S-1.431.1.8.2012 Egzemplarz Nr 2 P R O T O K Ó Ł z kontroli kompleksowej przeprowadzonej w Domu Pomocy Społecznej w Parsowie przeznaczonego dla osób przewlekle somatycznie chorych. Zgodnie z art. 22 pkt 8 ustawy z dnia 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej (Dz. U. z 2009 r. Nr 175, poz. 1362 z późn. zm.) do zadań wojewody należy nadzór nad realizacją zadań samorządu powiatowego w tym nad jakością działalności jednostek organizacyjnych pomocy społecznej oraz nad jakością usług, dla których określono standardy - rozporządzeniem Ministra Polityki Społecznej z dnia 19 października 2005 r. w sprawie domów pomocy społecznej (Dz. U. Nr 217, poz.1837), a także nad zgodnością zatrudnienia pracowników jednostek organizacyjnych pomocy społecznej z wymaganymi kwalifikacjami. Wojewoda w wyniku przeprowadzonych przez zespół inspektorów czynności, może wydać jednostce organizacyjnej pomocy społecznej albo kontrolowanej jednostce zalecenia pokontrolne. Natomiast zgodnie z art. 129 ustawy w przypadku niepodjęcia lub niewykonania czynności wynikających z zaleceń pokontrolnych, mających na celu ograniczenie lub likwidację stwierdzonych, istotnych uchybień lub nieprawidłowości w zakresie działań i usług objętych standardami, świadczonych przez jednostki organizacyjne pomocy społecznej albo kontrolowane jednostki, wojewoda może orzec o czasowym lub stałym cofnięciu zezwolenia na prowadzenie placówki. W oparciu o 4 pkt 1 oraz 5 rozporządzenia Ministra Polityki Społecznej z dnia 23 marca 2005 r. w sprawie kontroli i nadzoru w pomocy społecznej (Dz. U. Nr 61, poz. 543 z późn. zm.) w dniach: w dniach od 18 do 22 czerwca 2012 r. kontrolę kompleksową w Domu Pomocy Społecznej w Parsowie przeprowadził zespół inspektorów Wydziału Polityki Społecznej Zachodniopomorskiego Urzędu Wojewódzkiego w Szczecinie w składzie: - Aneta Małgorzata Kalityńska - starszy inspektor wojewódzki Wydziału Polityki Społecznej Zachodniopomorskiego Urzędu Wojewódzkiego w Szczecinie osoba kierująca zespołem, - Lilia Sikoń - starszy inspektor wojewódzki Wydziału Polityki Społecznej Zachodniopomorskiego Urzędu Wojewódzkiego w Szczecinie - Janina Jakubowska - starszy inspektor Wydziału Polityki Społecznej Zachodniopomorskiego Urzędu Wojewódzkiego w Szczecinie na podstawie upoważnienia z dnia 31 maja 2012 r. Nr 47 /2012 wydanego w. z. Wojewody Zachodniopomorskiego przez Ryszarda Mićko. Podczas kontroli analizie poddana została następującą tematyka: 1) Usługi bytowe: a) zapewnienie odpowiedniego miejsca zamieszkania, b) zapewnienia wyżywienie i organizacja posiłków, c) zapewnienie odzieży i obuwia, d) utrzymanie czystości. 2) Usługi opiekuńcze: a) udzielanie pomocy w podstawowych czynnościach życiowych, b) pielęgnacja, c) niezbędna pomoc w załatwianiu spraw osobistych, d) zapewnienie środków czystości i higienicznych oraz pomoc w utrzymaniu higieny osobistej, e) organizacja i działalność zespołów terapeutyczno opiekuńczych.
3) Usługi wspomagające: a) świadczenie pracy socjalnej, b) organizacja terapii zajęciowej, b) możliwość korzystania przez mieszkańców z biblioteki lub punktu bibliotecznego, codziennej prasy oraz przepisów prawnych dotyczących domów pomocy społecznej, c) umożliwienie zaspokojenia potrzeb kulturalnych, d) zapewnienie regularnego kontaktu z Dyrektorem Domu, sprawność załatwiania skarg i wniosków, zapewnienie warunków do rozwoju samorządności mieszkańców Domu, e) zaspokojenie potrzeb religijnych oraz sprawienie pogrzebu zgodnie z wyznaniem zmarłego mieszkańca, f) zapewnienie kontaktu z psychologiem oraz psychiatrą, g) zapewnienie bezpiecznego przechowywania środków pieniężnych i przedmiotów wartościowych. 4) Poziom zatrudnienia oraz kwalifikacje pracowników zespołu terapeutyczno opiekuńczego. 5) Świadczenie usług w zakresie zapewnienia dostępu do świadczeń zdrowotnych i rehabilitacji leczniczej. Kontrolę przeprowadzono zgodnie z planem kontroli zewnętrznej na 2012 r. W czasie kontroli informacji i wyjaśnień udzielali: 1) Ewa Paprocka - Palkowska - dyrektor Domu Pomocy Społecznej w Parsowie, 2) ( )- główny księgowy, 3) ( )- inspektor ds. kadr i administracji, 4) ( )- starszy pracownik socjalny, po. kierownika działu terapeutyczno opiekuńczego. Ustalenia ogólne Dom Pomocy Społecznej w Parsowie prowadzony jest przez Stowarzyszenie "Mój Dom- Moje Miejsce Na Ziemi" z siedzibą w Parsowie, 76-039 Biesiekierz, realizuje zadanie zlecone przez powiat koszaliński na podstawie umowy zawartej w dniu 20 grudnia 2011 r. w Koszalinie między powiatem koszalińskim, a Stowarzyszeniem Mój Dom - Moje Miejsce Na Ziemi" z siedzibą w Parsowie, 76-039 Biesiekierz. Umowa została zawarta na czas od dnia 01.01.2012 r. do dnia 31.12.2012 r. Decyzją Wojewody Zachodniopomorskiego z dnia 20 stycznia 2012 r., znak: K.P-S.1.9421.1.2011 IL wydano Stowarzyszeniu "Mój Dom - Moje Miejsce Na Ziemi" z siedzibą w Parsowie, 76-039 Biesiekierz zezwolenie na czas nieokreślony na prowadzenie Domu Pomocy Społecznej przeznaczonego dla osób przewlekle somatycznie chorych. Dom funkcjonuje w oparciu o: - Regulamin Organizacyjny Domu Pomocy Społecznej w Parsowie przyjęty uchwałą Nr 4/2011 Zarządu Stowarzyszeniu " Mój Dom - Moje Miejsce Na Ziemi" z siedzibą w Parsowie, 76-039 Biesiekierz z dnia 20 grudnia 2011 r. Z 1 Regulaminu Organizacyjnego Domu Pomocy Społecznej w Parsowie wynika, iż Dom przeznaczony jest dla osób przewlekle somatycznie chorych, na 85 miejsc. Na dzień kontroli tj.18 czerwca 2012 r. stan mieszkańców Domu ogółem wynosił: 85 osób. 2
Stwierdza się, iż stan mieszkańców na dzień kontroli był zgodny ze stanem miejsc w tym Domu. (Zał. Nr 1 - Regulamin Organizacyjny Domu Pomocy Społecznej w Parsowie, informacja dot. liczby mieszkańców przebywających w dniu 18.06.2012 r. w DPS). Z książki kontroli i przedłożonych materiałów przez Dyrektora Domu wynika, iż w badanym okresie w DPS Parsowie przeprowadzono następujące kontrole: Państwowy Powiatowy Inspektor Sanitarny w Koszalinie przeprowadził w dniu 17.01.2012 r kontrolę kompleksową w DPS Parsowo, wydano zalecenia pokontrolne dot. uchybień sanitarnych w DPS Parsowo. - Państwowy Powiatowy Inspektor Sanitarny w Koszalinie przeprowadził w dniu 30.01.2012 r kontrolę sprawdzająca wykonania zaleceń zawartych w protokole z kontroli z dnia 17 01.2012 w DPS Parsowo, nie wydano zaleceń. Zakład Ubezpieczeń Społecznych w Koszalinie przeprowadził kontrolę w dniu 29 lutego 2012 r. dot.: - prawidłowości i rzetelności obliczania składek na ubezpieczenia społeczne oraz innych składek, do których pobierania zobowiązany jest zakład oraz zgłoszenie do ubezpieczenia zdrowotnego, - ustalenia uprawnień do świadczeń z ubezpieczeń społecznych, wypłacanie tych świadczeń oraz dokonywanie rozliczeń z tego tytułu, - prawidłowość i terminowość opracowywania wniosków o świadczenia emerytalne i rentowe, - wystawianie zaświadczeń lub zgłoszeń danych dla celów ubezpieczeń społecznych, W ww. zakresie nie wydano zaleceń pokontrolnych. Powiatowe Centrum Pomocy Rodzinie w Koszalinie przeprowadziło 3 kontrole w br. tj.: - 26 marca 2012 r. nt. "Realizacja oferowanych przez jednostkę usług opiekuńczych i wspomagających, - 25 kwietnia 2012 r. nt." Podejmowanie działań na rzecz integracji mieszkańców ze środowiskiem lokalnym, poprawność ewidencjonowania środków pieniężnych przekazywanych na konto depozytowe mieszkańców dps, - 11 maja 2012 r. nt. "Praca socjalna na rzecz mieszkańców dps", w zakresie badanych tematów nie wydano zaleceń pokontrolnych. Dyrektor Domu poinformowała zespół kontrolny, iż wydane zalecenia w zakresie kontrolowanym jw. zostały przez Dom Pomocy Społecznej w Parsowie wykonane. (Zał. nr 2 Kserokopie protokołów kontroli przeprowadzonych w 2012 r w DPS Parsowo.) Ad. 1.Usługi bytowe: a) zapewnienie odpowiedniego miejsca zamieszkania Dom Pomocy Społecznej w Parsowie usytuowany jest na działkach geodezyjnych zajmujących ogółem powierzchnię 13.4131 ha, położonych w obrębie geodezyjnym gm. Biesiekierz. 3
