RZECZPOSPOLITA POLSKA (12) TŁUMACZENIE PATENTU EUROPEJSKIEGO (19) PL (11) PL/EP 1713335 (13) T3 (96) Data i numer zgłoszenia patentu europejskiego: 10.02.2005 05715941.0 (51) Int. Cl. A01N43/40 (2006.01) (97) O udzieleniu patentu europejskiego ogłoszono: Urząd Patentowy Rzeczypospolitej Polskiej 27.08.2008 Europejski Biuletyn Patentowy 2008/35 EP 1713335 B1 (54) Tytuł wynalazku: Kompozycja grzybobójcza zawierająca pochodną pirydyloetylobenzamidu i związek zdolny do hamowania biosyntezy metioniny (30) Pierwszeństwo: EP20040356015 US20040636999P 12.02.2004 17.12.2004 (43) Zgłoszenie ogłoszono: 25.10.2006 Europejski Biuletyn Patentowy 2006/43 (45) O złożeniu tłumaczenia patentu ogłoszono: 27.02.2009 Wiadomości Urzędu Patentowego 02/2009 (73) Uprawniony z patentu: Bayer CropScience S.A., Lyon, FR PL/EP 1713335 T3 (72) Twórca (y) wynalazku: GOUOT Jean-Marie, Saint Cyr au Mont d'or, FR GROSJEAN-COURNOYER Marie-Claire, Curis au Mont d'or, FR (74) Pełnomocnik: Przedsiębiorstwo Rzeczników Patentowych Patpol Sp. z o.o. rzecz. pat. Mitura Jolanta 02-770 Warszawa 130 skr. poczt. 37 Uwaga: W ciągu dziewięciu miesięcy od publikacji informacji o udzieleniu patentu europejskiego, każda osoba może wnieść do Europejskiego Urzędu Patentowego sprzeciw dotyczący udzielonego patentu europejskiego. Sprzeciw wnosi się w formie uzasadnionego na piśmie oświadczenia. Uważa się go za wniesiony dopiero z chwilą wniesienia opłaty za sprzeciw (Art. 99 (1) Konwencji o udzielaniu patentów europejskich).
Opis [0001] Niniejszy wynalazek dotyczy nowych kompozycji grzybobójczych zawierających pochodną pirydyloetylobenzamidu oraz związek zdolny do hamowania biosyntezy metioniny. Niniejszy wynalazek dotyczy również sposobu zwalczania grzybów fitopatogennych przez stosowanie takiej kompozycji w miejscu zakażonym lub podatnym na zakażenie. [0002] W międzynarodowym zgłoszeniu patentowym WO 01/11965 ogólnie ujawniono wiele pochodnych pirydyloetylobenzamidu. Możliwość połączenia jednej lub więcej spośród tych licznych pochodnych pirydyloetylobenzamidu ze znanymi środkami grzybobójczymi, aby zwiększyć aktywność grzybobójczą ujawniono ogólnie, bez konkretnych przykładów ani danych biologicznych. [0003] W rolnictwie, przedmiotem wysokiego zainteresowania jest zawsze wprowadzanie nowych mieszanin pestycydów wykazujących działanie synergistyczne, mających na celu, w szczególności, skuteczne zapobieganie lub zwalczanie rozwoju szczepów opornych na stosowane uprzednio składniki aktywne lub mieszaniny znanych składników aktywnych, przy zminimalizowaniu ilości środków chemicznych uwalnianych do środowiska i zmniejszeniu kosztów związanych z ich stosowaniem. [0004] Obecnie opracowano nowe kompozycje grzybobójcze, które mają powyższe właściwości. [0005] Zatem, niniejszy wynalazek dotyczy kompozycji zawierającej: a) pochodną pirydyloetylobenzamidu o wzorze ogólnym (I) w którym: - p oznacza liczbę całkowitą: 1, 2, 3 lub 4 - q oznacza liczbę całkowitą: 1, 2, 3, 4 lub 5; - każdy podstawnik X jest niezależnie wybrany z grupy obejmującej halogen, alkil lub halogenoalkil; - każdy podstawnik Y jest niezależnie wybrany z grupy obejmującej halogen, alkil, alkenyl, alkinyl, halogenoalkil, alkoksyl, grupę aminową, fenoksyl, grupę alkilotiową, grupę dialkiloaminową, grupę acylową, grupę cyjanową, grupę estrową, hydroksyl, aminoalkil, benzyl, halogenoalkoksyl, halogenosulfonyl, halogenotioalkil, alkoksyalkenyl, alkilosulfonamid, grupę nitrową, alkilosulfonyl, fenylosulfonyl lub benzylosulfonyl; jak również N-tlenki 2-pirydyny tych związków; oraz b) związek zdolny do hamowania biosyntezy metioniny; w stosunku wagowym (a) / (b) od 0,01 do 20. 1
