Biuletyn Informacyjny nr 8/2011 2011-08-17 14:21:23
2 Najważniejsze informacje o węgierskiej gospodace w skrócie 1. Rada Monetarna zdecydowała 26 lipca 2011 r. o pozostawieniu bazowej stopy oprocentowania na nie zmienionym poziomie 6%. 2. Według najnowszej prognozy GKI (Instytut Badań nad Gospodarką) w bieżącym roku wzrost węgierskiego PKBwyniesie 2,5%, inflacja 4,2%, bezrobocie 10,7%, produkcja przemysłowa 9%, inwestycje w kapitał trwały 1%, eksport 17%, a import 18%. GKI przewiduje też, że płaca brutto w 2011 r. zwiększy się o 4%, a poziom sprzedaży detalicznej o 1,3%. 3. Węgierski Bank Narodowy (MNB) opublikował raport, z którego wynika, że rządowy cel deficytowy na rok bieżący, w wysokości 2,9 % PKB (wg unijnej metodologii ESA), jest realny do osiągnięcia, przy podjęciu jednak rygorystycznych środków oszczędnościowych. Uzyskanie w roku 2012 deficytu budżetowego na poziomie 2,5% będzie natomiast niezwykle trudne. MNB przewiduje ponadto, że wzrost węgierskiego PKB w 2011 roku wyniesie 2,75% i 3% w 2012 roku, a inflacja 3,75% w roku bieżącym, po czym obniży się do poziomu ok. 3% w roku przyszłym. 4. 18 lipca br. węgierskim Dzienniku Ustaw (Magyar Közlöny nr 84) opublikowano rozporządzenie rządu 129/2011 dot. planowanych przychodów i wydatków budżetowych na lata 2012-2013. Rząd węgierski przewiduje w nim wzrost dochodów budżetowych w przyszłym roku na poziomie 1,9%, a wydatków na poziomie 1,2% (ceny bieżące). Plan przewiduje m.in. zmniejszenie od 2012 roku sumy wypłacanych zasiłków dla bezrobotnych o 16% (do poziomu 283 mld HUF), obniżenie dopłat do budowy mieszkań (do 118 mld HUF z poziomu 126 mld HUF), a także redukcję wsparcia dla rodzin (do 610 mld HUF z 628 mld HUF). 5. Według wstępnych danych Ministerstwa Gospodarki Narodowej RW deficyt budżetowy (bez wliczania deficytu samorządów lokalnych), osiągnął w okresie styczeń-czerwiec 2011 roku wartość 1.034,6 mld HUF, tj. 87,4% deficytu założonego na cały 2011 rok (1.184,2 mld HUF). Prognoza rządowa zakładała, iż półroczny deficyt budżetowy wyniesie 1.076,2 mld HUF. W czerwcu br. deficyt budżetowy wyniósł 310,4 mld HUF, tj. o 13 mld HUF więcej, niż w czerwcu 2010 roku. 6. W czerwcu 2011 roku wskaźnik inflacji na Węgrzech wyniósł 3,5% w ujęciu rocznym, a ceny artykułów konsumpcyjnych były o 0,2% niższe niż w poprzednim miesiącu. W porównaniu z majem 2011 roku wzrosły ceny usług o 0,3%, napojów alkoholowych i wyrobów tytoniowych o 0,2% oraz ceny energii dla gospodarstw domowych o 0,2%. W stosunku do poprzedniego miesiąca ceny artykułów spożywczych spadły o 1,0%, odzieży o 0,6% oraz dóbr konsumpcyjnych trwałego użytku o 0,4%. (KSH) 7. W maju 2011 roku produkcja przemysłowa była wyższa o 7,6%, a w okresie styczeń-maj 2011 roku o 10,3%, w porównaniu z analogicznymi okresami 2010 roku. Po wyeliminowaniu czynników kalendarzowych i sezonowych wskaźnik wskazał wzrost o 2,6% w stosunku do maja 2010 roku i spadek o 0,8% w stosunku do kwietnia 2011 roku. W maju br. eksport produktów przemysłowych wzrósł o 11,2%, a sprzedaż krajowa produktów przemysłowych