Piotr Nehring Gastroenterologiczne Koło Naukowe przy Katedrze i Klinice Gastroenterologii i Chorób Przemiany Materii Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego Kierownik: prof. dr hab. n. med. Waldemar Karnafel
Zespół jelita drażliwego biegunka zaparcie ból dyskomfort Genetyka / podłoże psychospołeczne/ zakażenia przewodu pokarmowego
Zmiany w reakcji na stres w OUN Negatywne zdarzenia we wczesnym okresie życia a reaktywność na stres w życiu dorosłym Homeostatyczne reakcje odruchowe i nadwrażliwość trzewna Natężenie bólu ośrodkowego Reakcje na stres: behawioralne, autonomiczne i neuroendokrynne
Oczekiwanie na potencjalnie szkodliwe, lecz niezagrażające życiu bodźce, wiąże się z natężeniem czujności, uwagi i niepokoju. Serotonergiczne układy zstępujące Zmiana wrażliwości na ból w zaburzeniach nastroju i depresji
Zmienione reakcje autonomiczne i reakcje modulujące ból Nadmierna czujność, pobudzenie, silne odczucia emocjonalne
20-60% - wykorzystywanie seksualne, przemoc fizyczna, trauma fizyczna, trudne środowisko domowe, odrzucenie, samotność, bezrobocie - objawy oporne na leczenie - częstsze korzystanie z opieki zdrowotnej - metody inwazyjne Wtórnie: depresja, zaburzenia snu i funkcji seksualnych
Izoforma receptora wychwytu zwrotnego serotoniny SERT Polimorfizm genów cytokin TNF-α IL-10 TGF-β
Naprzemiennie biegunki i zaparcia Postacie kliniczne: 1. Diarrhoea predominant (D-IBS) (postinfectious PI-IBS) 2. Constipation predominant (C-IBS) 3. Mixed (M-IBS) 4. Undefined (U-IBS)
Jedna z najczęstszych konsultacji gastroenterologicznych Szacunkowo dotyczy 20% populacji krajów rozwiniętych K:M 2:1 Wg Spiller objawy ustępują po prawidłowym leczeniu u 40%
Nawracający ból lub dyskomfort w obrębie jamy brzusznej trwający przynajmniej 3 dni w miesiącu przez ostatni kwartał. Oraz 2 z 3: - poprawa po wypróżnieniu - początek skojarzony ze zmianą rytmu wypróżnień i/lub - ze zmianą wyglądu stolca
D-IBS Najczęstszy 40% Liczne stolce Mała objętość Wywołuje posiłek Ból w lewym podbrzuszu 70% C-IBS Związany z procesami chorobowymi w jamie brzusznej innymi niż infekcyjne Występuje u 15% Częściej u kobiet
Brak domieszki krwi Brak ubytku masy ciała Nie zaburza snu Wymioty związane z bólem Wzdęcia Nadmierne oddawanie gazów Wczesne uczucie pełności po posiłku Pieczenie w nadbrzuszu Uczucie zalegania pokarmu w żołądku
Nie stanowi osobnej postaci klinicznej Norwalk Salmonella sp. Campylobacter sp. Shigella sp. Vibrio sp. Escherichia coli szczepy ETEC i EAggEC biegunka podróżnych EC O157:H7 Czas trwania biegunki, obecność krwi, utrata masy ciała! Wymioty!
Wykluczyć ileitis terminalis, colitis ulcerosa, mikroskopowe zap. jelit, nietolerancję laktozy, chorobę trzewną Biopsja bł. śl. jelita grubego Barwienie HE EC Immunohistochemia CD3 Posiew stolca Funkcja hormonalna gruczołu tarczowego
Opanowanie dolegliwości utrudniających codzienne funkcjonowanie! Opanowanie zaburzeń motoryki Wykluczenie potraw nasilających dolegliwości Eliminacja potraw z sorbitolem i mannitolem (guma do żucia,, jogurty, słodycze) Redukcja spożycia tłuszczów, surowych warzyw, owoców i napojów z kofeiną Regulacja bilansu wodno-elektrolitowego Psyllium TAK Otręby NIE!
Biegunka: Codeini phosphas (SE: wymioty, sedacja) Loperamidum (obwodowe działanie na rec. μ) 2 mg po każdym luźnym stolcu, max 12 mg/die Difenoksylat + Atropini sulfas (nie w PI-IBS) TLPD Antagonista 5-HT 3 (alosetron) Biegunka + wzdęcie: Ryfaksymina (3 x 400 mg przez 7-10 dni)
Ból: Cholinolityki przed posiłkiem (Hyoscini butylobromidum) TLPD Zaparcie: Leki pęczniejące (psyllium), osmotyczne (PEG makrogol 4000, laktuloza) Częściowy agonista 5-HT 4 (tegaserod) PGE 1 (lubiproston) aktywacja kanałów chlorkowych, sekrecja wody, redukcja gęstości kału
Zaburzenia psychiczne: BDA TLPD SSRI Psychoterapia Probiotyki: Szczepy Lactobacillus, Bifidobacterium, Streptococcus (Metaanaliza Moayyedi i wsp. 2010r.)
Trimebutyna agonista receptorów opioidowych: μ i δ pobudza motorykę κ spowalnia motorykę
Ryfaksymina? Zalety: niewchłanialna, redukcja ryzyka Wady: szerzenie oporności, nosicielstwo Salmonella sp., HUS w czasie infekcji E. coli Shiga+ Higiena?