[0006] W kontekście niniejszego wynalazku: - halogen oznacza atom chloru, bromu, jodu lub fluoru; - każdy z rodników alkilowych lub acylowych występujących w cząsteczce zawiera 1-10 atomów węgla, korzystnie 1-7 atomów węgla, korzystniej 1-5 atomów węgla i może być prosty lub rozgałęziony; - każdy z rodników alkenylowych lub alkinylowych występujących w cząsteczce zawiera 2-10 atomów węgla, korzystnie 2-7 atomów węgla, korzystniej 2-5 atomów węgla i może być prosty lub rozgałęziony. [0007] Kompozycja według niniejszego wynalazku ma działanie synergistyczne. Działanie synergistyczne umożliwia zmniejszenie ilości substancji chemicznych uwalnianych do środowiska oraz zmniejszenie kosztów zwalczania grzybów. [0008] W kontekście niniejszego wynalazku, wyrażenie działanie synergistyczne określa metoda Colby ego, podana w publikacji "Calculation of the synergistic and antagonistic responses of herbicide combinations" Weeds, (1967), 15, str. 20-22. [0009] W publikacji tej podano wzór: x * y E = x + y 100 w którym E oznacza oczekiwany procent hamowania choroby dla kombinacji dwóch fungicydów w określonych dawkach (przykładowo równy x i y, odpowiednio), x oznacza obserwowany procent hamowania choroby spowodowany przez związek (I) w określonej dawce (równy x), y oznacza obserwowany procent hamowania choroby spowodowany przez związek (II) w określonej dawce (równy y). Jeśli obserwowany procent hamowania choroby spowodowany przez kombinację związków jest większy niż E, występuje działanie synergistyczne. [0010] Kompozycja według niniejszego wynalazku zawiera pochodną pirydynoetylobenzamidową o wzorze ogólnym (I). Korzystnie, niniejszy wynalazek dotyczy kompozycji zawierającej pochodną pirydyloetylobenzamidu o wzorze ogólnym (I), której różne charakterystyki można wybrać osobno lub w kombinacji: - odnośnie p, p wynosi 2; - odnośnie q, q wynosi 1 lub 2. Korzystniej, q wynosi 2; - odnośnie X, X niezależnie oznacza halogen lub halogenoalkil. Korzystniej, X niezależnie oznacza atom chloru lub grupę trifluorometylową; - odnośnie Y, Y niezależnie oznacza halogen lub halogenoalkil. Korzystniej, Y niezależnie oznacza atom chloru lub grupę trifluorometylową; [0011] Korzystniej, pochodną pirydyloetylobenzamidu o wzorze ogólnym (I) obecną w kompozycji według niniejszego wynalazku jest: - N-{2-[3-chloro-5-(trifluorometylo)-2-pirydynylo]etylo}-2-trifluorometylobenzamid (związek 1); - N-{2-[3-chloro-5-(trifluorometylo)-2-pirydynylo]etylo}-2-jodobenzamid (związek 2); lub 2
- N-{2-[3,5-dichloro-2-pirydynylo]etylo}-2-trifluorometylobenzamid (związek 3). [0012] Jeszcze korzystniej, pochodną pirydyloetylobenzamidu o wzorze ogólnym (I) występującą w kompozycji według niniejszego wynalazku jest N-{2-[3-chloro-5- (trifluorometylo)-2-pirydynylo]etylo}-2- trifluorometylobenzamid (związek 1). [0013] Kompozycja według niniejszego wynalazku zawiera związek zdolny do hamowania biosyntezy metioniny. Korzystnie, niniejszy wynalazek dotyczy kompozycji zawierającej związek zdolny do hamowania biosyntezy metioniny wybrany z grupy obejmującej cyprodynil, mepanipirym i pirymetanil. Korzystny jest pirymetanil. [0014] Kompozycja według niniejszego wynalazku zawiera co najmniej (a) pochodną pirydyloetylobenzamidu o wzorze ogólnym (I) i (b) związek zdolny do hamowania biosyntezy metioniny w stosunku wagowym (a) / (b) od 0,01 do 20; korzystnie od 0,05 do 10; jeszcze korzystniej od 0,1 do 5. [0015] Kompozycja według niniejszego wynalazku może ponadto zawierać co najmniej jeden inny grzybobójczy składnik aktywny (c). [0016] Grzybobójczy składnik aktywny (c) może być wybrany z grupy obejmującej następujące związki: azakonazol, azoksystrobina, (Z)-N-[α-(cyklopropylometoksyimino)-2, 3-difluoro-6-(trifluorometylo)benzylo]-2- fenyloacetamid, 6-jodo-2-propoksy-3-propylochinazolin-4(3H)-on, benalaksyl, benomyl, bentiawalikarb, bifenyl, bitertanol, blastycydyna-s, boskalid, boraks, bromukonazol, bupirymat, sec-butyloamina, polisiarczek wapna, kaptafol, kaptan, karbendazym, karboksyna, karpropamid, chinometionat, chlorotalonil, chlozolinat, wodorotlenek miedzi, oktanian miedzi, tlenochlorek miedzi, siarczan miedzi, tlenek miedzi, cyazofamid, cymoksanil, cyprokonazol, cyprodynil, dazomet, debakarb, dichlofluanid, dichlorofen, diklobutrazol, diklocymet, diklomezyna, dikloran, dietofenkarb, difenokonazol, metylosiarczan difenzokwatu, difenzokwat, diflumetorim, dimetirimol, dimetomorf, dinikonazol, dinobuton, dinokap, difenyloamina, ditianon, dodemorf, octan