Czym jest Program Rolnośrodowiskowy? Kto może uczestniczyć w Programie Rolnośrodowiskowym? Jakie są warunki uczestniczenia w



Podobne dokumenty
Projekt nr: POIS /09

Program rolnośrodowiskowy (płatności rolnośrodowiskowe)

Program rolnośrodowiskowy

Program rolnośrodowiskowy jako instrument wspierania pro-środowiskowej działalności gospodarczej Marek Jobda Ogólnopolskie Towarzystwo Ochrony Ptaków

Finansowanie aktywnych form ochrony przyrody. Jan Balcerzak

Programy rolnośrodowiskowe chroniące wody i bioróżnorodność w okresie programowania stan wdrażania na 2012

Ochrona siedlisk w ramach działań przyrodniczych

Obszar mający znaczenie dla Wspólnoty Natura 2000 Pakosław PLH obszar potencjalnych możliwości

Sieć Natura 2000 na Torfowiskach Orawsko-Nowotarskich

Płatności rolnośrodowiskowe

PROGRAM ROLNOŚRODOWISKOWY RODOWISKOWY. Czym jest program rolnośrodowiskowy? Cel działania. Beneficjent

Działania w ramach Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich w latach na rzecz NATURA 2000

WYSOKOŚĆ WSPÓŁCZYNNIKÓW PROCENTOWYCH STOSOWANYCH DO DOKONYWANIA ZMNIEJSZEŃ PŁATNOŚCI ROLNOŚRODOWISKOWYCH

Załącznik do uchwały nr 56/2017, Rady Nadzorczej WFOŚiGW w Lublinie z dnia 10 lipca 2017 r.

PROGRAM ROZWOJU OBSZARÓW WIEJSKICH NA LATA (PROW ) PROGRAM ROZWOJU OBSZARÓW WIEJSKICH NA LATA

Załącznik do uchwały nr 72/2014, Rady Nadzorczej WFOŚiGW w Lublinie z dnia 27 czerwca 2014 r.

Wysokość zmniejszeń płatności rolnośrodowiskowych dokonywanych w ramach pakietów lub wariantów

PROGRAM OPERACYJNY ROZWOJU OBSZARÓW WIEJSKICH

Program rolnośrodowiskowy ogólne zasady realizacji

Doświadczenie pomorskiej ARiMR we wdrażaniu wybranych działań z okresu programowania PROW

WOJEWÓDZKI FUNDUSZ OCHRONY ŚRODOWISKA I GOSPODARKI WODNEJ W OLSZTYNIE

REGIONALNY PROGRAM OPERACYJNY WOJEWÓDZTWA LUBELSKIEGO NA LATA

Program Operacyjny Rozwój Obszarów Wiejskich na lata

Program rolnośrodowiskowoklimatyczny. Edukacyjnie w ramach projektu,,pola tętniące życiem. Piotr Dębowski

Ochrona przyrody w regionalnych programach operacyjnych rodzaje projektów w i możliwo

Załącznik nr 1 do Uchwały Nr 837/15 Zarządu Województwa Świętokrzyskiego z dnia 10 listopada 2015 roku.

Załącznik nr 1 do Uchwały Nr 837/15 Zarządu Województwa Świętokrzyskiego z dnia 10 listopada 2015 roku.

Europejski Fundusz Rolny na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich: Europa inwestująca w obszary wiejskie DZIAŁANIE ROLNO-ŚRODOWISKOWO-KLIMATYCZNE

Ochrona kulika wielkiego w ramach działania rolnośrodowiskowo-klimatycznego

PROGRAM ROLNOśRODOWISKOWY PROW NA LATA

Projekty zagospodarowania biomasy na Ponidziu

Działanie 4.5. Cel szczegółowy

Pozostałe wymogi dotyczące ochrony siedlisk lęgowych ptaków i ochrony cennych siedlisk na obszarach Natura 2000 i poza obszarami Natura 2000

Inwentaryzacja i monitoring roślinności trwałych użytków zielonych powiązane z monitoringiem ornitofauny

WSPARCIE DZIAŁAŃ INWESTYCYJNYCH W RPO WM Europejski Fundusz Rozwoju Regionalnego

Program rolnośrodowiskowy. rodowiskowy dziś i jutro. Anna Klisowska. Falenty, grudnia 2010 r.

Analiza wdrażania funduszy UE w Regionalnym Programie Operacyjnym Województwa Warmińsko-Mazurskiego pod kątem realizacji zasady zrównoważonego rozwoju

Osie priorytetowe Gospodarka Innowacje Technologie Rozwój społeczeństwa informacyjnego Wsparcie gospodarki niskoemisyjnej

PROGRAM ROLNOŚRODOWISKOWY

Zachowanie zagrożonych zasobów genetycznych roślin w rolnictwie

ROZDZIAŁ 2: Charakterystyka i ocena aktualnego stanu środowiska Powiatu

Inicjatywy Wspólnotowe

Wojewódzkie Fundusze Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w systemie finansowania zadań proekologicznych w Polsce. Kołobrzeg, 9 grudnia 2013 roku

Fundusze UE na finansowanie Natury 2000 w Niemczech

Jadwiga Dębska Próchniak Lubelski Ośrodek Doradztwa Rolniczego w Końskowoli

Krajowy wkład publiczny. Ogółem w tym Ogółem. Budżet państwa. EFRR EFS FS SL Inne 1=2+12 2=3+7 3= =

Temat: Zielona Infrastruktura Otwarty krajobraz kulturowy Zespół: Andrzej Mizgajski, Iwona Zwierzchowska, Damian Łowicki

FUNDUSZE EUROPEJSKIE W MAŁOPOLSCE GMINA TUCHÓW

Rozdział IX Siedliska przyrodnicze obszary wskazane do pomocy finansowej z tytułu dopłat rolno środowiskowych.

Spotkanie konsultacyjne na temat Listy przedsięwzięć priorytetowych planowanych do dofinansowania ze środków WFOŚiGW w Katowicach na 2017 rok

Typy projektów mogących uzyskać dofinansowanie. Poddziałanie nie będzie realizowane w 2015 roku.

Tematyczna giełda współpracy: Ochrona środowiska na polsko-saksońskim pograniczu.

