Podwójna identyczność i prawdopodobieństwo wprowadzenia w błąd Porównanie oznaczeń

Transkrypt

1 WYTYCZNE DOTYCZĄCE ROZPATRYWANIA SPRAW ZWIĄZANYCH ZE WSPÓLNOTOWYMI ZNAKAMI TOWAROWYMI PRZEZ URZĄD HARMONIZACJI RYNKU WEWNĘTRZNEGO (ZNAKI TOWAROWE I WZORY) CZĘŚĆ C SPRZECIW DZIAŁ 2 PODWÓJNA IDENTYCZNOŚĆ I PRAWDOPODOBIEŃSTWO WPROWADZENIA W BŁĄD ROZDZIAŁ 3 PORÓWNANIE OZNACZEŃ Wytyczne dotyczące rozpatrywania spraw przez Urząd, Część C: Sprzeciw Strona 1

2 Spis treści 1 Wstęp Informacje ogólne Zasady ogólne Obiektywne porównanie Trzy aspekty: wizualny, brzmieniowy i koncepcyjny Porównywane oznaczenia Możliwy wynik porównania Właściwe terytorium i właściwy krąg odbiorców Identyczność oznaczeń Pojęcie identyczności Próg stwierdzenia identyczności Identyczność znaków słownych Znaki słowne a znaki graficzne Identyczność znaków graficznych Podobieństwo oznaczeń Pojęcie podobieństwa Próg stwierdzenia podobieństwa Elementy nieistotne Porównanie wizualne Porównanie wizualne w przypadku znaków słownych Porównanie znaku słownego z innym znakiem słownym Porównanie znaku słownego ze znakiem graficznym zawierającym elementy słowne Porównanie wizualne, gdy żaden ze znaków nie jest znakiem słownym Porównanie znaku czysto graficznego z innym znakiem czysto graficznym Porównanie wizualne dwóch znaków słownych/graficznych Porównanie wizualne znaku słownego/graficznego ze znakiem graficznym Szczególne scenariusze w przypadku porównania znaków graficznych Wizualne porównanie znaków typu kolor per se Wizualne porównanie znaków trójwymiarowych Porównanie fonetyczne Kryteria praktyczne Oznaczenia i ich elementy wymagające oceny Identyczne/podobne dźwięki w zmienionej kolejności Oznaczenia zawierające słowa obce lub wymyślone Porównanie koncepcyjne: kryteria praktyczne Definicja treści semantycznej Treść semantyczna słów Treść semantyczna części słów Treść semantyczna słów o błędnej pisowni Treść semantyczna imion i nazwisk Treść semantyczna oznaczeń graficznych, symboli, kształtów i kolorów Treść semantyczna liczb i liter Wytyczne dotyczące rozpatrywania spraw przez Urząd, Część C: Sprzeciw Strona 2

3 Treść semantyczna nazw geograficznych Treść semantyczna onomatopei Jak dokonać porównania koncepcyjnego Obydwa znaki zawierają to samo słowo lub wyrażenie Dwa słowa lub terminy mają to samo znaczenie, ale w różnych językach Dwa słowa odnoszą się do tego samego pojęcia semantycznego lub jego wariantów Dwa oznaczenia graficzne, symbole lub kształty przedstawiające ten sam obiekt lub pojęcie W przypadku zestawienia znaku słownego ze znakiem graficznym, symbolem, kształtem lub kolorem przedstawiającym treść semantyczną kryjącą się za tym słowem Wytyczne dotyczące rozpatrywania spraw przez Urząd, Część C: Sprzeciw Strona 3

4 1 Wstęp 1.1 Informacje ogólne Prawdopodobieństwo wprowadzenia w błąd (w tym prawdopodobieństwo skojarzenia) występuje wówczas, gdy istnieje ryzyko, że odbiorcy mogą uznać dane towary lub usługi o ile są opatrzone danymi znakami za pochodzące od tego samego przedsiębiorstwa lub w stosownych sytuacjach od przedsiębiorstw powiązanych gospodarczo. O tym, czy zachodzi prawdopodobieństwo wprowadzenia w błąd, decyduje ocena kilku zależnych od siebie czynników, do których należą: (i) podobieństwo towarów i usług, (ii) podobieństwo oznaczeń, (iii) elementy odróżniające i dominujące kolidujących ze sobą oznaczeń, (iv) charakter odróżniający wcześniejszego znaku oraz (v) właściwy krąg odbiorców. Pierwszym etapem oceny, czy zachodzi prawdopodobieństwo wprowadzenia w błąd, jest stwierdzenie występowania tych pięciu czynników. Drugim etapem jest ustalenie, czy są istotne. Niniejszy rozdział jest poświęcony porównaniu oznaczeń. Celem porównania oznaczeń jest stwierdzenie, czy są one identyczne (pkt 2 niniejszego rozdziału), podobne (pkt 3 niniejszego rozdziału) lub niepodobne. 1.2 Zasady ogólne Obiektywne porównanie Porównanie oznaczeń jest tzw. obiektywnym porównaniem, przy czym obiektywne oznacza, że uwzględniane są wszystkie elementy oznaczeń, niezależnie od ich odróżniającego lub dominującego charakteru. Dlatego według etapowej metodyki stosowanej przez Urząd, w początkowej fazie obiektywna ocena podobieństwa oznaczeń jest przeprowadzana niezależnie od oceny charakteru odróżniającego ich elementów 1. Stwierdzenie podobieństwa między oznaczeniami nie powinno być jednak uznawane za rozstrzygające o prawdopodobieństwie wprowadzenia w błąd. Obiektywne porównanie służy ustaleniu, czy zachodzą choćby najdrobniejsze przesłanki prawdopodobieństwa wprowadzenia w błąd, poprzez stwierdzenie, czy występuje jakikolwiek stopień prawdopodobieństwa między oznaczeniami. Ten stopień podobieństwa jest brany pod uwagę w ocenie całościowej, która polega na kompleksowej analizie prawdopodobieństwa wprowadzenia w błąd uwzględniającej ogół czynników 2. Jeżeli oznaczenia wyraźnie się od siebie różnią, badanie prawdopodobieństwa wprowadzenia w błąd kończy się na tym etapie. 1 Zob. Wytyczne, część C: Sprzeciw, dział 2: Podwójna identyczność i prawdopodobieństwo wprowadzenia w błąd, rozdział 4: Charakter odróżniający i rozdział 5: Charakter dominujący. 2 Zob. Wytyczne, część C: Sprzeciw, dział 2: Podwójna identyczność i prawdopodobieństwo wprowadzenia w błąd, rozdział 8: Ocena całościowa. Wytyczne dotyczące rozpatrywania spraw przez Urząd, Część C: Sprzeciw Strona 4

