Skrócona instrukcja obsługi Eksperckiego Narzędzia Analizy Wykonalności dla małych biogazowni

Skrócona instrukcja obsługi Eksperckiego Narzędzia Analizy Wykonalności dla małych biogazowni Autorzy Firma Deliverable Report nr. Wersja Status Tłumaczenie Date : : : : : : : : De Jong, B. et al. CCS [D4.3] [BEF2-15004-PL] [1.0] Publiczny De Jong, B. 16-09-2015

Manure,

the sustainable fuel from the farm Informacje formalne i oświadczenia Publikacja została przygotowana w ramach projektu BioEnergy Farm II - Manure, the sustainable fuel for the farm. Projekt jest współfinansowany przez program Unii Europejskiej: Intelligent Energy Europe Programme of the European Union. Contract Nº: IEE/13/683/SI2.675767 Autorzy : B. de Jong et al. Firma : CCS Adres : Welle 36 7411 CC Deventer Deliverable : [D4.3] 7Report no. : [BEF2-15004-PL] Versja : [1.0] Status : Publiczny Tłumaczenie : B. de Jong Date : [16-09-2015] Prosimy używać następującego sposobu cytowania: De Jong, B., Quick user guide of the Offline Expert Feasibility Calculator for Small scale Digestion, BioEnergy Farm II publication, CCS, The Netherlands, 2015. Podziękowania Ta instrukcja stanowi cześć Eksperckiego Narzędzia Analizy Wykonalności dla Małych Biogazowni i zawiera efekty pracy uzyskane przez wszystkich partnerów projektu BioEnergy Farm II. Pragniemy serdecznie podziękować wszystkim osobom zaangażowanym za ich wkład w przygotowanie tego przewodnika. Angielska wersja tego raportu została przetłumaczona na język duński, holenderski, francuski, niemiecki, włoski I polski. Druk: Okładka: BBPROJ & CCS BBPROJ Wszystkie prawa zastrzeżone Żadna część tej publikacji nie może być powielona w celach komercyjnych w jakiejkolwiek formie i w jakikolwiek sposób, bez pisemnego pozwolenia wydawnictwa. Wyłączna odpowiedzialność za zawartość tej instrukcji leży po stronie jej autorów. Zawartość tej instrukcji nie musi ona odpowiadać opinii Unii Europejskiej. Unia Europejska nie ponosi odpowiedzialności za jakiekolwiek wykorzystanie informacji zawartych w tej publikacji. Przewodnik ten ma służyć wsparciem dla osób korzystających z Eksperckiego Narzędzia Analizy Wykonalności dla Małych Biogazowni. Wykonawcy projektu ani redakcja poprawności i/lub kompletności informacji zawartych i omówionych w tej publikacji. www.bioenergyfarm.eu 3

Manure, SPIS TREŚCI Wprowadzenie 6 1. Scenariusze biznesowe 7 1.1 Scenariusz biogazowy 7 1.2 Scenariusz cieplny 7 1.3 Scenariusz kogeneracyjny CHP 7 1.4 Scenariusz biomentanowy 7 1.5 Scenariusz nawozowy 8 2. Krótki przegląd 9 2.1 Ogólne informacje o narzędziu oraz wyłączenia odpowiedzialności (Imprint) 10 2.2 Wykonawcy projektu BioEnergy Farm 2 (Partners) 10 2.3 Główny interfejs narzędzia, w którym przygotowuje się projekt biogazowni (Interface_1) 10 2.3.1 Biznes/działalność 10 2.3.2 Produkcja zwierzęca 11 2.3.3 Kofermentacja 13 2.3.4 Odsiarczanie z wykorzystaniem aktywnego węgla 14 2.3.5 Flara (pochodnia awaryjna) 14 2.3.6 Podstawowa charakterystyka biogazownii 15 2.3.7 Podstawowe wyniki, najlepszy scenariusz. 16 2.3.8 Magazynowanie 16 2.3.9 Energia ze źródeł konwencjonalnych, którą można zastąpić 17 2.3.10 Dostawy energii do użytkowników końcowych 18 2.3.11 Dotacje eksploatacyjne 19 2.3.12 Ciepło zużywane przez fermentator 19 2.3.13 Subsydium inwestycyjne 19 2.3.14 Parametry finansowe 20 2.3.15 Podsumowanie przypadku działalności (biznesu) 21 2.4 Poferment (resztki pofermentacyjne) (Interface_2) 21 2.4.1 Wykorzystanie gruntów 21 2.4.2 Skład obornika/gnojowicy 21 2.4.3 Separator 22 4

the sustainable fuel from the farm 2.4.4 Wywóz pofermentu 22 2.4.5 Koszty wywozu na zewnątrz gospodarstwa 23 2.5 Przegląd inwestycji (Interface_INV) 23 2.5.1 Przegląd inwestycji 23 2.5.2 Zmieniona wartość inwestycji 23 2.5.3 Dodawanie inwestycji 23 2.6 Wyniki finansowe (Interface_FIN) 24 2.6.1 Przychody i koszty 24 2.6.2 Dodawanie przychody i koszty 24 2.6.3 Zmiana wartości przychodów i kosztów 24 2.7 Przepływy pieniężne (Interface_CF) 25 2.7.1 Wybór scenariusza 25 2.7.2 Spłata 25 2.8 Paramenrty fermentatora (Interface_Digester) 25 2.8.1 Typ fermentatora 25 2.8.2 Temperatura 25 2.8.3 Straty termiczne 26 2.9 Baza danych substratów obornikowych (Substrates_manure) 26 2.10 Baza danych kosubstratów (Substrates_cosubstrates) 27 Uczestnicy projektu 30 5

Manure, Wprowadzenie Za pomocą opisanego w przewodniku narzędzia możesz sprawdzić, czy uruchomienie beztlenowej na mała skalę (biogazowni) będzie opłacalne. instalacji do fermentacji Spróbuj sam. Z Eksperckim Narzędziem Analizy Wykonalności dla Małych Biogazowni możesz policzyć, czy mała biogazownia może być dochodową działalnością. Z tym narzędziem możesz przeanalizować różne ustawienia, skale, zoptymalizować instalację i wygenerować dane finansowe, które mogą być wykorzystane w przygotowaniu biznesplanu. To narzędzie kalkulacyjne obejmuje szeroki zakres możliwości instalacji i opcji. Z założenia przeznaczone jest dla małych biogazowni, co oznacza, że jest odpowiednie do analizy instalacji o rocznym wsadzie biomasy do około 25000 ton lub mocy elektrycznej do około 150 kwe. Narzędzie dedykowane jest ekspertom rolnym i biogazowym. Dla rolników i właścicieli ziemi przegotowana została internetowa wersja narzędzia (www.bioenergyfarm.eu). Ta wersja (offline) przeznaczona jest dla konsultantów / ekspertów prowadzących szkolenia w ramach projektu BioEnergy Farm 2. Z pomocą tych konsultantów i zamieszczonych wskazówek możliwe będzie przygotowanie biznesplanu dla małej biogazowni. To narzędzie kalkulacyjne przygotowane zostało z najwyższą starannością, jednak nie zastępuje ofert komercyjnych. Pomimo tego, że obliczenia i dane finansowe wykorzystane w narzędziu bazują na ofertach komercyjnych i prawach fizyki, wyniki uzyskane w tym narzędziu nie zastępują ofert komercyjnych. Ani twórcy narzędzia, ani partnerzy projektu, ani EACI czy Komisja Europejska nie mogą być pociągnięci do odpowiedzialności za efekty uzyskane w wyniku działania tego narzędzia. 6