dodemorfu, dodyna, edifenfos, epoksykonazol, etaboksam, etyrymol, etoksychina, etakonazol, etridiazol, famoksadon, fenamidon, fenarimol, fenbukonazol, fenfuram, fenheksamid, fenpiklonil, fenoksanil, fenpropidyna, fenpropimorf, fentyna, wodorotlenek fentyny, octan fentyny, ferbam, ferimzon, fluazynam, fludioksonil, fluoroimid, fluoksastrobina, fluchinkonazol, flusilazol, flusulfamid, flutolanil, flutriafol, folpet, formaldehyd, fosetyl, fosetyl glinowy, fuberidazol, furalaksyl, furametpir, guazatyna, octan guazatyny, heksachlorobenzen, heksakonazol, siarczan 8-hydroksychinoliny, siarczan potasowy hydroksychinoliny, hymeksazol, siarczan imazalilu, imazalil, imibenkonazol, iminoktadyna, trioctan iminoktadyny, ipkonazol, iprobenfos, iprodion, iprowalikarb, izoprotiolan, kasugamycyna, hydrat chlorowodorku kasugamycyny, krezoksym metylowy, mankoper, mankozeb, maneb, mepanipirym, mepronil, chlorek rtęci (II), tlenek rtęci (II), chlorek rtęci (I), metalaksyl, metalaksyl-m, metam sodowy, metam, metkonazol, metasulfokarb, izotiocyjanian metylu, metiram, metominostrobina, mildiomycyna, myklobutanil, nabam, bis(dimetyloditiokarbaminian) niklu, nitrotal izopropylowy, nuarimol, oktylinon, ofuras, kwas oleinowy, oksadiksyl, oksyna miedziowa, fumaran okspokonazolu, oksykarboksyna, pefurazoat, penkonazol, pencykuron, pentachlorofenol, pentachlofenolan sodu, laurynian pentachlorofenylu, octan fenylortęci, 2- fenylofenolan sodu, 2-fenylofenol, kwas fosforowy, ftalid, pikoksystrobina, piperalina, polioksyny, polioksyna B, polioksyna, polioksorym, probenazol, prochloraz, procymidon, chlorowodorek propamokarbu, propamokarb, propikonazol, propineb, protiokonazol, piraklostrobina, pirazofos, pirybutykarb, piryfenoks, 3
pirymetanil, pirochilon, chinoksyfen, chintozen, siltiofam, simekonazol, spiroksamina, siarka, oleje smołowe, tebukonazol, teknazen, tetrakonazol, tiabendazol, tifluzamid, tiofanat metylowy, tiram, tolklofos metylowy, tolilofluanid, triadimefon, triadimenol, triazoksyd, tricyklazol, tridemorf, trifloksystrobina, triflumizol, triforyna, tritikonazol, walidamycyna, winklozolina, zineb, ziram i zoksamid. [0017] Korzystnie, grzybobójczy składnik aktywny (c) jest wybrany z grupy obejmującej kaptan, propineb, fenheksamid, trifloksystrobinę, tolilofluanid, iprodion, procymidon oraz chlorotalonil. [0018] Jeśli trzeci składnik aktywny (c), określony powyżej, jest obecny w kompozycji, związek ten może występować w stosunku wagowym (a): (b): (c) od 1 : 0,01 : 0,01 do 1 : 20: 20; przy czym stosunki związku (a) do związku (c) zmieniają się niezależnie od siebie. Korzystnie, stosunek wagowy (a): (b): (c) może wynosić od 1 : 0,05 : 0,05 do 1 : 10: 10. [0019] Aby zilustrować niniejszy wynalazek, nie ograniczając go, wymienić można następujące kompozycje: związek 1 z cyprodynilem, związek 1 z mepanipirymem, związek 1 z pirymetanilem, związek 2 z cyprodynilem, związek 2 z mepanipirymem, związek 2 z pirymetanilem, związek 3 z cyprodynilem, związek 3 z mepanipirymem, związek 3 z pirymetanilem. [0020] Kompozycja według niniejszego wynalazku może ponadto zawierać inny składnik dodatkowy, taki jak dopuszczalny w rolnictwie podłoże, nośnik lub wypełniacz. [0021] W niniejszym opisie, wyrażenie podłoże oznacza naturalny lub syntetyczny, organiczny lub nieorganiczny składnik, z którym składnik aktywny jest połączony, aby znacznie ułatwić jego stosowanie na częściach rośliny. To podłoże jest zatem zazwyczaj obojętne i powinno być dopuszczalne w rolnictwie. Podłoże może być stałe lub ciekłe. Przykłady odpowiednich podłoży stanowią: gliny, naturalne lub syntetyczne krzemiany, krzemionka, żywice, woski, stałe nawozy, woda, alkohole, zwłaszcza butanol, rozpuszczalniki organiczne, oleje mineralne oraz roślinne i ich pochodne. Można również zastosować mieszaniny takich podłoży. [0022] Kompozycja może również zawierać inne składniki dodatkowe. W szczególności, kompozycja może dodatkowo zawierać środek powierzchniowo czynny. Może nim być emulgator, środek dyspergujący lub środek