5 To podejście różni się od innych, w ramach których oprócz oceny podobieństwa oznaczeń bada się również charakter odróżniający ich poszczególnych elementów. Chociaż różnica miedzy tymi podejściami ma charakter ściśle metodyczny i nie wpływa na ostateczne stwierdzenie prawdopodobieństwa wprowadzenia w błąd, Urząd stosuje pierwszą z opisanych metod przez wzgląd na zapewnienie spójności formatu. To samo dotyczy oceny, czy oznaczenia są identyczne. Ustalenie tej okoliczności wymaga występowania obiektywnej zbieżności wszystkich elementów, niezależnie od tego, czy mają one odróżniający czy dominujący charakter Trzy aspekty: wizualny, brzmieniowy i koncepcyjny Znaki są zawsze porównywane na trzech płaszczyznach, a mianowicie na wizualnej (pkt 3.4 niniejszego rozdziału), brzmieniowej (pkt 3.5 niniejszego rozdziału) oraz koncepcyjnej (pkt 3.6 niniejszego rozdziału). Można bowiem odbierać oznaczenia wzrokowo i słuchowo (porównanie smakowe, zapachowe lub dotykowe jest z kilku względów mniej istotne lub wręcz niemożliwe), a ponadto oznaczenia mogą wywoływać skojarzenia z podobnym obrazem/ideą. Tylko jeżeli porównanie na jednej z płaszczyzn jest niemożliwe (np. porównanie brzmieniowe, gdy oznaczenie ma charakter czysto graficzny), aspekt ten jest pomijany Porównywane oznaczenia Oceniając identyczność lub podobieństwo, oznaczenia porównuje się w ich postaci objętej ochroną, tzn. w postaci zarejestrowanej/zgłoszonej. W toku porównywania oznaczeń rzeczywiste lub potencjalne używanie zarejestrowanych znaków w innej postaci jest nieistotne 3. Porównanie musi obejmować oznaczenia w całości. W związku z tym nie należy pomijać porównania elementów oznaczeń tylko dlatego, że są np. mniejsze od innych jego elementów (chyba że są nieistotne, o czym mowa poniżej) lub nie mają charakteru odróżniającego. Uwzględnienie odróżniającego lub dominującego charakteru elementów jest niezbędne tylko w toku oceny całościowej (wyrok z 12/06/2007 w sprawie C-334/05 P Limoncello, pkt 41 i 42, wyrok z 13/12/2011 w sprawie T-61/09 Schinken King, pkt 46) Możliwy wynik porównania Porównanie oznaczeń może dać jeden z następujących wyników: identyczność, podobieństwo lub brak podobieństwa. Wynik ten jest decydujący dla dalszego rozpatrywania sprzeciwu, ponieważ ma następujące skutki: stwierdzenie identyczności między oznaczeniami skutkuje bezwzględną ochroną w rozumieniu art. 8 ust. 1 lit. a) RWZT, jeżeli identyczne są również towary lub usługi; stwierdzenie podobieństwa skutkuje rozpoczęciem oceny prawdopodobieństwa wprowadzenia w błąd zgodnie z art. 8 ust. 1 lit. b) RWZT; 3 Informacje dotyczące skutków zrzeczenia się praw wyłącznych do części znaku można znaleźć w Wytycznych, część C: Sprzeciw, dział 2: Podwójna identyczność i prawdopodobieństwo wprowadzenia w błąd, rozdział 4: Charakter odróżniający. Wytyczne dotyczące rozpatrywania spraw przez Urząd, Część C: Sprzeciw Strona 5

6 stwierdzenie braku podobieństwa wyklucza prawdopodobieństwo wprowadzenia w błąd. Nie ma potrzeby dalszego badania przesłanek określonych w art. 8 ust. 1 lit. b) RWZT Właściwe terytorium i właściwy krąg odbiorców Podobieństwo należy oceniać w odniesieniu do terytorium, na którym chroniony jest wcześniejszy znak. Należy określić właściwe terytorium. W porównaniu oznaczeń istotną rolę odgrywa również właściwy krąg odbiorców 4. W przypadku gdy wcześniejszy znak jest znakiem krajowym, istotne kryteria należy analizować z uwzględnieniem właściwego kręgu odbiorców w danym państwie członkowskim UE (lub w państwach członkowskich w przypadku znaków towarowych Beneluksu). Postrzeganie podobieństwa może być różne w zależności od państwa członkowskiego w związku z różnicami wymowy lub znaczenia/rozumienia. W przypadku gdy wcześniejszy znak jest przedmiotem rejestracji WZT, analiza musi zasadniczo obejmować całą EU. Gdy jednak prawdopodobieństwo wprowadzenia w błąd zachodzi przynajmniej w jednym państwie członkowskim oraz gdy jest to uzasadnione ekonomią postępowania (np. by uniknąć badania wymowy lub znaczeń znaków w kilku językach), analiza Urzędu nie musi obejmować całej UE, lecz może ograniczać się wyłącznie do jednej lub kilku części UE, w których zachodzi prawdopodobieństwo wprowadzenia w błąd. Jednolity charakter wspólnotowego znaku towarowego oznacza, że na wcześniejszy wspólnotowy znak towarowy można się powoływać w postępowaniu w sprawie sprzeciwu wobec dowolnego zgłoszenia do rejestracji wspólnotowego znaku towarowego, które miałoby negatywny wpływ na ochronę pierwszego znaku, nawet jeżeli dotyczy odbioru przez konsumentów tylko w części Unii Europejskiej (wyrok z 08/09/2008 w sprawie C-514/06 Armacell, pkt oraz późniejsze orzecznictwo, między innymi wyrok z 18/09/2011 w sprawie T-460/11 BÜRGER, pkt 52 i przytoczone orzecznictwo). 2 Identyczność oznaczeń 2.1 Pojęcie identyczności Jak wspomniano powyżej, stwierdzenie identyczności oznaczeń skutkuje uwzględnieniem sprzeciwu zgodnie z art. 8 ust. 1 lit. a) RWZT, o ile identyczne są również dane towary lub usługi. Aby zrozumieć pojęcie identyczności i związane z nią wymogi, należy pamiętać o różnicy pomiędzy art. 8 ust. 1 lit. a) RWZT i ochroną w związku z prawdopodobieństwem wprowadzenia w błąd wynikającą z art. 8 ust. 1 lit. b) RWZT. Ochrona na mocy art. 8 ust. 1 lit. a) ma charakter bezwzględny, ponieważ rejestracja późniejszego identycznego znaku w odniesieniu do identycznych towarów lub usług naruszałaby funkcję wcześniejszego znaku jako oznaczenia pochodzenia handlowego. 4 Zob. Wytyczne, część C: Sprzeciw, dział 2: Podwójna identyczność i prawdopodobieństwo wprowadzenia w błąd, rozdział 6: Właściwy krąg odbiorców i poziom uwagi. Wytyczne dotyczące rozpatrywania spraw przez Urząd, Część C: Sprzeciw Strona 6