spadła o 0,9% w stosunku do maja ubiegłego roku. Na przestrzeni pierwszych pięciu miesięcy 2011 roku eksport produktów przemysłowych wzrósł o 14,0%, a sprzedaż krajowa produktów przemysłowych spadła o 4,0% w stosunku do analogicznego okresu 2010 roku. (KSH) 8. W czerwcu 2011 roku ceny produkcji sprzedanej przemysłu spadły o 0,8% w stosunku do poprzedniego miesiąca oraz były o 1,0% niższe w stosunku do czerwca 2010 roku. W porównaniu z majem br. ceny sprzedaży krajowej spadły o 0,6%, a ceny sprzedaży na eksport były niższe o 0,9%. W ujęciu rocznym, ceny sprzedaży krajowej wzrosły o 1,5%, a sprzedaży na eksport spadły o 2,8%. (KSH) 9. Bezrobocie na Węgrzech w okresie kwiecień-czerwiec 2011 roku wyniosło 10,8% (461 tysięcy tzw. 'aktywnych bezrobotnych'), co oznacza spadek o 2,7% w stosunku do analogicznego okresu 2010 roku. Spośród ogółu bezrobotnych 51,4% poszukiwało pracy przez okres dłuższy niż rok. Liczba osób (w wieku 15-64 lata) posiadających zatrudnienie w drugim kwartale 2011 roku wyniosła 3.809 tysięcy, tj. o 30 tysięcy osób więcej niż
3 rok wcześniej. (KSH) 10. Według danych węgierskiego urzędu ds. zatrudnienia (ÁFSZ), liczba zarejestrowanych bezrobotnych (również 'pasywnych') na Węgrzech wyniosła w czerwcu 2011 roku 553,3 tysięcy osób, czyli o 3,3% mniej niż w maju br., natomiast o 1,3% więcej, niż w analogicznym okresie roku 2010. 11. W okresie styczeń-maj 2011 roku średnia płaca brutto osób zatrudnionych w pełnym wymiarze czasu pracy wzrosła o 3,4% (i wyniosła 211,3 tys. HUF), a wartość płac realnych wzrosła o 3,5%, w porównaniu z analogicznym okresem 2010 roku. W sektorze prywatnym średnia płaca brutto wzrosła o 5,5% (i wyniosła 216,6 tys. HUF), a w sektorze publicznym spadła o 2,4% (i wyniosła 200,9 tys. HUF) w stosunku do analogicznego okresu 2010 roku. Na przestrzeni pierwszych pięciu miesięcy br. przeciętna płaca netto osób zatrudnionych na pełnym etacie wyniosła 140,4 tys. HUF, czyli o 5,1% więcej niż w okresie styczeń-maj 2010 roku. W badanym okresie liczba osób zatrudnionych w firmach, zatrudniających co najmniej 5 osób, instytucjach budżetowych i organizacjach non-profit kształtowała się na poziomie 2,7 mln osób, podobnie, jak w analogicznym okresie roku ubiegłego. (KSH) 12. W maju 2011 roku węgierski przemysł budowlany odnotował spadek o 4,4% w ujęciu rocznym i 6,4%-owy wzrost w stosunku do kwietnia br. W okresie styczeń-maj br. odnotowano spadek sektora o 8,3% w porównaniu z analogicznym okresem 2010 roku. W maju 2011 r. produkcja budynków spadła o 7,3%, a produkcja związana z wykonywaniem robót innych była o 1,5% niższa, niż w analogicznym okresie 2010 r. Portfel zamówień na roboty budowlano-montażowe w maju 2011 roku był o 4,1% mniejszy niż w maju 2010 roku. (KSH) 13. W maju 2011 roku poziom sprzedaży detalicznej na Węgrzech wzrósł o 0,7% w porównaniu z analogicznym okresem poprzedniego roku i był o 0,5% wyższy w stosunku do kwietnia 2011 roku. Na przestrzeni pierwszych pięciu miesięcy 2011 roku wielkość sprzedaży detalicznej pozostała niezmienna w porównaniu z okresem styczeń-maj 