, Łódź. Szkolenie z zakresu krajowych Programów Operacyjnych na lata

Płatności dla obszarów Natura 2000 oraz związanych z wdrażaniem Ramowej Dyrektywy Wodnej

Prawo chroniące środowisko w obszarze rolnictwa

Działania przyrodnicze w ramach programu rolnośrodowiskowego. Anna Klisowska Dorota Urbanowska Serock, grudnia 2009 r.

Działanie Program rolnośrodowiskowy ogólne zasady

NATURA Janusz Bohatkiewicz. EKKOM Sp. z o.o. Regietów, 21 stycznia 2010

ochroną przyrody Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi Departament Programowania i Analiz Anna Stułka (anna.stulka@minrol.gov.pl; tel.

Środowisko w polityce spójności Spotkanie plenarne uczestników sieci Partnerstwo: Środowisko dla Rozwoju 8-9 grudnia 2011 r.

Autor: Wenanta Anna Rolka

UNIA EUROPEJSKA FUNDUSZ SPÓJNOŚCI EUROPEJSKI FUNDUSZ ROZWOJU REGIONALNEGO. Ilona Ligocka Departament Funduszy Europejskich. 4 marca 2013 r.

Nabór wniosków o dofinansowanie na projekty w Osi Priorytetowej I do IV

Historia: PROW Zalesianie gruntów w rolnych oraz gruntów w innych niż rolne.

Zielone miejsca pracy w Strategii Rozwoju Województwa Dolnośląskiego 2020 i Regionalnym Programie Operacyjnym Województwa Dolnośląskiego

PARK KRAJOBRAZOWY PUSZCZY KNYSZYŃSKIEJ PRZYRODA, PROBLEMY ROZWOJU INFRASTRUKTURY KOMUNIKACYJNEJ

SPORZĄDZENIE PROJEKTU PLANU OCHRONY DLA CHOJNOWSKIEGO PARKU KRAJOBRAZOWEGO

FUNDUSZE EUROPEJSKIE W MAŁOPOLSCE GMINA RYGLICE

Wymiana doświadczeń w zakresie działań przyrodniczych programu rolnośrodowiskowego w ramach programu rozwoju obszarów wiejskich.

Regionalny Program Operacyjny Województwa Zachodniopomorskiego na lata Indykatywny harmonogram konkursów na 2009 r.

SPIS TREŚCI. ROZDZIAŁ 2: Charakterystyka i ocena aktualnego stanu środowiska gminy.

Program priorytetowy NFOŚiGW Współfinansowanie programu LIFE

Gospodarcze wykorzystanie parków narodowych na przykładzie Parku Narodowego Ujście Warty. Roman Skudynowski Park Narodowy Ujście Warty

Zastosowanie programów rolnośrodowiskowych w Biebrzańskim PN. Helena Bartoszuk Piotr Marczakiewicz

RAMOWY PLAN REALIZACJI DZIAŁAŃ NA LATA

Regionalny Program Operacyjny Województwa Warmińsko-Mazurskiego na lata (RPO WiM )

Dobre praktyki małej retencji na obszarach wiejskich

I. BADANIA I ROZWÓJ TECHNOLOGICZNY (B+RT), INNOWACJE I PRZEDSIĘBIORCZOŚĆ

Natura Zachowanie bioróżnorodności. Dlaczego Natura 2000? Czy chcemy mieć taki krajobraz? Olga Chorążyczewska tel.

Kierunki i zadania do Strategii Rozwoju Gminy Zgierz na lata

Ekoportal.eu - ochrona środowiska ekologia ochrona przyrody recykling biopaliwa GMO odpady Natura 2000 a polski system ochrony przyrody

Regionalny Program Operacyjny woj. Wielkopolskiego Stanowisko Pozarządowych Organizacji Ekologicznych

Temat: Zielona Infrastruktura. Zespół: Andrzej Mizgajski Iwona Zwierzchowska Damian Łowicki

LISTA PRZEDSIĘWZIĘĆ PRIORYTETOWYCH PLANOWANYCH DO DOFINANSOWANIA ZE ŚRODKÓW WOJEWÓDZKIEGO FUNDUSZU OCHRONY ŚRODOWISKA IGOSPODARKI WODNEJ W KATOWICACH

STUDIUM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY DRAWSKO POMORSKIE

LISTA PRZEDSIĘWZIĘĆ PRIORYTETOWYCH WOJEWÓDZKIEGO FUNDUSZU OCHRONY ŚRODOWISKA I GOSPODARKI WODNEJ W RZESZOWIE NA 2019 ROK

PROW na rzecz celów Strategii Zrównoważonego Rozwoju Wsi Rolnictwa i Rybactwa na lata

NATURA DLA ROLNICTWA (CZĘŚĆ I)

Wstępny projekt Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Lubelskiego na lata Lublin, r.

WÓJT GMINY ŁAZISKA PROGRAM OCHRONY ŚRODOWISKA DLA GMINY ŁAZISKA

MINISTERSTWO ROLNICTWA I ROZWOJU WSI. Biuro Prasowe

Odnawialne źródła energii a ochrona środowiska. Janina Kawałczewska

Najistotniejsze informacje dotyczące działań PROW Samorząd województwa wdraża niektóre działania PROW na lata :

Projekt LIFE12 NAT/PL/ Ochrona zbiorowisk nieleśnych na terenie Beskidzkich Parków Krajobrazowych

INFORMACJE ZAWARTE W PREZENTACJI SĄ PRZEDMIOTEM NEGOCJACJI Z KOMISJĄ EUROPEJSKĄ I MOGĄ ULEC ZMIANIE

Zestawienie zmian WRPO (uwzględnionych w wersji 8.2.)

Przygotowania do nowej perspektywy w zakresie finansowania projektów środowiskowych RPO WZ.