the sustainable fuel from the farm 1. Scenariusze biznesowe 1.1 Biogazowy 1.2 Cieplny 1.3 Kogeneracyjny 1.4 Biometanowy 1.5 Nawozowy 1.1 Scenariusz biogazowy Głównym celem "scenariusza biogazowego" jest rozważenie zasadności dostarczania biogazu do końcowych użytkowników energii z wykorzystaniem sieci biogazowej. Biogaz jest następnie przekształcany w energię cieplną poprzez spalanie w kotle. Ponieważ wytwarzany biogaz jest przekazywany na zewnątrz, niezbędny jest dodatkowy kocioł wytwarzający ciepło potrzebne do działania biogazowni. Kocioł ten może być opalany biogazem lub zrębkami drewna. Korzyści w tym przypadku polegają na zastąpieniu ciepła wytwarzanego z paliw kopalnych ciepłem wytwarzanym z biogazu i otrzymywaniu dotacji z tytułu produkcji energii cieplnej ze źródeł odnawialnych. 1.2 Scenariusz cieplny W scenariuszu cieplnym biogaz wytwarzany w biogazowni jest zamieniany w energię cieplną na miejscu, poprzez spalanie w kotle. Ciepło transportowane jest następnie do użytkowników końcowych z wykorzystaniem sieci ciepłowniczej. Korzyści w tym przypadku polegają na zastąpieniu ciepła pozyskiwanego z paliw kopalnych ciepłem ze spalania biogazu oraz otrzymywaniu dotacji z tytułu produkcji energii cieplnej ze źródeł odnawialnych. Podstawowa różnica w porównaniu do scenariusza biogazowego polega na tym, że zamiast biogazu transportowane jest ciepło. Mała sieć ciepłownicza (o krótkich odległościach do użytkowników końcowych) może być tańsza niż sieć biogazowa i oddzielny kocioł. Należy jednak mieć na uwadze, że sieć ciepłownicza narażona jest na większe straty wraz ze wzrostem odległości przesyłu. 1.3 Scenariusz kogeneracyjny CHP W "scenariuszu kogeneracyjnym" (CHP - połączona produkcja ciepła i elektryczności), produkowany biogaz przekształcany jest na miejscu w energię cieplną i elektryczną. Zarówno energia elektryczna jak i cieplna mogą być wykorzystywane na własny użytek. Energia elektryczna, która nie zostanie wykorzystana w gospodarstwie jest przekazywana do sieci energetycznej. Korzyści w tym przypadku polegają na zastąpieniu energii cieplnej i elektrycznej ze źródeł kopalnych (wykorzystywanej w gospodarstwie) energią z biogazu lub na dostarczaniu energii do sieci. Można się tez ubiegać o dotacje, zarówno z tytułu wytwarzania w gospodarstwie energii cieplnej jak i elektrycznej. 1.4 Scenariusz biomentanowy 7

Manure, Scenariusz biometanowy uwzględnia uzdatnianie biogazu do standardów gazu ziemnego w sieci gazowniczej poprzez usunięcie CO2. Biometen jest wtłaczany do sieci gazowniczej gazu ziemnego i sprzedawany przedsiębiorstwom gazowniczym. W zależności od techniki uzdatniania do przeprowadzenia tej operacji może być niezbędna energia cieplna lub elektryczna. Energia elektryczna będzie wtedy zakupiona z sieci energetycznej, a ciepło wytworzone zostanie ze spalania biogazu lub zrębków drewna. 1.5 Scenariusz nawozowy Scenariusz nawozowy koncentruje się na unikaniu drogiego transportu i utylizacji obornika / gnojowicy. Zamiast tego zakłada produkcję nawozów z odchodów zwierzęcych. Ciepło i elektryczność niezbędne do takiej działalności pochodzą z układu kogeneracyjnego (CHP). 8

the sustainable fuel from the farm 2. Krótki przegląd W następnym rozdziale omówione zostały interfejsy wszystkich arkuszy. Wszystkie podstawowe narzędzia i opcje zostały użyte i opisane. Poprzez kliknięcie na numery pomocy w interfejsie lub w plik pomocy, możesz przełączać się między plikiem pomocy i interfejsem arkusza. 2.1 Imprint Ogólne informacje o narzędziu oraz wyłączenia odpowiedzialności 2.2 Partners Wykonawcy projektu BioEnergy Farm 2 2.3 Interface_1 Główny interfejs narzędzia, w którym przygotowuje się projekt biogazowni 2.4 Interface_2 Interfejs dotyczący resztek pofermentacyjnych (pofermentu) (separator, bilans składników etc.) 2.5 Interface_INV Przegląd inwestycji 2.6 Interface_FIN Wyniki finansowe 2.7 Interface_CF Przepływy gotówkowe 2.8 Interface_digester Wybór parametrów fermentatora (reaktora) 2.9 Interface_sensitivity Analiza wrażliwości 2.10 Substrates_manure Baza danych substratów obornikowych 2.11 Substrates_cosubstrates Baza danych kosubstratów 9

Manure, 2.1 Ogólne informacje o narzędziu oraz wyłączenia odpowiedzialności (Imprint) Poprzez otwarcie arkusza Imprint możesz otrzymać informacje dotyczące wykonawców narzędzia i projektu BioEnergy Farm 2 oraz wyłączeń odpowiedzialności. W tym miejscu podany jest również numer wersji narzędzia. 2.2 Wykonawcy projektu BioEnergy Farm 2 (Partners) W arkuszu dotyczącym poszczególnych Partnerów projektu możesz znaleźć ich dane kontaktowe. 2.3 Główny interfejs narzędzia, w którym przygotowuje się projekt biogazowni (Interface_1) Interfejs 1 (Interface_1) jest głównym i najważniejszym interfejsem w całym narzędziu. Arkusz ten zawiera prawie wszystkie komórki do wprowadzania danych wejściowych i pozwala na zaprojektowanie biogazowni w ramach gospodarstwa rolnego. W tym arkuszu można zmienić także region, język i walutę. Zauważ, że zasady dotowania, ceny energii, wartość inwestycji i regulacje dotyczące lokalizacji fermentatora mogą się różnić między regionami. Na samym początku należy więc określić kraj i region! 2.3.1 Biznes/działalność W obszarze zatytułowanym "Biznes" możesz wprowadzić szczegóły dotyczące gospodarstwa i klientów. Musisz określić kraj, ponieważ narzędzie wykorzystuje dane właściwe dla konkretnych krajów. Wybór języka odnosi się jedynie do interfejsu - nie ma wpływu na dalsze obliczenia. Jedynie w przypadku, gdy zostanie zmieniony w późniejszych etapach, niektóre dane wejściowe mogą być nierozpoznawane przy użyciu rozwijanego menu! Kurs wymiany waluty jest ustawiony domyślnie dla krajów uczestniczących w projekcie. Kalkulacje sporządzane są w euro, jednak jeśli w interfejsie zostanie wybrana inna waluta, poszczególne parametry przeliczane są na tę walutę. Zmiana domyślnej waluty może być istotna przy porównywaniu poszczególnych przypadków (scenariuszy) między krajami, lub np. gdy obliczenia przedstawiane mają być przedstawione dla zagranicznego banku. Wypełnienie informacji dotyczących adresu, e-maila oraz informacji o rolniku jest niezbędne. Informacje te wykorzystywane będą w raportach i przechowywane w bazie danych projektu. 10

the sustainable fuel from the farm 2.3.2 Produkcja zwierzęca To narzędzie koncentruje się na fermentatorach przetwarzających obornik/gnojowicę w skali gospodarstwa rolnego. Ujęte zostały najczęściej występujące gatunki i grupy zwierząt takie jak krowy mleczne, byki, trzoda, drób i inne. Wybór danej grupy określa, co pojawi się w następnej kolumnie. 2.3.2.1 OKREŚL PRODUKCJĘ ZWIERZĘCĄ Specify livestock Specify Type of manure Day-fresh manure [Species] [type of animal] [Solid or Liquid] [yes or no] Cows Dairy cows Liquid manure Yes Cows Young dairy cows (calf <1 year) Liquid manure Cows Young dairy cows (yearling >1 year) Liquid manure Pigs Mature pigs for meat (porkers) Liquid manure Make stable modifications to produce fresh manure? No Np. Jeżeli analizujesz gospodarstwo mleczne, możesz wybrać "Krowy" w pierwszej komórce. Potem przesuwamy się do następnej kolumny "Określ". Widzimy, że menu rozwijane zwiera jedynie zwierzęta ze stad mlecznych: krowy mleczne, cielęta oraz młodzież. Jeśli pierwszą komórkę zmienisz na "Byki" zauważysz, że drugie menu rozwijane zmieni się na "byki opasowe" i "młode byki opasowe (cielęta)". W zależności od systemu utrzymania zwierząt, w gospodarstwie powstawać może obornik lub gnojowica (najbardziej powszechną formą np. w Holandii jest gnojowica). Ważne jest aby wybrać jedną z opcji, ponieważ właściwości tych dwóch form są bardzo różne. Z tego powodu w narzędziu nie ma wybranej opcji domyślnej. Musisz więc sam wybrać właściwą opcję! Wiek obornika / gnojowicy jest istotny dla potencjału biogazowni. Starszy obornik/gnojowica charakteryzuje się niższym potencjałem biogazowym w porównaniu do obornika świeżego. Nowoczesne obory wyposażone są w podłogi ze zgarniaczami obornika co pozwala ograniczać emisję. Tylko w tego typu oborach można uzyskiwać świeży obornik przeznaczony do fermentacji. We wszystkich innych przypadkach obornik/gnojowica gromadzone są w zbiornikach, stąd nigdy nie będą świeże docierając do fermentatora. 11