zwilżający o charakterze jonowym lub niejonowym albo mieszanina takich środków powierzchniowo czynnych. Wymienić można, przykładowo, sole kwasu poliakrylowego, sole kwasu lignosulfonowego, sole kwasu fenolosulfonowego lub naftalenosulfonowego, polikondensaty tlenku etylenu z alkoholami tłuszczowymi lub z kwasami tłuszczowymi albo z aminami tłuszczowymi, podstawione fenole (w szczególności alkilofenole lub arylofenole), sole estrów kwasu sulfobursztynowego, pochodne tauryny (szczególnie alkilotauryniany), estry fosforowe alkoholi polioksyetylenowych lub fenoli, estry kwasów tłuszczowych z poliolami i pochodne powyższych związków zawierające funkcyjne grupy siarczanowe, sulfonianowe i fosforanowe. Na ogół, obecność co najmniej jednego środka powierzchniowo czynnego ma istotne znaczenie wtedy, gdy składnik aktywny i/lub obojętny nośnik są nierozpuszczalne w wodzie i kiedy nośnikiem do stosowania kompozycji jest woda. Korzystnie, zawartość środka powierzchniowo czynnego może wynosić 5-40% wagowych kompozycji. [0023] Można również zastosować dodatkowe składniki, przykładowo koloidy ochronne, spoiwa, zagęszczacze, środki tiksotropowe, środki penetrujące, stabilizatory, środki sekwestrujące. Bardziej ogólnie, składniki aktywne można łączyć z dowolną stałą lub ciekłą substancją dodatkową, która jest odpowiednia do zastosowania w zwykłych technikach wytwarzania postaci użytkowej. 4
[0024] Na ogół, kompozycja według wynalazku może zawierać 0,05-99 % wagowych składnika aktywnego, korzystnie 10-70 % wagowych. [0025] Kompozycje według niniejszego wynalazku można stosować w różnych postaciach użytkowych, takich jak dyspenser aerozolowy, zawiesina kapsuł, koncentrat do zamgławiania na zimno, proszek do opylania, koncentrat do sporządzania emulsji wodnej, emulsja olej w wodzie, emulsja woda w oleju, granule kapsułowane, granule małych rozmiarów, płynny koncentrat do zaprawiania nasion, gaz (pod ciśnieniem), produkt wytwarzający gaz, granule, koncentrat do zamgławiania na gorąco, makrogranule, mikrogranule, proszek do sporządzania zawiesiny olejowej, koncentrat zawiesinowy rozcieńczony olejem, koncentrat w postaci cieczy rozcieńczony olejem, pasta, pręt roślinny, proszek do suchego zaprawiania nasion, nasiona pokryte środkiem ochrony roślin, koncentrat rozpuszczalny, proszek rozpuszczalny, roztwór do zaprawiania nasion, koncentrat w postaci stężonej zawiesiny (płynny koncentrat), ciecz ultraniskoobjętościowa ULV, zawiesina ultraniskoobjętościowa ULV, granule lub tabletki do sporządzania zawiesiny wodnej, proszek do sporządzania zawiesiny wodnej służący do zaprawiania, granule lub tabletki rozpuszczalne, proszek rozpuszczalny w wodzie do zaprawiania nasion oraz proszek do sporządzania zawiesiny wodnej. [0026] W zakres tych kompozycji wchodzą nie tylko kompozycje gotowe do nanoszenia na rośliny lub nasiona za pomocą odpowiedniego urządzenia, takiego jak urządzenie do opryskiwania lub urządzenie do opylania, ale również stężone kompozycje przemysłowe, które należy rozcieńczyć przed zastosowaniem na uprawie. [0027] Kompozycje grzybobójcze według niniejszego wynalazku można stosować zapobiegawczo lub leczniczo do zwalczania fitopatogennych grzybów upraw. Zatem, zgodnie z kolejnym aspektem niniejszego wynalazku, ujawniono sposób zwalczania fitopatogennych grzybów w uprawach przez zapobieganie lub leczenie charakteryzujący się tym, że kompozycję grzybobójczą, opisaną powyżej, nanosi się na nasiona, roślinę i/lub na owoce rośliny lub na glebę, na której ta roślina rośnie lub ma zostać posadzona. [0028] Kompozycja do stosowania przeciwko fitopatogennym grzybom w uprawach zawiera skuteczną i niefitotoksyczną ilość składnika aktywnego o wzorze ogólnym (I). [0029] Wyrażenie skuteczna i niefitotoksyczna ilość oznacza ilość kompozycji według wynalazku, wystarczającą do zwalczenia lub zniszczenia grzybów występujących lub mogących występować w uprawach, która nie powoduje żadnych znaczących symptomów fitotoksyczności w tych uprawach. Taką ilość może zmieniać się w szerokim zakresie, w zależności