KRAJOWY PROGRAM ROLNOŚRODOWISKOWY

r. godz. 16:00-20:00 Centrum Kultury i Czytelnictwa w Brzostku

SPIS TREŚCI I. Podstawa prawna II. Ustalenia wynikające z prognozy oddziaływania na środowisko... 3

Transkrypt:

Czym jest Program Rolnośrodowiskowy? Program Rolnośrodowiskowy jest częścią Planu Rozwoju Obszarów Wiejskich. Jest jedną z form finansowej pomocy udzielanej przez Unię Europejską oraz Rząd Polski. Stanowi wsparcie finansowe dla rolników gospodarujących w tradycyjny i przyjazny przyrodzie sposób. Głównym celem Programu jest zachowanie i ochrona środowiska przyrodniczego polskich wsi. Projekt Programu Rolnośrodowiskowego 2007-2013 składa się z 8 pakietów, które dzielą się na 39 wariantów. Kto może uczestniczyć w Programie Rolnośrodowiskowym? Pakiety projektu Programu Rolnośrodowiskowego 2007-2013 Rolnik (osoba fizyczna lub osoba prawna) posiadający gospodarstwo rolne, który użytkuję rolniczo co najmniej 1ha użytków rolnych. Pakiet 1. Rolnictwo zrównoważone Pakiet 2. Rolnictwo ekologiczne Pakiet 3. Ekstensywne trwałe użytki zielone Pakiet 4: Ochrona cennych siedlisk przyrodniczych Pakiet 5: Zachowanie lokalnych odmian roślin uprawnych Pakiet 6: Ochrona lokalnych ras zwierząt gospodarskich Pakiet 7: Ochrona gleb i wód Pakiet 8:Strefy buforowe Jakie są warunki uczestniczenia w Programie Rolnośrodowiskowym? Rolnik może przystąpić do Programu, jeśli: zobowiąże się do stosowania zwykłej dobrej praktyki rolniczej (tzn. podstawowych zasad gospodarowania dotyczących m.in. rolniczego wykorzystania ścieków i osadów ściekowych, przechowywania i stosowania środków ochrony roślin), przez okres 5 lat będzie gospodarował zgodnie z wymogami poszczególnych pakietów rolnośrodowiskowych na podstawie potwierdzonego przez doradcę rolnośrodowiskowego planu rolnośrodowiskowego, podejmie się prowadzenia regularnych zapisów dotyczących gospodarowania na gruntach zgłoszonych do Programu. Czym są pakiety przyrodnicze w Programie Rolnośrodowiskowym? Pakiety przyrodnicze nr 3. Ekstensywne trwałe użytki zielone i nr 4.Ochrona cennych siedlisk przyrodniczych mają na celu ochronę cennych przyrodniczo łąk i rzadkich ptaków, jakich przetrwanie zależy od tradycyjnej gospodarki łąkowo-pastwiskowej.

Pakiet przyrodniczy nr 3.Ekstensywne trwałe użytki zielone. 3.1. Ekstensywna gospodarka na łąkach i pastwiskach. Planowana wysokość płatności rolnośrodowiskowej- około 500zł/ha 3.2. Ochrona siedlisk lęgowych ptaków Planowana wysokość płatności rolnośrodowiskowej- około 1400zł/ha Pakiet przyrodniczy nr 4.Ochrona cennych siedlisk przyrodniczych -Wariant 4.3. Łąki trzęślicowe i selernicowe. - Planowana wysokość dopłaty 1450 zł/ha Łąki trzęślicowe występują najczęściej na niewielkich wyniesieniach pośród bagien na siedliskach zmiennowilgotnych, charakteryzujących się wysokim poziomem wód gruntowych wiosną, opadających znacznie w trakcie lata i jesieni. Łąki selernicowe występują w dolinach dolnych i środkowych odcinków dużych rzek. Łąki trzęślicowe i selernicowe to najcenniejsze półnaturalne zbiorowiska roślinne Polski. Zagrożeniem dla omawianego typu łąk jest intensyfikacja gospodarowania prowadząca do wykształcenia cenniejszych gospodarczo, ale znacznie uboższych przyrodniczo zbiorowisk roślinnych. Pakiet przyrodniczy nr 4.Ochrona cennych siedlisk przyrodniczych Wariant 4.1. Mechowiska. Planowana wysokość dopłaty 1450zł/ha Mechowiska, czyli niskoturzycowe bogate w mszaki zbiorowiska łąk bagiennych występują na torfowiskach zasilanych wodą gruntową. Większość mechowisk była tradycyjniekoszonaraz w roku, raz na 2 lata lub nawet rzadziej, w zależności od dostępności terenu i wysokości zwierciadła wodyw danymroku. Siano wykorzystywano zazwyczaj jako ściółkę dla zwierząt. Pakiet przyrodniczy nr 4.Ochrona cennych siedlisk przyrodniczych -Wariant 4.4. Murawy ciepłolubne. -Planowana wysokość dopłaty 1450 zł/ha Murawy ciepłolubne występują w miejscach suchych i nasłonecznionych, na różnym typie podłoża: od gleb piaszczystych i żwirowych do gleb z dużą zawartością wapnia. Szereg występujących w nich roślin to gatunki zaliczane do rzadkich i zagrożonych w skali kraju. Murawy ciepłolubne występują na terenach wyżynnych oraz na nasłonecznionych stokach dużych dolin rzecznych i otwartych piaszczystych wyniesieniach na nizinach. Pakiet przyrodniczy nr 4.Ochrona cennych siedlisk przyrodniczych - Wariant 4.2. Szuwary wysokoturzycowe. - Planowana wysokość dopłaty 1450 zł/ha Szuwary wielkoturzycowe występują na bagnach i mokradłach. Najczęściej porastają obszary zasilane żyznymi wodami rzecznymi (łęgi nadrzeczne).mogą też rozwijać się w płytkich wodach stojących (łęgi zastoiskowe) lub płynących. Na wielu terenach szuwary wielkoturzycowe były tradycyjnie koszone raz na kilka lat, na ściółkę dla bydła lubrzadziejnasiano. Są to siedliska stosunkowo ubogie w gatunki roślin, natomiast pełnią ważną rolę w okresie lęgowym ptaków wodnobłotnych, są żerowiskiem ssaków roślinożernych oraz miejscem tarlisk ryb. Pakiet przyrodniczy nr 4.Ochrona cennych siedlisk przyrodniczych -Wariant 4.5. Półnaturalne łąki wilgotne. - Planowana wysokość dopłaty 1450 zł/ha Półnaturalne łąki wilgotne charakteryzują się stosunkowo dużym bogactwem roślin. Występują powszechnie na terenie całego kraju, na siedliskach wilgotnych, głównie w dolinach rzek. Dla wielu gatunków ptaków, łąki wilgotne stanowią siedliska lęgowe, a dla innych są miejsce odpoczynku i żerowania.