Manure, 2.3.2.2 OKREŚLENIE LICZBY ZWIERZAT I CZASU PRZEBYWANIA W BUDYNKACH INWENTARSKICH Liczba zwierząt, tutaj możesz określić właściwą liczbę zwierząt. No. animals [#] [days / year] 120 50 40 Grazing [hour / day] 120 8 120 12 0 Należy mieć na uwadze, że także okres wypasu powinien zostać określony, gdyż zwierzęta wówczas nie przebywają w oborze przez 24 godziny na dobę i 7 dni w tygodniu. W przypadku, gdy zwierzęta są nie są wyprowadzane na pastwisko wpisujemy liczbę dni: 0 (zero). Jeśli zwierzęta wyprowadzane są na pastwisko przez część roku / dnia należy to uwzględnić. Wynika to z tego, że odchody pozostawiane na pastwisku nie są zbierane i nie mogą być wykorzystane w fermentatorze. Jeśli komórki dotyczące wypasu pozostaną puste, wybierany jest domyślny okres ustalony dla Twojego kraju. Liczba zwierząt wykorzystywana jest do określenia produkcji obornika / gnojowicy. Produkcja obornika /gnojowicy jest zaprogramowana dla średniorocznej liczby zwierząt w gospodarstwie. Okresy przestojów w oborze pomiędzy cyklami produkcyjnymi nie są wprowadzane w obliczeniach. Proszę jedynie określić średnioroczną liczbę zwierząt dla poszczególnych gatunków i grup uwzględniając okres przebywania w oborze. 2.3.2.3 DOSTAWY OBORNIKA Ten fragment może mieć zastosowane na przykład w przypadku stosowania obornika / gnojowicy od sąsiadów. Jest to obornik wytwarzany poza gospodarstwem, stąd powinien być wskazany oddzielnie. Również koszty zakupu tego obornika powinny zostać określone. Manure Supply [ton/year] Costs [EUR/ton] 5.000 15 5.000 75.000 12

the sustainable fuel from the farm 2.3.2.4 WSAD OBORNIKA / GNOJOWICY Manure Input [ton/year] [m³/year] 2.874 2.846 217 215 528 523 5.000 4.950 - - 8.620 8.534 Komórki oznaczone kolorem brązowym są komórkami wynikowymi, w których prezentowana jest produkcja obornika / gnojowicy w gospodarstwie. Liczby te mogą być sprawdzone np. poprzez porównanie z prowadzonymi księgami hodowlanymi. 2.3.2.5 POCHODZENIE AZOTU ORGANICZNEGO Wsad organiczny. Dla każdego substratu można wskazać, czy ma on pochodzenie organiczne czy nie. Informacja ta będzie użyta do określenia azotu organicznego w produktach fermentatora. 2.3.3 Kofermentacja Poza obornikiem / gnojowicą istnieje także możliwość zastosowania w fermentatorze określonych kosubstratów (dodatkowych substratów). Zauważ, że to narzędzie jest ukierunkowane na stosowanie obornika/gnojowicy jedynie z ewentualnym dodatkiem innych substratów. Narzędzie kalkulacyjne dla kofermentatorów (fermentatorów bazujących na innych substratach niż obornik i gnojowica) zostało przygotowane w poprzednim projekcie i ciągle jest dostępne na stronie www.bioenergyfarm.eu (jako ADPC Anaerobic Digestion Profit Calculator - Kalkulator Zysków z Fermentacji Beztlenowej). Zasada dodawania kosubstratów do prowadzonych wyliczeń jest analogiczna jak wprowadzanie obornika / gnojowicy. Liczba kosubstratów w załączonej bazie danych jest ograniczona. Można wybrać maksymalnie 6 różnych kosubstratów dla każdego przypadku. Po wyborze właściwego kosubstratu należy określić jego zapotrzebowanie na rok oraz związane z tym koszty. Na dole tabeli przeznaczonej do wprowadzania kosubstratów można znaleźć kilka dodatkowych wyników obliczeń. Przede wszystkim podawany jest udział kosubstratów w łącznej masie wsadu. Jest to istotne, gdyż w niektórych krajach obowiązują oraniczenia dotyczące udziału kosubstratów, szczególnie przy korzystaniu z dotacji. Przykładowo w Holandii nie powinien on przekraczać 5% (w przypadku ubiegania się o dotację). 13

Manure, Do you want cofermentation? Yes 2.3.2.5 Costs Price indication Specify cosubstrates Cosubstrate Organic [Category] [ton/year] [EUR/ton] [EUR/ton] [yes or no] Glycerine 440 100 99-100 Sì Total 440 44.000 Share (mass) cosubstrates of total digester input 4,9 [%] Land use to produce cosubstrates - [ha] Pozostałe komórki w brązowym kolorze przedstawiają powierzchnię użytków rolnych niezbędną do wytworzenia kosubstratów. Obliczenia dotyczą takich roślin jak kukurydza, trawy itd. Te liczby mają charakter orientacyjny i bazują na średnich wskaźnikach produkcyjnych. Wartości te nie są używane w dalszych kalkulacjach. 2.3.4 Odsiarczanie z wykorzystaniem aktywnego węgla W tym miejscu można określić, czy chcesz dodać aktywny filtr węglowy do odsiarczania biogazu. Jest to dodatkowe odsiarczanie, jeśli nie zachodzi biologoczne odsiarczanie w komorze fermentatora lub gdy jest ono niewystarczające. Możesz także określić oczekiwaną zawartość siarki w biogazie. Jeśli komórka ta pozostanie pusta, zastosowana zostanie wartość domyślna. Desulphurization with active carbon Yes 2.3.5 Flara (pochodnia awaryjna) Jeśli standardowa technika wykorzystania biogazu jest niedostępna np. z powodu awarii lub konserwacji, zbiornik biogazu w fermentatorze może okazać się niewystarczający, aby gromadzić biogaz przez cały ten okres. Wypuszczanie biogazu (biometanu) do atmosfery byłoby bardziej ryzykowne i niebezpieczne niż jego spalanie i emitowanie do atmosfery CO2. Z tego powodu niezbędne jest wyposażenie biogazowni we flarę (pochodnię) awaryjną umożliwiającą spalanie niemożliwego do zagospodarowania biogazu. W niektórych krajach możliwe jest wypożyczenie flary na krótkie okresy, podczas, gdy w innych powinna ona stanowić standardowe wyposażenie instalacji. W brązowych komórkach wynikowych umieszczona jest wartość domyślna dla Twojego kraju. Jeśli chcesz zmienić opcję domyślą należy wybrać właściwy wariant. Flare Default Overwrite No 14