2010 roku. W maju 2011 r. obrót detaliczny wyniósł 646 mld HUF, a w okresie styczeń-maj 2011 r. 2.919 mld HUF. (KSH) 14. Ceny produktów rolnych wzrosły w maju 2011 roku o 37,6% w stosunku do maja 2010 roku, przy czym ceny upraw roślinnych zwiększyły się o 48,9%, a ceny zwierząt żywych i produktów zwierzęcych o 16,6%. W maju 2011 roku, w ujęciu rocznym, największy wzrost (o 76,8%) odnotowano w odniesieniu do cen zbóż. Na dalszych miejscach uplasowały się: owoce 70,6%, ziemniaki 34,1%, rośliny oleiste 32,7%, inne warzywa 10,6%. (KSH) 15. W maju 2011 roku Węgry osiągnęły dodatnie saldo obrotów handlowych ze światem na poziomie 720 mln EUR (o 318 mln EUR więcej niż w analogicznym okresie 2010 roku), przy czym wartość eksportu wyniosła 6.780 mln EUR, a importu 6.060 mln EUR. W porównaniu z majem 2010 roku, eksport wzrósł o 19%, a import o 14%. (KSH, dane wstępne) 16. W okresie styczeń-maj 2011 roku liczba gości oraz liczba nocy spędzonych przez gości hotelowych na Węgrzech wzrosła o 4% w stosunku do analogicznego okresu 2010 r. W badanym okresie, w stosunku do roku poprzedniego, liczba gości krajowych wzrosła o 1% (do 1.282 tys. osób), a liczba nocy spędzonych przez nich nocy hotelowych wzrosła również o 1% i wyniosła 2.817 tys. nocy. Liczba gości zagranicznych wzrosła o 8% (do 1.193 tys. osób), a liczba nocy przez nich spędzonych w węgierskich hotelach wzrosła o 6% (3.169 tys. nocy). W okresie styczeń-maj 2011 roku cena pokoju hotelowego wyniosła 13,95 tysięcy HUF. (KSH) 17. Na koniec czerwca 2011 roku rezerwy międzynarodowe węgierskiego banku centralnego (MNB) wyniosły 37 mld EUR, czyli o 635 mln EUR mniej, niż w poprzednim miesiącu, natomiast o 1,8 mld EUR więcej, niż w czerwcu 2010 roku. 18. W czerwcu 2011 roku obroty na Budapeszteńskiej Giełdzie Papierów Wartościowych (BÉT) wyniosły 523 mld HUF, tj. o 12% mniej, niż w maju br. i o 58% mniej, niż w czerwcu 2010 roku. W okresie styczeń-czerwiec br. obroty na BÉT wyniosły łącznie 3.829 mld HUF.
4 19. Na początku lipca br. parlament węgierski odrzucił projekt ustawy (o sprawie informowaliśmy w Biuletynie nr 7) znoszącej, w trzech etapach, możliwość podwyżki podatku akcyzowego od papierosów. 20. 13 lipca br. rząd węgierski zatwierdził Narodową Strategię Energetyczną (jej tekst - wyłącznie w jęz. węgierskim - dostępny jest online na stronie: http://www.kormany.hu/download/5/39/40000/energiastrategia.pdf). Strategia zostanie przedłożona pod dyskusję na jesiennym posiedzeniu Parlamentu, a po jej przyjęciu ma zostać wypracowany szczegółowy plan działań. 21. Nadburmistrz Budapesztu podpisał 20 lipca br. nową umowę z prezesem francuskiej spółki Alstom na produkcję i dostawę wagonów dla linii nr 2 i 4 stołecznego metra. W świetle umowy Alstom dostarczyć ma 22 składy dla linii metra nr 2 (o wartości 150 mln EUR) oraz następne 22 automatyczne składy wagonów dla nowej linii metra nr 4 (o wartości 114 mln EUR). Pierwsze składy dla drugiej linii metra mają być dostarczone w terminie 330 dni od daty wejścia w życie umowy. Pierwsze składy dla czwartej linii metra mają być natomiast dostarczone w terminie 600 dni, a ostatnie składy dla tej linii w terminie 750 dni od daty wejścia w życie umowy. 