Działka, na której usytuowany jest Dom znajduje się w strefie A ochrony konserwatorskiej. Znajdujący się na niej pałac wraz z otoczeniem (park krajobrazowy) wpisany został do rejestru zabytków. Mieszkańcy Domu Pomocy Społecznej w Parsowie zamieszkują w dwóch budynkach, są to: - budynek mieszkalny - pałac, w którym zamieszkuje -71 osób, - budynek mieszkalno - administracyjny, w którym zamieszkuje 14 osób. Otoczenie budynków jest czyste i estetycznie utrzymane. Przy budynkach znajdują się klomby, trawniki, alejki spacerowe, teren jest zagospodarowany i ogrodzony. Dom Pomocy Społecznej w Parsowie ma zainstalowany monitoring. Wejście do budynku pałacowego od strony frontu stanowią schody stałe, natomiast wejście od tyłu budynku wyposażone jest w schody stałe i pochylnie. W ocenie kontrolujących pochylnia ta jest zbyt stroma, tor ruchu pokryty jest nawierzchnią powodującą drgania. Korzystanie z tej pochylni przez osoby poruszające się na wózkach inwalidzkich może stanowić znaczne utrudnienie w ich przemieszczaniu się, a także może stanowić zagrożenie ich bezpieczeństwa. Dyrektor Domu nie przedstawił kontrolującym dokumentu dot. planu budowy pochylni oraz dopuszczenia jej do użytkowania. Budynek pałacowy wyposażony jest w dźwig osobowy "Q 630 kg", oraz platformy schodowe - 2 szt., budynek administracyjno - mieszkalny wyposażony jest w platformę pionową " VIMEC E 06". Dom posiada zainstalowaną centralę sygnalizacji przeciwpożarowej wraz z rozmieszczonymi czujnikami w miejscach szczególnego zagrożenia pożarowego. Dodatkowa sieć ostrzegania pożarowego zainstalowana jest także na poszczególnych kondygnacjach ( przyciski ręcznego powiadomienia). W budynku pałacowym zainstalowany jest system przyzywowo-alarmowy. Centrala znajduje się w gabinecie medycznej pomocy doraźnej, natomiast wyprowadzenia systemu znajdują się w pokojach mieszkańców i łazienkach. W budynku mieszkalno-administracyjnym zainstalowane jest łącze telefoniczne pomiędzy gabinetem medycznej pomocy doraźnej usytuowanym w budynku pałacowym a pokojami usytuowanymi na I piętrze w budynku administracyjno - mieszkalnym. Mieszkańcy sygnalizują potrzebę pomocy poprzez wykręcenie cyfr za pomocą aparatu telefonicznego. Powyższe rozwiązanie jest niezgodne z podstawowym standardem określonym w tym zakresie dla dps. Stwierdza się, iż brak jest właściwego urządzenia przywoławczego w budynku - mieszkalno administracyjnym, co utrudnia mieszkańcom uzyskanie szybkiej pomocy. W czasie wizytacji budynku pałacowego sprawdzono sprawność systemu przyzywowoalarmowego w kilku punktach i nie stwierdzono w tym zakresie nieprawidłowości, urządzenia były aktywne, a personel bez zbędnej zwłoki reagował na sygnały przywoławcze. 4
Pomieszczenia ogólnodostępne Z dokumentu pn. "Informacja o pomieszczeniach ogólnodostępnych w DPS Parsowo - wg stanu na dzień 18.06.2012 r." wynika, iż w DPS znajdują się następujące pomieszczenia ogólnodostępne: 1) pokoje dziennego pobytu - 4 2) jadalnia - 1 3) gabinet medycznej pomocy doraźnej - 1 4) pomieszczenia do terapii zajęciowej - 3 5) pomieszczenie do rehabilitacji - 1 6) kuchenki pomocnicze - 2 7) pomieszczenia pomocnicze do prania i suszenia - 2 8) palarnia - 1 9) pokój gościny - 1 wyodrębnione mieszkanie ( 2 pokoje, kuchnia, łazienka, przedpokój) Z informacji przedłożonej przez Dyrektora wynika, iż Dom w swoich zasobach nie ma wyodrębnionego pomieszczenia na kaplicę, ponieważ w bezpośrednim sąsiedztwie Domu znajduje się Kościół Filialny Parafii w Świeminie, gdzie mieszkańcy mają możliwość uczestnictwa w nabożeństwach zgodnie z ich wyznaniem. Ww. pomieszczenia ogólnodostępne wyposażone są w stosowne do ich przeznaczenia sprzęty i urządzenia. Struktura pomieszczeń ogólnodostępnych w DPS Parsowo odpowiada normom standardu. Pokoje mieszkalne Zgodnie z wymogami standardu usług pokój jednoosobowy powinien mieć powierzchnię nie mniejszą niż 9 m 2 natomiast pokój wieloosobowy 6 m 2 na jednego mieszkańca, pokój uznaje się za spełniający wymagane normy, jeżeli odstępstwo poniżej wymaganej powierzchni nie jest większe niż 5%. Dom dysponuje ogółem 47 pokojami mieszkalnymi jedno i wieloosobowymi, w tym: - 15 pokoi jednoosobowych, - 20 pokoi dwuosobowych, - 9 pokoi trzyosobowych, - 3 pokoje czteroosobowe. Powierzchnia ogólna pokoi mieszkalnych w Domu wynosi 763,30 m 2 średnia powierzchnia przypadająca na jednego mieszkańca wynosi 8,98 m 2 Powierzchnia pokoi jednoosobowych wynosi ogółem 163,04 m 2, średnia powierzchnia mieszkalna wynosi 10,87 m 2. W tabeli pn. "Informacja o pokojach mieszkalnych " podano informacje jednostkowe o powierzchni każdego pokoju. 5
Z ww. tabeli wynika, iż pokoje jednoosobowe w dolnej granicy mają powierzchnię rozpoczynającą się od 9,00 m 2, w górnej granicy do 16,19 m 2 Powierzchnia pokoi dwuosobowych wynosi ogółem 321,90 m 2, średnia powierzchnia mieszkalna wynosi 8,05 m 2, Z ww. tabeli wynika, iż pokoje dwuosobowe mają powierzchnię w dolnej granicy od 12,10 m 2, w górnej 20,40 m 2, na jednego mieszkańca przypada średnia powierzchnia pokoi w wysokości od 6,10 m 2 do10,20 m 2, ww. pokoje spełniają wymogi standardu. Powierzchnia pokoi trzyosobowych wynosi ogółem 179,90 m 2, średnia powierzchnia mieszkalna przypadająca na jednego mieszkańca wynosi 6,66 m 2. Z ww. tabeli wynika, iż pokoje trzyosobowe mają powierzchnię w dolnej granicy od 18,20 m 2, w górnej 22,90 m 2, na jednego mieszkańca przypada średnia powierzchnia pokoi w wysokości od 6,06 m 2 do 7,63 m 2, pokoje te spełniają wymogi standardu. Powierzchnia pokoi czteroosobowych wynosi 98,46 m 2, średnia powierzchnia mieszkalna przypadająca na jednego mieszkańca wynosi 8,21 m 2. Z ww. tabeli wynika, iż pokoje czteroosobowe mają powierzchnię w dolnej granicy od 26,06 m 2, w górnej 46,40 m 2, na jednego mieszkańca przypada średnia powierzchnia pokoi w wysokości od 6,50 m 2 do 11,60 m 2, a zatem pokoje te spełniają wymogi standardu. Stwierdza się, iż Dom zapewnia właściwą strukturę pokoi mieszkalnych, średnia powierzchnia przypadająca na jednego mieszkańca jest zgodna z normami standardu. Każdy pokój posiada odpowiednią ilość wyprowadzeń