Waldemar Izdebski - Wykłady z przedmiotu SIT 98 11. Prowadzenia baz danych PZGiK Przejście od zasobu prowadzonego w postaci klasycznej do zasobu numerycznego, zapisanego w bazach danych, jest obecnie jednym z podstawowych zadań stawianych przed Powiatowymi Ośrodkami Dokumentacji Geodezyjnej i Kartograficznej. Są ośrodki posiadające już całość zasobu w postaci numerycznej i są takie, w których nadal dominuje mapa w postaci tradycyjnej. Skuteczność takiego przejścia i efekty z późniejszego wykorzystywania zasobu zależą w dużej mierze od oprogramowania i technologii jakie do tego zastosujemy. Oferowane rozwiązania umożliwiają bieżące prowadzenie istniejących wektorowych baz danych jak również ich sukcesywną budową na podstawie stopniowego zastępowania zeskanowanych map przez dane wektorowe (technologia hybrydowa). Technologia hybrydowa mimo, że z zasady potrzebuje dwóch rodzajów danych do uzyskania obrazu kompletnej mapy, zapewnia również możliwość udostępniania danych w formie zawsze aktualnych rastrów. Aktualność rastrów uzyskuje się w drodze wkreślenia danych wektorowych na rastry stanowiące zasób. Rastry mimo wielu ograniczeń w możliwościach przetwarzania mają jedną bardzo ważną cechę uniwersalność zapisu i możliwość wykorzystania w różnym oprogramowaniu. Dzięki temu stanowią bardzo atrakcyjny produkt, który znacznie może przyczynić się do uzyskiwania środków finansowych wpływających do PODGIK. 11.1. Technologia wektorowa Technologia wektorowa może być zastosowana dla terenów, dla których w całości istnieją bazy oparte na danych wektorowych. Mapa w rozumieniu kartograficznym (tradycyjnym) powstaje wtedy jako raport z bazy danych wykonany z wykorzystaniem prezentacji kartograficznej czyli znaków umownych przypisanych poszczególnym obiektom zapisanym w bazie danych. Rys. 11.1. Idea prowadzenia zasobu w postaci wektorowej Idealną sytuacja byłoby aby wykonawcy geodezyjni otrzymywali fragment bazy danych, które po aktualizacji byłyby materiałem do zasilenia bazy właściwej. Właściwie bardzo proste i logiczne założenie, ale w praktyce niosące wiele różnych problemów.
Waldemar Izdebski - Wykłady z przedmiotu SIT 99 Istotę procesu wydawania danych i ich przyjmowania do zasobu po aktualizacji przedstawia poniższy schemat. Rys. 11.2. Idea prowadzenia zasobu w postaci wektorowej Dane pobrane z PODGIK podlegają uaktualnieniu na podstawie opracowywanych numerycznie pomiarów terenowych. Stosuje się rozwiązania zapewniające możliwość odtwarzania stanów archiwalnych baz danych oraz pełną identyfikacje osób wprowadzających zmiany. Całość prac związanych z realizacją tego procesu może być zrealizowana bezpośrednio przez wykonawców geodezyjnych, jeśli będą w posiadaniu odpowiedniego oprogramowania lub przez pracowników ośrodka dokumentacji, którzy zrealizują prace związane z wprowadzeniem danych do bazy danych systemu na podstawie dostarczonego przez wykonawcę operatu. Poniżej przedstawiono schemat prowadzenia zasobu w postaci wektorowej z wykorzystaniem systemu GEO-MAP firmy GEO-SYSTEM Sp. z o.o.. Rys. 11.3. Schemat prowadzenia zasobu w postaci wektorowej z wykorzystaniem systemu GEO-MAP