Pakiet przyrodniczy nr 4.Ochrona cennych siedlisk przyrodniczych -Wariant 4.6. Półnaturalne łąki siedlisk świeżych. -Planowana wysokość dopłaty 1450 zł/ha Półnaturalne łąki świeże występują na lekkich glebach madowych nad rzekami oraz na wyniesieniach i stokach dolin rzecznych. Są to siedliska bardzo korzystne dla użytkowania rolniczego, zatem wytworzone na nich łąki w większości zagospodarowano w stopniu intensywnym, co prowadziło do ich ubożenia gatunkowego i u traty walorów przyrodniczych. Cenne przyrodniczo łąki świeże wykształciły się pod wpływem użytkowania dwukośnego. Pakiety przyrodnicze. Dlaczego takie wymagania? 1. Opóźniony termin pierwszego pokosu. Zbyt wczesne koszenie niszczy lęgi ptaków gniazdujących na łąkach. Na przykład pisklęta derkacza są zdolne do samodzielnej ucieczki po 1 sierpnia. Większość gatunków roślin kwitnie po 1 sierpnia. Późne koszenie umożliwia im wydanie nasion. Pakiet przyrodniczy nr 4.Ochrona cennych siedlisk przyrodniczych -Wariant 4.7. Bogate gatunkowo murawy bliźniczkowe. -Planowana wysokość dopłaty 1450 zł/ha Murawy bliźniczkowe rozwijają się na glebach umiarkowanie wilgotnych, kwaśnych oraz na glebach mineralnych i torfowych. Występują na terenie całego kraju, ich bogate gatunkowo warianty występują głównie na terenach górskich i wyżynnych, rzadziej na północy Polski. -Wariant 4.8. Słonorośla. -Planowana wysokość dopłaty 1450 zł/ha. Łąki te występują w zasięgu słonych i słonawych wód powierzchniowych lub podziemnych. Zawierają szereg rzadkich gatunków roślin i zwierząt charakterystycznych dla siedlisk zasolonych. Słonorośla są rzadkie, występują głównie na wybrzeżu. Tradycyjna gospodarka na słonoroślach to ekstensywny wypas. Pakiety przyrodnicze. Dlaczego takie wymagania?-cd 2. Koszenie od środka do zewnątrz Koszenie od środka do zewnątrz ułatwia ucieczkę zwierzętom, szczególnie małym, gryzoniom, żabom, ptakom. 3. Pozostawienie fragmentów nieskoszonej łąki. Umożliwia przetrwanie późno zakwitającym roślinom i ziołom. Nieskoszone fragmenty są też miejscem życia niektórych owadów, w, np. motyli. Pakiet przyrodniczy nr 4.Ochrona cennych siedlisk przyrodniczych - Wariant 4.9. Użytki przyrodnicze. -Planowana wysokość dotacji 500zł/ha. Wariant obejmuje siedliska określone według klasyfikacji Natura 2000 jako: torfowiska wysokie, torfowiska przejściowe, trzęsawiska, obniżenia na podłożu torfowiskowym, część torfowisk zasadowych, luźne murawy napiaskowe, wrzosowiska, szuwary. Użytki przyrodnicze często występują w postaci enklaw w krajobrazie rolniczym. Przyczyniają się do wzrostu bioróżnorodności. Związane jest z nimi wiele chronionych, rzadkich i zagrożonych gatunków roślin oraz zwierząt. Pakiety przyrodnicze. Dlaczego takie wymagania?-cd 5. Podwyższona wysokość koszenia. Odpowiednia wysokość koszenia umożliwia rozwój typowych roślin łąkowych i zmniejsza zabijanie wybranych zwierząt. Zaleca się podwyższenie kosiarki rotacyjnej lub stosowanie kosiarki listwowej. 6. Obowiązek usunięcia lub złożenia siana w stogi do 2 tygodni po pokosie. Usunięcie lub złożenie siana w stogi zwiększa naświetlenie runi, ułatwia kielkowanie i wzrost. Stogi siana są też miejsce rozrodu i schronienia drobnych zwierząt.

Pakiety przyrodnicze. Dlaczego takie wymagania?-cd 6. Brak nawożenia lub jego ograniczenie. Umożliwia rozwój roślin przystosowanych do mało żyznych gatunków. Kiełkowanie takich roślin nie jest też zakłócone przez np. azotolubną pokrzywę. 7. Ograniczona obsada zwierząt na pastwisku. Za duża liczba zwierząt na pastwisku powoduje nadmierne zgryzanie roślin, pozostawienie dużej liczby odchodów na małej powierzchni, intensywne deptanie runi i darni, co prowadzi do niszczenia gatunków i siedlisk. Za mała liczba zwierząt z kolei powoduje, że zgryzane są wybrane gatunki roślin, co powoduje zachwaszczenie łąki. Pan Michał spełnia wszystkie warunki niezbędne do przystąpienia do Programu Rolnośrodowiskowego: - gospodaruje na powierzchni powyżej 1ha, - posiada plan rolnośrodowiskowy sporządzony wspólnie z doradcą, - zobowiązał się do stosowania wymogów pakietów rolnośrodowiskowych określonych w planie rolnośrodowiskowym przez okres 5 lat, - zobowiązał się do przestrzegania podstawowych zasad dobrego gospodarowania, -będzie prowadził zapisy dotyczące użytkowania łąki, pola uprawnego i pastwiska przez okres 5 lat. Chronić przyrodę i zarabiać pieniądze- przykład gospodarstwa Pana Michała Gospodarstwo rolne Pana Michała: - 0,2ha pola uprawnego, 4ha pastwisk, 2,5ha łąk, posiada 4 krowy rasy polskiej czerwonej, wpisane do ksiąg hodowlanych Ile zarobi na dopłatach Pan Michał? - 4ha pastwiska x 500zł/ha - 2 000 zł/rok - 1ha łąki x 1600zł/ha 1 600 zł/rok - 1,5 ha łąki x 1450zł/ha 2 175 zł/rok - 6,7 ha gospodarstwa x 450zł/ha 3 015 zł/rok - 4 krowy x 1150zł/rok 4 600 zł/rok Suma dopłat rocznie 13 390 zł/rok Suma dopłat przez 5 lat za 6,7 ha 66 950 zł/5 lat Pakiety Programu Rolnośrodowiskowego 2007-2013 w gospodarstwie Pana Michała 4 ha pastwiska- pakiet 3. Ekstensywne trwałe użytki zielone w wariancie 3.1.Ekstensywna gospodarka na łąkach i pastwiskach. 1ha łąki- pakiet 3. Ekstensywne trwałe użytki zielone w wariancie 3.2.Ochrona siedlisk lęgowych ptaków. 1,5ha łąki podmokłej- pakiet 4.Ochrona cennych przyrodniczo siedlisk. A ponadto inne pakiety Programów Rolnośrodowiskowych: Całe gospodarstwo 6,7ha- pakiet Rolnictwo Zrównoważone 4 sztuki bydła polskiego czerwonego Pakiet 6. Ochrona lokalnych ras zwierząt gospodarskich!gospodarstwo Pana Michała leży na obszarach Natura 2000 Suma dopłat rolnośrodowiskowych rocznie 13 390zł/ha Dopłaty za obszar Natura 2000 (20% dopłat do wariantu 3.2. i 4.5) - 755zł/ rok Dopłaty bezpośrednie: 6,7ha gospodarstwa x 276, 28 zł 1851, 10 zł/rok Dopłaty uzupełniające: 6,5ha łąk x 313, 45 zł 2037, 42 zł/rok Dopłaty ONW i Nizinne: 6,7ha x 179 zł 1199, 30 zł/ rok Suma wszystkich dopłat rocznie 19 232, 80 zł/ rok Suma wszystkich dopłat rocznie przez 5 lat 96 164 zł przez 5 lat