elektrycznych oraz instalację zbiorczej anteny radiowo - telewizyjnej. Dom dysponuje bazą mieszkaniową w ogólnej liczbie 47 pokoi mieszkalnych. Drzwi wewnętrzne do 44 pokoi mają szerokość niższą niż 0,9 m w świetle ościeżnicy, co jest niezgodne z 75 ust. 2 rozporządzenia ministra infrastruktury z dnia 12 kwietnia 2002 r. w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie (Dz. U. z 2002 r., Nr 75, poz. 690). Z przedłożonej informacji dot. ogólnych warunków bytowych w DPS w Parsowie wynika, iż pokoje mieszkańców wyposażone są w sprzęt meblowy tj.: łóżka lub wersalki, szafki nocne, szafy ubraniowe, stół, krzesła lub fotele, sprzęt RTV, a także inne sprzęty stanowiące własność mieszkańców. Podczas wizytacji Domu sprawdzono stan wyposażenia pokoi mieszkalnych i stwierdzono, iż asortyment mebli, który znajduje się w pokojach mieszkańców odpowiada asortymentowi określonemu w standardzie. Nie mniej jednak wyposażenie w kilku pokojach pod względem ich funkcjonalności i estetyki budziło uwagi zespołu kontrolnego, uwagi te na bieżąco przekazywano pracownikowi Domu, który uczestniczył wspólnie z zespołem kontrolnym w wizytacji obiektu, a także uwagi te przekazano Dyrektorowi Domu. Dyrektor Domu przyjął wskazane wyżej uwagi i poinformował kontrolujących, iż w miarę posiadanych środków będą wymieniane meble, a przy wyposażaniu pokoi uwzględnione zostaną potrzeby mieszkańców. W czasie wizytacji Domu dokonano również oceny w zakresie utrzymania w czystości pomieszczeń mieszkalnych i stwierdzono, iż wizytowane pomieszczenia (około 70% pokoi mieszkalnych) były czyste (odświeżone ściany, sufity), nawierzchnia podłóg w dobrym stanie, utrzymana w czystości, pokoje wywietrzone. 6
Pomieszczenia higieniczno-sanitarne Dom Pomocy Społecznej zapewnia mieszkańcom następujące warunki sanitarne: Budynek pałacowy zamieszkuje 71 mieszkańców usytuowanych na parterze, I i II piętrze. Mieszkańcom zapewnia się ogółem 30 łazienek, w tym: 4 łazienki na parterze (2 ogólnodostępne, 2 przy pokojach), na I kondygnacji 18 łazienek wszystkie przy pokojach, 8 łazienek na II kondygnacji również przy pokojach. Łazienki te wyposażone są w 30 urządzeń kąpielowych tj.: 3 wanny i 27 natrysków. Na jedno urządzenie przeznaczone do kąpieli przypada 2 mieszkańców (średnio 2,36). Mieszkańcom zapewnia się 4 toalety ogólnodostępne wyposażone w 4 oczka WC oraz 28 oczek WC usytuowanych w łazienkach przy pokojach, na jedno urządzenie przypada 2 mieszkańców (średnio 2,22). Budynek mieszkalno - administracyjny zamieszkuje 14 mieszkańców usytuowanych na I piętrze. Mieszkańcom tym zapewnia się 4 łazienki, w tym 3 ogólnodostępne i 1 łazienkę usytuowaną przy pokoju. Łazienki te wyposażone są w 4 urządzenia kąpielowe - natryski. Na jedno urządzenie przeznaczone do kąpieli przypada 3 mieszkańców (średnio 3,50). Mieszkańcom zapewnia się 3 toalety ogólnodostępne wyposażone w 3 oczka WC i 1 oczko WC mieści się w łazience usytuowanej przy pokoju, na jedno urządzenie przypada 3 mieszkańców (średnio 3,50). Stwierdzono, iż nie wszystkie pomieszczenia higieniczno-sanitarne w DPS Parsowo przystosowane są do potrzeb osób niepełnosprawnych, w niektórych łazienkach i toaletach brak jest uchwytów przy urządzeniach sanitarnych, w części łazienek pod urządzeniami natryskowymi zamontowane są wysokie brodziki, co utrudnia korzystanie z tych urządzeń przez osoby niepełnosprawne. Nie wszystkie drzwi do łazienek i toalet ogólnodostępnych spełniają normy w zakresie wielkości otworów drzwiowych wynikające z ww. rozporządzenia ministra infrastruktury. W części łazienek drzwi wejściowe do tych pomieszczeń nie posiadają uchwytu, który umożliwiałby ich przesuwanie. Dyrektor Domu zobowiązała się, iż do drzwi łazienkowych, przy których brakuje uchwytów zostaną one w możliwie najszybszym terminie zamontowane. W toku wizytacji kontrolujący zwrócili uwagę na stan sanitarno - techniczny łazienek, toalet i stwierdzili, iż część tych pomieszczeń wymaga remontu (na ścianach i sufitach występują zabrudzenia, złuszczenie farb, odpadające kafelki, zniszczone urządzenia sanitarne, meble w złym stanie technicznym) w celu doprowadzenia ich do właściwego stanu sanitarno- technicznego. (Zał. Nr 3-5 ogólna informacja dotycząca pomieszczeń znajdujących się w DPS w Parsowie) b) wyżywienie i organizacja posiłków: Dom Pomocy Społecznej w Parsowie posiada własną kuchnię wraz z zapleczem kuchennym, która usytuowana jest w budynku pałacowym. Mieszkańcom DPS w Parsowie zapewnia się 3 posiłki dziennie tj.: - śniadanie w godz. od 8 00 do 10 00 - obiad w godz. od 13 00 do 15 00 7
- kolacja w godz. od 18 00 do 20 00. Czas wydawania dla trzech podstawowych posiłków wynosi 2 godziny i jest zgodny z normą standardu. Mieszkańcy mają możliwość otrzymania posiłku dodatkowego tj. zupy bądź II dania - głównie dokładki ziemniaków, kaszy, ryżu lub surówki. Surówki podawane są w dwóch zestawach. Osobom, którym lekarz leczący zlecił stosowanie odpowiedniej do stanu zdrowia diety otrzymują stosowne posiłki. Ogółem posiłki dietetyczne zlecono 42 mieszkańcom, w tym: - lekkostrawna - 26 osób, - cukrzycowa - 12osób, - wątrobowa 1osoba, - przecierana - 2 osoby, - płynna - 1 osoba. Podstawowe produkty żywnościowe takie jak pieczywo mieszane, masło roślinne, dżem, ser, kasza manna, cukier, herbata, kawa zbożowa, woda niegazowana dostępne są przez całą dobę w kuchenkach pomocniczych. Produkty spożywcze przechowywane są w lodówkach. Kuchenki wyposażone są w podstawowy sprzęt kuchenny. Dom zapewnia mieszkańcom obu budynków jedną jadalnię, która usytuowana jest w budynku pałacowym. Mieszkańcy Domu w większości spożywają posiłki w jadalniach, niemniej jednak, każdy mieszkaniec wyrażający chęć spożycia posiłku w pokoju mieszkalnym ma taką możliwość. Na dzień kontroli mieszkańcy w liczbie - 48 osób spożywali posiłki w jadalni, pozostała część mieszkańców - 37 osób spożywała posiłki w pokojach mieszkalnych. Ustalono, że 57 mieszkańców samodzielnie spożywa posiłki, a 28 mieszkańców Domu ze względu na stan zdrowia wymaga karmienia lub pomocy przy karmieniu. - wyżywienie: Z przedłożonej dokumentacji wynika, iż na dzień 31 maja 2012 r. średnia stawka wyżywienia na 1 osobodzień wyniosła 8,26 zł. Jadłospisy dzienne z wyszczególnieniem potraw oraz ich gramatury umieszczone są na tablicy informacyjnej przy wejściu do jadalni. Kontroli poddano jadłospisy dzienne z 18.01.2012 r., 24.03.2012r.,19.04.2012 r., 04.06.2112 r. oraz dekadowy od 11.06.2011 r. do 20.06. 2012 r. Z przedłożonych jadłospisów wynika, iż w zestawach poszczególnych posiłków uwzględniono produkty mięsne, drobiowe, produkty rybne, przetwory mleczne, pieczywo oraz warzywa surowe, gotowane i owoce. W trakcie wizytacji Domu kontrolujący zwracali się z zapytaniem o ocenę żywienia, a w przypadku zastrzeżeń lub negatywnych ocen o ich uzasadnienie. Przeprowadzono rozmowy z około 10 % osób przebywających w Domu, mieszkańcy ci ocenili żywienie jako dobre. Kontrolujący zapytali również o ocenę żywienia Samorząd Mieszkańców DPS w Parsowie, który także nie zgłosił uwag w tym zakresie rozmowy z mieszkańcami, z rozmów tych wynikało, iż mieszkańcy są zadowoleni. W kontrolowanym zakresie dot. żywienia i organizacji posiłków nie stwierdzono występowania nieprawidłowości. (Zał. Nr 6 informacja ogólna dotycząca żywienia i organizacji posiłków, kserokopie 5 dekadowych jadłospisów). 8
