Kto i gdzie inwestuje 2015-06-17 15:09:29
2 Chorwacja jest zaliczana do państw europejskich o najwyższym poziomie inwestycji zagranicznych per capita. Łączna wartość inwestycji zagranicznych w Chorwacji od 1993 r. do końca III kwartału 2013 r. wyniosła 27,14 mld euro. Jednak w ciągu trzech kwartałów 2014 roku obcy kapitał zainwestował tu 530 mln euro, a więc mniej niż w latach poprzednich. Znaczna część inwestycji zagranicznych w Chorwacji dotyczyła pośrednictwa finansowego 32,5 proc., handlu hurtowego i pośrednictwa handlowego 9,8 proc., obrotu nieruchomościami 7,6 proc., usług pocztowych i telekomunikacyjnych 6,3 procent. Zbyt mało jest inwestycji typu greenfield i tworzących nowe miejsca pracy.
3 Źródło: Bank Światowy W Chorwacji działa ponad 1500 spółek należących do kapitału zagranicznego. Ich udział w gospodarce krajowej jest znaczący. W Chorwacji najwięcej zainwestowały: Austria 7,28 mld euro, Niemcy 3,31 mld, Holandia 3,19 mld, Węgry 2,40 mld, Luksemburg 1,75 mld, Francja 1,37, Włochy 1,33 i Słowenia 1,20 mld euro. Napływ BIZ w latach 2008-2013 Rok BIZ w mln euro 2008 3.700,4 2009 2.303,5 2010 1.068,6
4 2011 1.035,9 2012 1.133,8 2013 740,6 2014 I-IX 2.637,5 W 2013 r. BIZ w Chorwacji wyniosły 740,6 mln euro. To o 393,2 mln euro mniej niż w 2012 r. Najwięcej środków inwestycyjnych napłynęło z Holandii (197 mln euro), Niemczech (128,1 mln euro) oraz Austrii (106,8 mln euro). Polacy zainwestowali tu 6,2 mln euro. Skumulowane BIZ od 1993 r. do końca trzeciego kwartału 2014 r. podliczono na blisko 29,27 mld euro. Najwięksi inwestorzy to Holandia, Austria, Niemcy i Węgry. Najwięcej pieniędzy trafiło do sektora bankowego (24,5 proc.), handlu (9 proc.), nieruchomościach (7,4 proc.) i usług telekomunikacyjnych (6,1 proc.). Połowa zainwestowanych środków to inwestycje brownfield, a tylko nieliczne to greenfield. W pierwszych dziewięciu miesiącach 2014 r. do Chorwacji napłynęło 2 mld 637,5 mln euro bezpośrednich inwestycji zagranicznych. Łączna wartość chorwackich inwestycji poza granicami kraju pod koniec III kwartału 2013 r. wynosiła 4,05 mld euro. Najwięcej nominalnie chorwacki kapitał zainwestował w Holandii 1,33 mln euro. Kolejne miejsca na liście destynacji inwestycyjnych chorwackiego biznesu zajmują kraje sąsiednie: Serbia 0,67 mld euro, Bośnia i Hercegowina 0,63 euro i Słowenia 0,21 mld euro, następnie Syria 0,87 mld euro, Szwajcaria 0,16 mln euro. Polska z chorwackimi inwestycjami o łącznej wartości 130,3 mln euro zajmuje ósmą pozycję. Chorwackie firmy za granicą zainwestowały w ciągu pierwszych dziewięciu miesięcy 2014 r. 1 mld 880,5 mln euro. Najwięcej inwestycji trafiło do Słowenii (85,9 mln euro) i Holandii (38,9 mln euro). Od 1993 r. do końca września 2014 r. chorwackie podmioty zainwestowały za granicą 5 mld 930,4 mln euro. Inwestycje polskie w Chorwacji
5 Według danych ministerstwa gospodarki RP, polskie inwestycje w Chorwacji na koniec 2013 r. stanowiły 33,5 mln euro. W porównaniu z 2012 r. to wzrost o 5,1 mln euro. To przede wszystkim wielkopowierzchniowe galerie handlowe zbudowane przez notowaną na GPW w Warszawie spółkę GTC oraz hotel Polmot Holding w miejscowości Lovran. Natomiast od 1993 r. do września 2014 r. nasze firmy zainwestowały tu 36,7 mln euro. W ostatnim okresie rośnie liczba polskich firm, które szukają możliwości inwestowania w Chorwacji lub już ulokowały tu swój kapitał, wśród nich są: Grupa Satoria, właściciel sieci hoteli w Polsce, stara