7 W przypadku zarejestrowania identycznych oznaczeń lub znaków w odniesieniu do identycznych towarów lub usług wskazanie okoliczności, w których można całkowicie wykluczyć prawdopodobieństwo wprowadzenia w błąd, jest niemożliwe. Nie ma potrzeby analizowania innych czynników, takich jak poziom uwagi odbiorców lub charakter odróżniający wcześniejszego znaku towarowego. Z drugiej strony zgodnie z art. 8 ust. 1 lit. b) RWZT wcześniejszy znak towarowy jest chroniony przed prawdopodobieństwem wprowadzenia w błąd nawet jeżeli dane znaki towarowe różnią się pewnymi elementami, ich podobieństwo wynikające z pozostałych elementów, które należy oceniać łącznie może skłaniać do uznania, że dane produkty pochodzą od tego samego lub gospodarczo powiązanego przedsiębiorstwa. W związku z bezwzględnym charakterem ochrony, jaką nadaje art. 8 ust. 1 lit. a) RWZT, pojęcie identyczności między znakami towarowymi podlega wykładni zawężającej. Bezwzględna ochrona w przypadku zgłoszenia WZT identycznego z [wcześniejszym] znakiem towarowym w odniesieniu do towarów lub usług identycznych z towarami lub usługami, dla których zarejestrowano ten znak towarowy [zgodnie z art. 8 ust. 1 lit. a) RWZT] nie może wykraczać poza sytuacje, dla których ją przewidziano, zwłaszcza poza sytuacje podlegające bardziej szczególnej ochronie na mocy [art. 8 ust. 1 lit. b) RWZT] (wyrok z 20/03/2003 w sprawie C-291/00 LTJ Diffusion (Arthur et Félicie), pkt w związku z właściwymi przepisami dyrektywy w sprawie znaków towarowych). 2.2 Próg stwierdzenia identyczności Już sama definicja identyczności sugeruje, że dwa oznaczenia powinny być takie same pod wszystkimi względami. Identyczność znaków towarowych występuje zatem wówczas, gdy zgłoszenie WZT powtarza, bez dokonywania zmian lub uzupełnień, wszystkie elementy wcześniejszego znaku towarowego. Ponieważ jednak postrzeganie identyczności między danym oznaczeniem a znakiem towarowym nie zawsze jest wynikiem bezpośredniego porównania wszystkich cech charakterystycznych porównywanych elementów, nieznaczne różnice między znakami towarowymi mogą pozostać niezauważone przez przeciętnego konsumenta. Dlatego dany WZT będący przedmiotem zgłoszenia należy uznać za identyczny z wcześniejszym znakiem towarowym w przypadku gdy powtarza, bez dokonywania zmian lub uzupełnień, wszystkie elementy składowe znaku towarowego lub zawiera na tyle nieznaczne różnice, gdy jest oglądany jako całość, że mogą one pozostać niezauważone przez przeciętnego konsumenta (wyrok z 20/03/2003 w sprawie C-291/00 LTJ Diffusion (Arthur et Félicie), pkt 50-54). Nieznaczna różnica między dwoma znakami oznacza różnicę, którą przeciętnie spostrzegawczy konsument dostrzegłby wyłącznie przy uważnym porównaniu znaków zestawionych ze sobą. Nieznaczny nie jest tu pojęciem obiektywnym, a jego interpretacja zależy od stopnia złożoności porównywanych znaków towarowych. Nieznaczne różnice to takie, które z racji tego, że dotyczą elementów bardzo małych lub niknących w obrębie złożonego znaku, trudno jest dostrzec ludzkim okiem, obserwując dany znak towarowy, zważywszy że przeciętny konsument nie oddaje się zwykle wnikliwiej analizie danego znaku towarowego, ale odbiera go w całości. Wytyczne dotyczące rozpatrywania spraw przez Urząd, Część C: Sprzeciw Strona 7

8 Uznanie danego elementu za nieistotny powinno być odpowiednio uzasadnione brakiem jego wpływu na całościowy odbiór znaku towarowego. Z powyższej definicji identyczności wynika, że uznanie znaków towarowych za identyczne w rozumieniu art. 8 ust. 1 lit. a) RWZT wymaga spełnienia następujących warunków: całkowita identyczność oznaczeń ujmowanych jako całość. Częściowa identyczność nie wystarcza w świetle art. 8 ust. 1 lit. a) RWZT; jednak zbieżność między dowolnymi elementami znaków może skutkować podobieństwem między nimi, które wymaga analizy na podstawie art. 8 ust. 1 lit. b) RWZT. Dowolny dodatkowy element wystarcza, by stwierdzić, że znaki nie są identyczne; nie jest istotne, czy dodany element jest słowem, znakiem graficznym czy ich połączeniem. W konsekwencji dwa znaki słowne nie zostaną uznane za identyczne, jeżeli jeden pokrywa się z drugim, ale zawiera dodatkowe litery lub inne znaki (zob. pkt 2.4) bądź słowa niezależnie od odróżniającego lub potencjalnie opisowego charakteru. Wcześniejsze oznaczenie millenium Zakwestionowane oznaczenie i uwagi MILLENIUM INSURANCE COMPANY LIMITED Stwierdzono, że przedmiotowe oznaczenia są w sposób oczywisty nieidentyczne, nawet jeżeli angielskie wyrażenie Insurance company limited ma w przypadku rozpatrywanych usług charakter opisowy. Nr sprawy R 0696/ INDIVIDUAL R 0807/ identyczność na wszystkich płaszczyznach porównania. Musi występować identyczność między oznaczeniami na wszystkich istotnych płaszczyznach porównywania znaków towarowych, tzn. wizualnej, fonetycznej i koncepcyjnej. Jeżeli znaki towarowe są identyczne pod pewnymi względami (wizualnymi, fonetycznymi lub koncepcyjnymi), ale pod innymi nie są, wówczas znaki nie są identyczne jako całość. W takim przypadku mogą być podobne, w związku z czym należy zbadać prawdopodobieństwo wprowadzenia w błąd. 2.3 Identyczność znaków słownych Znaki słowne są identyczne, jeżeli oba są czysto słownymi znakami i są ze sobą idealnie zbieżne pod względem ciągu liter lub liczb. Znaki słowne są znakami składającymi się z liter, liczb i innych symboli (np. ) odtworzonymi przy użyciu standardowego kroju czcionki stosowanego przez dany urząd. Oznacza to, że nie obejmują żadnych elementów lub przedstawień graficznych. Jeżeli oba znaki są zarejestrowane jako słowne, krój czcionki rzeczywiście użyty przez dany urząd w urzędowej publikacji (np. biuletynie) jest nieistotny. Nieistotne są różnice wynikające z Wytyczne dotyczące rozpatrywania spraw przez Urząd, Część C: Sprzeciw Strona 8

9 użycia małych lub wielkich liter, nawet jeżeli małe i wielkie litery są stosowane naprzemiennie. Następujące znaki słowne są identyczne: MOMO MoMo B BLUE MOON Blue Moon R 0835/ Global Campus GLOBAL CAMPUS R 0719/ Zeus ZEUS R 0760/ Jumbo JUMBO R 0353/ DOMINO Domino R 0523/ apetito APETITO T-129/09 Co do zasady należy sprawdzić, czy dany znak został zarejestrowany jako znak słowny. Przykładowo badanie wyłącznie przedstawienia graficznego danego znaku towarowego (na przykład według systemu madryckiego) może wprowadzić w błąd, ponieważ, w zależności od graficznego przedstawienia oznaczeń na świadectwach, w biuletynach itp., znak zastrzeżony jako słowny może obejmować elementy graficzne lub stylizowane czcionki. W takim wypadku zastrzeżenie znaku jako słownego przeważa względem odtworzenia na świadectwie, w biuletynie itp. Znaki w alfabetach innych niż łacińskie uznaje się za znaki słowne w jurysdykcjach, w których dany alfabet jest używany jako urzędowy (np. cyrylica w przypadku WZT lub rejestracji międzynarodowej wskazującej Bułgarię lub UE), zgodnie z kategorią nr klasyfikacji wiedeńskiej znaków graficznych. B Różnica tylko jednej litery wystarcza do stwierdzenia braku identyczności. To samo dotyczy spacji lub znaku interpunkcyjnego (np. myślnika, kropki), ponieważ ich obecność może zmienić postrzeganie znaku (zob. pierwszy przykład poniżej). Następujące znaki słowne nie są identyczne: She, SHE S-HE T-391/06 TELIA teeli B NOVALLOY NOVALOY B HERBOFARM HERBO-FARMA R 1752/ Wytyczne dotyczące rozpatrywania spraw przez Urząd, Część C: Sprzeciw Strona 9