c) zapewnienie odzieży i obuwia Za zapewnienie mieszkańcom Domu nie posiadającym własnej odzieży i obuwia oraz możliwości ich zakupu z własnych środków odpowiedzialni są opiekunowie i pracownicy socjalni. Aktualnie wszyscy mieszkańcy DPS posiadają własne świadczenia pieniężne. Zestawienie wysokości dochodów mieszkańców DPS w Parsowie, według stanu na dzień 18 czerwca 2012 r. (zestawienie - zawiera dochody miesięczne mieszkańca, po odliczeniu poniesionej opłaty za pobyt w dps): Przedziały dochodów mieszkańców po odliczeniu opłaty za dps Liczba mieszkańców mniej niż 100,00 zł 0 101,00 zł -200,00 zł 10 201,00 zł - 300,00 zł 39 301,00 zł - 400,00 zł 20 401.00 zł - 500,00 zł 9 501,00 zł. - 600,00 zł 3 601,00 zł - 700,00 zł 2 701,00 zł i więcej 2 Z informacji przekazanych przez pracowników Domu wynika, iż większość mieszkańców zakupuje niezbędną im odzież i obuwie w miarę posiadanych środków. Część mieszkańców samodzielnie dokonuje zakupu niezbędnej im odzieży i obuwia, a część mieszkańców jest wspomaganych przy zakupach przez pracowników Domu. Rozeznania potrzeb w zakresie braku określonego asortymentu odzieży lub obuwia dokonują pracownicy pierwszego kontaktu i zgłaszają te potrzeby pracownikom socjalnym. Decyzje w sprawie zakupu odzieży i obuwia ze środków Domu podejmuje Dyrektor Domu. Z ustaleń kontroli wynika, iż na podstawie przeprowadzonego rozeznania potrzeb w ww. zakresie, Dom wsparł część mieszkańców, zaopatrując ich m.in. w odzież, obuwie i bieliznę W 2012 r. Dom zakupił odzież na kwotę 2.472,30zł oraz obuwie na kwotę 203,01 zł. i przekazał za pokwitowaniem dla mieszkańców Domu. W odzież i obuwie ze środków własnych zaopatruje się 43 mieszkańców Domu. Podczas wizytacji Domu sprawdzono bezpośrednio stan zaopatrzenia mieszkańców w odzież i obuwie. Nie stwierdzono w tym zakresie nieprawidłowości. Mieszkańcy dysponowali odzieżą całodzienną i zewnętrzną, bielizną dzienną i nocną oraz obuwiem odpowiedniego rozmiaru stosownie do pory roku. Wszyscy mieszkańcy byli ubrani czysto i estetycznie oraz stosownie do ich potrzeb. W badanym jw. temacie nie stwierdzono nieprawidłowości. (Zał. Nr 7 informacja zbiorcza dot. zaopatrzenia mieszkańców w odzież i obuwie). d) utrzymanie czystości: Wszystkie pomieszczenia Domu sprzątane są w miarę potrzeby nie rzadziej niż raz dziennie. Utrzymaniem w należytej czystości i estetyce pomieszczeń mieszkalnych zajmują się pokojowe, co wynika z ich zakresu czynności. 9
Pranie bielizny pościelowej, ręczników dokonywane jest przez pralnię ogólną Domu. Pranie odzieży osobistej odbywa się również w pralni Domu, natomiast w przypadku osób, które nie wyrażają zgody na pranie ich rzeczy osobistych w ogólnej pralni Domu, pranie tych rzeczy odbywa się w pomieszczeniach pomocniczych do prania i suszenia mieszczących się w poszczególnych budynkach mieszkalnych. Dom zapewnia mieszkańcom usługi w zakresie utrzymania w czystości pomieszczeń mieszkalnych, usługi w zakresie prania pościeli, ręczników oraz rzeczy osobistych. (Zał. Nr 8 informacja dot. utrzymania w czystości pomieszczeń mieszkalnych, zapewnienia mieszkańcom usług w zakresie prania pościeli, ręczników oraz rzeczy osobistych). Ad.2) Usługi opiekuńcze: Dom Pomocy Społecznej w Parsowie przeznaczony jest dla osób przewlekle somatycznie chorych, co wynika z Decyzji z dnia 20 stycznia 2012 r., znak: K.P S.1.9421.1.2. 2011.IL. wydanej przez Wojewodę Zachodniopomorskiego, zezwalającej na prowadzenie tego typu Domu. Z przedłożonych dokumentów wynika, iż spośród 85 mieszkańców Domu na dzień kontroli mieszkały niżej wymienione osoby: - przewlekle somatycznie chore w liczbie 61, - z upośledzeniem umysłowym w liczbie 19, - psychicznie chore (schizofrenia) w liczbie 5. Osoby z zaburzeniami psychicznymi stanowią 28 % ogółu mieszkańców Domu. Zespół kontrolny stwierdził, że do Domu Pomocy Społecznej w Parsowie przyjęta została grupa osób w liczbie 24 (osoby z zaburzeniami psychicznym), co jest niezgodne z ustawą o pomocy społecznej i Decyzją Wojewody Zachodniopomorskiego wydaną w przedmiotowej sprawie. Z informacji o mieszkańcach Domu pn.: Usługi opiekuńcze wynika struktura wiekowa mieszkańców, tj.: - od 20 roku życia do 30 roku życia 8 osób, - od 31 roku życia do 40 roku życia 6 osób, - od 41 roku życia do 50 roku życia 3 osoby, - od 51 roku życia do 60 roku życia 14 osób, - od 61 roku życia do 70 roku życia 19 osób, - od 71 roku życia do 80 roku życia 20 osób, - od 81 roku życia do 90 roku życia 12 osób, - od 91 roku życia do 97 roku życia 3 osoby. Średnia wieku mieszkańców Domu wynosi 63 lata. Z przedłożonej informacji wynika, iż wszyscy mieszkańcy Domu mają orzeczoną grupę inwalidzką lub stopień niepełnosprawności, tj.: - 43 osoby mają orzeczoną I grupę inwalidzką lub niepełnosprawność w stopniu znacznym, - 38 osób ma orzeczoną II grupę inwalidzką lub niepełnosprawność w stopniu umiarkowanym, - 4 osoby mają orzeczoną III grupę inwalidzką lub niepełnosprawność w stopniu lekkim. Mieszkańcy są osobami sprawnymi ruchowo, poruszający się przy pomocy sprzętu ortopedycznego i osobami leżącymi, nie opuszczającymi łóżek, tj.: - mieszkańcy sprawni ruchowo i funkcjonujący samodzielnie 41 osób, - mieszkańcy poruszający się przy pomocy sprzętu ortopedycznego 20 osób, w tym: 10
na wózku inwalidzkim 12 osób, przy pomocy chodzika 4 osoby, przy pomocy kuli ortopedycznej i laski 4 osoby, - mieszkańcy wymagający pomocy opiekunek- w liczbie 11, - mieszkańcy nie opuszczający łóżek 13 osób. a) udzielanie pomocy w podstawowych czynnościach życiowych Z przedłożonych wykazów osób potrzebujących całkowitej pomocy i częściowej pomocy w utrzymaniu higieny osobistej, wynika, iż mieszkańcami Domu są osoby wymagające całkowitej lub częściowej pomocy w podstawowych czynnościach życiowych. Pomoc udzielana osobom przewlekle somatycznie chorym w podstawowych czynnościach życiowych. Wśród 85 osób przewlekle somatycznie chorych liczba mieszkańców wymagających całkowitej pomocy w utrzymaniu higieny osobistej wynosi 13, co stanowi 15,3 % ogółu mieszkańców, tj.: Nazwa wykonywanych czynności Liczba mieszkańców: Toaleta poranna 13 Toaleta wieczorna 13 Kąpiele 13 Podstawowe zabiegi higieniczne 13 Liczba mieszkańców wymagających częściowej pomocy w utrzymaniu higieny osobistej wynosi 31, co stanowi 36,5 % ogółu mieszkańców, tj.: Nazwa wykonywanych czynności Liczba mieszkańców: Toaleta poranna 31 Toaleta wieczorna 31 Kąpiele 31 Podstawowe zabiegi higieniczne 31 Liczba mieszkańców samodzielnie wykonujących czynności związane z utrzymaniem higieny osobistej wynosi 41, c co stanowi 48,2 % ogółu mieszkańców. Nazwa wykonywanych czynności Liczba mieszkańców: Toaleta poranna 41 Toaleta wieczorna 41 Kąpiele 41 Podstawowe zabiegi higieniczne 41 Czynności związane z utrzymaniem higieny osobistej przez osoby wymagające całkowitej lub częściowej pomocy, takie jak m.in.: toaleta poranna i wieczorna, w tym golenie, mycie zębów, czesanie kremowanie, zmiana bielizny osobistej w łazienkach i pokojach mieszkalnych, obcinanie paznokci, kontrola czystości skóry, mycie rąk, twarzy 4 razy 11