the sustainable fuel from the farm 2.3.6 Podstawowa charakterystyka biogazownii Po wybraniu substratów podstawowe parametry biogazowni są wyświetlane po prawej. Tutaj można znaleźć podstawową charakterystykę, ilości substratów i resztek pofermentacyjnych jak też wydajność i produkcję przy różnych technikach wykorzystania biogazu. 2.3.6.1 WIELKOŚĆ FERMENTATORA Wielkość fermentatora. Wielkość fermentatora określana jest co do zasady na podstawie ilości dostępnych substratów i okresu ich przetrzymywania we fermentatorze. Oznacza to, że przefermetowanie 8000 m³ obornika / gnojowicy, przy 25 dniach przebywania w komorze fermentatora wymaga pojemności netto fermentatora na poziomie 543 m³. Dodanie innych substratów z dłuższym okresem fermentacji będzie powodowało koniecznością zwiększenia pojemności fermentatora. Jakkolwiek, aby uniknąć zbyt dużego ładunku organicznej suchej masy jej dawka jest ograniczona do 3,5 kg/m³. na dzień. Oznacza to, że jeśli wybrana kombinacja substratów przekracza tę wartość, pojemność fermrntatora zostanie zwiększona tak, aby ładunek suchej masy organicznej (ODM) nie przekraczał 3,5 kg/ m³. na dzień. Możesz też ręcznie zmienić pojemność fermentatora w komórce: "zastąpiona wartość". Należy mieć na uwadze, że zmiana tej wartości powoduje, że okres przetrzymywania i ładunek suchej masy organicznej (ODM) nie będą w takim przypadku kontrolowane przez narzędzie. Jeśli ręcznie wpisana wielkość ferrmentatora będzie skutkowała skróceniem okresu przetrzymywania wsadu w komorze fermentatora, wydajność biogazu zostanie ograniczona przez narzędzie. Aby tego uniknąć, należy dodać nowy substrat z krótszym okresem przebywania w fermentatorze. 2.3.6 Main characteristics of the biogas plant Digester Volume Overwrite Volume 735 [m³] useful (nett) volume [m³] useful (nett) volume Retention time ODM load 30 [days] 3,50 [kg/m³.day] Nitrogen load 3,15 [gr/liter] DM input 11,99 [%] ODM input 10,37 [%] DM Digestate 5,24 [%] ODM Digestate 3,49 [%] Nitrogen organic origin - [%] Based on your farm size you can produce per year: Biogas 496.708 [m³] of biogas Methane content 54 [%] Więcej szczegółów dotyczących instalacji można znaleźć w interfejsie Interface_digester. Można tam zmienić wymiary fermentatora, wartość współczynnika przenikania ciepła i przeanalizować straty ciepła z instalacji. 2.3.6.2 JEDNOSTKI 15

Manure, W tabeli z podstawową charakterystyką biogazowni, możesz także zmienić jednostki energii cieplnej (GJ, kwh lub kw) i jednostki biometanu (m 3, GJ, kwh lub kw) według własnych preferencji i standardów stosowanych w Twoim kraju. W przypadku kotłów na biogaz używany jest przelicznik 0,85. Efektywność układu kogeneracyjnego CHP określana jest na podstawie wielkości silnika. Heat Biogas Boiler Capacity Heat Production Nett Production CHP CHP Capacity Number of engines Electricity Production Nett Production Heat Production Nett Production Biomethane Biomethane Capacity Biomethane Production Heat Unit 281 [kw th] 2.250.328 [kwh] Heat 1.566.204 [kwh] Heat kwh 138 [kwe] CHP 1 1.006.029 [kwh] Electricity 988.535 [kwh] Electricity 1.244.299 [kwh] Heat 789.436 [kwh] Heat Biomethane Unit m³ 31,8 [m³/hour] biomethane feed-in 254.626 [m³] biomethane (natural gas) 2.3.7 Podstawowe wyniki, najlepszy scenariusz. Ta tabela pokazuje wyniki dla wszystkich scenariuszy, zakładając, że cała energia wytwarzana w biogazowni jest zużywana w gospodarstwie do zastąpienia energii ze źródeł konwencjonalnych (zakupywanej z sieci). Umożliwia ona wybranie optymalnego rozwiązania. Tabela ta stanowi punkt odniesienia. Jeśli w przypadku tego scenariusza, przy założeniu domyślnych cen energii i domyślnego planu inwestycji wyniki wskazują na brak opłacalności, prawdopodobnie niemożliwe jest uzyskanie opłacalności w ogóle. Case [EUR] Biogas Heat CHP Biomethane Investments 501.700 647.900 448.400 748.300 [EUR/Year] Ann. Benefits 237.300 207.000 282.300 289.700 [EUR/Year] Ann. Costs 214.700 221.000 209.600 234.000 [EUR/Year] Ann. Profit 22.500-14.000 72.700 55.600 [EUR/Year] Simple payback time 13 Not profitable 3 10 [Years] 2.3.8 Magazynowanie Stosując omawiane narzędzie możesz zawrzeć w biznesplanie magazyny dla kosubstratów i pofermentu. W zależności od aktualnych możliwości przechowywania istniejących w gospodarstwie możesz wybrać różne opcje w zakresie magazynowania: 1 Przechowywanie dodatkowego pofermentu z dodanych kosubstratów 2 Przechowywanie dodatkowego pofermentu z dodanych kosubstratów i dostarczanego z zewnątrz obornika 2 Cały poferment 3 Bez przechowywania 16

the sustainable fuel from the farm Możesz wskazać okres przechowywania i dostępna powierzchnię magazynową w obrębie gospodarstwa, na podstawie których narzędzie automatycznie obliczy dodatkowe zapotrzebowanie na powierzchnię magazynową. Proszę zauważyć, że jeżeli "separator" jest wybrany w interfejsie 2 (Interface_2), magazyny dla frakcji płynnej i stałej odseparowanego pofermentu również będą uwzględnione. Storage type Additional digestate from added cosubstrates Default/Required How long do you need to store the digestate 7 [months/year] Available separate storage capacity digestate 242 [m³] Default/Required How long do you want to store the cosubstrates 3 [months/year] Available storage capacity liquid cosubstrates 85 [m³] Available storage capacity solid cosubstrates 53 [m³] Następujące typy magazynów są używane przy inwestycji: 1 Foliowe zbiorniki na poferment i odseparowaną gnojowicę. (Jeśli wymagane są zbiorniki przepływu gazu, opcja ta jest automatycznie wybierana przez narzędzie. Oznacza to, że betonowe zbiorniki wykorzystywane są do gromadzenia pofermentu.) 2 Poliestrowe pojemniki (silosy) do płynnych substratów 3 Kopane silosy na kosubstraty stałe oraz obornik (odseparowaną frakcję stałą) 2.3.9 Energia ze źródeł konwencjonalnych, którą można zastąpić W tej części narzędzia możesz podać dane dotyczące energii, która jest zastępowana przez energię produkowaną w biogazowni. Również w przeglądzie: "Podstawowa charakterystyka biogazowni i technik wykorzystania biogazu" zostały zamieszczone informacje dotyczące ilości energii, która jest zastępowana energią z biogazu. Proszę wybrać źródło energii używane w gospodarstwie. Jeśli ilość energii elektrycznej, która może być zastąpiona jest niższa niż energia wytwarzana w instalacji kogeneracyjnej, to ta nadwyżka przekazywana jest do sieci po cenach ustalonych w taryfach gwarantowanych. Price per unit Energy Source Specify amount Unit Default Overwrite Unit Electricity 50.000 [kwh/year] 0,101 [EUR/kWh] Natural Gas 550.000 [m³/year] 0,520 [EUR/m³] Heating Oil 2.000 [liter/year] 0,800 [EUR/liter] Zauważ, że możesz dodać tylko jednego użytkownika, dla którego zastępowana jest energia konwencjonalna energią z biogazu. Należy więc wybrać, albo wykorzystanie energii na własne potrzeby, albo na potrzeby innych użytkowników w okolicy. Energia zużywana przez fermentator jest automatycznie kalkulowana i odliczana. 17