10 2.4 Znaki słowne a znaki graficzne Nawet jeżeli zarówno znak słowny, jak i znak graficzny składają się z tego samego słowa, nie są identyczne, chyba że różnice pozostaną niezauważone przez właściwy krąg odbiorców. W poniższych przykładach znaki są w sposób oczywisty nieidentyczne: IHotel T-277/11 ELCO R 0803/ eclear R 1807/ BIG BROTHER R 0932/ Stwierdzenie, że znaki towarowe nie są identyczne, może być trudniejsze w przypadku, gdy znak graficzny jest zapisany czcionką o zwykłym kroju. Niemniej w następujących przypadkach stwierdzono, że znaki towarowe nie są identyczne: THOMSON R 0252/ Klepper R 0964/ Identyczność znaków graficznych Identyczność między dwoma znakami graficznymi występuje, gdy oba znaki są takie same pod względem wszystkich elementów graficznych (kształt, kolor, kontrast, cieniowanie itp.). Naturalnie użycie tego samego słowa nie wystarcza do stwierdzenia identyczności, jeżeli elementy graficzne różnią się między sobą. Następujące znaki słowne nie są identyczne: Wytyczne dotyczące rozpatrywania spraw przez Urząd, Część C: Sprzeciw Strona 10

11 R 0558/ R 1440/ C Ponieważ jednak w tym przypadku różnica polegająca na przedstawieniu liter TEP kursywą pozostałaby niezauważona przez odbiorców, znaki zostały uznane za identyczne: B Podobieństwo oznaczeń 3.1 Pojęcie podobieństwa Zgodnie z orzecznictwem dwa znaki są do siebie podobne między innymi wówczas, gdy są choćby częściowo postrzegane przez właściwy krąg odbiorców jako identyczne pod względem jednego lub kilku aspektów (wyrok z 23/10/2002 w sprawie T-6/01 Matratzen, pkt 30 (C-03/03 P); wyrok z 12/11/2008 w sprawie T-281/07 BLUE pkt 26). Jeżeli chodzi o podobieństwo wizualne, fonetyczne i koncepcyjne znaków, ocena całościowa prawdopodobieństwa wprowadzenia w błąd winna opierać się na całościowym wrażeniu, jakie sprawiają znaki, z uwzględnieniem między innymi ich elementów odróżniających i dominujących (wyrok z 11/11/1997 w sprawie C-251/95 SABEL pkt 23). 3.2 Próg stwierdzenia podobieństwa Jeżeli podobieństwo występuje wyłącznie na jednej z trzech płaszczyzn, wówczas oznaczenia są podobne (wyrok z 02/12/2009 w sprawie T-434/07 Volvo, pkt 50-53). Rozstrzygnięcie, czy oznaczenia są na tyle podobne, by mogły stwarzać prawdopodobieństwo wprowadzenia w błąd, następuje w ramach innego aspektu podejmowania decyzji ( ocena całościowa ), a nie podczas porównania oznaczeń. Wytyczne dotyczące rozpatrywania spraw przez Urząd, Część C: Sprzeciw Strona 11

12 Logiczną konsekwencją niskiego progu jest to, że stwierdzenie podobieństwa nie skutkuje automatycznie stwierdzeniem prawdopodobieństwa wprowadzenia w błąd, w tym prawdopodobieństwa skojarzenia, nawet jeżeli dane towary lub usługi są podobne lub identyczne. Jak wspomniano powyżej, prawdopodobieństwo wprowadzenia w błąd, w tym prawdopodobieństwo skojarzenia, zależy od wielu czynników, które wpierw należy ocenić oddzielnie 5. Ponieważ granica pomiędzy podobnym a niepodobnym jest często trudna do wyznaczenia, pojęcia te są rozpatrywane łącznie w ramach każdego rodzaju porównania: wizualnego, brzmieniowego i koncepcyjnego. 3.3 Elementy nieistotne Jak wspomniano w sekcji powyżej, porównanie musi obejmować oznaczenia w całości. Jednak w przypadku elementów nieistotnych Urząd może już na samym początku zrezygnować z ich porównywania, uzasadniając odpowiednio, dlaczego zostały uznane za nieistotne (zob. wyrok z 12/06/2007 w sprawie C-334/05 P Limoncello, pkt 42). Jest to szczególnie ważne wówczas, gdy element nieistotny jest elementem wspólnym oznaczeń. Pojęcie elementów nieistotnych należy rozpatrywać według wykładni zawężającej, a w razie wątpliwości, decyzję należy podjąć z uwzględnieniem oznaczeń jako całości. Urząd przyjmuje, że element nieistotny oznacza element, który ze względu na swój rozmiar lub umiejscowienie, jest niezauważalny na pierwszy rzut oka lub jest częścią złożonego znaku obejmującego wiele innych elementów (np. etykiety napojów, opakowania itp.), w związku z czym zachodzi duże prawdopodobieństwo, że pozostanie niezauważony przez właściwy krąg odbiorców. Przykłady: (GREEN BY MISSAKO) T-162/08 Słowa by missako są niemal nieczytelne: ich rozmiar oraz czcionka sprawiają, że są trudne do odcyfrowania. LUNA R 02347/ Element Rótulos Luna S.A. został uznany za nieistotny. 5 Zob. Wytyczne, część C: Sprzeciw, dział 2: Podwójna identyczność i prawdopodobieństwo wprowadzenia w błąd, rozdział 8: Ocena całościowa. Wytyczne dotyczące rozpatrywania spraw przez Urząd, Część C: Sprzeciw Strona 12

13 R 0396/ MATHEUS MÜLLER Izba nie oceniała elementów 30 cl, 30% vol., ANNO lub 1857 pod kątem fonetycznym lub koncepcyjnym. R 1328/ MAGNA Izba opisała zakwestionowany znak w całości, przy czym elementy nieistotne, takie jak 70% zostały pominięte przy porównywaniu znaków na trzech wspomnianych płaszczyznach. T-472/08 Inne elementy poza cachaça / pirassununga i 51 ten drugi element w kolorze białym widnieje w obrębie elipsy, która wpisana jest w szeroki pas przebiegający z jednej strony oznaczenia na drugą są nieistotne z punktu widzenia ogólnego wrażenia stwarzanego przez te znaki (pkt 65). 3.4 Porównanie wizualne Porównanie wizualne w przypadku znaków słownych Jeżeli przynajmniej jeden ze znaków jest znakiem słownym, chronione jest samo słowo, a nie jego zapis. Zgodnie z orzecznictwem znak słowny jest znakiem składającym się w całości z liter, słów lub ciągów słów, zapisanych drukiem zwykłą czcionką, bez żadnego szczególnego elementu graficznego (wyrok z 20/04/2005 w sprawie T-211/03 Faber, pkt 33 oraz wyrok z 13/02/2007 w sprawie T-353/04 Curon, pkt 74). Ochrona znaku słownego przez rejestrację obejmuje słowo określone w zgłoszeniu do rejestracji, a nie indywidualne cechy graficzne lub stylistyczne, jakie może posiadać ten znak (wyrok z 22/05/2008 w sprawie T-254/06 RadioCom, pkt 43). Dlatego nieistotne jest, czy znak słowny jest przedstawiony małymi czy wielkimi literami: BABIDU babilu T-66/11 (pkt 57) BALLYMANOR BallyM R 0391/ Wytyczne dotyczące rozpatrywania spraw przez Urząd, Część C: Sprzeciw Strona 13