22. 28 lipca br. Trybunał Sprawiedliwości UE orzekł, że część węgierskich regulacji dot. zwrotu podatku VAT jest niezgodna z prawem unijnym. Zdaniem ekspertów decyzja ta może kosztować budżet węgierski nawet 100 mld HUF. 23. W połowie lipca br. Ministerstwo Rozwoju Obszarów Wiejskich RW zainicjowało zmiany w węgierskim kodeksie karnym w sprawie nakładania rygorystycznych kar na dystrybutorów nasion siewnych genetycznie zmodyfikowanych. Wszystkie nasiona kukurydzy, ryżu, soi, lnu czy rzepaku, pochodzące z UE, muszą posiadać badanie (tzw. certyfikaty GMO-free) wydane przez akredytowane laboratoria w państwie członkowskim UE. W innym przypadku nie mogą być dopuszczone do sprzedaży na terenie Węgier. Na Węgrzech zlikwidowano 950 hektarów powierzchni upraw kukurydzy i soi GMO (w czterech komitatach: Hajdú-Bihar, Baranya, Fejér i Jász- Nagykun-Szolnok). Trwa kontrola dalszych 2,5 tys. ha powierzchni upraw. 24. 22 lipca br. Ministerstwo Gospodarki Narodowej RW przedstawiło projekt modyfikacji Kodeksu Pracy, poddając go pod konsultacje społeczne, które mają się zakończyć do 20 sierpnia br. Projekt zakłada m.in. ograniczenie kompetencji związków zawodowych, znosi okres ochronny (przed emeryturą), ogranicza wypłaty za nadgodziny i odprawy, umożliwia natychmiastowe zwolnienie bez uzasadnienia, a także zwiększa możliwości pracodawcy co do ustalania terminów urlopu pracowniczych. 25. Według raportu Najwyższej Izby Kontroli (ÁSZ), w ramach Pierwszego Narodowego Planu Rozwoju (NFT), RW wykorzystała 99% środków, tj. 681 mld HUF funduszy unijnych, przeznaczonych na lata 2004-06. Dzięki projektom finansowanych przez NFT utworzono i utrzymano 34 tysięcy miejsc pracy na Węgrzech. 26. Według danych Węgierskiego Urzędu Nadzoru Finansowego (PSZÁF) w 2010 roku wysokość kredytów bankowych udzielonych małym i średnim firmom wyniosła 3.300 mld HUF, tj. o 424 mld HUF więcej niż w 2009 roku. W okresie styczeń-marzec 2011 roku wartość zaciągniętych kredytów przez sektor mśp wyniósł 690,8 mld HUF, tj. o 538 mld HUF mniej niż w analogicznym okresie poprzedniego roku. 27. Z badań przeprowadzonych przez Stowarzyszenie Węgierskich Lekarzy (MOSZ) wynika, że ponad sześć tysięcy lekarzy liczy się z możliwością wyjazdu z Węgier w przypadku braku pozytywnych zmian w odniesieniu do ich sytuacji finansowej i możliwości rozwoju kariery zawodowej w okresie najbliższych sześciu miesięcy. 28. Firma DataHouse Kft. przedstawiła raport, z którego wynika, że w czerwcu 2011 roku zarejestrowano sprzedaż 4,2 tys. nowych samochodów, co oznacza spadek o 1,5% w stosunku do czerwca 2010 roku i ok. 9,8%- owy wzrost w porównaniu z poprzednim miesiącem. Na przestrzeni pierwszych sześciu miesięcy 2011 roku sprzedano ogółem 23 tysiące nowych samochodów, tj. o 7% więcej w stosunku do analogicznego okresu 2010 roku. W okresie styczeń-czerwiec 2011 roku najwięcej nowych aut sprzedał na Węgrzech Opel, wyprzedzając Skodę i Ford.