Manure, 2.3.9.1 ROZDYSPONOWANIE ENERGII CIEPLNEJ Wykorzystanie energii cieplnej i elektrycznej. W tej tabeli możesz obserwować, jaka część wytwarzanej energii elektrycznej i cieplnej w poszczególnych scenariuszach jest wykorzystywana a jaka pozostaje niewykorzystana. Heat allocation Scenarios Biogas scenario Heat scenario CHP Heat scenario CHP Electricity Nett Production [kwh] Allocated [kwh] Unallocated heat [kwh] [%] 1.795.465 1.566.204 789.436 1.795.465 1.566.204 789.436 0 0 0 0 0 0 [kwh] [kwh] [kwh] [%] 988.535 50.000 938.535 95 2.3.10 Dostawy energii do użytkowników końcowych W tej części narzędzia możesz wskazać odległość do końcowych użytkowników energii wytwarzanej w biogazowni. Oznacza to, że rurociąg umożliwiający połącznie biogazowni z użytkownikami końcowymi jest automatycznie dodawany do inwestycji. Przesyłanie energii do osób trzecich. Budowa sieci przesyłowej (rurociągu) przez tereny publiczne jest zazwyczaj droższa niż przez grunty prywatne, głównie ze względu na konieczność uzyskania odpowiednich pozwoleń. Wskazanie przesyłu energii do osób trzecich oznacza uwzględnienie prowadzenia rurociągów przez tereny publiczne. Stopień skomplikowania drogi przesyłu jest wyróżnikiem trudności instalacji przesyłowej. Skomplikowanie drogi przesyłu oznaczone przez "0" oznacza jej poprowadzenie przez otwarte przestrzenie, a "1" przez obszary zamieszkałe. Proszę określić stopień złożoności wybranej drogi przesyłu. Wartość domyślna wynosi 0,5. Sieć ciepłownicza może funkcjonować przy różnych temperaturach. Wskaźnik delta T (różnica między miedzy temperaturą wejściową i wyjściową) zależy w dużym stopniu of efektywności sieci przesyłowej. Możesz zmienić wartość domyślną (20 stopni) jeśli to będzie lepiej odzwierciedlać rzeczywistą sytuację. 2.3.10 Distance to heat/gas user Complexity of traject Default Overwrite 2,00 2,00 [km] 0,50 [0 1] Unit ΔT Heat network Include heat network in CHP case Energy export to third party? 20,00 [ C] 2.3.10.1 BIOMETAN Aby mieć możliwość podłączenia do sieci gazowniczej należy w ustawieniach uwzględnić rurociąg, a ciśnienie wprowadzanego do sieci biogazu musi być dopasowane do ciśnienia sieci gazowniczej. Proszę wskazać odległość do sieci gazowniczej oraz określić stopień skomplikowania drogi przesyłu (domyślna wartość to 0,1) i ciśnienie w sieci gazowniczej. 18

the sustainable fuel from the farm Biomethane 2.3.10.1 Distance to gas grid Complexity of traject Pressure in gas grid 2.3.11 Dotacje eksploatacyjne Default Overwrite 0,10 0,10 0,13 [km] [0 1] [bar (g)] Narzędzie pokazuje domyślne wartości datacji eksploatacyjnych i taryf gwarantowanych dla energii cieplnej i elektrycznej, bazujące na informacjach dotyczących poszczególnych krajów dostarczonych przez partnerów projektu BioEnergy Farm 2. Istnieje możliwość zastąpienia zamieszczonych informacji w komórkach oznaczonych kolorem zielonym. Proszę używać jednostek, które zostały już przypisane. Exploitation subsidies Default Overwrite Unit Biogas subsidy - [EUR/kWh] Heat subsidy 0,0730 [EUR/kWh] CHP Electricity subsidy CHP Heat subsidy Biomethane subsidy 0,0790 0,0790 0,0930 Default Overwrite [EUR/kWh] [EUR/kWh] [EUR/kWh] Unit Feed-in tariff Electricity 0,05 [EUR/kWh] Feed-in tariff biomethane feed-in 0,32 [EUR/kWh] 2.3.12 Ciepło zużywane przez fermentator Fermentator potrzebuje do działania energii cieplnej. W przypadku instalacji kogeneracyjnej i scenariusza "cieplnego", część wytwarzanego z biogazu ciepła jest zużywana do ogrzania fermentatora. W scenariuszu 'Biogaz" i "Biometan" również potrzebne jest ciepło, można wybrać opcję wykorzystującą do jego wytworzenia biogaz, lub zrębki drewna. Zastosowanie zrębków drewna oznacza, że więcej biogazu może być dostarczane do użytkowników końcowych (scenariusz "Biogazy") lub wtłaczane do sieci gazowniczej (Scenariusz "Biometanowy"), potencjalnie zwiększając zyski z instalacji. Narzędzie daje możliwość zmiany domyślnej ceny zrębków drewnianych. Produce heat using Price of wood chips Biogas 40 [EUR/ton] 2.3.13 Subsydium inwestycyjne Dotacja inwestycyjna może być dodana do narzędzia na 3 sposoby: 1 Dodanie stałej kwoty dotacji do inwestycji 2 Dodanie procentowego udziału dotacji w całości inwestycji 3 Dodanie zarówno stałej wartości dotacji jak i udziału procentowego. W tej opcji uwzględniona będzie niższa wartość. 19

Manure, Specify maximum total investment subsidy available 200.000 200.000 [EUR] AND/OR percentage of total investment 50 50 [% 0..100] 2.3.14 Parametry finansowe W tym miejscu można zmienić parametry finansowe. Domyślna wartość dla Twojego kraju jest wprowadzona w brązowych komórkach, można ją zastąpić używając do tego komórek oznaczonych na zielono. 1 Okres amortyzacji (założono, że jest równy okresowi pobierania dotacji) 2 Oprocentowanie kredytów bankowych. Stopa procentowa przyjęta została na poziomie stopy dyskontowej. 3 Wskaźnik finansowania - wskaźnik finansowania określa udział kapitału obcego (kredytu) niezbędnego w inwestycji. 4 Koszty pracy. Biogazownia wymaga nakładów czasu do obsługi, koszty pracy wskazują godzinowe obciążanie rolnika dodatkową pracą z tytułu prowadzenia biogazowni. Liczba godzin niezbędna do obsługi szacowana jest na podstawie planu instalacji. Financial parameters Default Overwrite Amortization period Interest/Discount rate Financing ratio Labour costs 12,0 5,0 65 30 [Year] [% 0..100] [% 0..100] [EUR/hour] 20

the sustainable fuel from the farm 2.3.15 Podsumowanie przypadku działalności (biznesu) To jest ostatnia tabela w tym arkuszu. Stanowi ona podsumowanie przypadku działalności na podstawie wprowadzonych wcześniej danych. Szczegółowy przegląd inwestycji można znaleźć w interfejsie INV, szczegółowy przegląd finansowy obejmujący korzyści i koszty w interfejsie FIN, a przegląd przepływów pieniężnych w interfejsie CF. Case [EUR] Biogas Heat CHP Biomethane Investments 501.700 647.900 448.400 748.300 [EUR] Investment subsidy -200.000-200.000-200.000-200.000 [EUR] Subsidy percentage 40 31 45 27 [%] Own contribution 301.700 447.900 248.400 548.300 [EUR] Ann. Benefits 243.500 208.200 235.600 339.900 [EUR/Year] Ann. Costs 214.700 221.000 209.600 234.000 [EUR/Year] Ann. Profit 28.800-12.800 26.000 105.900 [EUR/Year] Simple payback time 10 Not profitable 10 5 [Years] 2.4 Poferment (resztki pofermentacyjne) (Interface_2) Interfejs 2 jest arkuszem, w którym można określić opcje dotyczące zagospodarowania resztek pofermentacyjnych. W tym arkuszu możesz otrzymać pogłębione informacje o składzie świeżego obornika / gnojowicy oraz pofermentu. Można też obserwować, jak będzie zmieniać się skład frakcji w wyniku użycia separatora. 2.4.1 Wykorzystanie gruntów W tej tabeli możliwe jest określenie ilości zużywanego w gospodarstwie azotu i fosforu. Informacja ta jest użyteczna przy zestawieniu z wytwarzanym pofermentem. Można na jej podstawie stwierdzić, czy dodawanie kosubstratów pozwoli na zagospodarowanie resztek pofermentacyjnych w gospodarstwie, czy konieczne będzie ich częściowe przekazanie poza gospodarstwa (z powodu za dużej ilości składników pokarmowych, które dostarczono by do gleby). Jeśli nie zachodzi potrzeba przekazania części pofermentu na zewnątrz gospodarstwa, komórki te pozostają puste. Placement Nitrogen 17.663 [kg N] Placement Phosphate 7.026 [kg P2O5] Processing obligations 0 [kg P2O5] 2.4.2 Skład obornika/gnojowicy Ta tabela przedstawia ilość wsadu, otrzymywanego pofermentu oraz zawartych w nich składników pokarmowych. Tabela ta umożliwia także wskazanie składu odseparowanych frakcji, jeśli stosowany jest separator. W poniższej tabeli przedstawione jest zapotrzebowanie na składniki pokarmowe w gospodarstwie i ilość składników pokarmowych otrzymywanych w pofermencie. Można na tej podstawie stwierdzić, czy powstaje nadwyżka składników pokarmowych. Nadwyżka ta wskazywana jest w przeliczeniu na ilość pofermentu, obornika i gnojowicy. nure composition Manure Input Cosubstrate Input Digestate Output Mass 8.620 440 8.414 Volume 8.534 338 8.064 Nitrogen (N) 53.416-53.137 Mineralised Nitrogen (Nm) 28.218-32.129 Phosphate (P2O5) 24.391-24.391 [ton] [m³] [kg N] [kg Nm] [kg P2O5] 21