Waldemar Izdebski - Wykłady z przedmiotu SIT 100 11.2. Technologia hybrydowa Technologia hybrydowa prowadzenia PODGIK związana jest z pracą na wielu tysiącach rastrów, ciągle podlegających modyfikacji. Modyfikacja polega na usuwaniu z nich obrazu obiektów terenowych, które przestały istnieć, zostały pomierzone czy zwektoryzowane i w związku z tym ich obraz zastąpiony zostaje danymi wektorowymi. Na początku prowadzenia zasobu w tej technologii należy dokonać skanowania zasobu, skalibrowania uzyskanych rastrów oraz odpowiedniego przygotowania danych do pracy. Należy jasno powiedzieć od tej chwili zasobem (aktualną mapą) jest raster. Raster, który będzie modyfikowany w miarę zachodzących i rejestrowanych zmian. Przy zastosowaniu rastrów monochromatycznych w rozdzielczości 300 dpi i maksymalnej kompresji (TIFF4) bazę rastrów średniej wielkości powiatu można zapisać na jednym nośniku CD. Rys. 11.4. Tysiące rastrów można zapisać na jednej płycie CD Ponieważ rastrów jest dużo należy technologie wprowadzać stopniowo przez wyłączanie z prowadzenia klasycznego kolejnych obszarów o takiej wielkości, która gwarantuje szybkie ich przeniesienie do prowadzenia w technologii hybrydowej. Poniżej przykład z harmonogramu prac przy wdrażaniu technologii hybrydowej w Warszawie. Prace rozpoczęto 22.01.2007r. a zakończono 22.06.2007r. zgodnie z harmonogramem. Rys. 11.5. Harmonogram wdrażania technologii hybrydowej na terenie dzielnicy Praga Północ m. st. Warszawy
Waldemar Izdebski - Wykłady z przedmiotu SIT 101 W dniu 4 lipca 2007 roku system inormatyczny dostępny na stronie urzędu miasta wskazywał już nastepujący stan zaawansowania prac zwiazanych z wdrożenim technologii hybrydowej. Rys. 11.6. Potwierdzenie terminowej realizacji prac wdrożeniowych technologii hybrydowej Bezpośrednio po rozpoczęciu prowadzenia zasobu w technologii hybrydowej istnieją praktycznie tylko rastry. Danych wektorowych nie ma wcale lub jest ich bardzo niewiele. 100 80 60 40 Raster Wektor 20 0 początek koniec Wraz z upływem czasu danych wektorowych zaczyna przybywać natomiast rastry są stopniowo eliminowane. Docelowo raster zastąpiony zostaje w całości przez dane wektorowe. Proces zastępowania rastra wektorem następuje w sposób naturalny w miarę wykonywanych na danym terenie prac i wcześniej zakończy się na terenach silnie rozwijających natomiast na terenach mało zainwestowanych może trwać znacznie dłużej. Oprócz naturalnego zastępowania wynikającego z bieżącego prowadzenia PODGIK można jednak proces ten wspomagać przez zlecanie prac, które pozwolą wcześniej wyeliminować pewne rastry (np. te, na których pozostało już bardzo niewiele treści).
Waldemar Izdebski - Wykłady z przedmiotu SIT 102 W opisywanej technologii zasobem, (aktualną mapą) jest wydruk aktualnego (modyfikowanego na bieżąco) rastra w połączeniu z posiadanymi dla danego terenu danymi wektorowymi. Rys. 11.7. Przykład połączenia rastra z wektorem Na przedstawionych rysunkach pokazano przykładowe fragmenty bazy rastrów monochromatycznych dla poszczególnych nakładek mapy zasadniczej z nałożoną treścią wektorową (kolor czerwony). Dla rastrów zastosowano przeźroczyste tło i różny kolor prezentacji dla poszczególnych nakładek: niebieski sytuacja, brązowy uzbrojenie, zielony-ewidencja. Rys. 11.8. Schemat prowadzenia zasobu w technologii hybrydowej z wykorzystaniem systemu GEO-MAP
Waldemar Izdebski - Wykłady z przedmiotu SIT 103 11.3. Rejestracja i wydawanie informacji o pracach Wraz z prowadzeniem bazy dotyczącej szczegółów terenowych istotne jest aby w zasobie przechowywać i udostępniać informacje o pracach bieżących i archiwalnych. Taki obowiązek nakładają na PODGIK aktualne przepisy. Poniżej przedstawiono przykładową informację. Rys. 11.9. Przykład informacji o pracach