od grzyba, przeciwko któremu ma być zastosowana, rodzaju uprawy, warunków klimatycznych oraz związków wchodzących w skład kompozycji grzybobójczej według wynalazku. [0030] Ilość tę można określić przez systematyczne próby w warunkach naturalnych, które przeprowadzić może specjalista w tej dziedzinie. [0031] Sposób traktowania według niniejszego wynalazku jest użyteczny do traktowania materiału reprodukcyjnego, takiego jak bulwy lub kłącza, ale również nasion, siewek lub siewek pikowanych oraz roślin lub roślin pikowanych. Ten sposób traktowania może być także użyteczny do traktowania korzeni. Sposób według niniejszego wynalazku może również być użyteczny do traktowania nadziemnych części rośliny, takich jak pień, łodyga lub szypułka, liście, kwiaty i owoce danej rośliny. [0032] Pośród roślin, które można chronić sposobem według wynalazku, wymienić można następujące: bawełna; len; winorośl; uprawy owoców, takie jak Rosaceae sp. (przykładowo owoce pestkowe, takie jak 5
jabłka i gruszki, ale również morele, migdały i brzoskwinie), Ribesioidae sp., Juglandaceae sp., Betulaceae sp., Anacardiaceae sp., Fagaceae sp., Moraceae sp., Oleaceae sp., Actinidaceae sp., Lauraceae sp., Musaceae sp. (przykładowo bananowce i banany rajskie), Rubiaceae sp., Theaceae sp., Sterculiceae sp., Rutaceae sp. (przykładowo cytryny, pomarańcze i grejpfruty); rośliny strączkowe, takie jak Solanaceae sp. (przykładowo pomidory), Liliaceae sp., Asteraceae sp. (przykładowo sałata), Umbelliferae sp., Cruciferae sp., Chenopodiaceae sp., Cucurbitaceae sp., Papilionaceae sp. (przykładowo groch), Rosaceae sp. (przykładowo truskawki); uprawy wielkoobszarowe takie, jak Graminae sp. (przykładowo kukurydza, rośliny zbożowe, takie jak pszenica, ryż, jęczmień i pszenżyto), Asteraceae sp. (przykładowo słonecznik), Cruciferae sp. (przykładowo rzepak), Papilionaceae sp. (przykładowo soja), Solanaceae sp. (przykładowo ziemniaki), Chenopodiaceae sp. (przykładowo burak ćwikłowy); uprawy ogrodnicze i leśne; oraz genetycznie modyfikowane homologi tych upraw. [0033] Pośród roślin chronionych sposobem według niniejszego wynalazku i ich chorób, wymienić można następujące: - pszenica, w odniesieniu do zwalczania następujących chorób nasion: fuzariozy (Microdochium nivale i Fusarium roseum), śnieć cuchnąca (Tilletia caries, Tilletia controversa lub Tilletia indica), septorioza (Septoria nodorum) oraz śnieć gładka; - pszenica, w odniesieniu do zwalczania następujących chorób nadziemnych części rośliny: łamliwość źdźbła zbóż (Tapesia yallundae, Tapesia acuiformis), zgorzel podstawy źdźbła (Gaeumannomyces graminis), fuzarioza (F. culmorum, F. graminearum), rizoktonioza zbóż (Rhizoctonia cerealis), mączniak prawdziwy (Erysiphe graminis forma specie tritici), rdze (Puccinia striiformis i Puccinia recondita) oraz septoriozy (Septoria tritici i Septoria nodorum) ; - pszenica i jęczmień, w odniesieniu do zwalczania chorób bakteryjnych i wirusowych, przykładowo żółta mozaikowatość jęczmienia; - jęczmień, w odniesieniu do zwalczania następujących chorób nasion: plamistość siatkowa jęczmienia (Pyrenophora graminea, Pyrenophora teres oraz Cochliobolus sativus), śnieć gładka (Ustilago nuda) oraz fuzariozy (Microdochium nivale i Fusarium roseum) ; - jęczmień, w odniesieniu do zwalczania następujących chorób nadziemnych części rośliny: łamliwość źdźbła zbóż Tapesia yallundae), plamistość siatkowa liści jęczmienia (Pyrenophora teres i Cochliobolus sativus), mączniak prawdziwy (Erysiphe graminis forma specie hordei), rdza karłowa (Puccinia hordei) oraz rynchosporioza (Rhynchosporium secalis) ; - ziemniak, w odniesieniu do zwalczania chorób bulw (w szczególności Helminthosporium solani, Phoma tuberosa, Rhizoctonia solani, Fusarium solani), zaraza ziemniaka (Phytopthora infestans) oraz niektórych wirusów (wirus Y); - ziemniak, w odniesieniu do zwalczania następujących chorób liści: alternarioza (Alternaria solani), zaraza ziemniaka (Phytophthora infestans) ; - bawełna, w odniesieniu do zwalczania następujących chorób młodych roślin wyrosłych z nasion: zgorzel i zgnilizna pierścieniowa Rhizoctonia solani, Fusarium oxysporum) oraz czarna zgnilizna korzeni (Thielaviopsis basicola) ; 6