14 Porównanie znaku słownego z innym znakiem słownym W przypadku znaków słownych porównanie wizualne polega na analizie liczby i kolejności liter/znaków, umiejscowienia zbieżnych liter/znaków, liczby słów i budowy oznaczeń (np. czy elementy słowne są oddzielone spacją lub rozdzielone myślnikiem). Zwykle przeciętny konsument odbiera jednak oznaczenie jako całość, nie analizując jego poszczególnych elementów. Dlatego drobne różnice pod względem (liczby) liter nie wystarczają najczęściej, by wykluczyć możliwość stwierdzenia podobieństwa wizualnego, zwłaszcza gdy oznaczenia mają jednakową budowę. W poniższych przypadkach znaki zostały uznane za wizualnie podobne: CIRCULON CIRCON T-542/10 MEDINETTE MESILETTE T-342/10 FORTIS FORIS R 0049/ ARTEX ALREX T-154/03 BALLYMANOR BallyM R 0391/ MARILA MARILAN R 0799/ EPILEX E-PLEX T-161/10 CHALOU CHABOU T-323/10 Następujące znaki słowne są wizualnie niepodobne: ARCOL CAPOL C-193/09 P i T-402/07 HALLOUMI HELLIM T-534/ Porównanie znaku słownego ze znakiem graficznym zawierającym elementy słowne W przypadku wizualnego porównania znaków graficznych zawierających elementy słowne i znaków słownych, istotne jest to, czy znaki mają dużą liczbę identycznie umiejscowionych liter i czy element słowny w oznaczeniu graficznym jest w znacznym stopniu stylizowany. Podobieństwo można stwierdzić, mimo że litery są przedstawione graficznie za pomocą różnych krojów czcionki, kursywą lub pogrubionym pismem, małymi lub wielkimi literami bądź w kolorze. Zasadniczo gdy takie same litery są przedstawiane w tej samej kolejności, stwierdzenie braku wizualnego podobieństwa wymaga znaczących różnic stylizacji. Wytyczne dotyczące rozpatrywania spraw przez Urząd, Część C: Sprzeciw Strona 14

15 Następujące znaki uznano za wizualnie podobne, ponieważ nie stwierdzono znaczących różnic stylizacji elementów słownych w znakach graficznych, a element słowny był łatwo rozpoznawalny i czytelny: VITAFIT T-552/10 Hella T-522/10 vitafresh R 0399/ COTO DE IMAZ R 0409/ vendus sales & communication group R 0994/ OPENDOOR R1309/ VITESSE R 0636/ EMERGEA T-172/04 W przypadku jednak znaczącej stylizacji słowa w znaku graficznym należy uznać znaki za wizualnie niepodobne, jak w poniższych przypadkach: NEFF R 1242/ NODUS R 1108/ Wytyczne dotyczące rozpatrywania spraw przez Urząd, Część C: Sprzeciw Strona 15

16 3.4.2 Porównanie wizualne, gdy żaden ze znaków nie jest znakiem słownym Gdy żadne z porównywanych oznaczeń nie jest znakiem słownym, należy odróżnić elementy czysto graficzne znaków od ich elementów słownych: porównując ze sobą oznaczenia kolidujące ze sobą pod względem czysto graficznych elementów, Urząd uznaje je za obrazy: jeżeli oznaczenia są zbieżne pod względem jednego oddzielnie rozpoznawalnego elementu lub mają taki sam bądź podobny kontur, prawdopodobnie stwierdzony zostanie pewien stopień podobieństwa wizualnego; porównując oznaczenia pod kątem ich słownych elementów, Urząd uznaje te oznaczenia za podobne wówczas, gdy znaczna liczba liter jest jednakowo umiejscowiona i gdy nie są one znacząco stylizowane bądź też są stylizowane w ten sam lub podobny sposób. Podobieństwo można stwierdzić, mimo że litery są przedstawione graficznie za pomocą różnych krojów czcionki, kursywą lub pogrubioną czcionką, małymi lub wielkimi literami bądź w kolorze (wyrok z 18/06/2009 w sprawie T-418/07 LiBRO oraz wyrok z 15/11/2011 w sprawie T-434/10 ALPINE PRO SPORTSWEAR AND EQUIPMENT, odwołanie C-42/12 P oddalono). Zasadniczo istnieją trzy rodzaje porównania wizualnego: oznaczenia czysto graficznego z innym oznaczeniem czysto graficznym: oznaczenia są wizualnie podobne, jeżeli zbieżny jest dowolny z ich elementów; oznaczenia graficznego zawierającego elementy słowne z innym oznaczeniem graficznym zawierającym elementy słowne: oznaczenia są wizualnie podobne, gdy ich elementy graficzne są identyczne lub gdy znaki te mają takie same słowa lub litery napisane czcionką o tym samym / podobnym kroju lub czcionką stylizowaną w nieznacznym stopniu; oznaczenia graficznego zawierającego elementy słowne z oznaczeniem czysto graficznym (lub na odwrót): oznaczenia są wizualnie podobne, gdy przynajmniej jeden z ich elementów graficznych jest identyczny. Powyższe trzy scenariusze omówiono szczegółowo poniżej, przedstawiając na końcu przykłady szczególnych sytuacji Porównanie znaku czysto graficznego z innym znakiem czysto graficznym Jak wyjaśniono powyżej, oznaczenia mogą być wizualnie podobne, gdy mają identyczny lub podobny kontur. Następujące czysto graficzne oznaczenia uznano za wizualnie podobne: T-379/08 Wytyczne dotyczące rozpatrywania spraw przez Urząd, Część C: Sprzeciw Strona 16

17 B T-523/08 Następujące czysto graficzne oznaczenia uznano za wizualnie niepodobne: B R 1904/ (postępowanie odwoławcze w toku, sprawa T-502/11) Porównanie wizualne dwóch znaków słownych/graficznych Jak już wspomniano, w przypadku gdy oba oznaczenia zawierają elementy słowne, podobieństwo stwierdza się, gdy elementy te zbiegają się ze sobą, tworząc ciąg nieznacznie stylizowanych liter. Jest tak nawet wówczas, gdy litery są przedstawione graficznie za pomocą różnych choć tylko nieznacznie stylizowanych krojów czcionki, kursywą lub pogrubioną czcionką, małymi lub wielkimi literami bądź w kolorze (wyrok z 18/06/2009 w sprawie T-418/07 LiBRO oraz wyrok z 15/11/2011 w sprawie T-434/10 ALPINE PRO SPORTSWEAR & EQUIPMENT, odwołanie C-42/12 P oddalono). W niżej przedstawionych przypadkach znaki zostały uznane za wizualnie podobne, ponieważ część ich słów i ciągów liter jest taka sama, a krój czcionki nie został uznany za znacznie stylizowany: Wytyczne dotyczące rozpatrywania spraw przez Urząd, Część C: Sprzeciw Strona 17

18 T-418/07 T-434/10 (odwołanie oddalono) R 1148/2008 B T-460/09 T-204/09 R 1025/ W poniższych przypadkach znaki zostały jednak uznane za wizualnie niepodobne, mimo że niektóre ich słowa lub litery bądź elementy graficzne są takie same, ponieważ wspólne litery są w znacznym stopniu stylizowane, inaczej umiejscowione lub występują dodatkowe elementy graficzne: T-390/03 T-106/06 Wytyczne dotyczące rozpatrywania spraw przez Urząd, Część C: Sprzeciw Strona 18

19 R 448/ R 0576/ (potwierdzono w sprawie T-593/10) R 0111/ Porównanie wizualne znaku słownego/graficznego ze znakiem graficznym Źródłem podobieństwa wizualnego może być zbieżność elementu graficznego odbieranego wzrokowo w sposób identyczny lub podobny. Poniżej przedstawiono przykłady występowania podobieństw wizualnych w związku ze zbieżnością elementów graficznych: T-81/03, T-82/03 i T-103/03 oraz R 0144/ (dwa różne wcześniejsze znaki) R 1022/ Wytyczne dotyczące rozpatrywania spraw przez Urząd, Część C: Sprzeciw Strona 19