Manure, re composition Solid fraction Liquid fraction Mass Volume Nitrogen (N) Mineralised Nitrogen (Nm) Phosphate (P2O5) 1.430 6.983 [ton] 2.384 6.983 [m³] 10.627 42.510 [kg N] 970 31.159 [kg Nm] 7.317 17.074 [kg P2O5] Nitrogen Surplus 35.474 [kg N] Phosphate Surplus 17.365 [kg P205] This equals to Manure Surplus Nitrogen 5.617 Manure Surplus Phosphate 5.990 Solid fraction Surplus Nitrogen 4.774 Solid fraction Surplus Phosphate 3.394 2.4.3 Separator [ton Manure] [ton Manure] [ton Solid fraction] [ton Solid fraction] W tym menu można wybrać opcję separatora. Każdy separator ma inne właściwości z punktu widzenia efektywności oddzielania masy. Skład obornika i gnojowicy przedstawiony jest wyżej. 1 Wirowy 2 Pasa śrubowa 3 Flotacyjny 4 Bębnowy Separator Screwpress 2.4.4 Wywóz pofermentu W przypadku dodawania kosubstratów w pofermencie (resztkach pofermantacyjnych) będzie większa ilość składników pokarmowych, niż ich zawartość w dostarczanym oborniku / gnojowicy. To może prowadzić do sytuacji, że nadwyżka składników musi być "wyeksportowana" poza gospodarstwo. Proszę zaznaczyć taką tę opcję, jeśli zamierzasz uwzględnić przekazywanie resztek pofermentacyjnych poza gospodarstwo. Wybrany zostanie następujący scenariusz: 1 Dodatkowy poferment z dodawanych Opcja domyślna: tylko dodatkowa masa z dodawanych kosubstratów substratów jest przekazywana na zewnątrz gospodarstwa. 2 Dodatkowy poferment z dodawanych kosubstratów i obornika pochodzącego z Dodatkowa masa z dostaw obornika / gnojowicy i dodatkowych substratów jest przekazywana poza gospodarstwo. innych gospodarstw 3 Nie Przekazywanie resztek pofermantacyjnych na zewnątrz gospodarstwa nie jest uwzględnione 4 Cały poferment Cała masa pofermentacyjna jest przekazywana na zewnątrz gospodarstwa. 5 Cała nadwyżka pofermentu Nadwyżki składników pokarmowych są przekazywane na zewnątrz gospodarstwa w formie resztek pofermentacyjnych. 6 Cała nadwyżka frakcji stałej Nadwyżki składników pokarmowych (fosforu i azotu) są przekazywane na zewnątrz w formie frakcji stałej (możliwe jeśli 22

the sustainable fuel from the farm wybrano opcję separatora). 7 Nadwyżki fosforu w pofermencie Nadwyżki fosforu są przekazywane na zewnątrz gospodarstwa w formie resztek pofermentacyjnych. 8 Nadwyżki fosforu w formie frakcji stałej Nadwyżki fosforu są przekazywane na zewnątrz gospodarstwa w formie frakcji stałej (możliwe jeśli wybrano opcję separatora). 9 Nadwyżki azotu w pofermencie Nadwyżki fosforu są przekazywane na zewnątrz gospodarstwa w formie resztek pofermentacyjnych. 9 Nadwyżki azotu w formie frakcji stałej Nadwyżki azotu są przekazywane na zewnątrz gospodarstwa w formie frakcji stałej (możliwe jeśli wybrano opcję separatora). Include export of digestate Additional digestate from added cosubstrates and supplied manure 2.4.5 Koszty wywozu na zewnątrz gospodarstwa W tej tabeli, na podstawie wsadu określonego wyżej, wskazana jest ilość pofermentu (frakcja stała), która musi być wywieziona poza gospodarstwo i związane z tym koszty. Wskazane standardowe wartości kosztów mogą zostać zastąpione w zielonych komórkach. Amount [ton/year] [EUR/ton] Costs of export [EUR/ton] [EUR/Year] Digestate 5.440 12 65.280 Solid fraction - 15 - Default Overwrite 2.5 Przegląd inwestycji (Interface_INV) 2.5.1 Przegląd inwestycji W arkuszu INV przedstawiony został przegląd parametrów inwestycji. Dla każdego komponentu (lub grupy komponentów) instalacji biogazowej zamieszczone zostały tutaj wydajności i koszty inwestycji. 2.5.2 Zmieniona wartość inwestycji W tym przeglądzie istnieje możliwość zmiany kosztów inwestycji dla każdego komponentu. To może być przydatne w sytuacji, gdy w ramach przeglądu ofert dostarczane są różne ceny komponentów. Można też dopisać dodatkowe koszty inwestycyjne, jeśli chcemy zawrzeć więcej inwestycji, niż wprowadzono w tym narzędziu. 2.5.3 Dodawanie inwestycji Jeśli chcesz dodać dodatkowe inwestycje, można to zrobić w tej tabeli. Proszę dodać wartość dodatkowej inwestycji w odpowiednim scenariuszu. Add investment 2.5.3 Extra investment 15.000 20.000 23

Manure, 2.6 Wyniki finansowe (Interface_FIN) Ann. Benefits Biogas Heat CHP Biomethane Digestate treatment Overwrite 2.6.3 Avoided purchase of fossil fuel purchase 120.000 120.000 120.000 120.000 120.000 120.000 [EUR/Year] Sale of electricity - - 46.900-47.000 [EUR/Year] Avoided purchase of electricity - - 5.100-5.100 [EUR/Year] Sale of Biomethane - - - 81.500 - [EUR/Year] Exploitation subsidies 131.100 114.300 135.700 208.200 138.700 [EUR/Year] Add benefits Extra benefits 5.000 [EUR/Year] Total benefits 243.500 208.200 235.600 339.900 241.100 [EUR/Year] Ann. Costs Biogas Heat CHP Biomethane Digestate treatment Overwrite Electricity purchase 1.900 1.800-7.200 - [EUR/Year] Wood chips purchase - - - - - [EUR/Year] Active carbon 2.600 2.600 2.600 2.600 2.600 [EUR/Year] Biomass purchase 119.000 119.000 119.000 119.000 119.000 [EUR/Year] Export of digestate 65.300 65.300 65.300 65.300 65.300 [EUR/Year] Personnel 9.000 9.000 10.500 10.500 10.500 [EUR/Year] Maintenance 9.200 12.200 5.600 15.900 5.700 [EUR/Year] Insurance 2.000 2.600 1.800 3.000 1.800 [EUR/Year] Annuity 5.800 8.600 4.700 10.500 4.700 [EUR/Year] Add costs [EUR/Year] Total costs 214.700 221.000 209.600 234.000 209.600 [EUR/Year] 2.6.1 Przychody i koszty Interfejs w arkuszu FIN przedstawia podsumowane wyniki finansowe i ich analizę. Tutaj można znaleźć przegląd wszystkich kosztów i przychodów biogazowni, zgodnie z wyborami dokonanymi w arkuszach "interface_1" oraz "interface_2". Prezentowane rezultaty bazują głównie na pierwszym roku produkcji. W celu zapoznania się z dokładniejszymi wynikami obliczeń proszę przejrzeć "przegląd eksploatacyjny". 2.6.2 Dodawanie przychody i koszty Jeśli chcesz dodać koszty lub przychody do założeń eksploatacyjnych, możesz to zrobić w tej tabeli. Add benefits Extra benefits 5.000 2.6.3 Zmiana wartości przychodów i kosztów W pewnych przypadkach, użytkownik może chcieć unieważnić sporządzone kalkulacje. Wszystkie koszty i przychody wygenerowane przez narzędzie, mogą zostać zastąpione poprzez wykorzystanie komórek oznaczonych na zielono. Wprowadzenie w nich jakiejś wartości zastępuje koszty i przychody skalkulowane przez narzędzie dla wszystkich scenariuszy. Jeśli komórki zostaną ponownie wyczyszczone, narzędzie wróci do wcześniejszych wartości. Ann. Benefits Biogas Avoided purchase of fossil fuel purchase 120.000 Overwrite 2.6.3 120.000 [EUR/Year] 24