dziennie, kąpiele wykonywane były 2-3 razy w tygodniu i w razie potrzeby, wysadzanie na wózek. Czynności te wykonywane są przez opiekunki. Ponadto mieszkańcy Domu strzyżeni są według potrzeb indywidualnych, jednak nie rzadziej niż raz w miesiącu lub na prośbę mieszkańca. W okresie objętym kontrolą wszyscy mieszkańcy korzystali ze strzyżenia włosów. (Zał. nr 9 - wykaz osób, którym udzielona jest pomoc dot. codziennego funkcjonowania, zeszyty kąpieli). b) udzielanie pomocy w pielęgnacji Z przedłożonego dokumentu wynika, iż w okresie objętym kontrolą szczególnej pielęgnacji wymagało 14 mieszkańców Domu Na ich rzecz wykonywane były takie czynności jak, m.in.: toaleta ciała w wannie, toaleta w łóżku chorego, zmiana pampersów, natłuszczanie ciała, zmiana pozycji ciała w łóżku, zmiana bielizny osobistej i bielizny pościelowej, karmienie, dopajanie, oklepywanie i nacieranie, pomiar parametrów życiowych (temperatura ciała, tętno, ciśnienie), podawanie leków zleconych przez lekarza poz-u, wykonywanie zimnych okładów. Mieszkańcy objęci byli usługami pielęgnacyjnymi zgodnie ze stwierdzonymi w tym zakresie potrzebami. (Zał. nr 10 informacja nt. udzielanie pomocy w pielęgnacji). c) zapewnienie środków czystości i higienicznych Kontrolującym przedłożono Zarządzenie Nr 8/2012 Dyrektora Domu Pomocy Społecznej im. Anselma Alojzego Młodzika w Parsowie z dnia 2 stycznia 2012 roku w sprawie wprowadzenia do użytku procedur postępowania w określonych sytuacjach, dotyczących mieszkańców Domu Pomocy Społecznej im. Anselma Alojzego Młodzika w Parsowie oraz określenia zasad zaopatrzenia w odzież, obuwie, bieliznę osobistą i środki do utrzymania higieny osobistej mieszkańców domu pomocy społecznej. W tym Zarządzeniu wskazano w jaki sposób prowadzona jest dystrybucja środków czystości i higienicznych na rzecz mieszkańców Domu, którzy nie mają możliwości zakupu ich z własnych środków finansowych. Z dokumentu pn. Realizacja wydawania środków higienicznych wynika, iż w okresie objętym kontrolą zakupu środków czystości i higienicznych dla mieszkańców dokonano z budżetu Domu w 2011 r. na kwotę 2 809, 45 zł, w 2012 r. na kwotę 1902, 22 zł. Z ww. informacji wynika, iż środki higieny osobistej wydawane są mieszkańcom w obecności pracownika Domu. Wydawane środki zapisywane są w zeszycie wydawania środków higieny osobistej i są potwierdzane własnoręcznym podpisem mieszkańca. Ponadto z tej informacji wynika, iż w okresie objętym kontrolą 15 mieszkańców Domu we własnym zakresie i własnych środków dokonywali zakupów środków higienicznych. Do ww. informacji przedłożono załączniki, w których wskazano listę mieszkańców pobierających środki czystości i higieniczne. Podczas wizytacji pokoi mieszkalnych i łazienek stwierdzono, iż mieszkańcy Domu mieli do własnej dyspozycji środki higieny osobistej. 12
Ustalono, iż mieszkańcy Domu wyposażeni byli w środki czystości i higieniczne. Z posiadanych informacji wynika, iż na rzecz mieszkańców Domu odbywa się raz na 2 tygodnie lub wg potrzeb, wymiana pościeli jest odnotowywana w zeszycie. Wymiana ręczników odbywa się raz w tygodniu ( piątek) oraz w razie potrzeby. Czynności te wykonuje pokojowa. Na terenie Domu znajduje się podręczny magazynek z czystą odzieżą i pościelą. Mieszkańcy Domu - 10 osób, drobne przepierki we własnym zakresie wykonywali w łazienkach przy pokojach lub w pomieszczeniach higieniczno-sanitarnych ogólnodostępnych. W pralni ogólnej usytuowanej na terenie Domu prana jest odzież zewnętrzna mieszkańców Domu, bielizna osobista, pościelowa, ręczniki. Stwierdzono, iż odzież zewnętrzna i bielizna osobista mieszkańców Domu była czysta i utrzymana w dobrym stanie. Indywidualny Plan Wsparcia Zarządzeniem NR 44/2012 Dyrektora Domu Pomocy Społecznej im. Anselma Alojzego Młodzika w Parsowie z dnia 15 czerwca 2012 r. powołano Zespół Terapeutyczno Opiekuńczy. Załącznikiem do Zarządzenia jest wykaz pracowników pierwszego kontaktu na dzień 18 czerwca 2012 r., z którego wynika, iż funkcję pracownika pierwszego kontaktu pełni 19 osób zatrudnionych na stanowiskach: starszy opiekun, opiekun, młodszy opiekun, starszy technik fizjoterapii, instruktor k.o., po. kierownika dział terapeutyczno-opiekuńczego. Średnio na 1 pracownika pierwszego kontaktu przypada 4 mieszkańców Domu. W 1 ust. 1 Zarządzenia ujęto pracowników Domu, którzy wchodzą w skład Zespołu, liczba pracowników wynosi 62. Są to: - pracownicy bezpośrednio pracujący z mieszkańcami Domu w liczbie 49, w tym starsze pokojowe i pokojowe w liczbie 21, - Dyrektor Domu oraz pracownicy administracji w liczbie 5, - pracownicy pionu żywienia w liczbie 6, - pracownicy: magazynier, prasowaczka 2 osoby. Z powyższego wynika, iż Dom zatrudnia 21 osób na stanowisku pokojowych, osoby te nie zajmują się bezpośrednio wspieraniem mieszkańców Domu. Powołane zostały do zespołu terapeutyczno opiekuńczego i stanowią 43 % ogólnej liczby pracowników Domu wchodzących w skład zespołu. Ponadto w skład zespołu wchodzą pracownicy zatrudnieni w administracji i pracownicy zatrudnieni w pionie żywienia i na stanowiskach pomocniczych. W ocenie zespołu kontrolującego taka struktura zatrudnienia zespołu terapeutycznoopiekuńczego nie pozwala na realizowanie na właściwym poziomie zadań związanych z bezpośrednim wspieraniem mieszkańców Domu, wynikających z 2 rozporządzenia Ministra Polityki Społecznej z dnia 19 października 2005 r. w sprawie domów pomocy społecznej (Dz. U. Nr 217, poz. 1837). W wyniku analizy dokumentów dotyczących zatrudnienia pracowników zespołu terapeutyczno-opiekuńczego w ww. Domu stwierdzono niespójność w informacjach przedłożonych kontrolującym, tj. pomiędzy Zarządzeniem NR 44/2012 Dyrektora Domu Pomocy Społecznej im. Anselma Alojzego Młodzika w Parsowie z dnia 15 czerwca 13