20 W poniższych przypadkach elementy graficzne były różne, w związku z czym oznaczenia zostały uznane za wizualnie niepodobne: B Znaki zostały uznane za wizualnie niepodobne Szczególne scenariusze w przypadku porównania znaków graficznych Porównując znaki graficzne pod względem wizualnym, podobieństwo wizualne można stwierdzić nawet wówczas, gdy ich elementy graficzne są różne (np. nie są zbieżne lub nie mają takiego samego lub podobnego konturu) oraz różne są ich elementy słowne. Podobieństwo występuje wówczas, gdy ogólna stylizacja, budowa lub połączenie kolorów sprawiają, że znaki są do siebie podobne jako całość. Poniżej przedstawiono przypadki, w których podobna budowa, stylizacja oraz połączenie kolorów przesądzają o wizualnym podobieństwie znaków: B Znaki uznano za wizualnie podobne Wizualne porównanie znaków typu kolor per se Porównując znaki typu kolor per se, wizualne podobieństwo można stwierdzić, jeżeli znaki zawierają te same kolory/kombinacje kolorów lub podobne odcienie. Przykład: Wytyczne dotyczące rozpatrywania spraw przez Urząd, Część C: Sprzeciw Strona 20

21 Wskazanie koloru: Żółty (ochra) curry RAL 6003-HR/zielony oliwkowy RAL 1027-HR Wskazanie koloru: Żółty Pantone PMS 142, zielony RAL 6001 B Znaki te zostały uznane za podobne pod względem wizualnym, ponieważ oba składają się z zieleni i żółci o podobnych odcieniach Wizualne porównanie znaków trójwymiarowych Porównując znaki trójwymiarowe z dwuwymiarowymi, należy stosować te same zasady, jak w przypadku znaków dwuwymiarowych. Chociaż stosunkowo rzadkie występowanie znaków trójwymiarowych będzie zwykle miało szczególnie duży wpływ na ich wizualną siłę wyrazu, cechę tę należy rozpatrywać w odniesieniu do całościowego wrażenia. A zatem między następującymi znakami występuje niski stopień wizualnego podobieństwa: R 0806/ T-24/08 Wytyczne dotyczące rozpatrywania spraw przez Urząd, Część C: Sprzeciw Strona 21

22 Następujące znaki są wizualnie niepodobne: R 0806/2009-4, pkt Porównanie fonetyczne Kryteria praktyczne Gdy podstawą sprzeciwu jest wcześniejsze oznaczenie podlegające ochronie w innych państwach członkowskich, zasadniczo należy uwzględnić wszystkie warianty wymowy obu oznaczeń używane przez właściwy krąg odbiorców we wszystkich językach urzędowych tych państw członkowskich. Pomija się lokalne warianty akcentu. Niemniej, jak wspomniano powyżej, w przypadku gdy wcześniejszy znak jest przedmiotem rejestracji WZT, analiza powinna zasadniczo obejmować całą UE. Gdy jednak zachodzi prawdopodobieństwo wprowadzenia w błąd przynajmniej w jednym państwie członkowskim oraz gdy jest to uzasadnione ekonomią postępowania (np. uniknięcie badania wymowy lub znaczeń znaków w kilku językach), analiza Urzędu nie musi obejmować całej UE, lecz może ograniczać się wyłącznie do jednej lub kilku jej części, w których zachodzi prawdopodobieństwo wprowadzenia w błąd. Na całościowe wrażenie fonetyczne wywierane przez dane oznaczenie szczególny wpływ ma liczba i kolejność jego sylab. Szczególnie istotne z punktu widzenia wrażenia fonetycznego wywieranego przez oznaczenia mają rytm i intonacja, jakie współdzielą. Słownik języka angielskiego Collins definiuje rytm jako ułożenie słów w mniej lub bardziej regularny ciąg sylab akcentowanych i nieakcentowany lub długich i krótkich. Intonacja jest definiowana jako nadawanie wyrażeniom lub zdaniom konkretnego brzmienia poprzez zmianę modulacji głosu. Dlatego kluczowymi elementami ustalania całościowego wrażenia fonetycznego danego znaku towarowego są sylaby i ich kolejność oraz akcent. Porównując znaki pod względem fonetycznym, szczególną uwagę należy poświęcić ocenie wspólnych sylab, ponieważ podobieństwo całościowego wrażenia fonetycznego stwierdza się najczęściej na podstawie tych wspólnych sylab i ich identycznych lub podobnych kombinacji. Poniżej przedstawiono przykłady znaków fonetycznie niepodobnych: Wcześniejsze oznaczenie Zakwestionowane oznaczenie Właściwe terytorium Nr sprawy ARCOL CAPOL UE C-193/09 CLENOSAN ALEOSAN ES R 1669/ GULAS MARGULIÑAS ES R 1462/ Wytyczne dotyczące rozpatrywania spraw przez Urząd, Część C: Sprzeciw Strona 22

23 Poniżej przedstawiono przykłady znaków fonetycznie podobnych/identycznych: Wcześniejsze oznaczenie Zakwestionowane oznaczenie Właściwe terytorium Nr sprawy FEMARA UE R 0722/ BX R 0166/ DE R 1071/ podobne w nieznacznym stopniu Znaki jednoliterowe można porównywać fonetycznie. Następujące znaki są identyczne pod względem fonetycznym, o ile oba oddają dźwiękowo literę A : T-115/ Oznaczenia i ich elementy wymagające oceny Znaku graficznego pozbawionego elementów słownych nie da się z definicji wymówić. Treść wizualną lub koncepcyjną znaku można co najwyżej opisać słownie (wyrok z 07/02/2012 w sprawie T-424/10 Device of a rectangle with elephants, pkt 46). Innymi słowy, czysto graficzne znaki (tj. niezawierające żadnego elementu słownego) nie podlegają ocenie fonetycznej. Znaczenie, jakie nasuwa obraz, należy oceniać wyłącznie pod względem wizualnym i koncepcyjnym. Poniżej przedstawiono przykłady braku możliwości przeprowadzenia porównania fonetycznego w związku z czysto graficznym charakterem znaków: R 0131/ Wytyczne dotyczące rozpatrywania spraw przez Urząd, Część C: Sprzeciw Strona 23

24 R 0403/ T-424/10 Ponadto gdy jeden ze znaków zawiera elementy, które można odczytać, a drugi zawiera wyłącznie elementy graficzne niepodlegające ocenie fonetycznej, należy uznać, że porównanie fonetyczne jest niemożliwe. Na przykład: (KUNGFU) R 0144/ Jeżeli chodzi o wymowę elementów graficznych przypominających literę, należy zauważyć, że właściwy krąg odbiorców jest zwykle w stanie odczytać takie elementy graficzne tylko wówczas, gdy są one powiązane ze znanym mu słowem lub jego częścią, jak w następujących przykładach: OLI SONE B ROCK T-146/08 Wreszcie, chociaż zawsze należy oceniać fonetycznie słowa, litery i liczby, niektóre symbole i skróty mogą być źródłem niepewności. Przykładowo symbol & ( et ) jest zazwyczaj odczytywany i wymawiany, w związku z czym powinien być przedmiotem porównania fonetycznego. Wymowa danego symbolu może być jednak różna w zależności od języka. DNG R 0160/ Symbol & jest wymawiany w większości języków Unii Europejskiej i w tłumaczeniu jest utożsamiany ze spójnikiem i. Wytyczne dotyczące rozpatrywania spraw przez Urząd, Część C: Sprzeciw Strona 24