the sustainable fuel from the farm 2.7 Przepływy pieniężne (Interface_CF) W tym arkuszu zawarty jest przegląd przepływów pieniężnych, ukazujących wpływy i wydatki gotówki. Rachunek przepływów bazuje na zsumowanych przychodach i kosztach, wskazanych w arkuszu Interface_FIN, wzmacniając jednak znaczenie odsetek i podatków. 2.7.1 Wybór scenariusza Rachunek przepływów jest pokazany jedynie dla jednego scenariusza. W tym celu należy wskazać jeden z pięciu scenariuszy. Ten wybór będzie także stosowany w biznesplanie i analizie wrażliwości. 2.7.1 Select scenario CHP 2.7.2 Spłata W interfejsie FIN obliczone są średnie odsetki dla całego okresu projektu określone na podstawie równych spłat rocznych. Można wybrać między ratami równymi a malejącymi. 2.7.2 Redemption Annuity 2.8 Paramenrty fermentatora (Interface_Digester) Interfejs "digester" dostarcza możliwości zmiany parametrów komory fermentacyjnej w odniesieniu do strat termicznych fermentatora. Są tu możliwości zmiany standardowego fermentarora CSTR (z pełnym wymieszaniem) z dachem z membrany na fermentator wieżowy. Podstawowe parametry fermentatora mogą zostać zaadoptowane z rozwiązania wygenerowanego przez narzędzie (w tym parametry dotyczące izolacji). 2.8.1 Typ fermentatora W tym menu mogą zostać zmienione parametry fermentatora. Domyślną opcją jest CSTR (reaktor z pełnym wymieszaniem) z dachem membranowym, może być ona jednak zmieniona na fermentator wieżowy. Fermentator wieżowy charakteryzuje się pełną izolacją na całej powierzchni, podczas gdy membranowy dach jest źródłem dużych strat ciepła. Poza zmianą typu można też podać nową średnicę fermentatora. Zmiana średnicy zbiornika nie zmienia jego pojemności, co oznacza zmianę wysokości i konsekwentnie zmianę powierzchni izolowanej. Pojemność fermentatora wyznaczana jest na podstawie okresu przetrzymywania substratów i może być zmieniona w Interfejsie 1. Type of digester A CSTR digester liquid manure Default Overwrite Unit Diameter 16 [m] Height 4 2.8.2 Temperatura 25

Manure, W tej tabeli możesz przejrzeć i zmienić parametry temperatury zastosowane w kalkulacji. Domyślna wartość dla wybranych regionów jest zamieszczona w komórkach brązowych, możesz ją zmienić poprzez wpis w komórkach oznaczonych na zielono. Należy zwrócić uwagę, że straty energii w instalacji i tym samym stosowane temperatury mogą mieć istotny wpływ na wyniki analizy. Temperatures Average ambient temperature Minimum ambient temperature Temperature in digester Average temperature feed 10 9,8 C -10 C 38 C 10 C 2.8.3 Straty termiczne W tej tabeli możesz przejrzeć i zmienić parametry temperatury zastosowane w kalkulacji. Domyślna wartość dla wybranych regionów jest zamieszczona w komórkach brązowych, możesz ją zmienić poprzez wpis w komórkach oznaczonych na zielono. Należy zwrócić uwagę, że straty energii w instalacji i tym samym stosowane temperatury mogą mieć istotny wpływ na wyniki analizy. Proszę zwrócić uwagę, że na straty termiczne wpływa nie pojemność fermrntatora, ale jego wymiary. Wielkość fermentatora można zmienić w "interfejsie 1". Thermal losses Dimensions digester [m²] Default Overwrite U-value structure [W/(m².K)] Default Overwrite Thermal losses [kw] Average Maximal Floor 210 0,260 1,5 1,5 Walls 206 0,253 1,5 2,5 Roof 252 2,273 16,2 27,5 Total Thermal losses Losses biogas Heating substrates Total heat use installation [kw] Total heat use installation [GJ/yr] 19,2 31,5 1,2 1,2 31,6 31,6 51,9 64,3 1.638 Proszę zwrócić uwagę: współczynnik przenikalności termicznej (współczynnik U) jest współczynnikiem całkowitej transmisji ciepła i stanowi stosunek transferowanego ciepła (w wattach) na metr kwadratowy struktury dzielony przez różnicę temperatur po dwóch stronach tej struktury. Wyrażany jest w wattach na m2 mnożony przez stopnie Kelwina (W/m2 K). Dobrze izolowane fragmenty reaktora mają bardzo niską wartość przenikalności ciepła, natomiast słabo zaizolowane elementy cechują się wysoką przenikalnością ciepła. 2.9 Baza danych substratów obornikowych (Substrates_manure) To narzędzie zawiera 2 arkusze odnoszące się do substratów tj. "substrate_manure" oraz "substrate_cosubstrate". Arkusze te zawierają charakterystykę substratów i kosubstratów uwzględnionych w tym narzędziu. Specyfikacja substratów jest kontrolowana przez partnerów technicznych z każdego kraju, jednak użytkownik ma możliwość dodania nowego substratu w komórkach oznaczonych na zielono. Poniżej można znaleźć tabelę z parametrami substratów, ich jednostkami i krótkim wyjaśnieniem. 26