2012 r. w sprawie powołania Zespołu Terapeutyczno Opiekuńczego a informacją dotyczącą zatrudnienia pracowników zespołu terapeutyczno-opiekuńczego. Do podstawowych zadań zespołów terapeutyczno-opiekuńczych należy opracowywanie indywidualnych planów wsparcia mieszkańców oraz wspólna z mieszkańcami Domu ich realizacja. Zespoły terapeutyczno opiekuńcze co najmniej raz na pół roku dokonują ich oceny. Z informacji uzyskanej od Dyrektora Domu wynika, iż mieszkańcy Domu mają opracowane indywidualne plany wsparcia, które stanowią podstawę do działań podejmowanych w zakresie usług opiekuńczych. Działania wynikające z indywidualnego planu wsparcia mieszkańca Domu koordynuje pracownik pierwszego kontaktu. Do obowiązków pracownika pierwszego kontaktu należy m.in.: - omawianie bieżących problemów z mieszkańcami Domu i bezpośrednia z nimi praca, - prowadzenie dokumentacji dotyczącej mieszkańca Domu, - zgłaszanie w razie potrzeby zmian w indywidualnym planie wsparcia, wynikających z aktualnych potrzeb mieszkańca. Z przedłożonych dokumentów wynika, iż na pracownika pierwszego kontaktu przypada średnio 4 mieszkańców Domu. Sprawdzono wyrywkowo 8 Indywidualnych Planów Wsparcia Mieszkańców, co stanowi 10% ogółu mieszkańców Domu Omówienie Indywidualnego Plan Wsparcia Mieszkańca Domu ( ). 1) Indywidualny plan wsparcia mieszkańca Domu zawiera formularze, takie jak m.in.: 1 Karta Indywidualna. 2. Ocena potrzeb mieszkańca. 3. Indywidualny Plan Wsparcia mieszkańca DPS w Parsowie. 4. Cele opieki indywidualnej. 5. Uwagi bieżące. 6. Obserwacja bieżąca od chwili przyjęcia do DPS w Parsowie. 7. Ocena pracownika I kontaktu. Z Indywidualnego Planu Wsparcia mieszkańca Domu wynika, iż do DPS przyjęty został w dniu 31.03.2003 r. ostatni Plan opracowany został w dniu 12.12.2011 r. Pracownikiem pierwszego kontaktu jest pracownik zatrudniony na stanowisku st. technika fizjoterapii. Mieszkaniec jest osobą stanowiącą o sobie, ma świadczenie rentowe. ( ). Przyczyną umieszczenia w DPS był jego stan zdrowia wynikający z nadużywania alkoholu oraz złe warunki bytowe. Jest sprawny ruchowo, jest samodzielny. Nadużywa alkoholu i pali dużo papierosów. Jako cel opieki indywidualnej wskazano na motywowanie do ograniczenia palenia papierosów oraz zaprzestania nadużywania alkoholu. W zapotrzebowaniu na usługi wskazano, iż mieszkaniec Domu nie wymaga intensywnej opieki. Szczegółowy opis poszczególnych rodzajów usług opisany został w formularzu Indywidualny Plan Wsparcia mieszkańca DPS w Parsowie opracowany dnia 12.12.2011 r. Celem opieki indywidualnej określono cele długoterminowe, krótkoterminowe oraz cele do najbliższej realizacji. Ponadto z tych dokumentów wynika, iż mieszkaniec Domu: - całkowicie zdolny jest do samoobsługi, wykazuje umiejętności zaspakajania samodzielnie potrzeb fizjologicznych, 14
- w usługach rehabilitacyjnych wskazano, iż do usług tych należą ćwiczenia usprawniające, masaże, rowerek, - usługi terapeutyczne realizuje terapeuta, prowadzone są ćwiczenia manualne, gry, zawody sportowe, - w zakresie usług zdrowotnych zaplanowano korzystanie ze świadczeń zdrowotnych udzielanych przez lekarza poz. i lekarzy specjalistów oraz świadczeń pielęgniarskich, - w sferze usług socjalnych mieszkańcowi Domu pomagają: pracownik socjalny, pracownik pierwszego kontaktu, pomoc prowadzona jest m.in. w sprawach osobistych. Realizacja Indywidualnego Planu Wsparcia mieszkańca Domu Z ogólnej oceny realizacji zadań zgodnie z ww. Planem wynika, iż nadal należy eliminować niepożądane zachowania, pracować nad tym, by nie spożywał alkoholu, by utrzymywał kontakt z rodziną i utrzymywał obecny stan sprawności fizycznej korzystając z usług rehabilitacyjnych i terapeutycznych. W wyniku analizy przedłożonych Indywidualnych Planów Wsparcia mieszkańców Domu stwierdzono, iż w 3 przypadkach, poza pracownikami bezpośrednio pracującymi z mieszkańcami Domu, udział w ocenach potrzeb mieszkańca wziął pracownik administracyjny, tj. pracownik zatrudniony na samodzielnym stanowisku ds. kadr i administracji. Natomiast z przedłożonych protokołów z posiedzenia zespołu terapeutyczno-opiekuńczego w okresie od 03.01.2011 r. do 08.07.2011 r. wynika, iż odbyło się 6 spotkań zespołu, w celu dokonania oceny realizacji zadań ujętych w planach wsparcia opracowanych indywidualnie dla wskazanych w tych protokołach mieszkańców Domu. Wynika z nich, iż w posiedzeniach w ww. okresie osoby zatrudnione w administracji wzięły udział dwukrotnie, tj. osoba zatrudniona na stanowisku ds. kadr i administracji oraz osoba zatrudniona na stanowisku kierownik działu gosp. technicznego, pozostałe osoby, to pracownicy bezpośrednio pracujący z mieszkańcami Domu. Zespół inspektorów stwierdził, iż pracownicy administracji i pracownicy zatrudnieni na stanowiskach pomocniczych nie biorą udziału w opracowywaniu Indywidualnych Planów Wsparcia mieszkańców Domu, wspólnej ich realizacji z mieszkańcami Domu oraz w posiedzeniach zespołu terapeutyczno-opiekuńczego. Zespół inspektorów ustalił, iż Dom funkcjonuje w oparciu o indywidualne plany wsparcia opracowane dla osób przewlekle somatycznie chorych. (Zał. nr 11 usługi opiekuńcze, informacja o przebiegu pomocy w utrzymaniu higieny osobistej, zestawienie zakupionych środków higieny osobistej, lista osób pobierających te środki, kserokopie indywidualnych planów wsparcia mieszkańca, zarządzenie Dyrektora powołującego Zespół Terapeutyczno - Opiekuńczy i skład zespołu, informacja o pracownikach pierwszego kontaktu oraz mieszkańcach, którzy jemu podlegają). 3) Usługi wspomagające: a) świadczenie pracy socjalnej W Domu Pomocy Społecznej w Parsowie praca socjalna jest świadczona przez 2 pracowników socjalnych. Jeden z nich zatrudniony jest w pełnym wymiarze czasu pracy, a drugi w wymiarze 3/4 etatu. Warunkiem efektywnej realizacji usług jest zatrudnienie w pełnym wymiarze czasu pracy, nie mniej niż dwóch pracowników socjalnych na 100 mieszkańców domu, wobec powyższego 15
Dom spełnia minimum standardowe określone w 6 ust. 2 pkt 1 rozporządzenia Ministra Polityki Społecznej w sprawie domów pomocy społecznej. Jak wynika przedłożonej dokumentacji w okresie objętym kontrolą praca socjalna na rzecz mieszkańców obejmowała m. in.: - prowadzenie akt mieszkańców, - sprawy związane z przyjmowaniem nowych mieszkańców, - prowadzenie ewidencji meldunków, - prowadzenie dokumentacji dot. ruchu mieszkańców, rozliczeń mieszkańców itp., - współpraca z różnymi instytucjami - OPS, PCPR, ZUS, KRUS, PFRON, policja, sądy, prokuratury, urzędy stanu cywilnego, urzędy gminy, urzędy skarbowe, powiatowe zespoły ds. orzekania o niepełnosprawności, - pomoc w dokonywaniu zakupów, - pomoc w zaopatrzeniu ortopedycznym mieszkańców, - wyrabianie i aktualizacja kart zaopatrzenia w środki pomocnicze z NFZ - pomoc w nawiązaniu i utrzymywaniu kontaktów z rodziną, - wspomaganie mieszkańców oraz ich opiekunów prawnych i kuratorów w różnego rodzaju sprawach urzędowych, - przeprowadzanie aktualizacji wywiadów środowiskowych, - współpraca z kapelanem w wprawach posług religijnych, - załatwianie spraw związanych z organizacją pogrzebów zmarłych mieszkańców, powiadamianie rodziny i instytucji, - współorganizowanie imprez, wyjazdów, spotkań integracyjnych dla mieszkańców. Ponadto pracownicy socjalni załatwiali również inne, trudne do jednoznacznego zaszeregowania czynności związane z codziennym życiem mieszkańców, wynikające z ich bieżących, różnorodnych potrzeb. Pracownicy socjalni w okresie objętym kontrolą skierowali do Gminnej Komisji ds. Rozwiązywania Problemów Alkoholowych w Biesiekierzu 8 wniosków. Efektem tych działań jest podjęcie przez 1 osobę leczenia odwykowego w Ośrodku Leczenia Uzależnień w Stanominie, korzystanie przez 2 osoby z pomocy poradni leczenia uzależnień oraz udział 5 osób w spotkaniach z terapeutą na terenie Domu. W okresie kontrolowanym mieszkańcy nie korzystali z turnusów rehabilitacyjnych. Jednym z zadań pracowników jest również dbanie o nawiązanie i podtrzymanie