Puszcza Białowieska- obszar Natura 2000 Prezentację opracowano na podstawie projektu Programu Rolnośrodowiskowego 2007-2013 udostępnionego przez Ministerstwo Rolnictwa, korzystano też z broszury p.t.: Pakiety przyrodnicze Programu Rolnośrodowiskowego 2007-2013, czyli jak rolnik może chronić przyrodę i zarabiać pieniądze wydanej przez Stowarzyszenie Chrońmy Mokradła. Stan na 15 czerwiec 2007. W wyniku dalszych uzgodnień i negocjacji niektóre wymogi i płatności mogą ulec zmianie. Puszcza Białowieska- obszar Natura 2000- cd Dziękujemy za uwagę! Gdzie szukać doradców rolnośrodowiskowych? Doradców rolnośrodowiskowych można szukać m.in.: w Powiatowych Ośrodkach Doradztwa Rolniczego Zespół Doradztwa Rolniczego w Hajnówce ul. Lipowa 20; 17-200 Hajnówka, (085) 682 20 10 w Podlaskiej Izbie Rolniczej ul. Piłsudskiego 12 17-200 Hajnówka, (085) 682 38 24, (085) 682 59 38 Pełna lista doradców znajduję się na stronie www.cdr.gov.pl

Czynna czy bierna ochrona lasów naturalnych? Grzegorz Osojca Ochrona lasu gospodarcza czynna bierna (ścisła) współpracownik IBL i PGL,,LP Czy Las Bawarski to klęska ekologiczna i społeczna? Las naturalny to drzewostan, który nie został ani zasiany, ani posadzony ręką człowieka murawy kserotermiczne = las naturalny? selektywny wyrąb drzew rolnicze użytkowanie lasów

Cele ochrony lasów naturalnych zachowanie wszystkich naturalnych gatunków biocenozy leśnej (drzewa, krzewy, owady, roślinność runa leśnego itd.) zachowanie naturalnych procesów dynamiki ekosystemów leśnych eliminacja gatunków obcych (nienaturalnych), jak np. Dbcz, Dgz Dlaczego ochrona bierna? nienaturalność tradycyjnie prowadzonych zabiegów,,unaturalniających zniekształcone dawniej drzewostany naturalne las gospodarczy las rezerwatowy drastyczna utrata różnorodności gatunków saproksylicznych związanych z martwym drewnem nienaturalność tradycyjnie prowadzonych zabiegów,,unaturalniających zniekształcone dawniej drzewostany naturalne degeneracja naturalnych drzewostanów iglastych i mieszanych (np. Serratulo-Pinetum na BMśw) z powodu ograniczania populacji szkodliwych owadów (np. kornika drukarza) Dlaczego ochrona czynna? zanieczyszczanie środowiska leśnego prowadzące do osłabienia biologicznej odporności lasu konieczność ochrony lasów naturalnych o pochodzeniu antropogenicznym (świetliste dąbrowy) degeneracja naturalnych drzewostanów iglastych (np. Peucedano-Pinetum na Bśw) z powodu braku zastępczych pożarów naturalnych (wzrost udziału Gb, Db i in.) wprowadzanie zagrożonych wymarciem gatunków kluczowych, np. Dbsz na Lśw

W takim razie, jak powinniśmy chronić lasy naturalne?...zachowawcza (naturalna) hodowla lasów jako alternatywa wobec tzw. pół naturalnej hodowli?

Skuteczna ochrona naturalnych zasobów Puszczy Białowieskiej wymaga niewątpliwie odpowiednich nakładów finansowych. Samorządy lokalne niejednokrotnie nie dysponują odpowiednimi budżetami na realizację tych zadań. Jednak dzięki funduszom unijnym, gminy mogą zdobyć środki finansowe potrzebne na ochronę przyrody. Regionalny Program Operacyjny Województwa Podlaskiego jest jednym z instrumentów realizacji Narodowych Strategicznych Ram Odniesienia 2007-2013 (NSRO). RPO WP został przygotowany zgodnie z art. 32 ust. 1 Rozporządzenia Rady Europy Nr 1083/20062, w celu wykorzystania środków Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego w ramach celu Konwergencja polityki spójności Unii Europejskiej. Podstawą wykorzystania unijnych środków spójności i rozwoju regionalnego w latach 2007-2013 będą Narodowe Strategiczne Ramy Odniesienia. Łączna wartość środków finansowych zaangażowanych w realizację tej strategii wyniesie ok. 85,6 mld euro. Konwergencja - proces zmniejszania zróżnicowania pomiędzy krajami Unii Europejskiej oraz upodobnienie struktur społeczno-gospodarczych. Narodowe Strategiczne Ramy Odniesienia na lata 2007-2013 realizowane będą poprzez następujące programy operacyjne: 16 Regionalnych Programów Operacyjmych 23,8 % Program Operacyjny Rozwój Polski Wschodniej 3,4 % Program Operacyjny Infrastruktura i Środowisko 41,3 % Program Operacyjny Kapitał Ludzki 14.4 % Program Operacyjny Innowacyjna Gospodarka 12.3 % Program Operacyjny Pomoc Techniczna 0,8 % Zgodnie z zasadą subsydiarności - podstawową zasadą ustrojową Unii Europejskiej -Regionalne Programy Operacyjne w latach 2007-2013 powstają na poziomie województw, stanowiąc odpowiedź na konieczność efektywniejszego rozwiązywania najistotniejszych potrzeb każdego regionu. Tak pojęta idea decentralizacji stwarza możliwość zwiększenia przekazywanych środków finansowych oraz przeniesienia szeregu działań na poziom lokalny.