- rośliny dostarczające białko, przykładowo groch, w odniesieniu do zwalczania następujących chorób nasion: antraknoza (Ascochyta pisi, Mycosphaerella pinodes), fuzarioza (Fusarium oxysporum), szara pleśń (Botrytis cinerea) oraz mączniak rzekomy (Peronospora pisi) ; - rośliny oleiste, przykładowo rzepak, w odniesieniu do zwalczania następujących chorób nasion: Phoma lingam, Alternaria brassicae i Sclerotinia sclerotiorum ; - kukurydza, w odniesieniu do zwalczania chorób nasion: (Rhizopus sp., Penicillium sp., Trichoderma sp., Aspergillus sp. i Gibberella fujikuroi) ; - len, w odniesieniu do zwalczania choroby nasion : Alternaria linicola; - drzewa leśne, w odniesieniu do zwalczania zgorzeli siewek sosnowych (Fusarium oxysporum, Rhizoctonia solani); - ryż, w odniesieniu do zwalczania następujących chorób nadziemnych części rośliny: zaraza ryżu (Magnaporthe grisea), otoczkowa zaraza ryżu (Rhizoctonia solani) ; - rośliny strączkowe, w odniesieniu do zwalczania następujących chorób nasion młodych roślin wyrosłych z nasion: zgorzel oraz zgnilizna pierścieniowa (Fusarium oxysporum, Fusarium roseum, Rhizoctonia solani, Pythium sp.) ; - rośliny strączkowe, w odniesieniu do zwalczania następujących chorób nadziemnych części rośliny: szara pleśń (Botrytis sp.), mączniaki prawdziwe (w szczególności Erysiphe cichoracearum, Sphaerotheca fuliginea i Leveillula taurica), fuzariozy (Fusarium oxysporum, Fusarium roseum), plamistość liści (Cladosporium sp.), alternarioza (Alternaria sp.), antraknoza [ (Colletotrichum sp.), septorioza (Septoria sp.), plamistość czarna (Rhizoctonia solani), mączniaki rzekome (przykładowo Bremia lactucae, Peronospora sp., Pseudoperonospora sp., Phytophthora sp.) ; - drzewa owocowe, w odniesieniu do chorób nadziemnych części rośliny: brunatna zgnilizna drzew owocowych (Monilia fructigenae, M. laxa), parch (Venturia inaequalis), mączniak prawdziwy jablłoni(podosphaera leucotricha) ; - winorośl, w odniesieniu do chorób liści: w szczególności szarej pleśni (Botrytis cinerea), mączniaka prawdziwego winorośli (Uncinula necator), czarnej zgnilizny (Guignardia biwelli) oraz mączniaka rzekomego winorośli (Plasmopara viticola) ; - burak ćwikłowy, w odniesieniu do następujących chorób nadziemnych części rośliny: chwościk buraka (Cercospora beticola), mączniak prawdziwy buraka (Erysiphe beticola), ramularioza buraka (Ramularia beticola). [0034] Kompozycję grzybobójczą według niniejszego wynalazku można również stosować przeciwko chorobom grzybiczym występującym wewnątrz drewna lub na nim. Określenie drewno oznacza wszystkie gatunki drewna i wszystkie typy obróbek tego drewna przeznaczone do budowy, przykładowo lite drewno, drewno o dużej gęstości, drewno warstwowe oraz sklejka. Sposób traktowania drewna według wynalazku obejmuje głównie kontaktowanie go z jednym lub więcej związków według niniejszego wynalazku lub z kompozycją według wynalazku; przykładowo poprzez stosowanie bezpośrednie, opryskiwanie, maczanie, wstrzyknięcie lub dowolny inny odpowiedni sposób. [0035] Kompozycję grzybobójczą według niniejszego wynalazku można również stosować do traktowania związkami według wynalazku lub kompozycjami agrochemicznymi według wynalazku organizmów 7
modyfikowanych genetycznie. Rośliny modyfikowane genetycznie są roślinami, z których genomem jest stabilnie zintegrowany heterologiczny gen kodujący dane białko. Wyrażenie heterologiczny gen kodujący dane białko oznacza geny, które nadają transformowanej roślinie nowe właściwości agronomiczne lub geny polepszające jakość agronomiczną modyfikowanej rośliny. [0036] Zazwyczaj, przy stosowaniu na liściach, dawka składnika aktywnego stosowana w sposobie traktowania według niniejszego wynalazku korzystnie jest zawarta w zakresie 10-2000 g/ha, korzystniej 20-1500 g/ha. Na ogół, przy stosowaniu na nasionach, dawka składnika aktywnego korzystnie jest zawarta w zakresie 1-200 g na 100 kg