więzi z rodziną. Z uzyskanych informacji wynika, że spośród ogólnej liczby mieszkańców 35 z nich jest często odwiedzanych przez swoich bliskich, 20 - sporadycznie, a 30 - w ogóle. Z wizytą do krewnych często wyjeżdża 11 osób, sporadycznie - 17 osób, a 57 w ogóle nie opuszcza Domu. Ponadto mieszkańcy utrzymują ze swoimi bliskimi kontakt telefoniczny lub listowny; 21 osób w ogóle nie utrzymuje relacji z bliskimi. Pracownicy socjalni prowadzą pełną dokumentację dot. mieszkańców Domu. Kontroli poddano 8 wybranych akt osobowych mieszkańców. Z analizy powyższych akt osobowych wynika, że teczka podzielona jest na 3 części tj.: podstawowe informacje o mieszkańcu, odpłatność za pobyt w dps, bieżąca korespondencja mieszkańca. Mieszkańcy Domu posiadają decyzje kierujące /osoby przyjęte przed 01.01.2004 r. również decyzje o umieszczeniu/, aktualne decyzje o odpłatności, decyzje o wysokości świadczenia. W teczkach mieszkańców ponadto znajdują się postanowienia sądu, wypisy z treści orzeczenia o stopniu niepełnosprawności lub grupie inwalidzkiej, potwierdzenia meldunku, rozliczenia podatkowe, oświadczenia mieszkańca podczas przyjęcia go do DPS, zgłoszenie do 16
organu wypłacającego świadczenie, dane personalne mieszkańca, korespondencja z urzędami i instytucjami itp. Akta osobowe są uporządkowane, dokumenty poukładane chronologicznie, przechowywane w szafach niedostępnych dla innych osób. Ponadto oprócz akt osobowych mieszkańców prowadzona jest książka meldunkowa, sprawozdawczość, zeszyty nieobecności i ruchu mieszkańców, plany pracy. Wyrywkowej kontroli poddano sposób ewidencjonowania nieobecności mieszkańca w placówce w celu właściwej realizacji zapisu art. 63 ust. 1 ustawy o pomocy społecznej zwalniającego mieszkańca z ponoszenia opłat za pobyt w dps za okres nieobecności nieprzekraczający 21 dni w roku kalendarzowym. Kontrolującym przedłożono do wglądu karty nieobecności do odliczenia od odpłatności za pobyt w dps oraz prośby o wyrażenie zgody na pobyt poza dps prowadzone w 2012 r. W stosunku do skontrolowanej powyżej dokumentacji nie wniesiono zastrzeżeń. Ponadto zespół kontrolny stwierdził, że pracownicy socjalni nie realizują zadań wynikających z 11 rozporządzenia w sprawie domów pomocy społecznej, który zobowiązuje pracowników socjalnych do ustalenia aktualnej sytuacji w miejscu zamieszkania lub pobytu osoby przed przyjęciem jej do domu pomocy społecznej; powyższe ustalenia stanowią podstawę indywidualnego planu wsparcia tej osoby po przyjęciu jej do domu. (Załącznik nr 12 - Świadczenie pracy socjalnej, zakres czynności, przykładowe plany pracy, Ustalenie aktualnej sytuacji osoby, Problemy alkoholowe mieszkańców DPS w Parsowie, Informacja o turnusach rehabilitacyjnych, Informacja o świadczeniach jakie posiadają mieszkańcy, Informacja dotycząca udzielania niezbędnej pomocy w załatwianiu spraw osobistych, inf. dot. kontaktów z rodziną, inf. dot. meldunków). a) organizacja terapii zajęciowej Dom zatrudnia jednego pracownika w wymiarze pełnego etatu jednocześnie na stanowisku instruktora terapii zajęciowej. Zajęcia terapii odbywają się w dni powszednie w godzinach pracy instruktora. Analiza dokumentacji obejmującej zagadnienia terapii oraz przeprowadzona wizytacja wskazują na to, że DPS posiada główne pomieszczenie przeznaczone na prowadzenie zajęć grupowych dla mieszkańców usytuowane na parterze /przeznaczone dla 8 mieszkańców/ oraz trzy pomieszczenia w części piwnicznej, z których korzystają indywidualni mieszkańcy. Z terapii zajęciowej korzysta stale ok. 15 mieszkańców, dodatkowo 12 osób przychodzi na zajęcia nieregularnie. Ponadto 3 mieszkańców leżących korzysta z formy zajęć przyłóżkowych. Jak wynika z przedłożonych dokumentów DPS prowadzi takie formy terapii jak: muzykoterapia /śpiewanie piosenek, przygotowywanie programów na spotkania integracyjne również z użyciem instrumentów muzycznych/, kinezyterapia /ćwiczenia relaksujące, spacery, zajęcia ruchowe na dworze/, biblioterapia, zajęcia kulinarne, arteterapia /prace z papieru, makramy, rysunek, malarstwo, wyklejanie, szydełkowanie, haftowanie, wyroby z gipsu i mas plastycznych, decoupage, tworzenie biżuterii i ozdób oraz dekoracji świątecznych/. Zajęcia nie odbywają się według wcześniej ustalonego planu, czas i rodzaj zajęć dostosowywane są do możliwości mieszkańców w danym dniu. Jak wynika z powyższego dokumentu, terapia prowadzona jest zarówno indywidualnie, jak i grupowo. Celem tych zajęć jest aktywizacja mieszkańców, a także wpływanie na rozwój relacji interpersonalnych oraz wzrost poczucia wartości. (Załącznik nr 13 - Terapia zajęciowa w DPS w Parsowie, Realizowane plany i rodzaj wykonywanych prac na terapii zajęciowej) 17
b) możliwość korzystania mieszkańców z biblioteki lub punktu bibliotecznego codziennej prasy oraz przepisów prawnych dot. domów pomocy społecznej W pomieszczeniu terapii zajęciowej oraz kawiarence znajdują się punkty biblioteczne. Obsługą ich zajmuje się pracownik kulturalno - oświatowy oraz instruktor terapii zajęciowej. Księgozbiór liczy ok. 1100 pozycji z różnorodnych działów. Oprócz mieszkańców, którzy czytają samodzielnie prowadzona jest biblioterapia, w ramach której pracownicy czytają mieszkańcom wybrane książki. DPS udostępnia mieszkańcom dostęp do prasy codziennej i różnego rodzaju czasopism. Do ich dyspozycji pozostaje "Głos Koszaliński" i tygodnik "Miasto" /pozyskiwany nieodpłatnie w ilości 10 egz./, a także prenumerowane gazety: "Dziennik" i "Gazeta Prawna". Prasa pozyskiwana jest nieodpłatnie ze zwrotów z firmy "Kolporter", w ten sposób do DPS trafia "Polityka", "Chwila dla Ciebie", "Żyj Zdrowo", "Fakty i Mity", "Fakt", "Super Express", "Kobieta i Życie", "Instyle", "Żyjmy Dłużej", "Z Życia Wzięte", "Krzyżówki", "Angora", "Magazyn Wędkarski", "Tele tydzień", "Twój Styl", "Świat i Ludzie", "Rewia", "Takie Jest Życie", "Gazeta Wyborcza", "Przyjaciółka". Mieszkańcy mają zapewniony dostęp do przepisów prawnych dot. domów pomocy społecznej u pracowników socjalnych i kierownika działu. O powyższych mieszkańcy są również zapoznawani podczas przyjęcia do Domu, podczas zebrań, a także w indywidualnych sprawach dot. innych zagadnień prawnych pomoc świadczą pracownicy socjalni. (Załącznik nr 14 - Możliwość korzystania przez mieszkańców DPS w Parsowie z prasy) c) umożliwienie zaspokojenia potrzeb kulturalnych Jak wynika z przedstawionych dokumentów za organizację świąt, uroczystości okazjonalnych, imprezach kulturalnych i turystycznych odpowiada pracownik kulturalnooświatowy współpracujący z instruktorem terapii zajęciowej. Ten zakres funkcjonowania Domu opiera się na realizacji przyjmowanego corocznie wcześniej "Planu Działalności Kulturalno - Oświatowej i Terapii Zajęciowej w Domu Pomocy Społecznej w Parsowie" Dom w okresie objętym kontrolą organizował uroczyste obchodzenie świąt Bożego Narodzenia oraz Wielkanocy. Ponadto w Domu obchodzone są inne uroczystości okolicznościowe np. - Dzień Kobiet, Dzień Babci, Dzień Dziadka, Dzień Matki, Andrzejki, Walentynki. Mieszkańcy czas wolny wypełniali udziałem różnego rodzaju zajęciach świetlicowych /gry planszowe, karty, tenis stołowy/, organizowaniem świąt własnych /imieniny, urodziny/, wycieczkami pieszymi, zwiedzaniem okolic, wyjazdami nad morze, jezioro, do lasu, a także udziałem w różnego rodzaju imprezach integracyjnych /w tym także organizowanych przez inne Domy/ oraz sportowymi i rekreacyjnymi. Jak poinformował Dyrektor w 2011 r. w imprezach wyjazdowych uczestniczyło łącznie 176 osób, a w imprezach organizowanych przez Dom - 530 osób. W roku 2012 /do dnia kontroli/ w imprezach wyjazdowych uczestniczyły 72 osoby, a w imprezach organizowanych przez Dom - łącznie 307 osób. Dom współpracuje z różnego rodzaju instytucjami m.in. ze Szkołą Podstawową w Świeminie, Zespołem Szkół Zawodowych nr 8 w Koszalinie, Specjalnym Ośrodkiem Szkolno - Wychowawczym w Warninie, Stowarzyszeniem Społecznym Klub Seniora "Jutrzenka" w Białogardzie, a także z DPS w Białogardzie, Mielnie, Żydowie, Nowych Bielicach i Cetuniu. 18