% udział środków na realizację osi Kwota w mln euro Celem głównym Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Podlaskiego na lata 2007-2013 jest: Zwiększenie tempa wzrostu gospodarczego i tworzenie nowych pozarolniczych miejsc pracy przy poszanowaniu i zachowaniu dziedzictwa przyrodniczego i kulturowego regionu. Oś priorytetowa I Oś priorytetowa II Oś priorytetowa III Oś priorytetowa IV Oś priorytetowa V Oś priorytetowa VI Wzrost innowacyjności i wspieranie przedsiębiorczości w regionie Rozwój infrastruktury transportowej Rozwój turystyki Społeczeństwo informacyjne Rozwój infrastruktury ochrony środowiska Rozwój infrastruktury lokalnej 24 23 12 8 5 14 152 146 76 50 31 89 Oś priorytetowa VII Rozwój infrastruktury społecznej 10 63 Oś priorytetowa VIII Pomoc techniczna 4 25 100 % 636 mln Cele szczegółowe RPO: 1. Podniesienie atrakcyjności inwestycyjnej województwa. 2. Podniesienie konkurencyjności podlaskich firm w aspekcie krajowymi i międzynarodowym. 3. Rozwój turystyki z wykorzystaniem walorów przyrodniczych i dziedzictwa kulturowego. Cel główny RPO WP i będące jego pochodną cele szczegółowe realizowane będą przez tzw. osie priorytetowe. Wybrane kategorie interwencji (obszarów/zagadnień tematycznych objętych pomocą finansową), dla poszczególnych osi priorytetowych, mogących służyć ochronie Puszczy Białowieskiej:

Oś Priorytetowa II: Rozwój infrastruktury transportowej. Kolej Tabor kolejowy Ścieżki rowerowe Oś Priorytetowa III: Rozwój turystyki. Promowanie walorów przyrodniczych Ochrona i waloryzacja dziedzictwa przyrodniczego Inne wsparcie na rzecz wzmocnienia usług turystycznych Oś priorytetowa VII: Rozwój infrastruktury społecznej. Ochrona i zachowanie dziedzictwa kulturowego Rozwój infrastruktury kulturalnej Inne wsparcie dla poprawy usług kulturalnych. Kwota w euro 5 500 000 4 500 000 3 680 000 3 800 000 20 040 000 51 004 946 3 640 000 29 120 000 3 640 000 Rodzaje wspieranych działań w ramach Osi priorytetowej II: rozbudowa i modernizacja sieci kolejowej, jako gałęzi transportu mającej najmniej szkodliwy wpływ na środowisko, w obszarach cennych przyrodniczo i środowiskowo, tworzenie transportu kombinowanego (tiry na tory), projekty dotyczące wykonywania robót remontowych linii kolejowych, modernizacja infrastruktury kolejowej o znaczeniu regionalnym, budowa, rozbudowa, wykonywanie robót remontowych lub przebudowa infrastruktury pomocniczej służącej zwiększaniu bezpieczeństwa i dostępności do sieci transportu kolejowego, tworzeni infrastruktury służącej obsłudze pasażerów. Możliwo liwości wykorzystania funduszy unijnych Programów w Operacyjnych w ochronie Puszczy Białowieskiej. Rodzaje wspieranych działań w ramach Osi priorytetowej III: Działania z zakresu infrastruktury turystycznej, sportowej i rekreacyjnej, infrastruktury uzdrowisk, Wspieranie tworzenia centrów wystawienniczych i kongresowych i wspieranie rozwoju turystyki biznesowej, Tworzenie i rozwój spójnego systemu promocji województwa podlaskiego, Działania mające na celu wydłużenie sezonu turystycznego (budowa i modernizacja obiektów sportowych i rekreacyjnych, wdrażanie projektów inwestycyjnych związanych z rozwojem funkcji leczniczo-wypoczynkowych, opracowanie i utworzenie systemów i centrów informacji turystycznej, rozwój infrastruktury noclegowej i gastronomicznej. Oś Priorytetowa V: Rozwój infrastruktury ochrony środowiska. Energia odnawialna: wiatrowa Energia odnawialna: słoneczna Energia odnawialna: biomasa Gospodarka odpadami komunal. i przemysłowymi Gospodarka i zaopatrzenie w wodę pitną Oczyszczanie ścieków Jakość powietrza Zintegrowane systemy zapobiegania i kontroli zanieczyszczeń Promowanie bioróżnorodności i ochrony przyrody Inne działania na rzecz ochrony środowiska i zapobiegania zagrożeniom Kwota w euro 3 340 000 3 340 000 3 340 000 8 063 303 10 928 591 24 504 571 3 995 040 1 721 491 3 217 024 2 848 016 Rodzaje wspieranych działań w ramach Osi priorytetowej V: Kompleksowe projekty z zakresu ochrony siedlisk przyrodniczych (ekosystemów) na obszarach chronionych oraz zachowania zagrożonych wyginięciem gatunków oraz różnorodności genetycznej, Projekty inwestycyjne z zakresu budowy, modernizacji i doposażenia infrastruktury centrów i ośrodków edukacji ekologiczne, w tym służącej promocji obszarów Natura 2000, Projekty poprawiające jakość powietrza, system zaopatrzenia w wodę, jakość wód powierzchniowych i podziemnych, Projekty minimalizujące ilość wytwarzanych odpadów oraz wprowadzające metodę ich odzyskiwania i unieszkodliwiania Projekty zmierzające do wzrostu wykorzystania niekonwencjonalnych źródeł energii Inwestycje skierowane na zwiększenie zasięgu i jakości funkcjonowania infrastruktury komunalnej, w tym przede wszystkim oczyszczalni ścieków.