25 To samo dotyczy znaku który co do zasady jest wypowiadany. Oczywiście wymowa danego symbolu może być różna w zależności od języka. VODAFONE AT HOME R 1421/ jest wymawiany w języku angielskim jako at, a w krajach Beneluksu jako arrobas (pkt 21). W tym przypadku nie można zaprzeczyć, że znaczna część właściwego kręgu odbiorców zwłaszcza osoby posługujące się językiem angielskim odczytuje ten symbol jako at, w związku z czym odczytuje znak towarowy jako at home (w domu). Należy zatem uwzględnić tę ewentualność, podobnie jak wariant a home lub po prostu home. Oczywiście w innych językach symbol ten może być odczytywany w inny sposób (np. arroba w językach hiszpańskim i portugalskim). Dla porównania: R 0719/ (T-220/11 oddalono, C-524/12 P w toku) będzie odbierany jako litera a (przynajmniej) przez krąg odbiorców anglojęzycznych (pkt 25). W zależności od sytuacji również symbole plus (+) i minus/myślnik (-) mogą być wymawiane. Symbol minusa może być wymawiany w połączeniu z liczbą, np. -1, ale pozostanie niemy jako myślnik (np. w G-Star ). W poniższych przypadkach symbol + w zakwestionowanych zgłoszeniach WZT byłby wymawiany jako plus : AirPlus International T-321/07 (C-216/10 P oddalono) T-400/06 Symbole walut (, $, itp.) mogą być również wymawiane. Biorąc pod uwagę fikcyjny przykład, w Zjednoczonym Królestwie znak 20 będzie wymawiany jako 20 funtów. Dlatego oznaczenia 20, 20 funtów i dwadzieścia funtów są fonetycznie identyczne. Wytyczne dotyczące rozpatrywania spraw przez Urząd, Część C: Sprzeciw Strona 25

26 Czasami jednak sposób, w jaki używane są symbole lub litery nie pozwala racjonalnie oczekiwać, że będą odczytywane i wymawiane, na przykład gdy w znaku graficznym dany symbol jest powtórzony w celu uzyskania wzoru lub jest wyraźnie zniekształcony lub słabo czytelny. Ukazują to następujące przeciwstawne przykłady: Oznaczenie Wyjaśnienie T-593/10 W tym znaku graficznym literę B można odczytać. Dlatego znak ten należy ocenić pod względem fonetycznym. T-593/10 W tym znaku graficznym litera B jest na tyle zniekształcona, że trudno jest jednoznacznie stwierdzić, czy chodzi o literę b, czy cyfrę 8. R 1779/ Bardzo trudno jest ustalić wymowę oznaczenia. Porównanie dźwiękowe może zatem dać bardzo różne rezultaty, od identyczności po brak podobieństwa. B W tym znaku graficznym litera H może być odczytana, a zatem musi zostać poddana ocenie fonetycznej. B Mało prawdopodobne jest, że odbiorcy odczytają wzór z oznaczenia jako H (albo raczej kilka H ). Tego znaku nie można ocenić fonetycznie. Mówiąc w skrócie, to, czy symbole/litery można wymówić, zależy od ich rodzaju, tego jak są przedstawione i jak są połączone z innymi elementami oznaczenia Identyczne/podobne dźwięki w zmienionej kolejności Gdy przeciwstawiane sobie znaki towarowe składają się z sylab lub słów, które są identyczne lub bardzo podobne, lecz w różnej kolejności, tak że byłyby identyczne lub bardzo podobne fonetycznie w przypadku przestawienia jednej sylaby lub słowa, wówczas należy uznać, że oznaczenia są podobne fonetycznie. Na przykład: SAT-COM COM S.A.T B Wytyczne dotyczące rozpatrywania spraw przez Urząd, Część C: Sprzeciw Strona 26

27 Kids Vits VITS4KIDS T-484/08 (C-84/10 P oddalono) T-67/ Oznaczenia zawierające słowa obce lub wymyślone Jeżeli dane oznaczenie zawiera słowa obce, należy zasadniczo założyć, że właściwy krąg odbiorców nie zna ich rodzimej wymowy. W związku z tym odbiorcy zwykle wymawiają dane słowo obce według zasad fonetycznych własnego języka. Wcześniejsze oznaczenie LIDL KAN-OPHTAL PAN-OPHTAL GLÄNSA Zakwestionowane oznaczenie LIFEL BAÑOFTAL GLANZ Nr sprawy R 0410/ Dwie pierwsze litery i ostatnia litera są takie same w obu znakach. Pod względem dźwiękowym podobieństwo jest jeszcze większe, ponieważ słowo LIDL byłoby często wymawiane jak w przypadku pisowni LIDEL. Ze względów fonetycznych w przypadku wielu języków wymówienie D i L jest niemal niemożliwe bez wstawienia między nie samogłoski. Dlatego w takich językach jak hiszpański, włoski, niemiecki i francuski znaki te byłyby wymawiane jako LIFEL i LIDEL. T-346/09 Właściwym terytorium są Niemcy. Sąd stwierdził podobieństwo fonetyczne. Niemiecki konsument będzie prawdopodobnie wymawiał litery N i Ñ w ten sam sposób. Ponadto litery P i B są spółgłoskami dwuwargowymi, w związku z czym ich brzmienie może być mylące, jeżeli towarzyszy im ta sama samogłoska; znaki PAN-OPHTAL i BAÑOFTAL są dźwiękowo bardzo podobne. T-88/10 Sąd stwierdził, że umlaut nie zmieniłby ogólnego wrażenia fonetycznego u osób posługujących się językiem angielskim, francuskim i hiszpańskim, ponieważ w alfabetach tych języków nie występuje litera ä (pkt 40). Inaczej będzie, gdy właściwy krąg odbiorców zna dane słowo, na przykład w następujących sytuacjach: gdy powszechnie wiadomo, że dany język obcy jest znany właściwemu kręgowi odbiorców. Przykładowo Sąd potwierdził wcześniej, że ogół odbiorców posiada podstawową znajomość języka angielskiego, przynajmniej w krajach skandynawskich, Niderlandach i Finlandii (zob. wyrok z 26/11/2008 w sprawie T-435/07 NEW LOOK, pkt 23); gdy właściwy krąg odbiorców wyraźnie posiada znajomość danej terminologii dotyczącej określonej klasy towarów lub usług. Przykładowo uznaje się, że informatycy i naukowcy posiadają lepszą znajomość słownictwa technicznego i podstawowego z języka angielskiego niż przeciętny konsument, niezależnie od terytorium (wyrok z 27/11/2007 w sprawie T-434/05 ACTIVY Media Gateway, pkt 38 i 48 w odniesieniu do dziedziny IT (C-57/08 P oddalono) i wyrok z 09/03/2012 w sprawie T-207/11 EyeSense, pkt 21 i 22 w odniesieniu do niemieckich specjalistów z dziedziny medycyny); Wytyczne dotyczące rozpatrywania spraw przez Urząd, Część C: Sprzeciw Strona 27

28 gdy bardzo podstawowe słowa są znane we wszystkich państwach członkowskich, np. angielskie baby, love, one, snack, surf, pizza itp.; Babylove Baby Love R 0883/ gdy jedna ze stron przedstawia przekonujące dowody na potwierdzenie, że dane słowo jest znane znacznej części właściwego kręgu odbiorców. Jeśli znaczna część właściwego kręgu odbiorców wymawia dane obce słowo prawidłowo, podczas gdy inna posługuje się zasadami ojczystego języka, ocena podobieństwa fonetycznego powinna uwzględniać obie wymowy i zawierać uzasadnienie. Na przykład: WRITE RIGHT ZIRH (przykład) Angielski: znaczne podobieństwo dźwiękowe. Hiszpański: brak podobieństwa dźwiękowego. T-355/02 (odwołanie C-206/04 P oddalono) Podobnie w państwach anglojęzycznych i Hiszpanii. Jeżeli chodzi o słowa wymyślone i fantazyjne (słowa, które nie mają odpowiedników wśród istniejących słów w UE), właściwy konsument może nie tylko wymawiać je według zasad fonetycznych rodzimego języka, ale również tak, jak są napisane. Wcześniejsze oznaczenie BAMIX Zakwestionowane oznaczenie KMIX Nr sprawy T-444/10 Sąd uznał, że element słowny kmix nie ma odpowiednika wśród słów istniejących w Unii Europejskiej i może być wymawiany przez część właściwego kręgu odbiorców tak, jak jest pisany, czyli jako pojedyncza sylaba. Uznał jednak również, że zgłoszony znak mógłby być wymawiany jako słowo składające się z dwóch sylab, a mianowicie ka i mix. W niektórych językach Unii Europejskiej (zwłaszcza francuskim i niemieckim) literę k wymawia się jako ka, a wymowa km nie jest powszechna (pkt 32). Wytyczne dotyczące rozpatrywania spraw przez Urząd, Część C: Sprzeciw Strona 28