Dom dysponuje samochodem Ford Transit przystosowanym do przewozu osób niepełnosprawnych, jednorazowo mieści się w nim 8 osób. (Załącznik nr 15 - Dział Kulturalno-Oświatowy w DPS w Parsowie, Udział mieszkańców w imprezach organizowanych poza Domem, Imprezy organizowane w DPS w Parsowie z udziałem mieszkańców) d) zapewnienie regularnego kontaktu z Dyrektorem Domu, sprawność załatwiania skarg i wniosków, zapewnienie warunków do rozwoju samorządności mieszkańców Domu Dyrektor przyjmuje mieszkańców w poniedziałki w godz. 13-15 oraz w pozostałe dni powszednie w godz. 10.00-11.00. Ponadto istnieje możliwość spotkania z dyrektorem po godz. 15 po wcześniejszym uzgodnieniu. Informacje o tym są umieszczone na tablicach ogłoszeń. Ponadto Dyrektor bierze udział w spotkaniach z mieszkańcami, rozpatrywane są na nich sprawy bieżące oraz wnioski. Książka skarg i wniosków jest dostępna w sekretariacie we wszystkie dni powszednie w godz. 07.00-15.00, a następnie po tej godzinie książka dostępna jest w gabinecie medycznej pomocy doraźnej. W okresie objętym kontrolą wpłynęła jedna skarga mieszkańca odnosząca się do zapewnienia mu poczucia bezpieczeństwa i spokojnego pobytu w DPS. Odpowiedzi na skargę udzielono w terminie. W DPS funkcjonuje Rada Mieszkańców; w jej skład wchodzi przewodniczący, zastępca przewodniczącego, sekretarz, skarbnik i członek. Zasady funkcjonowania Rady Mieszkańców określa Regulamin Samorządu Mieszkańców Domu Pomocy Społecznej im. Anselma Alojzego Młodzika w Parsowie. Posiedzenia Rady odbywają się raz na kwartał oraz dodatkowo w miarę potrzeb. Podczas kontroli zespół inspektorów odbył spotkanie z Radą Mieszkańców. Mieszkańcy byli ogólnie zadowoleni ze świadczonych im usług bytowych i opiekuńczych oraz pracy personelu. (Załącznik nr 16 - Regulamin Mieszkańców, Ogólne zebrania mieszkańców) e) zaspokojenie potrzeb religijnych oraz sprawienie pogrzebu zgodnie z wyznaniem zmarłego mieszkańca Dom nie zatrudnia kapelana; mieszkańcy korzystają z posługi duszpasterskiej księdza z pobliskiej parafii. W obrębie ogrodzenia Domu znajduje się kościół filialny, w którym w każdą niedzielę odbywają się msze święte. Poza tym ksiądz odwiedza mieszkańców w ich pokojach. Jak wynika z dokumentów przedłożonych podczas kontroli aktualnie przebywali mieszkańcy wyznania rzymskokatolickiego. W okresie objętym kontrolą zmarło 6 mieszkańców /4 osoby w 2011 r. i 2 osoby w 2012 r./, sprawieniem pogrzebu we wszystkich przypadkach zajęła się rodzina. Pracownicy wspólnie z mieszkańcami Domu dbają o groby zmarłych mieszkańców, porządkują je przed Świętem Zmarłych. (Załącznik nr 17 - Informacja o zgonie mieszkańca, Posługi duszpasterskie) f) zapewnienie mieszkańcom kontaktu z psychologiem W okresie objętym kontrolą mieszkańcy nie korzystali z pomocy psychologicznej, takich potrzeb nie zgłaszali mieszkańcy, pracownicy nie zaobserwowali sytuacji wymagających wsparcia psychologicznego. 19
Dyrektor Domu podjął rozmowy z Prezesem Niepublicznego Zakładu Opieki Zdrowotnej Medison w Koszalinie w celu pozyskania psychologa do spotkań profilaktycznych raz na kwartał. (Załącznik nr 18 - Kontakt z psychologiem) g) zapewnienie bezpiecznego przechowywania środków pieniężnych i przedmiotów wartościowych W Domu obowiązuje: - "Regulamin postępowania z depozytami wartościowymi w Domu Pomocy Społecznej im. Anselma Alojzego Młodzika w Parsowie" wprowadzony Zarządzeniem Nr 16/2012 Dyrektora Domu Pomocy Społecznej im. Anselma Alojzego Młodzika w Parsowie z dnia 02 stycznia 2012 r. w sprawie wprowadzenia do stosowania Regulaminu postępowania z depozytami wartościowymi w Domu Pomocy Społecznej im. Anselma Alojzego Młodzika w Parsowie, - "Instrukcja postępowania ze środkami pieniężnymi mieszkańców Domu Pomocy Społecznej im. Anselma Alojzego Młodzika w Parsowie" wprowadzona Zarządzeniem Nr 19/2012 Dyrektora Domu Pomocy Społecznej im. Anselma Alojzego Młodzika w Parsowie z dnia 02 stycznia 2012 r. w sprawie wprowadzenia do użytku instrukcji określającej zasady postępowania ze środkami pieniężnymi mieszkańców Domu Pomocy Społecznej im. Anselma Alojzego Młodzika w Parsowie. Każdy nowy mieszkaniec zostaje podczas przyjęcia do Domu poinformowany o możliwości korzystania z depozytu. W okresie objętym kontrolą Dom nie przyjął żadnych depozytów wartościowych. Jak wynika z przedłożonej dokumentacji na dzień 31 maja 2012 r. do rachunku sum depozytowych prowadzonych było 85 kont analitycznych /imienne rozliczenie dla każdego mieszkańca/ na ogólną kwotę 25.024,71 zł. Jak oświadczył Dyrektor na dzień kontroli nie znajdują się żadne środki depozytowe pozostawione po zmarłych mieszkańcach. Powyższy Regulamin określa ogólne zasady dot. postępowania z depozytami. Zespół kontrolny zwrócił uwagę na nieprawidłowość w zapisie 6 pkt 1, z którego wynika, że depozyt pozostawiony po zmarłym mieszkańcu "wydaje się jego prawnym spadkobiercom określonym w oświadczeniu woli". Należy wziąć pod uwagę, że prawne skutki przynosi tylko akt notarialny. Również nieprawidłowy jest zapis 6 ust. 2, który brzmi "Wypłata sum depozytowych zgromadzonych na indywidualnym koncie mieszkańca w razie jego śmierci zostanie wpłacona osobie urządzającej pogrzeb do wysokości poniesionych przez nią wydatków - jednak nie przekraczającą zwyczajowo przyjętym w danym rejonie kosztom lub na wystawienie nagrobka. Podstawą do wypłacenia sum depozytowych jest przedstawienie rachunków lub faktur." Dom w okresie objętym kontrolą nie prowadził takich postępowań. (Załącznik nr 19 - Informacja dotycząca depozytów mieszkańców, Regulamin postępowania z depozytami wartościowymi w Domu Pomocy Społecznej im. Anselma Alojzego Młodzika w Parsowie, Instrukcja postępowania ze środkami pieniężnymi mieszkańców Domu Pomocy Społecznej im. Anselma Alojzego Młodzika w Parsowie). Ad 4) Poziom zatrudnienia oraz kwalifikacje pracowników zespołu terapeutyczno opiekuńczego. Na stanowisku dyrektora Domu zatrudniona jest na umowę o pracę z dniem 1 stycznia 2012 r. na czas nieokreślony Pani Ewa Paprocka - Palkowska. Przedłożono kontrolującym 20