Rodzaje wspieranych działań w ramach Osi priorytetowej VII: Inwestycje mające na celu ochronę i konserwację obiektów dziedzictwa kulturowego, konserwację zabytków ruchomych, księgozbiorów, archiwów, Rewaloryzacje i rewitalizacje historycznych zespołów miejskich, poprzemysłowych i powojskowych o wartości historycznej na cele kulturalne, Projekty dotyczące opracowania i utworzenia systemów informacji kulturalnej, w tym nowoczesnej sieci informacji internetowej oraz promocji dziedzictwa kulturowego. Płatności na rzecz beneficjentów RPO WP będą dokonywane przez Instytucję Zarządzającą. Co do zasady, płatności będą dokonywane w formie refundacji poniesionych wydatków na rachunki wskazane przez beneficjentów. Podstawą do przekazania środków będzie umowa pomiędzy IZ a beneficjentem oraz poprawnie sporządzony i zatwierdzony wniosek o płatność. Rolę Instytucji Zarządzającej RPO WP pełnić będzie Zarząd Województwa Podlaskiego. Minimalny wkład środków własnych zostanie określony w uszczegółowieniu programu operacyjnego i kryteriach wyboru finansowania operacji przyjmowanych przez Komitet Monitorujący. Precyzyjny opis systemu wyboru projektów, kompetencje oraz opis jednostek w nim uczestniczących, procedura odwoławcza, wzory wniosków o dofinansowanie projektów oraz instrukcje wypełniania wniosków zostaną umieszczone w Przewodniku beneficjenta RPO WP 2007-2013. Do postępowania w sprawie oceny i wyboru projektów nie stosuje się Ustawy Kodeks Postępowania Administracyjnego. Środki finansowe beneficjenta, będącego jednostką samorządu terytorialnego lub jednostką podległą, przeznaczone na zapewnienie wkładu własnego muszą pochodzić ze środków własnych lub pożyczek. Środki te nie mogą być zastępowane środkami pochodzącymi z części budżetowych poszczególnych dysponentów, funduszy celowych lub innych środków publicznych.

Istnieje szansa, na wsparcie samorządów, w pozyskaniu środków finansowych niezbędnych na wkład własny. Dzięki temu możliwe będzie z jednej strony sfinansowanie w 100% niezbędnych dla regionu Puszczy Białowieskiej inwestycji infrastrukturalnych, a z drugiej stworzenie dodatkowej zachęty do ubiegania się o środki UE dostępne w latach 2007-2013. Projekt ustawy o ustanowieniu Programu zrównoważonego rozwoju regionu PNPB w latach 2008 2013 przewiduje bowiem, przygotowanie finansowego wsparcia powiatu hajnowskiego. Nabór projektów w ramach Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Podlaskiego rozpocznie się prawdopodobnie w listopadzie 2007 r. Środki finansowe z Programu, w postaci dotacji budżetowej, przeznaczone będą na pokrycie wkładu własnego samorządów, w wysokości do 15 % kosztów przedsięwzięcia inwestycyjnego realizowanego w ramach funduszy Unii Europejskiej. Komponent II Ochrona środowiska i zrównoważony rozwój ma na celu zwrócenie społeczeństwu uwagi na potrzebę zachowania zrównoważonego środowiska, a także tworzenia możliwości działania i zaangażowania społecznego na poziomie lokalnym i regionalnym, na terenach zurbanizowanych i rolniczych. Ma on także promować partnerstwo między organizacjami pozarządowymi działającymi w sektorze ochrony środowiska a władzami lokalnymi i regionalnymi odpowiedzialnymi za wdrażanie unijnych i państwowych regulacji dotyczących ochrony środowiska.

W ramach tego Komponentu będą wspierane projekty, które realizują m.in następujący cel: promocja partnerstwa między organizacjami pozarządowymi działającymi w sektorze ochrony środowiska a władzami lokalnymi i regionalnymi odpowiedzialnymi za wdrażanie unijnych i państwowych regulacji dotyczących ochrony środowiska. Wyżej wymienione cel będzie realizowany przez wdrażanie projektów dotyczących następujących obszarów tematycznych: A. Działania edukacyjne i informacyjne na rzecz ochrony środowiska. B. Ochrona dziedzictwa naturalnego. C. Wdrażanie przepisów prawnych z zakresu ochrony środowiska. D. Działania na rzecz partnerstwa dla efektywności ekologicznej. E. Działania na rzecz poprawy świadomości społecznej. F. Finansowe i instytucjonalne aspekty zrównoważonego rozwoju. G. Proekologiczna restrukturyzacja rynku turystycznego.

Projekt: Rozwój Rejonu Puszczy Białowieskiej poprzez Rezerwat krajobrazowy im. Władysława Szafera ochronę dziedzictwa przyrodniczego Adam Bohdan, Stowarzyszenie Pracownia na rzecz Wszystkich Istot Rezerwat krajobrazowy im. Władysława Szafera Główne cele projektu: społeczna kontrola podmiotów odpowiedzialnych za stan zachowania środowiska przyrodniczego PB. zwiększenie akceptacji mieszkańców dla właściwej ochrony dziedzictwa przyrodniczego Rejonu PB przez promowanie form działalności gospodarczej przyjaznej środowisku przyrodniczemu PUSZCZAŃSKIE REZERWATY Rezerwat krajobrazowy im. Władysława Szafera Zwiększenie akceptacji mieszkańców dla właściwej ochrony dziedzictwa przyrodniczego Rejonu PB przez promowanie form działalności gospodarczej przyjaznej środowisku przyrodniczemu,