29 3.6 Porównanie koncepcyjne: kryteria praktyczne Definicja treści semantycznej Dwa oznaczenia są identyczne lub podobne koncepcyjnie, jeżeli są odbierane jako posiadające tę samą lub analogiczną treść semantyczną (wyrok z 11/11/1997 w sprawie C-251/95 Sabèl, pkt 24). Treść semantyczna znaku jest tym, co znak ten oznacza, jakie skojarzenia budzi, a w przypadku obrazu lub kształtu co przedstawia. W niniejszym tekście pojęcia treść semantyczna i idea będą używane zamiennie. Jeżeli znak składa się z różnych elementów (np. słownego i graficznego), niezbędne jest określenie idei każdego elementu. Jeżeli znak składa się z wyrażenia posiadającego znaczenie (złożonego z dwóch lub kilku słów), istotne jest znaczenie całego wyrażenia, a nie poszczególnych słów. Nie każda idea musi zostać określona: istotne są tylko te idee, które są najprawdopodobniej czytelne dla właściwego kręgu odbiorców wyznaczonego właściwym terytorium. Przykładowo gdy właściwym terytorium jest Hiszpania, fakt, że dane słowo ma znaczenie w języku polskim pozostaje bez znaczenia. Zasadniczo na porównanie koncepcyjne nie mają wpływu właściwe towary i usługi. Jeżeli jednak dany termin ma wiele znaczeń, spośród których jedno jest szczególnie istotne z punktu widzenia właściwych towarów i usług, porównanie koncepcyjne może skupić się na tym znaczeniu. W każdym razie istotne jest to, w jaki sposób dany termin jest postrzegany przez właściwy krąg odbiorców. Związek pomiędzy danymi towarami i usługami a tym, co dany znak oznacza, jakie wyobrażenie przywołuje lub co przedstawia, nie może być narzucany lub sztucznie interpretowany. Jeżeli przykładowo właściwe towary mają związek z oświetleniem, a znak stanowi lub obejmuje element LED, jednym z możliwych znaczeń słowa LED może być dioda emitująca światło. Dlatego porównanie koncepcyjne może skupić się na tym znaczeniu Treść semantyczna słów Jeżeli dany znak składa się ze słowa lub zawiera słowo, pierwszym krokiem podejmowanym przez eksperta jest sprawdzenie definicji tego słowa w słownikach lub encyklopediach języka (języków) właściwego terytorium. Jeżeli dane słowo występuje w słowniku/encyklopedii, treścią semantyczną tego słowa będzie opisane w nich znaczenie. Punktem wyjścia powinno być przyjęcie założenia, że właściwe kręgi odbiorców w poszczególnych państwach członkowskich UE posługują się głównie językami dominującymi na ich terytoriach (wyrok z 23/10/2002 w sprawie T-6/01 MATRATZEN, pkt 27). Są to zwykle języki urzędowe obowiązujące w obrębie właściwego terytorium. HALLOUMI HELLIM T-534/10 Hellim jest tureckim tłumaczeniem greckiego Halloumi (rodzaj sera). Właściwym terytorium był Cypr. Sąd uznał, że chociaż turecki nie jest językiem urzędowym UE, jest jednym z języków urzędowych Republiki Cypryjskiej. Dlatego część ludności Cypru rozumie język turecki i posługuje się nim (pkt 38). W związku z tym Sąd stwierdził, że przeciętny konsument na Cyprze, gdzie grecki i turecki są językami urzędowymi, skojarzy słowa halloumi i hellim jako odnoszące się do tego samego szczególnego Wytyczne dotyczące rozpatrywania spraw przez Urząd, Część C: Sprzeciw Strona 29

30 rodzaju cypryjskiego sera. W konsekwencji między tymi dwoma słowami zachodzi pewne podobieństwo koncepcyjne (pkt 41). Trybunał równie wyraźnie stwierdził jednak, że zasada ta dotyczy wyłącznie podstawowego lingwistycznego rozumienia odbiorców na powyższych terytoriach. Nie jest to sztywna zasada. Nie należy automatycznie uznawać, że właściwy krąg odbiorców posługuje się jako ojczystym językiem dominującym w danym państwie członkowskim lub że nie zna innych języków (postanowienie z 03/06/2009 w sprawie C-394/08 P ZIPCAR, pkt 51). Przykładowo w następujących sytuacjach należy uwzględnić inne języki niż przeważające na danym terytorium: gdy słowo w innym języku jest bardzo zbliżone do jego odpowiednika w języku urzędowym właściwego terytorium. Na przykład angielskie słowo bicycle będzie zrozumiałe w Hiszpanii, ponieważ jest bardzo zbliżone do jego hiszpańskiego odpowiednika bicicleta ; gdy dane słowo w języku obcym jest powszechnie używane na właściwym terytorium. Przykładowo hiszpańskie słowo bravo jest powszechnie używane w Niemczech jako termin wyrażający pochwałę; gdy wiadomo, że właściwy krąg odbiorców zna dany obcy język. Przykładowo Sąd potwierdził uprzednio, że ogół społeczeństwa, przynajmniej w krajach skandynawskich, Niderlandach i Finlandii, posiada podstawową znajomość języka angielskiego (wyrok z 26/11/2008 w sprawie T-435/07 NEW LOOK, pkt 23); gdy wiadomo, że właściwy krąg odbiorców posiada znajomość języka obcego w odniesieniu do pewnych klas towarów lub usług. Przykładowo angielskie terminy informatyczne mogą być znane właściwemu kręgowi odbiorców mających do czynienia z towarami IT, niezależnie od terytorium; w przypadku tak podstawowych słów jak baby, love, one, snack, surf, pizza itp., które są zrozumiałe we wszystkich państwach członkowskich z racji ich międzynarodowego użycia; gdy jedna ze stron przedstawia dowody na potwierdzenie, że dane słowo jest znane znacznej części właściwego kręgu odbiorców. Poniżej przedstawiono przykłady treści semantycznych kryjących się za słowami: Oznaczenie Terytorium Treść semantyczna Nr sprawy Mirto ES [w PL: mirt ] W języku hiszpańskim oznacza krzew z rodziny mirtowatych sięgający na wysokość dwóch do trzech metrów. T-427/07 Peer EN Lord T-30/09 Storm EN Zła pogoda T-30/ STAR SNACKS UE UE Terminy star snacks i star foods będą rozumiane jako odnoszące się do wysokiej jakości żywności nie tylko przez osoby posługujące się językiem angielskim, lecz również przez większość właściwego kręgu odbiorców. Występuje pewien stopień podobieństwa koncepcyjnego w związku z elementami Mc i baby oraz kids oba ostatnie słowa odnoszą T-492/08 (Star foods I) T-333/11 (Star Foods II) T-466/09 Wytyczne dotyczące rozpatrywania spraw przez Urząd, Część C: Sprzeciw Strona 30