nasion, korzystniej 2-150 g na 100 kg nasion. Zrozumiałe jest, że podane powyżej dawki stanowią przykładową ilustrację wynalazku. Specjalista w tej dziedzinie będzie wiedział jak dostosować wysokość dawek w zależności od charakteru leczonej rośliny. [0037] Kompozycje według niniejszego wynalazku można również stosować do wytwarzania kompozycji użytecznej w zapobieganiu lub leczeniu chorób grzybiczych u ludzi i zwierząt, takich jak, przykładowo, grzybice, dermatozy, choroby powodowane przez trichophyton oraz kandydozy lub choroby powodowane przez Aspergillus spp. lub Candida spp., przykładowo przez Aspergillus fumigatus lub Candida albicans. Odpowiednio. [0038] Niniejszy wynalazek zilustrowano następującymi przykładami : Przykład 1: Skuteczność mieszaniny zawierającej N-{2-[3-chloro-5- (trifluorometylo)-2- pirydynylo]etylo}-2-trifluorometylobenzamid (związek 1) i cyprodynil przeciwko Erysiphe graminis f. sp. graminis [0039] Testowane składniki aktywne przygotowano przy zastosowaniu homogenizatora Pottera w mieszaninie aceton/tween/woda. Następnie, zawiesinę rozcieńczono wodą i otrzymano pożądane stężenie składnika aktywnego. [0040] Rośliny pszenicy (odmiana Audace) w wyjściowych pojemnikach, zasiane w podłożu ziemia torfowapucolana 50/50 i uprawiane w 12 C, w stadium 1-szego liścia (10 cm wysokości) opryskano wodną zawiesiną, opisaną powyżej. [0041] Rośliny, zastosowane jako rośliny kontrolne, potraktowano wodnym roztworem nie zawierającym składnika aktywnego. [0042] Po 24 godzinach, rośliny zakażono przez opylenie zarodnikami Erysiphe graminis f. sp. tritici, opylenie przeprowadzono stosując zakażone rośliny. [0043] Klasyfikację przeprowadzono 7 do 14 dno po zakażeniu, w porównaniu z roślinami kontrolnymi. [0044] W poniższej tabeli podsumowano wyniki otrzymane przy testowaniu związku 1 i cyprodynilu samodzielnie oraz w mieszaninie o stosunku wagowym 16:1. Dawka (g/ha) % skuteczności Synergizm (metoda Colby ego) Związek 1 500 35 - Cyprodinil 31,2 0 - Związek 1 + cyprodynil 500 + 31,2 55 +20 (stosunek 16:1) 8
[0045] Zgodnie z metodą Colby ego, zaobserwowano działanie synergistyczne testowanych mieszanin. Przykład 2: Skuteczność mieszaniny zawierającej N-{2-{3-chloro-5- (trifluorometylo)-2- pirydynylo]etylo}-2-trifluorometylobenzamid (związek 1) i pirymetanil przeciwko Botrytis cinerea [0046] Związki w postaci stężonej zawiesiny rozcieńczono wodą i otrzymano pożądane stężenie składnika aktywnego. Korniszony (odmiana Petit vert de Paris) w wyjściowych pojemnikach, zasiane w podłożu ziemia torfowa-pucolana 50/50 i uprawiane w 18-20 C, w stadium liścienia Z11 opryskano wodną zawiesiną opisaną powyżej. Rośliny, zastosowane jako rośliny kontrolne, potraktowano wodnym roztworem nie zawierającym składnika aktywnego. [0047] Po 24 godzinach, rośliny zakażono umieszczając na nich krople wodnej zawiesiny zarodników Botrytis cinerea (150 000 zarodników na ml) na górnej powierzchni liści. Zarodniki zebrano z 15-dniowej hodowli i zawieszono w pożywce mineralnej składającej się z : - 20 g/l żelatyny - 50 g/l cukru trzcinowego - 2 g/l NH 4 NO 3-1 g/l KH 2 PO 4 [0048] Zakażone korniszony umieszczono na 5/7 dni w komorze klimatycznej w 15-11 C (dzień/noc) i przy wilgotności względnej 80%. Klasyfikację (% skuteczności) przeprowadzono 5 do 7 dni po zakażeniu, w porównaniu z roślinami kontrolnymi. [0049] W poniższej tabeli podsumowano wyniki otrzymane przy testowaniu związku 1 i pirymetanilu samodzielnie oraz w mieszaninie o stosunku wagowym 3:1. Dawka (ppm) % skuteczności Synergizm (metoda Colby ego) Związek 1 37 45 - Pirymetanil 12,3 90 - Związek 1 + pirymetanil 37 + 12,3 100 +5 (stosunek 3:1) [0050] Zgodnie z metodą Colby ego, zaobserwowano działanie synergistyczne testowanych mieszanin. Przykład 3: Skuteczność mieszaniny zawierającej N-{2-{3-chloro-5- (trifluorometylo)-2- pirydynylo]etylo}-2-trifluorometylobenzamid (związek 1) i mepanipirym przeciwko Erysiphe graminis f. sp. hordei [0051] Testowane składniki aktywne przygotowano przy zastosowaniu homogenizatora Pottera w mieszaninie aceton/tween/woda. Następnie, zawiesinę rozcieńczono wodą i otrzymano pożądane stężenie składnika aktywnego. [0052] Rośliny jęczmienia (odmiana Express) w wyjściowych pojemnikach, zasiane w podłożu ziemia torfowa-pucolana 50/50 i uprawiane w 12 C, w stadium 1-szego liścia (10 cm wysokości) opryskano wodną zawiesiną, opisaną powyżej. 9