5 29. Międzynarodowe lotnisko im. Ferenca Liszta w Budapeszcie obsłużyło w czerwcu 2011 roku 827,5 tys. osób, tj. o 6,5% więcej, niż w maju. W pierwszej połowie 2011 roku lotnisko obsłużyło z kolei prawie 4 mln osób, tj. o 7,7% więcej, niż w analogicznym okresie 2010 roku. 30. Według NHH, narodowego urzędu ds. mediów i infokommunikacji, liczba abonentów szerokopasmowego internetu na Węgrzech wyniosła w maju br. 1,98 miliona (o 10 tys. więcej niż w poprzednim miesiącu). W badanym okresie liczba abonentów internetu mobilnego wzrosła w jeszcze szybszym tempie, osiągając poziom 1,5 miliona (o 50 tys. więcej niż w kwietniu br.) 31. Według portalu internetowego http://www.kotelezo.hu/, w pierwszym półroczu br. przeciętna stawka ubezpieczenia autocasco obniżyła się do poziomu 66,5 tys. HUF (o ok. 30% mniej, niż w analogicznym okresie poprzedniego roku). Mimo spadku wysokości opłat ubezpieczeniowych, liczba umów ubezpieczenia AC pozostaje niezmienna w stosunku do lat wcześniejszych - nadal tylko 20% pojazdów posiada taką polisę. 32. Według danych Węgierskiego Stowarzyszenia Firm Ubezpieczeniowych (MABISZ), w pierwszym kwartale br. wartość rynku obowiązkowych ubezpieczeń samochodowych (OC) spadła o 1,6 mld HUF, a dochody z tytułu sprzedaży ubezpieczeń autocasco (AC) zmniejszyły się o 3,4 mld HUF, w stosunku do analogicznego okresu 2010 roku. 33. Węgierskie Zrzeszenie Obrotu Produktami Naftowymi (MÁSZ) podało, że sprzedaż paliw w drugim kwartale br. spadła o 2,6% w stosunku do analogicznego okresu 2010 roku. Główną przyczyną był 6,8%-owy spadek sprzedaży benzyn. 34. W połowie lipca br. węgierski Urząd Nadzoru Finansowego (PSZÁF) opublikował komunikat, zgodnie z którym bank OTP pomyślnie przeszedł europejski test warunków skrajnych, którego celem jest ocena odporności unijnego systemu bankowego na negatywne szoki. OTP jest jedynym na Węgrzech (spośród 91 banków europejskich) bankiem uczestniczący w teście. 35. Według Budapest Research Forum (BRF-BIEF) w drugim kwartale br. Budapeszt dysponował 3 mln m² powierzchni biurowej kategorii A i B, z czego 20,6% pozostawało nie wynajęte. W drugim kwartale br. podpisano 159 nowych kontraktów najmu takich powierzchni (na 86 tys. m²). 36. Na początku lipca br. burmistrz miasta Kalocsa podpisał list intencyjny z chińską firmą You Yuan Industrial Co. Ltd. z siedzibą w Shenzhen w sprawie utworzenia, kosztem 1,3 mld HUF, nowoczesnego zakładu produkcyjnego pieczarek i innych warzyw. Zakład zatrudnić ma początkowo ok. 150 osób. 37. Firma Samsonite Hungary Kft. (z siedzibą w miejscowości Szekszárd) rozpocznie produkcję nowych modeli toreb podróżnych, inwestując 780 mln HUF. Fabryka zatrudniła w tym celu 150 nowych pracowników, zwiększając liczbę zatrudnionych do 360 osób. 38. Na początku lipca br. parlament węgierski przyjął ustawę o utworzeniu Narodowej Rady Gospodarczej i Społecznej (Nemzeti Gazdasági és Társadalmi Tanács), która zastępuje dotychczas funkcjonujące: Radę ds. Porozumienia Narodowego (OÉT), Radę Gospodarczą i Socjalną (GSZT) oraz Forum ds. Porozumienia Gospodarczego (GÉF). Węgry - podstawowe wskaźniki makroekonomiczne 2009 2010 2011
6 Wzrost PKB (%) -6,3 1,2 2,4 (styczeńmarzec) Produkcja przemysłowa (%) -17,7 10,5 2,6 (maj) Inflacja (%) 4,2 4,9 3,5 (czerwiec) Bezrobocie (%) 10,5 10,8 (październikgrudzień) 10,8 (kwiecieńczerwiec) Źródło: Węgierski Urząd Statystyczny (KSH) Opr : Referat Ekonomiczny Ambasady RP w Budapeszcie
7