej, uwzględniając zgodę Parlamentu Europejskiego, a także mając na uwadze, co następuje: (1) Unia jest Stroną Konwencji EKG ONZ w sprawie transgranicznego zanieczyszczania powietrza na dalekie odległości od czasu jej zatwierdzenia w 1981 r. 24. (2) Unia jest Stroną Protokołu z 1998 r. do Konwencji w sprawie transgranicznego zanieczyszczania powietrza na dalekie odległości dotyczącego metali ciężkich od czasu jego zatwierdzenia w dniu 4 kwietnia 2001 r. 25. (3) Strony Protokołu do Konwencji w sprawie transgranicznego zanieczyszczania powietrza na dalekie odległości dotyczącego metali ciężkich rozpoczęły w 2009 r. negocjacje, których zakres został rozszerzony w 2010 r. z myślą o dalszej poprawie ochrony zdrowia człowieka i środowiska, w tym poprzez aktualizację dopuszczalnych wielkości emisji w odniesieniu do emisji zanieczyszczeń powietrza u źródła. (4) Strony obecne na 31. posiedzeniu Organu Wykonawczego Konwencji EKG ONZ w sprawie transgranicznego zanieczyszczania powietrza na dalekie odległości przyjęły w drodze konsensusu decyzje 2012/5 i 2012/6 zmieniające Protokół do Konwencji w sprawie transgranicznego zanieczyszczania powietrza na dalekie odległości dotyczący metali ciężkich. (5) Decyzja 2012/6 weszła w życie i stała się skuteczna w trybie przyspieszonym przewidzianym w art. 13 ust. 4 Protokołu. (6) Decyzja 2012/5 wymagają ratyfikacji przez Strony Protokołu zgodnie z art. 13 ust. 3 Protokołu. (7) Należy zatem przyjąć w imieniu Unii Europejskiej zmianę do Protokołu do Konwencji w sprawie transgranicznego zanieczyszczania powietrza na dalekie odległości dotyczącego metali ciężkich, 24 25 Dz.U. L 171 z 27.6.1981, s. 11. Dz.U. L 134 z 17.5.2001, s. 40. PL 5 PL
PRZYJMUJE NINIEJSZĄ DECYZJĘ: Artykuł 1 Niniejszym przyjmuje się w imieniu Unii zmianę do Protokołu do Konwencji w sprawie transgranicznego zanieczyszczania powietrza na dalekie odległości dotyczącego metali ciężkich. Tekst zmiany do Protokołu jest załączony do niniejszej decyzji. Artykuł 2 Przewodniczący Rady wyznacza osobę umocowaną do przystąpienia, w imieniu Unii Europejskiej, do złożenia aktu przyjęcia przewidzianego w art. 13 ust. 3 Protokołu z 1998 r. do Konwencji w sprawie transgranicznego zanieczyszczania powietrza na dalekie odległości dotyczącego metali ciężkich w celu wyrażenia zgody Unii Europejskiej na związanie się postanowieniami zmienionego Protokołu. Artykuł 3 Niniejsza decyzja wchodzi w życie w dniu jej przyjęcia. Sporządzono w Brukseli dnia [ ] r. W imieniu Rady Przewodniczący PL 6 PL