the sustainable fuel from the farm Substraty obornikowe są podzielone na 5 kategorii odnoszących się do grup/gatunków zwierząt. Każdy gatunek ma kilka typów zwierząt, i w przypadku każdego typu można wyróżnić obornik i gnojowicę. Aby dodać substrat obornikowy/gnojowicowy należy utworzyć (nazwać) nowa grupę zwierząt, a następnie określić parametry charakterystyki substratu. Tylko wypełnienie wszystkich parametrów zapewnia, ze substrat pojawi się w interfejsie. Gatunki Typ gatunku Typ substratu C1_Produkcja obornika/gnojowicy C2_Gęstość względna Substraty obornikowe podzielone są w 5 kategorii (grup / gatunków zwierząt): krowy, byki opasowe, trzoda, drób i inne. Należy wybrać jedną z 5 opcji z menu rozwijanego. Utwórz nową nazwę kategorii zwierząt (np. "Produktywne krowy mleczne") Substrat może mieć formę stałą - obornik, lub płynną - gnojowica. Każda kategoria zwierząt może mieć przypisane wytwarzanie substratu w formie obornika (1) lub gnojowicy (2). Produkcja obornika / gnojowicy wyrażana jest w tonach na rok. Jest to produkcja roczna w przeliczeniu na zwierzę lub z jednostki powierzchni zajmowanej przez zwierzę. Względna gęstość substratu wyrażana w tonach na m3. [ton/m³]. C3_Sucha masa Zawartość suchej masy w masie substratu w % (wartość pomiędzy 0 a 100) C4_Sucha masa organiczna C5_Potencjał biogazowy_stary obornik C6_ Potencjał biogazowy_świeży obornik C7_Zawartość metanu C8_Zawartośc dwutlenku węgla C9_Okres przebywania substratu w fermentatorze C10_Popiół C11_Potas C12_Fosfor C13_Organic bound nitrogen C14_Azot zmineralizowany C15_CO2 wychwytywany Zawartość organicznej suchej masy w substracie w % masy (wartość między 0 a 100). Potencjał biogazowy substratu określany na podstawie suchej masy organicznej dla obornika (gnojowicy) nieświeżego. Wyrażane w m³/kg suchej masy organicznej. Potencjał biogazowy substratu określany na podstawie suchej masy organicznej dla obornika (gnojowicy) świeżego. Wyrażane w m³/kg suchej masy organicznej. Zawartość metanu w biogazie pozyskiwanym z danego substratu. Wyrażone w % (wartość pomiędzy 0 a 100). Zawartość dwutlenku węgla w biogazie z tego substratu. Wyrażona w % wartość pomiędzy 0 a 100. Okres przebywania substratu w fermentatorze. Wykorzystywany do określenia wielkości fermentatora. Wyrażony w dniach. Zawartość popiołu surowego w substracie, określona wagowo w % (wartość pomiędzy 0 a 100). Zawartość potasu w oborniku / gnojowicy, określona wagowo w % (wartość pomiędzy 0 a 100). Zawartość fosforu w oborniku / gnojowicy, określona wagowo w % (wartość pomiędzy 0 a 100). Zawartość azotu organicznego w oborniku / gnojowicy, określona wagowo w % (wartość pomiędzy 0 a 100). Zawartość azotu zmineralizowanego w oborniku / gnojowicy, określona wagowo w % (wartość pomiędzy 0 a 100). CO2 wychwytywane z substratu, wyrażone w kg/tonę. 2.10 Baza danych kosubstratów (Substrates_cosubstrates) To narzędzie zawiera 2 arkusze odnoszące się do substratów tj. "substrate_manure" oraz "substrate_cosubstrate". Arkusze te zawierają charakterystykę substratów i kosubstratów uwzględnionych w tym narzędziu. Specyfikacja substratów jest kontrolowana przez partnerów technicznych z każdego kraju, jednak użytkownik ma możliwość 27

Manure, dodania nowego substratu w komórkach oznaczonych na zielono. Poniżej można znaleźć tabelę z parametrami substratów, ich jednostkami i krótkim wyjaśnieniem. Kosubstraty podzielone są na 2 typy: płynne i stałe. Dodawanie kosubstratu płynnego do fermentatora wymaga zaplanowania innej instalacji niż dodawanie kosubstratu stałego. Każdy kosubstrat ma własną nazwę i zdefiniowane parametry. Aby dodać jakiś nowy kosubstrat należy utworzyć jego nazwę i wybrać jego typ, a następnie podać 16 parametrów jego charakterystyki. Tylko wypełnienie wszystkich parametrów będzie skutkowało pojawieniem się kosubstratu w interfejsie. Substraty Typ substratu C1_Produkcja C2_Gęstość względna Nazwa kosubstratu. Powinna to być nowa nazwa dla substratu pojawiającego się w interfejsie. Typ substratu może obejmować obornik (substrat stały) lub gnojowicę (substrat płynny). Oznaczenie 1 dotyczy obornika, oznaczenie 2 gnojowicy. W przypadku upraw: należy tu wskazać produkcję rośliną aby określić wymaganą powierzchnię użytków rolnych. Względna gęstość substratu wyrażana w tonach na m3 [ton/m³]. C3_Sucha masa Zawartość suchej masy w masie substratu w % (wartość pomiędzy 0 a 100) C4_Sucha masa organiczna Zawartość organicznej suchej masy w substracie w % masy (wartość między 0 a 100). C5_Potencjał biogazowy Potencjał biogazowy substratu bazujący na suchej masie organicznej. Wyrażony w m³/kg ODM. C6_Zawartość metanu Zawartość metanu w biogazie pozyskiwanym z danego substratu. Wyrażone w % (wartość pomiędzy 0 a 100). C7_Zawartość dwutlenku Zawartość dwutlenku węgla w biogazie z tego substratu. Wyrażona w % wartość węgla pomiędzy 0 a 100. C8_ Okres przebywania Okres przebywania substratu w fermentatorze. Wykorzystywany do określenia substratu w fermentatorze wielkości fermentatora. Wyrażony w dniach. C9_Popiół Zawartość popiołu surowego w substracie, określona wagowo w % (wartość pomiędzy 0 a 100). C10_Potas Zawartość potasu w oborniku / gnojowicy, określona wagowo w % (wartość pomiędzy 0 a 100). C11_Fosfor Zawartość fosforu w oborniku / gnojowicy, określona wagowo w % (wartość pomiędzy 0 a 100). C12_Azot organiczny Zawartość azotu organicznego w oborniku / gnojowicy, określona wagowo w % (wartość pomiędzy 0 a 100). C13_Azot zmineralizowany Zawartość azotu zmineralizowanego w oborniku / gnojowicy, określona wagowo w % (wartość pomiędzy 0 a 100). C14_CO2 wychwytywany CO2 wychwytywane z substratu, wyrażone w kg/tonę. C15_Koszty dolna granica C16_Koszty_górna granica Po wybraniu substratu pojawi się oszacowanie kosztów. Oszacowanie to odzwierciedla zakres cen przy jakim substraty te są dostępne w danym kraju. W obliczeniach zastosowano dolny limit cenowy (euro/tonę, także w przypadku wyboru innej waluty). Górna granica oszacowania kosztów (euro/tonę, także w przypadku wyboru innej waluty). 28

the sustainable fuel from the farm 29

Manure, Uczestnicy projektu Cornelissen Consulting Services B.V. Welle 36 7411 CC Deventer The Netherlands T: +31-507-667-000 E: info@cocos.nl W: www.cocos.nl DCA Multimedia B.V. Middendreef 281 8233 GT Lelystad The Netherlands T: +31-320-269-520 E: info@dca.nl W: www.boerenbusiness.nl University of Turin DEIAFA Via L. Da Vinci, 44 10095 Grugliasco (TO) Italy T: +39 011 6708596 E: remigio.berruto@unito.it W: www.deiafa.unito.it Coldiretti Piemonte Piazza San Carlo, 197 10123 Torino Italy T: +39 011 562 2800 E: piemonte@coldiretti.it W: www.piemonte.coldiretti.it Foundation Science and Education for Agri-Food Sector FNEA Fabianska 12 01472 warszawa Poland T: +48 608 630 637 E: edward_majewski@sggw.pl W: www.sggw.pl National Energy Conservation Agency ul. Swietokrzyska 20 00-002 Warszawa Poland T: +48-22-505-5661 E: nape@nape.pl W: www.nape.pl IBBK Am Feuersee 6 74592 Kirchberg/Jagst Germany T: +49 7954 926 203 E: info@biogas-zentrum.de W: http://the.international.biogas.center/index.php 30

the sustainable fuel from the farm Kuratorium für Technik und Bauwesen in der Landwirtschaft e. V. (KTBL) Bartningstraße 49 64289 Darmstadt Germany T: +49 (0)6151 7001-0 E: ktbl@ktbl.de W: www.ktbl.de Farmer society for projects Innovatiesteunpunt Diestsevest 40 3000 Leuven Belgium T: +31 (0)16 28 61 02 E: info@innovatiesteunpunt.be W: www.innovatiesteunpunt.be Agrotech A/S Agro Food Park 15 DK-8200 Aarhus N Denmark T: +45 8743 8400 E: info@agrotech.dk W: www.agrotech.dk Organic Denmark Silkeborgvej 260 8230 Åbyhøj Denmark T: : +45 87 32 27 00 E: info@okologi.dk W: http://organicdenmark.dk Farmers Association of Region Bretagne Rond Point Maurice Le Lannou, ZAC Atalante Champeaux - CS 74223 35042 Rennes Ced France T: +33 2 23 48 23 23 E: accueil@bretagne.chambagri.fr W: www.bretagne.synagri.com TRAME 6 rue de La Rochefoucauld 75009 Paris France T: +33 01 44 95 08 18 E: trame@trame.org W: www.trame.org 31

Skontaktuj się z nami jeśli masz pytania lub chcesz uzyskać więcej informacji. w w w. B i o E n e r g y F a r m. e u #B io E n e r g y F a r m