[0053] Rośliny, zastosowane jako rośliny kontrolne, potraktowano wodnym roztworem nie zawierającym składnika aktywnego. [0054] Po 24 godzinach, rośliny zakażono przez opylenie zarodnikami Erysiphe graminis f. sp. hordei, opylenie przeprowadzono stosując chore rośliny. [0055] Klasyfikację przeprowadzono 7 do 14 dno po zakażeniu, w porównaniu z roślinami kontrolnymi. [0056] W poniższej tabeli podsumowano wyniki otrzymane przy testowaniu związku 1 i mepanipirymu samodzielnie oraz w mieszaninie o stosunku wagowym 1:1. Dawka (g/ha) % skuteczności Synergizm (metoda Colby ego) Związek 1 500 40 - Mepanipyrim 500 0 - Związek 1 + mepanipirym 500 + 500 70 +30 (stosunek 1:1) [0057] Zgodnie z metodą Colby, zaobserwowano działanie synergistyczne testowanych mieszanin. Zastrzeżenia patentowe 1. Kompozycja zawierająca: a) pochodną pirydyloetylobenzamidu o wzorze ogólnym (I) w którym: - p oznacza liczbę całkowitą: 1, 2, 3 lub 4 - q oznacza liczbę całkowitą: 1, 2, 3, 4 lub 5; - każdy podstawnik X jest niezależnie wybrany z grupy obejmującej halogen, alkil lub halogenoalkil; - każdy podstawnik Y jest niezależnie wybrany z grupy obejmującej halogen, alkil, alkenyl, alkinyl, halogenoalkil, alkoksyl, grupę aminową, fenoksyl, grupę alkilotio, grupę dialkiloaminową, grupę acylową, grupę cyjanową, grupę estrową, hydroksyl, aminoalkil, benzyl, halogenoalkoksyl, halogenosulfonyl, halogenotioalkil, alkoksyalkenyl, alkilosulfonamid, grupę nitrową, alkilosulfonyl, fenylosulfonyl lub benzylosulfonyl; jak również N-tlenki 2-pirydyny tych związków; oraz b) związek zdolny do hamowania biosyntezy metioniny; w stosunku wagowym (a) / (b) od 0,01 do 20. 10
2. Kompozycja według zastrz. 1, znamienna tym, że p wynosi 2. 3. Kompozycja według zastrz. 1 lub 2, znamienna tym, że q wynosi 1 lub 2. 4. Kompozycja według dowolnego z zastrz. 1 do 3, znamienna tym, że X niezależnie oznacza halogen lub halogenoalkil. 5. Kompozycja według dowolnego z zastrz. 1 do 4, znamienna tym, że X niezależnie oznacza atom chloru lub trifluorometyl. 6. Kompozycja według dowolnego z zastrz. 1 do 5, znamienna tym, że Y niezależnie oznacza halogen lub halogenoalkil. 7. Kompozycja według dowolnego z zastrz. 1, znamienna tym, że Y niezależnie oznacza atom chloru lub trifluorometyl. 8. Kompozycja według dowolnego z zastrz. 1 do 7, znamienna tym, że związkiem o wzorze ogólnym (I) jest: - N-{2-[3-chloro-5-(trifluorometylo)-2-pirydynylo]etylo}-2-trifluorometylobenzamid; - N-{2-[3-chloro-5-(trifluorometylo)-2-pirydynylo]etylo}-2-jodobenzamid; lub - N-{2-[3,5-dichloro-2-pirydynylo]etylo}-2-trifluorometylobenzamid. 9. Kompozycja według zastrz. 8, znamienna tym, że związkiem o wzorze ogólnym (I) jest N-{2-[3-chloro- 5-(trifluorometylo)-2-pirydynylo]etylo}-2-trifluorometylobenzamid. 10. Kompozycja według dowolnego z zastrz. 1 do 9, znamienna tym, że związkiem zdolnym do hamowania biosyntezy metioniny jest cyprodynil, mepanipirym lub pirymetanil. 11. Kompozycja według dowolnego z zastrz. 1 do 10 dodatkowo zawierająca związek grzybobójczy (c). 12. Kompozycja według zastrz. 11, znamienna tym, że związek grzybobójczy (c) jest wybrany z grupy obejmującej kaptan, propineb, fenheksamid, trifloksystrobinę, tolilofluanid, iprodion, procymidon oraz chlorotalonil. 13. Kompozycja według dowolnego z zastrz. 1-12 znamienna tym, że dodatkowo zawierają dopuszczalne w rolnictwie podłoże, nośnik, wypełniacz i/lub środek powierzchniowo czynny. 14. Sposób zwalczania fitopatogennych grzybów w uprawach przez zapobieganie lub leczenie, znamienny tym, że skuteczną i niefitotoksyczną ilość kompozycji według dowolnego z zastrz. 1 do 13 nanosi się na nasiona, roślinę i/lub owoce rośliny lub glebę, na której ta roślina rośnie lub ma zostać posadzona. 11