się nabyć w Chorwacji miejscową spółkę Jadran d.o.o. w Crikvenicy, będącą właścicielem ośmiu hoteli i dwu campingów i znajdującą się w stanie upadłości Press Glass SA rozpoczęła budową swojego zakładu w Chorwacji Grupa Polski Cukier rozważa nabycie cukrowni w Viroviticy, a także cukrowni w Serbii oraz w Bośni i Hercegowinie GTC, notowana na GPW w Warszawie spółka budująca centra handlowe w Europie Środkowej, będąca w Chorwacji właścicielem galerii handlowych w Zagrzebiu i Osijeku, realizuje projekt Marlera Golf - pole golfowe wraz z towarzyszącą infrastrukturą hotelową koło Puli na półwyspie Istria Polmot Holding stara się o przejęcie od miejscowej spółki Liburnja d.o.o. willi Atlanta w Lovranie, w której mieszkał Stanisław Witkiewicz; aktywnie działa na rzecz zwiększenia skali eksportu traktorów i maszyn rolniczych produkcji spółki Ursus Należąca do Multico spółka Newag zwarła współpracę z chorwacką spółką Duro Dakovic w sprawie współpracy w kolejnictwie (lokomotywy i remonty taboru kolejowego) w Chorwacji, Bośnii i Hercegowinie oraz w Serbii Carbotech Engineering SA ze Szczecina jest zainteresowana współpracą przy budowie oczyszczalni ścieków, głównie w małych miejscowościach Agregaty FOGO poważnie analizuje możliwość nabycia zakładu w Chorwacji produkującego agregaty prądotwórcze LPP swoją ekspansję na rynku chorwackim LPP zaczyna od Zagrzebia, gdzie w połowie października 2014 w centrum handlowym Zagreb Arena otworzyła sklep o powierzchni 4 tys. m kw. W sumie w tym kraju ma działać 17 sklepów tej firmy CCC - sieć obuwnicza ma swoje sklepy w Rijece, Osijeku, Zagrzebiu ASSECO Chorwacja rozwija współpracę w zakresie IT
6 Wpływ na zwiększenie poziomu współpracy inwestycyjnej polsko-chorwackiej może mieć rozwój współpracy pomiędzy firmami w sektorze energetycznym, a zwłaszcza w zakresie wydobycia, przetwórstwa i transportu gazu i ropy naftowej. Chorwacja w Polsce Na koniec 2013 r. Chorwacja zainwestowała w Polsce - 130,3 mln euro, czyli o 34,5 mln euro mniej niż w 2012 roku. Chorwackie firmy głównie inwestują w Polsce w branży farmaceutycznej i spożywczej firma Pliva przejęła Polfę Kraków i założyła swój ośrodek badawczy w Krakowie. Zakład produkcyjny w Polsce ma również Podravka - producent przypraw. Zachęty dla inwestorów We wrześniu 2012 r. w Chorwacji weszła w życie nowa ustawa o wspieraniu inwestycji i rozwoju otoczenia inwestycyjnego, przewidująca zachęty dla inwestorów m.in. w postaci ulg podatkowych. Rozpoczęła też działalność Agencja ds. Inwestycji i Konkurencyjności. Po przekazaniu wicepremierowi i ministrowi rozwoju regionalnego funkcji koordynatora polityki gospodarczej rządu powołano komisje międzyresortowe, których zadaniem jest odblokowywanie projektów inwestycyjnych, opóźnionych z uwagi na inwestycje. Pod koniec października 2013 r. weszła w życie ustawa o strategicznych projektach inwestycyjnych. Jej celem jest stworzenie warunków do rozpoczęcia cyklu inwestycyjnego, umożliwienie szybszego wydawania
7 dokumentacji i opracowywania projektów publicznych i prywatnych o znaczeniu strategicznym. Ustawa określa kryteria identyfikacji projektów strategicznych i korzystania z nieruchomości będących własnością państwa oraz udzielania koncesji. Określa również zobowiązania inwestorów oraz zakres obowiązków organów administracji. Inwestycje o wartości powyżej 150 mln kun mogą otrzymać status inwestycji strategicznych i prawo do przyspieszonej procedury.
8