Rezerwat krajobrazowy im Władysława Szafera, nadl. Białowieża, okres 20 kwietnia 27 października 06 Ilość wyciętych świerków: 1064 szt Objętość: 1106 m3 Na terenie objętym ochroną jako park narodowy lub rezerwat przyrody żadna ustawa nie może być z góry uznana za nadrzędną nad ustawą o ochronie przyrody; na pewno nie jest nią ustawa o lasach, gdyż jej art. 7 ust. 2 przesądza, że nadrzędna jest właśnie ustawa o ochronie przyrody, Prof. dr hab. Wojciech Radecki Instytut Nauk Prawnych PAN Zespół Prawa Ochrony Środowiska we Wrocławiu Rezerwat krajobrazowy im Władysława Szafera, kwiecień br. OPINIA PRAWNICZA w przedmiocie stosunku ustawy o ochronie przyrody do innych aktów prawnych rangi ustawowej (wykonana na zlecenie WWF) Pozyskanie drewna w Rezerwacie krajobrazowym im Władysława Szafera, nadl. Białowieża, okres 20 kwietnia 27 października 2006: 1106 m3 z ok. 800 ha / 7 miesięcy = 1,3 m3 / 1 ha Przeciętne pozyskanie drewna na obszarze RDLP B - stok 2100 tys. m 3 z 580 tys. ha / 6 miesięcy = 1,8 m3 /1 ha Pomniki przyrody W Puszczy Białowieskiej (poza Białowieskim Parkiem Narodowym) i na jej obrzeżach zarejestrowano łącznie 1091 pomników przyrodywg rejestru Podlaskiego Wojewódzkiego Konserwatora Przyrody) na obszarze Parku Narodowego jest ich min.10 000 - dane zgromadzone w trakcie tegorocznych prac magisterskich) Projekty planów ochrony rezerwatów utworzonych w celu ochrony rzadkich gatunków motyli dziennych (min. Berezowo, Podcerkwa, Podolany) główne zagrożenie: kornik drukarz działania ochronne: kontrola stanu sanitarnego lasu Druzgocąca krytyka Państwowej Rady ochrony Przyrody i Białowieskiej Stacji Geobotanicznej: - kornik nie stanowi zagrożenia dla występowania rzadkich gatunków motyli dziennych w rezerwacie, a wręcz przeciwnie, powodując powstawanie otwartych przestrzeni może im sprzyjać; - Plan ochrony rezerwatu przyrody powinien zakładać, że "normą" w rezerwacie przyrody jest brak ingerencji Dzięcioł białogrzbiety 1990 2005 na obszarze BPN populacja bez zmian 1990 2005 - poza BPN gatunek wycofał się z ok. 2/3 swoich poprzednich stanowisk

Dzięcioł białogrzbiety Puszcza Białowieska najważniejszą ostoją tego gatunku Dyrektywa Ptasia UE, Polska czerwona księga gatunek bliski zagrożenia Zalecenia ochronne: -całkowity zakaz wyrębu martwych i zamierających drzew liściastych - zachować w lesie odpowiednią ilość martwego drewna drzew liściastych (20-25 % drzewostanu, ok. 200 szt /ha) dane z: Poradniki ochrony siedlisk i gatunków Natura 2000 podręcznik metodyczny MŚ DYREKTYWA RADY 79/409/EWG z dnia 2 kwietnia 1979 roku w sprawie ochrony dzikich ptaków Artykuł 4 1. Gatunki ( ) będą objętą szczególnymi środkami ochronnymi, obejmującymi także ich siedliska, mającymi na celu zapewnienie przetrwania i rozrodu tych gatunków w ich obszarach występowania. Dzięcioł trójpalczasty * polska czerwona księga: V gatunek narażony na wyginiecie. Status zagrożenia w Europie: D gatunek zagrożony z racji zmniejszania się populacji. * Puszcza Białowieska stanowi najliczniej zasiedloną ostoje podgatunku tajgowego * zagrożenia: brak wystarczającej ilości martwych i zamierających świerków * Zalecenia ochronne: -wprowadzić całkowity zakaz wyrębu martwych i zamierających świerków na obszarach objętych przestrzenna forma ochrony -zmienić zasady gospodarki leśnej aby było możliwe zachowanie w lesie martwych świerków w wymaganej przez ten gatunek jakości i ilości dane z: Poradniki ochrony siedlisk i gatunków Natura 2000 podręcznik metodyczny MŚ DYREKTYWA RADY 79/409/EWG z dnia 2 kwietnia 1979 roku w sprawie ochrony dzikich ptaków Artykuł 5 Państwa członkowskie podejmą ( ) niezbędne działania w celu stworzenia ogólnego systemu ochrony wszystkich gatunków ptaków, o których mowa w art. 1, zabraniając w szczególności: ( ) (b) umyślnego niszczenia lub uszkadzania ich gniazd i jaj lub usuwania tych gniazd; ( ) (d) umyślnego płoszenia tych ptaków, zwłaszcza w okresie lęgowym i wyprowadzania młodych, ( ) DYREKTYWA RADY 79/409/EWG z dnia 2 kwietnia 1979 roku w sprawie ochrony dzikich ptaków Artykuł 2 Państwa członkowskie podejmą wymagane działania w celu utrzymania populacji gatunków, o których mowa w art. I, na poziomie, odpowiadającym przede wszystkim wymaganiom ekologicznym, ( ) Artykuł 3 1. W świetle wymagań, o których mowa w art. 3, państwa członkowskie podejmą niezbędne działania w celu zachowania, utrzymania lub odtworzenia dostatecznego zróżnicowania i obszaru siedlisk dla gatunkową ptaków, ( ) REZERWAT SZAFERA 30 MARCA, okres lęgowy m.in. dzięcioła białogrzbietego, trójpalczastego

PRZEJSCIE GRANICZNE W GRUSZKACH w świetle Dyrektywy Habitatowej DYREKTYWA HABITATOWA Działania rekompensujące straty w przyrodzie poprzez rekultywacje wyrobiska. Planowane zakończenie 30.11.2006. Zdjęcie wykonane w kwietniu br. Wojewoda decyzją z dn. 6.06.05 zezwala na realizację przejścia i stwierdza: nadrzędny interes społeczny brak rozwiązań alternatywnych akceptuje raport OOŚ nakazuje wykonanie kompensacji poprzez rekultywację wyrobiska po eksploatacji kruszywa w Białowieży do dnia 30.11.2006 KOMPENSACJA cd.

Międzynarodowa opinia publiczna Czy musi dojść do kolejnej kompromitacji na arenie międzynarodowej?